OPŁATA PRODUKTOWA I DEPOZYTOWA
I) INFORMACJE OGÓLNE
W ostatnich latach pojawiła się w świecie całkiem nowa filozofia rozwiązywania problemów w zakresie gospodarki odpadami. Sformułowana ona została w połowie lat
90 - tych w ramach OECD oraz Unii Europejskiej pod nazwą rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Na jej podstawie już blisko 10 lat temu kraje Unii Europejskiej rozpoczęły tworzenie systemów gospodarki odpadami. Systemy te oparto na odpowiedzialności producenta wybranego produktu za ten produkt w całym cyklu jego życia, tj. jak można powiedzieć: „od kołyski po grób”, obejmując także odpowiedzialnością odpad po tym produkcie. Praktyczne wdrożenie systemów gospodarki odpadami w krajach Unii Europejskiej zapewniła Dyrektywa Parlamentu i Rady Europejskiej Nr 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, znowelizowana Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2004/12/WE z dnia 11 lutego 2004 r. oraz Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2005/20/WE z dnia 9 marca 2005 r.
Najważniejszym postanowieniem tej Dyrektywy było wprowadzenie obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu części odpadów opakowaniowych. Obowiązek ten został określony
w formie wskaźnika procentowego odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych,
w stosunku do łącznej masy opakowań wprowadzonych na rynek, jaki muszą osiągnąć kraje członkowskie Unii Europejskiej.
W dniu 1 stycznia 2002 roku weszły w życie dwie ustawy, które zapewniły przeniesienie do prawa polskiego postanowień w/w Dyrektywy, a mianowicie:
ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej,
ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,
obie z dnia 11 maja 2001 r.
Założeniem w/w ustaw jest w pierwszym rzędzie zapobieganie wytwarzaniu odpadów, ograniczenie ich ilości i szkodliwości, a jeśli nie jest to możliwe, stworzenie odpowiednich warunków odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych. Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych.
Odzysk i recykling odpadów dotyczy wprowadzenia na rynek krajowy:
produktów w opakowaniach:
z tworzyw sztucznych,
z aluminium,
ze stali, w tym z blachy stalowej,
z papieru i tektury,
ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów) (z dniem 1 stycznia 2008 r., obowiązkom ustawowym podlegać będą opakowania z drewna)
wielomateriałowych
oraz produktów takich jak:
akumulatory kwasowo-ołowiowe,
akumulatory: niklowo-kadmowe, niklowo-żelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (wielkogabarytowe i małogabarytowe),
ogniwa i baterie galwaniczne oraz ich części z wyłączeniem: części ogniw i baterii galwanicznych,
oleje smarowe,
lampy wyładowcze z wyłączeniem świetlówek kompaktowych (uchyla się
z obowiązków ustawowych z dniem 1 stycznia 2008 r.)
opony.
PALETY DERWNIANE
Począwszy od 1 stycznia 2006 r., przedsiębiorcy wprowadzający na terytorium kraju produkty na paletach drewnianych zobowiązani są do uwzględnienia w masie wprowadzonych na terytorium kraju opakowań podlegających obowiązkowi odzysku, również i palet drewnianych. Ich masa ma więc wpływ na masę opakowań, od której przedsiębiorca musi liczyć poziom odzysku. Dotyczy to wyłącznie palet, które po raz pierwszy wraz z produktem zostały wprowadzone na terytorium kraju.
Gdy jednak przedsiębiorca w 2006 r. nie osiągnął wymaganego łącznego poziomu odzysku dla opakowań, to miał obowiązek obliczyć i wpłacić na konto urzędu marszałkowskiego - opłatę produktową (zał. nr 5). Wtedy w wyliczeniach nie uwzględniał stawki opłaty dla palet drewnianych (bo wynosi ona 0 zł), ale stawki dla pozostałych opakowań wprowadzonych przez niego na rynek. Przy obliczaniu opłaty produktowej są uwzględniane wszystkie opakowania, w tym również palety drewniane, co ma wpływ na wysokość należnej opłaty produktowej. W przypadku nie osiągnięcia wymaganego łącznego poziomu odzysku dla opakowań za 2007 r., przedsiębiorcy wprowadzający na terytorium kraju produkty na paletach drewnianych, będą liczyć opłatę wg stawki opłaty produktowej ustalonej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie stawek opłat produktowych (Dz. U. Nr 225, poz. 1645), które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. Zgodnie z powyższym, stawka opłaty produktowej dla opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów ), w tym palet drewnianych wynosi 0,32 zł za 1 kg.
