4360


18 maja 1920

Karolowi i Emilii z Kaczorowskich Wojtyłom, zamieszkałym w Wadowicach (Rynek 2 m. 4, dziś Kościelna 7)

w domu należącym do żydowskiego kupca Chaima Bałamutha, urodził się syn, któremu na chrzcie dano imię po ojcu - Karol.

13 kwietnia 1929

Na zapalenie mięśnia sercowego umiera matka Karola.

5 grudnia 1932

Umiera starszy o 14 lat brat Edmund, lekarz, który zaraził się od pacjentki szkarlatyną. W spisanych przez André Frossarda "Rozmowach z Janem Pawłem II" Papież powiedział, że śmierć brata wryła mu się w pamięć głębiej niż śmierć matki.

26 kwietnia 1936

Zostaje wybrany na prezesa Sodalicji Mariańskiej Uczniów Gimnazjum Męskiego im. Wadowity. Pełni tę funkcję przez dwie kadencje, do 1938 r.

Rok szkolny 1936/37

Jest współreżyserem wystawionej w wadowickim Domu Katolickim

"Nie-Boskiej komedii"; gra rolę Henryka.

Jesień 1938

Po maturze zapisuje się na polonistykę

na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Latem przeprowadza się z ojcem do Krakowa.

Wrzesień 1940

Rozpoczyna pracę jako robotnik w fabryce chemicznej Solvay. W fabrycznym kamieniołomie ładuje wapień do wagoników.

18 lutego 1941

Na atak serca umiera ojciec Karola.

Październik 1942

Karol rozpoczyna studia na tajnych kompletach Wydziału Teologicznego UJ jako kleryk konspiracyjnego seminarium duchownego.

29 lutego 1944

Zostaje potrącony przez niemiecki samochód ciężarowy. Ratuje go niemiecki oficer, który zatrzymuje inną ciężarówkę i każe przewieźć Polaka do szpitala. Diagnoza: "Rana szarpana głowy. Wstrząs mózgu".

Wiosna 1945

Anonimowy debiut literacki: w miesięczniku "Głos Karmelu" ukazuje się poemat "Pieśń o Bogu ukrytym". Wojtyła pisał wiersze co najmniej

od 18. roku życia. 15 października 1938 recytował swoje utwory poetyckie na zbiorowym wieczorze literackim w Sali Błękitnej Domu Katolickiego w Krakowie (dziś Filharmonia). W 1939 r. napisał pierwszy dramat "Dawid" (niezachowany). Inne dramaty (m.in. "Brat naszego Boga", rzecz o bracie Albercie) opublikowano i wystawiono dopiero, gdy autor został papieżem. Natomiast poezję i prozę poetycką drukowały od 1950 r. "Tygodnik Powszechny" i "Znak" pod pseudonimami Andrzej Jawień, Stanisław Andrzej Gruda i Piotr Jasień.

1 listopada 1946

W prywatnej kaplicy kardynała Sapiehy przyjmuje z jego rąk święcenia kapłańskie.

15 listopada 1946

Wyjeżdża na dalsze studia do Rzymu.

19 czerwca 1948

Na Rzymskim Uniwersytecie Dominikańskim "Angelicum" broni pracy doktorskiej "Pojęcie wiary u św. Jana od Krzyża". Jednak, by doktorat został formalnie uznany, należało pracę ogłosić drukiem, na co ubogiego studenta z Polski nie było stać.

Początek lipca 1948

Wojtyła wraca do Polski.

8 lipca 1948

Nominacja na wikarego w Niegowici koło Wieliczki.

24 listopada 1948

Otrzymuje dyplom magistra teologii UJ na podstawie tajnych studiów w seminarium (1942-45), jawnych na Wydziale Teologicznym (1945-46) i w rzymskim Angelicum (1946-47) oraz pracy "Pojęcie środka zjednoczenia duszy z Bogiem w nauce św. Jana od Krzyża".

16 grudnia 1948

Promocja doktorska na podstawie pracy przedstawionej w Rzymie. Wszystkie egzaminy Wojtyła zdawał bardzo dobrze.

6 marca 1949

Debiut publicystyczny w "Tygodniku Powszechnym" artykułem o początkach działalności księży-robotników, inicjatywie "Mission de France".

17 marca 1949

Zostaje wikarym, a potem duszpasterzem akademickim parafii św. Floriana w Krakowie (do 1958 r.).

3 grudnia 1953

Rada Wydziału Teologicznego UJ przyjmuje habilitację ks. Wojtyły na podstawie pracy "Próba opracowania etyki chrześcijańskiej według systemu Maxa Schelera".

12 października 1954

Rozpoczyna wykłady na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

19 listopada 1954

Otrzymuje brązową Odznakę Turystyki Pieszej. Wycieczki łączy z duszpasterstwem młodzieży; jest "Wujkiem" grupy inteligencji katolickiej, ludzi o znanych dziś nazwiskach.

31 listopada 1957

Centralna Komisja Kwalifikacyjna zatwierdza decyzję UJ o przyznaniu ks. Wojtyle tytułu docenta.

7 grudnia 1957

Wysyła do rektora KUL-u list z prośbą o poparcie swego wyjazdu naukowego za granicę "w celu zapoznania się z materiałami dotyczącymi etyki seksualnej". Jednak paszportu, mimo pozytywnej opinii Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, nie otrzymuje. Zapewne był księdzem zbyt aktywnym, nowoczesnym, skutecznym.

8 lipca 1958

Zostaje mianowany krakowskim biskupem pomocniczym; jest najmłodszym członkiem Episkopatu Polski.

23 marca 1959

Przewodniczący Rady Narodowej Krakowa Wiktor Boniecki w liście do arcybiskupa krakowskiego Eugeniusza Baziaka zarzuca biskupowi Wojtyle, że jego "postawa i działalność zachęcają duchowieństwo do gwałcenia prawa". Powodem ataku była aktywna praca Wojtyły w środowiskach inteligencji, promowanie tam katolickiej etyki małżeńskiej. Bp Wojtyła zareagował bardzo ostro. Odpisał Bonieckiemu, że urzędnik nie ma prawa kwestionować konstytucyjnej zasady wolności sumienia i wyznania.

Sierpień 1960

Podpisanie do druku książki bp. Wojtyły "Miłość i odpowiedzialność". Odrzucała aborcję, antykoncepcję, rozwody, ale traktowała seks bez manichejskich oporów. Wzbudziła krytykę niektórych teologów. Np. ks. Stanisław Witek z KUL-u zarzucił autorowi-biskupowi niezgodność z nauką Kościoła.

16 lipca 1962

Po śmierci abp. Baziaka Wojtyła zostaje wikariuszem kapitulnym archidiecezji krakowskiej.

18 września 1962

Rozmowa bp. Wojtyły z I sekretarzem KW PZPR w Krakowie Lucjanem Motyką o sprawie budynku seminaryjnego, który władze chciały zabrać Kościołowi i oddać Wyższej Szkole Pedagogicznej. Skończyło się kompromisem - WSP dostała III piętro.

5 października 1962

Wyjeżdża na Sobór Watykański II. Jest jednym z najbardziej aktywnych polskich biskupów - przemawia sześć razy, siedem razy przedkłada wypowiedzi na piśmie. Porusza m.in. sprawy źródeł Objawienia, duchowieństwa, liturgii, godności osoby ludzkiej, wolności religijnej, apostolstwa świeckich (m.in. roli apostolatu pisarzy), ekumenizmu. Jego działalność budzi uznanie reformatorsko nastawionych teologów zachodnich, jak również papieża Pawła VI.

5-15 grudnia 1963

Pielgrzymka do Ziemi Świętej z kilkudziesięcioma uczestnikami Soboru. W liście do księży swojej archidiecezji, będącym opisem tej podróży, bp Wojtyła nazywa prawosławnych schizmatykami, ale też podkreśla, że żydowska świątynia jerozolimska była świątynią Boga prawdziwego.

30 grudnia 1963

Wojtyła zostaje arcybiskupem metropolitą krakowskim. Zenon Kliszko, nr 2 po Gomułce w ówczesnych władzach PRL-u, usilnie popierał tę kandydaturę, licząc na to, że młodego hierarchę uda się przeciwstawić prymasowi Wyszyńskiemu.

8 października 1964

Jako jedyny mówca rozpoczyna przemówienie soborowe, zwracając się również do obecnych tam pań (audytorek). Biografowie przyszłego papieża piszą o Jego normalnym stosunku do kobiet.

Listopad 1964

Zostaje powołany do bardzo ważnej instancji soborowej - Podkomisji Centralnej, której zlecono opracowanie nowej wersji "schematu XIII", czyli podstawy do dyskusji nad przyszłą konstytucją o Kościele w świecie współczesnym.

