2 RODZ STRUKTUR PRODUK.:

*STRUKTURA TECHNOLOGICZNA -skupia jednorodne stanowiska, celem wykonania różnorodnych wyrobów (tylko tokarki i tylko toczenie ale różne wyroby)

*STRUKTURA PRZEDMIOTOWA -skupia różnorodne stanowiska dobrane do wykonania 1-go lub grupy podobnych wyrobów (linia prod.)

3 CELE PRZEDSIĘB.

*zaopatrzenie-dostawa na czas i w odpowiednim czasie

*zbyt- dostarczenie na czas prod. gotowych.

*produkcja

CELE PROD.:

-rzeczowe (-program prod. -oferta wyników -nowości produktów -jakość -terminowość dostaw -elastyczność)

-ekonomiczne (-wynik finansowy -rentowność prod.)

-społeczne (-tworzenie miejsc pracy -zapewnienie dochodów -poprawa warunków pracy)

- oper. kontrolne (porównanie z modelem)

- oper. transportowe (przemieszczanie się prod) -oper. magazynowania

-oper. konserwacji

OPERACJA część procesu prod. realizowana na jednym stanowisku, przez 1 lub grupę pracowników przy danym przedmiocie bez przerw na inną pracę.

CO WYZNACZA CENĘ?

-popyt

-koszt prod.

-cenę produktów konkur

-cenę jaką skłonny jest zapłacić konsument

Czy możliwe jest kwalifikowanie kosztów do STAŁYCH I ZMIENNYCH dla dowolnej wielkości produkcji ???

NIE-wymagane jest określenie przedziału zmienności produkcji (np. od 0 do 2000 są stałe a powyżej zmienne)

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA KOSZTY PROD.

-wielkość produkcji,

-struktura asortymentowa,

-rozwiązania konstrukcyjne,

-technologia wytworzenia,

-organizacja produkcji (decyduje o czasie przerw i pracy)

-stopień wykorzystania parku maszynowego,

-ilość braków,

-wielkość i lokalizacja przedsiębiorstwa.

FUNDUSZE:

*kalendarz. (ilość dni w roku obrazujemy w dniach, godz., min.)

*nominalny (ilośc dni roboczych x ilość zmian x 8 (to fun.1 stanowiska) x ilosc stanowisk

*efektywny (fundusz nominalny x współcz. plan. remontów)

Fef = Fn x ηrem

KOSZTY PRODUKCJI to planowane zużycie wynikające z normy. Koszty prod. tworzą:

- materiał; - robocizna (koszt bezpośredni); -praca maszyn i urządzeń prod.; -administracja na szczeblu wydziałów i całego przedsiębiorstwa; -utrzymanie pomieszczeń i obiektów umożliwiających funkcjonowanie przedsiębiorstwa; -przygotowanie i uruchomienie nowej produkcji; -reklama, dystrybucja, sprzedaż.

KOSZTY PRODUKCJI W ASPEKCIE ;

- przedsiębiorstwa

- wydziału

- linii produkcyjnej

- stanowiska

- wyrobu

KOSZTY WYROBU to koszty całkowite i koszty jednostkowe.

Całkowite

K_c=k_s+n*k_z

Jednostkowy

Kj=kc/n

n-ilość

KRYTERIA PODZIAŁÓW KOSZTÓW

*RODZAJOWE (amortyzacja, koszt zużycia materiałów, koszt zuż. paliw i energii, wynagrodzenia i narzuty, usługi obce, podatki i opłaty, pozostałe koszty)

Koszty bezpośrednie związane bezpośrednio z produktem :

-materiały bezpośrednie -paliwo i energia techno.-płace bezpośrednie i narzuty na nie - koszty specjalne(koszty zużycia narzędzi i przyrządów, nowej produkcji, wynagrodzenia za nowe projekty )

Koszty pośrednie można odnieś do wyrobu:

-koszty wydziałowe(koszty ruchu i ogólnowydział.)

