CECHY WSPÓŁCZESNYCH PRZEDSIĘBIORSTW. Współczesne przedsięb.
wykorzystujące mechanizmy rynku kapitałowego w swoich decyzjach i działaniach
cechuje: Wyróżnienie kategorii wartości w strukturze celów działania , działanie w
warunkach ryzyka i niepewności, konieczność podejmowania procesów adaptacyjnych
do zmieniających się warunków otoczenia, uwzględnianie w dokonywanych wyborach
konfliktów interesów różnych uczestników rynku.
KATEGORIA WARTOŚCI W STRUKTURZE CELÓW P. We współczesnych
teoriach formułuje się cel przedsięb. jako maksymalizację jego wartości, a tym samym
majątku dla właścicieli. Pojawia się też pojęcie wartości dla akcjonariuszy w
rozumieniu maksymal. ich stopy zwrotu z kapitału zaangażowanego w finansowanie
przeds. Pojęcie wartości przedsięb. nie jest w literaturze definiowane w sposób
jednoznaczny. Tradycyjne podejście majątkowe uwzględniające wartość księgową
przeds.oraz ocenę retrospektywną nie jest wystarczające.
OBSZARY DECYZYJNE PRZ. Pozyskaniem kapitału i kształtowaniem struktury
kapitału, alokacją kapitału, efektywnym jego wykorzystaniem wpływającym między
innymi na zakres i sposób kapitałowego powiązania z innymi podmiotami rynku,
zarządzaniem ryzykiem i wykorzystaniem instrumentów rynku kapitałowego zarówno
do ograniczenia negatywnych jego konsekwencji jak i zwiększenie wartości przeds.
poprzez świadome wchodzenie w ryzykowne transakcje.
KONFLIKTY INTERESÓW. Kapitałodawca-kapitałobiorca - biorca dąży do jak
najefektywniejszego wykorzystania pozyskanego kapitału, aby zyski pokryły koszty
poniesione na zdobycie kapitału, z kolei kapitałodawca pragnie ograniczać ryzyko by
odzyskać pożyczony kapitał z określonymi odsetkami. Wierzyciel- właściciel -konflikt
pomiędzy akcjonariuszami a obligatariuszami przeds. akcjonariusze mając prawo do
wartości rezydualnej przedsięb. pozostającej po spłaceniu długów faworyzują działania
zmierzające do zwiększenia wartości akcji, najczęściej kosztem większego ryzyka, z
kolei obligatariusze wolą chronić bezpieczeństwo firmy, ponieważ otrzymują stałe, z
góry określone dochody z tytułu posiadanych pap.dłużnych. Właściciel - zarządzający -
część właścicieli przez wywieranie wpływu na zarządzających może uzyskać
uprzywilejowaną pozycję i podejmować decyzję odpowiadające ich indywidualnym
interesom, bez zabezpieczenia praw właścicieli mniejszościowych. Oddzielenie
własności od funkcji zarządzania jest przyczyną powstania agencji oraz konfliktu ag.
Wł. mniejszośc.- strategiczny np. przedmiotem konfliktu mogą być rozstrzygnięcia w
zakresie utrzymania lub wyłączenia prawa poboru. Problem z narzuceniem udziałowc.
mniejszościowym wyłączenia prawa poboru mogą być tym większe im mniejsze jest
rozproszenie akcji, i im większa jest chęć do uczestnictwa w Walnych Zgromadz.
PRZESŁANKI KONFLIKTU INTERESÓW: Zróżnicowany dostęp do informacji i
związana z tym asymetria informacji, oddzielenie własności od funkcji zarządzania i
związany z tym problem agencji, różny poziom akceptowanego ryzyka przez różne
grupy interesów, występowanie pierwszorzędnych i drugorzędnych grup interesów.
KONSEKWENCJE KONFLIKTU INTERESÓW Nieefektywnym podziałem
ryzyka pomiędzy uczestników rynku wpływającym na kształtowanie się ich
oczekiwanej stopy zwrotu, a tym samym na koszt kapitału, wyborem struktury i
instrumentów pozyskiwania kapitału, niedostosowanych do rzeczywistych warunków
działania przeds. i możliwości realizacji oczekiwań kapitałodawców, sposobem
gospodarowania wolnymi przepływami pieniężnymi w tym związanych z polityką
dywidendy, występowaniem różnicy pomiędzy wartością ekonomiczną, a wartością
rynkową przeds. związanej z różną oceną przez inwestorów wewnętrznej wartości akcji.
ASYMETRIA INFORMACJI - występuje, gdy część z podmiotów biorących udział
w procesach wymiany znajduje się w posiadaniu większej ilości informacji istotnych
niż inne podmioty. Wpływa to na podejmowanie przez podmioty doinformowane
odmiennych decyzji i pozwala im osiągnąć przewagę. Asymetria informacji między
podmiotami występuje w odniesieniu do pewnego zdarzenia, na którego wystąpienie,
ani na prawdopodobieństwo wystąpienia te podmioty nie mają żadnego wpływu.