18 listopada 1965

Ogłoszenie "Orędzia biskupów polskich do ich niemieckich braci w Chrystusowym urzędzie pasterskim". Wojtyła był wśród jego redaktorów. To jeden z najważniejszych i najodważniejszych w powojennej historii dokumentów Episkopatu Polski. Historyczne słowa: "Przebaczamy i prosimy o przebaczenie" były aktem najgłębiej ewangelicznym. Spowodowały jednak burzę: ataki władz komunistycznych, ale i autentyczne wątpliwości wiernych. Najpobożniejsi ludzie pytali: - Przebaczać - przebaczamy, ale co Niemcy mają nam do wybaczenia? Moralny aspekt brutalnego wysiedlenia Niemców z ziem zachodnich i północnych nie był wtedy tematem enuncjacji kościelnych, a reżimowi Gomułki nie w smak była międzynarodowa inicjatywa Episkopatu ("wtrącanie się do polityki"), choć stanowiła zarazem doskonały pretekst do antykościelnej akcji.

23 grudnia 1965

"Gazeta Krakowska" ogłasza list "robotników Solvaya" atakujący abp. Wojtyłę - byłego pracownika tej fabryki - za orędzie. Następnego dnia Wojtyła pisze odpowiedź. Prasa krakowska czekała z jej opublikowaniem trzy tygodnie.

2 lipca 1966

Na ten dzień planowano zjazd wychowanków wadowickiego gimnazjum. Jednak władze PRL, gdy dowiedziały się, że ma przybyć

abp Wojtyła, zabroniły jego organizacji.

29 maja 1967

Karol Wojtyła zostaje kardynałem. Jest najmłodszym wśród nominatów po Alfredzie Bengschu, arcybiskupie berlińskim.

28 lutego 1969

Odwiedza obie czynne synagogi krakowskie.

15 marca 1969

Watykan zatwierdza statut Konferencji Episkopatu Polski, który stanowi, że metropolita krakowski jest z urzędu zastępcą jej przewodniczącego - prymasa.

Wiosna 1969

Polska publikacja encykliki Humanae vitae Pawła VI wraz ze studium wprowadzającym, do którego kard. Wojtyła napisał wstęp całkowiciea firmujący tezy tego dokumentu.

Grudzień 1969

Podpisanie do druku nowej książki Wojtyły "Osoba i czyn", swoistej syntezy tomizmu i fenomenologii.

31 grudnia 1970

W kościele św. Mikołaja i w bazylice oo. Franciszkanów w Krakowie, odnosząc się do strajku i masakry stoczniowców na Wybrzeżu, mówi: o "krwi polskiej przelanej przez Polaków" i o tym, że "na dobro wspólne składa się atmosfera wolności rzeczywistej, do końca niczym nietamowanej i w żaden sposób niekwestionowanej, niezagrożonej".

8 maja 1972

Uroczyste otwarcie Synodu Archidiecezji Krakowskiej, na który - w przeciwieństwie do poprzednich - zaproszono wielu świeckich.

Październik 1972

Ukazuje się książka Wojtyły "U podstaw odnowy" - antologia cytatów z dokumentów Soboru Watykańskiego II połączonych słowem wiążącym autora.

27 września - 26 października 1974

IV sesja Synodu Biskupów poświęcona ewangelizacji. Kard. Wojtyła jest jednym z relatorów, przewodniczy komisji redagującej dokument końcowy i zostaje wybrany po raz drugi do Stałej Rady Sekretariatu Synodu.

7-13 marca 1976

Głosi rekolekcje dla Kurii Rzymskiej. W tym samym roku ukazały się one w Polsce w książce "Znak, któremu sprzeciwiać się będą". Powierzenie rekolekcji Wojtyle to dowód uznania Pawła VI dla krakowskiego kardynała. Papież dokonał w ten sposób kolejnej jego prezentacji najwyższym kręgom kościelnym.

23 lipca - 11 września 1976

Na czele delegacji Episkopatu Polski odwiedza USA w związku z 41. Międzynarodowym Kongresem Eucharystycznym. 5 sierpnia uczestniczy w nabożeństwie ekumenicznym, w czasie którego wraz z 11 innymi kardynałami symbolicznie umywa nogi przedstawicielom Kościołów niekatolickich.

9 września 1976

Na pierwszej stronie nowojorskiego polonijnego "Nowego Dziennika" ukazała się notatka "Kardynał Wojtyła papieżem?". Było to echo artykułu w "New York Timesie", gdzie napisano, że "w kołach kościelnych coraz częściej mówi się o kardynale krakowskim jako przyszłym papieżu".

18 listopada 1976

W Warszawie, w mieszkaniu Bohdana Cywińskiego, kard. Wojtyła spotyka się z członkami Komitetu Obrony Robotników - Janem Józefem Lipskim, Jackiem Kuroniem, Antonim Macierewiczem, Piotrem Naimskim.

Boże Ciało 1977

W Krakowie kardynał przypomina śmierć Stanisława Pyjasa, chwali młodzież, która zbojkotowała krakowskie juwenalia, krytykuje ton prasy rządowo-partyjnej.

21 grudnia 1977

"Nieznani sprawcy" pobili ks. Andrzeja Bardeckiego, asystenta kościelnego "Tygodnika Powszechnego". Kard. Wojtyła mówi mu: "Dostałeś za mnie".

1 marca 1978

W warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej odbyła się sesja "Chrześcijanie wobec praw człowieka" z udziałem wielu działaczy opozycji demokratycznej. Tadeusz Mazowiecki, organizator sesji, wysłał teksty wystąpień kardynałom Wyszyńskiemu i Wojtyle. W odpowiedzi otrzymał ciepłe listy solidaryzujące się z przesłaniem panelu.

6 sierpnia 1978

Umiera papież Paweł VI.

26 sierpnia 1978

Kardynałowie wybrali na biskupa Rzymu patriarchę Wenecji Albina Lucianiego, który przyjął imię Jan Paweł I. Mówiło się jednak, że metropolita krakowski był jednym z poważnych kandydatów.

28 września 1978

Śmierć Jana Pawła I.

16 października 1978

Po raz pierwszy od 1522 r. papieżem zostaje nie Włoch, ale - wybrany podobno ogromną większością głosów - Polak.

W Polsce ogromny entuzjazm. W Krakowie biją dzwony w kościele mariackim i w katedrze na Wawelu. Odzywa się największy z nich - dzwon Zygmunt. Ludzie wylegają na ulice, niosą zapalone świece i kwiaty, padają sobie w ramiona.

Zaskoczenie było olbrzymie: Tadeusz Mazowiecki kilka godzin wcześniej powiedział kolegom z "Więzi" o swym przeczuciu, że tym razem papieżem zostanie Murzyn albo Polak. Ale gdy wieczorem Jan Turnau zadzwonił do niego z wiadomością o wyborze, nie uwierzył... Tylu ludzi chciało przekazać sobie dobrą nowinę, że w Warszawie zablokowały się telefony. Długo biły dzwony, ludzie pojechali na Stare Miasto; tam rzucali się sobie w ramiona.

Entuzjazm w rodzinnych Wadowicach. Proboszcz ks. Edward Zacher dowiedział się o wyborze od jednego z młodszych księży. - Kto to jest? - zapytał. - To Lolek! - odparł wikary. - Bogu niech będą dzięki! - wykrzyknął ks. Zacher i zaczął bić w dzwony.

Polska telewizja nie poinformowała o wyborze od razu - trzeba było poczekać na oficjalną reakcję władz partii. Kreml nie krył niezadowolenia. Podobno Jurij Andropow, ówczesny szef KGB, wezwał rezydenta KGB w Warszawie i zapytał: - Jak mogliście dopuścić do wyboru na papieża obywatela kraju socjalistycznego?

Pewien wybitny dziennikarz włoski opowiadał Jerzemu Turowiczowi, że "Sowieci woleliby Aleksandra Sołżenicyna jako sekretarza generalnego ONZ niż Polaka jako papieża".

Analiza sporządzona parę tygodni potem w ZSRR określa Jana Pawła II jako "prawicowca", który sprawiał kłopoty w Polsce, choć unikał otwartych ataków na komunizm. Raport kończył się stwierdzeniem, że Wojtyłę wybrano w wyniku... spisku niemiecko--amerykańskiego, w którym czołowe role odegrali kardynał John Król, polsko--amerykański biskup Filadelfii, oraz Zbigniew Brzeziński, doradca prezydenta Jimmy'ego Cartera ds. bezpieczeństwa narodowego. Spisek miał doprowadzić do destabilizacji Polski i w konsekwencji do rozpadu Układu Warszawskiego.

Bp Tadeusz Pieronek opowiadał, jak księża z Polski relacjonowali Janowi Pawłowi II pierwsze reakcje rodaków na wybór. W końcu Papież zapytał: "A pili?". "Tak, pili - odpowiedzieliśmy chórem. - W Krakowie dzwon Zygmunta długo nie mógł zadzwonić, bo dozorca, który miał klucz, poszedł na piwko".