-koszty ogólnozakładowe

(utrzymania zarządu i obiektu)

-kosztyzakupu

-koszty sprzedaży

KRYTERIUM PODZIAŁU ZE WZGLĘDU NA FUNKCJE

-zaopatrzenia(zakupu)

-wytwarzania (przetwarzania zasobów z wyrobów got., operacje technol. i pozatechnol. (magazyn transport)

-koszty sprzedaży (koszt opakowań, dystrybucji promocji)

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA TYP DZIAŁALNOŚCI

-koszt prod. podst. (wytwarzanie prod. na sprzedaż)

-koszt prod. pomocniczej (wyposażenie stanowisk, wytwarzanie oprzyrządowania stanowisk)

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA WIELKOŚĆ PROD.

-stałe

-bezwzględnie stałe (amortyzacja czynsz)

-względnie stałe

-zmienne

-proporcjonalnie (jednostkowe przyrosty wielkości prod. powodują taki sam wzrost k. zmiennych 1:1)

-progresywne (jedn. przyrosty prod. powodują coraz większe przyrosty k.zm.)

-degresywne (jedn. przyrosty prod. powodują coraz mniejsze przyrosty k.zm.)

ORGANIZ.PRZYGOT.PROD

Organizacyjne przygotowanie produkcji składa się z następujących etapów:
1. Produkcyjne przygotowanie produkcji - obejmuje przygotowanie stanowisk roboczych, ukształtowanie struktur produkcyjnych (struktura produkcyjna czy procesowa), przygotowanie środków transportu (zewnętrznego i wewnętrznego), przygotowanie magazynów i opracowanie planów produkcji
2. Zaopatrzeniowe przygotowanie produkcji - zawieranie umów z dostawcami
3. Narzędziowy przygotowanie produkcji - zakup narzędzi i pomocy warsztatowych
4. Zaszeregowanie pracowników
5. Rynkowe przygotowanie produkcji w reklamy, promocje, przygotowanie serwisu
Wszystkie etapy, oprócz pierwszego realizowane są na bieżąco i nie tworzy się dla nich organizacyjne wyodrębnionych komórek.

PROCES PODST. WYTWÓRCZY:

*operacje technol. (cięcie, szlifowanie) O

- operacja kontroli (porównanie efektu końcowego ze wzorcowym)

PROCES PROD. to: - uporządkowany ciąg działań, w wyniku którego powstają gotowe wyroby .

- całokształt czynności w wyniku którego z materiału powstaje produkt gotowy.

- proces transformacji wektora wejścia w wektor wyjścia.

PROCES PROD. WYROBU to wszystkie operacje na 1 wyrobie.

PROCES PROD. KOMÓRKI to wszystkie operacje w 1 komórce na 1 lub wielu wyrobach.

PROCES WYTWÓRCZY dot.wytwarzania produktu, czyli przetwarzania czynników prod.w produkty (wyroby lub usługi). Wiąże się to z planowaniem operacji, harmonogramowaniem operatywnym, sterowaniem ilością i jakością wytwarzania.

Wyróżniamy:

* proces wytw. podst. celem jest wytworzenie produktów na sprzedaż; *proces wyt. pomocniczy celem jest umożliwienie realizacji procesu podst.(remonty,magazyn.); *pr. wytw. obsługi wytwarzania (straż, dozór, ochrona)

SFERA BADAWCZO-ROZWOJOWA B+R

Prace realizowane w sferze B+R:

* badania podstawowe (celem ich jest odkrycie nowych zjawisk)

* prace wdrożeniowe

* badania stosowane

* innowacje techniczne

* prace rozwojowe (weryfikacja prac stosowanych i następuje tu eksperymentalne wytworzenie nowych technologii, produktów)

STRUKTURA PRODUKCYJ. powstaje w wyniku grupowania stanowisk roboczych tj. komórek prod. „0-go” stopnia (KP⁰ ) w komórki prod. 1 stopnia KP^I , które z kolei łączą się w komórki II stopnia KP^II itd. do stopnia ^V.

