WSPÓLNA POLITYKA ROLNA

Wykład I

1. Wspólna Polityka Rolna jako wspólnotowa - geneza, cele, zasady, ewolucja

2. Rynkowy filar Wspólnej Polityki Rolnej - wspólna organizacja rynków rolnych, tworzenie jednolitego rynku rolnego

3. Branżowe regulacje podstawowych rynków rolnych: rynek zbóż, oleistych, cukru, owoców i warzyw, tytoniu i chmielu, wołowiny, wieprzowiny, mleka, przetworów drobiu i jaj

4. Grupy producencie jako szczególną formą wspólnej organizacji niektórych rynków rolnych

5. Agenda 2000 - przyśpieszenie zmian we WPR (rynek mleka, zbóż, wołowiny i cukru)

6. Rozszerzenie UE o nowe kraje członkowskie a zmiany WPR - bilans podstawowych surowców rolnych - nadwyżki strukturalne, prognozy na rynkach rolnych.

7. Problemy jakości na rynkach - wymogi pod adresem gospodarstw rolnych i produktów (ważniejsze regulacje)

8. Szczególne wymogi pod adresem służb weterynaryjnych konieczny zakres harmonizacji prawa

9. Finansowanie WPR - Europejski Fundusz Gwarancji i Orientacji Rolnej - cele zadania szczegółowe

10. Zarządzenia WPR - kompetencje, organy Wspólnoty, rola kraju członkowskiego - zadania agencji płatniczych wdrożeniowych.

11. Procedury związane z korzystaniem z instrumentów WPR - system IACS, przygotowanie wniosków, korzystanie a interwencji na rynkach rolnych, podstawa wypłacenia środków.

Wykład II

Cele i zasady

WPR - ogół działań podejmowanych przez organy i instytucje UE oraz państw członkowskich z wykorzystaniem zespołu prawnych instrumentów o charakterze ponadnarodowym i narodowym określonym w prawie pierwotnym i wtórnym UE, które mają zapewnić rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich zgodnie z europejskim modelem rolnictwa.

Wspólny rynek rolny - termin obejmujący rolnictwo i handel produktami rolnymi.

Produkty rolne - produkty ziemi, hodowli i rybołówstwa oraz pozostające z nimi w bezpośrednim związku wybory wstępnie przetworzone. Ich lista zawarta jest w aneksie do Traktatu Rzymskiego.

Początki (geneza) WPR

• Zapewnienie wyżywienia w okresie powojennym było jedną z podstawowych trosk gospodarczych i społecznych w krajach powołujących Wspólnoty Europejskie

• Problemy okresu powojennego w krajach powołujących Wspólnoty:

- Zróżnicowanie systemu interwencjonizmu rolnego w poszczególnych krajach, a w efekcie różnice w poziomie cen żywności, która stanowiła dużą część kosztów utrzymania

- Znaczny niedorozwój rolnictwa, a więc niska produktywność ziemi, pracy i kapitału

- Niski stopień samowystarczalności Wspólnoty w zakresie podstawowych produktów rolnych (85%)

- Niższy poziom dochodów rolniczych w stosunku do pozostałych grup zawodowych.

- Wysoki udział rolnictwa w gospodarce (17,5 miliona rolników: UE - 6 na 1957, 7mln rol UE15 w 2003)

Europejska Wspólnota Gospodarcza

• Traktat o powstaniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej podpisane w Rzymie 25.03.1957 i wszedł w życie 01.01.1958r.

• EWG utworzyło sześć państw: Belgia, Holandia, Luksemburg, RFN, Francja i Włochy.

• Celem EWG było utworzenie unii gospodarczej i walutowej między krajami członkowskimi oraz wspólnego rynku o swobodzie przepływu towarów, usług, osób i kapitału.

• Traktat Rzymski zawiera postanowienia dotyczące unii celnej, która miała powstać w ciągu 12 lat okresu przejściowego i obejmować zniesienia ceł i ograniczenia ilościowe jak i pozostałych przeszkód w wymianie handlowej.