22 października 1978

Uroczysta inauguracja pontyfikatu na placu Świętego Piotra. Jan Paweł II wypowiada słowa stanowiące motyw przewodni jego pontyfikatu: "Przez wiele wieków, kiedy następca świętego Piotra obejmował swoją stolicę, wkładano mu na głowę tiarę. Ostatni przyjął ją papież Paweł VI w 1963 r. Ale potem z niej zrezygnował, pozostawiając w tej sprawie swobodę swoim następcom. Papież Jan Paweł I nie włożył tiary i nie wkłada jej dzisiaj jego następca. Nie czas bowiem sięgać po to, w czym niesłusznie upatrywano symbolu władzy doczesnej papieża, gdy dzień dzisiejszy każe nam wpatrywać się w tajemnicę władzy samego Chrystusa. Tej władzy, która odpowiada całej głębi ludzkiego wnętrza, ludzkiego umysłu i serca.

Tej władzy, która nie przemawia językiem siły, ale miłością i prawdą. Nie ma bowiem większej miłości ponad tę, żeby duszę dać za braci.

Nowy następca Piotra na stolicy rzymskiej błaga dzisiaj: O Chryste, obym mógł stać się sługą Twojej jedynej władzy! (...). Obym mógł stać się sługą! I sługą sług! Nie lękajcie się, drodzy bracia i siostry, przyjąć władzę Chrystusa. Nie lękajcie się. Otwórzcie, otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi! Jego zbawczej władzy otwórzcie granice państw, systemów ekonomicznych, systemów politycznych, kierunków cywilizacyjnych. Nie lękajcie się! Chrystus wie, »co jest w człowieku «.

On jeden. A dzisiaj człowiek bardzo często nie wie, co w nim jest. Tak bardzo często jest niepewny sensu swojego życia na ziemi. Tak często opanowuje go zwątpienie, które przechodzi w rozpacz. Pozwólcie zatem (...) Chrystusowi mówić do człowieka. On jeden ma słowa życia wiecznego".

25 stycznia - 1 lutego 1979

Pierwsza podróż ewangelizacyjna: Dominikana - Meksyk - Wyspy Bahama. Na III Konferencji Generalnej Episkopatów Ameryki Łacińskiej w Pueblo (Meksyk) Jan Paweł II kwestionuje radykalny nurt "teologii wyzwolenia", sprzeciwia się wizji Chrystusa jako "buntownika z Nazaretu", "rewolucjonisty". Ale kładzie też nacisk na poszanowanie praw człowieka i sprawiedliwości społecznej. W 1984 r. Kongregacja Nauki Wiary surowo krytykuje polityczne zaangażowanie teologii wyzwolenia, co odbiera mu społeczny rozmach. Dwa lata później drugi dokument nieznacznie łagodzi wymowę pierwszego i mówi o potrzebie autentycznie chrześcijańskiego wyzwolenia

4 marca 1979

Ogłoszenie pierwszej encykliki Jana Pawła II Redemptor hominis ("Odkupiciel człowieka"). "Rola Kościoła jest służebna, gdyż Kościołowi nie wolno szukać siebie dla samego siebie. (...) Drogą Kościoła jest człowiek".

2-10 czerwca 1979

Pierwsza pielgrzymka do ojczyzny. Podczas transmitowanego przez telewizję spotkania Papieża z Edwardem Gierkiem wszyscy mogli zobaczyć, jak I sekretarz KC PZPR, sprawny zwykle mówca, patrząc na kartkę, duka trzęsącym się głosem mowę powitalną.

2 czerwca, homilia na pl. Zwycięstwa w Warszawie ze słowami: "Niech zstąpi Duch Twój! I odnowi oblicze ziemi.

Tej ziemi". Były akurat Zielone Świątki, uroczystość Zesłania Ducha Świętego, niemniej te słowa o Nim zabrzmiały politycznie i okazały się prorocze. Orędzie niepodległości duchowej było głoszone potem w Gnieźnie, Częstochowie, Krakowie.

Także w Oświęcimiu, gdzie Papież mówił w imieniu wszystkich narodów, "których prawa są zapoznawane i gwałcone". Papieskie homilie zmieniły polskie społeczeństwo, uświadomiły mu, jaką jest siłą. Po raz pierwszy od 40 lat, stojąc w kilkusettysięcznych masach, ludzie słyszeli słowa prawdy i otuchy, wypowiadaną właściwie wprost druzgocącą ocenę komunizmu. Społeczeństwo schylone pod ciężarem niewoli wyprostowało się. Zaczęła się nowa epoka.

29 września - 7 października 1979

Podróż do Irlandii i USA. W miejscowości Drogheda na granicy dwóch Irlandii Papież potępia przemoc stosowaną na tej wyspie. Stwierdza, że nie chodzi tu o wojnę religijną między katolikami i protestantami. Mówi, że "musimy nazwać po imieniu systemy i ideologie, które są odpowiedzialne za tę walkę".

11 listopada 1979

Przemówienie w Papieskiej Akademii Nauk. Papież mówi: "Galileusz wiele wycierpiał od ludzi i instytucji Kościoła".

2-12 maja 1980

Podróż do Afryki (Zair, Kongo, Kenia, Ghana, Górna Wolta, Wybrzeże Kości Słoniowej). Msza w Kinszasie zgromadziła milion ludzi. Napór tłumu spowodował śmierć dziewięciu osób, około 80 zostało rannych.

Sierpień 1980

Od początku strajku na bramie do Stoczni Gdańskiej wisi otoczone kwiatami zdjęcie Jana Pawła II.

20 sierpnia 1980

Depesza Jana Pawła II do prymasa Wyszyńskiego z zapewnieniem o modlitwie, "aby Episkopat Polski ze swym Prymasem na czele (...) mógł również i tym razem dopomóc temu Narodowi w ciężkim zmaganiu się o chleb powszedni, o sprawiedliwość i zabezpieczenie jego nienaruszalnych praw do własnego życia i rozwoju".

10 września 1980

Witając pielgrzymów z Gdańska, Papież nawiązuje do podpisanych 10 dni wcześniej porozumień sierpniowych: "Modląc się, polecam Chrystusowi, polecam Jego Matce to wszystko, co się dokonało i co się dokonuje w Polsce na przestrzeni ostatnich miesięcy. To szczególne dzieło (...) nie skierowane przeciwko nikomu, ale dla - dla odbudowy, dla godności, ażeby wszyscy mogli w niej uczestniczyć".

5-19 listopada 1980

Podróż do RFN. W przemówieniu do przedstawicieli Kościoła ewangelickiego Jan Paweł II porównał się do Lutra: "Reformator kilka wieków temu przybył do Rzymu jako pielgrzym, a dziś biskup Rzymu przybywa jako pielgrzym do duchowych spadkobierców Marcina Lutra". W przemówieniu do przedstawicieli wspólnoty żydowskiej powtórzył za biskupami niemieckimi: "Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm".

13 grudnia 1980

Prapremiera sztuki "Brat naszego Boga" na scenie Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Na widowni m.in. kardynał Macharski i członkowie Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

16 grudnia 1980

List Papieża do przywódcy ZSRR Leonida Breżniewa: "Wydarzenia mające miejsce w Polsce w ostatnich miesiącach zostały wywołane nieuchronną koniecznością gospodarczej przebudowy kraju, co wymaga równocześnie przebudowy moralnej opartej na świadomym zaangażowaniu, w duchu solidarności, wszystkich sił całego społeczeństwa. Ufam, że zrobi Pan wszystko, co w Pana mocy, żeby rozładować obecne napięcie, aby polityczna opinia publiczna została uspokojona w kwestii tego delikatnego i pilnego problemu".


15 stycznia 1981

Audiencja dla Lecha Wałęsy i kierownictwa "Solidarności".

16-27 lutego 1981

Podróż na Daleki Wschód, do Filipin i Japonii. W Manili Papież powiedział, że Kościół katolicki uznaje wszystkie elementy prawdy i dobra, jakie są w hinduizmie, buddyzmie i islamie. "Są one bowiem odbiciem Chrystusowej drogi, prawdy i życia". W Tokio spotkał się z cesarzem Japonii i zaprosił go do siebie. Małe grupki kontestowały to spotkanie międzyreligijne (cesarz jest dla Japończyków symbolem religijnym).

13 maja 1981

Zamach. Strzały padły, gdy Papież wjeżdżał na audiencję generalną na plac św. Piotra nieosłoniętym jeszcze kuloodpornymi szybami papamobilem. Jedna kula przeszła na wylot przez brzuch, druga trafiła Papieża w prawe ramię. Najgroźniejsza była trzecia rana - kula minęła o kilka milimetrów tętnicę główną przewodu pokarmowego; jej naruszenie powoduje śmierć na miejscu. Kule ominęły też kręgosłup. Natychmiastowa operacja była bardzo trudna (trzeba było wyciąć m.in. 55 cm jelit), ale się udała.

