Chwyty z drenażu metodą polską
Drenaż limfatyczny klatki piersiowej Pacjent leży na plecach kończyny górne ułożone pod głową, nogi ugięte w kolanach w celu rozluźnienia mięśni brzucha.
Opracowanie klatki piersiowej rozpoczynamy od wykonywania głaskań dwoma rękoma. Jednocześnie w trzech pasmach.
1. Wzdłuż mostka i pod obojczykiem. W kierunku do barków.
2. Od linii żeber za gruczołem piersiowym aż do wyrostków barkowych.
3. Od kąta żeber w kierunku pachwin.
Właściwy drenaż rozpoczynamy od dołów nadobojczykowych.
AD1. Drenaż dołów pachowych. Opracowujemy w trzech pasmach wykonując: Głaskania, rozcierania koliste, spiralne, uciski
AD2. Drenaż w kierunku równoległym do mostka.
Wykonujemy w czterech pasmach [po każdej stronie. Drenaż mostka Wykonujemy jedną ręką zaś pozostałe pasma opracowywane są Prawa ręka w prawą stronę a lewa w lewą stronę.
Po opracowaniu mostka opracowuje się następujące pasma:
- Od wyrostka mieczykowatego do rękojeści.
- Od łuku żeber za gruczołem piersiowym do wyrostków barkowych.
- Od łuku żeber nad linią pachową, w kierunku dołu pachowego.
AD3. Drenaż dołów nadobojczykowych.
4. Drenaż dołów pachowych.
Wykonujemy tu techniki
Głaskanie, rozcieranie koliste, spiralne, uciski.
5. Drenaż wzdłóż przebiegu żeber.
Rozpoczynamy od trzonu mostka jedną ręką, wykonujemy 4 techniki poruszając się w kierunku dogłowowym.
Omijając gruczoł piersiowy opracowujemy wzdłuż przebiegu żeber.
6. Drenaż w liniach pachowych.
7. Drenaż dołów nadobojczykowych.
8. Drenaż dołów pachowych.
Drenaż klatki piersiowej kończymy przegłaskaniem klatki piersiowej.
Drenaż limfatyczny brzucha metodą polską
Pacjent leży na plecach kończyny dolne zgięte w stawach kolanowych pod kątem 90 stopni w celu rozluźnienia powłok brzusznych.
Drenaż wykonujemy w dwóch pasmach.
- Nadpempkowym.
- Podpempkowym.
Obszar nadpępkowy opracowujemy w kierunku dogłowowym a podpępkowy do węzłów pachwinowych. Przy opracowywaniu obydwu regionów stosujemy te same techniki
Głaskania, rozcierania koliste, spiralne, uciski.
Opracowując okolicę nadpępkową rozpoczynamy od pasm znajdujących się w liniach pachowych pasmach przesuwamy się w kierunku lini białej.
Opracowując okolicę nadpępkową masażysta stoi tyłem do pacjenta i dwoma rękami wykonuje wymienione wcześniej techniki rozpoczynając od lini bocznych, w kolejnych pasmach posówamy się w kierunku lini białej.
Drenaż limfatyczny twarzy metodą polską Pacjent leży na plecach głowa uniesiona na podgłówku pod kątem 40 stopni. Masażysta jest z tyłu pacjenta.
1. Drenaż dołów nadobojczykowych.
Wykonujemy kolejno 4 techniki.
- Głaskanie dołów nadobojczykowych.
- Rozcieranie koliste dołów nadobojczykowych.
- Rozcieranie spiralne koliste dołów nadobojczykowych.
- Uciski dołów nadobojczykowych.
Ruch rozpoczynamy od okolicy stawów mostkowoobojczykowych i posuwamy się do wyrostków barkowych. Ręce masażysty pracują jednocześnie.
2. Drenaż od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
W kierunku od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
Wykonujemy w kolejności:
- Głaskanie.
- Rozcieranie koliste.
- Rozcieramie spiralne.
- Uciski.
3. Drenaż dołów nadobojczykowych.
4. Drenaż okolicy podżuchwowej.
Etap pierwszy.
Opracowanie tkanek w okolicy od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
W obydwu przypadkach stosujemy kolejno techniki:
Głaskanie, rozcieranie koliste i spiralne, uciski.
5. Drenaż wzdłóż krawędzi żuchwy.
Od środka żuchwy do kątów żuchwy.
Wzdłóż krawędzi wykonujemy kolejno techniki.
- Głaskanie.
- Rozcieranie koliste.
- Rozcieranie spiralne.
Ugniatanie szczypcowe.
- Uciski.
6. Drenaż od środka wargi dolnej do dołów nadobojczykowyych.
- Od środka wargi dolnej przez policzki do kątów żuchwy stosując.
Głaskanie.
- Rozcieranie koliste.
- Rozcieranie spiralne.
- Ugniatamie szczypcowe.
- Uciski.
- Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. Stosując:
Głaskanie. rozcieranie koliste i spiralne, uciski.
7. Drenaż od kącików ust do dołów nadobojczykowych.
- Od kącików ust przez policzki do kątów żuchwy stosując:
- Głaskanie.
- Rozcieranie koliste.
- Rozcieranie spiralne.
- Ugniatanie szczypcowe.
- Uciski.
- Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
8. Drenaż od środka wargi górnej do dołów nadobojczykowych.
- Od środka wargi górnej przez policzki do kątów żuchwy stosując techniki z ugniataniem szczypcowym. - Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych stosując wszystkie techniki bez ugniatania szczypcowego.
9. Drenaż dołów nadobojczykowych.
Wykonujemy kolejno 4 techniki. Głaskanie, rozcieranie koliste i spiralne, uciski. Ruch rozpoczynamy od stawów mostkowoobojczykowych posuwamy się do wyrostków barkowych. Ręce masażysty pracują jednocześnie.
10. Drenaż od skrzydełek nosa do skroni. Wykonujemy od skrzydełek nosa przez policzki do skroni stosując wszystkie techniki z ugniataniem szczypcowym.
11. Drenaż od skrzydełek nosa do kątów żuchwy. Kierunek opracowania od skrzydełek nosa przez policzki do kątów żuchwy. Stosując wszystkie techniki z ugniataniem szczypcowym
12. Drenaż od wewnętrznych kącików oczu do dołów nadobojczykowych.
- Od wewnętrznych kącików oczu wzdłóż bocznych nosa do skrzydełek nosa i dalej do skroni stosując wszystkie techniki bez ugniatania szczypcowego.
- Od skroni do żuchwy.
- Od kątów skroni do kątów żuchwy stosując wszystkie techniki z ugniataniem szczypcowym.
- Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
13. Drenaż od zewnętrznych kącików oczu do dołów nadobojczykowych.
- Od zewnętrznych kącików oczu do skroni i dalej do kątów żuchwy stosując techniki z ugniataniem szczypcowym.
- Ponownie opracowujemy tkanki od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych stosując wszystkie techniki bez ugniatania szczypcowego.
14. Drenaż od wewnętrznych kącików oczu do kątów żuchwy.
Rozpoczynamy od wewnętrznych kącików oczu przesuwając się w kierunku czoła dalej wzdłóż łuków brwiowych przez skronie do kątów żuchwy. Stosujemy techniki bez ugniatania szczypcowego.
15. Drenaż od środka czoła do skroni.
Stosujemy wszystkie techniki oprócz ugniatań. Posuwając się od środka czoła do skroni.
16. Drenaż od środka czoła do dołów nadobojczykowych.
- Rozpoczynamy od środka czoła w kierunku lini owłosienia posuwamy się przez skronie do kątów żuchwy.
- Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. W obu przypadkach stosujemy wszystkie techniki oprócz ugniatań.
17. Drenaż dołów nadobojczykowych.
Stosujemy wszystkie technijki oprócz ugniatań.
Posuwając się od stawów mostkowoobojczykowych w kierunku wyrostków barkowych.