Założenia integracyjne a WPR

• Stopniowe znoszenia w handlu między państwami członkowskimi ceł i ograniczeń ilościowych

• Ustanowienie wspólnej taryfy celnej i wspólnej polityki handlowej wobec państw trzecich

• Zniesienie między państwami członkowskimi wszelkich przeszkód, które uniemożliwiają lub hamują przepływ przeczy, osób, usług i kapitałów

• Wprowadzenie wspólnej polityki w dziedzinie rolnictwa

• Zapewnienie wolnej konkurencji na wspólnym rynku poprzez usunięcia wszelkich czynników ją ograniczających

• Wprowadzenie wspólnej polityki w dziedzinie transportu

• Wprowadzenie takich procedur, które umożliwiają koordynacyjne polityki gospodarczej państw członkowskich

• Ujednolicenie ustawodawstwa w zakresie funkcjonowania wspólnego rynku

• Utworzenie ES

Wspólna Polityka Rolna

• Jedna ze wspólnych polityk gospodarczych UE

• Jako polityka ponadnarodowa we wszystkich krajach członkowskich ma te same cele, zasady i mechanizmy oraz kryteria

• Polityka ta dotyczy dwóch współzależnych ze sobą warstw: polityki rolnej i rynkowej

• Jej ewolucja obejmuje zarówno instrumenty regulacji wspólnych rynków jak i politykę strukturalną

Cele WPR - w traktacie rzymskim

• Podnoszenie produkcji rolnictwa - postęp techniczny

• Zapewnienie ludności rolniczej godziwych warunków życia - zwiększenie dochodów oraz osób zatrudnionych w rolnictwie

• Stabilizacja rynku produktów rolnych popyt = podaż

• Zapewnienie bezpieczeństwa dostaw produktów żywnościowych

• Umożliwienie konsumentom kupna produktów po „rozsądnych” cenach

Zasady WPR (Konferencja Rolna EWG w Stresa 1958)

• Wspólny rynek produktów rolnych - swobodny przepływ towarów rolnych między państwami członkowskimi, wprowadzenie wspólnych cen i jednolitych regulacji rynku rolnego

• Preferencja produkcji rolnej Wspólnoty - priorytet w zaopatrzeniu rynku wewnętrznymi produktami rolnymi wytworzonymi na terenie krajów członkowskich i ochronę rynku wewnętrznego przed tańszymi produktami

WYKŁAD III

Wspólna polityka rolna Polityka strukturalna i Polityka rynkowo- cenowa

Polityka rynkowo cenowa Wewnętrzna i zewnętrzna

Wspólna Polityka Rolna Filar I i II

II Polityki strukturalnej Polityka rozwoju obszarów wiejskich

I Filar - Dopłaty bezpośrednie, subsydia eksportowe, mechanizmy rynkowe

Polityka rynkowo - cenowa i strukturalna

Polityka rynkowo cenowa

Jednolity system podtrzymywania rynku - podejmowanie decyzji o rodzaju i zakresie interwencji na rynku rolnym na szczeblu wspólnotowym, finansowanie interwencjonizmu przez budżet wspólnoty

Wspólna organizacja rynków poszczególnych produktów rolnych - jednolita na całym obszarze wspólnoty

Polityka strukturalna - służy przeobrażeniom strukturalnym w rolnictwie

Polityka rynkowo- cenowa

Wewnętrzna

• System cen minimalnych (bazowa, minimalna, interwencyjna)

• System cen docelowych (orientacyjna, wskaźnikowa)

• Zakupy interwencyjne i magazynowanie nadwyżek

• Przeznaczenie produktów rolnych i żywnościowych na cele nieżywnościowe

• Kwotowanie wielkości produkcji

• Dopłaty bezpośrednie dla producentów rolnych

• Redukcja kosztów produkcji (instrumenty polityki kredytowej, dotacje do środków rolnych, polityka podatkowa)

Zewnętrzna

• Ceny, wejścia (ceny minimalne importu, progu ??

• Obciążenie importowe (cła, opłaty wyrównawcze - zniesione w 1995r)

• Regulacje administracyjne (kontyngenty, standardy i normy techniczne, przepisy sanitarne

• Dotacje do eksportu

Redystrybucja dochodu

1. Bezpośrednie zakupy na rynku

Konsument Rynek Rolnik

Konsumenci nabywając na rynku droższe produkty żywnościowe, na skutek wyższych cen produktów rolnych we Wspólnocie wywołanych interwencjonizmem interwencjonizmem protekcjonizmem - dotują rolników

2. Cła i inne opłaty na granicy oraz podatek VAT wpływające do budżetu EWG

Konsument Budżet Rynek Rolnik

Konsumenci nabywają towary obciążone cłami i podatkiem VAT, które w znacznej mierze trafiają do budżetu. Wspólnoty - dotują rolników bo ci są głównymi biorcami środków z tego budżetu za sprawą interwencjonizmu na rynku rolnym.