Jeden ze sprawców zamachu, młody Turek Mehmet Ali Agca, został ujęty; inni uciekli. Jego zeznania są do dziś pełne sprzeczności i ciągle nie wiadomo, czyim był narzędziem. Podejrzenia kierowały się oczywiście w stronę Kremla. Pod koniec marca 2005 r. dziennik "Corriere della Sera" ogłosił, że w archiwach Stasi - służb bezpieczeństwa NRD - odnaleziono dokumenty potwierdzające, że rozkaz zabicia Papieża wydało KGB. Wykonanie powierzono bułgarskim służbom specjalnym, a Stasi miała zatrzeć ślady prowadzące do rzeczywistych sprawców zbrodni. Niemiecki urząd ds. akt Stasi nie potwierdził jednak tej informacji.

Nie udało się dowieść związków Agcy z wywiadem sowieckim. Turek formalnie należał do faszyzującej organizacji Szare Wilki. Zaraz po zamachu list do Papieża napisała matka Agcy. Prosiła o "przebaczenie dla niegoi tych wszystkich, którzy opanowani są przez zło i którym potrzebna jest pomoc ludzi i Boga". Jan Paweł II w tekście nadanym przez radio watykańskie zaraz po zamachu podziękował wszystkim za modlitwy i powiedział: "Modlę się za brata, który zadał mi cios, i szczerze mu przebaczam".A modlił się, można by rzec, cały świat. Szczególnie Polacy, którym groziła utrata dwóch duchowych przywódców narodu: w dniu zamachu było wiadomo, że umiera prymas Wyszyński.

28 maja 1981

Na wiadomość o śmierci Prymasa Papież w telegramie kondolencyjnym nazywa prymasa Stefana Wyszyńskiego "wielkim Synem Kościoła i naszego Narodu".

13 grudnia 1981

Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce. Papież mówi na placu św. Piotra: "Nie może być przelewana polska krew, bo przelano jej zbyt wiele, zwłaszcza w czasie ostatniej wojny. Trzeba uczynić wszystko, aby w pokoju budować przyszłość ojczyzny".

19 grudnia 1981

W liście do gen. Wojciecha Jaruzelskiego Jan Paweł II apeluje do sumienia generała, "ażeby nie był kontynuowany stan wojenny w Polsce. (...) Trzeba uczynić wszystko, ażeby tegorocznych Świąt rodacy nie musieli spędzać pod groźbą śmierci i represji".

24 grudnia 1981

Tak jak w Polsce na wezwanie podziemnej "Solidarności" wigilijne świece zapłonęły również w oknie Papieża.

12-15 maja 1982

Podróż do Portugalii. W pierwszą rocznicę zamachu Papież odwiedził sanktuarium w Fatimie, by podziękować Maryi za ocalenie. W homilii mówił, że proroctwo fatimskie odczytuje z drżeniem serca: "Grzech zyskał tak bardzo prawo obywatelstwa, a negacja Boga rozprzestrzeniła się w ludzkich światopoglądach i programach". Wieczorem 12 maja Juan Fernandez Krohn, wyświęcony na księdza przez ultrakonserwatywnego abp. Lefebvre'a, usiłował zamordować Papieża sztyletem.

10 października 1982

Kanonizacja o. Maksymiliana Kolbego w Watykanie.

16-23 czerwca 1983

Druga pielgrzymka do ojczyzny: Warszawa, Niepokalanów, Częstochowa, Poznań, Katowice, Wrocław, Góra św. Anny, Kraków. W przemówieniu w Belwederze podczas spotkania z gen. Jaruzelskim Papież powiedział:

"I chociaż życie w Ojczyźnie od 13 grudnia 1981 r. zostało poddane surowym rygorom stanu wojennego, który został zawieszony od początku bieżącego roku - to przecież nie przestaję ufać, że owa zapowiadana wielokrotnie odnowa społeczna, według zasad wypracowywanych w takim trudzie w przełomowych dniach sierpnia 1980 r. i zawarta w porozumieniach, dojdzie stopniowo do skutku".

W Niepokalanowie Jan Paweł II przypomniał słowa św. Pawła z Listu do Rzymian: "Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj", odnosząc je do "trudnego momentu historycznego". W Częstochowie powiedział młodzieży: "Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od was nie wymagali", zaznaczając zarazem: "Wiem o waszych cierpieniach, o waszej trudnej młodości, o poczuciu krzywdy i poniżenia, o jakże często odczuwanym braku perspektyw na przyszłość". W Katowicach mówił, że ludzie pracy w Polsce mają prawo do dialogu z władzą. W Krakowie na Błoniach polecił Chrystusowi trudne "dziś i jutro" narodu i zacytował psalm: "Chociażbym chodził ciemną doliną, zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną". Wierni wznosili transparenty "Solidarności" i skandowali: "Solidarność! Solidarność!". W Tatrach, w schronisku w Dolinie Chochołowskiej - Ojciec Święty spotyka się z Lechem Wałęsą. Wałęsa przed papieską wizytą w Polsce wysłał list z prośbą o audiencję. Władze próbowały nie dopuścić do tego spotkania, Papież jednak stanowczo go zażądał.

Przed odlotem na lotnisku w Balicach pod Krakowem rozmowa Papieża z gen. Jaruzelskim trwała znacznie dłużej, niż planowano; była niewątpliwie bardzo ostra.

27 grudnia 1983

Papież odwiedza w więzieniu Ali Agcę. Rozmowa trwała kwadrans. "Ali Agca - pisał potem André Frossard - pełnił honory pana celi. - Oto moje mieszkanie - powiedział z ironią i więcej nic nie usłyszano; obecna tam telewizja stała się nagle głucha i niema. (...) Agca zaprowadził swego gościa w głąb pomieszczenia, podczas gdy kamery pozostały na progu, i zajęli miejsca - Papież w fotelu, on na krześle (...) Papież trzymał swego rozmówcę za ramię, jakby chciał go przyciągnąć do siebie. Schylony Agca mówił mu coś do ucha i nie było widać jego twarzy, zasłoniętej przez profil tego, który może był w tym momencie jego spowiednikiem". Sam Jan Paweł II po rozmowie z zamachowcem powiedział: "Dzisiaj, po ponad dwóch latach, mogłem powtórzyć słowa przebaczenia, (...) Myślę, że to dzisiejsze spotkanie w ramach Roku Odkupienia jest opatrznościowe. Nie było zaplanowane: po prostu doszło do niego, a Pan dał mi - myślę, że nie tylko mnie, ale także i jemu - łaskę, byśmy się spotkali jak ludzie i jak bracia".

31 stycznia - 11 lutego 1986

Podróż do Indii. Sprawozdawca "Tygodnika Powszechnego" zanotował: "Czekający na Ojca Świętego wraz z Matką Teresą kapłan z sąsiedniej świątyni bogini Kali nakłada Ojcu Świętemu wieniec z kwiatów, drugi - Matce Teresie, ale Papież zdejmuje swój i jej nakłada. Po chwili wchodzą do przytułku, gdzie Ojciec Święty karmi kolacją 86 podopiecznych (z których czworo tegoż wieczora umiera...)".

13 kwietnia 1986

Papież w synagodze rzymskiej. Mówi: "Jesteście naszymi braćmi umiłowanymi i w pewien sposób można by powiedzieć: naszymi starszymi braćmi".

27 października 1986

Światowy Dzień Modlitw o Pokój. W Asyżu spotkali się z Papieżem chrześcijanie różnych wyznań, a także muzułmanie, hinduiści, buddyści (z Dalajlamą), szintoiści, sikhowie, dżiniści, zoroastrianie, bahaiści, przedstawiciele tradycyjnych religii afrykańskich i ameroindiańskich. Takie spotkania będą się odtąd odbywać co roku.

30 kwietnia - 4 maja 1987

Podróż do RFN. Beatyfikacja Edyty Stein - siostry Teresy Benedykty od Krzyża. Urodzona w rodzinie żydowskiej Edyta Stein przyjęła religię katolicką i wstąpiła do klasztoru karmelitanek. Zginęła zagazowana w Auschwitz.

8-14 czerwca 1987

Pielgrzymka do ojczyzny. Warszawa, Majdanek, Lublin, Tarnów, Kraków, Gdynia, Westerplatte, Gdańsk, Częstochowa, Łódź. Kongres Eucharystyczny, beatyfikacja bpa Michała Kozala i Karoliny Kózkówny.

W przemówieniu na Zamku Królewskim Jan Paweł II mocno akcentuje "podmiotowość człowieka i narodu".