Od 2004 r. obowiązek recyklingu nie dotyczył palet drewnianych, natomiast w zawiązku ze zmianą załącznika nr 1 do ustawy, będzie on ich dotyczył począwszy od 2008 r.
Od 2008 r. w zakresie opakowań z materiałów naturalnych grupa ta zostanie zastąpiona kategorią opakowań z drewna. Dla tej grupy opakowań nie przewidziano żadnych wyłączeń z obowiązku odzysku i recyklingu. Oznacza to, że od 1 stycznia 2008 roku przepisami ustawy zostaną objęci również przedsiębiorcy, którzy dotychczas od 2004 r. byli wyłączeni
z przepisów ustawy (dotyczy zapewnienia poziomu recyklingu), a wprowadzają na rynek produkty na paletach drewnianych.
Przedsiębiorca wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, jest obowiązany osiągnąć:
1) do dnia 31 grudnia 2007 r. co najmniej 50 % poziom odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadził produkty, oraz
2) do dnia 31 grudnia 2014 r. co najmniej 60 % poziom odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadził produkty.
Pierwszy raz roczne sprawozdanie za łączny odzysk odpadów opakowaniowych przedsiębiorcy złożyli za rok 2006 r. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 maja 2005 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 103, poz. 872), które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2006 r., przedsiębiorcy w 2007 r. obowiązani są do osiągnięcia:
50% poziomu odzysku odpadów opakowaniowych, łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili produkty na terytorium kraju
25% poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili produkty na terytorium kraju,
poziomy recyklingu dla każdego z rodzajów opakowań i produktów wprowadzanych przez nich na terytorium kraju.
W art. 12 ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, określone zostały zasady obliczania opłaty produktowej w przypadku nieuzyskania wymaganego poziomu recyklingu oraz łącznego poziomu odzysku dla opakowań.
SZCZEGÓŁOWY SPOSÓB OBLICZANIA OPŁATY PRODUKTOWEJ
Z TYTUŁU NIEWYKONANIA OBOWIĄZKU ODZYSKU ODPADÓW OPAKOWANIOWYCH
(na podstawie Załącznika nr 5 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej)
Wysokość należnej opłaty produktowej z tytułu niewykonania obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych należy obliczać według wzoru:
OP odzysk = |
(M1 x OP1 + M2 x OP2+…+ M6 x OP6) |
x (P odzysku x M całkowita - M odzyskana) |
|
M całkowita |
|
gdzie:
OP odzysk - oznacza wysokość należnej opłaty produktowej w zł;
M z indeksem liczbowym - oznacza odpowiednio masę w kg danego rodzaju opakowania wprowadzoną przez przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju, przy czym:
M1 - dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych,
M2 - dotyczy opakowań z aluminium,
M3 - dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej,
M4 - dotyczy opakowań z papieru i tektury,
M5 - dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
M6 - dotyczy opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów);
OP z indeksem liczbowym - oznacza odpowiednio stawkę jednostkową opłaty produktowej w zł za kg dla danego rodzaju opakowania, określoną w obowiązującym w danym roku rozliczeniowym rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych, przy czym:
OP1 - dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych,
OP2 - dotyczy opakowań z aluminium,
OP3 - dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej,
OP4 - dotyczy opakowań z papieru i tektury,
OP5 - dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
OP6 - dotyczy opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów);
P odzysku - wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w danym roku poziom odzysku;
M całkowita - oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych
przez przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju;
M odzyskana - oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów odpadów opakowaniowych
poddanych odzyskowi w roku sprawozdawczym.
II) WYBRANE DEFINICJE
„Opłata produktowa” - jest to opłata obliczana i wpłacana za opakowania w przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów w opakowaniach, o których mowa
w załączniku nr 1 do ustawy, a także opłata obliczana i wpłacana w przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów wymienionych w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy, z wyłączeniem akumulatorów kwasowo-ołowiowych.
