Mięśnie obręczy kończyny dolnej
Grupa przednia mięśni grzbietowych obręczy kończyny dolnej:
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
m. lędźwiowy większy (psoas major m.) |
Warstwa powierzchowna: 1.powierzchnia boczna trzonów dwunastego kręgu piersiowego i pierwszego - czwartego kręgu lędźwiowego (Th12, L1-4) oraz sąsiednich krążków międzykręgowych. Warstwa głęboka: 1.wyrostki poprzeczne (=żebrowe) (transverse processes) wszystkich kręgów lędźwiowych |
1.krętarz mniejszy kości udowej (razem z m. biodrowym. |
Mięsień biodrowo-lędźwowy (iliopsoas m.): 1. zginacz stawu biodrowego (m. lędźwiowy większy wpływa na wielkość ruchu, m. biodrowy dysponuje znaczną siłą) 2. mięsień lędźwiowy mniejszy napina powięź biodrową i łuk biodrowo-łonowy
|
1.tt. lędźwiowe (lumbar arteries) od aorty brzusznej (abdominal aorta) 2.t. biodrowo-lędźwiowa (iliolumbar artery) od t.biodrowej wewnętrznej 3.t.okalająca biodro głęboka (deep circumflex iliac artery) |
1.gałęźie splotu lędźwiowego 2. n. udowy (L1-4) (femoral n.) |
m. lędźwiowy mniejszy ( psoas minor muscle) |
1.trzony dwunastego kręgu piersiowego i pierwszego lędźwiowego (Th12, L1) |
1. powięź biodrowa 2.łuk biodrowo-łonowy 3.wyniosłość biodrowo-łonowa |
|
|
|
m. biodrowy (iliacus muscle) |
1.dół biodrowy (od grzebienia do kolców biodrowych przednich i do kresy granicznej) |
2.krętarz mniejszy |
|
|
|
Grupa tylna mięśni grzbietowych obręczy kończyny dolnej:
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
m. pośladkowy wielki (gluteus maximus m.) |
1.powięź piersiowo-lędźwiowa 2.część powierzchni pośladkowej talerza kości biodrowej, do tyłu od kresy pośladkowej tylnej 3.brzeg boczny kości krzyżowej i guzicznej 4.więzadło krzyżowo-guzowe |
Włókna górnej części: 1.głęboka warstwa pasma biodrowo-piszczelowego (iliotibial tract) Włókna dolnej części: 1.guzowatość pośladkowa kości udowej |
1.utrzymywanie pionowej postawy ciała podczas stania czy chodzenia 2.prostownik stawu biodrowego 3.wyprostowuje tułów przy wstawaniu z położenia siedzącego 4.obracacz na zewnątrz w stawie biodrowym i przywodziciel |
1.t. pośladkowa dolna (inferior gluteal artery) i gałąź powierzchowna t. pośladkowej górnej od t. biodrowej wewętrznej 2.t. okalająca udo przyśrodkowa (medial circumflex femoral artery) 3.t. przeszywająca pierwsza od t.głębokiej uda ( 1st perforating branch) |
1.n. pośladkowy dolny (L5, S1-2) |
m. naprężacz powięzi szerokiej (=m. napinający powięź szeroką) (tensor fasciae latae m.) |
1.strona boczna kolca biodrowego przedniego górnego 2.powięź pośladkowa |
1.pasmo biodrowo-piszczelowe -> kłykieć boczny piszczeli |
1.napina powięź szeroką uda w kierunku podłużnym 2.ustala wyprostowany staw kolanowy 3.wzmacnia pionową postawę ciała 4. zgina zgięty staw kolanowy 5. zgina udo w stawie biodrowym 6. obraca udo do wewnątrz 7.odwodzi udo |
1.t. pośladkowa górna od t. biodrowej wewnętrznej 2.t. okalająca udo boczna od t. głębokiej uda
|
1.n. pośladkowy górny ze splotu krzyżowego
|
m. pośladkowy średni (gluteus medius m.) |
1.powierzchnia pośladkowa talera kości biodrowej między kresą pośladkową przednią a tylną 2.powięź pośladkowa powyżej m.pośladkowego wielkiego |
1.powierzchnia boczna krętarza większego w pobliżu jego wierzchołka |
Części przednie mm: 1.unoszą (zginają udo) Części tylne mm: 2.ruch obrotowy na zewnątrz 3.pochylają bocznie miednice
|
|
|
m. pośladkowy mały (gluteus minimus m.)
