
| Politechnika Lubelska w Lublinie | Laboratorium podstaw elektrotechniki Ćwiczenie Nr 7 | |||
| Nazwisko: Biarda Bodzak Burdzanowski Jachura | Imię: Michał Andrzej Łukasz Mariusz | Semestr II | Grupa E.D.2.6 | Rok akademicki 2000/01 | 
| Temat ćwiczenia : Moc w obwodach prądu sinusoidalnego | Data wykonania : 13.III.2001 | Ocena : | ||

Rysunek 1

Rysunek 2
Tabela 1
| 
 Lp. | U | I | P | Z | R | X | cosϕ | ϕ | S | Q | 
| 
 | V | A | W | Ω | Ω | Ω | --- | O | V*A | var | 
| 1 | 50 | 0,2 | 2,5 | 250,00 | 62,50 | 242,00 | 0,25 | 75,31 | 10,00 | 9,65 | 
| 2 | 70 | 0,28 | 6 | 250,00 | 76,53 | 238,00 | 0,31 | 72,10 | 19,60 | 18,64 | 
| 3 | 90 | 0,36 | 10 | 250,00 | 77,16 | 238,47 | 0,31 | 72,32 | 32,40 | 30,90 | 
| 4 | 110 | 0,43 | 15 | 255,81 | 81,12 | 238,47 | 0,32 | 72,32 | 47,30 | 30,90 | 
| 5 | 130 | 0,5 | 21 | 260,00 | 84,00 | 238,47 | 0,32 | 72,32 | 65,00 | 30,90 | 
Na podstawie pomiarów napi ecia, prądu i mocy czynnej obliczamy impedancję Z, kąt przesunięcia fazowego ϕ, opór R, reaktancję X, moc pozorną S i moc bierną Q.
Przykładowe obliczenia :
P=U*J*cosϕ
P=2,5W U=50V I=0,2A
cosϕ=P/U*J
cosϕ=2,5W/50V*0,2A=0,25
ϕ=arccos(P/U*J)
ϕ=arccos(0,25)=75o
Z=U/I
Z=50A/0,2A=250Ω
R=U*cosϕ
R=250Ω*0,25=62,5Ω
sinϕ= 1-cos2ϕ
sinϕ= 1-0,0625 = 0,97
Q=U*J*sinϕ
Q=50V*0,2A*0,97=9,7var
X=Z*sinϕ
X=250Ω*0,97=242Ω
S=U*J
S=50V*0,2A=10V*A
Na podstawie pomiarów i obliczeń dla U=50V I=0,2A piszemy równania wartości chwilowej napięcia, prądu i mocy.
Usk = Um/√ 2
Um = Usk 2 = 70,7 V
Isk = Im/ 2
Im = Isk 2 = 0,28 A
u(t) = Umsinωt
i(t) = Imsin(ωt-ϕ)
P = u*i = Um*Im*sinωt*sin(ωt-ϕ)=(Um*Jm)/2 * [cos ϕ - cos(2ωt - ϕ)]
Wykresy przebiegów napięcia prądu i mocy wykreślamy na podstawie tabeli i poniższych obliczeń (Im Um )/2
dla mocy pierwsze maksimum wystąpi przy argumencie ωt=(Π+ )/2= i osiągnie wartość pmax= (Im Um )/2 cosϕ+(Im Um )/2
dla mocy pierwsze minimum wystąpi przy argumencie :
ωt = osiąga wartość pmin=(Im Um) / 2 cosϕ - (Im Um )/2
Postać zespolona impedancji Z i mocy S w postaci wykładniczej i algebraicznej.
S=P+jQ=2,5+j9,65
S=Sejϕ=9,96ej75°
Z=R+jX=62,5+j242
Z =Z ejϕ =245ej75°
Tabela 2
| 
 Lp. | U | I | P | I1 | I2 | Z | R | XL | XC | S | Q | cosϕ | 
 | 
| 
 | V | A | W | A | A | Ω | Ω | Ω | Ω | VA | var | --- | 
 | 
| 1 | 50 | 0,2 | 3 | 0,2 | 0 | 250,0 | 75,0 | 242,1 | 0,0 | 10,0 | 3,0 | 0,3 | wył.otw | 
| 2 | 50 | 0,07 | 3 | 0,08 | 0,16 | 714,3 | 612,2 | 242,1 | 318,5 | 3,5 | 3,0 | 0,9 | 
 | 
| 1 | 50 | 0,2 | 2,5 | 0,02 | 0 | 250,0 | 62,5 | 242,1 | 0,0 | 10,0 | 2,5 | 0,3 | wył.otw | 
| 2 | 50 | 0,15 | 3 | 0,15 | 0,33 | 333,3 | 133,3 | 242,1 | 159,2 | 7,5 | 3,0 | 0,4 | 
 | 
| 1 | 50 | 0,2 | 2,5 | 0,2 | 0 | 250,0 | 62,5 | 242,1 | 0,0 | 10,0 | 2,5 | 0,3 | wył.otw | 
| 2 | 50 | 0,275 | 3 | 0,28 | 0,47 | 181,8 | 39,7 | 242,1 | 106,2 | 13,8 | 3,0 | 0,2 | 
 | 
Mierniki :
Amperomierz elektromagnetyczny - EP 43.3/16
EP 43.3/773
EP 43.3/24
Watomierz EP 43.3/57
Cewka 0,771H R85
Wnioski :
W obwodach prądu przemiennego energia dostarczana do odbiornika w kolejnych przedziałach czasu jest różna.
Moc chwilowa jest dodatnia w przedziałach czasu, w których napięcie U i prąd I mają jednakowe znaki - ujemna zaś w przedziałach czasu, w których znaki napięcia U oraz prądu I są różne.
Zmiana znaku mocy chwilowej występuje tylko w tych obwodach, które zawierają elementy L i C, dla rezystancji jest zawsze dodatnia.
Moc czynna jest to moc średnia liczona za okres i jest równa iloczynowi wartości skutecznych napięcia i prądu oraz kosinusa kąta przesunięcia fazowego między napięciem i prądem. P=U*I*cosϕ
Moc czynna jest nieujemna
Moc pozorna mażna wyrazić w trzech równoważnych postaciach S=U*I=Z* I2=Y*U2
Moc bierną można wyrazić: P=U*I*sinϕ=X*I2=B*U2
Jeśli ϕ>0, sinϕ>0, to Q>0 - moc bierna indukcyjna jest dodatnia.
Jeśli ϕ<0, sinϕ<0, to Q<0 - moc bierna indukcyjna jest ujemna.
Moc bierna związana jest z istnieniem w obwodzie elementów reaktancyjnych (cewek i kondensatorów).
Z wzorów:
P=U*I*cosϕ Q=U*I*sinϕ S=U*I wynika, że S= P2+Q2 i na tej podstawie można wykreślić trójkąt mocy, gdzie moc czynną i bierną są przyprostokątnymi, a pozorna przeciwprostokątną.