Jednakże podmiot doinformowany jest w stanie lepiej przewidzieć to zdarzenie na
podstawie tylko jemu dostępnych, dodatkowych informacji.
TEORIA AGENCJI rozbieżności interesów między właścicielem a zarządzającym.
Występuje wówczas, gdy jakaś osoba lub grupa z powodu niedostatecznej informacji
nie jest w stanie sprawić aby działania występującej w jej imieniu innej osoby bądź
grupy osób służyły jej najlepiej pojętym interesom. Relacje te określa się często jako
"agent - pryncypał" i są one charakterystyczne zwłaszcza dla działalności w ramach
przeds. ale występują również pomiędzy jednostkami współpracującymi na rynku.
KOSZTY AGENCJI: Koszty monitorowania pracy przedstawiciela - ponoszone
przez mocodawcę w związku z obserwowaniem zachowań agenta i wprowadzeniem
właściwych bodźców, np. polityka premiowania, Koszty zobowiązania- ponoszone
przez przedstawiciela, celem zagwarantowania, że nie podejmie działań na szkodę
mocodawcy, albo że mocodawca uzyska rekompensatę w przypadku podjęcia przez
niego takich działań, Straty rezydualne - to koszty alternatywne oznaczające utratę
użyteczności przez pryncypała na skutek rozbieżności jego interesów z interesami
agenta, Koszty transakcyjne - tj. nadmierne wydatki menedżerów na luksusowe usługi
czy koszty związane z nieetycznymi transakcjami na swoją korzyść.
3 MODELE TEORII PRZEDSIĘBIORSTWA
Finansowy -z perspektywą wartości dla właścicieli, w warunkach oddzielenia funkcji
własności od funkcji zarządzania, z możliwością konfliktu interesów; przeds.jest częścią
gospodarki składającej się z aktywów i pasywów, podlega z różnymi ograniczeniami
transakcjom kupna i sprzedaży, celem przeds. jest wzrost wartości, kluczową rolę w
przeds. odgrywa innowacyjność finansowa oraz przedsiębiorczość menedżerów, relacje
menedżerów i właścicieli są mocno uzależnione od aktywności rynków finansowych i
rynku menedżerów. dużą rolę odgrywa zewnętrzny rozwój przeds. przez atrakcyjność
sprzedaży i zakupu innych przeds., zwiększanie w ten sposób wartości przedsiębiorstw.
Behawioralny zwraca uwagę na indywidualną sytuacje podmiotów o różnych
oczekiwaniach z indywidualnym podejściem do odpowiedzialności, ładu społecznego i
wartości stycznych. Wskazuje na złożony proces alokacji zasobów wewnątrz firmy,
Przeds. postrzegane jest jako organizacja bądź instytucja o charakterze koalicyjnym,
koncentrującym grupy ludzi o podobnych celach i interesach. Sprzeczność interesów
interesariuszy sprawiają trudności w określeniu właściwej wiązki celów, które zostaną
zrealizowane w poszczególnych przedsiębiorstwach. Społeczny z perspektywą wartości
dla interesariuszy i dominacją społecznej odpowiedzialn podmiotów.
Problem społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa: Jest to obowiązek wyboru
przez kierownictwo takich decyzji i działań, które przyczyniają się zarówno do dbałości
o interes własny, jak i do ochrony i pomnażania dobrobytu społecznego. Ochrona-
nacisk położony jest na powstrzymanie się przez przeds. od działań, które są szkodliwe
społecznie, nawet jeżeli przynoszą one zyski. Natomiast przeds. powinny podejmować
działania, ukierunkowane na zapobieganie i likwidowanie różnych negatywnych zjawisk
społecznych. Nacisk na twórczą rolę biznesu, w kreowaniu dobrobytu społecznego.
STRATEGIA - cele i misja przeds. wzorce działań i decyzji, sposoby realizacji celów i
związana z tym alokacja zasobów. CECHY STRATEGII: horyzont czasu - odległy z
punktu widzenia wykonania czynności i występowania ich efektów, skupienie wysiłków
na danym zadaniu, układ decyzji- podejmowanie wielu decyzji określonego typu w
czasie, muszą się one wspierać, tworzyć konsekwentny układ, wszechobecność -
obejmuje szerokie pasmo działań, podlega ocenie przez wskaźniki, uwzględnia zasoby
konkurencji. STRATEGIA FINANSOWA - zbiór kryteriów i zasad postępowania
związanych z rozumianym zarządzaniem kapitałem. Strategie związane z pozyskaniem
kapitału, jego alokacją i ryzykiem.
ROZWÓJ PRZEDSIĘB. pozytywne zmiany jakościowe, dokonujące się w czasie.
