PSYCHOTERAPIA:
W 1:
Psychoterapia- nie ma jednolitych pojęć
Francus Piere Jane- był twórcą psychoterapii
PSYCHOTERAPIA- wykorzystanie wiedzy psychicznej w leczeniu różnych chorób; lecznicze oddziałanie na chorobę, zaburzenie, anomalię
środkami psychologicznymi
zamierzone korygowanie zaburzeń czynności organizmu środkami psychologicznymi
Oddziałują warunki psychogenne i somatyczne
Środki psycholog: słowo; mimika; ton głosu; więzy emocjonalne; gesty; procesy uczenia się; milczenie ; umieć wysłuchać; milczenie.
PODZIAŁ PSYCHOTERAPI:
szeroko( szpital; przychodnia, sanatorium)
wąsko( świadome, celowe, oddział psychiatr przez kontakt terapeut)
zespołowa- zbiorowa, grupowa
indywidualna
dyrektywna( bezpośrednie korygowanie myśleń, postaw, ukazanie wad, ocena np. hipnoza, sugestia jawna)
niekierowana( reakcja związana terapeuty i pacjenta- słuchanie, nie ocenia, akceptuje; nie bierze czynnego udziału w zachodzących reakcjach, prowokuje emocje)
objawowa( usunięcie objawów)
przyczynowa
podtrzymująca
systemowa
zakrywająca
odkrywająca
myślowa
aktywno ruchowa
racjonalna( potęga umysłu)
sugestywna( hipnoza)
odreagująca( teoria uczenia)
psychoanalityczna( rozumowanie słów)
korektywna: interpersjonalnie( więzy międzyludzkie) i emocjonalnie
CELE PSYCHOTERAPII:
usunięcie objawów( kamuflowany; przywrócenie zdolności itd.; ma skutek uboczny, usunąć objawy)
reedukacja, rehabilitacja, integracja osobowości( przekształcenie osobowości w dobre przystosowanie dla społeczeństwa, siebie )resacjalizacja
Watkins- rekonstruktywna, podtrzymująca
Schulz- psychoterapia myślenia( długotrwały proces analityczny, aktywno kliniczny- hipnoza, ćw oddechowe, trening autogenny itd.)
W II:
Kliniczne środki ostrożności i niepożądane skutki uboczne:
utrata kontaktu z rzeczywistością: halucynacje wzrokowe i słuchowe, urojenia( paramoidalne), niepsychotycznych reakcji dysocjacji( depresonalizowe i niezwykłe wrażenia somatyczne
reakcje na leki: wywołanie stanu trofotropowego może z> się każdego lekarstwa lub innych substancji chemicznych przyjmowanej przez pacjenta
stany panicznego lęku; przedwczesne uwolnienie wypartych myśli
stany nadmiernie trofotropowe:
stan chwilowej hipotensji( ostre obniżenie ciśnienia krwi, zawroty głowy, ból głowy, omdlenia)
stan chwilowej hipoglikemii( stan niskiego poziomu cukru we krwi), który może nastąpić po wywołaniu stanu trofotropowego i najczęściej trwa dopóty pacjent nie spożyje jakiegoś posiłku
zmęczenie
W III:
PSYCHOTERAPIA- nauka nie mająca jednolitego pojęcia, operująca niejednolity system terminol, bazując na niejednolitej teorii, składająca się z wielu kierunków przyjmowanych przez poszczególne kierunki pojęć szczególnie psychoterapii zawierającej sprecyzowaną koncepcję teoretyczną, wskutek czego wykluczają psychoterapię podejścia innego rodzaju.
Zaburz może dotyczyć procesy psychol, procesu somatyczn, funkcji narządów. Może być warunkowane proces psychogenne lub somatogennymi.
W zależności od tego jak szeroko pojmowanie zakresu oddziaływania środowiska psychol można wyrazić:
psychoterapia w szerszym znaczeniu( zakłada możliwość oddziaływania środowiska)
psychoter w węższym znaczeniu( dotyczy świadomego, celowe oddziaływanie psychoter przez kontakt na pacjenta)
w szerszym znaczeniu:
środowisko terapii: szpital; przychodnia, atmosfera pomieszczenia( wystój wnętrz, czystość, kolorystyka, porządek)
razim szpitalny czy sanatoryjny( regulamin); szpital psychiatryczny- cel: postawy uaktywnienia pacjenta- terapia zajęciowa i ruchowa- sport, socjoterapia czynny lub bierna)
Częścią składową terapii środow jest układ stosunku społeczeństwa, kształtowany przez cały personel i kontakty ze współpacjentami.
