INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO DLA OBIEKTÓW SZKOŁY I SALI GIMNASTYCZNEJ

Podstawa prawna

1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 1992 r. nr 92. poz. 460).

2. Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 lutego 1999r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999r. nr 15 poz. 140).

 

Zasady ogólne

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. nr 81, poz. 351), dyrektor szkoły, zapewniając ochronę przeciwpożarową obiektów i budynków szkolnych, obowiązany jest w szczególności:

1. Przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych.

2. Wyposażyć budynek, obiekt lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach.

3. Zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji.

4. Przygotować budynek, obiekt lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej.

5. Zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi.

6. Ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

7. Do zapoznania się z instrukcją i przestrzegania jej ustaleń zobowiązani są wszyscy pracownicy, bez względu na rodzaj wykonywanej pracy i zajmowane stanowisko. Przyjęcie do wiadomości postanowień instrukcji pracownicy potwierdzają w oświadczeniu własnoręcznym podpisem, które powinno być włączone do akt osobowych pracownika.

8. Postanowienia instrukcji obowiązują również pracowników firm i przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą lub wykonujących jakiekolwiek prace na terenie obiektów szkoły. Umowa o powierzenie prac lub najem obiektów (ich części) musi zobowiązywać wykonawców (najemców) do przestrzegania ustaleń wynikających z treści instrukcji. Wykonawcy ponadto zobowiązani są zapoznać z treścią instrukcji swoich pracowników, którzy potwierdzają przyjęcie do wiadomości jej postanowień własnoręcznym podpisem.

9. Dyrektor szkoły lub osoba przez niego wyznaczona ma prawo i obowiązek kontrolować wykonawców/najemców w zakresie realizacji w/w ustaleń i przestrzegania przez ich pracowników postanowień instrukcji.

 

Charakterystyka pożarowo-techniczna obiektów

1. Obiekty szkolne (budynek szkolny oraz sala gimnastyczna) położone są na działce szkolnej przy ulicy Szkolnej w ................... Działka ta o kształcie nieregularnym przylega od północy do ulicy Szkolnej, od południa i wschodu graniczy z gruntami ornymi, od zachodu z zabudowaną działką prywatną. Spadek terenu w kierunku południowo-wschodnim.

Budynek szkolny

2. Budynek szkolny jest usytuowany przy północno-zachodniej stronie działki, wzdłuż osi północ - południe. Część północna budynku jest dużo starsza od dobudowanej w latach osiemdziesiątych części południowej.

3. Wymiary budynku:

1. Powierzchnia zabudowy - 714,9m².

2. Kubatura - 9241m³.

3. Powierzchnia użytkowa -1442,4m².

4. Powierzchnia kondygnacji podziemnej - 318,6m².

5. Powierzchnia kondygnacji nadziemnych - 1123,8m² (parter, I piętro).

6. Wysokość budynku -12,25m.

7. Ilość kondygnacji nadziemnych - 3

Konstrukcja budynku

1. Część północna budynku (starsza):

1. Ściany nośne - murowane z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie cementowo-wapiennej.

2. Stropy nad piwnicą i nad parterem - ceramiczne na belkach stalowych (Kleina), nad I i II piętrem płyty stropowe kanałowe.

3. Ściany działowe i osłonowe murowane z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie cementowo-wapiennej.

4. Stropodach ocieplony warstwą żużla paleniskowego, pokryty papą asfaltową klejoną lepikiem.

1. Część południowa budynku (nowsza):

1. Ściany nośne - murowane z cegły drążonej oraz bloczków gazobetonowych.

2. Stropy z płyt stropowych kanałowych.

3. Ściany działowe i osłonowe murowane z bloczków gazobetonowych.

4. Stropodach ocieplony warstwą żużla palenisk, pokryty papą asfaltową klejoną lepikiem.

Zagospodarowanie budynku:

1. Przeznaczenie kondygnacji i pomieszczeń:

1. Piwnica - pomieszczenia pomocnicze: skład opału, kotłownia węglowa z odrębnym wejściem, magazyn sprzętu szkolnego, magazyn żywności, pomieszczenia gospodarcze mieszkańców budynku.

2. Parter - pomieszczenia dydaktyczne, kuchnia, stołówka, korytarz, ubikacje.

3. Pierwsze piętro - pomieszczenia dydaktyczne, gabinet dyrektora, pokój nauczycielski, sala komputerowa, biblioteka, ubikacje, korytarz.