ROZWÓJ (CECHY): Pozytywnie oceniane zmiany o charakterze jakościowym,
uporządkowane zmiany w czasie, zmiany innowacyjne, zwiększone ryzyko. Rozwój
dokonuje się w sytuacji gdy zmiany jakościowe i ryzyko realizowane w dłuższej
perspektywie powodują: Wzrost stopy zwrotu z zaangażowanego kapitału,
zabezpieczenie oczekiwanej stopy zwrotu dla kapitałodawców z uwzględnieniem
akceptowanego ryzyka, dostosowanie wysokości zaangażowanego kapitału do
prawidłowo ocenianych potrzeb przedsiębiorstwa. strategia defensywna -
celem jest utrzymanie płynności finansowej i wysokie bezpieczeństwo finansowe;
akceptuje się w niej wyższy poziom kosztów utrzymania płynności zarówno poprzez
wzrost aktywów obrotowych, jak i dobór bezpiecznych źródeł ich finansowania,
Strategia ofensywna - uwzględnia się ograniczenie kosztów utrzymania płynności z
równoczesną akceptacją znacznego poziomu kontrolowanego ryzyka utraty płynności
CZYNNIKI WYBORU STRATEGII FIN.: Ekonomiczny cykl życia przedsięb.,
indywidualny profil ryzyka przeds, indywidualne ryzyko projektów inwestycyjnych,
oczekiwania i motywacja różnych grup interesów w przeds. i związane z tym konflikty
interesów, stopień rozwoju rynku finansowego.
TEORIE STRUKTURY KAPITAŁU Teorie substytucji - podejmowały problem
pomiędzy kapitałem własnym a kapitałem pożyczkowym, mówiły jaka jest rola, co to
jest optymalna struktura kapitału, nie interesowała jej w jaki sposób właściciele
wprowadzają kapitał do przeds. Teoria hierarchii wyboru źródeł finansowania - przeds.
w pierwszej kolejności wybiera wewnętrzne źródła finansowania, później wejdzie na
rynek finansowy, ograniczenie wpływu rynku finansowego na wybory, ograniczenie
kosztów asymetrii informacji, możliwość zwiększenia kosztów agencji.
Strategia defensywna - Model preferencji dla kapitału własnego i udziałowej metody
finansowania, Strategia ofensywna - Model preferencji dla wykorzystania kapitału
pożyczkowego i kredytowej metody finansowania Strategia umiarkowana - Model
dywersyfikacji źródeł finansowania z preferencją dla instrumentów hybrydowych i
założeń kapitału ryzyka
Dywidenda- część zysku spółki akcyjnej za dany rok operacyjny przeznaczony przez
walne zgromadzenie do podziału między akcjonariuszy odpowiednio do posiadanych
przez nich akcji. Polityka dywidendy- jest wyborem między zatrzymaniem zysku, a
wypłatą środków pieniężnych i pozyskaniem dodatkowo kapitału z zewnątrz.
Optymalna polityka dywidendy powinna zapewnić stan równowagi między bieżącą
kwotą dywidendy a przyszłym wzrostem zysku kapitałowego ceny rynkowej akcji, co
wymaga zachowania właściwych relacji: Ryzyko-zysk, Dywidenda-cena akcji,
Wypłata dywidendy - finansowanie rozwoju POLITYKA DYWIDENDY
UWZGLĘDNIA OCZEKIWANIA TRZECH GRUP INTERESÓW
1. Przedsiębiorstwo jako podmiot gospodarczy: Potrzeby kapitałowe i faza cyklu
rozwoju (korzystać powinno głównie z zysku netto + amortyzacja), Struktura kapitału -
albo mamy taki wysoki poziom zadłużenia ze zbliżamy się do granic, będziemy
wykorzystywać wewnętrzne źródła, albo model struktury kapitału z dominacją
właścicieli, Płynność-możliwość realizacji zobowiązań wobec właścicieli- wypłata
dywidendy właścicielom, Struktura własnościowa - relacja między inwestorami
strategicznymi a mniejszościowymi 2.Aktualni akcjonariusze: Preferencje korzyści
bieżących i korzyści przyszłych, Stopień identyfikacji inwestorów indywidualnych z
interesami spółki, Istotność informacji o podziale zysku 3. Potencjalni inwestorzy:
Zróżnicowane preferencje dla spółek dochodowych i wzrostowych, Istotność informacji
o stopie dywidendy
OCZEKIWANIA WŁAŚCICIELI A PROGRAMY ROZWOJU PRZEDS.
-Właściciele mogą oczekiwać wypłaty dywidendy, bez oceny przewidywanych
projektów inwestycyjnych,ich efektywności i budżetów kapitałowych-Właściciele
oczekują wypłaty dywidendy nie akceptując programu rozwojowego przeds. i nie
wyrażając zgody na przeznaczenie wolnych środków pienięż. na ich finansowanie z
przekonaniem braku zysków kapitałowych w przyszłości- Właściciele w pełni
akceptują program rozwoju i wykorzystanie wewnętrznych źródeł w ich finansowaniu z
ewentualnym zastosowaniem realizacji dywidendy w systemie polityki rezydualnej.
