Język hiszpański - ze strony hiszpański.lukar.net
:.: alfabet
Język hiszpański jest dla Polaków pod względem wymowy dosyć prosty. Po opanowaniu poniżej
przedstawionych reguł można przeczytać praktycznie wszystko.
Liter
a Nazwa Przykłady Wymowa, komentarz
a a
alto (czyt. alto) - wysoki
el alma (czyt. el alma) - dusza
jak w języku polskim
b be
beber (czyt. beber) - pić
el barco (czyt. el b a rko) - statek
*b - patrz opis obok
dźwięk pośredni między polskimi b
oraz w.
c ce
la casa (czyt. la kasa) - dom
conocer (czyt. kono t he r) - znać
gracias (czyt. grathias) - dziękuję
la lección (czyt. la lek t hj o n) - lekcja
*th - patrz opis obok
generalnie jak polskie k;
wyjątkiem jest sytuacja, gdy
występuje po niej samogłoska e
lub i (ce, ci) - wtedy wymawia się
jak angielskie thw wyrazie think
(język należy umieścić między
zębami).
W hiszpańskiej Andaluzji, na Wyspach
Kanaryjskich oraz w Ameryce
Łacińskiej ten skomplikowany dźwięk
nie istnieje. Zamiast tego używa się po
prostu s. Tak więc wszelkie wyrazy
zawierające ce lub ciwymawia się jak
se oraz si.
ch che
el coche (czyt. el kocie) - samochód
la noche (czyt. la nocie) - noc
dźwięk pośredni między polskimi
cz oraz ć
Do niedawna uważana za jedną z
liter alfabetu, natomiast obecnie
jedynie za złożenie spółgłosek o
jednym dźwięku.
d de
el dedo (czyt. el dedo) - palec
la pared(czyt. la pare ) - ściana
*e' - patrz opis obok
jak w języku polskim Gdy znajduje
się na końcu wyrazu, prawie nie
jest wymawiana: np. usted(pan,
pani) czyta się uste',
przygotowując na końcu język jak
do wymowy d, ale bez wydawania
tego dźwięku.
W Madrycie jest charakterystyczne
wymawianie końcowego d identycznie
jak hiszpańską literę z (czyli jak
angielskie th w wyrazie think), tak
więc np. Madrid czyta się jak madrith.
e e
el ejemplo (czyt. el ehemplo) - przykład
el egoísmo (czyt. el egojismo) - egoizm
jak w języku polskim
f efe
feliz (czyt. fe li t h) - szczęśliwy/a
feo (czyt. feo) - brzydki
jak w języku polskim
Strona: 1 z 88
g ge
el gato (czyt. el gato) - kot
el ángel (czyt. el anhel) - anioł
girar (czyt. hirar) - skręcać
el gueto (czyt. el geto) - getto
el guía (czyt. el gija) - przewodnik
la cigüeńa (czyt. la thigłenia) - bocian
generalnie jak polskie g;
wyjątkiem, podobnie jak przy
literze c, jest sytuacja, gdy
występuje po niej samogłoska e
lub i(ge, gi) - wtedy wymawia się
podobnie jak polskie h, tyle że
bardziej charczące, gardłowe. Tak
więc na przykład słowo la gente
(ludzie), wymawia się jak polskie
hente (nie zapominając o
charakterystycznym charczeniu) .
Aby uzyskać dźwięk, który w
języku polskim czyta się jako ge
lub gi, umieszcza się w środku
literę u(gue,gui). Unie jest w tej
sytuacji w ogóle wymawiane -
służy tylko rodzieleniu liter, by
uzyskać inny dźwięk. Tak więc
przykładowo słowo la guerra
(wojna) czyta się jak polskie gerra.
Pozostaje jeszcze dopowiedzieć jak
w hiszpańskim zapisać dźwięk,
który po polsku oznaczyłoby się
jako głeczy też głi. Otóż w tej
sytuacji (co zdarza się dosyć
rzadko), umieszcza się nad literą
udwie kropki: güe, güi. Zaznacza
się w ten sposób, iż litera u, mimo
że znajduje się pomiędzy g oraz e
lub i, musi zostać przeczytana.
h hache
hablar (czyt. ablar) - rozmawiać
hola (czyt. ola) - cześć
Jest w języku hiszpańskim literą
niemą, nigdy nie jest wymawiana.
i i
inteligente (czyt. intelihente) - inteligentny/a
la película (czyt. la pelikula) - film
comíamos (czyt. komijamos) - jedliśmy
jak w języku polskim
Gdy jest nad tą literą zaznaczony
akcent, czyta się często jak polskie
ij: np. el día (dzień) wymawia się
jak polskie dija.
j jota
joven (czyt. hoben) - młody/a
el jabón (czyt. el hab o n) - mydło
podobnie jak polskie h, ale
bardziej charczące, gardłowe
(identycznie jak w opisanym
wyjątku przy literze g).
k ka
el kilo (czyt. el kilo) - kilogram
el kiwi (czyt. el kiłi) - kiwi
jak w języku polskim Używana
jedynie w wyrazach pochodzenia
greckiego oraz w innych
zapożyczeniach.
l ele
la luna (czyt. la luna) - księżyc
la pelota (czyt. la pelota) - piłka
jak w języku polskim
Strona: 2 z 88
ll elle
ella (czyt. edzia) - ona
la lluvia (czyt. la d ziu bia) - deszcz
*dzi - patrz opis obok
Do niedawna uważana za jedną z
liter alfabetu, natomiast obecnie
jedynie za złożenie spółgłosek o
jednym dźwięku. dźwięk trudny do
wytłumaczenia, pośredni między
polskimi j oraz ź. Można też go
opisać jako bardzo miękkie dź.
W Ameryce Południowej (zwłaszcza w
Argentynie), można się spotkać z
twardszą wymową - coś między
polskimi ź oraz ż.
m eme
la mujer (czyt. la muher) - kobieta
la mano (czyt. la mano) - ręka
jak w języku polskim
n ene
negro (czyt. negro) - czarnyla nieve (czyt. la niebe)
- śnieg jak w języku polskim
ń eńe
espańol (czyt. espaniol) - hiszpański
el bańo (czyt. el b a nio) - łazienka
jak polskie ń
o o
el ojo (czyt. el oho) - oko
el ordenador (czyt. el ordenador) - komputer
jak w języku polskim
p pe
la puerta (czyt. la płerta) - drzwi
el pelo (czyt. el pelo) - włosy
jak w języku polskim
q cu
porque (czyt. porke) - ponieważ
querer (czyt. kerer) - kochać
la química (czyt. la kimika) - chemia
jak polskie k. Zawsze występuje
po niej litera u, która jednak nigdy
nie jest wymawiana. Używana jest
do uzyskania dźwięków que oraz
qui(czyt. keoraz ki). Tak więc na
przykład słwo elqueso (ser) czyta
się keso.
Niewielkim wyjątkiem jest tu kilka słów
obcego pochodzenia: np. quark czy
quórum, gdzie litera u jest
wymawiana, a więc czyta się
odpowiednio: kłark, kłorum.
r
erre
(czasami
nazywan
a też
ere)
correr (czyt. korrer) - biegaćel rey (czyt. el rej) -
król
jak w języku polskim, ale jest to
dźwięk trochę mocniejszy, bardziej
wibrujący, zwłaszcza w słowach z
podwójnym r (np. el perro- pies).
s ese
sí (czyt. si) - tak
el suelo (czyt. el słelo) - podłoga
jak w języku polskim
t te
tarde (czyt. tarde) - późno
treinta (czyt. trejnta) - trzydzieści
jak w języku polskim
u u
último (czyt. ultimo) - ostatni
la música (czyt. la musika) - muzyka
jak w języku polskim
v uve
(lub ve)
la ventana (czyt. la bentana) - okno
la verdad (czyt. la berda') - prawda
dźwięk pośredni między polskimi b
oraz w (identyczny jak hiszpańskie
b).
Strona: 3 z 88
w
uve
doble
(też ve
doble lub
doble
ve)
el western (czyt. el łestern) - western
el whisky (czyt. el łiski) - whisky
Używana wyłącznie w słowach
pochodzenia obcego. Wymawia się
jak hiszpańskie bw wielu nazwach
własnych (jak np. Walia, Wagner,
Westfalia) lub też jak polskie ł w
wyrazach pochodzenia
angielskiego (np. Washington,
washingtoniano).
x equis
el texto (czyt. el teksto) - tekst
la excepción (czyt. la eksthept h j on) - wyjątek
jak w języku polskim
y
i
griega
(lub ye)
yo (czyt. dzio) - ja
voy(czyt. boj) - idę
mayo (czyt. madzio) - maj
generalnie identyczna jak opisane
wyżej złożenie liter ll(dźwięk
pośredni między polskimi j oraz ź),
choć wymawia się też w niektórych
przypadkach jak polskie j
(zwłaszcza gdy występuje na
końcu wyrazu, np. soy- jestem)
lub jak i (jako spójnik i- po
hiszpańsku y).
z
zeta
(lub
zeda)
el zapato (czyt. thapato) - but
el pez(czyt. el peth) - ryba
jak angielskie thw wyrazie think
(język należy umieścić między
zębami). Jest to identyczny dźwięk
jak opisany wyżej przy literze c.
W hiszpańskiej Andaluzji, na Wyspach
Kanaryjskich oraz w Ameryce
Łacińskiej wymawia się jak s.
:.: wymowa i akcent
Zasady akcentowania wyrazów są również bardzo klarowne:
1. W wyrazach zakończonych na spółgłoskę (oprócz n oraz s), akcent pada na ostatnią sylabę, np.:
comer jeść
vivir żyć
el reloj zegarek
2. W wyrazach zakończonych na samogłoskę oraz litery n lub s, akcent pada na przedostatnią
sylabę, np.:
el libro książka
ellos escriben oni piszą
3. We wszystkich innych przypadkach akcent musi zostać zaznaczony, np.:
mamá mama
la nación naród
el teléfono telefon
Strona: 4 z 88
Na marginesie warto też wspomnieć, że w języku hiszpańskim dwie samogłoski stojące obok siebie są
często uważane za jedną sylabę. Dotyczy to następujących kombinacji liter: ai, au, ei, eu, oi, ou, ia,
ie, io, iu, ua, uo, ui, np.:
aire (czyt. ajre)
causa (czyt. kałsa)
peine (czyt. pejne)
oiga (czyt. ojga)
ruido (czyt. rłido)
(widać więc, że jedna z tych samogłosek przyjmuje po prostu dźwięk "spółgłoskowy"). Wymowa tego
typu wyrazów zmienia się tylko w przypadku gdy samogłoska, która normalnie brzmiałaby
"spółgłoskowo", zostaje dodatkowo zaakcentowana, np.:
dormíamos (czyt. dormijamos)
actúa (czyt. aktuła)
Akcent jako znak graficzny pełni w języku hiszpańskim jeszcze jedną drobną, ale jakże ważną funkcję.
Istnieje kilka par wyrazów o identycznej wymowie, lecz odmiennym znaczeniu. Dla ich odróżnienia w
pisowni, jeden z tych wyrazów nosi akcent, np.:
tu twój, twoja tú ty
mi mój, moja mí mnie
si jeśli sí tak
solo sam, samotny sólo tylko
LEKCJE
Lección número uno Lekcja numer
1
(1)ˇHola! Cześć!
1. W języku hiszpańskim stawia się wykrzykniki oraz pytajniki również na początku zdania
(pisane są wtedy do góry nogami).
- ˇHola! żQué tal?
- Bien. Y(2) tú, żcómo estás(3)?
- Muy bien, gracias.
2. Hiszpańskie y znaczy zarówno a, jak też i.
3. Czasownik estar - być, znajdować się (tutaj też: czuć się); odmiana patrz:
gramatyka (czasownik).
- Cześć! Co słychać?
- (Wszystko) dobrze. A ty, jak
się masz?
- Bardzo dobrze, dziękuję.
Strona: 5 z 88
ˇBuenos días!
Dzień dobry!
ˇBuenas tardes!
Dzień dobry! (popołudniu)
ˇBuenas noches!
Dobry wieczór! / Dobranoc!
ˇAdiós!
Do widzenia! / Do zobaczenia! / Żegnaj!
ˇHasta luego!
Do (zobaczenia) później!
ˇHasta ahora!
Do (zobaczenia) zaraz! (dosł. teraz)
ˇHasta mańana!
Do jutra!
ˇHasta el lunes!
Do poniedziałku!
Lección número dos Lekcja numer
2
żCómo te llamas(1)? Jak masz na imię?
1. Czasownik zwrotny llamarse - nazywać się, mieć na imię; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
Me llamo Manuel. Soy(2) de Espańa y
vivo(3) en Madrid.
2. Czasownik ser - być; odmiana patrz: gramatyka (czasownik)
3. Czasownik vivir - mieszkać; odmiana patrz: gramatyka
(czasownik)
Mam na imię Manuel. Jestem z Hiszpanii
i mieszkam w Madrycie.
Mam na imię Monika. Jestem z Polski, ale
mieszkam w Barcelonie.
Me llamo Mónica. Soy de Polonia,
pero vivo en Barcelona.
- ˇHola! Soy Manuel. żCómo te llamas?
- Me llamo Mónica.
- Mucho gusto.
- Encantada.(4)
4. Mężczyzna powiedziałby encantado.
- Cześć! Jestem Manuel. Jak masz na
imię?
- Mam na imię Monika.
- Miło mi. (dosł. duża przyjemność)
- Mnie również. (dosł. zachwycona)
Strona: 6 z 88
- Skąd jesteś?
- Jestem Polką. A ty, jesteś stąd (dosł.
z tutaj)?
- Tak, jestem Hiszpanem.
- Mieszkasz w Barcelonie?
- Nie, mieszkam w Madrycie. A ty,
gdzie mieszkasz?
- Ja, w Barcelonie.
- żDe dónde eres?
- Soy polaca(5). Y tú, żeres de aquí?
- Sí, soy espańol.(6)
- żVives en Barcelona?
- No, vivo en Madrid. Y tú, żdónde
vives?
- Yo, en Barcelona.
5. polaco - Polak; polaca - Polka (w języku hiszpańskim pisane z
małej litery).
Na marginesie warto dodać, że tak też są w Hiszpanii nazywani
Katalończycy (Katalonia to region w północno-wschodniej
Hiszpanii ze stolicą w Barcelonie). Podobno wzięło się to stąd, że
mówią oni swoim własnym, dziwnie brzmiącym, niezrozumiałym
dla innych Hiszpanów językiem.
6. espańol - Hiszpan; espańola - Hiszpanka.
Observaciones Obserwacje
• Jak łatwo zauważyć, w języku hiszpańskim - podobnie jak w polskim - nie trzeba używać
zaimków osobowych (ja, ty, etc.)
• Warto też pamiętać, że do określenia swojej narodowości dużo naturalniej brzmi powiedzenie
soy polaco/-a, niż soy de Polonia.
• Istnieją w języku hiszpańskim dwa czasowniki o znaczeniu być. W lekcji 1 pojawił się czasownik
estar, nastomiast w tej - czasownik ser. Najprostsze ich rozróżnienie jest takie, że estar znaczy
być w sensie fizycznym (znajdować się), natomiast ser ma pozostałe znaczenia.
Lección número tres Lekcja numer
3
Ella no es francesa(1)... Ona nie jest Francuzką...
1. francés - Francuz; francesa - Francuzka.
Este chico se llama Manuel.
Él es espańol y vive en Madrid.
Ten chłopak ma na imię Manuel. On jest
Hiszpanem i mieszka w Madrycie.
Strona: 7 z 88
- Ten chłopak ma na imię Pedro?
- Nie, on nie ma na imię Pedro. On ma na
imię Manuel.
- Jest Włochem?
- Nie, nie jest Włochem. Jest Hiszpanem.
- Mieszka w Warszawie?
- Nie, nie mieszka w Warszawie. Mieszka w
Madrycie.
- żEste chico se llama Pedro?
- No, él no se llama Pedro. Él se llama
Manuel.
- żEs italiano(2)?
- No, no es italiano. Es espańol.
- żVive en Varsovia?
- No, no vive en Varsovia. Vive en
Madrid.
2. italiano - Włoch; italiana - Włoszka.
Esta chica se llama Mónica.
Ella es polaca, pero vive en Barcelona.
Ta dziewczyna ma
na imię Monika.
Ona jest Polką, ale
mieszka w
Barcelonie.
- Ta dziewczyna ma na imię Maria?
- Nie, ona nie ma na imię Maria. Ona ma na
imię Monika.
- Jest Francuzką?
- Nie, nie jest Francuzką. Jest Polką.
- Mieszka w Krakowie?
- Nie, nie mieszka w Krakowie. Mieszka w
Barcelonie.
- żEsta chica se llama María?
- No, ella no se llama María. Ella se
llama Mónica.
- żEs francesa?
- No, no es francesa. Es polaca.
- żVive en Cracovia?
- No, no vive en Cracovia. Vive en
Barcelona.
Lección número cuatro Lekcja numer
4
żQué es esto? Co to jest?
żQué es esto?
Esto es un(1) bolígrafo.
żCómo es el(2) bolígrafo?
El bolígrafo es pequeńo.
1. Rodzajnik nieokreślony rodzaju męskiego. Szczegóły patrz: gramatyka (rodzajnik)
2. Rodzajnik określony rodzaju męskiego
Co to jest?
To jest długopis.
Jaki jest (ten)
długopis?
(Ten) długopis jest
mały.
Strona: 8 z 88
Co to jest?
To jest krzesło.
Jakie jest (to) krzesło?
(To) krzesło jest małe.
żQué es esto?
Esto es una(3) silla.
żCómo es la(4) silla?
La silla es pequeńa.
3. Rodzajnik nieokreślony rodzaju żeńskiego
4. Rodzajnik określony rodzaju żeńskiego
żQué es esto?
Esto es un coche.
żCómo es el coche?
El coche es grande.
Co to jest?
To jest samochód.
Jaki jest (ten) samochód?
(Ten) samochód jest duży.
Co to jest?
To jest stół.
Jaki jest (ten) stół?
(Ten) stół jest duży.
żQué es esto?
Esto es una mesa.
żCómo es la mesa?
La mesa es grande.
Observaciones Obserwacje
Przymiotniki odmieniają się w zależności od rodzaju rzeczownika. Większość ma różną końcówkę dla
rodzaju męskiego oraz żeńskiego, ale niektóre pozostają takie same. Szczegóły na ten temat zawarte są
w opisie gramatyki (przymiotnik).
Lección número cinco Lekcja numer
5
żQué haces? Co robisz?
Strona: 9 z 88
- żQuién eres?
- Soy Oscar.
- żDónde vives?
- Vivo en Alemania.
- żQué haces(1)?
- Soy estudiante(2) de derecho.
- żQué idiomas(3) hablas(4)?
- Hablo alemán(5), inglés(6) y francés.
- żQué haces normalmente durante el
día?
- Por la mańana estudio(7), por la tarde
descanso(8) y por la noche hago deporte.
Cada día corro(9) cinco kilómetros.
1. czasownik nieregularny hacer - robić
2. el estudiante - student; la estudiante - studentka
3. el idioma - język (pomimo końcówki -a jest to rzeczownik rodzaju
męskiego); idiomas to liczba mnoga (omawiana w kolejnej lekcji)
4. hablar - mówić, rozmawiać
5. to samo słowo funkcjonuje jako rzeczownik (na określenie
narodowości i języka) oraz jako przymiotnik: np. alemán/alemana
(Niemiec/Niemka) oraz alemán (niemiecki)
6. analogicznie: inglés/inglesa (Anglik/Angielka) oraz inglés
(angielski).
7. estudiar - uczyć się, studiować
8. descansar - odpoczywać
9. correr - biegać
- Kim jesteś?
- Jestem Oscar.
- Gdzie mieszkasz?
- Mieszkam w Niemczech.
- Co robisz? (w sensie: czym się
zajmujesz)
- Jestem studentem prawa.
- Jakie znasz języki? (dosł. jakimi
językami mówisz?)
- Mówię (po) niemiecku, angielsku i
fancusku.
- Co robisz zwykle w ciągu dnia?