Drenaż limfatyczny metodą polską karku i głowy
Pacjent leży na grzbiecie z głową uniesioną opartą o podgłówek kozetki.
Masażysta stoi z boku pacjenta.
1. Drenaż dołów nadobojczykowych.
2. Drenaż od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
W obu chwytach wykonujemy w kolejności Głaskanie. rozcieranie koliste i spiralne, uciski.
3. Drenaż 2 i 3 kręgu szyjnego.
Do dołów nadobojczykowych.
Posuwając się do wyrostków kolczystych 2 kręgu szyjnego a potem 1 do dołów nadobojczykowych wykonujemy Głaskanie, rozcieranie koliste i spiralne, uciski.
4. Drenaż wyrostków kolczystych kręgów szyjnych do dołów nadobojczykowych. Rozpoczynając od 7 kręgu szyjnego C7 posówamy się w kierunku dołów nadobojczykowych. Kolejne pasmo rozpoczynamy C6, C5, C4, C3, i kończymy w dole nadobojczykowym.
Stosujemy techniki Głaskania, rozcierania koliste i spiralne, uciski.
5. Drenaż od otworu potylicznego do dołów nadobojczykowych. Faza 1 od otworu potylicznego po kresach karkowych dolnych, do wyrostków sudkowatych i do kątów żuchwy.
Faza 2 od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. Stosujemy te same techniki jak w poprzednich chwytach.
6. Drenaż od guzowatości potylicznej do dołów nadobojczykowych. Faza 1 Opracowujemy pasmo od guzowatości kości potylicznej po kresach karkowych górnych, za uszy i dalej do kątów żuchwy. Faza 2 Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. Stosujemy 4 techniki jak w poprzednich chwytach.
7. Drenaż po szwach kości potylicznej do dołów nadobojczykowych.
Faza 1 Rozpoczynając od połączenia kości ciemieniowej i potylicznej posuwamy się po szwach czaszki do uszu, a następnie do kątów żuchwy. Faza 2 Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. Stosujeny te same techniki jak w poprzednich chwytach.
8. Drenaż od czubka głowy do dołów nadobojczykowych. Faza 1 Od czubka głowy po kościach za uszami i dalej do kątów żuchwy. Faza 2 Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. Stosujemy 4 znane już techniki.
Drenaż limfatyczny grzbietu metoda polska Pacjent leży na brzuchu ręce ma odwiedzione w stawach ramiennych i zgięte w stawach łokciowych. Pod stopami umieszczony niewielki wałek, masażysta stoi z boku kozetki. Jeżeli rozpoczynamy masaż grzbietu to należy najpierw opracować doły nadobojczykowe w leżeniu na grzbiecie a dopiero później przejść do opracowania grzbietu. Faza 1
1. Drenaż dołów pachowych. Opracowujemy każdy dół pachowy stosując Głaskania, rozcierania koliste i spiralne, uciski. W dwuch pasmach w lini pachowej.
2. Drenaż w kierunku równoległym do kręgosłupa. Opracowujemy 4 pasma po prawej i 4 po lewej. Pracując dwoma rękami jednocześnie. Wykonuje się kolejno techniki Głaskania, rozcieranie koliste i spiralne, ugniatanie podłóżne, uciski. Szczególnie dokładnie opracowujemy dolny kąt łopatki i mięsień nadgrzebieniowy.
3. Drenaż dołów pachowych.
Faza 2 Stosujemy tylko 4 techniki Głaskanie, rozcieranie koliste i spiralne, uciski.
4. Drenaż w kierunku prostopadłym do kręgosłupa. Rozpoczynamy od kości ogonowej obiema rękami jednocześnie w pasmach od kręgosłupa do lini pachowej wykonujemy kolejno techniki w kolejnych pasmach posówamy się do głowowo. W odcinku piersiowym opracowujemy zgodnie z ruchem żeber.
5. Drenaż w liniach pachowych. Prawa ręka opracowuje prawą linię a lewa lewą linię. Stosujemy techniki Głaskanie, rozcieranie koliste i spiralne, ugniatanie podłużne, uciski.
6. Drenaż dołów pachowych.
Wykonujemy go na zakończenie faz.
Drenaż kończyny dolnej metoda polska Drenaż limfatyczny kończyny dolnej wykonujemy w dwóch fazach.
Faza 1 w ułożeniu pacjenta na grzbiecie.
Faza 2 w ułożeniu pacjenta na brzuchu.
Ponieważ dostępność do niektórych części kończyny tylko w ten sposób jest pełna.
Faza 1 Rozpoczynamy od przegłaskania całej kończyny rozpoczynając od palców a kończąc w okolicy stawu biodrowego.
1. Drenaż pachwin. Wykonujemy go w celu udrożnienia węzła pachwinowego, zarówno pasma pionowego jak i pasma poziomego.
Stosowane tu techniki w kolejności to Głaskanie, rozcieranie koliste i spiralne, uciski. Opracowujemy środkową górną część uda, a następnie pachwinę od wewnętrznej strony w kierunku przyśrodkowym.
2. Drenaż uda. Wykonując techniki w kolejności Głaskanie, rozcieranie koliste i spiralne, ugniatanie podłużne, uciski.
Opracowujemy stronę boczną, przednią, i przyśrodkową uda. Rozpoczynamy od stawu kolanowego a kończymy na okolicy stawu biodrowego.
3. Opracowanie stawu kolanowego.
Opracowanie stawu kolanowego dzielimy na opracowanie w pasmach podłużnych rozpoczynających się po niżej stawu na podudziu, a kończąc po niżej stawu.
Opracowanie w pasmach poprzecznych w kierunku dołu podkolanowego drenaż wykonujemy jedną lub dwoma rękoma.
Kolejno stosujemy techniki Głaskanie podłużne i poprzeczne, rozcieranie koliste podłóżne i poprzeczne, rozcieranie spiralne podłużne i poprzeczne, uciski.
4. Drenaż pachwin. Wykonujemy go w celu udrożniemia węzła pachwinowego zarówno pasma pionowego jak i poziomego.
Stosujemy tu techniki Głaskania, rozcieranie koliste i spiralne, uciski. Opracowujemy przyśrodkową stronę górnej części uda a następnie pachwinę od zewnętrznej strony powieszchni przyśrodkowej uda.
Stosujemy w kolejności techniki jak w poprzednich punktach.
5. Drenaż podudzia. Na podudziu opracowujemy stronę boczną, przednią i przyśrodkową. Stosujemy tu następujące techniki Głaskania, rozcierania koliste i spiralne, uciski. Rozpoczynamy od okolicy stawu skokowego, a kończymy na okolicy stawu kolanowego.
6. Drenaż stawu skokowego. Drenaż limfatyczny stawu skokowego wykonujemy w pasmach podłóżnych i poprzecznych. Pasmo poprzeczne rozpoczyna się na śródstopiu a kończy na podudziu. Pasma poprzeczne rozpoczynają się na podudziu. A kończą w okolicy ścięgna Ahillesa. W kolejności wykonujemy Głaskania podłużne i poprzeczne, rozcierania koliste podłóżne i poprzeczne, rozcierania spiralne podłużne i poprzeczne, uciski.
7. Drenaż stawu kolanowego.
Opracowanie stawu kolanowego dzielimy na opracowanie w pasmach podłóżnych rozpoczynających się po niżej stawu na podudziu a kończących się po niżej stawu. Opracowanie w pasmach poprzecznych w kierunku dołu podkolanowego. Drenaż możemy wykonać jedną lub dwoma rękona. Kolejno stosujemy techniki Głaskanie podłóżne i poprzeczne, rozcieranie koliste podłóżne i poprzeczne, rozcieranie spiralne podłóżne i poprzeczne, uciski.
8. Drenaż śródstopia. Opracowujemy grzbietową stronę stopy wykonując pasma podłóżne począwszy od nasady palców aż do stawu skokowego.