Ale o ile w czasie dwóch pierwszych pielgrzymek Papież głównie dodawał otuchy, o tyle teraz zaczyna wymagać. Przypomina etyczne wymagania nie tylko władzom, ale i narodowi. W szczecińskim przemówieniu do rodzin mówi o ofiarach permisywizmu i relatywizmu moralnego.
W przemówieniu do młodzieży na Westerplatte mówi też o zagrożeniu, jakim jest klimat relatywizmu: padają wtedy "skrzydlate" słowa, że "każdy ma swoje Westerplatte".

10-21 września 1987

Podróż do USA. W miasteczku Columbia w Południowej Karolinie Papież spotyka się z 30 przywódcami religijnymi różnych Kościołów. Ktoś z niekatolików nazwał je "najważniejszym wydarzeniem ekumenicznym stulecia".

30 czerwca 1988

Abp Marcel Lefebvre wyświęca czterech biskupów bez zgody Papieża, ściągając na siebie ekskomunikę. W Kościele katolickim dochodzi do schizmy z elementami herezji, ponieważ wspólnota abp. Lefebvre'a odrzuca uchwały Soboru Watykańskiego II, otwierające katolicyzm na inne wyznania chrześcijańskie, inne religie i w ogóle współczesny świat.

15 sierpnia 1988

List papieski "Mulieris dignitatem" o godności i powołaniu kobiety. Jan Paweł II potępia męską dominację nad kobietami, lecz również przejmowanie przez kobiety męskich wzorów zachowań, sprzeczne z ich powołaniem macierzyńskim.

8-11 października 1988

Podróż do Francji. W przemówieniu do Parlamentu Europejskiego w Strasburgu Papież-Polak mówił: "Jeżeli Europa chce pozostać wierna samej sobie, trzeba, aby potrafiła zgromadzić wszystkie żywotne siły kontynentu, szanując odrębny charakter każdego regionu, ale zarazem odkrywając leżącą u korzeni duchową wspólnotę". Mówił o konieczności współpracy z krajami nie- należącymi do Rady Europy, "zwłaszcza tymi z Europy Środkowej i Wschodniej".

24 kwietnia 1989

Beatyfikacja Franciszki Siedleckiej, założycielki zgromadzenia sióstr nazaretanek. W przemówieniu

do pielgrzymów z Polski Papież mówi: "Wydaje się, że ojczyzna nasza stanęła wobec nowych możliwości, że jej synowie i córki będą mogli coraz pełniej decydować o jej losie, o jej kształcie i przyszłości. Potrzeba zatem mądrości, potrzeba wierności w przymierzu z Bogiem, nowego twórczego trudu, nowych świętych, nauki, która płynie z historii i od tych, którzy ojczyznę prawdziwie miłowali".

17 lipca 1989

Wznowienie pełnych stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i Polską.

1 grudnia 1989

Świat się zmienia: do Watykanu przybywa z wizytą Michaił Gorbaczow. Witając gościa, Papież powiedział: "W obecnej chwili czynię moim oczekiwanie milionów Pańskich współobywateli, a wraz z nimi milionów obywateli świata, że prawo do wolności sumienia, które stanie się przedmiotem obrad Rady Najwyższej [ZSRR], przyczyni się do zagwarantowania wszystkim wierzącym możliwości pełnego korzystania z wolności religijnej, które - jak wielokrotnie przypominałem - jest fundamentem wszystkich innych wolności".

21-25 kwietnia 1990

Papież odwiedza Czechosłowację; po raz pierwszy przybywa do kraju postkomunistycznego. Prezydent Vaclav Havel wita go słowami: "Uczestniczę w cudzie".

10 grudnia 1990

List Papieża do prezydenta elekta Lecha Wałęsy: "Niech Naród Polski, pomimo bardzo trudnych, pierwszych po wojnie wolnych wyborów zawierzy temu, który wbrew nadziei uwierzył nadziei".

1-9 czerwca 1991

Pielgrzymka do Polski: Koszalin, Rzeszów, Przemyśl, Lubaczów, Kielce, Radom, Łomża, Białystok, Olsztyn, Włocławek, Płock, Warszawa. Przesłaniem głównym jest Dekalog. W Koszalinie Papież komentował pierwsze przykazanie: "Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną". W Kielcach i Radomiu tematem homilii było "Nie zabijaj". W Kielcach Papież wręcz krzyknął, mówiąc o aborcji. Tłumaczył się: "Może dlatego tak mówię, jak mówię, ponieważ to jest moja Matka, ta ziemia (...). I zrozumcie, wy wszyscy, którzy lekkomyślnie podchodzicie do tych spraw, zrozumcie, że te sprawy nie mogą mnie nie boleć. Was też powinny boleć!". W Radomiu rozszerzył "zasięg tego przykazania na wszystkie działania przeciw bliźniemu zrodzone z nienawiści czy mściwości". O aborcji powiedział: "Czy jest taka ludzka instancja, czy jest taki parlament, który ma prawo zalegalizować zabójstwo niewinnej i bezbronnej ludzkiej istoty?". Padło wtedy określenie: "cmentarz nienarodzonych". Na warszawskiej Agrykoli stwierdził, że egzamin z naszej wolności jest przed nami. Ta pierwsza wizyta w wolnej Polsce była jedyną, która wywołała widoczny m.in. w prasie konflikt z częścią zlaicyzowanego społeczeństwa. Papież zastał Polskę inną, niż się spodziewał, rozczarował się.

Podczas spotkania ekumenicznego w warszawskiej świątyni luterańskiej wyraził myśl, że tolerancja to za mało: "Cóż to za bracia i siostry w Chrystusie, którzy się jedynie tolerują?!"

Przed poprzednimi wizytami Papieża władze komunistyczne robiły wszystko, by nie odwiedził on wschodniej części kraju. Teraz było to już możliwe.

Na spotkania z nim przybyły tysiące wiernych z Litwy, Ukrainy i Białorusi.

13-16 sierpnia 1991

Znów wizyta w Polsce. Papież odwiedza grób rodzinny w Krakowie i Wadowice, w Częstochowie spotyka się z milionem młodych pielgrzymów przybyłych z całego świata na obchody Światowego Dnia Młodzieży.

25 czerwca 1992

Jan Paweł II podpisuje nowy "Katechizm Kościoła Katolickiego". Na ośmiuset stronach zawarto kompendium nauki Kościoła o teologii i moralności. Prace nad katechizmem trwały sześć lat.

Jego pierwszy projekt przedstawiono wszystkim biskupom katolickim.

Ci przekazali do Watykanu 25 tysięcy uwag i propozycji poprawek. Kongregacja Nauki i Wiary przedstawiła Papieżowi ostateczny projekt katechizmu w lutym 1992 r. Według Papieża to jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Kościoła. Poprzedni katechizm pochodził z 1566 roku.

15 lipca 1992

Papież przechodzi operację niezłośliwego nowotworu. Życzenia zdrowia przysłali m.in.: król Jordanii Husajn, Michaił Gorbaczow i Ali Agca, który 11 lat wcześniej dokonał zamachu na Papieża. Operacja się udała i pacjent szybko powrócił do zdrowia.

31 października 1992

Rehabilitacja Galileusza skazanego w 1633 r. za głoszenie teorii Kopernika.

15 stycznia 1993

Podczas spotkania z polskimi biskupami w Watykanie Papież przypomina: "Kościół katolicki nie jest związany z żadnym systemem politycznym i nie utożsamia się z żadną partią polityczną. Kościół jest ponad podziałami partyjnymi, jest otwarty na wszystkich ludzi dobrej woli, a żadna partia polityczna nie może uzurpować sobie prawa do jego reprezentowania".

27 lutego 1993

List do arcybiskupa Sarajewa wzywający zgwałcone przez Serbów Bośniaczki, by przemieniły "akt przemocy w akt miłości". Dokument wywołał kontrowersje - odczytano go jako apel, by zgwałcone kobiety nie przerywały ciąży.

9-16 sierpnia 1993

Jamajka, Meksyk i USA. "Jeśli chcesz, Ameryko, sprawiedliwości dla wszystkich, prawdziwej wolności i trwałego pokoju, tedy, Ameryko, broń życia!" - woła Papież w USA. Bardzo ostro krytykuje aborcję i eutanazję.

4-10 września 1993

Pierwsza pielgrzymka do krajów byłego ZSRR - Litwy, Łotwy i Estonii. Papież ostro potępia ateistyczny komunizm, a równocześnie odcina się od klerykalizmu rozumianego jako bezpośredni udział Kościoła w rządach czy "niewłaściwa ingerencja w działalność instytucji publicznych".

21 września 1993

Pierwszy raz w historii spotykają się Papież i naczelny rabin Izraela. Jan Paweł II i Israel Meir Lau rozmawiają w Castel Gandolfo. Papież przyjmuje zaproszenie do Ziemi Świętej. Tydzień wcześniej - po podpisaniu izraelsko-palestyńskiego porozumienia pokojowego - Watykan zgodził się uznać państwo Izrael.