3 PODSTAWOWE GRUPY POLITYKI DYWIDENDY:
Polityka stałej wielkości dywidendy na akcję -strumień wypłat przeznaczonych na
dywidendę ,a więc dywidenda na akcję jest względnie stała. Polityka stałej wielkości
wskaźnika wypłat dywidendy- utrzymanie stałego poziomu wskaźnika wypłat
dywidendy, a więc procentowo określonej części zysku netto osiągniętego w danym
roku wypłacanego na dywidendy. Model stałej dywidendy z dywidendą „extra”,
Rezydualna polityka dywidendy - poziom wypłacanej dywidendy jest wielkością
rezydualną, czyli zależną od potrzeb inwestycyjn. Wprowadza nadrzędność potrzeb
inwestycyjnych w stosunku do wypłat dywidend. Wykorzystanie dla spółek
rozwojowych z projektami inwestycyjnymi o dodatnim NPV. Konieczność ustalenia
optymalnego budżety kapitałowego i oceny kosztu kapitału, Akceptacja polityki
przez inwestujących długoterminowo o optymistycznych oczekiwaniach,
Konieczność akceptacji przez rynek przyszłych zysków kapitałowych.
FORMY REALIZACJI POLITYKI DYWIDENDY Dywidenda gotówkowa:
Ograniczenie płynności przeds. Ocena źródła pokrycia wypłat dywidendy, Możliwość
indywidualnego wyboru sposób wykorzystania środków przez właścicieli. Dywidenda
w postaci akcji nowej emisji:Operacja neutralna wobec zmian płynności, Utrzymanie
stabilnej polityki dywidendy, Możliwość zatrzymania zysku, Poprawia płynność akcji
na wtórnym rynku, Nabycie akcji bez kosztów transakcyjnych.
3 MOŻLIWOŚCI WYKUPU WŁASNYCH AKCJI 1.Skierowana do wybranych
inwestorów, 2.Wykupienie akcji na rynku otwartym gdy ceny akcji są niższe co
spowoduje poprawę sytuacji, 3.Ogłoszenie wykupu własnych akcji skierowana do
właścicieli z podaniem ceny która będzie korzystniejsza dla nich od ceny rynkowej.
KONFLIKTY INTERESÓW W POLITYCE DYWIDENDY 1.Właściciel -
zarządzający (zarządzający chce zatrzymać zysk, właściciel wypłacić) 2.Akcjonariusze
mniejszościowi - akcjonariusze większościowi 3.Wierzyciele - właściciele
Przesłanki konfliktu interesów: Asymetria informacji, Oddzielenie własności od funkcji
zarządzania, Występowanie pierwszorzędnych i drugorzędnych grup interesów, Różny
poziom długu i zdolność do jego obsługi, Rozbieżność interesów indywidualnych i
celów strategicznych przedsiębiorstwa, Obawy przed nieefektywnym wykorzystaniem
zatrzymanych środków pieniężnych przez zarządzających.
Czy elementy psychologii rynków finansowych ograniczają możliwość realizacji
optymalnej polityki dywidendy? TAK - BO RYNKI FINANSOWE CECHUJE:
Nieracjonalne zachowanie inwestorów działających w warunkach ograniczeń
poznawczych, informacyjnych i motywacyjnych, Nadmierny konserwatyzm poznawczy
inwestorów słabo reagujących na nowe informacje, Niestałość preferencji, zależnych od
wyników wyboru dokonywanych w przeszłości, Awersją do ryzyka, wybór rozwiązań
satysfakcjonujących a nie koncepcji wyborów optymalnych, Kierowanie się w wyborach
emocjami, sentymentem, z możliwością presji zachowań zbiorowych
Wybór kapitału pożyczkowego w strukturze kapitału wymaga oceny:
1.Pojemność zadłużenia, kwoty zadłużenia w stosunku do progu granicznego do
jakiego momentu przeds. może zwiększyć zadłużenie, aby nie powstało zawyżenie
kosztu kapitału. Jeżeli przeds. ma rezerwy zadłużenia, to można by je wykorzystać
2.Zmian poziomu ryzyka finansowego 3.Kosztu kapitału- wzrost ryzyka wpłynie na
koszt kapitału obcego i własnego. 4.Zmian w efektywności działalności przeds. czy i w
jakim stopniu wzrost kapitału pożyczkowego spowoduje wzrost rentowności kapitału
własnego. Efekt dźwigni finansowej- związek między zadłużeniem a kapitałem
własnym. 5.Oceny poziomu płynności finansowej- realizowana przez przepływy
pieniężne z działalności operacyjnej.