- Rano się uczę, popołudniu
odpoczywam a wieczorem uprawiam
(dosł. robię) sport. Codziennie
biegam pięć kilometrów.
- Kim (dosł. kto) jest tamta
dziewczyna?
- (To) jest moja przyjaciółka Ana.
- Gdzie mieszka?
- Mieszka we Francji.
- Co robi?
- Jest sekretarką i pracuje w dużej
firmie.
- Jakie zna języki? (dosł. jakimi
językami mówi?)
- Mówi (po) francusku, angielsku i
rosyjsku.
- Co robi zwykle w ciągu dnia?
- Rano pracuje, popołudniu robi
zakupy (dosł. zakup) a wieczorem
odpoczywa.
- żQuién es aquella(10) chica?
- Es mi amiga(11) Ana.
- żDónde vive?
- Vive en Francia.
- żQué hace?
- Es secretaria y trabaja(12) en una
empresa grande.
- żQué idiomas habla?
- Habla francés, inglés y ruso(13).
- żQué hace normalmente durante el día?
- Por la mańana trabaja, por la tarde
hace la compra y por la noche descansa.
10. aquel - tamten; aquella - tamta
11. el amigo - przyjaciel; la amiga - przyjaciółka
12. trabajar - pracować
13. ruso/rusa (Rosjanin/Rosjanka); ruso (rosyjski)
Strona: 10 z 88
Observaciones Obserwacje
Łatwo zauważyć, że tworzenie rodzaju żeńskiego, zarówno rzeczowników jak i przymiotników, nie jest
skomplikowane. Gdy wyraz rodzaju męskiego kończy się na spółgłoskę, wystarczy dodać literę a, np.
inglés - inglesa. Gdy wyraz kończy się na o, w rodzaju żeńskim po prostu zamienia się je na a, np. amigo
- amiga. Gdy natomiast wyraz kończy się na literę e, zwykle pozostaje bez zmian w obu rodzajach, np.
estudiante - estudiante.
W tej lekcji pojawiły się również różnego rodzaju czasowniki. Warto je trochę usystematyzować. W
języku hiszpańskim istnieją trzy grupy czasowników: kończące się na -ar (np. hablar), -er (np. correr)
oraz -ir (np. vivir). Ich regularną odmianę można znaleźć w opisie gramatyki (czasownik). Istnieją
również czasowniki zwrotne (np. llamarse), ale one także zaliczają się do jednej z trzech wyżej
wymienionych grup, np. llamarse - po odcięciu końcówki se (która wskazuje na zwrotność czasownika)
widać, że jest to czasownik I grupy (czyli -ar).
Dodatkowo istnieje wiele czasowników nieregularnych. Mogą one być całkowicie nieregularne (jak np.
ser czy estar), ale mogą też mieć nieregularność, która pojawia się według pewnego regularnego wzoru,
np. hacer - jest to czasownik II grupy (-er) i odmienia się według jej reguł z wyjątkiem pierwszej osoby
liczby pojedynczej (yo hago). Istnieje wiele innych czasowników tego typu i zawsze gdy w czasie
teraźniejszym w pierwszej osobie liczby pojedynczej pojawia się owo g, wiadomo, że nie pojawia się ono
w żadnej z pozostałych osób.
Istnieją jeszcze inne reguły tego typu, które zostaną przedstawione w dalszych lekcjach.
Lección número seis Lekcja numer
6
żQué hay en los vasos? Co jest w szklankach?
- żQué hay en esta mesa?
- En esta mesa hay un vaso pequeńo.
- żQué hay en el vaso?
- En el vaso hay agua fría(1).
- żY qué hay en aquellas mesas?
- En aquellas mesas hay unos(2) vasos
nuevos(3).
- żQué hay en los(4) vasos?
- En los vasos hay leche(5) caliente.
1. frío/fría - zimny/zimna
2. rodzajnik nieokreślony rodzaju męskiego liczby mnogiej
3. nuevo/nueva - nowy/nowa
4. rodzajnik określony rodzaju męskiego liczby mnogiej
5. la leche - mleko.
- Co jest na tym stole?
- Na tym stole jest mała szklanka
(dosł. szklanka mała).
- Co jest w (tej) szklance?
- W (tej) szklance jest zimna woda
(dosł. woda zimna).
- A co jest na tamtych stołach?
- Na tamtych stołach są nowe szklanki
(dosł. szklanki nowe).
- Co jest w (tych) szklankach?
- W (tych) szklankach jest ciepłe
mleko (dosł. mleko ciepłe).
Strona: 11 z 88
- Co jest na tym fotelu?
- Na tym fotelu jest hiszpańskie
czasopismo (dosł. czasopismo
hiszpańskie).
- Co jest w (tym) czasopiśmie?
- W (tym) czasopiśmie są ładne zdjęcia
(dosł. zdjęcia ładne).
- A co jest na tamtych fotelach?
- Na tamtych fotelach są stare
czasopisma (dosł. czasopisma stare).
- Co jest w (tych) czasopismach?
- W (tych) czasopismach są ciekawe
artykuły (dosł. artykuły ciekawe).
- żQué hay en este sillón?
- En este sillón hay una revista
espańola.
- żQué hay en la revista?
- En la revista hay fotos(6) bonitas(7).
- żY qué hay en aquellos sillones?
- En aquellos sillones hay unas(8)
revistas viejas(9).
- żQué hay en las(10) revistas?
- En las revistas hay artículos(11)
interesantes.
6. la foto - zdjęcie (pomimo końcówki -o jest to rzeczownik rodzaju
żeńskiego).
7. bonito/bonita - ładny/ładna
8. rodzajnik nieokreślony rodzaju żeńskiego liczby mnogiej
9. viejo/vieja - starty/stara
10. rodzajnik określony rodzaju żeńskiego liczby mnogiej
11. el artículo - artykuł
Observaciones Obserwacje
W pierwszym z dialogów pojawił się rzeczownik el agua - woda. Pomimo męskiego rodzajnika jest to
rzeczownik rodzaju żeńskiego (dlatego też przymiotnik obok jest odmieniony w rodzaju żeńskim). Męski
rodzajnik znajduje się tu ze względów czysto fonetycznych. Gdyby zostawić la agua, trzeba by pod rząd
wymówić dwa akcentowane a. Aby tego uniknąć, zamienia się rodzajnik na męski. Dzieje się tak we
wszystkich wyrazach rodzaju żeńskiego, które zaczynają się na akcentowane a lub ha, np. el águila
(orzeł), el área (obszar), el hada (wróżka). Ważne jest, że dotyczy to jedynie akcentowanych a lub ha,
ponieważ można na przykład spokojnie powiedzieć la amiga, gdyż akcent pada tu na literę i. W liczbie
mnogiej nie ma już potrzeby zmiany rodzajnika, więc mówi się: las aguas, las águilas, itd. Podobnie
dzieje się z rodzajnikiem nieokreślonym: una área, unas hadas, itd.
Pojawiło się też w dialogach tajemnicze hay, przetłumaczone na jest lub są. Hay to swoista trzecia forma
(poza czasownikami ser i estar) wyrażenia idei być. Nie jest to jednak zwykły czasownik. Jest to froma
bezosobowa, pochodząca od czasownika haber (używany głównie jako czasownik posiłkowy w jednym z
czasów przeszłych). Należy pamiętać, że ser, estar oraz hay nie są formami wymiennymi - każde z nich
ma odmienne zastosowania. Jeśli chodzi o hay, to jest to głównie być w sensie znajdować się (podobnie
jak estar), używa się go jednak w innego typu strukturach. Można powiedzieć, że jest to coś w rodzaju
angielskiego there is oraz there are. Po hay używa się zwykle rodzajnika nieokreślonego lub też
całkowicie się go pomija.
Można też zaobserwować zasady tworzenia liczby mnogiej. Zwykle robi się to przez dodanie litery -s (gdy
wyraz kończy się na samogłoskę) lub -es (gdy wyraz kończy się na spółgłoskę). Należy też pamiętać o
uzgadnianiu liczby oraz rodzaju przymiotników z rzeczownikami! Szczegóły na ten temat zawarte są w
opisie gramatyki (rzeczownik oraz przymiotnik).
Lección número siete Lekcja numer
7
Somos amigos. Jesteśmy przyjaciółmi.
Strona: 12 z 88
- ˇHola! żCómo estáis?
- Nosotros(1), muy bien. żY vosotros(2)?
- Bien, gracias.
1. istnieje również słowo nosotras - my (rodzaj żeński)
2. analogicznie vosotras - wy (rodzaj żeński)
- Cześć! Jak się macie?
- My, bardzo dobrze. A wy?
- Dobrze, dziękujemy.
Pedro i ja jesteśmy dobrymi
przyjaciółmi. Mieszkamy w Saragossie i
jesteśmy studentami filologii
japońskiej. Robimy dużo rzeczy razem:
rozmawiamy, czytamy czasopisma,
uczymy się, uprawiamy (dosł. robimy)
sport. Zwykle wstajemy wcześnie rano
i biegamy sześć kilometrów. Ale nie
dzisiaj, ponieważ jest niedziela. Teraz
jesteśmy w domu Pedro i próbujemy
odpocząć.
Pedro y yo somos buenos(3) amigos.
Vivimos en Zaragoza y somos
estudiantes de filología japonesa.
Hacemos muchas(4) cosas(5) juntos:
hablamos, leemos(6) revistas,
estudiamos, hacemos deporte.
Normalmente nos levantamos(7) pronto
por la mańana y corremos seis
kilómetros. Pero hoy no porque es
domingo. Ahora estamos en casa de
Pedro e(8) intentamos(9) descansar.
3. bueno/buena - dobry/dobra. Przymiotniki zwykle stawia się po
rzeczowniku, jednak niektóre z nich (jak np. bueno, grande) są
wyjątkami i mogą iść przed rzeczownik. Wtedy jednak w liczbie
pojedynczej (zwykle tylko rodzaju męskiego) ulegają skróceniu,
np. buen amigo (dobry przyjaciel), Gran Bretańa (Wielka
Brytania). Szczegóły patrz: gramatyka (przymiotnik)
4. mucho - dużo, wiele; gdy stoi przed rzeczownikiem wymaga
uzgodnienia liczby i rodzaju.
5. la cosa - rzecz.
6. czasownik regularny II grupy leer - czytać.
7. czasownik regularny zwrotny I grupy levantarse - wstawać.
8. spójnik y zamienia się na e, gdy stoi przed wyrazami
zaczynającymi się na i lub hi. Ta zasada jest w mowie potocznej
często pomijana.
9. czasownik regularny I grupy intentar - próbować, starać się
Strona: 13 z 88
- żSois amigos?
- Sí, somos muy buenos amigos.
- żDe dónde sois?
- Somos espańoles.
- żDónde vivís?
- Vivimos en Zaragoza.
- żTrabajáis?
- No, somos estudiantes.
- żDe qué?
- De filología japonesa.
- żHacéis muchas cosas juntos?
- Sí. Hablamos, leemos, estudiamos,
hacemos deporte...
- żQué leéis?
- Sobre todo revistas.
- żCuándo os levantáis normalmente?
- Normalmente nos levantamos pronto por
la mańana.
- żY qué hacéis?
- Corremos un poco(10).
- Cuántos kilómetros corréis?
- Unos(11) seis...
- żDónde estáis ahora?
- Estamos en casa de Pedro.
- żY qué hacéis?
- Intentamos descansar.
- żPor qué?
- Porque hoy es domingo.
10. un poco - trochę; należy odróżnić od poco (mało), przeciwieństwo
mucho (dużo)
11. rodzajnik nieokreślony może też znaczyć około
- Jesteście przyjaciółmi?
- Tak, jesteśmy bardzo dobrymi
przyjaciółmi.
- Skąd jesteście?
- Jesteśmy Hiszpanami.
- Gdzie mieszkacie?
- Mieszkamy w Saragossie.
- Pracujecie?
- Nie, jesteśmy studentami.
- Czego?
- Filologii japońskiej.
- Robicie dużo rzeczy razem?
- Tak. Rozmawiamy, czytamy,
uczymy się, uprawiamy (dosł.
robimy) sport...
- Co czytacie?
- Przede wszystkim czasopisma.
- Kiedy zwykle wstajecie?
- Zwykle wstajemy wcześnie rano.
- I co robicie?
- Biegamy trochę.
- Ile kilometrów biegacie?
- Jakieś (około) sześć...
- Gdzie teraz jesteście?
- Jesteśmy w domu Pedro.
- I co robicie?
- Próbujemy odpocząć.
- Dlaczego?
- Ponieważ dzisiaj jest niedziela.
Lección número ocho Lekcja numer
8
Ellos viajan mucho. Oni dużo podróżują.
Strona: 14 z 88
Sergio y Elena son novios(1). Viven juntos
en Sevilla y trabajan en una agencia de
viajes(2). Ellos(3) mismos(4) hacen muchos
viajes. Cada(5) verano(6) visitan(7) un país
diferente: Estados Unidos, Japón, India,
Australia... Durante sus vacaciones(8)
descansan poco porque se levantan
pronto por la mańana e intentan ver(9)
muchos monumentos. Hablan mucho con
la gente(10) y así aprenden(11) idiomas
extranjeros. Ya hablan muy bien inglés,
francés y sueco, pero también estudian
árabe.
1. el novio/la novia to zarówno chłopak/dziewczyna, z którym/-ą się
chodzi, jak też narzeczony/narzeczona; nieformalnie używa się też w
tym sensie mi chico/mi chica (mój chłopak/moja dziewczyna),
zwłaszcza jeśli związek nie jest jeszcze zbyt poważny
2. el viaje - podróż
3. istnieje również słowo ellas - one
4. mismo znaczy zwykle taki sam, jednakowy; w tym znaczeniu służy
jednak jedynie jako wzmocnienie, podkreślenie słowa towarzyszącego
i tutaj tłumaczy się jako oni sami; analogicznie można powiedzieć: yo
misma, tú mismo, itd. (zmieniając końcówkę w zależności od
rodzaju)
5. cada to forma nieodmienna; przyjmuje taką samą postać niezależnie
od rodzaju rzeczownika, który po niej następuje
6. el verano - lato
7. czasownik regularny I grupy visitar - odwiedzać, zwiedzać
8. las vacaciones - wakacje; w hiszpańskim również zwykle używane
jedynie w liczbie mnogiej
9. czasownik nieregularny II grupy ver - widzieć, zobaczyć (odmiana
pokazana w kolejnych lekcjach)
10. ludzie to po hiszpańsku liczba pojedyncza
11. czasownik regularny II grupy aprender - nauczyć się; należy odróżnić
od czasownika estudiar (uczyć się, studiować), który oznacza raczej
sam akt uczenia się, podczas gdy aprender znaczy bardziej
przyswajać
Sergio i Elena są parą (dosł.
narzeczonymi). Mieszkają razem w
Sewilli i pracują w biurze podróży.
Oni sami dużo podróżują (dosł. robią
dużo podróży). Każdego lata
odwiedzają inny kraj (dosł. kraj
inny): Stany Zjednoczone, Japonię,
Indie, Australię... W ciągu swoich
wakacji odpoczywają mało, ponieważ
wstają wcześnie rano i starają się
zobaczyć dużo zabytków.
Rozmawiają dużo z ludźmi i w ten
sposób uczą się języków obcych. Już
mówią bardzo dobrze (po) angielsku,
francusku i szwedzku, ale też uczą
się arabskiego.
Strona: 15 z 88
- Czy Sergio i Elena są przyjaciółmi?
- Nie, są parą.
- Gdzie mieszkają?
- Mieszkają w Sewilli.
- Studiują czy pracują?
- Pracują.
- Gdzie?
- W biurze podróży.
- I oni sami dużo podróżują?
- Tak, każdego lata odwiedzają inny
kraj.
- Odpoczywają dużo w ciągu swoich
wakacji?
- Nie, odpoczywają bardzo mało.
- Dlaczego?
- Ponieważ wstają wcześnie rano.
- I dlaczego wstają tak wcześnie?
- Żeby zobaczyć dużo zabytków.
- Mówią wieloma językami obcymi?
- Tak, mówią (po) angielsku,
francusku, szwedzku i też trochę (po)
arabsku.
- Jak uczą się języków?
- Rozmawiają dużo z ludźmi i w ten
sposób pomału (krok po kroku) się
uczą.
- żSon Sergio y Elena amigos?
- No, son novios.
- żDónde viven?
- Viven en Sevilla.
- żEstudian o(12) trabajan?
- Trabajan.
- żDónde?
- En una agencia de viajes.
- żY ellos mismos viajan(13) mucho?
- Sí, cada verano visitan un país
diferente.
- żDescansan mucho durante sus
vacaciones?
- No, descansan muy poco.
- żPor qué?
- Porque se levantan pronto por la
mańana.
- żY por qué se levantan tan pronto?
- Para ver muchos monumentos.
- Hablan muchos idiomas extranjeros?
- Sí, hablan inglés, francés, sueco y
también un poco de(14) árabe.
- żCómo aprenden los idiomas?
- Hablan mucho con la gente y así poco
a poco aprenden.
12. o znaczy zwykle lub
13. czasownik regularny I grupy viajar - podróżować
14. gdy po un poco chcemy postawić rzeczownik, musi mu
towarzyszyć de, np. un poco de trabajo (trochę pracy)
Strona: 16 z 88
Observaciones Obserwacje
Warto w tym miejscu uporządkować poznaną już w lekcjach odmianę czasowników regularnych.
Przypominam, że czasowniki dzielą się na trzy grupy, z końcówkami -ar, -er oraz -ir. A oto przykładowa
odmiana:
Grupa I -ar
hablar (mówić, rozmawiać)
yo hablo
tú hablas
él/ella habla
nosotros/nosotras hablamos
vosotros/vosotras habláis
ellos/ellas hablan
Grupa II -er
correr (biegać)
yo corro
tú corres
él/ella corre
nosotros/nosotras corremos
vosotros/vosotras corréis
ellos/ellas corren
Grupa III -ir
vivir (żyć)
yo vivo
tú vives
él/ella vive
nosotros/nosotras vivimos
vosotros/vosotras vivís
ellos/ellas viven
Lección número nueve Lekcja numer
9
żCómo se llaman ustedes? Jak się Państwo nazywają?
Strona: 17 z 88
En un hotel:
- Hola, buenos días.
- Buenos días. żLes(1) puedo(2) ayudar(3)?
- Sí. Tenemos(4) una habitación reservada
(5) en este hotel.
- żCómo se llaman ustedes(6)?
- Pilar y Antonio Sánchez.
- Un momento, por favor. Sí. Aquí tienen
la llave. Habitación número siete.
Bienvenidos(7).
- Gracias. Hasta luego.
- Adiós.
1. les nie znaczy Państwo, a jest jedynie zaimkiem wskazującym na
trzecią osobę liczby mnogiej; to zagadnienie będzie dokładniej
omawiane w kolejnych lekcjach
2. czasownik nieregularny II grupy poder - móc (patrz: Obserwacje na
dole lekcji)
3. czasownik regularny I grupy ayudar - pomagać
4. czasownik nieregularny II grupy tener - mieć (patrz: Obserwacje na
dole lekcji)
5. reservado/-a to imiesłów utworzony od czasownika regularnego I
grupy reservar - rezerwować; odmienia się przez rodzaj i liczbę tak
jak zwykły przymiotnik
6. ustedes - Państwo; czasownik odmienia się jak w trzeciej osobie
liczby mnogiej
7. słowo to funkcjonuje na tych samych zasadach co każdy
przymiotnik, a więc końcówka zmienia się w zależności od liczby i
rodzaju: bienvenido/-a/-os/-as
W hotelu:
- Dzień dobry.
- Dzień dobry. Mogę Państwu (w
czymś) pomóc?
- Tak. Mamy pokój zarezerwowany w
tym hotelu.
- Jak się Państwo nazywają?
- Pilar i Antonio Sánchez.
- Chwileczkę, proszę. Tak. Oto (dosł.
tutaj mają) klucz. Pokój numer
siedem. Witamy.
- Dziękujemy. Do widzenia.
- Do widzenia.
- Przepraszam (Pana), czy to Pan (dosł.
jest Pan) Alonso Martínez?