3. Obowiązkowe wpłaty państw członkowskich wpływające do budżetu EWG

Podatnik Budżet Rynek Rolnik

Obywatele Wspólnoty wspomagają rolnictwo jako podatnicy zasilają budżety krajowe z których część trafia do budżetu Wspólnoty (jako tzw opłata obowiązkowa uzależniona od PKB) a stąd do rolników poprzez system interwencjonizmu

Nowy charakter finansowania WPR

4. Wpływające do budżetu EWG środki z tytułu ceł i innych opłat na granicy oraz podatku VAT

Konsument Budżet Rolnik

Konsumenci nabywając towary obciążone cłami i podatkami VAT, które znaczne części trafiają do budżetu Wspólnoty dotują rolników w postaci dopłat bezpośrednich jednak z pominięciem rynku rolnego

5. Wpływające do budżetu EWG środki obowiązkowych wpłat państw członkowskich

Podatnik Budżet Rolnik

Podatnicy zasilają budżety krajowe, z których część środków trafia do budżetu Wspólnoty (wpłaty uzależnione od wielkości PKB) a stąd do rolników poprzez system dopłat bezpośrednich.

WYKŁAD IV

Reformy WPR w latach 70 i 80

Polityka wzrostu produkcji rolnej i podtrzymywania dochodów rolnych - lata 60

• Szybko rosnące koszty jej stosowania

• Konflikty z partnerami handlowymi

• Pozostawienie polityki strukturalnej w gestii państw członkowskich (nie było jednolitych warunków konkurencji na rynkach rolnych)

Plan Monsholta - 1986

• Wcześniejsze emerytury dla rolników przekazujących ziemię w celu poprawy struktury agrarnej (ograniczenie liczby osób pracujących w rolnictwie)

• Pomoc w celu zwiększenia lub tworzenia nowych gospodarstw rolniczych

• Zmniejszenie powierzchni użytków rolnych (o 5mln ha z przeznaczeniem na zasiedlenia)

• Koncentracja podaży (tworzenie grup producenckich)

• Przywrócenie równowagi pomiędzy podażą a popytem (rynek mleka)

• Poprawa informacji rynkowej (zwiększa przejrzystość rynku)

• Przejawienie polityki strukturalnej w rolnictwie przez instytucje EWG

Zmiany w polityce rynkowo-cenowej w latach 80

1. Wprowadzenie w 1977 r. opłaty współodpowiedzialności jako środka regulującego podaż mleka

• Ponoszenie przez producentów mleka część kosztów likwidacji, nadwyżek na rynku mleka i artykułów mleczarskich

Wprowadzenie w 1984 r. indywidualnych i narodowych kwot produkcji mleka

• Bardzo wysokie kary finansowe nakładane na rolników, którzy przekroczyli przyznane im kwoty indywidualne

3. Określenie pułapu finansowego WPR w latach 1988-1992

• Wzrost wydatków na WPR max 74% stopy wzrostu PKB Wspólnoty

4. Wprowadzenie w roku gospodarczym 1988/89 opłaty współodpowiedzialności z tytułu produkcji zbóż

• Pobieranie z góry i zwracanie wówczas jeśli produkcja zbóż ogółem nie przekracza 160 mln

Sukcesy i porażki I etapu WPR

Nadwyżki i kosztowność 10PR do 1985 r.