ingerencja w środowisku pacjenta: integracja w rodzinę, miejsce pracy lub środowiska z którym chory ma związek
Sposób ingerencji uzależniony jest od typu defektu środowiska( najlepszą integracją- rozmowa)
PSYCHOTER:
indywidualna
zespołowa- zbiorowa( wykorzystanie metody indywidualnej w stosunku do > gr osób bez względu na stosunki je łączące)
grupowa-( wykorzystanie do celów terapii dynamiki stosunku powstającej wśród członków celowo stworzonej gr- specjalnym przypadkiem jest tzw społeczność terapeutyczna)
dyrektywna- bezpośrednie korygowanie myślenia, podstawa zachowania, polecenia rady, wykorzystanie określonych ćw czy zadań, sugestia jawna, hipnotyczna
niekierowana- terapeuta- jest czynnikiem katalizującym nie biorącym czynnego udziału w zachodzących reakcjach jego zachowana jest przyzwalającego neutralne prowokujące do reak werbalnych, emocji, ruchowych, przyjemna atmosfera skłania pacjenta do ujawniania prezentowanych stereotypów „ terapia uhn”
objawowa- usunięcie objawów
przyczynowa- poszukiwanie przyczyn
podtrzymująca
systemowa
psychoanaliza: odkrywająca i zakrywająca
Biorąc pod uwagę skuteczność czynników zaangażowanych w poszczególne rodz psychoterapii, psychoter podzielimy na:
racjonalną
sugestywną
odreagowująca
treningową
psychoanalityczną
korektywną interpersjonalnie
korektywną emocjonalnie
CEL psychoter:
usunięcie objawów chorobowych( przywrócenie do pracy, zdolności do odczuwania przyjemności, nadziei i radości życia, umiejętność nawiązywania kontaktów itp.); cel jest osiągnięty gdy usunięte zostają objawy
reedukcja, resocjalizacja, reorganizacja, restrukturalizacja, integracja, osobowości pacjenta
Zgodnie z przyjętą teorią osobowości analizowane są:
konflikty intrapsychiczne
patologiczne fiksacje libido lub patologiczne stereotypy
w stosunkach interpersonalnych
podejmowane są próby korekty nastawień
Osobowość przekształcana jest w kierunku dobrego przystosowania lub w kierunku osiągnięcia dojrzałości i realizacji swoich celów życiowych. Usunięcie objawów uważane jest raczej za skutek uboczny; poprawę ocenia się wg stopnia zmian osobowości a nie wg zmiany objawów
W IV:
Współczesność w psychoterapii. Psychoter dynamiczna, rogerowska, pawłowska, behawioralna, antropolog, stan ekletyczny, syntezujący i ntegujący.
Psychoterapia głębinowa.
Psychika człowieka:
A) świadomość:
w ujęciu ewolucyjnym i historyczno-społecznym( sensu largo)- oznacza najwyżej zorganizowaną funkcję OUN, jaka ukształtowała się na drodze ewolucji człowieka i odpowiada życiu psychicz w ogóle.
W znaczeniu przyrodniczym i elementarnym(sensorium) jest zdolnością OUN, do percepcji informacji, ich przechowywania przetwarzania i zintegrowanego reagowania na te informacje
Od strony podmiotowej jest to towarzyszące zjawiskom psychicz poczucie ich przeżywania
B) przedświadomość- wypełniona treścią aktualnie nieświadomioną, która w razie potrzeby może być wprowadzona do świadomości
C) nieświadomość- sfera względnie samodzielna, tendencje i ich treści nie są bezpośrednio uświadamiane ale mimo to mają wpływ na działanie. Treścią są tendencje popędowe, które mają wpływ na rozwój osobowości a także na powstanie nerwic
Podstawowe popędy:
Popęd płciowy( Eros, Libido)
Popęd destrukcyjny
Śmierci(Thanatos)
FAZY rozwoju człowieka:
Oralna- libido związane z ustami, odruch ssania, pojawienie się zębów( gryzienie, żucie, tendencje niszczycielsko- sadystyczne)
Analna- źródłem przyjemności sfera analna( trening czystości zatrzymania moczu i stolca- postawa dzieci to późniejsza aktywność lub bierność)
Faliczna- odkrycie własnych narządów płciowych jako źródło przyjemności, faza ta ma charakter autoerotyczny i niezróżnicowany
Okres latencji
Normalny okres seksualności genitalnej
W toku rozwoju może nastąpić fiksacja libido na określonej fazie rozwoju- perwersja rozwoju( kompleks Edypa; kompleks Elektry, kompleks kastracyjny). Struktura osobowości: Id/ biolog popędy i potrzeby, kierują się zasadą przyjemności i domaga się gatyfikacji natychmiast: Ego( ja); superego( normy postępowania, ideały, sumienie)
Stłumienie konfliktu między Id i superego- nerwica.
Konflikt intrapsycziczny, konflikt nieświadomiony- symboliczne sny, czynności pomyłkowe śnie dochodzi do spełnienia tych pragnień, które nie mogą być spełnione na jawie.