- Tak, to ja (dosł. jestem ja).
- Perdone, żes usted(8) Alonso Martínez?
- Sí, soy yo.
8. usted - Pan/Pani; czasownik odmienia się jak w trzeciej osobie
liczby pojedynczej
- żQuieres(9) ir(10) al(11) cine esta noche?
- Perdona, no tengo tiempo(12).
9. czasownik nieregularny II grupy querer - chcieć; kochać (patrz:
Obserwacje na dole lekcji)
10. czasownik nieregularny III grupy ir - iść, jechać; (odmiana pojawi
się w kolejnych lekcjach)
11. ir a - iść do; al to połączenie przyimka a z rodzajnikiem el (a + el
= al); takie połączenie występuje jedynie z rodzajnikiem el; mając
do czynienia z wszystkimi pozostałymi rodzajnikami mówi się po
prostu: a la, a los, a las, a un, etc.
12. el tiempo - czas; pogoda
- Chcesz iść do kina dziś wieczorem
(dosł. tego wieczoru)?
- Przepraszam (cię), (ale) nie mam
czasu.
Strona: 18 z 88
- Możesz porozmawiać z Inés, żeby
zobaczyć co chce robić dziś
popołudniu (dosł. tego popołudnia)?
- Dobrze (dosł. jest dobrze). Już
teraz mogę iść do niej do domu (dosł.
do jej domu) i porozmawiać z nią.
- żPuedes hablar con Inés para ver qué
quiere hacer esta tarde?
- Está bien. Ahora mismo(13) puedo ir a su
casa y hablar con ella.
13. mismo występuje tu jedynie jako wzmocnienie słowa, któremu
towarzyszy (podobnie jak w poprzedniej lekcji)
- Álvaro, żquieres un helado?
- ˇSí! Quiero un helado grande de vainilla.
- Álvaro, chcesz loda?
- Tak! Chcę dużego loda
waniliowego.
Strona: 19 z 88
Observaciones Obserwacje
W Hiszpanii panują stosunki bardzo bezpośrednie i formy usted/ustedes używa się generalnie dosyć
rzadko. Per Pan/Pani zwraca się do osób w podeszłym wieku lub też gdy chce się wyrazić szczególny
szacunek (np. rozmawiając z rodzicami swojego kolegi). Jak łatwo zauważyć, Pan/Pani oraz Państwo to
tak jak w języku polskim trzecia osoba (odpowiednio liczby pojedynczej oraz mnogiej), a więc czasownik
odmienia się tak jak przy osobach on/ona oraz oni/one. Odnośnie bezpośrednich stosunków panujących
w Hiszpanii warto też skomentować, iż hiszpańskie hola (cześć) można powiedzieć praktycznie do
każdego (czasami łącząc je z innym powitaniem, np. z buenos días jak w pierwszym dialogu tej lekcji).
Bardzo często trzeba wobec tego przetłumaczyć hola na polskie dzień dobry, bo przecież nie jest w
Polsce do pomyślenia powiedzenie cześć wchodząc np. do sklepu.
Warto pamiętać, że w Ameryce Łacińskiej nie istnieje w ogóle forma vosotros. Zamiast tego używa się
formy ustedes wraz z odmianą czasownika w trzeciej osobie liczby mnogiej. Ustedes znaczy tam wobec
tego zarówno Państwo, jak też po prostu wy. Generalnie używa się tam też częściej formy usted zamiast
tú.
W dialogach można również zauważyć, iż inaczej mówi się po hiszpańsku przepraszam, zwracając się do
kogoś na ty (wtedy mówi się perdona) a inaczej gdy używa się formy Pan/Pani (perdone). Istnieje też
forma neutralna (perdón), którą można użyć niezależnie od wspomnianej kwestii.
Czasowniki zwrotne nawet gdy występują w zdaniu w bezokoliczniku (jak w jednym z dialogów czasownik
levantarse - wstawać), muszą mieć odpowiednio odmienioną końcówkę zwrotną. Tzn. mówi się np.
vosotros os levantáis (wy wstajecie) - z końcówką zwrotną postawioną przed czasownikiem; ale gdy
chcemy użyć czasownika zwrotnego w bezokoliczniku mamy dwie możliwości:
a) vosotros queréis levantaros (wy chcecie wstać) - z odpowiednio odmienioną końcówką, ale przylejoną
z tyłu do czasownika; lub też
b) vosotros os queréis levantar (wy chcecie wstać) - również z odmienioną końcówką, ale postawioną
przed pierwszym czasownikiem.
Os nie może zostać postawione pomiędzy tymi dwoma czasownikami!
Analogicznie powiemy: yo puedo levantarme lub yo me puedo levantar (ja mogę wstać); tú tienes que
levantarte lub tú te tienes que levantar (ty musisz wstać); él quiere llamarse lub él se quiere llamar (on
chce się nazywać); nosotros podemos llamarnos lub nosotros nos podemos llamar (my możemy się
nazywać); ellos quieren levantarse lub ellos se quieren levantar (oni chcą wstać).
Na koniec należy też wspomnieć o czasownikach nieregularnych, które pojawiły się w tej lekcji: querer
(chcieć, kochać), poder (móc) oraz tener (mieć). Nieregularność, która się tu pojawia ma pewien
konkretny wzór.
1) Querer - nieregularność polega na wymianie litery e na ie (od teraz będzie to oznaczane w
następujący sposób - e:ie). Wymiana ta nie występuje jednak we wszystkich osobach - pierwsza i druga
osoba liczby mnogiej odmieniają się zupełnie regularnie. Tak więc mówimy: yo quiero, tú quieres, él
quiere, ellos quieren, ale nosotros queremos, vosotros queréis. Należy pamiętać, że ten wzór odmiany
pojawia się we wszystkich czasownikach tego typu. Tak więc gdy w kolejnych lekcjach pojawi się nowy
czasownik z oznaczeniem (e:ie), wystarczy to do prawidłowej odmiany tego czasownika przez osoby,
według tego samego wzoru co czasownik querer.
2) Poder - nieregularność polega na wymianie litery o na oe (o:ue). I znowu nieregularność ta nie
dotyczy pierwszej i drugiej osoby liczby mnogiej. Tak więc mówimy: yo puedo, tú puedes, él puede, ellos
pueden, ale nosotros podemos, vosotros podéis. I podobnie, nieregularność tego typu również pojawia
się w wielu innych czasownikach.
3) Tener - jest to czasownik, w którym dwa typy nieregularności nakładają się na siebie (zdarza się to
również w innych czasownikach). Pojawia się tu nieregularność tego samego typu co w czasowniku hacer
(yo hago), ale równocześnie też wymiana e:ie. W tej sytuacji odmiana wygląda następująco: yo tengo,
ale potem tú tienes, él tiene, ellos tienen, i oczywiście odmiana regularna nosotros tenemos, vosotros
tenéis. Tego typu nieregularność będzie w kolejnych lekcjach oznaczana następująco: np. tener (yo
tengo, e:ie)
Lección número diez Lekcja numer 10
Strona: 20 z 88
żTienes coche? Masz samochód?
- Masz samochód?
- Tak, mam jeden bardzo stary.
- Gdzie jest?
- Jest tutaj zaraz.
- żTienes coche?
- Sí, tengo uno muy viejo.
- żDónde está?
- Está aquí mismo(1).
1. analogicznie mismo ma tu tylko funkcję wzmacniającą
- Mamá, żpodemos ir mańana al zoo?
- No, mańana tenemos que(2) ir al médico.
2. tener znaczy mieć, jednak tener que - musieć
- Mamo, możemy iść jutro do zoo?
- Nie, jutro musimy iść do lekarza.
- Chcecie iść się czegoś napić (dosł.
wziąć coś) dziś wieczorem (dosł. tego
wieczoru)?
- Dobrze, zgoda.
- żQueréis ir a tomar(3) algo(4) esta noche?
- Vale, de acuerdo.
3. czasownik regularny I grupy tomar - wziąć, brać; używany też często
w sensie jeść lub pić
4. algo - coś
- Queremos ir a un bar, pero Alicia no
puede hoy.
- żY qué tal mańana?
- mańana no pueden Rafa y Merche.
- Chcemy iść do baru, ale Alicja nie
może dzisiaj.
- A (jak tam) jutro?
- Jutro nie mogą Rafa i Merche.
Jaime ma tylko (dosł. tylko ma) dwie
butelki wina, ale jego goście chcą
więcej.
Jaime sólo tiene dos botellas(5) de vino(6),
pero sus invitados(7) quieren más.
5. la botella - butelka
6. el vino - wino
7. el invitado/la invitada - gość
- mańana podéis levantaros(8) tarde porque
es sábado y no tenéis que ir al colegio.
8. jest to czasownik zwrotny levantarse w bezokoliczniku z odpowiednio
odmienioną końcówką zwrotną (szczegóły patrz: Obserwacje na dole
lekcji)
- Jutro możecie wstać późno,
ponieważ jest sobota i nie musicie
iść do szkoły.
Strona: 21 z 88
- Dzień dobry, chcemy cztery bilety
na Władcę Pierścieni.
- Przykro mi, (ale) mam tylko (dosł.
tylko mam) trzy.
- Hola, queremos cuatro entradas(9) para El
Seńor de los Anillos.
- Lo siento, sólo tengo tres.
9. la entrada - bilet; dotyczy wszelkiego rodzaju spektakli, koncertów,
etc., natomiast nie transportu (taki bilet to el billete)
Strona: 22 z 88
Observaciones Obserwacje
W Hiszpanii panują stosunki bardzo bezpośrednie i formy usted/ustedes używa się generalnie dosyć
rzadko. Per Pan/Pani zwraca się do osób w podeszłym wieku lub też gdy chce się wyrazić szczególny
szacunek (np. rozmawiając z rodzicami swojego kolegi). Jak łatwo zauważyć, Pan/Pani oraz Państwo to
tak jak w języku polskim trzecia osoba (odpowiednio liczby pojedynczej oraz mnogiej), a więc czasownik
odmienia się tak jak przy osobach on/ona oraz oni/one. Odnośnie bezpośrednich stosunków panujących
w Hiszpanii warto też skomentować, iż hiszpańskie hola (cześć) można powiedzieć praktycznie do
każdego (czasami łącząc je z innym powitaniem, np. z buenos días jak w pierwszym dialogu tej lekcji).
Bardzo często trzeba wobec tego przetłumaczyć hola na polskie dzień dobry, bo przecież nie jest w Polsce
do pomyślenia powiedzenie cześć wchodząc np. do sklepu.
Warto pamiętać, że w Ameryce Łacińskiej nie istnieje w ogóle forma vosotros. Zamiast tego używa się
formy ustedes wraz z odmianą czasownika w trzeciej osobie liczby mnogiej. Ustedes znaczy tam wobec
tego zarówno Państwo, jak też po prostu wy. Generalnie używa się tam też częściej formy usted zamiast
tú.
W dialogach można również zauważyć, iż inaczej mówi się po hiszpańsku przepraszam, zwracając się do
kogoś na ty (wtedy mówi się perdona) a inaczej gdy używa się formy Pan/Pani (perdone). Istnieje też
forma neutralna (perdón), którą można użyć niezależnie od wspomnianej kwestii.
Czasowniki zwrotne nawet gdy występują w zdaniu w bezokoliczniku (jak w jednym z dialogów czasownik
levantarse - wstawać), muszą mieć odpowiednio odmienioną końcówkę zwrotną. Tzn. mówi się np.
vosotros os levantáis (wy wstajecie) - z końcówką zwrotną postawioną przed czasownikiem; ale gdy
chcemy użyć czasownika zwrotnego w bezokoliczniku mamy dwie możliwości:
a) vosotros queréis levantaros (wy chcecie wstać) - z odpowiednio odmienioną końcówką, ale przylejoną
z tyłu do czasownika; lub też
b) vosotros os queréis levantar (wy chcecie wstać) - również z odmienioną końcówką, ale postawioną
przed pierwszym czasownikiem.
Os nie może zostać postawione pomiędzy tymi dwoma czasownikami!
Analogicznie powiemy: yo puedo levantarme lub yo me puedo levantar (ja mogę wstać); tú tienes que
levantarte lub tú te tienes que levantar (ty musisz wstać); él quiere llamarse lub él se quiere llamar (on
chce się nazywać); nosotros podemos llamarnos lub nosotros nos podemos llamar (my możemy się
nazywać); ellos quieren levantarse lub ellos se quieren levantar (oni chcą wstać).
Na koniec należy też wspomnieć o czasownikach nieregularnych, które pojawiły się w tej lekcji: querer
(chcieć, kochać), poder (móc) oraz tener (mieć). Nieregularność, która się tu pojawia ma pewien
konkretny wzór.
1) Querer - nieregularność polega na wymianie litery e na ie (od teraz będzie to oznaczane w
następujący sposób - e:ie). Wymiana ta nie występuje jednak we wszystkich osobach - pierwsza i druga
osoba liczby mnogiej odmieniają się zupełnie regularnie. Tak więc mówimy: yo quiero, tú quieres, él
quiere, ellos quieren, ale nosotros queremos, vosotros queréis. Należy pamiętać, że ten wzór odmiany
pojawia się we wszystkich czasownikach tego typu. Tak więc gdy w kolejnych lekcjach pojawi się nowy
czasownik z oznaczeniem (e:ie), wystarczy to do prawidłowej odmiany tego czasownika przez osoby,
według tego samego wzoru co czasownik querer.
2) Poder - nieregularność polega na wymianie litery o na oe (o:ue). I znowu nieregularność ta nie
dotyczy pierwszej i drugiej osoby liczby mnogiej. Tak więc mówimy: yo puedo, tú puedes, él puede, ellos
pueden, ale nosotros podemos, vosotros podéis. I podobnie, nieregularność tego typu również pojawia
się w wielu innych czasownikach.
3) Tener - jest to czasownik, w którym dwa typy nieregularności nakładają się na siebie (zdarza się to
również w innych czasownikach). Pojawia się tu nieregularność tego samego typu co w czasowniku hacer
(yo hago), ale równocześnie też wymiana e:ie. W tej sytuacji odmiana wygląda następująco: yo tengo,
ale potem tú tienes, él tiene, ellos tienen, i oczywiście odmiana regularna nosotros tenemos, vosotros
tenéis. Tego typu nieregularność będzie w kolejnych lekcjach oznaczana następująco: np. tener (yo
tengo, e:ie)
Lección número once Lekcja numer
11
Strona: 23 z 88
żVes a aquella chica? Widzisz tamtą dziewczynę?
- mańana voy(1) a Salamanca. żQuieres
venir(2) conmigo(3)?
- No sé(4)... żVas en coche?
- Sí, claro.
- Entonces creo(5) que puedo ir contigo.
- ˇEstupendo!
- żPara qué vas?
- Para ver(6) la famosa Universidad de
Salamanca.
1. czasownik nieregularny III grupy ir - iść, jechać
2. czasownik nieregularny III grupy venir (yo vengo, e:ie)- przychodzić,
przyjeżdżać
3. conmigo - ze mną, contigo - z tobą; pozostałe osoby tworzy się
zupełnie regularnie: con él, con ella, con nosotros, con vosotros, con
ellos
4. czasownik nieregularny II grupy saber (yo sé, reszta regularnie)-
wiedzieć, umieć
5. czasownik regularny II grupy creer - uważać, myśleć, sądzić, wierzyć
6. czasownik nieregularny II grupy ver (yo veo, reszta regularnie)-
widzieć, zobaczyć;
- Jutro jadę do Salamanki. Chcesz
jechać (dosł. przyjechać) ze mną?
- Nie wiem... Jedziesz samochodem?
- Tak, oczywiście.
- W takim razie myślę, że mogę
jechać z tobą.
- Świetnie!
- Po co jedziesz?
- Żeby zobaczyć słynny Uniwersytet z
Salamanki.
- Widzę, że dużo pracujecie.
- Tak, to (dosł. jest) prawda.
- Uważam, że musicie trochę odpocząć.
Dlaczego nie pojedziecie na tydzień na
plażę?
- Dobrze, to (dosł. jest) dobry pomysł.
- Veo que trabajáis mucho.
- Sí, es verdad.
- Creo que tenéis que descansar un
poco. żPor qué no vais una semana a la
playa?
- Vale, es una buena idea.
- żVes a(7) aquella chica?
- żLa rubia(8)?
- Sí. Es mi novia Lucía.
- żAh sí? Pues es muy guapa.
7. mówi się ver algo (widzieć coś), np, veo la universidad (widzę
uniwersytet); ale ver a alguien (widzieć kogoś), np. veo a María
(widzę Marię)
8. rubio/-a to przymiotnik oznaczający blondyna/-kę; używa się
rodzajnika określonego z przymiotnikiem, żeby powiedzieć np. el
grande (ten duży), la pequeńa (ta mała), los nuevos (ci nowi), las
viejas (te stare), etc.
- Widzisz tamtą dziewczynę?
- Tą blondynkę?
- Tak. To (dosł. jest) moja dziewczyna
Lucía.
- Ach tak? (Więc) jest bardzo ładna.
- Widzicie tamtego chłopaka?
- Którego? Tego bruneta?
- Tak, tego szczupłego bruneta (dosł.
tego ciemnego i szczupłego).
- Ale przystojny! Kto (to) jest?
- (To) jest mój nowy nauczyciel
angielskiego.
- żVeis a aquel chico?
- żCuál? żEl moreno?
- Sí, el moreno y delgado.
- ˇQué guapo! żQuién es?
- Es mi nuevo profesor de inglés.
Strona: 24 z 88
- En otońo vamos a las montańas. żVenís
con nosotros?
- ˇSí! Es una idea estupenda.
- W jesieni jedziemy w góry.
Jedziecie (dosł. przyjeżdżacie) z nami?
- Tak! To świetny pomysł.
- Wiesz, że już mogę mówić dosyć
dobrze (po) francusku?
- Jak dobrze! W takim razie już
możesz jechać zamieszkać we
Francji.
- żSabes que ya puedo hablar bastante
bien francés?
- ˇQué bien! Entonces ya puedes ir a(9)
vivir a Francia.
9. niektóre czasowniki nie mogą stać bezpośrednio obok siebie, oddziela
się je wtedy odpowiednim przyimkiem; czasownik ir zawsze oddziela
się od innych czasowników przyimkiem a
Marta cree en Dios y cada domingo va a la
iglesia. Allí ve a muchas personas que
también creen en Él y vienen a rezar(10).
10. czasownik regularny I grupy rezar - modlić się
Marta wierzy w Boga i w każdą
niedzielę chodzi do kościoła. Tam
widzi dużo osób, które również
wierzą w Niego i przychodzą się
modlić.
Lección número doce Lekcja numer
12
Hay que hacer la compra. Trzeba zrobić zakupy.
- Jadą Państwo do domu pana
Domínguez?
- Tak, zgadza się (dosł. tak jest).
- W takim razie mogą (Państwo)
zaparkować tutaj zaraz.
- Dziękujemy.
- Nie ma za co.
- żVan Uds.(11) a casa del(12) seńor(13)
Domínguez?
- Sí, así es.
- Entonces pueden aparcar(14) aquí
mismo.
- Gracias.
- De nada.
11. Uds. (lub Vds.) to używany w pisowni skrót od ustedes; Ud. (lub
Vd.) to skrót od usted (przeczytać należy pełną formę)
12. del to połączenie de+el
13. seńor/seńora to Pan/Pani; nie należy jednak mylić tego słowa z
formą usted, która jest używana jedynie gdy bezpośrednio
zwracamy się do danej osoby
14. czasownik regularny I grupy aparcar - parkować
Strona: 25 z 88
- żHay alguien en tu casa?
- No, no hay nadie. Podemos ir a estudiar
allí.
- Vale, perfecto.
- Pues, żcuándo quieres venir?
- No sé, a lo mejor(15) a las seis de la
tarde.
- Está bien. Entonces nos vemos(16) luego.
- Sí, hasta ahora.
- Adiós.
15. całe wyrażenie a lo mejor znaczy może, być może
16. czasownik ver może występować jako zwrotny verse - widzieć się
- Jest ktoś w twoim domu?
- Nie, nie ma nikogo. Możemy iść się
tam uczyć.