• Wzrost produkcji żywności i samowystarczalności żywnościowej

• Negatywne skutki WPR

1. nadwyżki produkcyjne, a w efekcie gwałtowny wzrost kosztów WPR konflikty na tle eksportu z III kraju

2. Stagnacja i wzrost dochodów zróżnicowania min 80% z wydatków w Funduszu Rolnego trafiło do 20% gospodarstw

3. interwencjonizm rynkowo - cenowy ukształtował bardzo korzystne relacje cenowe miedzy cenami środków produkcji a cenami produktów (nadmierna intensyfikacja, czasami prowadząca do zagrożenia środowiska naturalnego)

4. duże dysproporcje w poziomie rozwoju regionów na niekorzyść obszarów ONW (regiony górskie, słabsze gleby, niekorzystny klimat)

Przyczyny reorientacji celów polityki rolnej II etap WPR

• osiągnięto poziom produkcji rolnej zapewniający wysoki standard odżywania się ludności

• ugrupowanie jako całość z obszaru głęboko deficytowego w produkcji plonów rolnych i artykułów żywnościowych

• pogłębianie się nierównowagi na rynkach rolnych

• lawinowy wzrost wydatków na reakcję CAP i zaostrzenie trudności z ich finansowaniem

• wzrost zagrożen dla stanu środowiska naturalnego i zdrowia ludzi

• uwarunkowania międzynarodowe - oskarżenie o nadmierny protekcjonizm

Główne cele WPR od momentu wdrożenia w 1993 r. reformy Mac Sharry'ego

• Poprawa cenowej konkurencyjności rolnictwa umożliwiających wywóz nadwyżek produktów rolnych - spożywczych bez konieczności jej subsydliwia ????

• Poprawa konkurencyjności wytwarzanych w krajach Unii produktów żywnościowych pod względem jakości oraz zdrowotności

• Zapewnienie godziwego standardu życia dla społeczności wsi oraz stabilności dochodów rolniczych

• Zwiększenie wymogów w zakresie ochrony środowiska naturalnego i krajobrazu

- wspieranie gospodarstw rodzinnych

- stwarzanie warunków dla wdrażania przyjaznych temu środowisku metod produkcji w tym zwłaszcza ekologicznych

Reformy Mac Sharre'go

• Obniżenie cen gwarantowanych zbóż i wołowiny, zboża o 35% w ciągu 3 lat, wołowina o 15%

• Wprowadzenie dopłat bezpośrednich - rekompensujących obniżki cen

• Wprowadzono jednolitą cenę interwencyjną na wszystkie gatunki zbóż objęte interwencją (oprócz pszenicy twardej)

• Uniecośtam (nie mogę go rozczytać) wysokości płatności bezpośrednich dla rolników powiązanych z przymusowych lub dobrowolnym odłogowaniem 5-15% powierzchni upraw ponad 92 ton zbóż

• Przedsięwzięcia towarzyszące

- wprowadzenie działań ukierunkowanych na środowisko naturalne w rolnictwie i kształtowanie krajobrazu

- zalesienia części użytków rolnych

- wcześniejsze emerytury dla rolników w wieku od 55 lat

WYKŁAD V

Agenda 200 - kolejna reforma WPR

• Konieczność odniesienia się do roszczenia Unii i kolejnej Rundy …..(???)

• Potrzeba odniesienia się do utrzymującego się braku równowagi na niektórych rynkach (wołowin, mleko)

• Niewystarczające efekty w zakresie ochrony środowiska

• W 1997 roku ogłoszono „Pakiet Pantera” zawierający propozycje zmian we WPR pod nazwą „Agenda 2000”

• Po długotrwałych negocjacjach w marcu 1999 roku podczas szczytu UE w Berlinie przyjęto pakiet „Agenda 2000”

• Agenda 2000 określa zmiany w WPR

Agenda 2000

• Dalsze obniżki cen interwencyjnych : zbóż do 15% do 101.3 Euro/T

• Podwyżka dopłat bezpośrednich tytułu upraw zbóż o 16%

• Zrównoważenie wysokości dopłat bezpośrednich do upraw roślin oleistych i lnu z dopłatami bezpośrednim do zbóż

• Zróżnicowanie rekompensat za odłogowanie, zarówno przymusowe jak i dobrowolne z płatnościami bezpośrednimi

• Kontyngenty produkcji mleka utrzymywane do 2008

• Zmiana zasad interwencji na rynku wołowiny od 1 lipca 2002

• Wprowadzanie „zgodności rynkowej” użyli tzw dobrych praktyk w rolnictwie

• Postulat „modulacji” - dopłaty i przeniesienia się na rozwój

• Zwiększono nacisk na instrumenty towarzyszące dla rozwoju obszarów wiejskich (drugi finar WPR)