11 listopada 1993

Papież potyka się i doznaje zwichnięcia stawu biodrowego.

28 kwietnia 1994

Papież upada i łamie sobie kość udową.

30 maja 1994

W liście do biskupów Jan Paweł II opowiada się przeciw kapłaństwu kobiet. Podkreśla, że zadecydował o tym sam Chrystus, wybierając na apostołów tylko mężczyzn.

13-14 lipca 1994

Piąty w czasie tego pontyfikatu konsystorz nadzwyczajny. 114 kardynałów dyskutuje nad sposobem uczczenia kolejnego milenium. Papież wzywa Kościół do wielkiego rachunku sumienia. Mówi: "Tylko odważne uznanie błędów, za które chrześcijanie są odpowiedzialni, i stanowcze postanowienie, aby je naprawić, może pomóc wprowadzić Kościół w trzecie tysiąclecie". Część kardynałów chłodno przyjmuje propozycje Papieża - ci z Europy Środkowej i Wschodniej uważają, że takie "mea culpa" może być wykorzystane przez krytykę wrogą Kościołowi, do niedawna w ich krajach dominującą; przez innych kardynałów, m.in. z Kurii Rzymskiej, przemawiał konserwatyzm teologiczny.

Wrzesień 1994

Ukazuje się książka Jana Pawła II "Przekroczyć próg nadziei", która wkrótce stanie się światowym bestsellerem.

2 listopada 1994

Włoska "La Stampa" publikuje wywiad z Papieżem: "Zwolennicy kapitalizmu w jego skrajnej postaci mają skłonność do zamykania się na to, co komunizm zrobił dobrego - na jego wysiłki dla zapobiegania bezrobociu, troskę o ubogich".

14 listopada 1994

W liście "Tertio millennio adveniente" ("Na progu trzeciego tysiąclecia") Papież wzywa Kościół do rachunku sumienia: "Istnieje bolesny rozdział, do którego dzieci Kościoła muszą wrócić w duchu skruchy. To przyzwolenie, zwłaszcza w pewnych wiekach, na nietolerancję, a nawet przemoc w służbie prawdy".

12-22 stycznia 1995

Filipiny, Papua-Nowa Gwinea, Australia i Sri Lanka. Ponad 4 mln wiernych uczestniczy w Manili we mszy z okazji X Międzynarodowego Dnia Młodzieży.

30 marca 1995

Encyklika Evangelium vitae ("Ewangelia życia") potępia aborcję, eutanazję, samobójstwa, sztuczne zapłodnienie i eksperymenty na embrionach.

21-27 maja 1995

Wizyta w Czechach. Papież odprawia też mszę w polskim Skoczowie. Mówi: "Pod hasłami tolerancji w życiu publicznym i w środkach masowego przekazu szerzy się nieraz wielka, może coraz większa nietolerancja. Odczuwają to ludzie wierzący. Zauważa się tendencję do spychania ich na margines życia społecznego, ośmiesza się i wyszydza to, co dla nich stanowi nieraz największą świętość".

29 czerwca 1995

W "Liście do kobiet" Jan Paweł II pisze: "Szczerze ubolewam z powodu odpowiedzialności licznych synów Kościoła" w utrudnianiu życiowej roli kobiety, "pomijanej i niedocenianej, spychanej na margines, a wreszcie sprowadzanej do roli niewolnicy".

21-24 czerwca 1996

Pielgrzymka do Niemiec. Pod Bramą Brandenburską Papież mówi: "Berlińczykom i wszystkim Niemcom, którym jestem wdzięczny za pokojową rewolucję, jaka doprowadziła do otwarcia tej bramy, mówię: Ducha nie gaście. Trzymajcie tę bramę otwartą dla siebie i innych".

19 listopada 1996

Papież przyjmuje na prywatnej audiencji dyktatora Kuby Fidela Castro. Niektórzy emigranci z Kuby protestowali przed Bazyliką św. Piotra, inni mieli nadzieję, że spotkanie to przyczyni się do demokratyzacji na wyspie.

7 kwietnia 1997

Oficjalna wizyta Aleksandra Kwaśniewskiego w Watykanie. "Ojciec Święty z radością konstatuje fakt, że Polska może wejść do struktur europejskich i NATO, bo otwarcie świata na Polskę i Polski na świat było przecież jedną z głównych myśli jego pontyfikatu" - mówił prezydent po spotkaniu.

31 maja - 10 czerwca 1997

Pielgrzymka do Polski. We Wrocławiu Jan Paweł II mówi: "Prawdziwa wolność wymaga ładu. Chodzi przede wszystkim o ład moralny, ład w sferze wartości, ład prawdy i dobra. (...) Gdy w sferze moralnej panuje chaos i zamęt, wolność umiera, człowiek z wolnego staje się niewolnikiem - niewolnikiem instynktów, namiętności czy pseudowartości". W Legnicy apeluje o troskę wobec najbiedniejszych. W Gnieźnie zwraca się do przywódców siedmiu państw Europy Środkowej: "Trzeba, by Europejczycy umieli zdecydowanie podjąć wysiłek twórczej współpracy, aby umacniali pokój między sobą i wokół siebie. Nie można pozostawić żadnego kraju, nawet najsłabszego, poza obrębem wspólnot, które obecnie powstają". Papież kanonizuje królową Jadwigę i franciszkanina Jana z Dukli.

20 sierpnia 1997

Papież przybywa do Paryża na 12. Światowe Dni Młodzieży. Ponad milion młodych ludzi w stolicy Francji pulsuje jak na rockowym koncercie, wymachuje kolorowymi flagami i skanduje: "Hello, Pope!" ("Cześć, Papieżu!"). Ojciec Święty odprawia mszę w kolorowych szatach liturgicznych zaprojektowanych przez Jean-Charles'a de Castelbajaca - francuskiego arystokratę, który ubiera największe gwiazdy estrady: od aktorki Lauren Bacall po zespół Sex Pistols. Mówi o sprawach ostatecznych: "Człowiek przychodzi na świat, rośnie, dojrzewa, odkrywa swoje powołanie i rozwija swoją osobowość w ciągu lat swojej aktywności. Później zbliża się do momentu, kiedy musi opuścić ten świat. Im dłuższe jest jego życie, tym bardziej odczuwa swoją kruchość i stawia sobie pytanie, co jest poza granicami śmierci. Stąd wynika pytanie, które zadaje się Temu, który zwyciężył śmierć: Panie, gdzie mieszkasz, pomóż nam odnaleźć prawdziwy sens naszego życia". Kolorowe rzesze młodzieży słuchają jak zaklęte. Podczas pożegnania powtarza się rytuał doskonale znany z wielu podobnych spotkań na całym świecie: młodzi chcą być jak najdłużej z Papieżem, krzyczą: "Zostań z nami!". "Pożyjemy, zobaczymy" - odpowiada Jan Paweł II. Potem zamyka oczy.

21-25 stycznia 1998

Pielgrzymka na Kubę. Uważana jest za jedną z najważniejszych. Papież apelował bardzo mocno o respektowanie praw człowieka, wolności i sprawiedliwości społecznej. Potępiał w ten sposób dyktaturę komunistyczną, ale równocześnie krytykował drapieżny liberalizm współczesnego kapitalizmu. Wystąpił do Fidela Castro o zwolnienie więźniów politycznych, ale również do USA o zniesienie embarga. Skrytykował dwa rodzaje fundamentalizmu: "Nowoczesne państwo nie może uczynić ateizmu ani religii jednym ze swych nakazów politycznych". Był w bardzo dobrej formie fizycznej i dobrym humorze - przerywanie mu oklaskami skomentował żartem: "Papież nie jest przeciw aplauzom. Papież je lubi, bo może sobie wtedy trochę odpocząć".

Po powrocie do Watykanu powiedział: "Co do mojej pielgrzymki na Kubę, powiem tylko tyle, że bardzo mi przypominała pierwszą moją pielgrzymkę do Polski w roku 1979, i życzyłbym naszym braciom i siostrom z tej pięknej wyspy, ażeby owoce tej pielgrzymki były podobne jak owoce pielgrzymki ówczesnej, do Polski".

11 października 1998

Kanonizacja Edyty Stein - karmelitanki Teresy Benedykty od Krzyża. Edyta Stein, filozof-fenomenolog z niemieckiej rodziny żydowskiej, przyjęła chrzest i wstąpiła do klasztoru. W 1942 r. zamordowano ją w Oświęcimiu. Niektórzy działacze żydowscy protestowali przeciw wyniesieniu na ołtarze konwertytki z judaizmu.