Stosujemy kolejno Głaskania, rozcierania koliste i spiralne, uciski.
9. Drenaż palców.
„Drenaż limfatyczny twarzy głowy”
Większość limfy głowy i szyi obustronnie odpływa do węzłów szyjnych głębokich i układa się wzdłuż powrózka naczyniowo - nerwowego szyi i dalej do pnia chłonnego szyjnego. Do węzłów nadobojczykowych i dalej częściowo do pnia podobojczykowego, częściowo do pnia szyjnego dochodzi tylko niewielka ilość chłonki. Te dwie drogi odprowadzają chłonkę za pomocą regionalnych grup węzłów.
Węzły potyliczne są w liczbie 2 - 3 usytuowane na kresie karkowej górnej. Do węzłów tych dochodzą naczynia doprowadzające z okolicy potylicznej i z górnej części karku. Naczynia odprowadzające zdążają do głębokich węzłów szyjnych górnych. Tylko część chłonki kieruje się do węzłów szyjnych powierzchownych i dalej do węzłów nadobojczykowych lub do górnych węzłów szyjnych głębokich.
Węzły zamałżowinowe leżą ku tyłowi od małżowiny usznej, na ścięgnie mięśnia mostkowo - obojczykowo - sutkowego w liczbie 1 - 3. Naczynia doprowadzające prowadzą chłonkę z przyśrodkowej powierzchni małżowiny usznej, z ucha środkowego i z komórek sutkowych oraz z tylnej części okolicy skroniowej. Naczynia odprowadzające uchodzą tak, jak poprzednie.
Węzły przyusznicze leżą w komorze ślinianki przyusznej do przodu od małżowiny usznej. Układają się w dwóch warstwach. Węzły powierzchowne leżą na śliniance przyusznej, głębokie - wewnątrz gruczołu. Przyjmują chłonkę z bocznej części powiek i spojówek oka, z nosa zewnętrznego, ślinianki przyusznej, z przewodu słuchowego zewnętrznego i bocznej powierzchni
małżowiny usznej oraz ze środkowej i przedniej części okolicy skroniowej. Naczynia odprowadzające uchodzą głównie do górnej grupy węzłów szyjnych głębokich. Nieliczne mogą wpadać do węzłów szyjnych powierzchownych, a nawet do tylnych węzłów podżuchwowych.
Węzły policzkowe leżą przyśrodkowo od żuchwy na powięzi mięśnia policzkowego. Często włączone są w naczynia doprowadzające węzłów podżuchwowych. Przyjmują chłonkę częściowo z twarzy, oczodołu, jamy nosowej, z dołu podskroniowego, górnej części gardła i podniebienia. Naczynia odprowadzające uchodzą do tylnych węzłów chłonnych podżuchwowych
oraz do górnych węzłów szyjnych głębokich.
Wyróżniamy trzy grupy węzłów chłonnych szyi. Pierwsza grupa to węzły szyjne przednie. Zalicza się tu węzły lub grupy węzłów, które przesączają chłonkę węzłów położonych na dnie jamy ustnej - podżuchwowe, podbródkowe, na krtani - węzły podgnykowe i węzeł przedkrtaniowy, na tchawicy i przełyku - węzły przedtchawicze i przytchawicze oraz węzły przedniej okolicy szyi - węzły nadmostkowe.
Węzły chłonne podżuchwowe leżą w trójkącie podżuchwowym na torebce gruczołu podżuchwowego wzdłuż brzegu żuchwy. Zwykle jest ich 3 - 8 i dzielą się na cztery grupy: przednią, środkową, tylną i grupę węzłów przyżuchwowych. Węzły podżuchwowe zbierają limfę z warg, nosa zewnętrznego i jamy nosowej, policzków, przyśrodkowych części powiek, zębów, dziąseł,
języka i dna jamy ustnej. Wszystkie węzły chłonne podżuchwowe są ze sobą połączone naczyniami
zespolonymi. W dłużej trwających procesach chorobowych należy oczekiwać, że nie tylko najbliższe przynależne węzły będą zajęte, ale, poprzez te połączenia, wszystkie człony łańcucha podżuchwowego. Zespolenia takie występują również pomiędzy tylną grupą węzłów podżuchwowych a węzłami przyuszniczymi tworząc tzw. pasmo kątowe, biegnące wzdłuż tylnego brzegu kąta żuchwy. Tą drogą procesy chorobowe mogą wnikać do komory ślinianki przyusznej. Naczynia odprowadzające tych węzłów uchodzą do węzłów szyjnych głębokich.
Węzły chłonne podbródkowe. Leżą w okolicy podbródkowej przykryte mięśniem szerokim szyi. Przeważnie występują one w liczbie 2 - 3, chociaż może ich być nawet osiem. Im jest ich więcej, tym są mniejsze. Zwykle rozróżnia się węzły przednie i tylne. Zasięg węzłów podbródkowych, oprócz okolicy podbródkowej, obejmuje bródkę, część środkową wargi dolnej, przednie zęby
żuchwy oraz koniec języka. Naczynia doprowadzające zstępują zarówno po stronie zewnętrznej, jak i wewnętrznej żuchwy, przy czym często uchodzą do węzłów podbródkowych przeciwległych. Naczynia odprowadzające tych węzłów uchodzą do węzłów szyjnych głębokich, czasami po stronie przeciwległej.
Węzły chłonne zagardłowe. Leżą do przodu od przedniego łuku kręgu szczytowego lub trzonu kręgu obrotowego, od których oddziela je mięsień długi głowy, i do tyłu od górnej części gardła. Występują w liczbie 1 - 3. Naczynia doprowadzające wiodą chłonkę z jamy nosowej, nosowej części
gardła i trąbki słuchowej. Naczynia odprowadzające uchodzą do górnych węzłów szyjnych głębokich.
Węzły chłonne podgnykowe. Leżą poniżej trzonu kości gnykowej, pod mięśniami podgnykowymi. Naczynia doprowadzające wiodą chłonkę z przedsionka krtani i zachyłku gruszkowatego oraz przylegającej części krtaniowej gardła. Naczynia odprowadzające uchodzą do górnych węzłów szyjnych głębokich.
Węzeł chłonny przedkrtaniowy. Najczęściej występuje jako węzeł nieparzysty. Leży w pobliżu linii pośrodkowej na więzadle pierścienno-tarczowym lub na łuku chrząstki pierścieniowatej. W przypadku kiedy jest parzysty, układa się bardziej bocznie na mięśniu pierścienno-tarczowym. Przyjmuje chłonkę głównie z dolnej części krtani i odprowadza ją do węzłów szyjnych głębokich górnych.
Węzły chłonne przedtchawicze. Umiejscowione są do przodu od tchawicy poniżej węziny gruczołu tarczowego. Odprowadzają chłonkę z gruczołu tarczowego oraz tchawicy i doprowadzają ją albo do węzłów przytchawiczych, albo do węzłów śródpiersiowych przednich.
Węzły chłonne przytchawicze. Składają się z 5 - 6 węzłów po każdej stronie ułożonych w łańcuch, znajdujący się w rowku pomiędzy tchawicą a przełykiem. Pobierają one chłonkę z krtaniowej części gardła, z przełyku, krtani, tchawicy i płatów bocznych gruczołu tarczowego oraz chłonkę odprowadzaną za pośrednictwem węzłów przedkrtaniowego i przedtchawiczych. Naczynia odprowadzające uchodzą częściowo do dolnych węzłów szyjnych głębokich, częściowo za pośrednictwem pnia oskrzelowo-śródpiersiowego tylnego do kąta żylnego.
Węzły chłonne nadmostkowe. Występują w ilości 1 do 2 węzłów w przestrzeni nadmostkowej. Przykryte są blaszką powierzchowną powięzi szyi, zaś od trzewi szyi oddziela je blaszka przedtchawicza tej powięzi. Węzły te przyjmują chłonkę z warstw skórnych przedniej okolicy szyi i
odprowadzają ją wzdłuż łuku szyi do kąta żylnego.