Wg psychoanalizy nerwice dzielimy na 2 kategorie:
Nerwice aktualne( nerwica lękowa, neurastenia)
Psychonerwice
Nerwice aktualne: patologicznym czynnikiem decydującym o powstawaniu objawu nie ma charakteru psychogennego lecz związany z wegetatywnymi ośrodkami mózgu. Psychogeneza sprowadzi się do tego, że bodziec psychiczny wywołuje w układzie wegetatywnym odruchów procesu fizjolog, ale na jego przebieg nie wywiera wpływu
Psychonerwice- podmiot psychiczny( nieświadomione) nie tylko wywołują określone symptomy, lecz decydują o ich rodzaju i formie. Nie chodzi o aktualne konflikty psychiczne i o konflikty zaistniałe w dzieciństwie lub konsekwencje fiksacji libido na poziomach wczesnego dzieciństwa. Zależne od okoliczności konflikt przekształca się w psychonerwicę lub perwersję seksualną.
Mechanizm:
przeciętna siła popędu pierwotnego wobec dostatecznie sinych hamulców prowadzi w efekcie do wyparcia konfliktu do nieświadomości potrzeba zostaje stłumiona, libido realizuje się w inny sposób np. przeciwieństwa z rozkoszy we wstręt lub znalezienie zamiast zakazanego przedmiotu jego niegroźnego zastępstwa( palenia- guma do żucia, zamiast erotyki oralnej)
gdy libido ma zdecydowaną przewagę, wypieranie zawodzi i patologiczna fiksacja przejawia się w określonej perwersji seksualnej
silny popęd wobec silnych hamulców= strach, stłumienie popędu ze względu na siłę zawodzi, popęd pojawia się w innej formie w przebraniu. Psychonerwica= zewnętrzna manifestacja nieudanego kompromisu między nie dającymi się pogodzić siłami popędowymi, manifestacja w formie zniekształconej, przemieszczonej lub symbolicznej
Mechanizmy obronne- wyparcie, projekcja, przemieszczenie, racjonalizacja
Alfred Adler- psychol indywidualna:
najistotniejszą sferą psychiki jest nieświadomość
libido zastąpiono orientacją życia ludzkiego na osiągnięcie celu
cel określają 2 czynniki: indywidualna potrzeba więzi ze społeczeństwem( poczucie wspólnoty) i potrzeba wybicia się w tym społeczeństwie( popęd mocy, poczucia samopotwierdzenia się)
Carl Gest Jung:
struktura osobowości: rdzeń archaiczny( archetyp cienia, nieświadomość zbiorowa); nieświadomość osobista, ego, jaźń
z punktu widzenia świadomego Ja istnieją 4 możliwości ustosunkowania się do kompleksu: absolutna nieświadomość jego istnienia, indentyfikacja projekcja, konfrontacja. Jedynie konfrontacja może doprowadzić do pozytywnego rozładowania kompleksu
zasługą koncepcji- wprowadzenie typologii ekstrawersja- ekstrawersja
Psychoter w ujęciu psychoanalit to:
poznanie i wyjaśnienie pacjentowi jego fiksacyjnego, nierealnego planu życiowego. Analiza motywacji pacjenta, jego postawy, struktury osobowości stylu życia. Cofnięcie się do najwcześniejszych wspomnień określenie układów rodzinnych
prowadzenie w kierunku zmiany stylu życia pacjenta należy skłonić do tego aby obrał rzeczową realistyczną postawę wobec swojego życia, wyrzekł się pragnienia, żeby stać się czymś więcej niż tylko tym, na co rzeczywiście starczy mu sił, zrezygnował z przywilejów jakie daje mu nerwica
dodawanie odwagi- pobudzanie pacjenta do tego by stopniowo podejmował kolejne realne zadania i zmierzał do pozytywnego realizowania swoich głównych celów życiowych obejmujących wykonywanie zawodu, kontakty społeczne, miłość
W V:
Psychoter Rogersa- terapia skierowana na klienta lub skoncentrowana na kliencie.