- Dobrze, doskonale.
- Więc kiedy chcesz przyjść?
- Nie wiem, może o szóstej po
południu.
- Dobrze. W takim razie widzimy się
później.
- Tak, na razie.
- Cześć.
- Skąd wracasz (dosł. przychodzisz) z
tymi torbami?
- Wracam (dosł. przychodzę) z
supermarketu.
- I dokąd idziesz?
- Idę do mojego domu.
- żDe dónde vienes con esas(17) bolsas?
- Vengo del supermercado.
- żY adónde vas?
- Voy a mi casa.
17. ese/esa/esos/esas to coś pośredniego między este i aquel; gdy
mówimy esta casa - mamy na myśli ten dom tutaj (np. pokazując
dom na zdjęciu); esa casa - ten dom trochę dalej (np. wskazując
palcem dom stojący obok); aquella casa - tamten dom (np. dom poza
zasięgiem wzroku)
- żSabéis que mi amigo Jorge viene a
cenar(18) esta noche?
- Bueno, la verdad es que no tenemos
mucha comida en casa.
- żCrees que hay que(19) hacer la compra?
- Creo que sí.
- Entonces puedo ir al supermercado
antes de la cena.
18. czasownik regularny I grupy cenar - jeść kolację
19. hay que - trzeba
- Wiecie, że mój przyjaciel Jorge
przychodzi (do nas) zjeść kolację
dzisiaj wieczorem?
- No cóż (dosł. dobrze), prawda jest
(taka), że nie mamy dużo jedzenia w
domu.
- Uważasz, że trzeba zrobić zakupy?
- Myślę, że tak.
- W takim razie mogę iść do
supermarketu przed kolacją.
- Nie wiemy co zjeść dzisiaj na obiad.
- A (dosł. jak tam) jeśli pójdziecie do
chińskiej restauracji? Jedzenie tam
zawsze jest dobre.
- No sabemos qué comer(20) hoy...
- żQué tal si vais a un restaurante chino?
La comida allí siempre está muy buena.
20. czasownik regularny II grupy comer - jeść (ogólnie), ale też jeść
obiad
Strona: 26 z 88
- żDe dónde venís tan morenos(21)?
- Venimos de Marruecos.
- żY qué tal?
- Pues muy bien.
21. moreno - to zarówno opalony, jak też brunet
- Skąd wracacie (dosł. przyjeżdżacie) tak
opaleni?
- Wracamy (dosł. przyjeżdżamy) z
Maroka.
- I jak tam?
- (Więc) bardzo dobrze.
Lección número trece Lekcja numer
13
żÉsa es tu hermana? To jest twoja siostra?
- żQuién es ese chico?
- żCuál?
- Ése(1) en la foto grande que tienes en la
mesa.
- Ah, żno conoces(2) a mi hijo Juan?
- No, sólo conozco a tu hija Beatriz.
- Es que Juan vive muy lejos de aquí, pero a
veces(3) viene con su mujer y sus nińos.
- żCuántos nińos(4) tiene?
- Tiene dos nińas y un nińo. A ver si tengo
algunas(5) fotos(6)... ˇAquí están!
- ˇQué monos(7) son!
- Y ésta es su mujer Ana.
- No parece(8) espańola...
- Es que sus padres son checos, pero ella
vive en Espańa desde pequenita(9).
1. nad éste/ése/aquél (oraz nad ich odpowiednikami w rodzaju żeńskim
oraz w liczbie mnogiej) zawsze pojawia się akcent, gdy nie występuje
bezpośrednio po nich rzeczownik; np. mówimy ese chico, ale ése que
vive en Barcelona (ten, który mieszka w Barcelonie)
2. czasownik nieregularny II grupy conocer (yo conozco, reszta regularnie)
- znać
3. a veces - czasem
4. nińos - dzieci (ogólnie); należy odróżnić od hijos - dzieci (w sensie
własne dzieci)
5. algún/alguna/algunos/algunas - jakiś/jakaś/jacyś/jakieś
6. la foto - zdjęcie
7. mono/mona - najlepiej tłumaczy się na angielskie cute
8. czasownik nieregularny II grupy parecer (yo parezco, reszta regularnie)
- wydawać się, przypominać
9. w hiszpańskim zdrobnienia tworzy się zwykle przez dodanie końcówki
-ito/-ita; np. mesa - mesita (stół - stolik), delgado - delgadito (szczupły -
szuplutki)
- Kim jest ten chłopak?
- Który?
- Ten na dużej fotografii, którą
masz na stole.
- Ach, nie znasz mojego syna
Juana?
- Nie, znam tylko twoją córkę
Beatriz.
- Chodzi o to, że (dosł. jest, że) Juan
mieszka bardzo daleko stąd, ale
czasami przyjeżdża ze swoją żoną
(dosł. kobietą) i swoimi dziećmi.
- Ile ma dzieci?
- Ma dwie dziewczynki i jednego
chłopca. Zobaczę (dosł. do
zobaczenia) czy mam jakieś
zdjęcia... Tutaj są!
- Jakie są słodkie (ładne)!
- A to (dosł. ta) jest jego żona Ana.
- Nie wygląda na Hiszpankę...
- Chodzi o to, że jej rodzice są
Czechami, ale ona mieszka w
Hiszpanii od dzieciństwa (dosł. od
maleńkiej).
Strona: 27 z 88
- Patrz, to (dosł. ta) jest zdjęcie mojej
rodziny. Rozpoznajesz kogoś?
- Zobaczmy (dosł. do zobaczenia)...
Sądzę, że (to) grubiutkie dziecko w
okularach i czerwonym podkoszulku
(to) jesteś ty.
- Ależ nie (dosł. Nie, człowkieku)! To (dosł.
ten) jest mój młodszy brat (dosł. brat
młodszy) David. Ja jestem tym w
(dosł. tym od) czarnych spodniach i
niebieskiej koszuli.
- To prawda. Ale na zdjęciu
wydajesz się dużo bardziej blond.
- Tam mam tylko dziewięć lat.
Teraz moje włosy są dużo
ciemniejsze (dosł. badziej ciemne).
- A kim jest ta dziewczyna tak ładna
w (dosł. od) zielonej sukience?
- Nie poznajesz Marii Luisy?
- Nie może być! To (dosł. ta) jest
twoja siostra? Wydaje się bardzo
młoda...
- No cóż (dosł. dobrze), jest dziesięć
lat starsze ode mnie, więc na
zdjęciu jest (dosł. pojawia się) dosyć
młoda.
- A ten mężczyzna w (dosł. od) żółtym
podkoszulku (to) jest twój ojciec?
- Tak, dokładnie. A kobieta w
białym kapeluszu (to) jest moja
matka.
- Twoi rodzice wydają się tworzyć
(dosł. robić) bardzo dobrą parę.
- Tak, wszyscy mówią to samo. I
(to) jest prawda. Moi rodzice są
doskonałą parą.
- Mira(10), ésta es la foto de mi familia.
żReconoces(11) a alguien?
- A ver... Creo que el nińo gordito con
gafas(12) y camiseta roja eres tú.
- ˇNo, hombre(13)! Ése es mi hermano
menor David. Yo soy el(14) de pantalones(15)
negros y camisa azul.
- Es verdad. Pero en la foto pareces mucho
más rubio.
- Ahí(16) sólo tengo nueve ańos(17). Ahora mi
pelo(18) es mucho más moreno.
- żY quién es esa chica tan guapa del
vestido verde?
- żNo reconoces a María Luisa?
- ˇNo puede ser! żÉsa es tu hermana?
Parece muy joven...
- Bueno, es diez ańos mayor que yo, pues
en la foto aparece(19) bastante joven.
- żY ese hombre de camiseta amarilla es tu
padre?
- Sí, exactamente. Y la mujer con
sombrero blanco es mi madre.
- Tus padres parecen hacer muy buena
pareja.
- Sí, todo el mundo(20) dice(21) lo mismo. Y
es verdad. Mis padres son una pareja
perfecta.
10. czasownik regularny I grupy mirar - patrzeć
11. czasownik nieregularny II grupy reconocer (odmiana jak conocer) -
rozpoznawać
12. las gafas - okulary
13. słowo hombre jest bardzo często używane jako wykrzyknik i wtedy
trudno jest o jakiekolwiek tłumaczenie
14. ponownie rodzajnik jest używany bez rzeczownika i tłumaczy się jako
ten
15. los pantalones - spodnie
16. aquí (tutaj) - ahí (tam trochę dalej) - allí (tam daleko)
17. el ańo - rok
18. el pelo - włosy (w hiszpańskim jest to liczba pojedyncza)
19. czasownik nieregularny II grupy aparecer (odmiana jak parecer) -
pojawiać się
20. todo el mundo - wszyscy (dosł. cały świat); polskie wyrażenie cały
świat tłumaczy się na el mundo entero
21. czasownik nieregularny III grupy decir (yo digo, e: i) - mówić,
powiedzieć
Strona: 28 z 88
Observaciones Obserwacje
W tej lekcji pojawił się kolejny typ czasowników nieregularnych: conocer, parecer. Nieregularność
dotyczy jedynie pierwszej osoby liczby pojedynczej i polega na wprowadzeniu końcówki -zco. Widać też,
że czasowniki, które zawierają w sobie inny czasownik nieregularny (jak np. reconocer, aparecer)
odmieniają się dokładnie tak samo jak ten czasownik nieregularny.
Komentarz odnośnie tworzenia zaimków dzierżawczych znajduje się w kolejnej lekcji.
Lección número catorce Lekcja numer
14
Nuestro piso es pequeńo. Nasze mieszkanie jest małe.
- Ésta es nuestra casa.
- ˇQué bonita! Nuestro piso es mucho más
pequeńo y oscuro. Aquí hay muchísima(1) luz.
- Sí, por esas ventanas entra(2) mucha luz.
- żY qué tal vuestros vecinos? Porque los
nuestros son horribles. Hacen mucho ruido
por las noches y no podemos dormir(3).
- Nosotros dormimos bien, pero nuestros
vecinos tampoco(4) son muy simpáticos. Sus
hijos son muy mal educados. Se comportan
(5) mal incluso con su perro.
- ˇQué horror!
1. istnieje w hiszpańskim tzw. superlativo absoluto (superlatyw absolutny),
który wzmacnia znaczenie danego słowa; np. mucho (dużo) - muchísimo
(bardzo, niezwykle dużo), interesante (interesujący) - interesantísimo
(bardzo, niesamowicie interesujący/-a), guapa (ładna) - guapísima
(bardzo, niezwykle ładna); tworzy się po prostu przez dodanie końcówki
-ísimo/-ísima (w liczbie mnogiej dodaje się -s)
2. czasownik regularny I grupy entrar - wchodzić
3. czasownik nieregularny III grupy dormir (o:ue) - spać
4. tampoco - też nie
5. czasownik regularny zwrotny I grupy comportarse - zachowywać się
- To jest nasz dom.
- Ale ładny! Nasze mieszkanie
jest dużo mniejsze (dosł. bardziej
małe) i ciemne. Tutaj jest dużo
światła.
- Tak, przez te okna wchodzi
dużo światła.
- A jak tam wasi sąsiedzi? Bo (ci)
nasi są straszni. Robią dużo
hałasu w nocy i nie możemy
spać.
- My śpimy dobrze, ale nasi
sąsiedzi też nie są bardzo
sympatyczni. Ich dzieci są bardzo
źle wychowane. Zachowują się
źle nawet wobec swojego psa
(dosł. z ich psem).
- Jakie (to) straszne!
Strona: 29 z 88
- Nasza nauczycielka niemieckiego jest
bardzo miła i uczymy się (w sensie:
przyswajamy) z nią bardzo dużo.
- Musicie się dużo uczyć?
- Tak, oczywiście. Ale myślę, że jej
metoda jest bardzo dobra i
przyswajamy dużo na samej lekcji.
- Jaka jest jej metoda?
- Mówimy (rozmawiamy) dużo na lekcji i
nie koncentrujemy się na gramatyce.
- Wydaje się interesujące. Zwykle
zamiast mówić trzeba uczyć się dużo
gramatyki.
- Nasza nauczycielka zawsze mówi, że
gramatyka nie jest tak ważna, bo nie
pomaga dużo jeśli boimy się mówić.
- (Więc) (to) jest prawda (dosł. pewne).
- Nuestra profesora de alemán es muy
maja(6) y aprendemos muchísimo con
ella.
- żTenéis que estudiar mucho?
- Sí, por supuesto. Pero creo que su
método(7) es muy bueno y aprendemos
mucho en la propia clase.
- żCómo es su método?
- Hablamos mucho en clase y no nos
concentramos(8) en la gramática.
- Parece interesante. Normalmente en
vez de(9) hablar hay que estudiar mucha
gramática.
- Nuestra profesora siempre dice que la
gramática no es tan importante porque
no ayuda mucho si tenemos miedo de(10)
hablar.
- Pues es cierto.
10. majo - przyjemny, miły, ładny, piękny, etc.
11. el método - metoda
12. czasownik regularny zwrotny I grupy concentrarse - koncentrować
się
13. en vez de - zamiast
14. tener miedo de algo/alguien - bać się czegoś/kogoś
- żDuermes bien en tu habitación?
- ˇQue va! Duermo fatal. Hay muchísimo
ruido en la calle. Nunca(11) puedo
descansar.
- żY trabajar?
- Tampoco. En mi casa no me puedo
concentrar.
- Sí, vivir en el centro de la ciudad puede
ser horroroso.
1. w hiszpańskim w pewnych sytuacjach do negacji wystarcza jedno
przeczenie, w innych konieczne są dwa; gdy słowa typu nigdy
(nunca), nikt (nadie), nic (nada) stawiamy na początku zdania, nie
potrzeba już dodatkowego słowa przeczącego; gdy natomiast
chcemy je postawić dalej w zdaniu, na początku musimy
dodatkowo postawić słowo nie (no), np. nunca duermo bien, ale no
duermo bien nunca (nigdy nie śpię dobrze)
- Śpisz dobrze w twoim pokoju?
- Ależ skąd! Śpię fatalnie. Jest bardzo
dużo hałasu na ulicy. Nigdy nie mogę
odpocząć.
- A pracować?
- Też nie. W moim domu nie mogę się
skoncentrować.
- Tak, mieszkanie w centrum miasta
może być straszne.
Strona: 30 z 88
- Zawsze zostawiam mój samochód
na ulicy.
- Dlaczego nie parkujesz w garażu?
- No bo zawsze się śpieszę i tak (w ten
sposób) jest wygodniej (dosł. bardziej
wygodnie).
- Siempre dejo(12) mi coche en la calle.
- żPor qué no aparcas en el garaje?
- Es que siempre tengo prisa(13) y así es
más cómodo.
10. czasownik regularny I grupy dejar - zostawiać
11. tener prisa - śpieszyć się
Observaciones Obserwacje
Chyba jest już zupełnie jasne jak tworzy się zaimki dzierżawcze (mój, moja, moje, itd.). W języku
hiszpańskim uzgadnia się te zaimki z rzeczownikiem po nich następującym (czyli dokładnie tak jak w
języku polskim). Większość z nich odmienia się jedynie przez liczbę. Tylko pierwsza i druga osoba liczby
mnogiej odmieniają się zarówno przez liczbę jak i rodzaj. Trzecia osoba liczby pojedynczej oraz mnogiej
są identyczne Tak więc mówimy np.:
mi coche mój samochód - mis coches moje samochody
tu hija twoja córka - tus hijas twoje córki
su coche jego/jej/ich samochód - sus coches jego/jej/ich samochody
nuestro coche nasz samochód - nuestros coches nasze samochody
nuestra hija nasza córka - nuestras hijas nasze córki
vuestro coche wasz samochód - vuestros coches wasze samochody
vuestra hija wasza córka - vuestras hijas wasze córki
Szczegóły można oczywiście znaleźć na stronie z gramatyką (zaimki).
Lección número quince Lekcja numer
15
żCuánto cuesta esta falda? Ile kosztuje ta spódnica?
Strona: 31 z 88
- Merche, żlas llaves que están en la mesa
son las(1) tuyas(2)?
- No, las mías están en mi bolso(3).
- żEstás segura?
- ˇSí, hombre! Las que están en la mesa
tienen que ser las de Felipe.
- No, las suyas están en su habitación.
- Pues no sé... A lo mejor son las de Laura.
Ella siempre deja sus cosas por toda la
casa.
- Puede ser.
1. po raz kolejny rodzajnik określony jest używany samodzielnie, tutaj w
znaczeniu "te"
2. jest to długa forma zaimka dzierżawczego, używana gdy występuje on
samodzielnie (patrz: Obserwacje na dole lekcji)
3. el bolso - torebka (damska); należy odróżnić od la bolsa - torba
(wszystkie inne znaczenia)
- Merche, klucze które są na stole
(to) są te twoje?
- Nie, (te) moje są w mojej torebce.
- Jesteś pewna?
- Ależ tak! Te, które są na stole
muszą być (tymi) Felipe.
- Nie, (te) jego są w jego pokoju.
- No to nie wiem... Może (to) są (te)
Laury. Ona zawsze zostawia swoje
rzeczy po całym domu.
- Możliwe.
- Nasze dzieci uczą się w szkole
brytyjskiej. A (te) wasze gdzie się
uczą?
- (Te) nasze jeszcze są zbyt małe,
żeby iść do szkoły...
- Nuestros hijos estudian en un colegio
británico. Y los vuestros, żdónde estudian?
- Los nuestros todavía son demasiado
pequeńos para ir al colegio...
- żCuánto(4) cuesta(5) aquella falda?
- żCuál? żLa roja?
- No, la azul a cuadros.
- Ah, no es muy cara. Sólo cuesta quince
euros.
4. cuánto (ile) odmienia się przez liczbę i rodzaj, może więc mieć
następujące formy: cuánto/-a/-os/-as
5. czasownik nieregularny I grupy costar (o:ue) - kosztować
- Ile kosztuje tamta spódnica?
- Która? Ta czerwona?
- Nie, ta niebieska w kratę.
- Ach, nie jest bardzo droga.
Kosztuje tylko 15 euro.
- O której godzinie puszczają (dosł.
kładą) wiadomości?
- Sądzę, że o dziewiątej.
- Ile czasu trwają?
- Jedną godzinę.
- żA qué hora ponen(6) las noticias?
- Creo que a las nueve.
- żCuánto tiempo duran(7)?
- Una hora.
6. czasownik nieregularny II grupy poner (yo pongo) - kłaść, położyć;
używany również w wielu innych znaczeniach, np. poner la tele
(włączyć telewizor)
7. czasownik regularny I grupy durar - trwać
Strona: 32 z 88
Por teléfono:
- Restaurante Casa Valenciana, buenas
tardes.
- Buenas tardes. Quiero reservar(8) una
mesa para esta noche.
- żA qué hora quiere venir?
- A las diez.
- żPara cuántas personas quiere la mesa?
- Para cinco.
- żMe(9) puede decir su nombre y apellido,
por favor?
- Me llamo John Smith.
- żPuede repetir(10) su apellido, por favor?
- Smith. Ese-eme-i-te-hache.
- Ya está, gracias. Entonces tiene una
mesa reservada para esta noche a las
diez.
- Muchas gracias.
- De nada.
- Hasta luego.
- Adiós.
8. czasownik regularny I grupy reservar - rezerwować
9. tego rodzaju zaimki będą skomentowane w kolejnych lekcjach
10. czasownik nieregularny III grupy repetir (e:i; np. él repite) -
powtarzać
Przez telefon:
- Restauracja Casa Valenciana, dzień
dobry.
- Dzień dobry. Chcę zarezerwować
stolik na dzisiejszy wieczór (dosł. ten
wieczór).
- O której godzinie chce Pan przyjść?
- O dziesiątej.
- Dla ilu osób chce Pan stolik?
- Dla pięciu.
- Może mi Pan podać (dosł. powiedzieć)
swoje imię i nazwisko, proszę?
- Nazywam się John Smith.
- Może Pan powtórzyć swoje
nazwisko, proszę?
- Smith. Es-em-i-te-ha.
- Już mam (dosł. jest), dziękuję. Tak
więc ma Pan stolik zarezerwowany na
ten wieczór o dziesiątej.
