Łukasz Kapusta OŚ1 01.11.2007
Tomasz Smukowski OŚ2
Sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych z chemii
TEMAT: Oznaczanie chemiczne ścieków.
ZAKRES:
Oznaczanie w ściekach zawiesin ogólnych.
Oznaczanie w ściekach suchej pozostałości.
Oznaczanie w ściekach Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT).
Oznaczanie w ściekach Biochemicznego Zapotrzebowania na Tlen (BZT).
Oznaczanie w ściekach fosforu ogólnego i ortofosforanów.
Oznaczanie w ściekach substancji powierzchniowo - czynnych.
PRZEBIEG ĆWICZENIA:
Oznaczanie w ściekach zawiesin ogólnych w próbie nr 10 metodą wagową.
Po wymieszaniu próbki ścieków, pobrano z niej dwa razy po 50 ![]()
i przepuszczono przez sączek, uprzednio wysuszony i zważony. Następnie sączek z zawiesinami umieszczono w suszarce na czas 1 godziny w temperaturze 378K. Po ostudzeniu w eksykatorze zważono.
Waga czystego sączka: ![]()
= 0,949 g = 949 mg
Waga sączka z zawiesinami: ![]()
= 1,0252 g = 1025,2 mg
![]()
![]()
x = 762 mg/![]()
Oznaczanie w ściekach suchej pozostałości w próbie nr 10 metodą wagową.
Po wysuszeniu parowniczki, zważono ją, a następnie z dobrze wymieszanej próby odmierzono 50 ![]()
objętości ścieków. Tak przygotowana parowniczkę umieszczono w łaźni wodnej, aż do odparowania. Po odparowaniu suszono parowniczkę w suszarce przez 30 minut i zważono.
Waga czystej parowniczki ![]()
= 36,311 g = 36311 mg
Waga parowniczki z osadem ![]()
= 36,3559g = 36355,9 mg
![]()
![]()
x = 898 mg/![]()
Oznaczanie w ściekach Chemicznego Zapotrzebowania na Tlen (ChZT) w badanej próbie nr 10 metodą dwuchromianową.
Do kolby odmierzono 20 ![]()
ścieków oraz 10 ![]()
dwuchromianu potasu i wymieszano, a następnie dodano 40 ![]()
mieszaniny do mineralizacji (kwas siarkowy oraz siarczan srebra), po czym ogrzano roztwór do wrzenia i utrzymywano w tym stanie przez 10 minut. Po upływie tego czasu przerwano ogrzewanie i studzono roztwór przez 10 minut. Następnie odłączono kolbę od chłodnicy i dodano do niej 0,5 ![]()
ferroiny jako wskaźnika i miareczkowano mianowanym roztworem siarczanu żelazawo-amonowego do momentu zmiany zabarwienia z zielononiebieskiego do czerwonobrunatnego.
Na oznaczenie ChZT zużyto 13,8 cm3 soli Mohra.
ChZT=[(a-b)N· 8·1000)]/V
gdzie:
a - objętość roztworu soli Mohra zużytej do zmiareczkowania próbki kontrolnej[cm3]
b - objętość roztworu soli Mohra zużytej do zmiareczkowania próbki badanej[cm3]
N- stężenia roztworu soli Mohra, stosowana do miareczkowania próbki badanej i kontrolnej
8 - współczynnik przeliczeniowy uzyskanego wyniku na mg O2
V - objętość wody wziętej do badania [cm3]
N = 0,1N
R = 8mg/mval
V = 20 cm3
a=13,8 cm3
b=16,1 cm3
ChZT=( 2,3· 0,1· 8000)/20
ChZT= 92 mg O2/dm3
Oznaczanie w ściekach Biochemicznego Zapotrzebowania na Tlen (BZT) w próbie nr 10 metodą rozcieńczeń.
Za pomocą lewara sięgającego dna butelki, napełniono ściekami z próby 2 kolby litrowe: do jednej dodano 10![]()
, a do drugiej 20![]()
, a następnie dopełniono wodą do rozcieńczeń do 1000![]()
i wymieszano. Następnie odlewarowano odpowiednio do dwóch butelek inkubacyjnych o pojemności 250![]()
. Dwie butelki o zawartości 10 ![]()
i 20 ![]()
ścieku pozostawiono na 7 dni, a w pozostałych oznaczono zawartość tlenu(Metoda Winklera), utrwalając 1![]()
siarczanu manganu II oraz 1![]()
jodku potasu. Po wytrąceniu się osadu dodano pod wyciągiem po 1![]()
kwasu do BZT. Następnie do dwóch kolb stożkowych pobrano z obu butelek po 100![]()
roztworu i miareczkowano tiosiarczanem sodowym wobec skrobi.
Wyniki miareczkowania:
Kolba z zawartością 10![]()
ścieku: a = 3,7![]()
Kolba z zawartością 20![]()
ścieku: b =4![]()
Na zmiareczkowanie próbki kontrolnej zużyto: c = 4,1 cm3
N = 0,025N
R = 8mg/mval
V = 100![]()
Obliczenia zawartości tlenu w kolbach:
![]()
= ![]()
=7,4mg![]()
![]()
![]()
= 8mg![]()
![]()
![]()
= 8,2mg![]()
Po siedmiu dniach oznaczono tlen w pozostałych dwóch butelkach.