Cecha specyficzna pobudzająca samodzielności pacjenta, zamiast poddawania go zewnętrznemu działaniu korektywnemu
Wrodzoną cechą człowieka jest dobroć
Źródłem zaburzeń w zachowaniu są wartości sądy oceny wpajane przez innych, które wchodzą w konflikt z własnymi sądami, opiniami związanymi z sensorycznymi, wisceralnymi i afektywnymi reakcjami organizmu( np. fantazje seksualne)
Zadaniem terapeuty jest stworzenie warunków umożliwiających pacjentowi samodzielne dokonywanie zmiany w swoich postaw a więc rozwinięcie prawidłowej samooceny
Istnieje wrodzona skłonność samoaktualizacji oraz wrodzony mechanizm regulacyjny tzw ocena organizmiczna( ocena organizmu jako całości)
Podstawowe zasady psychoterapii:
pacjent posiada zdolność rozumienia słabych stron własnej osobowości co budzi lęk i niezadowolenie, pacjent ma zdolność i tendencję przekształcania samego siebie samourzeczywistnienia się, dojrzewania tak aby wrastało jego zadowolenie wewnętrzne
zad terapeuty to wytworzyć odpowiednią atmosferę
czynność i stałe dążenie do zrozumienia uczuć i myśli pacjenta w takiej formie w jakiej istnieją dla niego, bez diagnozy, klasyfikowania czy zmiany
stałe dążenia do słownego wyrażania wobec pacjenta tego, czego terapeut tak intensywnie sluchał i co rozumiał
w atmosferze akceptacji zrozumienia i braku zagrożenia pacjenta świadomie jak i nie świadomie reorganizacja siebie i osiąga > zadowolenie( jest twórczy, przystosowujący się)
technika „ odzwierciedlenie” uczuć pacjenta, unika dedukacji czy interpretacji, a jedynie formuował własnymi słowami to co zrozumiał
Podstawa terapii: empatia; akceptacja pacjenta( altruistyczna serdeczność); kongurencja( zgodność, autentyczność)- terapeut reaguje tak jakim jest bez udawania, bez ukrywania
Psychoterap Pawłowska:
Podstawowe tezy neurozologii pawłowskiej:
nerwice powstają w wyniku:
nadmiernego nasilenia procesu pobudzania ( np. pożar)
nadmiernego nasilenia procesu hamowania( np. opieka nad przewlekle lub nieuleczalnie chorym)
nadmiernego nasilenia ruchliwości obu procesów
nerwice rozwijające się w zależności od typu wyższej czynności nerwowej, która jest dynamicznym zespołem podstawowych, wrodzonych i nabytych w trakcie indywidualnego rozwoju właściwości procesów nerwowych
biorąc pod uwagę kryterium: siły; równowagi i ruchliwości procesów nerwowych podstawowe typy: choleryk; sangwinin, flegmatyk, melancholik. Skłonność do nerwic to typy skrajne: choleryk i melancholik
decydujące znaczenia dla nerwicy ma specyficznie ludzki typ wyższych czynności nerwowych wynikający z wzajemnych stosunków między dwoma układami sygnałów
I ukł sygnał:( taki sam u nas i zwierząt)- orientacja w rzeczywistości, wrażenie, spostrzeżenia, wyobraźnia
II ukł sygn( tylko u nas) związany z mową i myśleniem
Typ z przewagą I i przewagą czynności podkorowych( typ artysty)- wyższa wrażliwość na doznania zmysłowe, skłonność do myślenia obrazowego, wzmożona pobudliwość emocji, zainteresowanie artysty, przyjmowanie rzeczywistości bez głębszej analizy- histeria
Typ z przewag II ( naukowiec, myśliciel) skłonność do myślenia abstrakcyjnego, podwyższonego krytycyzmu, systematyczności, filozofii, działalności naukowej a jednocześnie chwiejny emocjonalnie, niezdecydowany- psychicz
Typ mieszany- psychatonia
ze względu na mechanizmy patofizjol podzieli na 3 gr: histerię, neurastenię, psychastenię
Podłoże fizjolog histerii- osłabienie czynności korowych( II typ). Indukcja ujemna z obszarem podkorowym- występowanie znacznych ognisk funkcjonalnych- emocjonalnych i sugestywność
Podłoże u psychastenii- osłabienie I typu i obszaru podkorowego= bezsilność w życiu praktycznym, chorobliwa dociekliwość i niezdecydowanie.
Neurowst:
w I stadium- osłabienie procesu hamowania wewnętrznego- nieadekwatne reakcje afektywne, nieopanowanie, drażliwość, gniew
w II - zaburz ulegają proces pobudzenia= kora mózgu ma podwyższoną reaktywność, ale szybko następuje wyczerpanie= słabość pobudzania
w III -przewaga objawów hamowania pozaokresowego, silnie obniżona reaktywność kory mózgu, obraz kliniczny ogólnej astenii
Zasady:
odnowienie siły procesu nerwowego- odpoczynek, trening, podawanie bromu z kofeiną
hamowanie ochronne- długotrwały sen
wytworzenie nowych związków warunkowanych lub hamowanie dawniej wytworzonych, perswazja, ćw, sugestia
indukcja ujemna- praca w zespole, zainteresowanie wykonywanych czynności, wytworzenie silnych zainteresowania poza dziedziną choroby
Podstawowe zagadnienia metodyczne:
wykład- pawłowskiego teorii i klasyfikacja nerwic wyjaśnia się przyczyny powstania trudności. Racjonalne wyjaśnianie i psychoterapia perswazyjna( indywidualne lub gr)
psychoterapia oparta na sugestii. Intensywne stosowanie hipnozy, traktowanej jako częściowy sen, jako hamowanie rozchodzące się po obu półkulach ,ale omijające ośrodki czuwania dzięki czemu uzyskuje się zamierzone oddziaływanie na określone obszary kory mózgu
trening. W znaczeniu fizjologicznym= trening procesów korowych, w pedagogice= ćw prawidłowych reakcji
reedukacja osobowości. Świadomość celuponadosobistego rekonstrukcja stosunków z otoczeniem
farmakol. Narkoterapia+ dyrektywność
psychol Behawioralna - Watson, Eysenck, Wolpe.