- Bardzo dziękuję.
- Nie ma za co.
- Do zobaczenia.
- Do widzenia.
- O której godzinie zwykle
wracasz do domu na obiad (dosł.
żeby zjeść obiad)?
- Zwykle jem obiad o pierwszej, a
później wracam do mojej pracy.
- żA qué hora vuelves(11) normalmente a
casa a comer?
- Normalmente como a la una y luego
vuelvo a mi trabajo.
6. czasownik nieregularny II grupy volver (o:ue) - wracać
Observaciones Obserwacje
Kiedy zaimek dzierżawczy występuje samodzielnie, bez towarzyszącego mu rzeczownika, należy w
hiszpańskim (podobnie jak chociażby w angielskim) użyć dłuższej formy tego zaimka. Te formy to:
liczba pojedyncza liczba mnoga
mío/-a/os/-as nuestro/-a/os/-as
tuyo/-a/os/-as vuestro/-a/os/-as
suyo/-a/os/-as suyo/-a/os/-as
Jak łatwo zauważyć, zaimki nuestro oraz vuestro wyglądają tak samo zarówno w długiej jak i krótkiej
formie.
Strona: 33 z 88
Lección número dieciséis Lekcja numer 16
żCuándo vas a volver? Kiedy wrócisz?
- Mańana no voy a(1) estar en casa.
- żPor qué no?
- Es que tengo que ir al médico.
- żA qué hora vas a volver?
- No sé... Creo que a eso de(2) las cuatro
de la tarde.
1. ir a + infinitivo (bezokolicznik) - jest to struktura używana dla
wyrażenia czasu przyszłego (analogiczna do angielskiego going to),
np. vamos a trabajar (będziemy pracować)
2. a eso de - około
- Jutro nie będzie mnie (dosł. nie będę) w
domu.
- Dlaczego nie?
- Chodzi o to, że muszę iść do lekarza.
- O której godzinie wrócisz?
- Nie wiem... Sądzę, że około czwartej
popołudniu.
- Przepraszam (cię), masz godzinę?
- Tak, jest (dosł. są) dokładnie
dwunasta.
- Dziękuję.
- Perdona, żtienes hora?
- Sí, son las doce en punto.
- Gracias.
- żQué vas a hacer esta noche?
- No estoy seguro. A lo mejor voy a ir a
tomar algo con mis amigos. żY tú?
- Creo que me voy a quedar(3) en casa.
- żY qué vas a hacer?
- Voy a ver la tele. Hoy ponen La Guerra
de las Galaxias. Es una película genial.
3. czasownik regularny zwrotny I grupy quedarse - zostawać; równie
dobrze można powiedzieć: creo que voy a quedarme en casa
- Co będziesz robić tego wieczoru?
- Nie jestem pewien. Może pójdę się
czegoś napić z moimi przyjaciółmi. A
ty?
- Myślę, że zostanę w domu.
- I co będziesz robił?
- Pooglądam telewizję. Dzisiaj
puszczają Gwiezdne wojny. (To) jest
genialny film.
- Wychodzisz z nami?
- Nie wiem... Która jest godzina?
- Jest pierwsza nad ranem.
- Dobrze, myślę, że jeszcze mam
czas, żeby wypić jeden kieliszek.
- O której godzinie musisz wstać?
- O dziewiątej rano.
- żSales(4) con nosotros?
- No sé... żQué hora es?
- Es la una de la madrugada.
- Bueno, creo que todavía tengo tiempo
para tomar una copa.
- żA qué hora tienes que levantarte?
- A las nueve de la mańana.
4. czasownik nieregularny III grupy salir (yo salgo) - wychodzić
Strona: 34 z 88
- Mamá, żpuedo ir a la playa con mis
amigos?
- Sí, pero a las nueve de la noche tienes
que estar en casa.
- Vale. Voy a volver a las nueve en punto.
- Mamo, mogę jechać na plażę z
moimi przyjaciółmi?
- Tak, ale o dziewiątej wieczorem
musisz być w domu.
- Dobrze. Wrócę dokładnie o
dziewiątej.
- Wyjdziecie dzisiaj wieczorem?
- Nie, chcemy troszeczkę odpocząć. W
przyszłym tygodniu (dosł. w tygodniu, który
przychodzi) będziemy mieć dużo imprez i
musimy być w formie.
- żVais a salir esta noche?
- No, queremos descansar un poquito(5).
La semana que viene vamos a tener
muchas fiestas y tenemos que estar en
forma.
5. un poco (trochę) - un poquito (troszeczkę); warto zwrócić uwagę
na konieczną zmianę w pisowni; pocito musiałoby być przeczytane
jak pothito (gdzie th to dźwięk jak w angielskim think)
- Mira papá, en ese reloj son las once.
Creo que va un poco mal...
- żQué hora tienes tú?
- Yo tengo las seis.
- Patrz tato, na tym zegarku jest
jedenasta. Myślę, że idzie trochę
źle...
- Którą ty masz godzinę?
- Ja mam szóstą.
Lección número diecisiete Lekcja numer
17
żQué quiere decir eso? Co to znaczy?
- żQué idioma se habla(1) en Barcelona?
- Allí se habla catalán, pero todo el mundo
sabe también castellano(2).
1. se habla to forma bezosobowa tworzona przez odmianę czasownika w
trzeciej osobie oraz dodanie cząstki se
2. castellano - kastylijski, to inna nazwa, oznaczająca po prostu język
hiszpański
- Jakim językiem się mówi w
Barcelonie?
- Tam się mówi po katalońsku, ale
wszyscy umieją też kastylijski.
- Jak masz na imię?
- Mam na imię Piotrek.
- Słucham (dosł. jak mówisz)?
- Piotrek.
- Jak się (to) pisze?
- Pe-i-o-te-er-e-ka.
- Ach, dobrze. Ale ciekawe imię (dosł.
ale imię tak ciekawe)!
- żCómo te llamas?
- Me llamo Piotrek.
- żCómo dices?
- Piotrek.
- żCómo se escribe(3)?
- Pe-i-o-te-erre-e-ka.
- Ah, vale. ˇQue nombre tan interesante!
3. czasownik regularny III grupy escribir - pisać; tutaj użyty w formie
bezosobowej
Strona: 35 z 88
- żCómo se dice(4) jeans en espańol?
- Bueno, normalmente se dice vaqueros.
4. ponowne użycie formy bezosobowej
- Jak się mówi jeans po
hiszpańsku?
- No więc zwykle się mówi dżinsy.
- Słuchaj, co znaczy (dosł. co chce
powiedzieć) euskera?
- Euskera znaczy (dosł. chce powiedzieć)
baskijski.
- W jakim języku?
- W baskijskim.
- Oye(5), żqué quiere decir euskera?
- Euskera quiere decir vasco.
- żEn qué idioma?
- En vasco.
5. czasownik nieregularny III grupy oír (yo oigo, tú oyes, él oye, nosotros
oímos, vosotros oís, ellos oyen) - słyszeć; tutaj użyty w trybie
rozkazującym (omawiany w kolejnych lekcjach)
- Oiga, por favor, żsabe dónde está la
Puerta del Sol(6)?
- Sí, tiene que seguir(7) todo recto por
esta calle.
6. zabytkowy budynek w Madrycie
7. czasownik nieregularny III grupy seguir (e:i) - kontynuować, robić
coś dalej (uwaga na pisownię: yo sigo; w tej osobie znika
niepotrzebna tu litera u, która we wszystkich innych osobach jest
konieczna do oddzielenia liter g oraz i/e)
- Przepraszam (dosł. proszę słuchać), wie
(Pan/Pani) gdzie jest Puerta del Sol
(Drzwi Słońca)?
- Tak, musi (Pan/Pani) iść dalej (dosł.
kontynuować) cały (czas) prosto tą ulicą.
- Bardzo źle cię słyszę (dosł. cię słyszę
bardzo źle). Możesz przyciszyć (dosł.
obniżyć) trochę muzykę?
- Słucham (dosł. jak)?
- Muzyka jest bardzo głośna (dosł.
wysoka). Nie słyszę cię!
- Aha, że mnie nie słyszysz. Poczekaj,
przyciszę troszeczkę radio.
- Te oigo muy mal. żPuedes bajar(8) un
poco la música?
- żCómo?
- La música está muy alta. ˇNo te oigo!
- Ah, que no me oyes. Espera(9), voy a
bajar un poquito la radio.
8. czasownik regularny I grupy bajar - obniżać, schodzić
9. czasownik regularny I grupy esperar - czekać; mieć nadzieję
- żConocéis(10) Andalucía?
- No, pero el verano que viene vamos a ir a
Sevilla. Conocemos a mucha gente que
vive allí y queremos ver qué tal están.
- Yo no conozco Sevilla, pero sé que es una
ciudad muy bonita.
10. mówi się conocer algo (znać coś), ale conocer a alguien (znać kogoś)
- Znacie Andaluzję?
- Nie, ale w przyszłe lato (dosł. lato,
które nadchodzi) pojedziemy do Sewilli.
Znamy dużo ludzi, którzy tam
mieszkają i chcemy zobaczyć co u
nich słychać (dosł. jak tam są).
- Ja nie znam Sewilli, ale wiem, że
to bardzo ładne miasto.
Lección número dieciocho Lekcja numer
18
Strona: 36 z 88
Me gusta la cerveza. Lubię piwo.
- żTe gusta(1) salir por la noche?
- Sí, me encanta(2).
- Pues te invito(3) a una copa. żQué te
gusta beber(4)?
- Me gusta la cerveza o whisky con cocacola.
1. czasownik regularny I grupy gustar - podobać się
2. czasownik regularny I grupy encantar - zachwycać
3. czasownik regularny I grupy invitar - zapraszać
4. czasownik regularny II grupy beber - pić
- Lubisz (dosł. podoba ci się) wychodzić
wieczorem?
- Tak, uwielbiam (dosł. zachwyca mnie).
- Więc cię zapraszam na jeden
kieliszek. Co lubisz (dosł. podoba ci się)
pić?
- Lubię (dosł. podoba mi się) piwo albo
whisky z coca-colą.
- Mojej mamie (jej) podoba się
kolor czerwony.
- A twojemu tacie?
- Jemu podoba (mu) się bardziej
zielony.
- A mi madre le gusta el color rojo.
- żY a tu padre?
- A él le(5) gusta más el verde.
5. a él oraz le znaczą właściwie to samo (jemu); użycie obu tych słów ma
na celu jedynie podkreślenie, wzmocnienie znaczenia; równie dobrze
można by powiedzieć: le gusta más el verde (zaimek - w tym
przypadku le - jest jednak zawsze obowiązkowy)
- żQué te parecen estas revistas?
- Me parecen muy tontas. No me gustan
en absoluto.
- Jakie ci się wydają te czasopisma?
- Wydają mi się bardzo głupie. Nie
podobają mi się wcale.
- Mojej siostrze na ogół (jej) się
podobają (chłopcy) bruneci, ale jej
chłopak jest blondynem.
- A twojemu bratu, jaki typ dziewczyn
mu się podoba?
- Jemu jeszcze się (mu) nie podobają
dziewczyny. Ma tylko sześć lat...
- A mi hermana generalmente le gustan
los chicos morenos, pero su novio es
rubio.
- Y a tu hermano, żqué tipo de chicas le
gusta?
- A él todavía no le gustan las chicas.
Sólo tiene seis ańos...
Strona: 37 z 88
- Oye, perdona, żme puedes decir cómo
llegar(6) a la estación de metro?
- Sí, claro. Es muy fácil. Tienes que
seguir todo recto y luego coger(7) la
primera calle a la derecha. La estación de
metro está al final de la calle a la
izquierda.
6. czasownik regularny I grupy llegar - przybywać, przychodzić,
przyjeżdżać
7. czasownik nieregularny II grupy coger - brać; nieregularność polega
jedynie na zmianie pisowni pierwszej osoby liczby pojedynczej: yo
cojo; zmiana jest konieczna, gdyż cogo trzeba by było przeczytać
jak kogo
- (Słuchaj) przepraszam, możesz mi
powiedzieć jak dojść do stacji metra?
- Tak, oczywiście. (To) jest bardzo
łatwe. Musisz iść dalej cały (czas)
prosto, a potem skręcić w (dosł. wziąć)
pierwszą ulicę w prawo. Stacja metra
jest na końcu ulicy na lewo.
- Zadzwonię do Luisa, żeby zobaczyć
czy chce przyjść dzisiaj wieczorem na
kolację (dosł. zjeść kolację).
- (To) mi się wydaje bardzo dobry
pomysł! Może możemy też zaprosić
jego siostrę Conchę. (To) jest bardzo
miła dziewczyna.
- Tak, (to) jest prawda. Zapytam o nią.
- Voy a llamar(8) a Luis para ver si quiere
venir a cenar esta noche.
- ˇMe parece una idea buenísima! A lo
mejor podemos invitar también a su
hermana Concha. Es una chica muy
maja.
- Sí, es verdad. Voy a preguntar(9) por
ella.
8. czasownik regularny I grupy llamar - wołać, dzwonić
9. czasownik regularny I grupy preguntar - pytać
- żQué te parece si vamos al cine esta
tarde?
- Me parece genial. żQué tipo de películas
te gusta ver?
- Me gustan las películas de acción.
- Entonces ya sé qué película podemos
ver. ˇTe va a encantar!
- Jak ci się wydaje jeśli pójdziemy do
kina dzisiaj po południu?
- Wydaje mi się super (genialne).
Jaki rodzaj filmów lubisz (dosł.
podoba ci się) oglądać.
- Lubię (dosł. podobają mi się) filmy akcji.
- W takim razie już wiem jaki film
możemy zobaczyć. Zachwyci cię!
Lección número diecinueve Lekcja numer
19
żOs gusta bailar? Lubicie tańczyć?
Strona: 38 z 88
- A Pedro y a mí nos gusta mucho bailar(1).
Y a vosotros, żos gusta?
- No mucho. Pero nos gusta escuchar(2) la
música.
1. czasownik regularny I grupy bailar - tańczyć
2. czasownik regularny I grupy escuchar - słuchać
- Pedro i ja bardzo lubimy (dosł.
Pedrowi i mnie, nam bardzo się podoba)
tańczyć. A wy lubicie (dosł. a wam,
wam się podoba)?
- Nie bardzo. Ale lubimy (dosł. podoba
nam się) słuchać muzyki.
- Moje wujostwo nie lubi (dosł. mojemu
wujostwu, im nie podoba się) wcale oglądać
telewizji.
- Więc co robią w domu wieczorami?
- Uwielbiają (dosł. ich zachwycają) gry
planszowe (dosł stołowe).
- A mis tíos no les gusta en absoluto
ver la tele.
- żPues qué hacen en casa por las
noches?
- Les encantan los juegos de mesa.
- żA qué hora vais a llegar a Londres?
- Si no hay retraso(3), a las seis y diez.
3. el retraso - spóźnienie
- O której godzinie przyjedziecie do
Londynu?
- Jeśli nie będzie (dosł. jest) spóźnienia,
o szóstej (i) dziesięć.
- Myślę, że możemy postawić łóżko w
tym kącie. (Wydaje ci się) dobrze?
- Tak, (wydaje mi się) doskonale.
- Creo que podemos poner la cama en
este rincón. żTe parece bien?
- Sí, me parece perfecto.
- David, żtienes hora?
- Sí, son las ocho y cuarto. żA qué hora
empieza(4) tu examen?
- A las nueve y media. Todavía tengo
tiempo.
4. czasownik nieregularny I grupy empezar (e:ie) - zaczynać (się)
- David, masz godzinę?
- Tak, jest kwadrans po ósmej
(dosł. są ósma i kwadrans). O której
godzinie zaczyna się twój
egzamin?
- O wpół do dziesiątej (dosł. o
dziewiątej i pół). Jeszcze mam czas.
- (Słuchaj) Teresa, mam coś dla ciebie.
- Dla mnie?
- Tak, proszę (dosł. weź). (To) jest
prezent na twoje urodziny. Wszystkiego
najlepszego (dosł, szczęśliwości).
- Bardzo dziękuję, Pepe.
- A ta butelka wina jest od moich
rodziców.
- Oye, Teresa, tengo algo para ti.
- żPara mí?
- Sí, toma. Es un regalo por tu
cumpleańos(5). Felicidades.
- Muchas gracias Pepe.
- Y esta botella de vino es de parte de(6)
mis padres.
8. el cumpleańos - urodziny (pomimo końcówki -s jest to rzeczownik
liczby pojedynczej)
9. de parte de alguien - od kogoś, np. de mi parte (ode mnie); de su
parte (od niej/niego/nich); de parte de Ana (od Anny)
Strona: 39 z 88
- żSabes a qué hora empieza la película?
- A las diez menos cuarto. Creo que no
vamos a llegar a tiempo al cine.
- Wiesz o której godzinie zaczyna się
film?
- Za kwadrans dziesiąta (dosł. o
dziesiątej minus kwadrans). Sądzę, że nie
przyjedziemy na czas do kina.
- Podobają wam się te meble?
- Mnie wydają (mi) się okropne
(obrzydliwe).
- Mnie też.
- Sylwii i mnie też (nam) się nie podobają,
ale jej rodziców (ich) zachwycają. Wydaje
(to) im się dobrym prezentem na nasz
ślub.
- żOs gustan esos muebles?
- A mí me parecen asquerosos.
- A mí también.
- A Silvia y a mí tampoco nos gustan,
pero a sus padres les encantan. Les
parece un buen regalo por nuestra
boda...
Observaciones Obserwacje
Podsumowując, tak oto przedstawia się odmiana zaimków osobowych (typu mnie, tobie, itd.) na
przykładzie czasownika gustar (podobać się).
(a mí) me gusta(n) - mnie się podoba(ją)
(a ti) te gusta(n) - tobie się podoba(ją)
(a él/ella/usted) le gusta(n) - jemu/jej/Panu/Pani się podoba(ją)
(a nosotros) nos gusta(n) - nam się podoba(ją)
(a vosotros) os gusta(n) - wam się podoba(ją)
(a ellos/ellas/ustedes) les gusta(n) - im/Państwu się podoba(ją)
Czyli mówimy np. me gusta ese chico (podoba mi się ten chłopak); a mi madre no le gustan esos chicos
(mojej mamie nie podobają się ci chłopcy).
Warto również podsumować informacje dotyczące podawania godziny. Mówimy więc:
żQué hora es? (Która jest godzina?)
Es la una (1:00)
Son las dos (2:00)
Son las tres y cinco (3:05)
Son las cuatro y cuarto (4:15)
Son las cinco y media (5:30)
Son las seis menos cuarto (5:45)
Son las siete menos diez (6:50)
żA qué hora...? (O której godzinie...?)
A las ocho y media (8:30)
A las nueve menos tres (8:57)
A las diez y cuarto (10:15)
A la una menos once (12: 49)
Lección número veinte Lekcja numer
20
żPuedo ayudarte? Mogę ci pomóc?
Strona: 40 z 88
- Sabes, no tengo muchas ganas(1) de salir
hoy. Pero tú no tienes por qué quedarte en
casa. Puedes ir al concierto sin mí.
- ˇNi hablar! Sin ti no voy a ir a ninguna
parte.
1. la gana - ochota (zwykle w liczbie mnogiej); tener ganas de hacer
algo - mieć ochotę na zrobienie czegoś
- Wiesz, nie mam dużej ochoty na
wyjście dzisiaj. Ale ty nie musisz
(dosł. nie masz dlaczego) zostawać w
domu. Możesz iść na koncert beze
mnie.
- Nie ma mowy (dosł. ani mówić)! Bez
ciebie nie pójdę nigdzie (dosł. do żadnej
części).
- Macie ochotę na deser? Mam lody
waniliowe i czekoladowe.
- Nie, dziękuję. Nie bardzo mam
ochotę na loda. Ale (tak) mam
ochotę na kawę.
- Dobrze, więc przygotuję ci kawę. A
ty Jaime, co mi powiesz (dosł. mówisz)?
- A ja (dosł. ja tak, że) cię poproszę o
trochę loda.
- żOs apetece(2) postre(3)? Tengo helados
de vainilla y de chocolate.