„Przedsiębiorca”:
przedsiębiorca, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j.: Dz. U. z 2007 r., Nr 155, poz. 1095), wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy i produkty wymienione w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy,
przedsiębiorca, niebędący wytwórcą produktu lub produktu w opakowaniu, który zlecił wytworzenie tego produktu lub produktu w opakowaniu oraz którego oznaczenie zostało umieszczone na produkcie lub produkcie w opakowaniu,
importer produktów w opakowaniach lub niektórych produktów - wprowadzającego te produkty na rynek krajowy,
importer oraz wewnątrzwspólnotowy nabywca importujący i dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów lub produktów w opakowaniach na potrzeby własne,
wytwórca produktów w opakowaniach lub niektórych produktów - wprowadzającego te produkty na rynek krajowy,
przedsiębiorca, który pakuje produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę
i wprowadza je na rynek krajowy,
przedsiębiorca prowadzący jednostkę lub jednostki handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 500 m 2, w której sprzedaje się produkty tam pakowane,
przedsiębiorca prowadzący więcej niż jedną jednostkę handlu detalicznego
o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5 000 m 2, bez względu na powierzchnię pojedynczej jednostki, sprzedającego produkty w tych jednostkach pakowane,
przedsiębiorca wprowadzający na terytorium kraju w drodze importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towary, których częściami składowymi lub przynależnościami są produkty wymienione w zał. nr 2 i 3 do ustawy,
przedsiębiorca wprowadzający na terytorium kraju produkty lub produkty
w opakowaniach w drodze importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia na potrzeby własne.
Nie uważa się za importera lub wewnątrzwspólnotowego nabywcy przedsiębiorcy, który dokonuje eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy uprzednio importowanych lub wewnątrzwspólnotowo nabytych produktów lub produktów w opakowaniach.
Przepisów ustawy nie stosuje się do przedsiębiorcy, który eksportuje lub dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów lub produktów w opakowaniach, które uprzednio zostały wprowadzone na terytorium kraju w drodze importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Opakowania lub produkty wymienione w ustawie uważa się za wprowadzone do obrotu tylko raz. Oznacza to, że każde ponowne użycie opakowania wielokrotnego użytku nie jest ewidencjonowane jako wprowadzone na rynek krajowy.
„Oznaczenie” - znak towarowy w rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 119 z 2003 r., poz. 1117 z późn. zm.) lub firma, nazwa przedsiębiorcy, a w przypadku osoby fizycznej - imię i nazwisko przedsiębiorcy lub nazwę, pod którą wykonuje działalność gospodarczą.
„Opakowanie wielomateriałowe” - opakowanie wykonane co najmniej z dwóch różnych materiałów, tak że nie można ich rozdzielić w sposób ręczny lub przy zastosowaniu prostych metod mechanicznych.
Wprowadzenie opakowań lub produktów następuje:
w przypadku wytworzenia produktu w opakowaniu wprowadzenie na terytorium kraju opakowań następuje w dacie ich wydania z magazynu w celu ostatecznego wprowadzenia do obrotu,
w przypadku importu produktów lub produktów w opakowaniach uważa się, że importer wprowadza na terytorium kraju produkty lub produkty
w opakowaniach w dacie ich dopuszczenia do obrotu na terytorium kraju,
w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów lub produktów
w opakowaniach uważa się, że przedsiębiorca wprowadza na terytorium kraju produkty lub produkty w opakowaniach w dacie wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów lub produktów w opakowaniu.
III) OBLICZENIE OPŁATY PRODUKTOWEJ
Do ponoszenia opłaty produktowej obowiązany jest przedsiębiorca, który nie osiągnie wymaganego poziomu odzysku i recyklingu w danym okresie rozliczeniowym.
Za nie złożenie stosownych sprawozdań lub ich nierzetelność grozi kara grzywny
Opłatę produktową oblicza się jako iloczyn stawki opłaty i różnicy pomiędzy wymaganym a osiągniętym poziomem odzysku (recyklingu) przeliczonej na wielkość wyrażoną w masie albo ilości produktów lub opakowań.
Od 1 kwietnia 2005 r. masę lub ilość odpadów poddanych odzyskowi lub recyklingowi ustala się na podstawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling, które prowadzący odzysk lub recykling jest obowiązany wydać na wniosek przedsiębiorcy lub organizacji, przekazujących odpady do odzysku lub recyklingu, w terminie 7 dni od dnia wpływu wniosku. Prowadzący odzysk lub recykling sporządza dokumenty potwierdzające odrębnie odzysk i odrębnie recykling w trzech egzemplarzach, przy czym jeden egzemplarz jest przeznaczony dla przekazującego odpad do odzysku i recyklingu, drugi egzemplarz dla przyjmującego odpad do odzysku i recyklingu, natomiast trzeci egzemplarz dla wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.
w przypadku gdy przedsiębiorca lub organizacja korzysta z usług innego posiadacza odpadów w przekazaniu odpadów do odzysku i recyklingu, wniosek
o wydanie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling przedsiębiorca lub organizacja przekazuje temu posiadaczowi odpadów, który
w imieniu przedsiębiorcy lub organizacji przedkłada go prowadzącemu odzysk lub recykling.