Efekt dźwigni finansowej 1.Pozytywny efekt dźwigni finansowej - występuje gdy stopa
zysku mierzona zyskiem operacyjnym do całości kapitału jest większa od kosztu
kapitału obcego, dodatni efekt - dopuszczalny poziom zadłużenia, struktura optymalna;
2.Negatywny (ujemny) efekt dźwigni finansowej - stopa zwrotu oczekiwana przez
wierzycieli jest wyższa niż stopa zysku mierzona zyskiem operacyjnym. Gorzej
wykorzystujemy kapitał. Oznacza to, że przeds. przekroczyło próg graniczny, ma
nieprawidłową strukturę kapitału. 3.Zerowy efekt dźwigni finansowej- stopa zysku
zrównuje się z kosztem kapitału obcego.
OBLIGACJE: 1.Z odroczonym kuponem 2.Z karencją płatności odsetkowych i
rosnącym kuponem, 3.Z kuponem hybrydowym, 4.Powiązane z zyskiem emitenta.
ZABEZPIECZENIA EMISJI OBLIGACJI: 1.Klasyczne (ustawowe), z możliwością
emisji obligacji niezabezpiecz. 2.Dodatkowe klauzule, w tym: Ograniczenia możliwości
zaciągania nowego długu i ewentualnej wypłaty dywidendy, Zobowiązania do tworzenia
dodatkowych funduszy zabezpiecz., Złożenie określonej sumy u powiernika, Gwarancje
i ubezpieczenia, Przekazanie obligatariuszom opcji sprzedaży majątku.
Instrumenty hybrydowe pozwalają na: Zabezpieczenie przed konsekwencjami
ryzyka i niepewności, Większą elastyczność działania, reakcje na zmiany sytuacji
rynkowej i wiarygodności emitenta, Zmianę pozycji wobec emitenta w zależności od
zmian w sposobie i efektywności realizowanych przedsięwzięć rozwojowych, Zajęcie
bezpieczniejszej pozycji przez emitentów w zależności od oceny wewnęt. i zewnęt.
warunków działania, Zwiększenie atrakcyjności instrumentu na rynku kapitałowym,
Zabezpieczenie interesów wierzycieli przed dodatkowymi elementami ryzyka,
Ograniczenie niepewności możliwości pozyskania kapitału w przyszłości głównie dla
projektów inwest., których realizacja zależy od przyszłych zdarzeń o rezultatach
trudnych do prognozowania, Przekroczenie klasycznych granic zadłużenia.
Instrumenty te mogą być przeznaczone dla przeds.: Z dużymi perspektywami
rozwoju, ale znacznym ryzykiem inwestycyjnym, Prowadzących procesy
restrukturyzacji pozwalających podjąć nowe przedsięwzięcia rozwojowe, Posiadających
ograniczony dostęp do kapitału na rynku finansowym,
INSTRUMENTY HYBRYDOWE, FORMY: Obligacji zamiennych, Obligacji
łączonych z warrantem, w tym obligacyjne warranty subskrypcyjne, Obligacji
połączonych z długoterminowym kontraktem na kurs walutowy, Obligacji z
indeksowaną główną należnością, Obligacji połączonych z instrumentami pochodnymi,
w tym: obligacji z opcjami na wiarygodność kredytową emitenta, Obligacji
wymiennych i odtworzonych obligacji zamiennych Obligacja zamienna - prawo do
wyznaczania momentu wymiany ma inwestor, są one niżej oprocentowane, zyska na
różnicy konwersji ceny rynkowej. Odwrotna obligacja zamienna - to jest obligacja w
której z prawa zamiany i z wyznaczeniem momentu zamieniamy ma nie inwestor a
emitent. Emitent musi zachęci inwestora do nabywania tego typu instrumentów
finansowych relatywnie wysokim oprocentowaniem. WYKUP OBLIGACJI Emitent
decyduje o tym w którym momencie wykupi swoje obligacje i da w zamian akcje. Przy
zwykłej obligacji prawo do zamiany ma inwestor, są niżej oprocentowane. W zamiennej
też jest ustalana cena konwersji . Emitent musi zachęcić inwestora do nabywania takich
p.w. tym, że da wysokie oprocentowanie, wkomponuje w nią cenę opcji sprzedaży.
Emitent liczy na to, że wykupi dług emisją akcji o cenie niższej niż rynkowa.
STOSUNEK KONWERSJI relacje miedzy nominalną wartością obligacji i liczbą
akcji na które obligacje mogą być zamienione, Podstawą wyznaczenia tego stosunku
jest przyjęta ocena konwersji akcji , decydująca nie tylko o powodzeniu emisji
atrakcyjności tego papieru wart. ale pozycji aktualnych akcjonariuszy wobec przyszłych
właścicieli CENA KONWERSJI jest to efektywna cena jaką spółka uzyskuje za jedną
akcję zwykłą w momencie dokonywania konwersji. O wysokości ceny konwersji akcji
mogą decydować: Aktualne ceny rynkowe akcji, Spodziewany wzrost ceny akcji
wynikający z rozwoju kapitałowego spółki po emisji obligacji, Ryzyko przedsięb.