4. Drugie piętro - siedem mieszkań dla nauczycieli.

5. Maksymalna liczba osób przebywających w budynku - 350.

6. Maksymalna liczba osób przebywających na największej kondygnacji - 200 osób na parterze.

7. Wielkość pomieszczeń zakwalifikowanych do kategorii ZLI zagrożenia ludzi : stołówka - 60m².

8. Rodzaj i ilość materiałów niebezpiecznych pożarowo - kuchnia na parterze - gaz palny propan-butan w butli 11kg.

Klatki schodowe:

1. Ilość:

1. Schody wewnętrzne - 2.

2. Schody zewnętrzne do piwnic - 2 (od strony wschodniej - do kotłowni i od strony południowej - do piwnic).

1. Konstrukcja schodów:

1. Wewnętrzne - żelbetowe wylewane na miejscu, dwubiegowe ze spocznikami, w części dydaktycznej - otwarte, szerokość biegu i spocznika - 1,65m.

2. Do mieszkań nauczycielskich - obudowane ścianami i zamknięte drzwiami, szerokość biegu i spocznika - 1,33m.

3. Urządzenia służące do usuwania dymu z klatek schodowych - brak.

Instalacje:

1. Elektryczna 220V na wszystkich kondygnacjach. Przewody prowadzone pod tynkiem. W pomieszczeniu kotłowni - instalacja 380V. Główny wyłącznik prądu znajduje się na parterze w lewej, od drzwi frontowych, części korytarza.

2. Ogrzewcza - centralne ogrzewanie budynku zasilane z własnej kotłowni węglowej.

3. Odgromowa.

4. Wodociągowa - podłączona do wodociągu miejskiego.

5. Kanalizacja sanitarna odprowadzająca ścieki do usytuowanego na placu szkolnym osadnika.

6. Wentylacja grawitacyjna i mechaniczna w kotłowni, kuchni i ubikacjach.

Instalacje gaśnicze i zabezpieczające:

1. Instalacja hydrantowa wewnętrzna - nie występuje.

2. Suche piony (instalacja hydrantowa nienawodniona - nie występuje.

3. Instalacja sygnalizacji alarmu pożarowego - nie występuje.

Zaopatrzenie wodne:

1. Sieć hydrantowa zewnętrzna przebiegająca wzdłuż ulicy Szkolnej - odległość do najbliższego hydrantu - 20m.

2. Cieki i zbiorniki wodne zlokalizowane w odległości do 500m od obiektu - staw o pojemności ok. 800m³ zlokalizowany przy ulicy Źródłowej z możliwością dojazdu ciężkim sprzętem straży pożarnej, bez stanowisk do poboru wody.

Drogi pożarowe do budynku:

1. Dojazd od ulicy Szkolnej przed front budynku (od strony zachodniej) - droga dojazdowa utwardzona o szerokości 3m z możliwością zawracania samochodów ciężarowych, plac o wymiarach 40 x 30m nieutwardzony, pokryty trawą.

2. Dojazd od ulicy Szkolnej z tyłu budynku (od strony wschodniej) - droga dojazdowa utwardzona częściowo z płytami betonowymi o szerokości 2,5 m, plac o wymiarach 40 x 20m nieutwardzony, piaszczysty.

 

Budynek sali gimnastycznej

Budynek sali gimnastycznej jest zlokalizowany od strony południowo-wschodniej. Obecnie jest to budynek wolnostojący z łącznikiem o długości 6m w kierunku zachodnim. Jest to część rozbudowy szkoły - projekt przewiduje budowę w kierunku zachodnim wielofunkcyjnego parterowego, częściowo podpiwniczonego budynku oraz łącznika między nim a istniejącym budynkiem szkolnym.

Wymiary budynku:

1. Kubatura - 4927,00m³.

2. Powierzchnia użytkowa - 683,15 m².

3. Powierzchnia zabudowy - 529,50 m².

4. Powierzchnia kondygnacji podziemnej - nie dotyczy.

5. Wysokość budynku - 10,65 m.

6. Ilość kondygnacji nadziemnych - 1.

Konstrukcja budynku

1. Ściany nośne - murowane z cegły kratówki kl. 15 na zaprawie cementowo-wapiennej 3,0 wzmocnione żelbetowymi rdzeniami.

2. Stropy z płyt kanałowych typu II.

3. Ściany działowe z cegły dziurawki.

4. Ściany osłonowe z cegły kratówki.

5. Dach o konstrukcji stalowej - dźwigary typu „Mieszko II” wykonane z kształtowników stalowych o przekroju HEA 160 i 120.