Priorytety WPR

• Zintegrowane podejście do ochrony środowiska

• Wielofunkcyjny rozwój rolnictwa

• Różnicowanie działalności gospodarczej - sprzyjające rozwoju obszarów wiejskich

• Podtrzymywanie europejskiego modułu rolnictwa

- większa konkurencyjność

- dbałość o środowisko naturalne

- wysoka jakość produktów rolnych

- kreowanie nowych miejsc pracy

Uwagi końcowe

• Unia Europejska stała się największym exportem żywności

• Udział wydatków na artykuły spożywcze w wydatkach ogółem ludności kształtuje się na poziomie 15%

• Sektor rolny zatrudniony jest ok. 5% zawodowo czynnych dostarcza poniżej 2% PKB - nie kminie tego zdania ale tak jest napisane

• Na podstawie funkcjonowania rolnictwa uznawanych jest model rolnictwa rodzinnego

• Rolnictwo Wspólnoty nie może dobrze funkcjonować przy otwartej konkurencji cenowej na rynku światowym i wymaga protekcyjności wsparcia

• Podtrzymywanie cen interwencyjnych zakupów na rynku rolnym na rzecz rozwoju polityki strukturalnej oraz bezpośredniego podtrzymywania dochodów rolnictwa

• Coraz słabsze zachęty do nadmiernego wzrostu intensyfikacji produkcji

Nowa WPR od 2005 roku

• Dnia 23 czerwca 2003 roku Rada UE obradująca w Luksemburgu osiągnęła porozumienie w sprawie reformy WPR

• Nowa płatność, oddzielna od struktury i wielkości produkcji rolnej - JPG lub JPR równa sumie płatność uzyskano w latach 2000-2002

• Zostanie ona przypisana do uprawnionej powierzchni gruntów rolnych

• Uzyskanie uzależnione od spełnienia wymogów w zakresie dobrej kultury rolnej gruntów, ochrony środowiska bezpieczeństwa żywności, zdrowotności ludzi oraz dobrostan zwierząt tzn wzajemnej zgodności (cross - complience)

Inne reformy

• Dalsza redukcja cen interwencyjnych w zamian za wyższe płatności bezpośrednie

• Zmniejszenie kwot bezpośrednich dla największych gospodarstw (tzw modulacja) z przeznaczeniem na wygospodarowanych środków finansowych na wzmocnienie działań na rzecz rozwoju wsi

• Mechanizm dyscypliny finansowej zapobiegający wzrostowi wydatków budżetowych na WPR ponad limity przyjęte przez Rade UE na posiedzeniu w Berlinie 2002 r.

System doradztwa rolniczego

• Utworzenie 1 stycznia 2007 roku systemu doradztwa dla rolników objętych nowym systemem płatności

• Pierwszeństwo dla rolników otrzymujących ponad 15 tys euro płatności bezpośrednich rocznie

• Zwiększenie roli rozwoju obszarów wiejskich

- dzięki środkom wygospodarowanym w ramach mechanizmu modulacji

• Wsparcie działań podnoszących jakość produktów rolnych, oraz polepszenie metod produkcyjnych

• Wsparcie na dostosowanie do standardów unijnych dot. wymogów środowiskowych, dobrostanu, bezpośrednich

• Wsparcie na wprowadzenie dodatkowych wymogów dotyczących ochrony środowiska oraz dobrostanu zwierząt

- poprawa warunków utrzymywania zwierząt powyżej ZDPR

• Dodatkowe wsparcie inwestycji prowadzonych przez młodych rolników (do 30 tys €)

• Wdrażanie programu Natura 2000

- dotyczących obszarów specyficznych ograniczeniach dla rolnictwa związanych z wymogami środowiskowymi określonymi

• Instrumenty rolno - środowiskowe

WYKŁAD VI

Finansowanie WPR

Polityka rozwoju obszarów wiejskich w UE

Polityka strukturalna (spójności) Polityka rolna

Rejony ………. (?) Filar II Filar I

Rozwój obszarów Bezpośrednie

Wiejskich płatności

EAGGF Płatności

Rynkowe

Sekcja Gwarancji EAGGF

Gwarancja sekcji

Finansowanie WPR z budżetu państwa

• Wydatki budżetowe wyrastają z zaszłości historycznej (ewolucja WPR)