Kp⁰ - stanowisko robocze

Kp^I - gniazdo prod.

Kp^II - oddział prod.

Kp^III - wydział prod.

Kp^IV - zakład prod.

Kp^V - przedsiębiorstwo wielozakładowe.

UKŁAD KALKULACYJNY KOSZTÓW

1materiały bezpośrednie

2paliwo i energia tech

3koszt zakupu

4płace bezpośrednie

5narzuty na płace bezpo

6inne koszty bezpośr.

7koszty wydziałowe

RAZEM 1-7 TECHNICZNY KOSZT WYTWORZENIA

8koszty ogólnozakład

9strty na brakach

RAZEM 1-9 FABRYCZNY KOSZT WYTWORZENIA

10koszt sprzedaży

RAZEM 1-10 CAŁKOWITY KOSZT WYTWORZENIA

W JAKICH WARUNKACH MOŻNA STOSOWAĆ ANALIZĘ PROGU RENTOWNOŚCI (opłacalności)?

1. koszt stały ma być bezwzględnie stały

2. koszty zmienne na jednostkę muszą być stałe

3. stała cena

4. wielkość sprzedaży = wielkości produkcji

WEKTOR WEJŚCIA to przedmiot pracy, materiał, surowiec, informacja, środki pracy, człowiek, energia.

WEKTOR WYJŚCIA to produkt gotowy, usługa, braki, odpady produkcyjne.

ZADANIA REALIZOWANE PRZEZ PROCES ROZWOJU:

1.projektowanie produktu, określenie funkcji, cech, właściwości, parametrów celem dostosowania produktu do rynku oraz kształtowania tego rynku;

2. proj.procesu, operacji, kolejności tych operacji, ustalanie maszyn, urządzeń niezbędnych do produkcji, kwalifikacji pracowników;

3. proj. zdolności produkt. - możliwości prod.

4. proj.lokalizacji (zakładu, wydziału, komórki, stanowisk, gniazd, linii)

5.zapewnienie czynników produkcji i szkolenie personelu;

6. formułowanie strategii rozwoju;

7. pozyskanie kapitału i finansowanie przedsięwzięcia.

ZARZ.PROD-proces podejmowania decyzji w zakresie nabywania i efektywnego wykorzystywania zasobów produkcyjnych, celem wytworzenia oczekiwanych produktów.

ZASOBY PRODUKCYJNE

-kapitał (aktywa firmy)

-praca (bezp.prod. i administr.)

-ziemia(jej bogactwo, wartości, lokalizacja, urodzaj, surowce)

-informacje (i ich przetwarzanie)

ZDOLNOŚĆ PROD. to możliwość wytworzenia w określonym czasie określonych ilości. Czynniki, które określają zdoln.prod.: 1)maszyny i urządz.(rodzaj, ilość maszyn, stopień dekapitalizacji, wykorzyst.ma wpływ na zdolnosć)

2)powierzchnia-szczególnie przy prod.dużych elementów, praca ręczna, montaż.

3)technologia-jej stopień nowości, innowacyjność operacji, dobór maszyn, urządzeń.

4)cechy wyrobu -pracochłon., jakość, czas wytw. jednostki wyrobu

5)materiały i surowce-ich jakość

6)organiz.produk.-max.wykorz.zasobów poprzez eliminowanie przerw nieuzasadnionych, niewłaściwa organiz.,

7)czynnik ludzki-prac. admin.i produkc., wiedza, kwalifikacje, doświadczenie.

CYKL PROD. - czas realizacji procesu prod., in. czas kalendarzowy od rozpoczęcia procesu prod.do jego zakończenia i przekazania WG odbiorcy (godz., dni, lata)

Czynniki wpływające na cykl prod.: *czas jedn. i czas tpz (czas przygot.-zakończ.) tw (czas wytw.)