|
1.powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej między kresą pośladkową przednią a dolną |
1.powierzchnia przednia krętarza wększego |
|
|
|
m. gruszkowaty (Piriformis m.) |
1. powierzchnia miedniczna kości krzyżowej (otwory krzyżowe II - IV) |
1.strona przyśrodkowa wierzchołka krętarza większego |
1.ruch obrotowy na zewnątrz 2.ruch odwodzenia 3.ruch prostowania 4.pochyla miednice |
1. t.pośladkowa górna 2.t. pośladkowa dolna Od t. biodrowej wewnętrznej |
Gałązki splotu krzyżowego (L5, S1-5) |
Grupa mięśni brzusznych obręczy kończyny dolnej:
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
m. zasłaniacz wewnętrzny (Obturator internus m.) |
1.powierzchnia wewnętrzna błony zasłonowej (internal surface of obturator membrane) 2.kość miedniczna |
1.dół krętarzowy kości udowej |
1.obrót uda na zewnątrz 2.przywodzi udo 3. prostuje udo Może wspierać dźwigacz odbytu podczas oddawania stolca |
1.t. pośladkowa dolna 2.t. zasłonowa (obturator artery) 3.t. sromowa wewnętrzna (internal pudendal artery) |
1. splot krzyżowy (L4-5, S1-2) |
m. bliźniaczy górny (Superior gemellus m.) |
1.kolec kulszowy |
1.ścięgno zasłaniacza wewnętrznego 2.dół krętarzowy kości udowej |
1. wzmagają działanie m. zasłaniacza wewnętrznego |
|
|
m. bliźniaczy dolny (inferior gemellus m.) |
1.górny brzeg guza kulszowego |
|
|
|
|
m. czworoboczny uda (quadratus femoris m.)
|
1.brzeg boczny guza kulszowego |
1.grzebień międzykrętarzowy kości udowej |
1.obraca uda na zewnątrz 2. przywodzi uda 3. prostuje uda |
1. t.pośladkowa dolna 2.t. okalająca udo przyśrodkowa |
1.gałązka części przedniej splotu krzyżowego (L4-5, S1-2) |
m. zasłaniacz zewnętrzny (obturator extrnus m.) |
1.powierzchnia zewnętrzna błony zasłonowej (external surface of obturator membrane) 2.brzeg przedni, dolny i tylny otworu zasłonionego |
1. dół krętarzowy kości udowej (trochanteric fossa of Femur) |
1.przywodziciel uda 2.obraca udo na zewnątrz 3.prostuje udo 4.podtrzymuje głowę kości udowej w pionowej postawie ciała |
1. t. zasłonowa (obturator artery) 2. t. okalająca udo przyśrodkowa |
1. gałąź tylna n. zasłonowego (L3-4) |
MIĘŚNIE UDA
Grupa przednia mięśni uda:
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
Mięsień krawiecki (Sartorius m.) |
1.superior anterior iliac spine |
1.Powierzchnia przyśrodkowa trzonu piszczeli (gęsia stopa powierzchowna) (pes anerinus superficialis) |
W stawie biodrowym 1.zgina 2.odwodzi 3.obraca na zewnątrz W stawie kolanowym: 1.obraca do wewnątrz (zakładanie nogi na nogę) |
1.gałęzie t. udowej, głównie przez gałązki odchodzące od t. okalającej biodro bocznej |
1.gałęzie nerwu udowego |
Mięsień prosty uda (rectus femoris m.)* |
1.anterior inferior iliac spine 2.górny brzeg panewki stawu biodrowego |
1.wspólne ścięgno mięśnia czworogłowego uda 2.guzowatość piszczeli 3.rzepka
|
1.zgina udo wstawie biodrowym 2. prostuje kolano |
|
|
Mięsień obszerny przyśrodkowy (vastus medialis m.)* |
1.warga przyśrodkowa kresy chropawej (medial lip of linea aspera) |
|
1.prostują kolano |
|
|
Mięsień obszerny pośredni (vastus intermedius m.)* |
1.przednia powierzchnia trzonu kości udowej |
|
|
|
|
Mięsień obszerny boczny (vastus lateralis m.)* |
1.warga boczna kresy chropawej (lateral lip of linea aspera 2.część boczna kresy międzykrętarzowej 3.przegroda między mięśniowa boczna |
|
|
|
|
Mięsień stawowy kolana (articularis genus m.)
