Klucz odpowiedzi a/b

Obraz Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź		Kryterium punktowania
		wersja a		wersja b
1.	Eratostenes z Cyreny	Arystoteles	1 p.
2.	• wszystkie mają taką samą długość • mają kształt półokręgów, przebiegających od jednego bieguna do drugiego • jest ich nieskończenie wiele	• są różnej długości • mają kształt okręgów zmniejszających się wraz z odległością od równika • jest ich nieskończenie wiele	1 p. za dwie poprawne cechy; 2 p. za trzy poprawne cechy
3.	a) A - powyżej 880 m n.p.m B - 580 m n.p.m b) zbocze	a) A - 580 m n.p.m B - 600 m n.p.m b) dolina	1 p. za poprawne odczytanie wysokości, 1 p. za poprawne podkreślenie nazwy formy terenu; razem 2 p.
4.	Nairobi - d; Lagos - b	Asuan - a; Johannesburg - c	1 p. za każdy poprawny wybór; razem 2 p.
5.	a) 1:50 000 000 b) 1:2 000	a) 1:7 000 000 b) 1:500 000	1 p. za każdą odpowiedź; razem 2 p.
6.	odl. na mapie 1,6 cm; 1,6 · 5 km = 8 km Odpowiedź: 8 km	odl. na mapie 2 cm; 2 · 5 km = 10 km Odpowiedź: 10 km	2 p. za prawidłowe obliczenia, 1 p. za odpowiedź; razem 3 p.
7.	1 cm - 260 m; 520 : 260 = 2 Odpowiedź: 2 cm	1 cm - 260 m; 1040 : 260 = 4 Odpowiedź: 4 cm	2 p. za obliczenia, 1 p. za wynik; razem 3 p.
8.	d	b	1 p.
9.	8848 - 5360 = 3488 m Odpowiedź: 3488 m	8091 - 4100 = 3991 m Odpowiedź: 3991 m	1 p. za obliczenia, 1 p. za wynik; razem 2 p.
10.	np. • brak siatki kartograficznej, • większa skala	np. • obecność siatki kartograficznej, • mniejsza skala	1 p. za każdą cechę; razem 2 p.
11.	b	a	1 p.

Ziemia we wszechświecie

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź		Kryterium punktowania
		wersja a		wersja b
1.	b	d	1 p.
2.	b	c	1 p.
3.	np. • występowanie astronomicznych pór roku • zmiana długości dnia i nocy • zmiana miejsca wschodu i zachodu Słońca na widnokręgu	np. • występowanie dnia i nocy • pozorna wędrówka Słońca nad widnokręgiem • spłaszczenie Ziemi przy biegunach	1 p. za każde następstwo; razem 3 p.
4.	a) zwrotnik Raka b) dłuższy c) północnym	a) zwrotnik Koziorożca b) krótszy c) południowym	1 p. za każde prawidłowe podkreślenie; razem 3 p.
5.	strefa międzyzwrotnikowa	strefa podbiegunowa	1 p.
6.	h = 90° - 57° + 23°27' Odpowiedź: 56°27'	h = 90° - 57° - 23°27' Odpowiedź: 9°33'	2 p. za obliczenia, 1 p. za wynik; razem 3 p.
7.	Z - K - S lub S - K - Z	K - Z - S lub S - Z - K	1 p.
8.	a	d	1 p.
9.	z zachodu na wschód; grot z prawej strony	ze wschodu na zachód; grot z lewej strony	1 p.
10.	b	c	1 p.
11.	Odpowiedź: 13.56	Odpowiedź: 11.16	2 p. za obliczenia, 1 p. za wynik; razem 3 p.
12.	brakująca wartość południka: 4°; brakujący czas słoneczny: 7.44, 8.24	brakująca wartość południka: 8°; brakujący czas słoneczny: 8.52, 9.32	1 p. za każdą poprawnie wpisaną wartość; razem 3 p.
13.	1600, 2004	2000, 2012	1 p. za każde prawidłowe podkreślenie; razem 2 p.