18 października 1998

Podczas mszy na placu św. Piotra z okazji 20-lecia pontyfikatu i 40-lecia sakry biskupiej Jan Paweł II dokonał w homilii osobistego rachunku sumienia: "Czy byłeś gorliwym i czujnym nauczycielem wiary w Kościele? Czy próbowałeś przybliżać współczesnym ludziom wielkie dzieła Soboru Watykańskiego II? Czy próbowałeś zadowolić oczekiwania wierzących w Kościele i ten głód prawdy, który daje się odczuć w świecie, poza Kościołem?". Pierwszego dnia obchodów rocznicy Papież zatelefonował z podziękowaniem do RAI Uno podczas nadawanego przez tę włoską stację telewizyjną programu poświęconego Jemu.

14 kwietnia 1999

Podczas audiencji generalnej Papież mówił do Polaków: "Przeżyliśmy okres, w którym starano się nas oderwać

od religii. Okres ateizmu teoretycznego i praktycznego - marksizmu. Dzisiaj, może pod inną postacią, ten sam ateizm powraca na ziemię polską i do polskich umysłów i serc. Starajmy się, ażeby milenium, drugie tysiąclecie narodzin Chrystusa, przywróciło nam pewność tej drogi, którą On nas prowadzi - w Duchu Świętym do Ojca".

5-17 czerwca 1999

Pielgrzymka do ojczyzny. Rekordowa pod względem czasu trwania i liczby odwiedzanych miejscowości (Gdańsk, Sopot, Pelplin, Elbląg, Licheń, Bydgoszcz, Toruń, Ełk, Wigry, Siedlce, Drohiczyn, Warszawa, Sandomierz, Zamość, Radzymin, Łowicz, Sosnowiec, Kraków, Stary Sącz, Wadowice, Gliwice, Częstochowa). Obfitowała w sensacyjne wydarzenia: niespodziewane odwiedziny u państwa Milewskich, gospodarzy we wsi Leszczewo koło Wigier, nagły projekt podróży do Armenii, do umierającego katolikosa (głowy tamtejszego Kościoła) bezpośrednio z Polski, zaniechanie tej wizyty z powodu choroby, która uniemożliwiła Papieżowi także celebrowanie mszy na Błoniach krakowskich i przesunęła spotkanie z wiernymi w Gliwicach, wreszcie humor papieski, tym razem też rekordowy (teksty Ojca Świętego: "Niech żyje łupież" zamiast "papież" oraz "witamy Cię, leniu" zamiast "w Licheniu", a także uroczo żartobliwe dialogi z wiernymi w Wadowicach i Gliwicach). Papież złożył wizytę, pierwszą w historii papiestwa, w parlamencie. Powiedział tam, że "integracja polski z Unią Europejską jest od samego początku wspierana przez Stolicę Apostolską", zaprosił do papamobilu prezydenta Kwaśniewskiego z żoną. Stwierdził, że "nasz kraj poczynił wielkie postępy na drodze rozwoju gospodarczego", zarazem jednak mocno akcentował niedolę bezrobotnych i ubogich. Beatyfikował 108 męczenników II wojny światowej, zakonnicę Reginę Protmann i Edmunda Bojanowskiego w Warszawie, ks. Stefana Frelichowskiego w Toruniu, kanonizował księżnę Kingę w Starym Sączu.

12 grudnia 1999

Apel do rządzących, "by z okazji milenium osiągnęli międzynarodowe porozumienie w sprawie zniesienia kary śmierci".

17 grudnia 1999

Papież wyraził głęboki żal z powodu śmierci ks. Jana Husa, spalonego na stosie w 1415 r. decyzją Soboru w Konstancji.

18 stycznia 2000

Papież otworzył Święte Drzwi w rzymskiej Bazylice św. Piotra wspólnie z arcybiskupem Canterbury George'em Careyem, pierwszym hierarchą anglikańskim, i przedstawicielem patriarchy Konstantynopola metropolitą Atanazym.

24-26 lutego 2000

Pielgrzymka do Egiptu. Najważniejszym jej wydarzeniem była modlitwa Papieża przy krzewie na Synaju, utożsamianym z krzakiem, z którego Bóg przemówił

do Mojżesza, oraz wygłoszony tekst na temat Dekalogu, danego tam Mojżeszowi, zawierającego "jedyne prawdziwe podstawy dla życia jednostek, społeczeństw i narodów". W Kairze Jan Paweł II na spotkaniu ekumenicznym ponowił apel do innych Kościołów, by wspólnie z nim szukały form, w których jego papieska posługa może być uznana przez wszystkich chrześcijan za służbę miłości. Ponaglał dwukrotnie: "Drodzy bracia, nie ma czasu do stracenia w tej sprawie!". Patriarcha koptyjski rozmawiał z Papieżem ciepło, nie wziął jednak udziału w odprawionej tam mszy. Także potem opat prawosławnego klasztoru św. Katarzyny położonego u stóp Synaju,

abp Damianos, powitał Jana Pawła II bardzo serdecznie, ale ani on, ani tamtejsi mnisi nie wzięli udziału w odprawionym tam przez Papieża nabożeństwie.

12 marca 2000

Nabożeństwo ekspiacyjne, którego punktem kulminacyjnym było wyznanie win Kościoła rozpisane na głosy Papieża i siedmiu kardynałów. Modlono się o wybaczenie grzechów narzucania prawdy siłą, naruszania jedności Kościoła, grzechów popełnionych w stosunku

do Izraela, wyznawców innych religii, słabszych grup społecznych, takich jak imigranci i Cyganie, kobiet, ubogich, odepchniętych...

20-26 marca 2000

Pielgrzymka do Ziemi Świętej: Jordanii, Izraela i Autonomii Palestyńskiej. Podczas mszy w Betlejem nastąpił znamienny moment: po kazaniu Papież poczekał chwilę, aż z pobliskiego meczetu rozlegnie się śpiew muezzina. Ów gest został przyjęty z uznaniem przez licznych muzułmanów, którzy wraz z przewodniczącym Autonomii Palestyńskiej Jaserem Arafatem przybyli na nabożeństwo. Po mszy Papież odwiedził obóz uchodźców palestyńskich.

23 marca 2000

W Instytucie Yad Vashem złożył hołd ofiarom Szoah. "Jako biskup Rzymu i następca apostoła Piotra zapewniam naród żydowski, że Kościół katolicki (...) jest głęboko zasmucony z powodu nienawiści, aktów prześladowania i okazywania antysemityzmu skierowanego przeciw Żydom przez chrześcijan w jakimkolwiek miejscu i czasie". Ostatniego dnia pielgrzymki Jan Paweł II modlił się pod Ścianą Płaczu.

12-13 maja 2000

Pielgrzymka do sanktuarium Maryjnego w Fatimie (Portugalia). Sensacją stało się przemówienie sekretarza stanu kard. Angelo Sodano, który ujawnił, że w tzw. trzeciej tajemnicy fatimskiej przepowiedziany jest zamach na Papieża.

21-28 stycznia 2001

Bezprecedensowa nominacja aż 44 kardynałów, w tym dwóch Polaków - kurialisty abp. Zenona Grocholewskiego i metropolity łacińskiego lwowskiego abp. Mariana Jaworskiego.

11 marca 2001

Najliczniejsza w dziejach beatyfikacja: wyniesienie na ołtarze 233 obrońców Kościoła zamordowanych podczas wojny domowej w Hiszpanii.

23-27 czerwca 2001

Pielgrzymka na Ukrainę. Kościół prawosławny podległy patriarchatowi moskiewskiemu do końca sprzeciwiał się wizycie. W Kijowie i Lwowie Papież przewodniczył liturgiom w dwu obrządkach - greckokatolickim (bizantyjsko-ukraińskim) i łacińskim.

22-27 września 2001

Pielgrzymka do Kazachstanu i Armenii. W Astanie Papież mówił, że religia nigdy nie może usprawiedliwiać przemocy i wojny - była to oczywista aluzja do ataku terrorystów w USA. W Armenii Jan Paweł II zamieszkał "w domu Brata" katolikosa Garegina II. Garegin uczestniczył we mszy papieskiej i wspólnie z nim udzielił końcowego błogosławieństwa.

21 października 2001

Beatyfikacja Marii i Ludwika Beltrame Quattrocchich. Po raz pierwszy na ołtarze wyniesiono dwoje ludzi za święte życie w związku małżeńskim.

23 kwietnia 2002

Na spotkaniu z kardynałami i biskupami USA poświęconemu sprawie księży--pedofilów Papież oznajmił, że "jest zdruzgotany faktem, że księża i osoby duchowne, których powołaniem jest pomagać ludziom, same wywołały skandal. (...) Nadużycie, jakie doprowadziło do tego kryzysu, jest złem według wszelkich standardów i społeczeństwo słusznie uważa je za zbrodnię. Jest wstrząsającym grzechem również w oczach Boga".