|
1.przednia powierzchnia trzonu kości udowej przy jej końcu dolny |
1.błona maziowa torebki stawowej |
1.napina torebke stawową 2.zapobiega wpuklaniu torebki stawowej |
|
|
* należą do: mięsień czworogłowy uda (quadriceps femoris m.)
Grupa przyśrodkowa mięśni uda:
-warstwa powierzchowna
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
Mięsień grzebieniowy (pectineus m.) |
1.guzek łonowy (pubic tubercle) 2.grzebień kości łonowej (pecten pubic) |
1.kresa grzebieniowa (pectineal line) |
W stawie biodrowym 1.przywodzi 2.zgina 3.obraca na zewn. |
1. t. zasłonowa 2. gałęzie t. głębokiej uda
|
1.gałęzie nerwu udowego 2.gałąź przednia nerwu zasłonowego |
Mięsień smukły (Gracilis m.) |
1.gałąź dolna kości łonowej (inferior pubic ramus) 2.gałąź kości kulszowej (Ramus of ischum) |
1.gęsia stopa powierzchowna (superficial pes anserinus) 2.powierzchnia przyśrodkowa trzonu piszczeli |
W stawie biodrowym: 1.przywodzi 2.prostuje 3.słabo obraca na zewnątrz W stawie kolanowym: 1.zgina 2.słabo obraca do wewnątrz |
|
1.gałąź przednia nerwu zasłonowego |
Mięsień przywodziciel długi (adductor longus m.)
|
1.przednia powierzchnia obu gałęzi kości łonowej |
1. 1/3 części środkowej wargi przyśrodkowej kresy chropawej |
W stawie biodrowym: 1.przywodzi 2.zgina udo 3.nieznacznie obraca na zewn |
|
1.gałąź przednia newu zasłonowego |
-warstwa środkowa
Mięsień przywodziciel krótki (adductor brevis m.)
|
1.przednia powierzchnia gałęxi dolnej kości łonowej |
1. górna 1/3 części wargi przyśrodkowej kresy chropawej |
W stawie biodrowym: 1.przywodzi udo 2.zgina je 3.obraca na zewnątrz |
1. t. zasłonowa 2. gałęzie t. głębokiej uda |
1.gałąź przednia nerwu zasłonowego |
-warstwa głęboka
Mięsień przywodziciel wielki (adductor magnus m.)