Zagospodarowanie budynku:

1. Przeznaczenie kondygnacji i pomieszczeń:

1. Parter - sala gimnastyczna, korytarz, ubikacje, szatnie, natryski, magazyn sprzętu.

2. Antresola nad ciągiem pomieszczeń pomocniczych - trybuna do obserwowania imprez sportowych.

3. Maksymalna liczba osób przebywających w budynku - 150.

4. Maksymalna liczba osób przebywających na największej kondygnacji - 60 osób na sali gimnastycznej i w pomieszczeniach towarzyszących.

5. Wielkość pomieszczeń zakwalifikowanych do kategorii ZLI zagrożenia ludzi: sala gimnastyczna - 280m².

6. Rodzaj i ilość materiałów niebezpiecznych pożarowo - nie dotyczy.

Klatki schodowe:

1. Ilość:

1. Schody wewnętrzne - 1.

2. Schody zewnętrzne - 1.

1. Konstrukcja schodów:

1. Wewnętrzne - żelbetowe wylewane na miejscu, dwubiegowe ze spocznikami, otwarte, szerokość biegu i spocznika - 1,65m.

2. Zewnętrzne - szerokość biegu i spocznika - 1,33m.

1. Urządzenia służące do usuwania dymu z klatek schodowych - brak.

Instalacje:

1. Elektryczna 220V we wszystkich pomieszczeniach. Przewody prowadzone pod tynkiem. Główny wyłącznik prądu znajduje się na ścianie zewnętrznej budynku, obok wejścia do łącznika.

2. Ogrzewcza - centralne ogrzewanie budynku zasilane z kotłowni węglowej znajdującej się w budynku szkolnym.

3. Wodociągowa - podłączona do wodociągu miejskiego.

4. Odgromowa.

5. Kanalizacja sanitarna odprowadzająca ścieki do usytuowanego na placu szkolnym osadnika.

6. Wentylacja grawitacyjna i mechaniczna.

Instalacje gaśnicze i zabezpieczające:

1. Instalacja hydrantowa wewnętrzna - dwie szafki hydrantowe zlokalizowane w sali gimnastycznej i na korytarzu, z zaworami hydrantowymi 25mm - każda szafka wyposażona w dwa odcinki węża zakończonego prądownicą.

2. Suche piony (instalacja hydrantowa nienawodniona - nie występuje.

3. Instalacja sygnalizacji alarmu pożarowego - nie występuje.

Zaopatrzenie wodne:

1. Sieć hydrantowa zewnętrzna przebiegająca wzdłuż ulicy Szkolnej: odległość do najbliższego hydrantu - 50m.

2. Cieki i zbiorniki wodne zlokalizowane w odległości do 500m od obiektu - staw o pojemności ok. 800m³ zlokalizowany przy ulicy Źródłowej, z możliwością dojazdu ciężkim sprzętem straży pożarnej, bez stanowisk do poboru wody.

Drogi pożarowe do budynku:

Dojazd od ulicy Szkolnej z tyłu budynku szkolnego (od strony wschodniej) - droga dojazdowa utwardzona częściowo z płytami betonowymi o szerokości 2,5m plac o wymiarach 40 x 20 m nieutwardzony, piaszczysty.

 

Potencjalne źródła powstania pożaru i drogi jego rozprzestrzeniania

Klasa odporności pożarowej budynku szkoły

1. Szkoła jest obiektem zaliczonym do kategorii ZLIII zagrożenia ludzi.

2. Budynek szkolny jest budynkiem trzykondygnacyjnym. Tego typu budynki szkolne zaliczone do kategorii ZLIII powinny być wykonane w klasie odporności pożarowej C.

3. Elementy budynku szkolnego zaliczonego do klasy odporności ogniowej C powinny odpowiadać następującym warunkom:

1. Główna konstrukcja nośna (ściany, słupy, podciągi, ramy) - minimalna odporność ogniowa 60 minut - NRO.

2. Stropy - minimalna odporność ogniowa 60 minut - NRO.

3. Ścianki działowe - minimalna odporność ogniowa 15 minut - NRO.

4. Dachy, tarasy, konstrukcja nośna dachu - minimalna odporność ogniowa 15 minut - NRO.

Budynek szkolny spełnia wymagania cytowanego wyżej przepisu.

Źródła powstania pożaru.

1. Możliwości powstania pożaru w budynku szkolnym mogą wynikać z:

1. Wad oraz awaryjnego stanu pracy instalacji i urządzeń elektrycznych,

2. Niewłaściwego wykonania i przeciążania poprzez włączanie dużej ilości odbiorników energii do jednego obwodu elektrycznego.