Druga grupa to węzły szyjne głębokie. Zaliczamy tu wszystkie węzły usytuowane wzdłuż żyły szyjnej wewnętrznej. Węzły te zbierają chłonkę z głowy i szyi. W związku z ich bardzo dużym zasięgiem mają wielkie znaczenie. Węzły szyjne głębokie dzielą się na górne
i dolne. Węzły szyjne głębokie górne zbierają prawie całą chłonkę z głowy, chociaż nie bezpośrednio, lecz jako druga lub trzecia stacja za węzłami regionalnymi głowy. Węzły szyjne głębokie dolne stanowią kolejną i ostatnią już stację dla chłonki głowy przed jej ujściem do krwiobiegu.
Węzły szyjne powierzchowne (tylno-boczne). Zaliczamy tu wszystkie węzły bocznego trójkąta szyi, które przyjmują chłonkę z potylicy i karku. Grupa w ilości 4 - 6 węzłów, położonych w
górnej połowie bocznego trójkąta szyi, przykryta jest blaszką powierzchowną powięzi szyi. W związku ze swym powierzchownym położeniem jest dostępna dla badania i drenażu limfatycznego.
Naczynia odprowadzające kierują się dwiema drogami. Główna droga podąża do węzłów nadobojczykowych, natomiast część chłonki odpływa poprzecznymi połączeniami do węzłów szyjnych głębokich.
Węzły chłonne nadobojczykowe. Węzły nadobojczykowe oraz część końcowa pnia podobojczykowego, który uchodzi do kąta żylnego, tworzą nadobojczykową drogę limfy. Biegnie ona wzdłuż obojczyka na podstawie bocznego trójkąta szyi i głównie odprowadza chłonkę z kończyny górnej, z okolicy karku i potylicy oraz częściowo ze ściany klatki piersiowej. Występują w liczbie 8 - 12. Wielkie znaczenie, jakie mają węzły nadobojczykowe w diagnostyce i terapii, polega na ich dopływach pachowych i piersiowych (głównie z okolicy sutkowej), dla których są one ostatnią stacją przed ujściem do kąta żylnego. W głębi dołu nadobojczykowego są one łatwo wyczuwalne, a w stanach zapalnych przy powiększeniu węzłów są widoczne gołym okiem. Naczynia odprowadzające kierują się zarówno do pnia szyjnego, jak i do pnia podobojczykowego.
Polska metoda drenażu limfatycznego opiera się na technikach stosowanych
przez E. Voddera i obejmuje głaskanie, rozcieranie koliste, rozcieranie spiralne, ugniatanie (tylko w niektórych opracowaniach), uciski.
Wyróżniamy tu dwa rodzaje głaskań: głaskanie ogólne, którego celem jest przygotowanie części ciała lub dużego obszaru do wykonywania zabiegu oraz głaskanie miejscowe, stosowane w miejscu wykonywanego w danym momencie zabiegu. Wchodzi ono w skład technik zabiegu.
Technika wykonania rozcierania kolistego jest zbliżona do techniki z masażu segmentarnego. Po trzykrotnym roztarciu w miejscu (uwzględniając zasadę zwiększania nacisku przy poruszaniu się w kierunku wykonywanego drenażu) ruchem posuwistym przesuwamy palce w kierunku proksymalnym, a następnie po zmniejszeniu nacisku powracamy nieznacznie w kierunku miejsca, w którym
wykonywaliśmy rozcieranie koliste. Teraz ponownie wykonujemy trzykrotne rozcieranie w miejscu, przepychamy limfę i powracamy nieznacznie w kierunku miejsca, w którym wykonywaliśmy ruchy okrężne. Tak postępując posuwamy się w kierunku wykonywanego drenażu.
Rozcieranie spiralne wykonujemy podobnie jak w masażu klasycznym. Różnica polega na tym, że w drenażu limfatycznym tempo wykonania tego chwytu jest o wiele wolniejsze oraz należy uwzględnić zwiększanie nacisku przy wykonywaniu części ruchu w kierunku proksymalnym i zmniejszanie - przy wykonywaniu części ruchu w kierunku dystalnym.
W drenażu limfatycznym stosujemy tylko ugniatanie podłużne, którego działanie jest rozluźniające i przepychające. W odróżnieniu od ugniatań podłużnych masażu klasycznego stosowane w drenażu wykonujemy bardzo wolno. Odmianą ugniatania podłużnego jest ugniatanie "szczypcowe" stosowane na twarzy. Polega ono na wykonaniu ugniatania tkanek ujętych pomiędzy palce wskazujący i środkowy. Zastosowane uciski, jedną lub dwoma rękami, również wykonywane są bardzo
wolno i muszą mieć charakter " wyciskający". Jak można zauważyć, ucisk polega na "przetaczaniu" dłoni po masowanej okolicy. Podobnie wygląda technika ucisków wykonywanych dwoma rękami. Przy drenażu limfatycznym twarzy pacjent ułożony jest na kozetce na grzbiecie. Podgłówek kozetki jest uniesiony pod kątem 30 do 45 stopni. Masażysta stoi za głową pacjenta, wykonuje następująco po sobie:
1. Drenaż dołów nadobojczykowych; na opracowanie dołów nadobojczykowych składają się cztery techniki w kolejności:
- głaskanie dołów nadobojczykowych,
- rozcieranie koliste dołów nadobojczykowych,
- rozcieranie spiralne dołów nadobojczykowych,
- uciski w dołach nadobojczykowych.
We wszystkich stosowanych technikach rozpoczynamy opracowanie od okolicy stawów mostkowo - obojczykowych i stopniowo posuwamy się w kierunku wyrostków barkowych. Ręce masażysty pracują jednocześnie.
2. Drenaż od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. W kierunku drenażu wykonujemy w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
3. Drenaż okolicy podżuchwowej.
Opracowanie składa się z dwóch etapów. Pierwszy etap polega na opracowaniu okolicy podżuchwowej od środka żuchwy na boki do kątów żuchwy, w drugim etapie opracowujemy tkanki od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
W obydwu etapach stosujemy techniki w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
4. Drenaż wzdłuż krawędzi żuchwy od środka do kątów żuchwy.
Wzdłuż linii żuchwy wykonujemy drenaż limfatyczny z zastosowaniem:
- głaskania,
- rozcierania kolistego,
- rozcierania spiralnego,
- ugniatania "szczypcowego",
- ucisków.
5. Drenaż od środka wargi dolnej do dołów nadobojczykowych.
Opracowanie składa się z dwóch faz. W fazie pierwszej stosując:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- ugniatanie "szczypcowe",
- uciski,
Opracowujemy tkanki od środka wargi dolnej przez policzki do kątów żuchwy. W drugiej fazie wykonujemy drenaż od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
W kierunku drenażu wykonujemy w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
6. Drenaż od kącików ust do dołów nadobojczykowych.
Opracowanie składa się z dwóch faz. W pierwszej fazie wykonujemy:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- ugniatanie "szczypcowe",
- uciski od kącików ust przez policzki do kątów żuchwy.
W drugiej fazie w kierunku drenażu wykonujemy w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
7. Drenaż od środka wargi górnej do dołów nadobojczykowych.
Opracowanie składa się z dwóch faz. W fazie pierwszej wykonujemy:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- ugniatanie "szczypcowe",
- uciski w linii przebiegającej od środka wargi górnej przez policzki do kątów żuchwy.
W fazie drugiej w kierunku drenażu wykonujemy w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
8. Drenaż dołów nadobojczykowych:
Na opracowanie dołów nadobojczykowych składają się cztery techniki w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
We wszystkich stosowanych technikach rozpoczynamy opracowanie od okolicy
stawów mostkowo-obojczykowych i posuwamy się w kierunku wyrostków
barkowych.
