SGGW tlx 816 238 sggw pl fax 847-24-53
|
|
SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO Międzywydziałowe Studium Ochrony Środowiska |
|
|
02-776 Warszawa, ul. Nowoursynowska 159, tel/fax: +48 22 847 12 33, 843 90 41 w. 11245
|
|
|
|
Karta ramowego programu przedmiotu
Nazwa przedmiotu Gleboznawstwo
Kierunek: Ochrona środowiska Rodzaj studiów: Inżynierskie stacjonarne Specjalizacja: |
|
Wykłady (godz.) 15 Ćwiczenia (godz.) 30 ECTS 5 |
Nr przedmiotu 11 Data opracowania programu 12.04.2007r. |
Cel zajęć:
Zapoznanie studentów z glebą jako jednym z głównych elementów środowiska przyrodniczego.
Tematy wykładów:
Czynniki glebotwórcze. Wartość glebotwórcza skał macierzystych gleb obszaru Polski. Wpływ klimatu, biosfery, rzeźby terenu i czasu na procesy glebowe i powstawanie gleb.
Przemiany materii organicznej w glebach. Procesy humifikacji, formy i zawartość próchnicy w glebach, charakterystyka związków próchnicznych, związki organiczno-mineralne.
Woda w glebie i jej dostępność dla organizmów.
Właściwości fizyczne gleb i ich znaczenie w kształtowaniu siedliska roślin oraz edafonu. Struktura i układ gleb, gęstość, porowatość, faza gazowa i cieplne właściwości gleb.
Sorpcja glebowa i transport substancji w glebach. Kompleks sorpcyjny.
Systematyka gleb Polski i świata. Budowa profilu gleby. Właściwości i cechy diagnostyczne. Występowanie głównych typów gleb na terenie Polski. Klasyfikacja zasobów glebowych świata.
Wpływ działalności człowieka na gleby - formy przekształceń, degradacja i ochrona gleb.
Naturalne zagrożenia środowiska.
Tematy ćwiczeń:
Uziarnienie gleb. Podział materiału glebowego na frakcje i grupy granulometryczne. oznaczanie składu granulometrycznego metodą Casagrande w modyfikacji Prószyńskiego.
Kwasowość i odczyn gleb. Źródła jonów wodorowych w glebach, przyczyny zakwaszania się gleb. Rodzaje kwasowości, podział gleb zależnie od wartości pH. Oznaczanie w glebach pH oraz kwasowości wymiennej (met. Sokołowa) i hydrolitycznej (met. Kappena).
Oznaczanie w glebach sumy kationów wymiennych o charakterze zasadowym oraz obliczanie pojemności sorpcyjnej gleb.
Oznaczanie zawartości w glebach węglanów metodą Scheiblera.
Oznaczanie w glebach ilości węgla organicznego i próchnicy metodą Tiurina.
Pobieranie w terenie prób glebowych oraz oznaczanie gęstości polowej, gęstości objętościowej gleby suchej, gęstości fazy stałej, porowatości kapilarnej, powietrznej i ogólnej oraz wilgotności aktualnej gleb.
Główne jednostki systematyki gleb na przeźroczach i monolitach glebowych.
Waloryzacja użytkowa, żyzność i urodzajność gleb Mapy glebowe.
Warunki zaliczenia przedmiotu: Kolokwium końcowe.
Efekty kształcenia - nabyte umiejętności i kompetencje:
Poznanie właściwości gleb pozwoli studentom lepiej zrozumieć zależności występujące w środowisku pomiędzy jego elementami i zagrożenia związane z postępującą degradacją gleb. Studenci nabędą także umiejętności dotyczące wykonania i opisu odkrywki glebowej, rozpoznania głównych typów gleb, samodzielnego wykonania prostych oznaczeń właściwości gleb oraz nabędą umiejętność prawidłowej oceny wyników analiz fizycznych i chemicznych właściwości gleb.
Autorzy programu ramowego: Prof. dr hab. Jerzy Pracz
Dr Wojciech Kwasowski
Wydział/Katedra: Wydział Rolnictwa i Biologii
Katedra Nauk o Środowisku Glebowym
Zakład Gleboznawstwa
Wymagane pomoce dydaktyczne:
Środki audiowizualne, laboratorium chemiczne z podstawową aparaturą do analiz glebowych, monolity glebowe, mapy glebowe.
Literatura:
Praca zbiorowa pod red. S. Zawadzkiego, 1999: Gleboznawstwo. PWRiL Warszawa.
Kuźnicki F., Białousz S., Skłodowski P. 1995: Podstawy gleboznawstwa z elementami kartografii i ochrony gleb. PWN Warszawa.
Konecka-Betley K., Czępińska-Kamińska D., Janowska E. 1994: Systematyka i kartografia gleb. Wyd. SGGW.
Brogowski Z., Czerwiński Z. - Materiały do ćwiczeń z gleboznawstwa. Cz. 2 - ćwiczenia laboratoryjne. Wyd. SGGW.
Informacja o przedmiocie w języku angielskim:
Subject name Soil Science
Lecture topics
Soil forming Factors: Climate, Biotic, Topography, Water as a Soil Forming Factor, Human activities, Time, Parent Materials.
Organic Matter of Soils: Humus (Genesis, Definition, Nature and Characteristics).
Soil Water and accessibility for Soil Organisms.
Soil Physics (Soil Texture and Structure, Density and Porosity, Soil Air and Temperature).
Soil Sorption ( Soil Colloids and Sorption Complex).
Soil Classification (Soil Profile, Soil Horizons, Main Groups of Polish Soils, World Reference Base For Soil Resources -WRB).
Human Influence Over Soil (Degradation and Reclamation of Soils).
Practices topic
Soil Texture (Size Distribution of Soil Particles, Soil Texture Classes,
Particle Size Analysis - Casagrande,a Method In Prószyński
Modification.
Soil Acidity ( Source of Hydrogen Ions in Soils, Determination of
Soil pH, Soil Exchange Acidity Determination - Sokołow Method
and Hydrolitic Acidity - Kappen Method.
- Total Exchangeable Bases Determination - Kappen Method and Soil
Exchange Capacity.
- Carbonates in Soils (Determination of Carbonates in Soils - Scheibler
Method).
Soil Organic Matter (Organic Carbon Determination - Tiurin Method).
Same Important Physical Properties of Soils (Soil Sampling, Determinatin of : Apparent Density, Bulk Density, Capillary Water Capacity, Soil Porosity).
Main Groups of Polish Soils on Photos and Monoliths.
Soil Valuation, Fertility and Soil Maps.
Pass conditions - Written examination.