|
1.przednia powierzchnia gałęxi dolnej kości łonowej 2. gałąź kości kulszowej 3.strona boczna guza kulszowego |
Włókna górne (Mięsień przywodziciel najmniejszy (adductor minimus m.): 1.górna 1/3 część wargi przyśrodkowej kresy chropawej Włókna środkowe: 1. warga przyśrodkowa kresy chropawej (poniżej górnych) Włókna dolne: 1.guzek przywodzicieli |
W stawie biodrowym: 1.przywodzi udo 2.prostuje staw lub nieznacznie zgina Włókna górne i środkowe: 3.obracają udo do zewnątrz Włókna dolne: 3.obracają udo do wewnątrz |
1. t. zasłonowa 2. gałęzie t. głębokiej uda |
1.gałąź tylna nerwu zasłonowego 2.nerw piszczelowy (składnik piszczelowy nerwu kulszowego) |
Grupa tylna mięśni uda:
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
Mięsień półścięgnisty (semitendinosus m.) |
1.tylna powierzchnia guza kulszowego |
1.gęsia stopa powierzchowna 2.powierzchnia przyśrodkowa piszczeli 3.przyśrodkowo od stawu kolanowego 4.guzowatość piszczeli |
W stawie biodrowym: 1.prostują udo 2.przywodzą udo W stawie kolanowym: 1.zginają podudzie 2.obracają do wewnątrz podudzie przy zgiętym kolanie |
1.gałęzie t. głębokiej uda
|
1.składnik piszczelowy nerwu kulszowego |
Mięsień półbłoniasty (semimembranosus m.) |
1.tylna powierzchnia guza kulszowego (poniżej półścięgnistego) |
1.powierzchnia przyśrodkowa kłukcia przyśrodkowego piszczeli |
|
|
|
Mięsień dwugłowy uda (biceps femoris m.) |
Głowa długa: 1.tylna powierzchnia guza kulszowego Głowa krótka: 1.warga boczna kresy chropawej w jej 1/3 części środkowej |
1.głowa strzałki |
W stawie kolanowym: 1.zginaja podudzie 2.obracaja na zewnątrz Głowa długa: W stawie biodrowym: 3.prostuje udo 4.przywodzi udo
|
|
Głowa długa: 1.składnik piszczelowy nerwu kulszowego 2.głowa krótka składnik strzałkowy nerwu kulszowego |
MIĘŚNIE PODUDZIA
Grupa przednia:
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
Grupa przednia
m. piszczelowy przedni (tibialis anterior m.) |
1. lateral condyle of Tibia 2. interosseus membrane 3. powięź goleni |
1. k. klinowata przyśrodkowa (powierzchnia podeszwowa) 2. I k. śródstopia (powierzchnia podeszwowa) |
Zgina grzbietowo stopę. Odwraca stopę Ścięgno przyśrodkowo-supinator. Ścięgno bocznie-pronator. Utrzymuje wysklepienie podłużne stopy |
Tętnica piszczelowa przednia Tętnica wsteczna piszczelowa przednia |
n. strzałkowy głęboki
|
m. prostownik długi palców (extensor digitorum longus m. |
1. lateral condyle of Tibia 2. head of Fibula 3.anterior border of Fibula 3. interosseus membrane 5. powięź goleni |
Rozścięgno grzbietowe palców 2-5. (wraz z m. prostownikiem krótkim palców) |
1. W stawie skokowym górnym: zgina grzbietowo stopę. 2. W stawie skokowym dolnym: nawraca. (M. strzałkowy trzeci: nawracacz i odwodziciel stopy). |
Tętnica piszczelowa przednia |
|
m. strzałkowy trzeci (fibularis tertius m.) |
1.anterior surface of Fibula pod prostownikiem długim |
Powierzchnia grzbietowa podstawy V kości śródstopia |
|
|
|
m. prostownik długi palucha (extensor hallucis lungus m.) |
1. powierzchnia przyśrodkowa strzałki 2. błona międzykostna |
Powierzchnia grzbietowa podstawy dalszego paliczka palucha. |
1. Prostuje paluch. 2. Zgina grzbietowo stopę. 3. W słabym stopniu nawraca lub odwraca stopę |
T. piszczelowa przednia |
|
Grupa boczna
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
m. strzałkowy długi (peroneus longus m.) or (fibularis longus m.) |
1.head of fibula 2.superior part of lateral surface of shaft of fibula |
1.kość klinowata przyśrodkowa 2.guzowatość I kości śródstopia |
1.Nawraca i zgina podeszwowo stopę 2. wzmacnia wysklepienie poprzeczne stopy. |
Gałęzie t. piszczeliwej przedniej.