9. Drenaż od skrzydełek nosa do skroni.
W liniach zaznaczonych od skrzydełek nosa do skroni, stosujemy:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- ugniatanie "szczypcowe",
- uciski.
Opracowujemy tkanki od skrzydełek nosa do skroni.
10. Drenaż od skrzydełek nosa do kątów żuchwy.
W liniach od skrzydełek nosa do kątów żuchwy, stosujemy:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- ugniatanie "szczypcowe",
- uciski.
Opracowujemy tkanki od skrzydełek nosa do kątów żuchwy.
11. Drenaż od wewnętrznych kącików oczu do dołów nadobojczykowych.
Opracowanie składa się z trzech faz. W fazie pierwszej stosując:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski
Opracowujemy tkanki od wewnętrznych kącików oczu wzdłuż bocznych brzegów
nosa do skrzydełek nosa i dalej do skroni.
W fazie drugiej stosując:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- ugniatanie "szczypcowe",
- uciski,
Posuwamy się wzdłuż linii od skroni do kątów żuchwy, opracowując tkanki.
W fazie trzeciej opracowujemy tkanki wg opisanego już schematu, posuwając się od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
12. Drenaż od zewnętrznych kącików oczu do dołów nadobojczykowych.
Opracowanie składa się z dwóch faz. W fazie pierwszej stosując:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- ugniatanie "szczypcowe",
- uciski,
Opracowujemy tkanki od zewnętrznych kątów oczu do skroni i dalej do kątów żuchwy.
W fazie drugiej ponownie opracowujemy tkanki od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych, stosując:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
13. Drenaż od wewnętrznych kącików oczu do kątów żuchwy. Rozpoczynając od wewnętrznych kącików oczu posuwamy się w kierunku czoła, dalej wzdłuż łuków brwiowych przez skronie do kątów żuchwy. Przy opracowaniu stosujemy techniki w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
14. Drenaż od środka czoła do skroni.
Stosując techniki w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
Wykonujemy drenaż limfatyczny od środka czoła do skroni.
15. Drenaż od środka czoła do dołów nadobojczykowych. Rozpoczynając od środka czoła powyżej pasma poprzedniego (w linii owłosienia), posuwamy się przez skronie do kątów żuchwy, stosując techniki:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
W drugiej fazie opracowujemy tkanki od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych stosując te same techniki.
16. Drenaż dołów nadobojczykowych. Na opracowanie dołów nadobojczykowych składają się cztery techniki w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
We wszystkich stosowanych technikach rozpoczynamy opracowanie od okolicy stawów mostkowo-obojczykowych i stopniowo posuwamy się w kierunku wyrostków barkowych.
Przy opracowywaniu drenażu karku i głowy ułożenie pacjenta nie zmienia się, a
więc leży on na grzbiecie z uniesioną głową opartą o podgłówek kozetki. Masażysta stoi z boku pacjenta i wykonuje:
1. Drenaż dołów nadobojczykowych. Na opracowanie dołów nadobojczykowych składają się cztery techniki w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
We wszystkich stosowanych technikach rozpoczynamy opracowanie od okolicy stawów mostkowo-obojczykowych i stopniowo posuwamy się w kierunku wyrostków barkowych.
2. Drenaż od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. W kierunku drenażu wykonujemy w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
3. Drenaż od drugiego i pierwszego kręgu piersiowego do dołów nadobojczykowych. W pasmach wykonujemy:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
Posuwając się od wyrostka kolczystego (najpierw drugiego kręgu piersiowego, a potem pierwszego kręgu piersiowego) do dołów nadobojczykowych.
4. Drenaż od wyrostków kolczystych kręgów szyjnych do dołów nadobojczykowych. Rozpoczynając od wyrostka kolczystego siódmego kręgu szyjnego, posuwamy się w kierunku dołów nadobojczykowych. Kolejne pasma rozpoczynają się od wyrostka kolczystego szóstego, piątego, czwartego i trzeciego kręgu szyjnego. Każde pasmo opracowujemy stosując cztery techniki:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
5. Drenaż od otworu potylicznego do dołów nadobojczykowycb.
W pierwszej fazie opracowania stosujemy techniki:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
Posuwamy się od otworu potylicznego po kresach karkowych dolnych do wyrostków sutkowatych i kątów żuchwy. Drugą część opracowania stanowi drenaż od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych z zastosowaniem tych samych technik.
6. Drenaż od guzowatości kości potylicznej do dołów nadobojczykowych. Pasmo przebiega nieco wyżej od poprzedniego. Stosując techniki w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
Posuwamy się od guzowatości potylicznej po kresach karkowych górnych za uszy i dalej do kątów żuchwy. Druga faza polega na wykonaniu:
- głaskania,
- rozcierania kolistego,
- rozcierania spiralnego,
- ucisków.
Od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
7. Drenaż po szwach kości potylicznej do dołów nadobojczykowych. Rozpoczynając od miejsca połączenia kości ciemieniowych i potylicznej posuwamy się po szwach czaszki do uszu, a następnie do kątów żuchwy stosując w kolejności:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
W drugiej fazie wykonujemy drenaż od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych z wykorzystaniem tych samych technik.
8. Drenaż od czubka głowy do dołów nadobojczykowych. Wykorzystując techniki:
- głaskanie,
- rozcieranie koliste,
- rozcieranie spiralne,
- uciski.
Posuwamy się od czubka głowy po kościach ciemieniowych za uszami i dalej do kątów żuchwy. W drugiej fazie, stosując te same techniki, opracowujemy miejsca od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
Niemiecka metoda drenażu limfatycznego opiera się na następujących
technikach: głaskanie - sposób jego wykonania jest identyczny jak w metodzie polskiej. Głaskania wykonujemy (w zależności od miejsca drenażu) całymi dłońmi, ośmioma palcami, czterema palcami, palcami wskazującymi i środkowymi lub tylko palcami wskazującymi. Kierunek wykonywania głaskań jest zgodny z kierunkiem drenażu limfatycznego. Głaskania powtarzamy dwu lub trzykrotnie; rozcieranie koliste, które polega na wykonywaniu czterech do pięciu kółeczek w miejscu, zwiększając siłę nacisku przy poruszaniu się w kierunku drenażu (podobnie jak w metodzie polskiej). Istotna różnica polega na tym, że w metodzie niemieckiej po wykonaniu rozcierań w miejscu nie stosujemy przepychania, a potem powrotu do połowy uprzednio wykonanego rozcierania, lecz odrywamy ręce i opracowujemy następne miejsce. Kolejne miejsca rozcierania wyznaczają linię drenażu limfatycznego, rozcieranie posuwiste, gdzie wyróżniamy tu kilka technik, których stosowanie uzależnione jest od miejsca wykonywania drenażu limfatycznego; rozcieranie spiralne, które wykonywane jest z reguły kciukami, np. na śródręczu.
Wyróżniamy dwa sposoby wykonywania ucisków:
- uciski posuwiste wykonywane w linii prostej,
- uciski okrężne wykonywane np. na brzuchu,
- uciski w miejscu (przetaczanie) wykonywane np. na klatce piersiowej.
Przy drenażu limfatycznym twarzy pacjent leży na plecach. Głowa oparta jest o lekko uniesiony zagłówek. Masażysta stoi za głową pacjenta.
1. Głaskanie twarzy.
Ośmioma palcami wykonujemy głaskania, powtarzając każde trzykrotnie w
następujących pasmach:
- od środka brody pod żuchwą do kątów żuchwy,
- od środka brody po krawędzi żuchwy do kątów żuchwy,
- od kącików ust do kątów żuchwy,
- od skrzydełek nosa do kątów żuchwy,
- od środka czoła do skroni.