wynikające z jego aktualnej sytuacji finansowej i ewentualnej oceny ratingowej oraz
spodziewanych zmian strukturalnych w przyszłości MODELE SAMOFINANSOW.:
Wybór relacji między zewnętrznymi i wewnętrznymi źródłami finansowania, Rola
rynku finansowego a wewnętrzne uwarunkowania wyboru źródeł finansowania,
Potencjalne możliwości samofinansow.a realne możliwości samofinansowania, Ocena
czynników decydujących o poziomie samofinan., Amortyzacja jest wewnętrznym
źródłem finansowania, ale niepozyskanym. Wynik finansowy jako źródło samofinan.
zależy od: Strategii produktowej, kosztowej, cenowej, Strategii podatkowej, Strategii
dywidendowej STRATEGIE RYNKOWEGO POZYSKANIA KAPITAŁY
WŁASNEGO: Wybór formy subskrypcji akcji i struktury własnościowej, Wybór
właściwego momentu pozyskania kapitału, Powiązanie momentu pozyskania kapitału ze
sposobem jego wykorzystania, Zabezpieczenie oczekiwanej przez inwestora stopy
zwrotu, Spełnienie warunków organiz-prawnych instytucji rynku kapitałow. FORMY
SUBSKRYPCJI AKCJI NOWEJ EMISJI: Subskr.zamknięta - taka, która stwarza
aktualnym akcjonariuszom możliwość zapisania się na emisję nowych akcji poprzez
realizację prawa poboru. Subs. skierowana do aktualnych akcjonar. Subs.prywatna-
złożenie subskrypcji dla wybranego inwestora. S. otwarta - pozyskiwanie kapitału do
nieoznaczonego adresata na otwartym rynku finansowym.
PRAWO POBORU to ustawowe prawo, które gwarantuje aktualnym akcjonariuszom
utrzymanie ich obecnej pozycji na rynku. Zarówno subskrypcja otwarta jak i prywatna,
które zmieniają strukturę własnościową, wymagają decyzji walnego zgromadzenia,
które musi wyrazić zgodę na zmianę struktury własność. rezygnacji z prawa poboru.
RELACJE INWESTORSKIE stanowią element zarządzania strategicznego dotyczący
zagadnień finansowych, komunikacji oraz marketingu z długoterm. zabezpieczeniem
właściwego kształcenia kontaktów między rynkowo zorientowanymi przedsięb. a
uczestnikami rynku finansowego. Głównym elementem łączącym cele finansowe i
komunikację jest właściwa polityka informacyjna.
WŁAŚCIWA POLITYKA INFORMACYJNA PRZEDSIĘBIORSTWA W
OBSZARZE RYZYKA POZWALA NA: Zapewnienie długotermin. bezpieczeństwa
różnych grup interesariuszy, Właściwą ocenę premii za ryzyko, Zmianę strategii
inwestowania jako odpowiedź na zwiększone ryzyko, Ograniczenie luki miedzy
oczekiwaniem zewnętrznych interesariuszy a rzeczywistą silą ekonomiczną przedsięb.,
Ocenę wrażliwości przeds. na różne rodzaje ryzyka rynkowego, Ograniczenie konfliktu
interesów między skłonnością do ryzyka menedżerów a oczekiwaniem interesariuszy,
Zwiększenie efektywności alokacyjnej rynku, Wczesną ocenę utraty zdolności
przedsiębiorstwa do kontynuowania działalności.
KAPITAŁ RYZYKA (Venture) - forma zasilenia finansowego, gdzie inwestor
udzielając wsparcie finansowego niepewnym przedsięwzięciom liczy w przyszłości na
dochody wyższe od innych lokat kapitałowych. Specyficznymi cechami kapitału
ryzyka są: Inwestowanie w przedsięb. o dużym potencjale wzrostu, wysokim ryzyku i
możliwości uzyskania ponadprzeciętnego zysku, Ograniczony w czasie charakter
inwestycji, Wsparcie organizacyjne i dostarczenie know-how w zakresie zarządzania,
Dezinwestycja i reinwestycja zysków w celu osiągnięcia przyrostu wartości przedsięb.
PROCES INWESTOWANIA VENTURE CAPITAL:1. Aktywizacja kapitału i
projektów inwestycyjnych Tworzymy fundusz (szukamy projektów godnych
inwestowania), Mamy projekt (szukamy V.C.) 2. Inwestowanie kapitału, 3. Kontrola i
wsparcie w zarządzaniu Możliwe konflikty uczestników (zarząd - właściciele funduszu
v.c. - konflikty pomysłów zarządzania) 4.Dezinwestycja Ocena sposobów dezinwestycji
METODY WYJŚCIA Z INWESTYCJI: Wprowadzenie akcji spółki na giełdę,
Sprzedaż udziałów inwestorowi branżowemu, Odsprzedaż udziałów inwestorowi
finansowemu, Odsprzedaż udziałów zarządowi lub pozostałym właścicielom,
Umorzenie akcji funduszu, Likwidacja spółki.