• W roku 1971 wydatki budżetowe na rolnictwo sięgały nawet 79,6 % (wzrost produkcji rolnej i osiągnięcia samowystarczalności)

• Punkty zwrotne stanowiące zapoczątkowanie w latach 80-tych

- Zamrożenie poziomu wspierania cen rolnych

- Kwoty mleczne

- Opłaty współodpowiedzialności

• W 1988 wydatki na rolnictwo obniżono do 67,3%

• Kolejne reformy WPR w 1992 oraz 2000

Struktura wydatków

• Do lat 90-tych wydatki koncentrowały się głównie na wsparciu cen i działań interwencyjnych

• Od 1992 roku największy udział w budżecie rolnym stanowią płatności bezpośrednie

• Wciąż duży odsetek wydatków kierowanych jest na działania związane z zagospodarowaniem nadwyżek produkcji, głównie subsydia

• Działania związane z tzn II filarem WPR pochłaniają ok. 10% całości srodków przeznaczonych na rolnictwo i systematycznie mają wzrastać

Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie (EAGGF)

• Finansowanie WPR odbywa się ze środków EAGGF

• Fundusz powstał w 1962 r.

• Ze względu na dwoisty charakter WPR, obejmuje politykę rynkową i strukturalną w Funduszu wyodrębniono sekcje Gwarancji i Orientacji (1967 r.)

• Podstawowym celem jego utworzenia było finansowanie WPR na podstawie zasad solidarności finansowej

• Fundusz nie ma odrębnej administracji ani prawnie określonego trybu podejmowania decyzji

• Jest zagwarantowane w budżecie Wspólnoty sumę przeznaczonych z góry na określone cele

Środki EAGGF

• Budżet UE

• Wpływy własne

- opłaty nakładane na importowane towary rolne z krajów trzecich w celu wyrównania różnic pomiędzy cenami światowymi w UE

• Opłaty nakładane na producentów buraków cukrowych i cukrownie umożliwiających pozbycie się nadwyżek cukru rynku unijnego

• Innych opłat istniejących w ramach regulacji na poszczególnych rynkach rolnych

Zakres finansowania przez Sekcję Gwarancji

• Działania bezpośrednie - płatności

Działania interwencyjne - w celu podtrzymywania dochodów rolniczych oraz zapewnienia ciągłości dostaw artykułów żywnościowych dla konsumentów

• Subsydia eksportowe stosowane w eksporcie artykułów rolno - spożywczych do krajów trzecich

• Środki towarzyszące

Pomoc dla rolników przechodzących na wcześniejsze emerytury

Obszary LFA (ONW)

Wydatki związane z ………. Ziemi rolniczej

Zakres finansowania przez Sekcje Orientacji

• Inwestycje w gospodarstwach rolnych

• Wsparcie młodych rolników

• Szkolenia

• Przetwórstwo i marketing

• Szeroki rozwój obszarów wiejskich

Finansowanie WPR w latach 2007-2013

• Europejski Fundusz Rolnej Gwarancji EFOR

- płatności bezpośrednie

- mechanizmy rynków

- interwencja

• Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju obszarów Wiejskich (EFRROW)

- program rozwoju obszarów wiejskich

Różnice w płatnościach WPR oraz Funduszu Strukturalnym

Wspólna Polityka Rolna	Programy strukturalne rozwoju terenów wiejskich
Odrębne ustawodawstwo dotyczące WPR oraz Funduszy Strukturalnych
Pochodzenie środków finansowych sekcja Gwarancji EAGGF	Pochodzenie środków finansowych, Fundusze strukturalne sekcja Gwarancji
Celem WPR podtrzymanie cen i dochodów rolniczych	Celem polityki strukt. Jest wsparcie producentów rolnych w zakresie wersyfikacji, działalności gospodarczej i poszukiwania źródeł dochodów poza sektorem produkcji rolnej
Płatności obowiązkowe objęte nimi są wszystkie państwa członkowskie, płatności są jednakowe dla wszystkich członków	Działalność środków w poszczególnych rejonach jest zalezne od akceptacji przygotowanego programu. Poziom finansowania wspólnotowego uzależnionego od rozwoju poziomu gospodarczego
Płatności w całości finansowane są z budżetu UE: państwa członkowskie pokrywają koszty administracyjne	Zasada współfinansowania, środki Unii jedynie uzupełniają wydatki krajowe
Budżet ustalony jest 1 rok płatności dokonywane są ………………….	Wielokrotnie programy zawierające roczne transze - zestawienie wydatków przewidzianych na dany rok
Do realizacji płatności wymagane jest posiadanie przez państwo agencji płatniczej	Środki administrowane są przez instytucje wskazane, przez państwo członkowskie zaakceptowane wnioski
Jednolite procedury dokonywania płatności	Różne procedury dokonywania płatności
Płatności zaliczkowe - środki z krajowych a zwrot z Unijnych po 2 miesiącach	Unia Europejska dostarcza środki finansowe w trybie rzeczywistym
Płatności …………… z wielkością produkcji Płatności realizowane w całości, jednorazowo	Wypłaty realizowane są w oparciu o zatwierdzenie planu przedsięwzięcia faktycznie poniesionego Płatności - nie mam pojęcia co on tu napisał ;)