2. Rozcieranie koliste okolicy podżuchwowej.
Zgiętymi palcami obu rąk jednocześnie rozcieramy okolicę podżuchwową. Po pięciokrotnym roztarciu w jednym miejscu przestawiamy ręce bliżej kątów żuchwy. Tak postępując, posuwamy się do kątów żuchwy. Przy wykonywaniu ruchów okrężnych zwiększamy nacisk poruszając się w kierunku do kątów żuchwy, a zmniejszamy przy poruszaniu się w kierunku środka brody. Zgodnie
z zasadami drenażu limfatycznego rozcierania wykonujemy w bardzo wolnym tempie.
3. Rozcieranie koliste krawędzi żuchwy.
Ośmioma prostymi palcami, jednocześnie po obu stronach, rozcieramy w czterech punktach po każdej stronie. Rozpoczynamy od środka brody i przechodząc do kolejnych punktów, posuwamy się do kątów żuchwy. Zwiększenie nacisku następuje przy posuwaniu się w kierunku krawędzi żuchwy.
4. Rozcieranie koliste od kącików ust do kątów żuchwy.
W sposób opisany przy opracowaniu krawędzi żuchwy rozcieramy od kącików ust w czterech punktach po każdej stronie. Ostatnie punkty znajdują się na kątach żuchwy. Zaakcentowany jest ruch w kierunku żuchwy, czyli wykonując okrężne rozcierania, zwiększamy nacisk w fazie poruszania się w kierunku żuchwy.
5. Rozcieranie koliste od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
Ośmioma prostymi palcami, jednocześnie po obu stronach, rozcieramy w czterech punktach po każdej stronie. Rozpoczynamy od kątów żuchwy. Po pięciokrotnym roztarciu kolistym w miejscu (zwiększając nacisk przy posuwaniu się w kierunku dołów nadobojczykowych) przestawiamy ręce na punkty znajdujące się bliżej dołu nadobojczykowego i ponownie rozcieramy w miejscu. Tak postępując, dochodzimy do dołów nadobojczykowych.
6. Rozcieranie posuwiste w dołach nadobojczykowych.
Rozcieranie wykonujemy tylko palcami wskazującymi. Pozostałe palce stabilizują dłonie masażysty. Rozcierając zwiększamy nacisk przy poruszaniu się w kierunku do boku i do obojczyka. Rozcieranie posuwiste charakteryzuje się tym, że w odróżnieniu od rozcierania kolistego droga jest odcinkiem prostym. Po wykonaniu głębokiego głaskania odrywamy palec i przenosimy do pozycji wyjściowej.
7. Opracowanie nosa.
Stosując technikę rozcierania kolistego, dwoma palcami wskazującymi jednocześnie opracowujemy punkty w podanej kolejności:
1) czubek nosa
2) na skrzydełku nosa
3) na przejściu skrzydełka nosa w policzek
4) na grzbiecie nosa w połowie jego długości
5) znajduje się w bok od punktu 4
6) na przejściu skrzydełka nosa w policzek
7) poniżej nasady nosa
8) znajduje się w bok od punktu 4
9) na przejściu skrzydełka nosa w policzek
Rozcierając zwiększamy nacisk przy poruszaniu się w kierunku podstawy nosa. W dalszej kolejności palcem środkowym wykonujemy drenaż przegrody nosowej. Zwiększamy nacisk przy poruszaniu się od czubka nosa do podstawy przegrody nosowej. Teraz po tej samej stronie tym samym palcem opracowujemy wewnętrzny brzeg skrzydełek nosa. Zwiększamy nacisk przy poruszaniu się od
czubka nosa do podstawy skrzydełka nosa. Następnie opracowujemy drugą stronę w tej samej kolejności, a więc najpierw przegrodę nosową, a potem skrzydełko nosa.
8. Rozcieranie koliste od kości jarzmowej do żuchwy.
Prostymi palcami obu rąk jednocześnie po obu stronach, wykonujemy rozcieranie koliste w trzech punktach. Rozpoczynamy od rozcierania na kościach jarzmowych. Kolejne punkty znajdują się poniżej (na wysokości kącików ust), a ostatnie jeszcze niżej, a więc przy krawędzi żuchwy. Rozcierając zwiększamy nacisk przy poruszaniu się w kierunku żuchwy.
9. Rozcieranie koliste okolicy podżuchwowej.
Zgiętymi palcami obu rąk jednocześnie rozcieramy okolicę podżuchwową. Po pięciokrotnym roztarciu w jednym miejscu przestawiamy ręce bliżej kątów żuchwy. Tak postępując, posuwamy się do kątów żuchwy. Przy wykonywaniu ruchów okrężnych zwiększamy nacisk poruszając się w kierunku do kątów żuchwy, a zmniejszamy przy poruszaniu się w kierunku środka brody. Zgodnie z zasadami drenażu limfatycznego rozcierania wykonujemy w bardzo wolnym tempie.
10. Rozcieranie koliste od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych.
Ośmioma prostymi palcami, jednocześnie po obu stronach, rozcieramy w czterech punktach po każdej stronie. Rozpoczynamy od kątów żuchwy. Po pięciokrotnym roztarciu kolistym w miejscu (zwiększając nacisk przy posuwaniu się w kierunku dołów nadobojczykowych) przestawiamy ręce na punkty znajdujące się bliżej dołu nadobojczykowego i ponownie rozcieramy w miejscu. Tak postępując, dochodzimy do dołów nadobojczykowych.
11. Rozcieranie posuwiste w dołach nadobojczykowych.
Rozcieranie wykonujemy tylko palcami wskazującymi. Pozostałe palce stabilizują dłonie masażysty. Rozcierając zwiększamy nacisk przy poruszaniu się w kierunku do boku i do obojczyka.
12. Rozcieranie koliste po kości jarzmowej od nasady nosa do skroni.
Zgiętymi palcami obu rąk, jednocześnie po dwóch stronach, rozpoczynając od nasady nosa w trzech kolejnych punktach posuwamy się w kierunku skroni. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku skroni.
13. Rozcieranie koliste wewnętrznych kącików oczu i nasady nosa.
Palcami wskazującymi obu rąk jednocześnie opracowujemy trzy punkty (po każdej stronie) znajdujące się:
1) przy wewnętrznym kąciku oka
2) boczna powierzchnia nosa
3) przy nasadzie nosa
Przy rozcieraniu zwiększamy nacisk, poruszając się w kierunku czubka nosa.
14. Rozcieranie koliste po krawędzi oczodołu.
Palcem wskazującym rozcieramy koliście, zwiększając nacisk przy posuwaniu się w kierunku skroni. Zaczynamy od punktu znajdującego się w zewnętrznym kąciku oka, kolejne dwa punkty znajdują się na łuku brwiowym, następny - w kąciku wewnętrznym oka i dwa punkty na brzegu podoczodołowym.
15. Rozcieranie koliste powieki górnej.
Opuszką płasko ułożonego palca wskazującego opracowujemy następujące miejsca na powiece górnej:
A - kącik wewnętrzny oka
B - środek powieki górnej
C - kącik zewnętrzny oka
Opracowywanie rozpoczynamy od zewnętrznego kącika oka i w kolejnych punktach zbliżamy się do wewnętrznego kącika oka. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku skroni.
16. Specyficzne opracowanie wewnętrznych kącików oczu i powiek górnych.
Ustawiamy kciuki na nasadzie nosa. Ruchem głaszczącym przesuwamy kciuki do wewnętrznych kącików oczu. Opierając dłonie na kciukach, przekręcamy ręce i kładąc dłonie na boki, bocznymi brzegami kciuków wykonujemy uciskanie na powieki górne.
17. Rozcieranie koliste czoła.
Rozcieranie koliste czoła wykonujemy dwoma rękami jednocześnie, rozpoczynając od środka czoła. Rozcierając kolejne miejsca, zbliżamy się do skroni. Po opracowaniu pasma dolnego umiejscowionego tuż nad łukami brwiowymi przystępujemy do opracowania pasma górnego (na linii owłosienia). Przy wykonywaniu rozcierań zwiększamy nacisk, poruszając się w kierunku skroni.