Od 7 kwietnia 2005 r. do 31 grudnia 2006 r., obowiązywało rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 31 marca 2005 r. w sprawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling (Dz. U. Nr 58, poz. 510).
Od 1 stycznia 2007 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling (Dz. U. Nr 247, poz. 1816).
W przypadku, gdy przedsiębiorca samodzielnie dokonuje odzysku lub recyklingu odpadów zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o odpadach, masę lub ilość odpadów poddanych odzyskowi lub recyklingowi ustala się na podstawie ewidencji odpadów prowadzonej przez tego przedsiębiorcę. Posiadana ewidencja powinna umożliwić ustalenie faktu przekazania do odzysku lub recyklingu określonej masy lub ilości odpadów w imieniu konkretnego przedsiębiorcy.
W przypadku eksportu odpadów lub wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów w celu poddania odzyskowi lub recyklingowi, masę lub ilość odpadów ustala się na podstawie dokumentu potwierdzającego ten eksport lub faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów.
począwszy od dnia 13.10.2005 r. - w przypadku eksportu odpadów w celu poddania ich odzyskowi lub recyklingowi przedsiębiorca jest obowiązany przedstawić również oświadczenie, że odzysk lub recykling odbywa się
w instalacjach spełniających takie same wymagania jak określone dla instalacji eksploatowanych na terytorium kraju.
Od dnia 13.10.2005 r.:
przy obliczaniu osiągniętych poziomów odzysku dla odpadów opakowaniowych
i poużytkowych do odzysku zalicza się procesy R1-R9, R13 i R14 wymienione w zał. nr 5 do ustawy o odpadach,
przy obliczaniu osiągniętych poziomów recyklingu dla odpadów opakowaniowych
i poużytkowych do recyklingu zalicza się procesy R2-R9 i R14 wymienione
w zał. nr 5 do ustawy o odpadach.
Stawki opłat produktowych z dniem 1 stycznia każdego roku kalendarzowego podlega podwyższeniu w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjętym w ustawie budżetowej za rok poprzedni. Minister właściwy do spraw ochrony środowiska nie później niż do 30 września każdego roku ogłosi w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej lub Monitorze Polskim wysokość maksymalnych stawek opłat produktowych na następny rok.
Obowiązek wpłacania opłaty produktowej powstaje na koniec roku kalendarzowego. Opłata winna być wpłacana na odrębny rachunek bankowy właściwego urzędu marszałkowskiego do dnia 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy. W tym przypadku ustawodawca określił właściwość zarówno Marszałka Województwa jak i Urzędu Marszałkowskiego wg siedziby lub miejsca zamieszkania przedsiębiorcy.
W przypadku nie dokonania przez przedsiębiorcę wpłaty, Marszałek Województwa wydaje decyzję, w której określa wysokość zaległości z tytułu opłaty produktowej.
W razie nieterminowego uiszczenia opłat produktowych lub uiszczenia ich
w wysokości niższej od kwoty należnej naliczane są odsetki za zwłokę w wysokości
i na zasadach określonych w przepisach działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. Nr 8 z 2005 r., poz.60).
W województwie świętokrzyskim, wpłat z tytułu opłat produktowych należy dokonywać na rachunek bankowy:
Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach
BGŻ S.A. Oddział Regionalny w Kielcach
Nr 66 2030 0045 1110 0000 0114 2450
- z dopiskiem „opłata produktowa” za ………..rok.
Z dniem 1 kwietnia 2005 r., w przypadku wprowadzenia na terytorium kraju produktu w opakowaniu wielomateriałowym, całą masę tego opakowania uwzględnia się w masie opakowań, których rodzaje wymieniono w załączniku nr 1 do w/w ustawy, według rodzaju materiału, którego zawartość w masie opakowania wielomateriałowego jest największa.