- No, gracias. A mí helado no me apetece
mucho. Pero sí me apetece un café.
- Vale, pues te preparo(4) un café. Y tú
Jaime, żqué me dices?
- Yo sí que te voy a pedir(5) un poco de
helado.
2. czasownik nieregularny II grupy apetecer (yo apetezco) - chcieć,
pragnąć, mieć ochotę; zwykle używany w konstrukcjach typu: me
apetece algo dulce (mam ochotę na coś słodkiego); żqué te apetece
hacer? (co masz ochotę robić); jest to więc dokładnie taka sama
konstrukcja jak w przypadku czasownika gustar; znaczenie jest
podobne do pokazanego wyżej wyrażenia tener ganas
3. el postre - deser
4. czasownik regularny I grupy preparar - przygotowywać
5. czasownik nieregularny III grupy pedir (e:i) - prosić
- żPuedo ayudarle con la maleta?
- Sí, gracias.
- Mogę Panu/Pani pomóc z walizką?
- Tak, dziękuję.
- Nie pożyczę (dosł. zostawię) (jej) Marii
mojego samochodu.
- Dlaczego nie? Przecież (dosł. już) wiesz,
że prowadzi bardzo dobrze.
- Nie wiem... Chodzi o to, że boję się
pożyczać samochód (jej) jakiejkolwiek
osobie.
- No voy a dejarle(6) mi coche a María.
- żPor qué no? Ya sabes que conduce(7)
muy bien.
- No sé... Es que tengo miedo de dejarle
el coche a cualquier persona.
6. warto zaobserwować charakterystyczne hiszpańskie powtórzenie:
zaimek le odnosi się do Marii, a jednak nie przeszkadza to
umieszczeniu obu tych słów w jednym zdaniu
7. czasownik nieregularny III grupy conducir (yo conduzco) -
prowadzić (np. samochód)
Strona: 41 z 88
- żPuedes llamar a los Seńores Rodríguez y
decirles que su lavadora(8) ya está lista(9)
para recoger(10)?
- Vale, ahora mismo.
8. la lavadora - pralka
9. estar listo - być gotowym
10. czasownik nieregularny II grupy recoger (yo recojo - nieregularność
jedynie ortograficzna) - odbierać
- Możesz zadzwonić do państwa
Rodríguez i powiedzieć im, że ich
pralka już jest gotowa do
odebrania?
- Dobrze, już w tym momencie.
- Dasz (dosł. zostawisz) mi na chwilę
gazetę?
- Tak, proszę (dosł. weź).
- żMe dejas un momento el periódico?
- Sí, toma.
- żEstáis listos para empezar a ver la
ciudad?
- ˇQue va! Todavía tenemos que
ducharnos(11) y desayunar(12).
11. czasownik regularny zwrotny I grupy ducharse - brać prysznic
12. czasownik regularny I grupy desayunar - jeść śniadanie
- Jesteście gotowi, żeby zacząć
zwiedzać (dosł. oglądać) miasto?
- Ależ skąd! Jeszcze musimy wziąć
prysznic i zjeść śniadanie.
- Mój najlepszy przyjaciel jest na
wakacjach w Chorwacji. Nie mam z kim
rozmawiać...
- Dlaczego nie napiszesz do niego (dosł.
jemu) listu? Albo nawet lepiej e-maila...
- Mi mejor amigo está de vacaciones en
Croacia. No tengo con quien hablar...
- żPor qué no le escribes una carta? O
incluso mejor un e-mail...
Lección número veintiuno Lekcja numer
21
Le estoy escribiendo una carta. Piszę do niego list.
- żQué estás haciendo(1)? ˇAquí no se
puede fumar(2)!
- Tranquila(3), nadie nos está mirando(4).
1. estar + gerundio - to konstrukcja wyrażająca czynność wykonywaną
w tym właśnie momencie (analogiczna do angielskiego to be doing
sth); patrz: Obserwacje na dole lekcji
2. czasownik regularny I grupy fumar - palić (np. papierosy)
3. jest to przymiotnik, a więc zwracając się do mężczyzny trzeba by było
powiedzieć tranquilo
4. czasownik regularny I grupy mirar - patrzeć
- Co robisz (dosł. jesteś robiący)? Tutaj
nie można palić!
- Spokojnie (dosł. spokojna), nikt na nas
nie patrzy.
Strona: 42 z 88
- Przepraszam, szukam ulicy Alcalá.
Może mi (Pan/Pani) powiedzieć gdzie
jest?
- Przykro mi, nie jestem stąd.
- Perdone, estoy buscando(5) la calle
Alcalá. żMe puede decir dónde está?
- Lo siento, no soy de aquí.
5. czasownik regularny I grupy buscar - szukać
Normalmente me levanto a las ocho y media.
A veces tengo mucho sueńo y duermo unos
quince minutos más. Luego desayuno y me
ducho. Ahora mismo son las nueve y diez y
me estoy duchando.
Zwykle wstaję o wpół do
dziewiątej. Czasami jestem
bardzo śpiący (dosł. mam dużo snu) i
śpię jakieś piętnaście minut
więcej. Potem jem śniadanie i
biorę prysznic. Teraz właśnie jest
dziesięć po dziewiątej i (właśnie)
biorę prysznic.
- Co się dzieje? Kto robi ten hałas?
- Bawimy się, mamo.
- I nie musicie się uczyć?
- Nie. No bo nasza nauczycielka jest
chora i jutro nie idziemy do szkoły.
- żQué está pasando(6)? żQuién está
haciendo este ruido?
- Estamos jugando(7), mamá.
- żY no tenéis que estudiar?
- No. Es que nuestra profesora está
enferma y mańana no vamos al colegio.
6. czasownik regularny I grupy pasar - dziać się
7. czasownik nieregularny I grupy jugar (u:ue) - bawić się; grać
- Carińo, żqué estás haciendo?
- Estoy escribiendo una carta.
- żA quién?
- A mi amigo Sergio.
- Kochanie, co robisz?
- Piszę list.
- Do kogo?
- Do mojego przyjaciela Sergio.
- Gdzie mieszkasz?
- Widzisz tamten wysoki budynek?
Więc mieszkam tam na pierwszym
piętrze, drugie drzwi na lewo. Kiedy
możesz przyjść?
- Może jutro...
- żDónde vives?
- żVes aquel edificio alto? Pues vivo ahí en
el primer piso(8), segunda puerta a la
izquierda. żCuándo puedes venir?
- Quizá mańana...
8. el piso - piętro; mieszkanie
- Perdona, żdónde están los servicios(9)?
- Ahí al final del pasillo, tercera puerta a
la derecha.
9. el servicio - usługa; toaleta (zwykle w liczbie mnogiej)
- Przepraszam, gdzie jest toaleta?
- Tam na końcu korytarza, trzecie
drzwi na prawo.
Strona: 43 z 88
- Słuchaj, twój dom jest gdzieś tutaj
blisko?
- Nie, jest dosyć daleko. Po drugiej
stronie miasta.
- Oye, żtu casa está por aquí cerca?
- No, está bastante lejos. Al otro lado de
la ciudad.
Observaciones Obserwacje
Hiszpańskie gerundio to odpowiednik angielskiego gerund. Tworzy się je przez dodanie do podstawy
czasownika odpowiedniej końcówki. Dla czasowników I grupy jest to końcówka -ando, np. bailar -
bailando; natomiast dla czasowników II i III grupy to końcówka -iendo, np. tener - teniendo, conducir -
conduciendo. Niektóre czasowniki mają nieregularną formę gerundio. Zostaną one stopniowo pokazane w
kolejnych lekcjach.
Jak już było wspomniane, konstrukcja estar + gerundio pozwala na opis czynności ciągłej, wykonywanej
w danym momencie, np. ahora no puedo jugar contigo porque estoy hablando por teléfono (teraz nie
mogę się z tobą bawić, bo rozmawiam przez telefon).
Lección número veintidós Lekcja numer
22
żLa quieres? Kochasz ją?
Por teléfono:
- żSí?
- Hola, żpuedo hablar con Alicia?
- żDe parte de quién?
- Soy Fernando.
- Vale, ahora te la paso(1).
1. pasar - dziać się, ale też podawać
Przez telefon:
- Tak (słucham)?
- Dzień dobry, mogę rozmawiać z
Alicją?
- Kto mówi (dosł. ze strony kogo)?
- Jestem Fernando.
- Dobrze, już (dosł. teraz) ci ją daję
(dosł. podaję).
- Álvaro, możesz mi proszę podać
chleb?
- No cóż, ja też nie dosięgam.
- Już ja ci go podam.
- żÁlvaro, me puedes pasar el pan, por
favor?
- Bueno, yo tampoco llego(2).
- Ya te lo paso yo.
2. llegar - przybywać, ale też dosięgać
- żConoces a aquellos chicos?
- żCuáles?
- Los que están sentados(3) en el banco.
- No, no los conozco.
3. w hiszpańskim nie ma czasownika znaczącego siedzieć; używa się
zamiast tego czasownika estar z imiesłowem sentado/-a/-os/-as
- Znasz tamtych chłopców?
- Których?
- Tych, którzy siedzą (dosł. są
posadzeni) na ławce.
- Nie, nie znam ich.
Strona: 44 z 88
- Widzicie tamte domy?
- Które?
- Te, które są obok (dosł. po stronie)
parku. Widzicie je?
- Tak, wydają się bardzo drogie.
- żVeis aquellas casas?
- żCuáles?
- Las que están al lado del parque. żLas
veis?
- Sí, parecen muy caras.
- ˇCarlos! !Estamos aquí!
- żDónde? No os veo.
- żCómo que no nos ves? Estamos aquí.
- Carlos! Jesteśmy tutaj!
- Gdzie? Nie widzę was.
- Jak (to) (że) nas nie widzisz?
Jesteśmy tutaj.
- Nie wiesz gdzie jest Paloma?
- Nie. Dlaczego?
- Czekam na nią, żeby napisać razem
pracę, którą mamy na jutro.
- Więc wygląda na to (dosł. wydaje się), że
będziesz musiał napisać ją (dosł. jego -
praca po hiszpańsku jest rodzaju męskiego) bez
niej.
- żNo sabes dónde está Paloma?
- No. żPor qué?
- La estoy esperando para escribir
juntos el trabajo que tenemos para
mańana.
- Pues parece que vas a tener que
escribirlo sin ella.
- Laura está muy enamorada(4) de mí.
- żCómo lo sabes?
- Es que todo el tiempo me dice que me
quiere.
- żY tú la quieres?
- Sí, muchísimo.
4. estar enamorado de alguien - być w kimś zakochanym
- Laura jest bardzo we mnie
zakochana.
- Skąd (dosł. jak) to wiesz?
- No bo cały czas mówi mi, że mnie
kocha.
- A ty ją kochasz?
- Tak, niezmiernie.
Strona: 45 z 88
Observaciones Obserwacje
Kolejny typ zaimków osobowych (typu mnie, ciebie, jego, itd.) wygląda na przykładzie czasownika
conocer następująco:
Juan me conoce (a mí)- Juan mnie zna
Juan te conoce (a ti)- Juan ciebie zna
Juan lo conoce (a él/usted) - Juan jego/Pana zna
Juan la conoce (a ella/usted) - Juan ją/Panią zna
Juan nos conoce (a nosotros) - Juan nas zna
Juan os conoce (a vosotros) - Juan was zna
Juan los conoce (a ellos/ustedes) - Juan ich/Państwa zna
Juan las conoce (a ellas/ustedes) - Juan je/Panie zna
Warto zaobserwować, że trzy rodzaje zaimków dotychczas przestawionych (zwrotne oraz dwa rodzaje
zaimków osobowych) wyglądają identycznie, z wyjątkiem trzeciej osoby liczby pojedynczej oraz mnogiej.
Tak więc we wszystkich pozostałych osobach można ich używać, nie zastanawiając się nawet nad ich
rozróżnieniem.
Przypomnę również, że w przypadku występowania obok siebie dwóch (lub więcej) czasowników, zaimki
mogą iść albo przed pierwszy, odmieniony czasownik, albo też przykleić się z tyłu do ostatniego
czasownika (który jest w bezokoliczniku lub gerundio). Mówimy więc np.:
Os quiero ayudar lub Quiero ayudaros (chcę wam pomóc)
żLa puedes ver? lub żPuedes verla? (możesz ją zobaczyć?)
Nos estamos duchando lub Estamos duchándonos (bierzemy prysznic)
Lo voy a tener que hacer lub Voy a tener que hacerlo (będę musiał to zrobić)
Należy w tym miejscu również wspomnieć, iż panuje w Hiszpanii tendencja niewłaściwego używania
niektórych zaimków (jest to tzw. leísmo i laísmo). Zanim powiem na czym ono polega, podkreślam, że
jest to użycie niepoprawne i - przynajmniej jak na razie - na jakimkolwiek egzaminie z hiszpańskiego
byłoby to uznane za błąd. Mówię jednak o tym, gdyż bardzo wielu Hiszpanów nawet nie zdaje sobie
sprawy z popełnianych błędów do tego stopnia, że nawet w telewizji słyszy się je praktycznie na okrągło.
Ktokolwiek jednak chce nauczyć się oficjalnie poprawnego mówienia, nie powinien zwracać uwagi na to
jak zaimki są używane w hiszpańskiej telewizji oraz przez wielu Hiszpanów. Tendencja, o której mówię
polega na nierozróżnianiu dwóch rodzajów zaimków osobowych, które zostały przedstawione w ostatnich
lekcjach. Widać to oczywiście jedynie w trzeciej osobie. Zanika zaimek lo, natomiast le używa się zawsze
i wyłącznie dla rodzaju męskiego, oraz la zawsze dla rodzaju żeńskiego. Można więc się spotkać z takimi
wypowiedziami: le conozco (jego znam - powinno być lo conozco) czy też la digo (jej mówię - powinno
być le digo).
Lección número veintitrés Lekcja numer 23
żQué pone en el cartel? Co jest napisane na ogłoszeniu?
Strona: 46 z 88
En una tienda:
- Hola, buenos días.
- Hola. żTe puedo ayudar?
- No, gracias. Sólo estoy mirando...
żCuánto cuesta esta camiseta?
- Veinte euros.
- żLa puedo probar(1)?
- Sí, claro. El probador está a la derecha
bajando las escaleras.
(cinco minutos después)
- żY qué tal te queda(2) la camiseta?
- Bueno, la verdad es que no es de mi
talla(3). żLas tienes más pequeńas?
- A ver... Sí, me queda una pero es de
otro color. żTe gusta?
- No está mal... Me la voy a probar.
1. czasownik nieregularny I grupy probar (o:ue) - próbować,
przymierzać
2. czasownik regularny I grupy quedar - ma wiele znaczeń, może być
używany w sensie leżeć, pasować (gdy mowa o ubraniu), lub też
zostawać (jak pokazane niżej w dialogu); istnieje też (jak to było
pokazane w poprzednich lekcjach) w formie zwrotnej quedarse -
zostawać, np. me quedo en casa (zostaję w domu)
3. la talla - rozmiar
W sklepie:
- Dzień dobry.
- Dzień dobry. Mogę ci (w czymś)
pomóc?
- Nie, dziękuję. Tylko oglądam... Ile
kosztuje ta koszulka?
- Dwadzieścia euro.
- Mogę ją przymierzyć?
- Tak, oczywiście. Przymierzalnia jest
po prawej stronie schodząc po
schodach.
(pięć minut później)
- I jak (ci) leży (dosł. zostaje) koszulka?
- No więc prawda jest (taka), że nie
jest w moim rozmiarze. Masz (je)
mniejsze?
- Zobaczmy... Tak, została (dosł. zostaje)
mi jedna, ale jest w innym kolorze.
Podoba ci się?
- Nie jest zła... Przymierzę ją sobie
(dosł. mnie).
- Możesz pogłośnić trochę (dosł.
podnieść trochę głośność) telewizor? No
bo nic nie słyszę, a puszczają
bardzo interesujący program.
- Dobrze, zaraz ci go podgłośnię.
- żPuedes subir(4) un poco el volumen de la
tele? Es que no oigo nada y están poniendo
un programa muy interesante.
- Vale, ahora te lo subo.
4. czasownik regularny III grupy subir - podnosić, wychodzić (do góry)
- żOs queda algo de dinero?
- A ver... Yo tengo diez euros.
- Yo no tengo nada.
- Zostało (dosł. zostaje) wam coś
pieniędzy?
- Zobaczmy... Ja mam dziesięć euro.
- Ja nie mam nic.
Strona: 47 z 88
- Patrz, jest ogłoszenie o
korepetycjach (dosł. lekcjach
szczególnych) z angielskiego.
- I co jest napisane (dosł. co kładzie)?
- Że to studentka (dosł. dziewczyna
uniwersytecka) z doświadczeniem.
- Jest jakiś numer telefonu?
- Tak, zaraz ci go zapiszę.
- Mira, hay un cartel(5) de clases particulares
de inglés.
- żY qué pone(6)?
- Que es una chica universitaria con
experiencia.
- żHay algún número de teléfono?
- Sí, ahora te lo apunto(7).
5. el cartel - ogłoszenie, plakat
6. czasownik poner ma wiele znaczeń; tutaj jest używany w sensie być
napisanym
7. czasownik regularny I grupy apuntar - zapisywać
- Oye, María, ˇeste vestido te queda
fenomenal!
- Gracias. Es la primera vez que me lo
pongo(8).
8. tutaj występuje jako czasownik zwrotny, ponerse - zakładać
(ubranie)
- Słuchaj María, ta sukienka świetnie
na tobie leży!
- Dziękuję. (To) jest pierwszy raz
kiedy ją mam na sobie (dosł. mnie go -el
vestido- zakładam).
- Przepraszam (Pana/Panią), żeby dojść
do Hotelu Ameryka?
- Musi (Pan/Pani) wyjść (po) tych
schodach, potem skręcić w lewo i iść
dalej cały czas prosto kilka minut. Hotel
będzie po (Pana/Pani) prawej.
- Perdone, żpara llegar al Hotel
América?
- Tiene que subir esas escaleras, luego
girar(9) a la izquierda y seguir todo recto
un par de minutos. El hotel va a estar a
su derecha.
9. czasownik regularny I grupy girar - skręcać
- No sé qué ropa ponerme para la
entrevista de trabajo.
- żPor qué no te pones tus pantalones
negros? Son muy elegantes.
- Es que no me siento(10) muy cómodo en
ellos.
10. czasownik nieregularny zwrotny III grupy sentirse (e:ie) - czuć się
- Nie wiem jakie ubranie włożyć na
rozmowę (dosł. wywiad) o pracę.
- Dlaczego nie włożysz twoich
czarnych spodni? Są bardzo
eleganckie.
- No bo nie czuję się w nich bardzo
wygodnie.
Lección número veinticuatro Lekcja numer
24
No se lo voy a contar a nadie. Nie opowiem tego nikomu.
Strona: 48 z 88
- żPuedes decirle al Seńor García que lo
estoy esperando en mi despacho?
- Sí, ahora se(1) lo digo.
1. zgodnie z tym co było dotąd powiedziane o zaimkach, to zdanie powinno
brzmieć: le lo digo; nie jest to jednak poprawne i zamienia się na se lo
digo; wyjaśnienie patrz: Obserwacje na dole lekcji
- Możesz powiedzieć (mu) panu
García, że czekam na niego w
moim gabinecie?
- Tak, zaraz mu to powiem.
- Jakie ubranie nosisz w pracy?
- No więc w mojej pracy jest dużo
swobody (dosł. wolności). Nie muszę
wkładać garnituru ani krawatu.
Więc zwykle noszę dżinsy i
podkoszulek.
- To kiedy jest gorąco. A kiedy jest
zimno?
- Wtedy wkładam sweter.
- żQué ropa(2) llevas(3) en el trabajo?
- Bueno, en mi trabajo hay mucha libertad.
No tengo que ponerme traje ni corbata.
Pues normalmente llevo unos vaqueros y
una camiseta.
- Eso cuando hace calor. żY cuando hace
frío?
- Entonces me pongo un jersey.
2. la ropa - ubranie
3. czasownik regularny I grupy llevar - nosić
- żSabes que Rosa está embarazada?
