Ćwiczenie nr 8.1 15.10.2011
Tytuł: Kalorymetryczne oznaczanie stężenia wskaźnika alkacymetrycznego.
Literatura:
J. Ceynowa: „Podręcznik do ćwiczeń laboratoryjnych z chemii fizycznej” UMK, 1999, str. 215-223
Wstęp teoretyczny:
Prawo Lamberta:
Jeżeli ośrodek absorbujący jest całkowicie optycznie jednorodny, a wiązka promieniowania monochromatyczna, to a=const i absorbancja jest proporcjonalna do grubości warstwy absorbującej (l).
A=a*l
Prawo Lamberta-Beera:
Absorbancja jest proporcjonalna do stężenia roztworu i grubości warstwy absorbującej.
gdzie:
I1 - natężenie światła po przejściu przez ciało
l - droga jaką pokonuje światło w ciele
c - stężenie molowe substancji absorbującej w roztworze
Właściwy współczynnik absorbancji - stosunek absorbancji do stężenia i grubości warstwy absorbującej równy liczbowo wartości roztworu o stężeniu 1kg*m i grubości warstwy 1m.
Molowy współczynnik absorbancji - stosunek absorbancji do stężenia roztworu i grubości warstwy absorbującej równy liczbowo wartości absorbancji roztworu o stężeniu 1mol*m i grubości warstwy 1m.
Wyznaczanie współczynników absorbancji dla wybranej analitycznej długości fali (przy której absorbancja jest największa) polega na wykonaniu pomiarów wartości absorbancji dla roztworów wzorcowych o znanych stężeniach składnika oznaczanego i określonej grubości warstwy absorbującej. Z otrzymanych wartości dla współczynnika absorpcji wylicza się średnią i wprowadza do wzoru.
Wyniki:
A. Oznaczanie wskaźnika alkacymetrycznego.
Badany wskaźnik: tymoloftaleina |
|
|||
Co=0,3g/dm |
|
|
|
|
Grubość kuwetki: 1cm |
|
|
||
max=598nm |
|
|
|
|
Lp. |
V wskaźnika [cm] |
Absorbancja |
||
7 |
0,7 |
0,031 |
Pomiar okazał się mało wiarygodny, wskaźnik prawdopodobnie wywietrzał, wskaźnik zmieniono na błękit bromotymolowy.
Badany wskaźnik:błękit bromotymolowy |
|
|||
Co=0,6g/dm |
|
|
|
|
Grubość kuwetki: 1cm |
|
|
||
max=617nm |
|
|
|
|
Lp. |
V wskaźnika [cm] |
Absorbancja |
||
1 |
roztwór wyjściowy |
0 |
||
2 |
0,2 |
0,119 |
||
3 |
0,3 |
0,203 |
||
4 |
0,4 |
0,266 |
||
5 |
0,5 |
0,32 |
||
6 |
0,6 |
0,386 |
||
7 |
nieznany |
0,264 |
B. Absorbancja rozcieńczonych roztworów wskaźnika.
Badany wskaźnik: zieleń bromokrezolowa |
|
|
|||
Co=0,0002 mol/dm |
|
|
|
|
|
Grubość kuwetki: 1cm |
|
|
|
||
max=628nm |
|
|
|
|
|
Lp. |
V wskaźnika [cm] |
V całk. Roztworu [cm] |
Absorbancja [nm] |
||
1 |
5 |
10 |
1,335 |
||
2 |
2,5 |
10 |
1,004 |
||
3 |
1 |
10 |
0,47 |
||
4 |
1 |
25 |
0,189 |
||
5 |
0,5 |
25 |
0,084 |
Opracowanie wyników:
A. oznaczanie stężenia wskaźnika alkacymetrycznego:
Wykres zależności absorbancji od stężenia roztworu:
stężenie roztworu [ml] |
Ax [nm] |
0,2 |
0,119 |
0,3 |
0,203 |
0,4 |
0,266 |
0,5 |
0,32 |
0,6 |
0,386 |
Lp. |
V [cm ] |
C [kg/m ] |
C [mol/m ] |
Ax [nm] |
1 |
wyjściowy |
|
|
|
2 |
0,2 |
0,0048 |
0,00769 |
0,119 |
3 |
0,3 |
0,0072 |
0,0115 |
0,203 |
4 |
0,4 |
0,0096 |
0,0153 |
0,266 |
5 |
0,5 |
0,012 |
0,0192 |
0,32 |
6 |
0,6 |
0,0144 |
0,023 |
0,386 |
7 |
nieznany |
|
|
0,264 |
|
|
|
|
|
Wielkość |
Wartość |
Odchylenie stand. |
M współ. Ax |
|
|
Współ. Korelacji liniowej [r] |
|
|
Współ. Determinacji [r ] |
|
|
Wł. współ. Ax |
|
|
Współ. Korelacji liniowej [r] |
|
|
Współ. Determinacji [r ] |
|
|
B. Rozcieńczanie wskaźnika alkacymetrycznego. Prawo rozcieńczeń Ostwalda:
Lp. |
C [mol/dm ] |
Absorbancja |
St. Dysocjacji |
1 |
0,0001 |
1,335 |
|
2 |
0,00005 |
1,004 |
|
3 |
0,00002 |
0,47 |
|
4 |
0,000008 |
0,189 |
|
5 |
0,000004 |
0,084 |
|
Wykres zależności absorbancji roztworów od ich stężenia przy max=628nm:
Wnioski:
A. Wartość absorbancji jest wprostproporcjonalna do stężenia roztworu, zatem spełnione zostało prawo Lamberta - Beera.
B. Jeżeli roztwór nie jest buforowany oraz przy odpowiednich wartościach jego stężenia możemy zaobserwować zmianę barwy wskaźnika podczas jego rozcieńczania.