IV) WAŻNIEJSZE OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCÓW:
Zgłoszenie marszałkowi województwa, właściwemu ze względu na siedzibę przedsiębiorcy, faktu rozpoczęcia działalności objętej przepisami ustawy w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia tej działalności oraz zgłaszanie zmian danych zawartych
w zgłoszeniu oraz zgłoszenie likwidacji działalności.
Prowadzenie tzw. dodatkowej ewidencji w sposób umożliwiający ustalenie ilości wprowadzonych na rynek opakowań i produktów wymienionych w załącznikach do w/w ustawy.
Uzyskanie wymaganego przepisami prawa poziomu odzysku i recyklingu.
Złożenie właściwemu marszałkowi, w terminie do dnia 31 marca za poprzedni rok kalendarzowy, rocznego sprawozdania dotyczącego ilości wprowadzonych na rynek opakowań i produktów, wielkości osiągniętych poziomów odzysku i recyklingu
i jeżeli nie uzyskano wymaganego poziomu odzysku i recyklingu, naliczenie opłaty produktowej.
Wniesienie opłaty produktowej na konto właściwego urzędu marszałkowskiego do 31 marca następnego roku kalendarzowego.
Przedsiębiorca może realizować obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych:
samodzielnie,
poprzez poddanie, we własnym zakresie, odzyskowi lub recyklingowi zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o odpadach wyłącznie wytworzone przez siebie odpady opakowaniowe lub poużytkowe,
poprzez poddanie odzyskowi lub recyklingowi odpadów zebranych poprzez zorganizowaną przez siebie sieć ich selektywnego zbierania, takiego samego rodzaju i w takiej samej masie lub ilości jak powstałe
z wprowadzonych przez siebie na terytorium kraju produktów lub produktów w opakowaniach,
za pośrednictwem organizacji odzysku.
Zarówno przedsiębiorca, jak i organizacja odzysku może zlecić wykonanie poszczególnych czynności związanych z odzyskiem i recyklingiem posiadaczowi odpadów spełniającemu wymagania określone w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r.
o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.).
V) OBOWIĄZUJĄCE PRZEPISY PRAWNE
(Uwaga! Do dnia 31 marca 2008 r. należy rozliczyć rok 2007).
USTAWA
Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (t.j. Dz. U. z 2007 r., Nr 90, poz. 607).
WZORY ROCZNYCH SPRAWOZDAŃ
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 listopada 2006 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (Dz. U. Nr 226, poz. 1654) - dotyczy rozliczeń za 2006 r. i za 2007 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 listopada 2005 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (Dz. U. Nr 234, poz. 1996) - dotyczy rozliczeń za 2005 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2003 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (Dz. U. Nr 220, poz. 2189) - dotyczy rozliczeń za 2003 i 2004 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2001 r. w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (Dz. U. Nr 157, poz. 1865) - wejście w życie 1 stycznia 2002 r. - dotyczy rozliczeń za 2002 r.
POZIOMY ODZYSKU I RECYKLINGU
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 109, poz.752) - rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2008 r.
- dotyczyć będzie rozliczeń za 2008 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 maja 2005 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 103, poz. 872) - dotyczy rozliczeń za 2006 r. i za 2007 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2003 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 104, poz. 982) - dotyczy rozliczeń za 2004 r. i 2005 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2001 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 69, poz. 719) - dotyczy rozliczeń za 2002 i 2003 r.
STAWKI OPŁAT PRODUKTOWYCH
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie stawek opłat produktowych (Dz. U. Nr 225, poz. 1645) - weszło w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. - dotyczy rozliczeń za 2007 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 sierpnia 2005 r. w sprawie stawek opłat produktowych - dotyczy rozliczeń za 2006 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 października 2003 r. w sprawie stawek opłat produktowych (Dz. U. Nr 180, poz. 1768) - dotyczy rozliczeń za 2004 r. i 2005 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2001 r. w sprawie stawek opłat produktowych (Dz. U. Nr 116, poz. 1235) - dotyczy rozliczeń za 2002 i 2003 r.
DOKUMENTY POTWIERDZAJĄCE ODRĘBNIE ODZYSK I ODRĘBNIE RECYKLING
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 31 marca 2005 r. w sprawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling (Dz. U. Nr 58, poz. 510) - weszło w życie z dniem ogłoszenia, tj. 7 kwietnia 2005 r. Obowiązywało do dnia 31 grudnia 2006 r.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling (Dz. U. Nr 247, poz. 1816) - weszło w życie 1 stycznia 2007 r.