- ˇNo me lo puedo creer!
- Sí, es verdad. Pero tienes que
prometerme(4) que no se lo vas a contar(5) a
nadie.
- Bueno, sólo se lo cuento a mi novia.
żVale?
4. czasownik regularny II grupy prometer - obiecywać
5. czasownik nieregularny I grupy contar (o:ue) - opowiadać
- Wiesz, że Rosa jest w ciąży?
- Nie mogę w to uwierzyć!
- Tak, to prawda. Ale musisz mi
obiecać, że (jemu) tego nie
opowiesz nikomu.
- Dobrze, opowiem (jej) to tylko
mojej dziewczynie. Dobrze?
- Jaki jest twój chłopak? Nosi brodę
albo wąsy?
- Nie. Lubi być ogolony.
- Nosi okulary?
- Też nie.
- żCómo es tu novio? żLleva barba(6) o
bigote(7)?
- No. Le gusta estar afeitado.
- żLleva gafas?
- Tampoco.
6. la barba - broda
7. el bigote - wąsy
Strona: 49 z 88
- Cada vez que mi hijo me pide el coche
se lo dejo y al final yo tengo que coger el
metro.
- żPor qué no le haces coger(8) el metro a
él?
8. jest to konstrukcja analogiczna do angieskiego make sb do sth
(sprawić, żeby ktoś coś zrobił); po hiszpańsku to np. mis padres me
hacen comer (moi rodzice sprawiają, że jem - w sensie: zmuszają
mnie)
- (Za) każdym razem kiedy mój syn
mnie prosi o samochód, daję (dosł.
zostawiam) mu go i ostatecznie ja
muszę jechać (dosł. brać) metrem.
- Dlaczego nie sprawisz (dosł. jego
zrobisz), żeby to on jeździł (dosł. brał)
metrem?
- Lubisz się malować?
- Robię to tylko kiedy idę do pracy.
Potem to zmywam (dosł. zdejmuję) i
prawda jest taka, że czuję się dużo
bardziej wygodnie (dosł. wygodna)
bez tych wszystkich kosmetyków
na mojej twarzy.
- żTe gusta maquillarte(9)?
- Lo hago sólo cuando voy al trabajo. Luego
me lo quito(10) y la verdad es que me siento
mucho más cómoda sin todos esos
cosméticos en mi cara.
9. czasownik regularny zwrotny I grupy maquillarse - malować się
10. czasownik regularny zwrotny I grupy quitarse - ściągać, zdejmować
- Parece que a tu hijo le va muy bien en
el colegio.
- Sí, pero es sólo porque le hago estudiar
todos los días...
- Wygląda na to, że twojemu synowi
(jemu) idzie bardzo dobrze w szkole.
- Tak, ale (to) jest tylko dlatego, że
sprawiam (dosł. jego robię), że się uczy
codziennie.
Observaciones Obserwacje
W tej lekcji można było zaobserwować zachowanie dwóch zaimków osobowych stojących obok siebie. W
większości przypadków nie dzieje się nic nadzwyczajnego. Pewne zmiany następują tylko w trzeciej
osobie liczby pojedynczej oraz mnogiej. A tak to wygląda na przykładzie czasownika decir:
María me lo dice. - María mi to mówi
María te lo dice. - María tobie to mówi
María le lo dice. - zamienia się na: María se lo dice - María jemu/jej/Panu/Pani to mówi
María nos lo dice. - María nam to mówi
María os lo dice. - María wam to mówi
María les lo dice. - zamienia się na: María se lo dice - María im/Państwu to mówi
Zmiana ta wynika jedynie ze względów fonetycznych, aby nie powtarzać zaraz koło siebie litery l. Tak
więc zawsze gdy obok siebie miałyby występować zaimki le lo, le la, les lo, les la - ten pierwszy zamienia
się na se.
Lección número veinticinco Lekcja numer 25
żQué tal te ha ido? Jak ci poszło?
Strona: 50 z 88
- żDónde has estado? ˇTe he llamado
hoy cuatro veces!
- Es que he ido al cine y al final me he
quedado a ver tres películas.
- Gdzie byłeś? Dzwoniłem do ciebie
dzisiaj cztery razy!
- Chodzi o to, że poszedłem do kina i
ostatecznie zostałem, żeby zobaczyć
trzy filmy.
- O której godzinie wstała dzisiaj
Ana?
- Bardzo wcześnie. O wpół do
siódmej.
- żA qué hora se ha levantado Ana hoy?
- Muy pronto. A las seis y media.
- Seńor Hernández, żha dormido bien esta
noche?
- Sí, muy bien. Gracias.
- Panie Hernández, spał (Pan) dobrze
tej nocy?
- Tak, bardzo dobrze. Dziękuję
- Uczyliśmy się cały tydzień do tego
egzaminu...
- I jak wam poszło?
- No więc dosyć źle. Myślę, że
wszyscy go oblaliśmy.
- Hemos estudiado toda la semana para
este exámen...
- żY qué tal os ha ido?
- Pues bastante mal. Creo que todos lo
hemos suspendido(1).
1. czasownik regularny II grupy suspender - nie zdać, oblać
- żYa tenéis los resultados de vuestro
exámen?
- Sí, desde ayer.
- żY qué tal? żLo habéis aprobado(2)?
- Sí. Hemos tenido mucha suerte.
2. czasownik nieregularny I grupy aprobar (o:ue) - zdać, zaliczyć
- Macie już wyniki waszego
egzaminu?
- Tak, od wczoraj.
- I jak? Zdaliście (go)?
- Tak. Mieliśmy dużo szczęścia.
- Podobało się Państwu mieszkanie?
- No więc mnie nie podobały (mi) się
kolory ścian, ale mieszkanie ogólnie
tak.
- Mnie to mieszkanie wydało się
doskonałe.
- żLes ha gustado el piso?
- Bueno, a mí no me han gustado los
colores de las paredes, pero el piso en
general sí.
- A mí ese piso me ha parecido perfecto.
- żSabes si Jaime y Rocío ya han
empezado sus clases?
- Creo que todavía no las han empezado,
pero seguramente ya les queda muy poco.
- Wiesz czy Jaime y Rocío już zaczęli
swoje lekcje?
- Myślę, że jeszcze ich nie zaczęli, ale
na pewno już im bardzo mało
brakuje (dosł. zostaje).
Strona: 51 z 88
- Odpoczęliście dobrze na waszych
wakacjach?
- Tak. Pojechaliśmy na plażę i było
genialnie.
- żHabéis descansado bien en vuestras
vacaciones?
- Sí. Hemos ido a la playa y ha sido
genial.
Observaciones Obserwacje
Czas przeszły przedstawiony w tej lekcji to Pretérito Perfecto. W Hiszpanii jest to chyba najczęściej
pojawiający się w języku mówionym czas, rzadziej używany w pisowni. W Ameryce Łacińskiej raczej nie
jest w ogóle używany. Więcej o zastosowaniu można się dowiedzieć ze strony o gramatyce (Pretérito
Perfecto de Indicativo).
Jeśli chodzi o tworzenie tego czasu, to łatwo zauważyć, że posługujemy się tutaj czasownikiem
posiłkowym (haber). Czasownik ten odmieniamy przez osoby, a następnie dodajemy tzw. participio
czasownika, którego chcemy użyć. Participio tworzy się przez dodanie do tematu czasownika końcówki
-ado (dla czasowników I grupy) lub -ido (dla czasowników II oraz III grupy), np. hablar - hablado, tener -
tenido, dormir - dormido. Niektóre czasowniki mają niestety nieregularną formę participio. Szczegóły
można znaleźć na stronie gramatycznej (Participio Pasado).
Tak więc wygląda odmiana przez osoby w Pretérito Perfecto na przykładzie czasownika conocer:
yo he conocido - ja poznałem/-am
tú has conocido - ty poznałeś/-aś
él/ella/usted ha conocido - on/ona/Pan/Pani poznał/-a
nosotros hemos conocido - my poznaliśmy/-łyśmy
vosotros habéis conocido - wy poznaliście/-łyście
ellos/ellas/ustedes han conocido - oni/one/Państwo/Panie poznali/-ły
Lección número veintiséis Lekcja numer
26
Dentro de dos días cumplo 25 ańos. Za dwa dni kończę 25
lat.
- żTe has apuntado(1) a algún curso de
inglés?
- Sí, empiezo las clases la semana que
viene.
1. wiele z poznanych już wcześniej czasowników występuje również w
formie zwrotnej; np. apuntar - zapisywać, apuntarse - zapisywać się
- Zapisałeś się na jakiś kurs
angielskiego?
- Tak, zaczynam lekcje w przyszłym
tygodniu.
Strona: 52 z 88
- Trzeba mieć 21 lat, żeby wejść
do tego baru. Ja mam tylko 19. Ile
ty masz lat?
- Ja mam dokładnie 21.
- Hay que tener 21 ańos para entrar en ese
bar. Yo sólo tengo 19. żCuántos ańos tienes
tú?
- Yo tengo justo 21(2).
2. warto zaobserwować, że mówi się veintiuno, ale veintiún ańos; liczba 1
(tak jak 21, 31, 41 itd.) zawsze występuje w formie skróconej, gdy stoi
tuż przed rzeczownikiem rodzaju męskiego; np. jeden chłopiec to un
chico (a nie uno chico); natomiast jedna dziewczyna to una chica; czyli
liczba 1 jest w tym wypadku tożsama z rodzajnikiem nieokreślonym
- Jest mi (dosł. mam) straszliwie gorąco.
- Dlaczego nie zdejmiesz swetra? Ja
już zdjąłem mój.
- Tengo muchísimo calor.
- żPor qué no te quitas el jersey? Yo ya
me he quitado el mío.
- żCuándo es tu cumpleańos?
- El 13 de septiembre.
- żCuántos ańos cumples(3)?
- Ya cumplo 25 ańos.
3. czasownik regularny III grupy cumplir - spełniać, wypełniać;
kończyć (lata)
- Kiedy są (dosł. jest) twoje urodziny?
- Trzynastego (dosł. trzynaście) września.
- Ile lat kończysz?
- Już kończę 25 lat.
- Widzieliście jakiś film Pedro
Almodóvara?
- Tak, widzieliśmy "Wszystko o mojej
matce".
- Podobało wam się?
- Tak, wydał nam się świetny.
- żHabéis visto(4) alguna película de Pedro
Almodóvar?
- Sí, hemos visto "Todo sobre mi madre".
- żOs ha gustado?
- Sí, nos ha parecido buenísima.
4. nieregularna forma participio od czasownika ver
- żCuándo vas a Segovia?
- El 15 de mayo.
- Hoy es 15 de abril, pues vas
exactamente dentro de un mes.
- Kiedy jedziesz do Segowii?
- Piętnastego (dosł. piętnaście) maja.
- Dziś jest piętnasty (dosł. piętnaście)
kwietnia, więc jedziesz dokładnie za
miesiąc.
- Co (mu) się stało Miguelowi?
Dlaczego jest w szpitalu?
- No, (to) jest długa historia...
- Możesz mi ją opowiedzieć?
- żQué le ha pasado a Miguel? żPor qué
está en el hospital?
- Bueno, es una larga historia...
- żPuedes contármela(5)?
5. ponownie, można równie dobrze powiedzieć: żme la puedes contar?;
akcent nad literą a w contármela jest oczywiście konieczny zgodnie z
regułami akcentowania (zawartymi w Zasadach wymowy)
Strona: 53 z 88
Observaciones Obserwacje
Nadszedł już czas, żeby usystematyzować wiadomości dotyczące liczb. Niektóre z nich odmieniają się
przez rodzaj!
0 cero
1 uno/una
2 dos
3 tres
4 cuatro
5 cinco
6 seis
7 siete
8 ocho
9 nueve
10 diez
11 once
12 doce
13 trece
14 catorce
15 quince
16 dieciséis
17 diecisiete
18 dieciocho
19 diecinueve
20 veinte
21 veintiuno/a
22 veintidós
23 veintitrés
30 treinta
31 treinta y uno/a
32 treinta y dos
40 cuarenta
41 cuarenta y uno/a
42 cuarenta y dos
50 cincuenta
60 sesenta
70 setenta
80 ochenta
90 noventa
100 cien
101 ciento uno/a
102 ciento dos
157 ciento cincuenta y siete
200 doscientos/as
300 trescientos/as
400 cuatrocientos/as
500 quinientos/as
600 seiscientos/as
700 setecientos/as
800 ochocientos/as
900 novecientos/as
1000 mil
1998 mil novecientos noventa y ocho
2000 dos mil
2003 dos mil tres
1 000 000 un millón
2 000 000 dos millones
Strona: 54 z 88
Lección número veintisiete Lekcja numer
27
Estoy en quinto de sociología. Jestem na piątym roku socjologii.
- żA qué hora has quedado(1) con tu jefe?
- A las nueve y cuarto.
- Ya son las nueve menos cinco. Tienes
que darte prisa.
1. quedar to też umówić się
- O której godzinie umówiłeś się z
twoim szefem?
- Kwadrans po dziewiątej.
- Już jest za pięć dziewiąta. Musisz się
pospieszyć (dosł. dać sobie pośpiech).
- Ciągle rozmawiasz (dosł. kontynuujesz
rozmawiając) przez telefon?
- Chodzi o to, że dawno nie
rozmawiałem (dosł. noszę dużo czasu bez
rozmawiania) z Carmen.
- żSigues hablando(2) por teléfono?
- Es que llevo mucho tiempo sin hablar con
Carmen.
2. forma gerundio nie tylko występuje z czasownikiem estar, ale też np. z
czasownikami seguir czy llevar, nadając znaczenie kontynuacji,
ciągłości robienia czegoś
- żHas estado alguna vez en París?
- Sí, hace un ańo.
- Byłeś kiedykolwiek (dosł. jakiś raz) w
Paryżu?
- Tak, rok temu (dosł. robi rok).
- Studiujesz medycynę?
- Tak.
- Na którym jesteś roku?
- Na czwartym. A ty?
- Ja jestem na piątym architektury.
- żEstudias medicina?
- Sí.
- żEn qué curso estás?
- En cuarto. żY tú?
- Yo estoy en quinto de arquitectura.
- No sales con nosotros desde hace dos
semanas. żQué te pasa?
- Es que no tengo ganas de salir...
- Nie wychodzisz z nami od (robi)
dwóch tygodni. Co ci się dzieje?
- No bo nie mam ochoty wychodzić.
- Kontynuuję naukę portugalskiego od
pięciu lat (dosł. noszę pięć lat ucząc się), ale
wcale nie mówię dobrze.
- Może musisz zmienić nauczyciela.
- Zrobiłem to kilka razy. Ten z teraz
już jest siódmy.
- Llevo cinco ańos estudiando portugués,
pero no hablo nada bien.
- A lo mejor tienes que cambiar(3) de
profesor.
- Lo he hecho(4) varias veces. El de ahora
ya es el séptimo.
3. czasownik regularny I grupy cambiar - zmieniać
4. nieregularna forma participio od czasownika hacer
Strona: 55 z 88
- żTodavía seguís trabajando?
- Sí, pero ya nos queda poco. Vamos a
acabar(5) en una hora.
5. czasownik regularny I grupy acabar - kończyć
- Jeszcze pracujecie (dosł. kontynuujecie
pracując)?
- Tak, ale już nam mało brakuje
(dosł. zostaje). Skończymy za godzinę.
Observaciones Obserwacje
Oto dziesięć pierwszych - najczęściej używanych - liczb porządkowych:
1. primero/a
2. segundo/a
3. tercero/a
4. cuarto/a
5. quinto/a
6. sexto/a
7. séptimo/a
8. octavo/a
9. noveno/a
10. décimo/a
Liczby primero oraz tercero przyjmują formę skróconą, gdy stoją tuż przed rzeczownikiem rodzaju
męskiego, np. primer piso (pierwsze piętro), tercer curso (trzeci rok studiów).
Lección número veintiocho Lekcja numer
28
Hoy es 10 de octubre de 2003. Dzisiaj jest 10 października 2003
roku.
- żDónde has puesto(1) mi libro de
psicología?
- Creo que lo he puesto en la estantería al
lado de tu cama.
1. nieregularna forma participio od czasownika poner
- Gdzie położyłeś moją książkę z
psychologii?
- Myślę, że ją położyłem na regale
obok twojego łóżka.
- Jaki dzień jest dzisiaj?
- Dzisiaj jest wtorek.
- żQué día es hoy?
- Hoy es martes.
- Perdona, żhas estado durmiendo(2)?
- No, he estado leyendo(3) un libro.
2. nieregularna forma gerundio od czasownika dormir; jak widać,
forma estar + gerundio może również występować w innych
czasach
3. nieregularna forma gerundio od czasownika leer
- Przepraszam, spałaś?
- Nie, czytałam książkę.
Strona: 56 z 88
- Którego jest (dosł. jesteśmy) dzisiaj?
- Dzisiaj jest (dosł. jesteśmy) 21 grudnia.
- żA cuántos estamos hoy?
- Hoy estamos a 21 de diciembre(4).
4. można równie dobrze zapytać żQué día es hoy?, oraz odpowiedzieć
Hoy es 21 de diciembre
- El viernes vamos a un concierto de
Los Secretos. żQuieres venir?
- ˇSí! Me encanta ese grupo.
- W piątek idziemy na koncert Los
Secretos. Chcesz iść?
- Tak! Uwielbiam ten zespół (dosł. tę
grupę).
- Dzisiaj jest 30 sierpnia. Już wkrótce
zaczynają się lekcje.
- Tak, trzeba wrócić do szkoły.
- Hoy es 30 de agosto. Ya pronto
empiezan las clases.
- Sí, hay que volver al colegio.
- żCuándo quieres quedar?
- A lo mejor el miércoles por la tarde. żQué
te parece?
- Kiedy chcesz się umówić?
- Może w środę po południu. Jak ci
się wydaje?
- W którym roku skończysz studia?
- W 2005. Już mi mało brakuje (dosł.
zostaje).
- żEn qué ańo vas a acabar tu carrera(5)?
- En 2005. Ya me queda poco.
5. la carrera - bieg, wyścig; studia
Strona: 57 z 88
Observaciones Obserwacje
Przyszła kolej na dni tygodnia oraz miesiące.
los días de la semana (dni tygodnia)
lunes - poniedziałek; el lunes - w poniedziałek
martes - wtorek
miércoles - środa
jueves - czwartek
viernes - piątek
sábado - sobota
domingo - niedziela
los meses (miesiące)
enero - styczeń; en enero - w styczniu
febrero - luty
marzo - marzec
abril - kwiecień
mayo - maj
junio - czerwiec
julio - lipiec
agosto - sierpień
septiembre - wrzesień
octubre - październik
noviembre - listopad
diciembre - grudzień
Lección número veintinueve Lekcja numer
29
ˇDescansad un poco! Odpocznijcie trochę!
Habla más alto, por favor. No he oído
nada de lo que has dicho.
Mów głośniej, proszę. Nie usłyszałem
nic z tego co powiedziałeś.
Napisz maila do pana Marqueza,
mówiąc mu, że chcę opublikować
jego nową książkę.
Escribe un email al seńor Márquez
diciéndole(1) que quiero publicar(2) su nuevo
libro.
1. nieregularna forma gerundio od czasownika decir (z przyklejonym z
tyłu zaimkiem le)
2. czasownik regularny I grupy publicar - publikować
Sube esa escalera y luego gira a la
derecha.
Wejdź po tych schodach, a potem
skręć w prawo.
Strona: 58 z 88
- Robiliście coś ciekawego w ten
weekend?
- Poszliśmy na imprezę do domu
Enrique.
- Dobrze się bawiliście (dosł. spędziliście
to dobrze)?
- Tak, świetnie się bawiliśmy.
- żHabéis hecho algo interesante este fin
de semana?
- Hemos ido a una fiesta en casa de
Enrique.
- żLo habéis pasado bien?
- Sí, nos hemos divertido(3) muchísimo.
3. czasownik nieregularny zwrotny III grupy divertirse (e:ie) - bawić
się, rozerwać się
Os veo muy cansados. ˇDescansad un
poco!