Postawą są teorie uczenia się . zaburz zatem są reakcje wyuczonymi a więc podlegają również przeuczaniu i oduczaniu
wyleczenie z nerwicy nie jest uzależnione od zmiany w sferze myślenia lecz od bezpośredniej zmiany sposobu działania
zachowanie neurotyczne= utrwalony nawyk nieprzystosowanego zachowania nabyty drogą uczenia się przez organizm normalny po względem fizjologicznym
podstawowe znaczenia przypisuje się lękowi, jest on elementem sytuacji, a także elementem syndromu neurotycznego( eksperyment Watsona- królik)
reakcja antagonista wobec lęku: jedzenie, reakcja autorealizacji, reakcja seksualna, stan relaksacji
reakcja autorealizacyjna- reakcja w której człowiek może w pełni nie tylko wyrazić swoje emocje ale wyrazić je adekwatnie do sytuacji
głównym elementem terapii- jest wyeliminowanie neurotycznych nawyków i reakcji lękowych w kontaktach interpersonalnych( terapeuta wzbudza strach, krytykuje i pobudza do agresji a pacjent uczy się pewności siebie)
najskuteczniejszym sposobem redukującym lęk- relaksacja mm. Sytuacja wywołująca lęk jest łączona ze stanem relaksacji
warunkowanie klasyczne, warunkowanie instrumentalne
ĆW :
Psychol antropologiczna- stawia pytanie dotyczące istoty człowieka, rozpatruje zagadnienia istnienia i jego sensu; zagadnienia ducha, sumienia, odpowiedzialności człowieka.
daseinsanaliza(Biswanger, Boss) związana z zagadnieniami egzystencjalnej filozofii Martina Heideggera a w podejściu fenomenologicznym nawiązuje do filozofii Edmunda Husserla:
człowiek potrafi uświadomić sobie samego siebie i to co robi
człowiek jest zdolny do podejmowania decyzji i ponoszenia odpowiedzialności za swoje decyzje
człowiek potrafi uświadamiać sobie możliwość całkowitej izolacji spowodowanej utratą wszelkich kontaktów z otoczeniem a także możliwość swego istnienia
wartość człowieka nie jest ważna w przeszłości, ważne kim jest dziś, zwłaszcza w kierunku rozwoju. Rozwój powinien zmierzać w kierunku realizacji aktualizacji jego wrodzonych zdolności
w dziedzinie zaburzeń nie istotne są klasyfikacje. Każdemu pacjentowi „ należy się” indywidualna teoria zaburzeń zachowania
terapeuta nie koncentruje się na zachowaniu ale na doświadczeniu( komunikacja jednej egzystencji z drugą)
analiza egzystencjalna i logoterapia Frankla
Podstawowe tezy:
dążenie do rozkoszy( Freud)
dążenie do mocy( Adler)
dążenie do znalezienia sensu życia: frustracja egzystencjalna= flustracja
psychologia humanistyczna A Maslow, CH B uhler
Podstawowe założenia:
człowiek jest jedyny i niepowtarzalny
należy zrozumieć jego wewn przeżycia, nauczyć jak opanować swoje przeżycia( dzięki temu uczynić jednostkę odporną na wszelkie manipulacje z zewnątrz)
pomoc polega na rozwoju duchowym i realizacji własnego potencjału każdego człowieka
metody= trening wrażliwości, gr spotkaniowe, gr rozwoju indywidualnego
Główne cele terapii:
co robie teraz uświadamiasz
co się w tej chwili dzieje
co czujesz w tej chwili
analiza relacji Ja- Ty
Eklektyzm: próby syntezy i integracji
Metody psychoterapii:
psychoter racjonalna
odwołuje się do logicznego myślenia pacjenta
oddziałuje na rozum, rozsądek, krytycyzm
Formy:
eksplikacja( wyjaśnienie)- wykład, pogadanka na temat zdrowia
wyjaśnianie istoty choroby i jej przyczyn:
różnica między objawami organicznymi a funkcjonalnymi
różnica między nerwicą a psychozą
charakterystyka niektórych objawów
zasady psychogenezy