|
n. strzałkowy powierzchowny
|
m. strzałkowy krótki (peroneus brevis m.) (=fibularis) |
1.powierzchnia boczna strzałki 2.przegroda przednia i tylna między mięśniowa goleni |
Guzowatość V kości śródstopia |
Nawraca, odwodzi i zgina podeszwowo stopę. |
Gałęzie t. piszczeliwej przedniej. |
|
Grupa tylna
-warstwa powierzchowna
Mięsień |
Przyczep początkowy |
Przyczep końcowy |
Czynność |
Unaczynienie |
Unerwienie |
m. brzuchaty łydki (gastrocnemius m) |
1. powierzchnia podkolanowa k. udowej 2. tylna powierzchnia torebki stawowej stawu kolanowego Głowa boczna: powyżej kłykcia bocznego Głowa przyśrodkowa: powyżej kłykcia przyśrodkowego |
Guz piętowy. Ścięgno Achillesa wraz z m. płaszczkowatym |
Razem tworzą m. trójgłowy łydki: 1.zgina stopę podeszwowo i odwraca Mięsień brzuchaty łydki: 2.zgina staw kolanowy Głowa przyśrodkowa: 3.obraca na zewnątrz Głowa boczna: 3.obraca do wewnątrz |
Gałęzie t. podkolanowej.
|
n. piszczelowy
|
m. płaszczkowaty (soleus m.) |
1. powierzchnia tylna głowy strzałki 2.górna tylnej powierzchni strzałki 2.łuk ścięgnisty między kością piszczelową a strzałkową 3.kresa mięśnia płaszczkowatego |
Guz piętowy. |
|
Gałęzie: 1. t. piszczelowej tylnej 2. t. strzałkowej
|
|
m. podeszwowy (m. plantaris m.) |
1.powierzchnia podkolanowa kości udowej (powyżej kłykcia bocznego 2.tylna powierzchnia torebki stawu kolanowego |
Guz piętowy. Ścięgno piętowe (lub tuż obok guza piętowego) Czasem część włókien dochodzi do rozcięgna podeszwowego |
1.Napina torebkę stawu kolanowego 2.Czasem napina rozciegno podeszwowe |
Gałęzie: 1. t. piszczelowej tylnej 2. t. strzałkowej
|
|
-warstwa głęboka
m. podkolanowy (m. popliteus) |
1.lateral epicondyle (rowek podkolanowy na ścianie tylnej torebki stawu kolanowego) |
1.powierzchnia tylna piszczeli powyżej kresy mięśnia płaszczkowatego |
1.rozpoczyna zgięcie stawu kolanowego 2.obraca do wewnątrz 3.napina torebkę stawu |
Gałęzie t. podkolanowej.
|
n. piszczelowy
|
m. zginacz palców długi (m. flexor digitorum longus) |
1.tylna powierzchnia piszczeli poniżej kresy m. płaszczkowatego 2.blaszka głęboka powięzi koleni 3.łuk ścięgnisty m. płaszczkowatego
|
Powierzchnia podeszwowa paliczków dalszych palców stopy II-V |
1.Zgina palce stopy we wszystkich stawach 2.zgina podeszwowo stopę 3.odwraca stopę 4.wzmacnia wysklepienie podłużne stopy |
t. piszczelowa tylna
|
|
m. piszczelowy tylny (m. tibialis posterior) |
1. tylna powierzchnia górnej części błony międzykostnej 2.k. piszczelowa 3.k. strzałkowa 4.blaszka głęboka powięzi goleni
|
1.guzowatość k. łódkowatej 2.guzowatość k. klinowatej przyśrodkowej (wysyła także włókna ścięgniste do kości klinowatych: pośredniej i bocznej oraz do kości śródstopia II, III, IV) |
1.odwraca stopę 2.słabo zgina podeszwowo 3.wzmacnia wysklepienie poprzeczne stopy (uzupełnia strzemię ścięgniste stopy) |
1. t. piszczelowa tylna 2. t. strzałkowa
|
|
m. zginacz palucha długi (m. flexor hallucis longus) |
1. środkowa tylna powierzchnia strzałki 2.przegroda międzymięśniowa tylna goleni 3.blaszka głęboka powięzi goleni |
Podstawa paliczka dalszego palucha. |
1.zgina podeszwowo stopę 2.odwraca stopę 3.wzmacnia wysklepienie podłużne stopy |
t. strzałkowa
|
|