Tw = tpz + n*tj

*czasy operaci pozatechnolog.

*wielkość serii produkc.

*sposób przekazywania wyrobu (materiału) z operacji na operację

*kolejność obrabianych wyrobów.

STRUKT. CYKLU PROD. - jt. okres roboczy (operacje technolog. i pozatechnolog.: cięcie, szlif.,) i okres przerw regulamin. i nieplanowan. (awaria, absencja, oczekiwanie na materiał)

MOŻLIWOSCI PRZEKAZYWANIA WYROBU Z OPERACJI NA OPERACJE:

1) szeregowy (przekazujemy materiał ze stanowiska na stanowisko całą serią, musi być zachowana ciągłość pracy na stanowisku)

2) równoległy (następna operacja może rozpocząć się po zakończeniu na poprzednim pakiecie, nie musi być zachowana ciągłość na stanowisku)

3) szeregowo-równoległy (przechodzimy tu pakietami, musi być zachowana ciągłość na stanowisku.

Gdy przechodzimy z krótszej na dłuższą to oper.dłuższa może rozpocząć się po zakończeniu 1 pakietu oper. krótszej (poprzedniej)

Gdy przechodzimy z dłuższej do krótszej moment zakończenia oper. dłuższej i poprzedniej jest jednocześnie momentem rozpoczęcia ostatniego pakietu oper. następnej krótszej.

Zadanie z cykli:

Dla podanego procesu technolog.

operacje	1	2	3	4
Tj [min]	8	2	8	4

Gdzie: wielkość serii n = 60 a wielkość pakietów p = 3 (3*20=60)

1) wyznaczyć graficznie długość cyklu przy przebiegu równoległym:

2) określić czas wytw. 1 i 2 pakietu przy przebiegu równoległym

- czas wywt. 1 pakietu = 480

- czas wytw. 2 pakietu = 480+40=520

3) czy i o ile zmieni się długość cyklu, gdy ilość pakietów zwiększy się do 10? Ustalić zależność między ilością pakietów a długością cyklu)

*wraz ze wzrostem ilości pakietów i zmniejszaniem się ilości sztuk w pakiecie MALEJE długość cyklu produkcyjnego!

4)dobierając wielkość pakietu wyznaczyć najkrótszy cykl wytworzenia całej serii.

n=60 to ilośc pakietów (p) =60

Cykl=[(1*8)*60]+2+8+4=492

Zadanie z rentowności.

Koszty stałe = 16.000; Koszty zmienne = 24 zł/szt.; Cena = 40 zł;

1. Ile co najmniej szt. wyrobu musi producent wyprodukować i sprzedać, aby podjęcie produkcji tego wyrobu było opłacalne?

2. Ustalić analitycznie i graf. zysk przy sprzedaży Q=2.000 szt.

3. Jaka jest niezbędna wielkość sprzedaży do zrealizowania zysku w wysokości 20.000 zł?

4. Ustalić zysk przy produkcji i sprzedaży 20.000 szt. i cenie o 10% niższej niż aktualna (2-ma sposobami)?

5. Przedsiębiorstwo planuje obniżyć cenę wyrobu z 40 zł do 34 zł/szt. Jaka jest wymagana wielkość produkcji i sprzedaży do osiągnięcia zysku w wysokości 20.000 zł?

C=34 zł/szt.; Z=20.000 zł;
Zadanie 2 z rentowności.

Możliwości produkt. i zaopatrz. rynku pozwalają firmie podjąć produkcję wyrobu maksym.30 szt./tyg. Jednocześnie z ustaleń z odbiorcą wynika, że ilość sztuk odbieranych przez niego w tygodniu stanowić będzie wielokrotność 3 szt. Zmiana wielkości produkcji i sprzedaży w rozważanych granicach 0-30 szt. Nie wpływa na cenę, która została ustalona na 50 zł/szt.