OLEJE ODPADOWE
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie szczegółowych warunków, jakie powinien spełnić przedsiębiorca produkujący
w kraju oleje smarowe z udziałem wytworzonych w kraju olejów bazowych pochodzących z regeneracji, w celu włączenia ich do rzeczywiście uzyskanego poziomu recyklingu (Dz. U. Nr 131, poz. 1475).
VI) WAŻNIEJSZE ZMIANY PRZEPISÓW PRAWNYCH
Wprowadzone w 2003 r.
Rozszerzenie kręgu przedsiębiorców objętych przepisami ustawy o obowiązkach przedsiębiorców, którzy pakują produkty wytworzone przez innych przedsiębiorców
i wprowadzają je na rynek krajowy (art. 1 ust. 1a) oraz przedsiębiorców niebędących wytwórcami produktu lub produktu w opakowaniu, którzy zlecili wytworzenie tego produktu lub produktu w opakowaniu oraz których oznaczenie zostało umieszczone na produkcie lub produkcie w opakowaniu (art. 1 ust. 1b), a także jednostki handlu detalicznego (art. 1 ust. 2 pkt 2).
Doprecyzowanie zakresu podmiotów objętych przepisami ustawy poprzez dodanie importerów importujących towary na potrzeby własne (art. 2 pkt 3a).
Wprowadzenie możliwości nieuwzględniania - przy obliczaniu poziomów odzysku
i recyklingu wprowadzonych na rynek opakowań lub produktów, które zostały wyeksportowane przez przedsiębiorcę innego niż wytwórca tych produktów lub produktów w opakowaniach na podstawie dokumentów potwierdzających eksport (art. 3 ust. 11a).
Wyłączenie możliwości uwzględniania przy obliczaniu poziomów odzysku
i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych, importowanych odpadów opakowaniowych i poużytkowych, które poddaje się odzyskowi i recyklingowi
w kraju (art. 3 ust. 11b),
Wyeliminowanie obowiązku podwójnej sprawozdawczości dla przedsiębiorców
i organizacji, którzy nie wypełnili obowiązku osiągnięcia określonych poziomów odzysku i recyklingu (art. 10 ust. 4),
Dookreślenie zakresu informacji, które ma zawierać dodatkowa ewidencja (art. 11 ust. 1),
Dookreślenie wymaganej dokumentacji, na podstawie której określa się osiągnięte poziomy odzysku i recyklingu (art. 11 ust. 1a - 1d),
Wprowadzenie możliwości rozliczenia "nadwyżki". Zgodnie z art. 11a, przedsiębiorca, który wykonał obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych, w wielkości przekraczającej wymagany w danym roku poziom odzysku lub recyklingu, może rozliczyć masę lub ilość odpadów opakowaniowych lub poużytkowych przekraczająca wymagany poziom odzysku lub recyklingu w następnym roku kalendarzowym.
Ujednolicenie zapisów ustawy poprzez zastąpienie w całej ustawie wyrazu “sprzedaży” wyrazami “wprowadzenia na rynek krajowy”,
Wprowadzenie terminu "przynależności" zdefiniowanego w Kodeksie cywilnym.
Wprowadzone z dniem 1 stycznia 2004 r.
W 2004 r. przedsiębiorcy muszą w nieco inny sposób niż w dwóch poprzednich latach rozliczać się z obowiązków wynikających z przedmiotowej ustawy. Zwiększa się liczba przedsiębiorców objętych tym obowiązkiem. Wyłączenie, wynikające z art. 45 ustawy o opłacie produktowej, przestało obowiązywać. Obowiązkowi recyklingu i odzysku i ewentualnie konieczności uiszczania opłaty produktowej podlegają wszyscy przedsiębiorcy wprowadzający na rynek krajowy produkty w opakowaniach
i produkty wymienione w załącznikach do w/w ustawy.
Za 2004 r. należy rozliczać się z większego niż do tej pory asortymentu opakowań. Przestała obowiązywać klasyfikacja PKWiU, która wykluczała niektóre ich rodzaje, np. etykiety, pojemniki z drutu czy rozciągliwą folię.
Wyłączono z ustawy obowiązek uzyskiwania odpowiednich poziomów odzysku
i recyklingu opakowania mających bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi określonymi w przepisach Prawa farmaceutycznego(jeżeli powstające z nich odpady opakowaniowe są odpadami niebezpiecznymi w rozumieniu ustawy o odpadach) oraz opakowania po środkach niebezpiecznych w rozumieniu przepisów ustawy
o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (zmiana w załączniku nr 4). Wyłączono także obowiązek uzyskiwania 15 % poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych
z materiałów naturalnych - palet drewnianych (zmiana w załączniku nr 4).