STRATEGIA PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ mieści się w sekwencji ocen i
wyborów w zakresie: Utrzymania długoterminowej płynności finansowej i spełnienie
strukturalnych warunków realizacji zobowiązań przyszłości, Wyboru źródeł
finansowania aktywów obrotowych i zachowania zdolności podmiotu do realizacji
bieżących (wymagalnych) zobowiązań. Kształtowania wartości i struktury aktywów
obrotowych z uwzględnieniem zróżnicowanego stopnia ich płynności i kosztów
utrzymania; działania w tym obszarze dotyczą: zapasów, polityki kredytowej
przedsiębiorstwa i zarządzania gotówką.
STRATEGIE PŁYNNOŚCI 1.konserwatywna (defensywna) - cel - utrzymanie
płynności finansowej za wszelką cenę, nawet dużym kosztem, duże rezerwy płynności;
duże bezpieczeństwo 2.agresywna (ofensywna) - ogranicza bezpieczeństwo
finansowe, oscylacja wokół granicy utraty płynności finansowej; koszty rezerw
mniejsze, większe ryzyko. 3.umiarkowana (pomiędzy)
W wyborze strategii uwzględnia się wiele czynników: Elastyczność na rynku
(strategia może być bardziej agresywna), Kapitałochłonność (dużo - lepiej
konserwatywne), Ryzyko operacyjne (duże - lepiej konserwatywne)
POLITYKA KREDYTOWA - zespół decyzji i działań, związanych z wyznaczaniem
zasad i warunków udzielania kredytu handlowego z wykorzystaniem podstawowych
instrumentów. Strategie polityki kredytowej cele i sposoby realizacji polityki kredytowej:
Strategia konserwatywna (ugruntowana pozycja przedsiębiorstwa, mamy już
kontrahentów), Strategia agresywna (pozyskanie nowych kontrahentów, działania
marketingowe)
ZARZĄDZANIE ŚRODKAMI PIENIĘŻNYMI: Ocena czynników decydujących o
wysokości gotówki i zmianach w tym zakresie, Preliminowanie środków pieniężnych,
Wyznaczenie optymalnego poziomu gotówki, Analiza i ocena konwersji gotówki,
Równoważenie zasobów pieniężnych i zbywalnych papierów wartościowych.
|
Strategia defensywna |
Strategia ofensywna |
Strategia umiarkowana |
Cechy modelu |
pełne wykorzystanie wewnętrznych źródeł finansowania preferencje dla konserwatywnych metod zarządzania finansowania wzrost rezerw zdolności pożyczkowej stabilizacja źródeł finansowania |
angażowanie kapitału obcego na granicy utraty płynności finansowej preferencje dla agresywnych metod zarządzania finansami bieżące sterowanie terminami wymagalności i angażowania kapitału |
ścisłe powiązanie struktury kapitału ze strukturą aktywów optymalizacja poziomu zadłużenia elastyczne kształtowanie struktury kapitału w zależności od zmian wewnętrznych i zewnętrznych warunków działania |
Warunki wykorzystania |
akceptacja ze strony właścicieli ryzyka spadku rentowności kapitału własnego łatwy dostęp do kapitału własnego |
akceptacja wysokiego poziomu ryzyka finansowego wysoka zdolność kredytowa przedsiębiorstwa niski poziom ryzyka operacyjnego stabilne wpływy gotówkowe z działalności operacyjnej bieżące oceny kierunku zmian stopy procentowej struktura aktywów z przewagą materialnych, łatwo zbywalnych składników majątkowych |
dostęp do informacji rynkowej z akceptacją kosztu pozyskania duża zdolność adaptacji do zmiennych warunków otoczenia możliwość dywersyfikacji kierunku działania przedsiębiorstwa znaczna dojrzałość przedsiębiorstwa |
Szanse |
utrzymanie rezerwy zdolności płatniczej wzrost bezpieczeństwa wierzycieli i właścicieli zabezpieczenie długoterminowej płynności finansowej wzrost pozycji na rynku finansowym małe ryzyko występowania trudności finansowych i kosztów z tym związanych |
pełne wykorzystanie efektu dźwigni finansowej w danych warunkach rynkowych minimalizacja średniego kosztu kapitału |
elastyczne wykorzystanie efektu dźwigni finansowej optymalizacja średniego kosztu kapitału ograniczenie ryzyka niewypłacalności przedsiębiorstw |
Zagrożenia |
spadek rentowności kapitału własnego brak możliwości realizacji zobowiązań wobec właścicieli rezygnacja z możliwości uzyskania efektu dźwigni finansowej i wykorzystania tarczy podatkowej rozproszenie ośrodków decyzyjnych, zagrożenie interesów mniejszościowych akcjonariuszy wzrost kosztów agencji |