18. Rozcieranie koliste od szczytu głowy do uszu.
Stajemy z boku pacjenta. Dwoma rękami jednocześnie, wykonujemy rozcieranie koliste. Rozcierając w czterech do pięciu miejscach, posuwamy się do uszu. Nacisk zwiększamy przy wykonywaniu części rozcierania w kierunku uszu.
19. Rozcieranie koliste od uszu do kątów żuchwy.
Stajemy ponownie za głową pacjenta. Dwoma rękami, jednocześnie po obu stronach, rozcieramy w trzech miejscach. Pierwsze miejsce znajduje się po obu stronach uszu stąd specyficzne ułożenie rąk. Drugie miejsce rozcierania usytuowane jest pomiędzy uchem a kątem żuchwy. Trzecie miejsce znajduje się pod kątem żuchwy. Przy rozcieraniu zwiększamy nacisk, poruszając się w kierunku kąta żuchwy.
20. Rozcieranie koliste od kątów żuchwy do dołów nadobojczykowych. Ośmioma prostymi palcami, jednocześnie po obu stronach, rozcieramy w czterech punktach po każdej stronie. Rozpoczynamy od kątów żuchwy. Po pięciokrotnym roztarciu kolistym w miejscu (zwiększając nacisk przy
posuwaniu się w kierunku dołów nadobojczykowych) przestawiamy ręce na punkty znajdujące się bliżej dołu nadobojczykowego i ponownie rozcieramy w miejscu. Tak postępując, dochodzimy do dołów nadobojczykowych.
21. Rozcieranie posuwiste w dołach nadobojczykowych.
Rozcieranie wykonujemy tylko palcami wskazującymi. Pozostałe palce stabilizują dłonie masażysty. Rozcierając zwiększamy nacisk przy poruszaniu się w kierunku do boku i do obojczyka.
22. Głaskanie twarzy.
Ośmioma palcami jednocześnie, wykonujemy głaskania powtarzając każde trzykrotnie w następujących pasmach:
- od środka brody pod żuchwą do kątów żuchwy,
- od środka brody po krawędzi żuchwy do kątów żuchwy,
- od kącików ust do kątów żuchwy,
- od skrzydełek nosa do kątów żuchwy,
- od środka czoła do skroni.
Głaskanie ogólne kończy drenaż limfatyczny twarzy.
Podczas drenażu limfatycznego karku i głowy układamy pacjenta na brzuchu z dłońmi ułożonymi pod czołem. Stajemy z boku pacjenta.
1. Głaskanie mięśnia czworobocznego.
Dwoma rękami jednocześnie, każda po innej stronie, wykonujemy głaskanie mięśnia czworobocznego od wysokości dwunastego kręgu piersiowego, po bocznych brzegach mięśnia, do wyrostków barkowych.
2. Rozcieranie koliste bocznych powierzchni szyi.
Dwoma rękami jednocześnie, palcami wyprostowanymi i ustawionymi prostopadle do kręgosłupa, rozpoczynając od okolicy wyrostków sutkowatych, w kolejnych punktach przesuwamy się do końca szyi. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku dołów nadobojczykowych.
3. Rozcieranie koliste dołów nadobojczykowych.
Stojąc z boku pacjenta, opracowujemy doły nadobojczykowe. Rozcieranie wykonujemy dwoma rękami jednocześnie, każda po swojej stronie.
4. Rozcieranie koliste kres karkowych dolnych.
Stajemy za głową pacjenta i zgiętymi palcami obu rąk, jednocześnie po obu stronach, opracowujemy kresę karkową dolną prawą i lewą. Rozcierając w kolejnych punktach, dochodzimy do wyrostków sutkowatych.
5. Rozcieranie koliste bocznych powierzchni szyi.
Dwoma rękami jednocześnie, palcami wyprostowanymi rozcieramy rozpoczynając od okolicy wyrostków sutkowatych, w kolejnych punktach przesuwamy się do końca szyi. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku dołów nadobojczykowych.
6. Rozcieranie posuwiste.
W punktach znajdujących się w dole szyi pomiędzy mięśniem czworobocznym a mięśniami mostkowo - obojczykowo - sutkowymi (po obu stronach jednocześnie) wykonujemy rozcieranie posuwiste kciukami.
7. Opracowanie tylnej powierzchni głowy.
Opracowanie składa się z czterech pasm. Pierwsze pasmo znajduje się na kresie karkowej dolnej, drugie - na kresie karkowej górnej, trzecie - powyżej kresy karkowej górnej, czwarte - w linii środkowej głowy. Masażysta ustawia ręce palcami skierowanymi w stronę karku. Rozcieranie wykonujemy dwoma rękami jednocześnie po obu stronach głowy. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku szyi.
8. Rozcieranie koliste okolicy uszu.
Dłońmi wykonujemy rozcieranie koliste okolicy uszu. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku szyi.
9. Rozcieranie koliste bocznych powierzchni szyi.
Dwoma rękami jednocześnie, palcami wyprostowanymi rozcieramy rozpoczynając od okolicy wyrostków sutkowatych. W kolejnych punktach przesuwamy się do końca szyi.
10. Rozcieranie posuwiste.
W punktach znajdujących się w dole szyi pomiędzy mięśniem czworobocznym a mięśniami mostkowo - obojczykowo - sutkowymi (po obu stronach jednocześnie) wykonujemy rozcieranie posuwiste kciukami.
11. Rozcieranie posuwiste ramion.
Rozpoczynając od stawów łokciowych obu rąk jednocześnie, wykonujemy rozcieranie posuwiste chwytem obejmującym (z jednej strony kciuk, a po przeciwnej pozostałe palce). Istotna jest tutaj praca stawów nadgarstkowych masażysty, co sprawia, że rozcieranie jest wykonywane miękko i płynnie. Po dojściu do stawów ramiennych przechodzimy kciukami do dołów nadobojczykowych, zaś pozostałymi palcami na łopatki.
12. Rozcieranie koliste okolicy mięśni nadgrzebieniowych.
Stajemy z boku pacjenta. Dwoma rękami jednocześnie po obu stronach rozcieramy mięśnie nadgrzebieniowe. Rozpoczynamy od okolicy wyrostka barkowego prawego i lewego. Przy wykonywaniu opracowania w kolejnych punktach posuwamy się do podstawy szyi. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku kręgosłupa. Palce masażysty są cały czas wyprostowane.
13. Rozcieranie koliste bocznych powierzchni szyi.
Dwoma rękami jednocześnie, palcami wyprostowanymi i ustawionymi prostopadle do kręgosłupa, rozpoczynając od okolicy wyrostków sutkowatych, w kolejnych punktach przesuwamy się do podstawy szyi. Nacisk zwiększamy przy poruszaniu się w kierunku dołów nadobojczykowych.
14. Rozcieranie koliste dołów nadobojczykowych.
Rozcieranie wykonujemy dwoma rękami jednocześnie, każda po swojej stronie.
15. Rozcieranie koliste okolicy wyrostków poprzecznych kręgów szyjnych i
górnych piersiowych.
Dwoma rękami ułożonymi obok siebie na wyrostkach poprzecznych najpierw po jednej, a potem po drugiej stronie wykonujemy rozcieranie koliste w miejscu, kręcąc kółeczka do góry i do kręgosłupa a więc po lewej stronie zgodnie z ruchem wskazówek zegara, a po prawej stronie przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.
16. Rozcieranie koliste kciukami.
Stajemy za głową pacjenta. Kciukami jednocześnie po przeciwnych stronach wykonujemy rozcierania w punktach, schodząc do podstawy szyi. Nacisk zwiększamy przy posuwaniu się w kierunku podstawy szyi.
17. Ogólne przegłaskanie.
Stajemy z boku pacjenta. Rozpoczynając od wysokości dwunastego kręgu piersiowego głaszczemy wzdłuż kręgosłupa do otworu potylicznego. Cofamy się do podstawy szyi i po wałach mięśnia czworobocznego głaszczemy do wyrostków barkowych.