Z dniem 15.06.2004 r. spod działania ustawy zostały wyłączone m.in.: urządzenia klimatyzacyjne zawierające substancje zubożające warstwę ozonową, urządzenia chłodnicze i zrażające oraz pompy ciepła poza urządzeniami dla gospodarstw domowych zawierające substancje zubożające warstwę ozonową, chłodziarki
i zamrażarki typu domowego zawierające substancje zubożające warstwę ozonową.
Rozszerzono również przepisy o zagadnienia dotyczące wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz wnątrzwspólnotowej dostawy.
W przypisach do załącznika nr 1 w/w ustawy zdefiniowano opakowania wielomateriałowe jako opakowania wykonane, z co najmniej dwu różnych rodzajów materiałów tak, że nie można ich rozdzielić w sposób ręczny lub przy zastosowaniu prostych metod fizycznych (definicja przeniesiona z decyzji Komisji 97/138/WE).
Zdefiniowano termin "wprowadzenie na rynek krajowy" jako wprowadzenie na terytorium kraju (art. 2 pkt 12a). W przypadku importu produktów lub produktów w opakowaniach uważa się, że importer wprowadza je na terytorium kraju w dacie ich dopuszczenia do obrotu na terytorium kraju (art. 3 ust. 6), natomiast w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów lub produktów w opakowaniach uważa się, że przedsiębiorca wprowadza je na terytorium kraju w dacie wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów lub produktów
w opakowaniach (art. 3 ust. 6a).
Wprowadzone z dniem 1 kwietnia 2005 r.
Rozszerzenie kręgu przedsiębiorców objętych przepisami ustawy o obowiązkach przedsiębiorców. Ustawa określa obowiązki przedsiębiorców, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1087 z późn. zm.), wprowadzających na terytorium kraju produkty
w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy i produkty wymienione w zał. nr 2 i 3 do ustawy, a także przedsiębiorców wprowadzających na terytorium kraju produkty lub produkty w opakowaniach w drodze importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia na potrzeby własne,
Wprowadzenie terminów: "oznaczenie", „opakowanie wielomateriałowe”,
Nałożenie na przedsiębiorców wprowadzających na terytorium kraju produkty
w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy, obowiązku osiągnięcia w 2007 r. co najmniej 50% poziomu odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili produkty,
Z dniem 1 kwietnia 2005 r., w przypadku wprowadzenia na rynek krajowy produktu
w opakowaniu wielomateriałowym, całą masę tego opakowania uwzględnia się
w masie opakowań, których rodzaje wymieniono w załączniku nr 1 do w/w ustawy, według rodzaju materiału, którego zawartość w masie opakowania wielomateriałowego jest największa,
Zmiana w samodzielnym realizowaniu obowiązku zapewnienia odzysku,
a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych,
Wprowadzenie nowych dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling,
Nie wnoszenie opłaty produktowej przez przedsiębiorcę, której łączna roczna wysokość nie przekracza kwoty 50 zł.
Wprowadzone z dniem 13 października 2005 r.
Nałożenie na przedsiębiorców obowiązku osiągnięcia do dnia 31 grudnia 2014 r. co najmniej 60% poziomu odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili produkty (art. 3, ust. 2a pkt 2),
Wyłączenie możliwości uwzględniania przy obliczaniu poziomów odzysku odpadów, masy opakowań wielokrotnego użytku użytych powtórnie,
Zdefiniowanie procesów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych,
Doprecyzowanie obliczania poziomu recyklingu olejów odpadowych (art. 3, ust. 11c). Regeneracja olejów odpadowych może odbywać się wyłącznie w instalacjach, które znalazły się w wykazie prowadzonym przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska,
przedstawienie przez przedsiębiorcę eksportującego odpady w celu poddania ich odzyskowi lub recyklingowi oświadczenia, że odzysk lub recykling odbywa się w instalacjach spełniających takie same wymagania jak określone dla instalacji eksploatowanych na terytorium kraju.
Wprowadzone z dniem 1 stycznia 2008 r.