przyczyny nerwicy ( osłabienie procesów OUN, przeżycia psychiczne, czynniki dotyczące chorego)
wyjaśnienie zasad higieny psychicznej( plany życiowe, tryb życia, postępowanie z ludźmi)
perswazja- wykład z przekonywaniem
reovientacja- dążenie do zmiany poglądów pacjenta i jego postawy wobec celów zyciowych i wartości
psychagogika- kompleksowe prowadzenie, uczenie i ukierunkowywanie pacjenta
psychoterap oparta na sugestii- Hipnoza
posługuje się sugestią nie odwołuje się do rozumu, ale wprost przeciwnie raczej go pomija wykorzystując autorytet terapeuty bądź celowo wywoływany stan pacjenta w którym słowa terapeuty są przyjmowane z obniżonym krytycyzmem albo bakrytycznie
sugestia( szeroko)= bodziec w formie opinii, twierdzenia lub gestu, który oddziaływuje na osobnika , nie podlegając z jego strony żadnej analizie logicznej czy krytycznej. Bodziec wymiera wpływając na postawy, przebiegu procesów psychiczn a za ich pośrednictwem także na reakcje fizjolog i zachowanie
podatność na sugestię to inaczej zdolność i skłonność do reagowania na wewn bodźce( czynnik ten wykorzystywany jest również w lecz farmakol np. pacjent- kosztowny lek) sugestia pośrednia lub bezpośrednia stosowana jest na jawie jako samodzielna metoda terapeut jest zaliczana do psychoterapii podtrzymującej
hipnoza to konglomerat różnych zjawisk i procesów= sugestywność, dyssocjacja świadomości, zmiana subiektywnego spostrzegania rzeczywistości, szczególny rodzaj kontaktu interpersonalnego, regresja az do poziomu infantylnej zależności, zmiana struktury ocen i percepcji odgrywania roli, częściowe hamowanie .
Hipnoza- stan psychicz charakt się podwyższeniem podatności na sugestię i istnieniem specjalnego stosunku między hipnotyzerem i hipnotyzowanym( raportem)
Raport polega na wymienianiu przez hipnozytera wpływu na percepcję, sądy, emocje i zachowanie pacjenta
Metody hipnozy:
usypiania- wykorzystywanie bodźców i sytuacji stosowanych przy wywoływaniu normalnego snu= monotonia, spokój, usunięcie bodźców zakłócających, relaksacji mięśniowej
fiksacja wzroku na twarzy hipnotyzera
bodźce słuchowe
pasy : twarz, pierś(<), całe ciało( >)
sugestia werbalna
metody stopniowania sugestii na jawie
psychoter odreagowująca( abreaktywna) i farmakol
psychoterap abreaktywna- zlikwidowanie patogennego wpływu negatywnych emocji przez spowodowanie , żeby pacjent wyrażał je w warunkach terapeut
Pacjentowi pozwala się odtworzyć lub przeżyć powtórnie dawne urazy psychicz i konflikty, licząc na krytyczne działanie takiego powtórnego przeżycia( katharsis, odreagowanie)
techniki: hipnotyczne, sytuacyjne, wyobrażeniowe( wizualizacja); farmakol( barbituran, eter, TRI, meskalin, LSD)
psychoter treningowa
trening pozytywny( fobie i natręctwa): klaustrofobie, agorafobia, dromofobia, aranchofioba( natrętne myśli to fobie); jąkanie( szept, czytanie, opuszczanie liter, technika cienia)
terapia odwykowo-awersyjna: alkohol( apomorfina, emetyma, prąd elektrycz)
trening negatywny i metoda przesycenia:
celowe wywoływanie niepożądanych reakcji by w efekcie doprowadzić do jej kontrolowania
przesycenie- zmęczenie ośrodków korowych aż do reakcji wygaśnięcia
trening relaksacyjny: założenie= istnieje wzajemny związek między napięciem psychicz, czynnościowym, stanem wegetatywnego UN, napięciem mięśni
ĆW 1: promocja zdrowia
Profilaktyka i promocja zdrowia- starożyt Egipt, Grecja- gotowanie wody , upust krwi