"Drenaż limfatyczny kończyny dolnej"
Układ limfatyczny podobny jest do układu żylnego, ale brakuje mu takiego motoru napędzającego jakim jest serce. W wiotkich naczyniach chłonka płynie tylko dzięki różnicy ciśnień w organizmie. Dlatego tak łatwo dochodzi do jej zastoju, wystarczy siedzący tryb życia i unikanie gimnastyki. Skutkiem zaburzeń w układzie limfatycznym są nie tylko obrzęki, ale też rozstępy, cellulit, trądzik różowaty, przedwczesne starzenie się skóry i schorzenia wielu narządów wewnętrznych.
Przy skłonności do obrzęków skutecznie działa masaż limfatyczny. Worki pod oczami i opuchnięte stopy mogą być objawem wielu poważnych chorób serca, nerek i wątroby. Czasem są po prostu skutkiem niezbyt sprawnego przepływu chłonki przez naczynia limfatyczne.
Drenaż limfatyczny wchodzi w zakres zabiegów fizykoterapeutycznych. Stosując drenaż limfatyczny wykonujemy określone techniki masażu limfatycznego. Techniki te wykonywane są w formie przepychającej, przesuwającej wyciskającej i tłoczącej. Ich celem jest usprawnianie krążenia limfy. Drenaż limfatyczny jest techniką, która działa nie na narząd ruchu czynnego, ale na limfę.
Podstawowymi zasadami drenażu limfatycznego kończyny dolnej jest przeciw działanie lub likwidacja obrzęku takich jak obrzęku zapalnego oraz chłonnego, zastoinowego czy inkotycznego.
Drenaż limfatyczny wzmacnia i pobudza krążenie limfy poprzez pobudzenie do pracy mięśni stymulujących przepływ chłonki.
Drenaż limfatyczny przyspiesza usuwanie z organizmu produktów przemiany materii.
Obrzęk jest to zwiększone nadmierne patologiczne gromadzenie się płynów w przestrzeni zewnątrz komórkowej. Wykonywanie drenażu limfatycznego kończyny dolnej przynosi doskonałe efekty w przypadkach. W przypadkach w których utrzymuje się resztkowy przesięk naczyń limfatycznych w tkance naświetlonej i bliznowatej.
Drenaż limfatyczny stosuje się w celu doleczania po złamaniu kończyny dolnej. Stosuje się również w tym celu ćwiczenia lecznicze. Drenaż limfatyczny kończyny dolnej stosujemy zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami.
Wskazaniami do drenażu limfatycznego kończyny dolnej
● obrzęki, wysięki (spowodowane urazami!)
● usunięcie węzłów chłonnych
● cellulitis (zaburzenie układu limfatycznego)
● u dzieci z obniżoną odpornością na infekcję (w fazie zdrowia)
Są to przede wszystkim te przypadki patologiczne, którym towarzyszą obrzęki, wysięgi oraz zmiany skórne spowodowane zaburzeniem krążenia limfy. W takich przypadkach należy jednak skonsultować się z lekarzem, ponieważ czas rozpoczęcia drenażu gdy będzie zbyt wczesny możemy doprowadzić do reemisji choroby bądź przeniesienia jej na siebie i innych pacjentów. Konsultujemy także z lekarzem obszar zabiegu, który może być całkowity lub częściowy oraz liczbę powtórzeń. Kontrola bieżąca stanu zdrowia pacjenta. Odnosi się to do pacjentów po przebytych chorobach zakaźnych, amputacjach, z pod ostrymi stanami zapalnymi przebiegającymi z obrzękami oraz również z obrzękami powstałymi pod wpływem zaburzeń pracy serca i nerek.
Przeciwwskazaniami do wykonywania masażu limfatycznego kończyny dolnej są:
● choroby nowotworowe układu chłonnego
● nowotwory oraz ich przeżuty,
● choroby zakaźne
● obrzęki i wysięki w przebiegu ostrych stanów zapalnych
● nie wyleczone choroby
Drenaż limfatyczny może doprowadzić przy stanach zapalnych do zaostrzenia, a w nowotworach do przerzutów. Drenaż wykonuje się w przypadku leczenia obrzęków pourazowych: skręcenia, złamania, zwichnięcia, amputacje pourazowe ,dając dużą skuteczność.
Zasady stosowania masażu limfatycznego:
● masaż limfatyczny wykonujmy od obwodu w kierunku ujść żylnych
● pacjent powinien znajdować się w pozycji drenażowej (ułatwiającej odpływ chłonki)
● bardzo wolny prąd chłonki wymusza wolne tempo wykonywania drenażu limfatycznego
● masaż powinno się wykonywać płynnie i miękko
● wszystkie stosowane techniki powinny mieć charakter przepychający
● wszystkie techniki stosujemy z umiarkowaną siłą, aby nie doprowadzić do zbytniego rozgrzania tkanek
● czas trwania zabiegu wynosi: przy zabiegu częściowym - maksymalnie 20 minut; przy zabiegu całościowym maksymalnie 60 minut
Masażu limfatycznego kończyny dolnej nie łączy się z technikami silnie rozgrzewającymi.
Przy drenażu limfatycznym kończyny dolnej pacjent powinien przyjąć pozycje drenażową. Ułatwiającą odpływ chłonki z drenowanie części ciała. Kończyna dolna musi być znacznie uniesiona w stosunku do tułowia. Dodatkowo powinna być zgięta pod niewielkim kątem w stawach: biodrowym i kolanowym (możemy tu wykorzystać wałek).
To powoduje zwiększenie napięcia mięśniowego, co powoduje jej lepszy odpływ krwi.
Drenaż limfatyczny kończyny dolnej wykonujemy od obwodu w kierunku ujść żylnych.
Masażysta, aby ułatwić odpływ chłonki do układu limfatycznego powinien najpierw udrożnić pnie limfatyczne i węzły chłonne leżące przy ujściu żylnym. A potem stopniowo zachowując odpowiedni kierunek opracowywać dalsze części.
Przy masażu limfatycznym kończyny dolnej opracowujemy najpierw:
● węzły pachwinowe
● naczynia chłonne na udzie w kierunku od stawu kolanowego do pachwiny
● węzły chłonne podkolanowe
● naczynia chłonne podudzia w kierunku od stawu skokowego do stawu kolanowego
● węzły chłonne w obrębie stawu skokowego
● naczynia chłonne palców śródstopia w kierunku od końców palców do stawu skokowego
Wykonując drenaż limfatyczny kończyny dolnej stosujemy techniki z masażu klasycznego: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, wyciskanie oraz techniki masażu segmentarnego, rozcieranie segmentarne i dołączamy techniki drenażowe: ugniatanie przepychające i uciski falujące i pompowanie. Techniki głaskania, rozcierania i ugniatania powinny mieć charakter wypychający (powinny przepychać limfę w odpowiednim kierunku z tej kończyny).
Masaż limfatyczny wykonujemy precyzyjnie miękko i płynnie.
Czas trwanie drenażu kończyny dolnej powinien trwać od 15 do 12 minut, ale może być czasami skrócony. Podczas wykonywania masażu limfatycznego kończyny dolnej, należy zwrócić szczególną uwagę na opracowanie większych węzłów chłonnych. Jeżeli nie ma jakichkolwiek przeciwwskazań zabieg można stosować codziennie. Liczba zabiegów jest zależna od postępów w leczeniu schorzenia.
Celem masażu limfatycznego kończyny dolnej jest usprawnienie krążenia chłonki w układzie limfatycznym. W efekcie prawidłowego stosowania drenażu limfatycznego osiągamy m.in. poprawę warunków do produkcji limfocytów, transportu wody i soli mineralnych do komórek, co prowadzi do zwalczania bakterii oraz likwidacji obrzęków.