WYKŁAD VII

Pojęcie wspólnej organizacji rynków rolnych

Wspólna organizacja rynków rolnych oznacza, że:

Na szczeblu wspólnotowym określone SA jednakowe zasady handlu produktami rolnymi

• Kontrola produkcji rolnej

• Finansowanie wspólnotowego rolnictwa

• Wymiana handlowa z państwami trzecimi

W ramach WPR wyodrębniono 20 rynków rolnych na podstawie kryterium branżowego

• Zostały one objęte ochroną prawną na jednakowych we wszystkich państwach członkowskich zasadach określonej w drodze legislacji wspólnotowych

• W każdym wyodrębnionym rynku rolnym przewidziano odmienne katalogi instrumentów prawnych, określonych w odrębnych regulacjach prawa

• Każdy wyodrębniony rynek branżowy obejmuje określone produkty rolne lub grupy takich produktów

Wspólna Organizacja Rynków Zbóż w UE

Podstawowe znaczenia w systemie organizacji rynków rolnych (rozbudowane regulacje prawne)

• Największy udział w produkcji roślinnej (70% gruntów rolnych)

• Zboża odgrywają kluczową rolę w żywieniu ludzi jak i zwierząt

• Ceny zbóż w zasadniczy sposób kształtują poziom cen wielu innych produktów

• Sektor ten pochłania ok. 40% budżetu rolnego UE

Rynek zbóż w UE

• W UE-15 zboża uprawiane SA na powierzchni 35-37 (??)

• Średnie plony wahają się od 4.5 - 5.5 t/ha

• Produkcja zbóż ogółem przekracza 200 mln

• W strukturze produkcji dominuje pszenica, jęczmień, kukurydza

• Najwięksi producenci zbóż: Francja (63-68mln ton), Niemcy (44-46 mln ton), Wielka Brytania (22-25 mln ton), Włochy (19-21mln ton) Hiszpania (18-25mln ton)

• UE jest rejonem nadwyżkowym w produkcji zbóż od lat 70-tych

Reforma na rynku Zbóż

Zasady ustalono w 1962 r.

• Reforma Mac Sharrego (wprowadzenie płatności bezpośrednich oraz jednolitych cen interwencyjnych)

• Reforma 2000 (obniżenie cen interwencyjnych, zwiększenie wsparcia bezpośredniego)

• Reformy sstemu podtrzymywania dochodów

- Oddzielenie płatności bezpośrednich od produkcji poprzez wprowadzenie JPG lub JPR

- Redukcja skali bezpośredniego wparcia dochodów rolniczych na rzecz wzrostu znaczenia funduszy przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich

- Redukcja skali bezpośredniego wparcia dochodów rolniczych poprzez wyłączenie żyta z systemu interwencyjnego oraz zmniejszenie wysokości miesięcznych dopłat do ceny interwencji.

Metody i formy wspierania dochodów producentów zbóż

Interwencja na rynku zbóż (zakupy interwencyjne) - skup interwencyjnych zbóż oraz sprzedaż na rynek wewnętrzny na eksport

Dopłaty bezpośrednie - stanowiące bezpośrednie wsparcie dochodów rolniczych

Wspólna polityka handlowa (regulacje handlu zagranicznego) licencjonowanie eksportu, importu oraz stosowanie refundacji eksportowych bądź opłat eksportowych.