Warodyzacja- zapobieganiu szerzeniu się choroby np. ospie
Średniowiecze- dżuma, trąd- izolowanie osób
XIX-XX rozwój mikrobiologii, szczepienia Jene, Paster, Koch, Fleming
XXw - ch sercowo-naczyniowe
Struktury zgonów: ch układ krążenia, nowotwor, uraz i wypadki
ch krążenia: > 50% K > niż M , K- 78 lat a M 68 lat, umeralność przedwczesna- 35-65 lat
nowotwór- M> K, 20-30%; M- rak płuc, żołądka, jelita grubego; K- rak piersi, płuc, szyki macicy
uraz i wypadki 10%; M> K; kierowcy, górnicy, murarze
ZDROWIE- stan pełnego fiz, psych, społecz samopoczucia, a nie tylko brak choroby( WHO w 48 r)
Zdrowie 98 r - stan pełnego dynamiczn, fiz, psych, społecz samopoczucia
Promocja zdrowia- podnoszenie zdrowia na wyższy poziom
86 r- karta Ottawska- promocja zdrowia- proces umożliwiający każdego człowieka z> kontroli nad własnym zdrowiem- poprawy i utrzymania
wpływy warunkujące zdrowie: styl życia( 53%); środow(20%); dziedzicz(16%); służba zdrowia(10%) ZW POLEM LALONDA
styl życia:
zachowanie pozytywne- budowa zdrowia- wczesne wykrywanie, lecz rehab
zachowanie negatywne: > 5: palenie, odżywianie, > alkohol; brak aktywności fizycz; > stersu
odpowiednie odżywianie- kalorycz- np. otyłość, BMI, WHR, otyłosć zdrowa- typ biodrowy
umiarkowana aktywn fiz 3* w tygod - 30-60min
nie palić, odpoczywać, umiarkowanie alkohol- 5* dziennie, M2 * > niż K
profilaktyka- zapobieganie, zajmuje się gr os którzy chorują i mogący zachorować
edukacja zdrowotna- uczenie nawyków, korekta złego postępowania
stopnie profilaktyki:
1 stopień - os zdrowa, zapobieg zagrożeniom, odżyw, szczep ochronne, dobre mieszk
2 stop- os zdrowa- nastąpiło ognisko np. K rak piersi- wczesne wykrywanie
rehab- doprowadzenie pacjenta do samodzielnego życia
bad przesiewowe- wykluczenie chorób, wczesne wykrywanie zw skryningowe
czerniak- oględziny
rak sutka- mamografia, USG, samobad , tomografia
rak stercza- PSA, prelektum
rak szyjki- cytolog do 30rż lub gdy współżyje
ch niedokrwienn serca- ciśń tętn, BMI, glukoza, cholesterol
osteoporoza- densynometria
gruźlica- rtg i próba tuberkulinowa
cz 2: osobowość- 3 sfery: popęd emocjonaln i energet; zdążeniami człowieka do zaspokojenia potrzeb pierwotnych, nawyki i normy przez życie
60 lat psychoanal humanist- dązy do samorealizacji( marzenia pragnienia)
psychoanal dynamicz- człowiek aktywny i kreatywny, ewoluuje
trening- przyjemne doznanie, samopoczucie, wzmacnia zaufanie do siebie, poprawia pracę serca, żołądka, jelit, z< nerwowość, rozwija wyobraźnię
ĆW 2:
CELE psychoter:
próba zaakceptowania swojego kalectwa lub choroby
wypracowanie pozytyw postawy w zabieg leczn z silną motywacją do podjęcia wysiłku
PYT: w czym rehabilitanci i terapeuci mogą być pomocni os niepełnosprawn w zakresie psychoterapii
Ćw 3: edukacja zdrowotna- działania zmierzające do kształtowania zachowań ludzi by mogli prowadzić zdrowotny styl życia, przyczyniać się do umacniania zdrowia i rozwijać kompetencje zdrowia w społeczeństwie
Prezentyzm- nie interesuje się tym co będzie za kilka lat
Nośniki informacji: komputer, tv, radio, plakaty broszurki
3 modele:
pierwotna np. pogadanka
czynniki ryzyka
zdrowie- programy edukacji
metody aktywnego nauczania: praca w gr, burza mózgu, dyskusja, wizualizacja problemów, uczenie się przez dośwaidczenie, test pokaz, dyskusja, nauka w działaniu, sam robi.
ĆW 2 GR I I II
MEDYTACJA TRANSCENDENTALNA- technika relaktacji.