Wyłączono z ustawy obowiązek uzyskiwania odpowiednich poziomów odzysku
i recyklingu lamp wyładowczych,
Z dniem 1 stycznia 2008 r., zmieniono załącznik nr 1 do ustawy; kategoria: Opakowania z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów ) została zastąpiona kategorią: Opakowania z drewna! Dla tej grupy opakowań nie przewidziano żadnych wyłączeń z obowiązku odzysku i recyklingu. Oznacza to, że od 1 stycznia 2008 roku przepisami ustawy zostaną objęci również przedsiębiorcy, którzy dotychczas od 2004 r. byli wyłączeni z przepisów ustawy, a wprowadzają na rynek produkty na paletach drewnianych.
Zakłady Pracy Chronionej
Prowadzący zakład pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej był zwolniony z opłaty produktowej od 01.01.2003 r. na podstawie art. 31 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.). Zwolnienie to obejmowało same opłaty, nie zwalniało z innych obowiązków, w tym z obowiązku osiągania wymaganych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych.
Od 01.01.2004 r. obowiązuje nowy zapis art. 31 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy, z którego wynika, iż zakład pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej jest zwolniony
z opłat, z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym. Wykaz opłat
o charakterze sankcyjnym został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia
7 lipca 2004 r. w sprawie wykazu opłat o charakterze sankcyjnym (Dz. U. Nr 161, poz. 1682). Zgodnie z § 1 pkt 4 w/w rozporządzenia, do opłat o charakterze sankcyjnym zalicza się opłaty produktowe i depozytowe określone w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej. Rozporządzenie to weszło w życie 31 lipca 2004 r.
W 2005 r. nie uległ zmianie art. 31 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
OPŁATA DEPOZYTOWA
Opłata depozytowa - jest to opłata pobierana przy sprzedaży detalicznej akumulatorów kwasowo-ołowiowych jako osobnych produktów, której zwrot następuje po przekazaniu zużytego akumulatora sprzedawcy detalicznemu tych akumulatorów lub do punktu systemu zbierania zużytych akumulatorów zorganizowanego przez przedsiębiorcę.
Sprzedawca detaliczny jest zobowiązany przy sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego do przyjęcia zużytego oraz pobrania opłaty depozytowej jeżeli kupujący nie przekazał mu zużytego akumulatora. Stawka opłaty depozytowej wynosi 30 zł za sztukę. Przyjęcie zużytego akumulatora i zwrot opłaty depozytowej następuje w terminie 30 dni od daty sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego, za potwierdzeniem na fakturze VAT lub paragonie fiskalnym.
Przedsiębiorca wytwarzający, importujący lub dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia akumulatorów kwasowo-ołowiowych jest obowiązany na własny koszt odebrać wszystkie zużyte akumulatory od sprzedawcy detalicznego oraz z innych miejsc niż punkty sprzedaży detalicznej i przekazać je do recyklingu.
Rolę stymulacyjną będzie w tym przypadku spełniało zwolnienie od opłaty przy zwrocie starego akumulatora w momencie zakupu nowego lub zwrot opłaty depozytowej w przypadku zwrotu zużytego akumulatora, w punkcie sprzedaży detalicznej lub poprzez system zbierania odpadów poużytkowych stworzony przez producentów i importerów akumulatorów, w ciągu określonego w ustawie okresu po zakupie nowego. Rozwiązanie to jest zalecane przez Dyrektywę UE nr 91/157/EEC regulującą postępowanie dotyczące odzysku i kontrolowanej likwidacji zużytych baterii i akumulatorów zawierających szkodliwe substancje.
13
Począwszy od 1 kwietnia 2005 r. nie wnosi się opłaty produktowej, której łączna roczna wysokość dla opakowań wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy oraz produktów wymienionych w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy nie przekracza 50 zł.
Przedsiębiorca samodzielnie realizujący obowiązek uzyskiwania odpowiedniego poziomu odzysku
i recyklingu wykonuje wszystkie obowiązki wynikające z ustawy. Przedsiębiorca, który zlecił realizację tego obowiązku organizacji odzysku, jest zobowiązany jedynie do zgłoszenia rozpoczęcia działalności objętej przepisami ustawy i prowadzenia dodatkowej ewidencji. W przypadku otwarcia likwidacji lub ogłoszenia upadłości organizacji, obowiązki ponownie obciążają przedsiębiorcę w stosunku do ilości lub masy opakowań i produktów wprowadzonych przez niego na terytorium kraju od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu otwarcia likwidacji lub ogłoszeniu upadłości.