Zmiany cen interwencyjnych

Wyszczególnienie	1995/96	1996/99	2000/01	2001/06
Cena interwencyjna	119,2	119,2	110,3	101,2
Dopłata miesięczna	1,3	1,1	1,0	0,93
Cena interwencyjna w listopadzie	120,5	120,3	111,3	102,2
- w końcu sezonu	128,3	126,9	117,3	107,8
Dopłata bezpośrednia	45,0	54,3	58,7	63,0
Cena finalna w listopadzie	165,5	174,6	170,0	165,2
W końcu sezonu	173,3	181,2	176,0	170,8

System interwencji

• Minimalne wymagania jakościowe

• Objęcie interwencją: pszenicy zwykłej, jęczmienia, kukurydzy, sorgo

• Jednolita cena interwencyjna na wszystkie zboża 101.31 €/t

• Minimalna partia zbóż

• 10 ton pszenicy …… (?)

• 80t dla pozostałych zbóż (Francja 500t, Wielka Brytania 400t)

Terminy skupu interwencyjnego(?)

• 1.08 - 30.04 - Włochy, Hiszpania, Grecja

• 1.12 - 30.06 - Szwecja, Finlandia

• 1.11 - 31.05 - pozostałe kraje członkowskie

Agencje interwencyjne zobowiązane są do zakupu całego zaoferowanego zboża

Centra interwencyjne (w rejonach nadwyżkowych w produkcji zbóż utworzono licencjonowanie magazyny interwencyjne)

Dopłaty bezpośrednie

• Kompensowanie utraconych dochodów z tytułu obniżek cen interwencyjnych i odłogowanie

• Wysokość płatności bezpośrednich jakie otrzymuje państwo członkowskie zależy od struktury produkcji rolnej, wysokości plonów referencyjnych, poziomu produkcji w danym okresie bazowym

Rodzaje dopłat

• Płatności w systemie pełnym (dla producentów rolnych produkcyjnych ponad 92t zbóż rocznie prawny obowiązek wycofania z produkcji rolnej 10% powierzchni gruntów rolnych przeznaczonych pod uprawy zbóż

• Niepełnych (produkujących mniej niż 92t zbóż rocznie obligatoryjnym wyłączeniem gruntów rolnych z produkcji)

Dopłaty bezpośrednie stanowią 61% całego budżetu UE przeznaczonego na rolnictwo

• Najwięksi beneficjenci: Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy,

Wysokości dopłat

• Normatywne określone dopłata do tony zbóż

• Krajowe powierzchnie bazowe

- powierzchnia zasiewów zbóż dla każdego kraju UE lub regionu (średnia z lat 1989-1991)

• Plony referencyjne - średnie plony z hektara w okresie bazowym

- średnia z lat 1986-1990

Obowiązek odłogowania

- Obecnie 10% powierzchni upraw

- zagospodarowanie gruntów rolnych z przeznaczeniem produkcji dla celów produkcji nie żywnościowej

Dopłaty bezpośrednie obejmują

• Wszystkie zboża: pszenica zwyczajna i durum (?), jęczmień, owies, żyto, pszenżyto, sorgo, grykę, proso, kukurydzę

• Oleiste - rzepak, len, słoneczniki, soję

• Wysokobiałkowe - groch i fasole (suche nasiona), groch polny, bobik, bób

• Rośliny włókniste: len i konopie (!) :D

Kwota należnych dopłat bezpośrednich

Stawka płatności (€/t) x plan referencyjny (t/ha) x powierzchnia (ha)

Wspólne ph

Regulacje w imporcie zbóż

• Zmienne opłaty celne w imporcie zbóż i przetworów zboża

• Cła związane z ustaleniami z WTO w imporcie przetworów zbożowych

• Klauzule bezpieczeństwa SSG (jeżeli nadmierny podaż powoduje zakłócenie rynku wewnętrznego i istnieje możliwość nałożenia dodatkowych opłat w imporcie)

• Systemy preferencji (zwłaszcza niektóre kraje Afryki, Karaibów, krajów położonych na wyspach Pacyfiku

Regulacje eksportu

• Refundacje eksportowe - zwiększenie konkurencyjności zbóż

• Opłaty eksportowe

• Eksport bezpośredni z zapasów interwencyjnych UE do krajów trzecich

• trzecich formie pomoc żywnościowej

---