1) Określić produkcja ilu szt. tygodniowo jest najbardziej opłacalna i ile wynosi maks.zysk?

Producent nie przewiduje produkcji na magazyn. Rozważyć zagadnienie w następujących sytuacjach:

1) Ks = 300 zł; kzj=30 zł

2) koszty stałe są stałe, a koszty zmienne w zależności od ilości sztuk wytw.tygodniowo.

Il.szt./tydz.	kz
0	0
3	90
6	210
9	300
12	350
15	450
18	490
21	700
24	810
27	970
30	1150

ilość	Przy-chód	koszty	zysk
0	0	300 Ks	- 300
3	150	390 300+90	- 240  150-390
6	300	510	- 210
9	450	600	- 150
12	600	650	- 50
15	750	750	0
18	900	790	110
21	1050	1000	50
24	1200	1110	90
27	1350	1270	80
30	1500	1450	50

3) Ks związane z podjęciem produkcji są stałe w określonym przedziale produkcji:

0-20 szt./tyg. Ks=300 zł

21-25 sz./tyg. Ks=350 zł

26-30 szt./tyg. Ks=500 zł

Wybieramy krotność trzech z podanych przedziałów i liczymy: np. 18*30(kzj)+300 (Ks)=840;

24*30+350=720+350=1070

27*30+500=1310

4) Ks:

0-20 szt./tyg. Ks=300 zł

21-25 sz./tyg. Ks=350 zł

26-30 szt./tyg. Ks=500 zł

kz jak w pkt.2

kzj=dla:

18 szt.-> 27 zł (490/18)

24 szt.-> 33,75 zł

27 szt.-> 36 zł

t1 < t2

1 p*t1 p*t1 p*t1

2 p*t2 p*t2 p*t2

Cykl

1 tw=n*t1

tw=n*t2

2

C

Cykl

1 Tw=n*t1

2 tw=n*t2

Cykl

S,K S

K

S₀

Kz

Ks

0 Q₀ Q

Cena dla klienta

Marża sprzedawcy

Marża dystrybutora

Zysk producenta

Koszt wytwarzania

Nie możemy przekroczyć kosztu wytwarzania !!!

PROCES INNOWACYJNY

Identyfikacja problemy i okazji

Poszukiwanie pomysłów na rozwiązanie

Identyfikacja wielu pomysłów

Zbieranie informacji o pomysłach

Wybór najlepszego pomysłu

Opracow. i wdrożenie nowego pomysłu

Ocena skuteczn.wybranego pomysłu

W razie potrzeby udokumentowanie pomysłu

t1 > t2

1 p*t1 p*t1 p*t1

2 pt2 pt2 pt2

Cykl

t1 = t2

1 p*t1 p*t1 p*t1

2 pt2 pt2 pt2

Cykl

Qo=?

Z= P-K = 0 ; P= C*Qo; K=Ks+kzQo;

C*Qo = Ks+kzQo; C*Qo-kzQo=Ks; Qo(C-kz)=Ks

Q=2.000 szt.

Z= P-K = 40 x 2.000 - (16.000 - 24 x 2.000)= 16.000 zł

Z=20.000

Z= P-K ; Z=C*Q - (Ks - kzjQ); Z+Ks=Q(C-kzj);

I sposób:

Qo= 20.000 szt.

C=40 - 10% = 36 zł

Z=P-K

Z= 20.000*36 - (16.000+24*20.000)= 224.000 zł

II sposób:

Z=(Q-Qo) * (C-kzj)

Qo = 16.000/(36-24)=1333 szt.

Z= (20.000-1333)*(36-24)=224.000 zł

Pt1=20*8=160 3*160=480

1

2 pt2=2*20 2*20 2*20

3 20*8=160 160 160

4 4*20=80 80 80

Cykl = 160+160+160+40+160+80 = 760

1310

1070

840

500

350

300

18 24 27

S,K

S

So 16.000 K

2000 Q

---