22-26 maja 2002

Jan Paweł II w Azerbejdżanie i Bułgarii. W Bułgarii patriarcha Maksym niespodziewanie wziął udział w ogólnym powitaniu Papieża, ale potem już nie witał go we własnej katedrze. Papież rozradował Bułgarów słowami, że nigdy nie wierzył w "bułgarski ślad" w śledztwie po zamachu z 1981 r. Beatyfikował trzech księży zamordowanych przez reżim komunistyczny. W czasie tej podróży widać było wyraźnie zły stan zdrowia Papieża: poruszał się tylko na ruchomym balkoniku.

16-19 sierpnia 2002

Krótka pielgrzymka do ojczyzny, ograniczona do Krakowa i okolic, ale swoim głównym przesłaniem o Miłosierdziu Bożym najbardziej uniwersalna z dotychczasowych. Papież poświęcił w Łagiewnikach świątynię głoszonego za pośrednictwem św. Faustyny Bożego Miłosierdzia, powierzając Mu świat. Na krakowskich Błoniach podczas mszy z 2,5 mln wiernych potępił "hałaśliwą propagandę liberalizmu, wolności bez prawdy i odpowiedzialności" oraz bardzo mocno wezwał wszystkich do czynienia miłosierdzia. W Kalwarii Zebrzydowskiej oddał w opiekę Maryi naród, Kościół i siebie samego. Poparcie dla integracji Europy znalazło się dopiero w przemówieniu pożegnalnym na lotnisku w Balicach, dopisane zresztą w ostatniej chwili. Atmosfera pielgrzymki była bardzo serdeczna. Papież był w wyjątkowo dobrej formie (dowcipkował na temat swego zdrowia, przepraszał, że siedzi, gdy inni stoją) i żegnając się, dał do zrozumienia, że może to nie ostatni raz.

16 października 2002

List apostolski Jana Pawła II "Rosarium Virginis Mariae" zmienia ustalony w XVI wieku układ różańca, dodając część czwartą wspominającą "tajemnice światła", czyli wydarzenia z życia Jezusa sprzed jego męki i zmartwychwstania.

13 stycznia 2003

Przemówienie do korpusu dyplomatycznego: "Wojna nigdy nie jest czymś nieuchronnym, jest zawsze porażką ludzkości". W późniejszych wypowiedziach Papież nie kryje swego krytycznego stosunku do interwencji USA w Iraku.

6 marca 2003

Watykańska i krakowska prezentacja poematu Papieża "Tryptyk rzymski". Zdaniem Czesława Miłosza "Tryptyk" to wielka poezja - "zawarta jest w nim właściwie cała nauka Kościoła, cała dogmatyka katolicka".

19 maja 2003

W pielgrzymce narodowej do Rzymu przybyli prezydent Kwaśniewski i wielu biskupów. Na trzy tygodnie przed referendum akcesyjnym Papież wypowiada historyczne słowa, popierające bez żadnych wątpliwości integrację Polski z Unią Europejską: "Europa potrzebuje Polski, Polska potrzebuje Europy" i "Od unii lubelskiej do Unii Europejskiej".

22 czerwca 2003

Podczas mszy w Banja Luce w Bośni Papież przeprosił za winy katolików wobec ludności muzułmańskiej i prawosławnej, apelując o pojednanie.

11-14 września 2003

Podróż na Słowację. Papież porusza się wyłącznie na wózku, widać, że cierpi. W Bratysławie beatyfikuje dwoje męczenników reżimu komunistycznego - biskupa Vasila Hopkę i siostrę Zdenkę Szelingovą.

28 września 2003

Papież zapowiada na 21 października konsystorz zwołany z okazji

25. rocznicy rozpoczęcia pontyfikatu, ogłasza nazwiska 30 duchownych, których wtedy mianuje kardynałami, i informuje, że nazwisko jeszcze jednego zachowuje w tajemnicy. Krążąca od dawna plotka przypisuje to wyróżnienie bp. Stanisławowi Dziwiszowi, osobistemu sekretarzowi papieskiemu, inna hipoteza wskazuje na jednego z biskupów z Chin. Mianowanie nazajutrz bp. Dziwisza arcybiskupem skomentowano jako faktyczne dementi pierwszej hipotezy.

11 listopada 2003

Przemówienie do związkowców z "Solidarności". Papież wezwał do większej troski o pracowników małych przedsiębiorstw, słabszych niż górnicy czy hutnicy. Skrytykował upolitycznienie związku, za słabą realizację jego głównego zadania, którym jest obrona ludzi pracy.

14-15 sierpnia 2004

Szczególna pielgrzymka do Lourdes: ciężko schorowany człowiek przybywa do sanktuarium choroby. Podczas niedzielnej mszy wygłasza homilię z wielkim trudem: przerywa ją, prosząc "Pomóżcie mi".

25 sierpnia 2004

Telegram Papieża do kardynała Franciszka Macharskiego na pogrzeb Czesława Miłosza. Jan Paweł II cytuje słowa poety, który w liście do Papieża zapewniał o swej trosce, by nie odbiegać od katolickiej ortodoksji. To swoiste świadectwo moralności było konieczne, bo pomysł pochowania Miłosza na Skałce napotkał frontalny atak środowiska "Naszego Dziennika" i Radia Maryja.

18 stycznia 2005

Bezprecedensowa audiencja dla 160 rabinów i kantorów reprezentujących wszystkie nurty judaizmu. Papież zaapelował o wzmożenie wysiłków na rzecz wzajemnego zrozumienia i współpracy. Uczestnicy specjalną modlitwą podziękowali Ojcu Świętemu za to, co uczynił dla zbliżenia żydów i chrześcijan. Papież nawiązał do przypadającej w tym roku 40. rocznicy ogłoszenia przez Sobór Watykański II deklaracji "Nostra aetate", stanowiącej przełom w dialogu Kościoła z judaizmem. Zakończył pozdrowieniem "Szalom alejchem". Wówczas trzej rabini zbliżyli się do Papieża i słowami specjalnej modlitwy podziękowali mu za wszystko, co uczynił na rzecz zbliżenia wyznawców obu religii. Wręczono Papieżowi jarmułkę w kolorach watykańskich - białym i żółtym, nazywając Go "wielkim cudotwórcą w stosunkach między katolikami a żydami".

1 lutego 2005

O godz. 22.50 Papież został przewieziony do kliniki Gemelli w trybie nagłym. Rzecznik prasowy Watykanu Joaquin Navarro Valls oświadczył, że w przebiegu grypy, na którą Papież cierpi od niedzieli, wystąpiły komplikacje: ostre zapalenie krtani i spazmatyczny kaszel. Choroba spowodowała normalną porcję plotek o możliwości abdykacji oraz kolejne słowa samego Jana Pawła II interpretowane jako zanegowanie owych plotek. 6 lutego w rozważaniu niedzielnym przed modlitwą "Anioł Pański" Papież powiedział: "Tu, w szpitalu, pośród innych chorych, o których myślę z miłością, nadal służę Kościołowi i całej ludzkości".

24 lutego 2005

Papież wraca do kliniki. Formuła watykańska: "Cofające się epizody ostrej niewydolności układu oddechowego". Operacja tchawicy zwana tracheotomią. Cały świat w niepokoju.

27 lutego 2005

Niespodzianka - to miała być pierwsza niedzielna modlitwa "Anioł Pański" na pl. św. Piotra bez Jana Pawła II i rzeczywiście tekst papieski przeczytał zastępca sekretarza stanu abp Leonardo Sandri - ale Papież pokazał się w oknie kliniki Gemelli, błogosławiąc i wskazując wymownie na swoją szyję.

13 marca 2005

Papież wraca do Watykanu, błogosławiąc z samochodu setki pozdrawiających go po drodze pielgrzymów.

25 marca 2005

Pierwsza Droga Krzyżowa w rzymskim Koloseum bez Papieża; następuje czas kolejnych takich dramatycznych absencji.

27 marca 2005

Wielkanoc w nastroju wielkopiątkowym: Papież ukazuje się w oknie watykańskim, ale nie może mówić. Wiadomo, że na skutek trudności z odżywianiem bardzo schudł i osłabł.

31 marca 2005

Alarmujące wiadomości: zapalenie dróg moczowych, wysoka gorączka, "kryzys kardiologiczny", sakrament chorych.

2 kwietnia 2005

Niespodziewanym Dniem Młodzieży nazywa "L'Osservatore Romano" obecność tysięcy młodych ludzi modlących się za Papieża na placu św. Piotra. "I wszystkie kroki skierowały się tutaj. Od popołudnia 1 kwietnia plac św. Piotra okazał się za mały, by pomieścić całą tę rzekę młodzieży" - podkreśla dziennik watykański. Dodaje, że młodzi stali się "oceanem wyciągniętych, lecz pogodnych twarzy: twarzy pokolenia, które od 1978 roku uważa Jana Pawła II za swojego Papieża. Dla tych chłopców i dziewcząt Karol Wojtyła jest jedynym Papieżem z krwi i kości". O godzinie 21.37 Jan Paweł II zmarł.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
4360
4360
4360
marantz dv 4360

więcej podobnych podstron