Wyniki miareczkowania:
Kolba z zawartością 10![]()
ścieku: a = 2,4![]()
Kolba z zawartością 20![]()
ścieku: b = 1,2 ![]()
Na zmiareczkowanie próbki kontrolnej zużyto: c = 3,5cm3
Obliczenia zawartości tlenu w kolbach po 7 dniach:
![]()
![]()
= 4,8mg![]()
![]()
mg![]()
![]()
mg![]()
Biochemiczne zapotrzebowanie na tlen badanej próbki (![]()
) obliczono według wzoru:
1) Dla rozcieńczenia 1:100
![]()
= 90![]()
ojętości wody do rozcieńczeń
![]()
= 10![]()
objętości ścieków

=28.08 mg/dm3
2) Dla rozcieńczeń 1:50
![]()
=80![]()
objętości wody do rozcieńczeń
![]()
=20![]()
objętości ścieków

=26.88 mg/dm3
Oznaczanie w ściekach fosforu ogólnego i ortofosforanów w próbie nr 10 metodą porównania ze skalą wzorców.
Do małej kolbki stożkowej pobrano 25![]()
ścieku i po sprawdzeniu fenoloftaleiną jego zasadowości, zneutralizowano ją ![]()
do momentu odbarwienia i dodano 1![]()
nadmiaru. Następnie dodano łyżkę nadsiarczanu amonowego i po przykryciu kolbki szklaną banieczką ogrzewano całość ok. 1 godziny w stanie wrzenia. Kolejno zalkalizowano roztwór wobec fenoloftaleiny zasada azotową do zabarwienia lekko różowego. Następnie całość przelano do kolby o pojemności 100![]()
i uzupełniono do kreski. Z tej próby pobrano 50![]()
roztworu do cylindra Nesslera i uzupełniono do 100![]()
wodą destylowaną.. Dodano odczynniki: 2![]()
molibdenianu amonowego, 0,5![]()
chlorku cynawego i porównano ze skalą wzorców, którą uprzednio przygotowano gdyż jest ona skalą nietrwałą. Ze skalą wzorców porównano również roztwór zawierający 100![]()
ścieków, 2![]()
molibdenianu amonowego, 0,5![]()
chlorku cynawego.
W wyniku porównania ze skalą wzorców odczytano 0,01 mg ortofosforanów.
W wyniku porównania ze skalą wzorców odczytano 0,025 mg fosforu.
Zawartość fosforu ogólnego w próbce wynosi:
x=(a· 1000)/V
gdzie:
x - zawartość fosforu w próbce badanej [mg PO4-/dm3]
a - zawartość fosforu w badanej próbce, określona przez porównanie ze skalą wzorców
[mg]
V - objętość wody wziętej do badania [cm3]
x=( 0,025· 1000)/25
x=1 mg/dm3
Jednakże w badane 25 cm3 próbki to były ścieki 4-krotnie rozcieńczone. Tak, więc zawartość fosforu ogólnego wynosi 4 mg/dm3
Zawartość ortofosforanów w próbce wynosi:
y=(b· 1000)/V
gdzie:
y - zawartość ortofosforanów w próbce badanej [mg PO4-/dm3]
b - zawartość ortofosforanów w badanej próbce, określona przez porównanie ze skalą wzorców [mg]
V - objętość wody wziętej do badania [cm3]
y=( 0,01· 1000)/5
y= 0,4 mg PO4-/dm3
Zawartość ortofosforanów wynos 0,4 mg PO4-/dm3, zaś fosforu ogólnego wynosi 4 mg/dm3w badanych ściekach.
Oznaczanie w ściekach substancji powierzchniowo - czynnych w próbie nr 10 metodą z błękitem metylenowym.
Do jednego rozdzielacza dodano 50![]()
wody destylowanej, a do drugiego 100![]()
. Do obydwu dodano kolejno po 10![]()
buforu boranowego, który utrzymuje stałe pH roztworu, 5![]()
roztworu błękitu metylenowego oraz 10![]()
chloroformu, po czym zamknięto i wstrząśnięto. Po rozdzieleniu się faz warstwę chloroformową zabarwioną na kolor fioletowo różowy odrzucono. Identyczne operacje wykonano w obu rozdzielaczach jeszcze dwukrotnie, używając 5![]()
, a następnie 10 ![]()
chloroformu , odrzucając za każdym razem warstwy chloroformowe. Po trzeciej ekstrakcji i po usunięciu ostatniej porcji chloroformu, zawartość drugiego rozdzielacza zakwaszono przez dodanie 3![]()
kwasu siarkowego i starannie wymieszano. Następnie do pierwszego rozdzielacza odmierzono 10 ![]()
ścieków oraz dodano 15 ![]()
chloroformu i ekstrahowano próbkę w środowisku alkalicznym, wytrząsając przez 2 minuty. Po rozwarstwieniu się cieczy przeniesiono dolną warstwę chloroformową do drugiego rozdzielacza z zakwaszonym roztworem błękitu i wykonano ekstrakcję w środowisku w środowisku kwaśnym w identyczny sposób, jak w pierwszym rozdzielaczu. Po rozdzieleniu się faz, dolną warstwę chloroformową przelano do cylindra przez mały lejek, w którego rurce umieszczono watę zwilżoną chloroformem. Czynność powtórzono jeszcze dwukrotnie w obu rozdzielaczach, stosując za każdym razem do ekstrakcji 15![]()
chloroformu. Ekstrakty chloroformowe zebrano w cylindrze, który po wykonaniu ekstrakcji uzupełniono do kreski chloroformem i intensywność zabarwienia badanej próbki określono przez porównanie ze skalą wzorców.
Wyniki porównania: a = 0,1 mg
Zawartość anionoaktywnych substancji powierzchniowo czynnych obliczono według wzoru:
![]()
![]()
x = 5 mg SPC/![]()