3. Używania otwartego ognia.

4. Zaprószenia ognia spowodowanego niewłaściwym zabezpieczeniem paleniska w trzonie kuchennym lub piecu centralnego ogrzewania.

5. Zaprószenia ognia spowodowanego niewłaściwym transportem i składowaniem gorącego popiołu i żużla z pieca C.O.

6. Rozszczelnienie przewodów kominowych.

7. Prowadzenia prac remontowych polegających na spawaniu, cięciu, malowaniu, klejeniu z użyciem materiałów niebezpiecznych pożarowo.

8. Niewłaściwego przeprowadzania doświadczeń chemicznych z użyciem palników Bunsena i substancji łatwopalnych.

9. Rozszczelnienia instalacji kuchenki gazowej zasilanej z butli.

10. Celowego podpalenia.

Możliwości rozprzestrzeniania się pożaru

1. Rozwój pożaru w budynku szkolnym uzależniony jest od zastosowanych rozwiązań techniczno-budowlanych ograniczających możliwości rozprzestrzeniania się ognia i gazów pożarowych pomiędzy poszczególnymi pomieszczeniami i kondygnacjami.

2. Rozprzestrzenianie ognia w budynku szkolnym może następować poprzez:

1. Palne elementy wykończenia wnętrz: podłogi drewniane, wykładziny podłogowe.

2. Palne elementy wystroju oraz wyposażenia pomieszczeń dydaktycznych, administracyjnych i gospodarczych: meble, elementy dekoracyjne na ścianach, zasłony, firanki.

3. Systemy instalacji użytkowych: wentylacyjnej, elektrycznej.

4. Nieszczelne przewody kominowe.

1. Oprócz rozprzestrzeniania się ognia, istotne jest również przenikanie na poszczególne kondygnacje oraz do pomieszczeń dymów i gazów pożarowych - w budynku szkolnym mogą one się rozprzestrzeniać przez: otwarte drogi komunikacyjne (korytarze, klatki schodowe) i przewody wentylacyjne.

 

Klasa odporności pożarowej budynku sali gimnastycznej

1. Budynek sali gimnastycznej jest budynkiem jednokondygnacyjnym - na podstawie Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z dnia 8 lutego 1995r.) tego typu budynki szkolne zaliczone do kategorii ZLI powinny być wykonane w klasie odporności pożarowej E.

2. Elementy budynku sali gimnastycznej, zaliczonego do klasy odporności ogniowej E spełniają wymagania cytowanego wyżej przepisu:

1. Główna konstrukcja nośna (ściany, słupy, podciągi, ramy) - minimalna odporność ogniowa 60 minut - NRO.

2. Stropy - minimalna odporność ogniowa 60 minut - NRO.

3. Ściany osłonowe z cegły - minimalna odporność ogniowa 60 minut - NRO.

4. Ścianki działowe z cegły dziurawki - minimalna odporność ogniowa 60 minut - NRO.

5. Konstrukcja nośna dachu stalowa - NRO.

6. Strefa pożarowa - wielkość mniejsza od dopuszczalnej.

7. Materiały wykończeniowe dróg ewakuacyjnych - ogniotrwałe.

Źródła powstania pożaru.

1. Możliwości powstania pożaru w budynku sali gimnastyczne mogą wynikać z:

1. Wad oraz awaryjnego stanu pracy instalacji i urządzeń elektrycznych:

2. Niewłaściwego wykonania i przeciążania poprzez włączanie dużej ilości odbiorników energii do jednego obwodu elektrycznego.

3. Używania otwartego ognia.

4. Prowadzenia prac remontowych polegających na spawaniu, cięciu, malowaniu, klejeniu z użyciem materiałów niebezpiecznych pożarowo.

5. Celowego podpalenia.

Możliwości rozprzestrzeniania się pożaru

1. Palne elementy wykończenia wnętrz: podłoga drewniana na sali gimnastycznej.

2. Palne elementy wystroju oraz wyposażenia sali gimnastycznej oraz pomieszczeń pomocniczych: sprzęt sportowy, meble, elementy dekoracyjne na ścianach.

3. Systemy instalacji użytkowych: wentylacyjnej, elektrycznej.

4. Oprócz rozprzestrzeniania się ognia, istotne jest również przenikanie do pomieszczeń dymów i gazów pożarowych - w budynku sali gimnastycznej mogą one się rozprzestrzeniać przez otwarte drogi komunikacyjne (korytarz, klatkę schodową) oraz przewody wentylacyjne.