Klucz odpowiedzi a/b

Atmosfera

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź		Kryterium punktowania
		wersja a		wersja b
1.	b	d	1 p.
2.	c	c	1 p.
3.	a, d, e	b, d, e	1 p. za każdy poprawny wybór; razem 3 p.
4.	a) lokalny, w górach b) południowego wschodu, północny zachód	a) okresowo zmienny, nad morzem b) północnego wschodu, południowy zachód	1 p. za każde poprawne podkreślenie; razem 2 p.
5.	strzałki od morza w kierunku lądu	strzałki od lądu w kierunku morza	1 p.
6.	klimat	pogoda	1 p.
7.	pierzaste - Mają wygląd... deszczowo-warstwowe - Ciemne, niskie...	pierzasto-warstwowe - Przesłaniają niebo... kłębiaste - Mają bardzo...	1 p. za każde poprawne połączenie; razem 2 p.
8.	front zimny	front ciepły	1 p.
9.	d	c	1 p.
10.	a) A - strefa klimatów zwrotnikowych B - strefa klimatów okołobiegunowych b) A: 16,6°C; B: 42,1°C	a) A - strefa klimatów umiarkowanych B - strefa klimatów równikowych b) A: 18,7°C; B: 1,6°C	1 p. za każdą prawidłową nazwę, 1 p. za obliczenia; razem 3 p.

Wody Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź		Kryterium punktowania
		wersja a		wersja b
1.	Rzeka - Tamiza, Tygrys Zatoka - Fundy, Botnicka Jezioro - Czad, Tanganika Morze - Śródziemne, Bałtyckie	Rzeka - Parana, Bug Zatoka - Fińska, Gdańska Jezioro - Bajkał, Keli Mutu Morze - Czerwone, Północne	1 p. za każde dwie poprawnie wpisane nazwy; razem 4 p.
2.	Prąd Peruwiański, Prąd Benguelski	Prąd Zatokowy, Prąd Brazylijski	1 p. za prawidłowe podkreślenie; razem 2 p.
3.	a) F b) P c) F	a) F b) P c) F	1 p. za dwie poprawne oceny; 2 p. za trzy poprawne oceny
4.	1. parowanie, 2. skraplanie, 4. topnienie, 6. resublimacja	1. parowanie, 3. krystalizacja, 4. topnienie, 6. resublimacja	1 p. za dwie poprawnie wpisane nazwy; razem 2 p.
5.	dorzecze	zlewisko	1 p.
6.	b	c	1 p.
7.	np. zasilanie śnieżne, deszczowe	np. transport, hydroelektrownie	1 p. za dwie odpowiedzi; razem 2 p.
8.	a) jezioro przybrzeżne b) jezioro cyrkowe (karowe)	a) tektoniczne, b) krasowe	1 p. za podanie typu; razem 2 p.
9.	jezioro odpływowe	jezioro przepływowe	1 p.
10.	np. przeciwpowodziowa, rekreacyjna, rezerwuar wody pitnej	np. hodowla ryb, rekreacja	1 p. za podanie funkcji; razem 2 p.
11.	warstwa wodonośna; warstwa nieprzepuszczalna	warstwa przepuszczalna; zwierciadło wód podziemnych	1 p. za poprawnie wpisaną nazwę; razem 2 p.
12.	a) wód artezyjskich, b) wody mineralne	a) gejzery, b) w Australii	1 p. za każde poprawne podkreślenie; razem 2 p.
13.	np. budowa sztucznych zbiorników wodnych, budowa wałów przeciwpowodziowych, ograniczenie zabudowy terenów położonych wzdłuż rzek	np. funkcja przeciwpowodziowa, źródło wody pitnej, rekreacja	1 p. za każdą odpowiedź; razem 2 p.
14.	wody artezyjskie - Australia, Kotlina Warszawska; cieplice - Cieplice, Podhale; gejzery - Islandia, Kamczatka, Nowa Zelandia	gejzery - Islandia, Kamczatka, Nowa Zelandia; wody termalne - Cieplice, Podhale; wody mineralne - Krynica-Zdrój, Iwonicz- -Zdrój, Kudowa-Zdrój	1 p. za dwa poprawne połączenia; 2 p. za trzy poprawne połączenia