Benson - psychosomatyk z Kalifornii= z, zmęczenie i ułatwia walkę z lękiem, rozładowuje stresy które prowadzą do nadciśnienia, zwapnienia arterii, zawałów, wylewów krwi do mózgu, z< zapotrzebowanie na palenie i picie alkoholu, zażywania narkotyków, ułatwia lepszy sen, oszczędza energię organizmu, powoduje że układ staje się bardziej czujny i lepiej wie co dla niego jest rzeczywiście ważne, pomaga afirmacji, refleksji, modlitwy w codziennym życiu, można się jej nauczyć bez żadnych problemów i w domu, można ją praktykować dosłownie wszędzie nawet w miejscu pracy, nie przynosi szkodliwych ubocznych skutków wg Bensona reakcje mobilizacyjne:
atak- ucieczka( są one wrodzone wzmożone wydzielanie adrenaliny lub noradrenaliny do krwi, wzrost ciśnienia krwi, lepsze ukrwienie mm)
sytuacje najbardziej stresujące= rozwód, separacja, śmierć bliskiej osoby, ciąża
4 podstawowe warunki wyzwalania relaksacji:
miłe spokojne otoczenie
koncentracja na jakimś obiekcie
przyjęcie biernej postawy do siebie i rzeczywistości, wygodna postawa
nie mogą działać silne bodźce, koncentracja ma 1 wyrazie lub sylabie
pozwala się oderwać od ciągów myślowych, krótki wdech, głęboki długi wydech z powtarzaniem głównego słowa półgłosem, głośno lub tylko w myśli. Przyjęcie biernej postawy to wg Bensona najważniejszy warunek usprawniania medytacji, by medytujący nie chciał „ na siłę” się wykazać, zgrać słowo z oddechem, zdaje sobie sprawę z własnego oddechu.
ANALIZA: teoria translakcyjna- człowiek komunikuje się z inn z pozycji „ rodzice, dorosły, dziecko”
rodzic- zachowanie komunikatywności które wynika z wiedzy jaką człowiek otrzymuje od inn ludzi, wypowiadanie twierdzeń z pozycji autorytetu i siły, ogólność, kategoryczność i brak argumentacji
dorosły- mają źródła w nagromadzonej wiedzy człowieka w toku jego indywidualnych, samodzielnych doświadczeń relacji własnych
dziecko- to zdolność komunikacyjna która wyraża aktualne przeżycia człowieka, spontaniczne pozbawienia argumentów i uzasadnień, pragnień i wrażeń
ĆW 3 gr 1:
KOMUNIKACJA NIEWERBALNA A PŁEĆ
Istnieją różnice w przekazach pozajęzykowych mężczyzn i kobiet. Wynika to z odmiennych funkcji społecznych przypisywanych przedstawicielom płci odmiennych. Główną przyczyną są stereotypy kobiecości i męskości które są przekazywane następnym pokoleniom. Dziewczynki uczone są wrażliwości, okazywania uczuć. Od mężczyzn wymaga się sprawności, hamowania okazywania uczuć. To odzwierciedla się w realizacji zachowań komunikacyjnych. Kobietą przypisuje się ciepło i ekspresyjność, a facetom racjonalność i sprawność zadanioa. W skali wartośc społecznej kobiecość jest niższym statusem niż męskość
Kramare uważa że wypowiedzi są < znaczące:
lingwistyka jest obiektywna. Płeć uczonego nie ma znaczenia dla uznania jego twierdzeń
płeć dzieli się na lepszych i gorszych( kobiety)
obowiązuje równość praw publicznych- fałsz- mężczyźni mają przewagę
prawo głosu K i M jest=- fałszK mają < prawa
język wyrasta z potrzeb jego użytkowników i jest przez nich tworzony- fałsz- M tworzą, choć K budują konwersację
Fishman:
Cechy wypowiedzi M:
dłuższe słowa, stosowanie zaimka ja;
używanie czasu teraźniejsz; wokalizacja pauz
przymiotniki oceniające, błędy gramatyczne
cechy K:
przysłówkowe rozpoczynanie zdań, pyt retorycznymi
odniesienie do stanów emocjonalnych, czasowniki ruchu
stosowanie przerywników, negacją, dłuższymi zdaniami
Język K jest nacechowany emocjonalnością > złożonością zdań. Kwestia porozumiewania się w małżeństwie jest ważnym zagadnieniem komunikacji interpersonalnej.
Morris zauważył, że ludzkie zaloty są wg wzorca:
oko - ciało(ocena atrakcyjności partnera)
oko-oko( odwzajemnienie i zainteresowanie)
głos- głos( rozmowa jest poszerzeniem pola poznania)
ręka-ręka( pierwszy kontakt dotykowy- dalsze pogłębienie związku lub zakomunikowanie niechęci)
ramię-bark( gest objęcia partnera ramieniem- krok zbliżenia się)
ramię-talia(nawiązanie do seksu, u przyjaciół nie występuje)-
usta-usta( odczucie pobudzenia seksualnego)
ręka- głowa(pogłębianie zażyłości, uczucia)
ręka-ciało( zaangaż emocjon partnera)
ręka- piersi(zmierza do kontaktu seksualn)
ręka -genitalia(przedłużenie poprzedniego)
genitalia-genitalia(finał zaciśnięcia więzi)
Moris podaje że rozwój intymności seksualn zależy od czynników biolog; czasu w którym ma to nastąpić, a nie czynników kulturowych
Nasz wizerunek składa się z :
wygląd
mowa ciała
postawa
styl komunikowania
opinia
wszystkie te elem są ze sobą powiązane.