pogorszenie zdolności pożyczkowej przedsiębiorstwa brak zabezpieczenia realizacji zobowiązań wobec wierzycieli w przepływach z działalności operacyjnej duże ryzyko powstania trudności finansowych ryzyko spadku wartości rynkowej |
zmiana pozycji rynkowej przedsiębiorstwa ograniczająca możliwości dostosowania się do zmiennych warunków otoczenia kierunki zmian parametrów rynku niezgodne z oczekiwaniami wzrost ryzyka operacyjnego i finansowego |
|
Rodzaje strategii |
|
|
Strategia defensywna |
Strategia ofensywna |
Cel główny |
Stabilizacja wartości ekonomicznej i rynkowej Przetrwanie |
Wzrost wartości ekonomicznej i rynkowej Rozwój |
Struktura przedsięb. |
Działanie w stabilnej strukturze |
Zmiany strukturalne |
Postawa wobec otoczenia |
Utrzymanie pozycji rynkowej Preferencje dla zachowań adaptacyjnych Minimalizacja zagrożeń otoczenia |
Poprawa pozycji rynkowej (przewaga konkurencyjna) Preferencje dla zachowań kreatywnych Wykorzystanie okazji rynkowych Aktywne zmiany otoczenia |
Postawa wobec ryzyka |
Ograniczenie sytuacji ryzykownych Akceptacja ryzyka mieszczącego się w obiektywnych warunkach działania przedsiębiorstwa Kontrola ekspozycji przedsiębiorstwa na ryzyko |
Świadome wchodzenie w sytuacje ryzykowne Aktywna postawa w sytuacjach ryzykownych Akceptacja ryzyka spekulacyjnego Zwiększenie ekspozycji przedsiębiorstwa na ryzyko |
Potrzeby kapitałowe |
Zabezpieczenie głównie potrzeb w zakresie kapitału obrotowego Akceptacja bezpiecznej struktury kapitału Niski poziom dźwigni finansowej |
Pozyskiwanie kapitału długoterminowego Pełne wykorzystanie szans rynku finansowego Akceptacja struktury o wyższym poziomie ryzyka Wysoki poziom dźwigni finansowej |
Alokacja
kapitału |
Akceptacja projektów inwestycyjnych o niskim poziomie ryzyka Bezpieczne portfele lokat kapitałowych |
Akceptacja projektów inwestycyjnych o wyższym poziomie ryzyka Akceptacja innowacji finansowych Konstrukcja portfeli lokat o wyższym poziomie ryzyka |
Kryteria oceny |
Model pośredni |
Model bezpośredni |
1. Sposób realizacji alokacji funkcji rynku finansowego (czy wykorzystanie tych modeli pod względem makroekonomicznym jest identyczne?) |
Zależny od indywidualnych decyzji banku w dostosowaniu do możliwości ekonomicznej oceny przedsiębiorstwa i efektywności realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych |
Zależny od indywidualnych ocen inwestora, stopnia preferencji czynników fundamentalnych, efektywności informacyjnej rynku (w znaczeniu stopnia asymetrii) |
2. Cele wierzycieli |
Preferencje długoterminowego zysku wynikającego z trwałości relacji z klientami przy kontrolowanym poziomie ryzyka |
Maksymalizacja stopy zwrotu z każdej transakcji przy założeniu oceny portfela inwestycyjnego i akceptowanego ryzyka. |
3. Możliwości zmian zakresu dostępu do kapitału |
Duże możliwości reorganizacji warunków dostępu do kapitału w zależności od rezultatów monitoringu kredytowego |
Ograniczone szanse reorganizacji warunków dostępu do kapitału |
4. możliwość indywidualnego negocjowania warunków dostępu do kapitału |
W granicach określonych przez instytucje banku |
Ograniczone dla inwestorów strategicznych i gwarantów (subemitentów) |
5. Czynniki decydujące o poziomie kosztu kapitału |
Rynkowa stopa procentowa, indywidualna ocena ryzyka kredytowego inwestora i poziom elastyczności podejmowanych przedsięwzięć inwestycyjnych |
Rynkowa stopa procentowa , sytuacja na rynku pożyczkowych papierów wartościowych, ryzyko transakcji, zakres oferowanych, niepieniężnych korzyści dla inwestora |
6. Ryzyko wcześniejszej egzekucji zobowiązań |
Zależne od warunków umowy, indywidualnej regulacji i oceny ryzyka przez banki |
Ograniczone ryzyko przerucone na inwestora (spadek cen na rynku wtórnym |
7. Zakres instrumentów pozyskania kapitału |
Ograniczony do struktury kredytów oferowanych przez bank |
Zróżnicowany, w zależności od stopnia rozwoju tynku pożyczkowych papierów wartościowych |
8. Możliwość wpływu na zakres realizowanych przedsięwzięć |
Aktywny udział banku w ustalaniu i kontroli parametrów przedsięwzięć inwestycyjnych |
Ograniczone możliwości wpływu na zakres i parametry podejmowanych przedsięwzięć inwestycyjnych |