Klucz odpowiedzi a/b

Wnętrze Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź		Kryterium punktowania
		wersja a		wersja b
1.	b	c	1 p. za każde poprawne podkreślenie
2.	gnejs, marmur	piaskowiec, gips	1 p. za każdą odpowiedź; razem 2 p.
3.	a) F b) P c) F	a) P b) F c) F	1 p. za dwie oceny; 2 p. za trzy oceny
4.	mika, kwarc	mika, skaleń	1 p. za poprawne podkreślenie; razem 2 p.
5.	orogeneza alpejska - Himalaje orogeneza hercyńska - Harz	orogeneza alpejska - Kordyliery orogeneza kaledońska - Góry Skandynawskie	1 p. za poprawne połączenie; razem 2 p.
6.	a) czwartorzęd b) era paleozoiczna c) jura	a) trias b) era paleozoiczna c) karbon	1 p. za każdą poprawną nazwę; razem 3 p.
7.	amonitu, mezozoicznej	trylobitu, paleozoicznej	1 p.
8.	hipocentrum	epicentrum	1 p.
9.	a) Od góry: rów oceaniczny, wulkan, ognisko magmy b) strefa subdukcji	a) Od góry: grzbiet śródoceaniczny, płyta oceaniczna, prądy konwekcyjne b) strefa ryftowa	a) 1 p. za każdą poprawnie wpisaną nazwę; b) 1 p. za każdy termin; razem 3 p.
10.	a) Afryka b) Europa	a) Europa b) Azja	1 p. za dwie nazwy
11.	1 - depresja, np. Nizina Nadkaspijska 2 - rów oceaniczny, np. Rów Mariański	1 - wyżyna, np. Wyżyna Brazylijska 2 - grzbiet śródoceaniczny, np. Grzbiet Północnoatlantycki	1 p. za każdą nazwę i przykład; razem 2 p.

Rzeźbiarze powierzchni Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź		Kryterium punktowania
		wersja a		wersja b
1.	b	a	1 p.
2.	Od góry: lejek krasowy, polje, korytarz, stalaktyt.	Od góry: mogot, komin, żłobki krasowe, stalagmit.	1 p. za dwie poprawnie wpisane nazwy; razem 2 p.
3.	np. Jaskinia Mamucia, Jaskinia Śnieżna, Jaskinia Raj	np. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Pieniny, Tatry	1 p. za każdą nazwę; razem 2 p.
4.	Wisła, Dunaj	Sekwana, Jangcy	1 p. za każdą nazwę; razem 2 p.
5.	a) dolina V-kształtna b) erozja wgłębna c) górny odcinek	a) meander b) erozja boczna c) środkowy odcinek	1 p. za każdą nazwę; razem 3 p.
6.	wydma	granica wiecznego śniegu	1 p.
7.	Od lewej: dolina U-kształtna, jezioro rynnowe, stożek sandrowy.	Od lewej: cyrk lodowcowy, pradolina, oz.	1 p. za każdą nazwę; razem 3 p.
8.	a) F b) P c) F	a) P b) F c) F	1 p. za dwie oceny; 2 p. za trzy oceny
9.	a) Afryka b) Azja	a) Australia b) Ameryka Południowa	1 p. za każdą nazwę; razem 2 p.
10.	a) riasowe b) fiordowe	a) dalmatyńskie b) szkierowe	1 p. za każdą nazwę typu; razem 2 p.
11.	B-A-C	C-A-B	1 p.
12.	Od lewej: meander, morze, krasowienie.	Od góry: mierzeja, rzeka, korazja.	1 p. za każdą nazwę; razem 3 p.

---