 

Zapobieganie możliwości powstania pożaru

1. Do podstawowych obowiązków wszystkich pracowników Szkoły oraz osób prowadzących jakąkolwiek działalność na jej terenie należy zapobieganie możliwości powstania pożaru. W tym celu konieczne jest przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych, a w szczególności Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 1992 r. Nr 92. poz. 460).

2. Zgodnie z w/w przepisem w celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji obiektów, należy:

1. Oznakować wyjścia i kierunki ewakuacji (znaki w wersji fotoluminescencyjnej umożliwiającej widoczność znaków w przypadku zaniku oświetlenia przynajmniej przez okres dwu godzin).

2. Utrzymywać drożność poziomych i pionowych dróg ewakuacyjnych (korytarzy i klatek schodowych), tj. nie ustawiać na schodach, korytarzach i przejściach jakichkolwiek przedmiotów utrudniających ewakuację, nie zamykać drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie, nie ograniczać dostępu do wyjść ewakuacyjnych.

3. Zapewnić do celów ewakuacji co najmniej dwa, otwierane na zewnątrz, czynne wyjścia z budynku szkoły i budynku sali gimnastycznej oraz z samego pomieszczenia sali gimnastycznej.

4. Wywiesić na widocznym miejscu w obu budynkach instrukcję postępowania na wypadek pożaru oraz wykaz telefonów alarmowych.

5. Oznakować miejsca ustawienia sprzętu gaśniczego, lokalizację przeciwpożarowych wyłączników prądu elektrycznego oraz lokalizację miejsc składowania materiałów niebezpiecznych pożarowo,

1. Instalacje i urządzenia techniczne użytkować i utrzymywać w stanie zgodnym z warunkami technicznymi i wymaganiami ustalonymi przez producenta, a w szczególności należy poddawać je okresowym przeglądom i konserwacjom, zgodnie z tabelą:

 

Lp.	Rodzaj czynności	Termin	Uwagi
	Konserwacja i naprawa podręcznego sprzętu gaśniczego	Dwa razy w roku
	Pomiar rezystancji izolacji przewodów roboczych instalacji elektrycznej	Co 1 rok
	Przegląd instalacji odgromowej	Raz w roku
	Kontrola stanu technicznego przewodów kominowych (spalinowych i wentylacyjnych)	Co 1 rok
	Przegląd stanu bezpieczeństwa pożarowego w budynku	Raz w roku	Przed rozpoczęciem roku szkolnego
	Pomiar napięć i obciążeń w instalacji elektrycznej	Co 5 lat
	Sprawdzenie skuteczności działania środków ochrony przeciwporażeniowej w instalacji elektrycznej	Co 5 lat
	Badanie instalacji odgromowej	Co 5 lat	Oraz po każdym uszkodzeniu

 

4. Nie ograniczać dostępu do urządzeń przeciwpożarowych: hydrantów, zaworów wody, wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego, podręcznego sprzętu gaśniczego.

5. Usuwać zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych z częstotliwością:

1. Z paleniska kuchni szkolnej - co najmniej raz w miesiącu.

2. Z paleniska kotłowni - co najmniej 4 razy w roku.

1. Urządzenia elektryczne ustawiać na podłożu niepalnym.

2. Na osłony punktów świetlnych stosować materiały niepalne lub trudno zapalne jeżeli są umieszczane w odległości co najmniej 0,05m od powierzchni żarówki.

3. Oprawy oświetleniowe oraz osprzęt instalacji elektrycznej instalować na podłożu niepalnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem.

4. Nie używać otwartego ognia i nie palić tytoniu w pomieszczeniach szkolnych.

5. Nie dokonywać napraw bezpieczników energii elektrycznej.

6. Zapewnić właściwe warunki przechowywania materiałów palnych: w odległości nie mniejszej niż 0,5m od urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury ponad 100°C oraz linii kablowych o napięciu powyżej 1kV, przewodów uziemiających i przewodów odprowadzających instalacji odgromowej.

7. Okresowo sprawdzać szczelność instalacji kuchenki gazowej - uszkodzone przewody natychmiast wymienić na nowe.

8. Na zapleczu pracowni chemicznej nie przechowywać więcej niż jedną butlę z gazem propan-butan - zabezpieczyć ją przed upadkiem, uszkodzeniem oraz odsunąć na odległość minimum jednego metra od kaloryfera.

8

---