Wyglądacie na (dosł. widzę was) bardzo
zmęczonych. Odpocznijcie trochę!
Brakuje wam witamin. Jedzcie dużo
owoców (dosł. owocu).
Os hacen falta(4) vitaminas. Comed mucha
fruta.
4. hacer falta - brakować, być potrzebnym; np. me hace falta un buen
amigo - potrzebuję dobrego przyjaciela
ˇSalid con nosotros esta noche! Wyjdźcie z nami dziś wieczorem!
- Rafa jest wyższy niż Sergio.
- Tak, ale Jorge jest najwyższy ze
wszystkich. Ma (dosł. mierzy) 1 metr
98 centymetrów.
- Rafa es más alto que Sergio.
- Sí, pero Jorge es el más alto de todos.
Mide(5) 1 metro 98 centímetros.
5. czasownik nieregularny III grupy medir (e:i) - mierzyć
- żTe gusta Lola?
- Sí, pero me gusta más Patricia. Es
mucho más atractiva que Lola.
- żY Belén?
- Ella es la más guapa de todas.
- Podoba ci się Lola?
- Tak, ale bardziej podoba mi się
Patricia. Jest dużo bardziej atrakcyjna
niż Lola.
- A Belén?
- Ona jest najładniejsza ze wszystkich.
Strona: 59 z 88
Observaciones Obserwacje
Ta lekcja rozpoczyna dłuższy temat, jakim jest tryb rozkazujący. Tu pojawiają się podstawowe zasady
jego tworzenia dla drugiej osoby liczby pojedynczej oraz mnogiej. Jeśli chodzi o liczbę pojedynczą, to
wystarczy z trybu oznajmującego obciąć końcową literę s, np.:
hablas (mówisz) - habla (mów)
bebes (pijesz) - bebe (pij)
vives (żyjesz) - vive (żyj)
Czyli forma ta wygląda identycznie jak trzecia osoba liczby pojedynczej w trybie oznajmującym (np. él
habla, ella bebe, etc.). Od tej reguły można znaleźć trochę wyjątków, gdyż niektóre czasowniki
przyjmują tu skróconą formę.
Natomiast druga osoba liczby mnogiej w trybie rozkazującym jest zawsze tworzona w sposób regularny.
Warto o tym pamiętać, gdyż nawet jeśli wszystkie inne osoby mają w tym trybie formę nieregularną,
druga osoba liczby mnogiej pozostaje regularna. A tworzy się ją poprzez odcięcie od bezokolicznika
końcowej litery r oraz zastąpienie jej literą d, np.:
contar (opowiadać) - contad (opowiedzcie)
tener (mieć) - tened (miejcie)
venir (przychodzić) - venid (przyjdźcie)
W tej lekcji pojawiły się również zasady stopniowania rzeczowników. W hiszpańskim wygląda to bardzo
prosto, np.:
grande (duży) - más grande (większy) - el/la más grande (największy/a)
Lección número treinta Lekcja numer
30
ˇCreedme! Uwierzcie mi!
- ˇQué frío hace! Voy a cerrar(1) la ventana,
żvale?
- Sí, ciérrala.
1. czasownik nieregularny I grupy cerrar (e:ie) - zamykać
- Ale jest (dosł. robi) zimno! Zamknę
okno, dobrze?
- Tak, zamknij je.
- Dobrze się czujesz?
- No cóż, trochę boli mnie głowa.
- Weź (sobie) aspirynę.
- żTe encuentras(2) bien?
- Bueno, me duele(3) un poco la cabeza.
- Tómate una aspirina.
2. czasownik nieregularny zwrotny I grupy encontrarse (o:ue) - czuć się
3. czasownik nieregularny II grupy doler (o:ue) - boleć
Strona: 60 z 88
- żTenéis vuestros libros de matemáticas
(4)?
- Sí, por supuesto.
- Pues abridlos(5) por la página 57.
4. las matemáticas - matematyka (w hiszpańskim rzeczownik ten
występuje w liczbie mnogiej)
5. czasownik regularny III grupy abrir - otwierać
- Macie wasze książki do matematyki?
- Tak, oczywiście.
- Więc otwórzcie je na stronie 57.
- Daj mi twoją kurtkę. Powieszę ją
w szafie.
- Nie dziękuję. Nie trzeba. Chodzi
o to, że jest mi trochę zimno.
- Dame(6) tu cazadora. La voy a colgar(7) en
el armario.
- No, gracias. No hace falta. Es que tengo
un poco de frío.
6. czasownik nieregularny I grupy dar (yo doy, reszta regularnie) - dawać
7. czasownik nieregularny I grupy colgar (o:ue) - wieszać
- Decidnos lo que habéis hecho este fin
de semana.
- Bueno, nada interesante. Hemos
pasado todo el fin de semana en casa.
- Powiedzcie nam (to) co robiliście w
ten weekend.
- No więc nic ciekawego. Spędziliśmy
cały weekend w domu.
- Merche, pomóż (mu) twojemu bratu
z zadaniami.
- Już idę.
- Merche, ayúdale a tu hermano con los
deberes.
- Ahora voy.
- ˇCreedme! Hoy he visto a Penélope Cruz
en la cafetería.
- Ya sabemos que nos estás tomando el
pelo(8) como siempre.
8. tomar el pelo a alguien - nabierać kogoś (dosł. brać włos)
- Uwierzcie mi! Dzisiaj widziałem w
kawiarni Pelélope Cruz.
- Już wiemy, że jak zawsze nas
nabierasz.
Strona: 61 z 88
Observaciones Obserwacje
Oto ciąg dalszy trybu rozkazującego. Gdy chcemy połączyć czasownik w trybie rozkazującym z jakimś
zaimkiem, musi on zostać umieszczony tuż za czasownikiem, np.:
abre (otwórz) - ábrela (otwórz ją)
escribe (napisz) - escríbeme (napisz do mnie)
ayudad (pomóżcie) - ayudadnos (pomóżcie nam)
intentad (spróbujcie) - intentadlo (spróbujcie tego)
Czasowniki nieregularne pozostają zwykle nieregularne w trybie rozkazującym (oprócz oczywiście drugiej
osoby liczby mnogiej), np.:
contar (opowiadać) - cuentas (opowiadasz) - cuenta (opowiedz)
volver (wracać) - vuelves (wracasz) - vuelve (wróć)
querer (kochać) - me quieres (kochasz mnie) - quiéreme (kochaj mnie)
http://jezykhiszpanski.chost.pl/index.html
Jeżeli jesteś na tej stronie, a nie zabłądziłeś, to znaczy że masz:
a) nieodpartą potrzebę,
b) palący problem,
c) mrożącą krew w żyłach sytuację,
bądż inną, równie istotną, konieczność związaną z językiem hiszpańskim. Jeżeli tak, to
dobrze trafiłeś - Serdecznie Witam! Zostaniesz jedną z ponad 300 milionów osób
używających języka hiszpańskiego.
Strona ta ma na celu, w sposób przystępny i szybki ( i w co trudno uwierzyć - całkowicie
bezpłatnie !!! ), wyleczyć Cię z wyżej wymienionych dolegliwości. Pomimo, że właśnie
przeczytałeś o szybkiej i bezbolesnej nauce to nie wpisuj już w tej chwili w swoim CV -
biegła znajomość hiszpańskiego (za miesiąc niestety też nie). Natomiast, w zależności od
Twojego zaangażowania (dużego lub nie), jest sposobem na przyswojenie sobie (szybkie
lub nie) języka hiszpańskiego w stopniu podstawowym.
Jeżeli jesteś głodny nauki (smacznego!) lub właśnie siedzisz w kawiarence internetowej
gdzieś na południu naszego globu i "kombinujesz" jak wytłumaczyć policji (policía), że
"buchnęli" Ci (robar - łatwiej zapamiętać niż hurtar) portfel (la cartera) to już teraz kliknij
myszą na "Wymowa" lub inny link po lewej lub prawej stronie. Radzę Ci jednak doczytać
tę stronę do końca - może będzie mniej nudna, a już na pewno bardziej odkrywcza i
pouczająca.
Strona ta to minimum gramatyki oraz bardzo dużo ćwiczeń. Niestety, jak ktoś słusznie
zauważył (też go nie lubię), tylko wprawa czyni mistrza - "La práctica hace al maestro" i
nie da się tego uniknąć. Bardzo mocno namawiam żebyś powtarzał ćwiczenia jak
najczęściej - wielokrotnie wracaj do ćwiczeń z uprzednio przerobionego materiału !
A ćwiczenie wygląda tak: Ćwiczenie 01
lub tak: Ćwiczenie 02
Wracając do gramatyki to na początek zostały przedstawione tylko trzy podstawowe czasy
- terażniejszy, przeszły (Pretérito indefinido) i przyszły (Futuro imperfecto). Jeżeli mimo
wszystko się nie przeraziłeś(-aś) i nie zamknąłeś właśnie strony, to śpieszę donieść, że to
niezbędne minimum i postaram się abyś w ogóle nie zauważył(-a), że mówimy o
Strona: 62 z 88
gramatyce. Póżniej możesz przerobić także, mam nadzieję, jeszcze jeden czas przeszły -
Imperfect oraz zarys strony biernej, trybu rozkazującego i Gerundio.
Dla zaawansowanych umieściłem duży wykaz czasowników nieregularnych oraz
Koniugator - czyli automat do odmiany czasowników (Dodatki - linki na lewo). Jeżeli jesteś
początkujący(-a) to lepiej jeszcze tam nie zaglądaj.
Mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości, pojawią się również inne ciekawe rzeczy,
zaglądaj więc tu czasami.
Strona jest tak "ułożona", aby przechodząc kolejno od materiału "Wymowa" poznawać
stopniowo i metodycznie język hiszpański. Oczywiście, jeżeli znasz już trochę hiszpański
bądż lubisz sobie "poklikać", możesz skakać po odnośnikach w sposób dowolny.
Praktyka, praktyka i jeszcze raz praktyka. Niestety, jeżeli nie przebywasz w słonecznej
Hiszpanii lub innym fajnym miejscu pozostaje Ci kontakt pośredni. Dlatego gorąco
zachęcam do korzystania z Forum (link znajdziesz także po prawej), które pozwoli Ci na
kontakt z językiem, jak również umożliwi rozwiązanie bieżących problemów. Staraj się
także czytać hiszpańskie teksty. Szczególnie polecam teksty z Centro Virtual Cervantez
(link po prawej). Próbuj również wsłuchiwać się w słowa hiszpańskojęzycznych filmów lub
piosenek (gorąco polecam radio COPE - link na prawo). Ze zdziwieniem stwierdzisz, po
pewnym czasie, jak dużo rozumiesz.
Jeżeli uważasz, że możesz się uczyć tylko z podręczników (tak, tak, są tacy), bądż
komputer zostawiasz czasami w domu, to wybrałem kilka książek, które, wg. mnie
powinny Ci się przydać - Mój wybór książek.
No dobrze, dla zachęty - pierwszy, kultowy tekst piosenki. Zwróć uwagę, że w piosence tej
nikt nie jest rybą - "ay arriba"(jak tego chciał komisarz Ryba z "Kilerów 2"), ani nikt nie drze
sobie portek - "por ti seré" (jak chcą inni).
Los Lobos - "La Bamba"
Para bailar la bamba
(aby tańczyć bambę)
para bailar la bamba
(aby tańczyć bambę)
se necesita una poca de gracia
(potrzebna jest odrobina gracji)
una poca de gracia
(odrobina gracji)
pa(ra) mi, pa(ra) ti
(dla mnie, dla Ciebie)
y arriba y arriba
(i wyżej i wyżej)
ay arriba y arriba
(ach wyżej i wyżej)
por ti seré, por ti seré, por ti seré
(dla Ciebie będę, dla Ciebie będę)
yo no soy marinero, yo no soy marinero
(nie jestem marynarzem, nie jestem marynarzem )
soy capitan, soy capitan, soy capitan
(jestem kapitanem, jestem kapitanem, jestem kapitanem)
Bamba, bamba
(bamba, bamba)
Strona: 63 z 88
itd.
Podobało się? No to jeszcze nieśmiertelna
"La Cucaracha"
La cucaracha, la cucaracha
(Karaluch, karaluch)
Ya no puede caminar
(Już nie może chodzić)
Porque no tiene, porque le falta
(Ponieważ nie ma, ponieważ mu brakuje)
Unas patitas pa(ra) andar.
(Nóżek do chodzenia.)
Ya murió la cucaracha
(Już umarł karaluch)
Ya la llevan a enterrar
(już go niosą by pogrzebać)
Entre cuatro zopilotes
(pomiędzy czterema sępami)
Y un ratón de sacristán.
(i myszą kościelną.)
Ten tekst był chyba zabawniejszy, chociaż niepełny, gdyż istnieje olbrzymia ilość wersji tej
piosenki. Pierwsza zwrotka, czasami z ostatnim wersem marihuanowym (podobno
oryginalnym) lub pieniężnym - jest zawsze, druga zaś bardzo często. Gwoli ścisłości -
karalucha niosą sępy i mysz - do grobu karaluch trafia samotnie.
Oczywiście możesz sobie podśpiewywać inne piosenki, których teksty np. znajdziesz w
Internecie. Są to, najczęściej, teksty bez tłumaczenia, ale przecież możesz (???) sobie je
przetłumaczyć - słownik na prawo. Pamiętaj, że słownik zawiera tylko formę podstawową
słowa, więc czasami będziesz musiał(-ła) pokombinować np. espina-kolec, espinado -
kłucie.
Na początek spróbuj z "Corazon Espinado" Carlosa Santany (pamiętaj! "está" to także 3-
cia forma od "estar"-zobacz link Czas trażniejszy;
??ciekawe jak sobie poradzisz ze świniobiciem, "matanza" - "matando" - he, he, he ??) :
Carlos Santana - "Corazon Espinado"
Esa mujer me esta matando
Me a espinado el corazon
Por mas que trato de olvidarla
Mi alma no da razon
Mi corazon aplastado
Herido y abandonado
Aber aber tu sabes dime mi amor por favor
Que dolor nos quedo
Ah ah ah corazon espinado
Strona: 64 z 88
Ah ah ah como me duele el amor
Como duele como duele el corazon
Cuando nostiene entregados
Pero no olvides mujer que algun dia diras
Hay ya yay como me duele el amor
Corazon espinado
Niniejsza strona ma charakter rozwojowy, więc jeżeli masz pomysł lub materiały do
publikacji to zapraszam na Forum lub bezpośrednio na e-mail. Z przyjemnością to
zamieszczę.
iSuerte!-Powodzenia!!!
Wymowa
Na początek, jak zwykle, dwie wiadomości - jedna dobra, druga zła (nie wiem dlaczego
one zawsze chodzą parami). Zacznę od dobrej. Wystarczy nauczyć się wymowy kilku liter
i znaków, by prawie jak rodowity Hiszpan (Meksykanin, Argentyńczyk,... itp.) odczytywać i
wymawiać słowa hiszpańskie. Oczywiście dla każdej nacji będą to różne litery i znaki. Kto
uczył się lub uczy języka angielskiego wie, że ta wiadomość oznacza dla uczącego dużo
więcej przespanych nocy ( lub, jak kto lubi, nocy i dni).
Druga wiadomość, ta zła, dotyczy akcentu i oznacza, niestety, nieprzespane, a raczej
przesłuchane noce i dni. Twój koślawy akcent oddali perspektywę pomylenia Cię z
Hiszpanem ( -ką), a co gorsza może obrazić np. Twojego ojca - "papá", nazywając go
ziemniakiem - "papa" (marne to pocieszenie, że nie burakiem). Jednakże nie martw się -
zły akcent nie uniemożliwia porozumiewania się w języku hiszpańskim.
Jak słusznie zauważyłeś, brak jest na tej stronie plików audio (na razie), które pozwoliłyby
na "osłuchanie się" z wymową i akcentem, dlatego zachęcam do korzystania z nagrań na
stronie www.studyspanish.com (link na prawo-learn spanish) oraz do słuchania piosenek
bądż oglądania filmów - np. z Natalią Oreiro vel Kachorra (żartowałem, ale uwaga na
podróbki - vide Arnold w Terminatorze). Na stronie polecam COPE - radio internetowe
(link na prawo - naprawdę dobra jakość dzwięku!). Posłuchaj sobie "melodii" języka -
nawet jeżeli jeszcze nic nie rozumiesz.
Na koniec jedna uwaga. Jeżeli zobaczysz w tekście znaki "ú", "é", "í", "á" to wymawiaj je
jak "u", "e", "i", "a" - ta krecha nad literą mówi nam o akcencie.
No to cóż - do roboty.
Zasady wymowy
C - wymawiaj jak S - przed " e " , " i " (César)
C - wymawiaj jak K - przed " a " , " o " , " u " (Carlos)
CH - wymawiaj jak CZ (Chile)
G - wymawiaj jak H - przed " e " , " i " (Argentina)
Strona: 65 z 88
G - wymawiaj jak G - przed " a " , " o " , " u " (guitarra)
H - nie wymawiaj (hombre)
J - wymawiaj jak H (Juan)
LL - wymawiaj jak J (Mallorca - Majorka)
ń - wymawiaj jak Ni (Espańol)
Qu/Qi - wymawiaj jak K - (Enrique)
RR - wymawiaj jak RR (guitarra)
V - wymawiaj jak B lub ewentualnie W (Eva)
X - wymawiaj jak KS (experto)
Y - wymawiaj jak i (mayor)
Z - wymawiaj jak S (La Paz)
Przedstawiona wymowa podana została w pewnym uproszczeniu, dlatego wskazany jest
Twój trening na wspomnianej już stronie www.studyspanish.com (link na prawo-learn
spanish). Niestety, jak zwykle, są pewne wyjątki np. Mexico (Mehiko), ale sądzę, że z
czasem same nam się utrwalą.
OK, spróbujmy sprawdzić co nam zostało z powyższego w pamięci. Przypomnij sobie
kiedy jaką wymowę litery stosować. Jeżeli masz wątpliwości, wróć do poprzedniego
punktu.
C - S
C - K
Ch -Cz
G - H
G - G
H - brak
J - H
LL - J
ń - Ni
Qu/Qi - K
RR - RR
V - B
X - KS
Y - i
Z - S
Czas terażniejszy
Na początek, jak zwykle, dwie wiadomości - jedna dobra, druga zła (ciągle nie wiem
dlaczego one zawsze chodzą parami). Zacznę od dobrej. Wystarczy nauczyć się
Strona: 66 z 88
końcówek dla trzech grup wyrazów, by prawie jak rodowity Hiszpan (Meksykanin,
Argentyńczyk,... itp.) odmieniać przez osoby czasowniki hiszpańskie. Natomiast
rzeczowniki i przymiotniki (uwaga!, uwaga!) nie odmieniają się przez przypadki (hurra!),
lecz tylko przez rodzaje (męski, żeński itd.). Jeżeli nie wiesz dlaczego "hurra" to Ci
przypomnę: mianownik (kto?co?) - jajo, dopełniacz (kogo? czego?) - jaja, itd. itp... . Już
wiesz dlaczego hurra?
Druga wiadomość, ta zła, dotyczy wyjątków i oznacza trochę nieprzespanych nocy i dni,
gdyż każdy czasownik, którego chcesz się nauczyć musisz pomnożyć przez 6. Niestety,
tak jak w języku polskim, wyjątki te to bardzo ważne słówka: być (ser), mieć (tener), iść
(ir), dać (dar), robić (hacer) itd. itp. i niestety nie da się ich ominąć. Oczywiście możesz się
nie uczyć ich odmiany i mówić w stylu: "Kali robić dużo dobrego", co niewątpliwie
wystarczy przy zbieraniu truskawek. W takim przypadku naucz się tylko słownika na
pamięć. Jeżeli jednak chcesz zostać dyrektorem banku to twoja wypowiedż w stylu :"Ja
być dobry manager" raczej Ci w tym nie pomoże.
Dla zaawansowanych umieściłem duży wykaz czasowników nieregularnych oraz
Koniugator - czyli automat do odmiany czasowników (Dodatki - linki na lewo). Jeżeli jesteś
początkujący(-a) to lepiej jeszcze tam nie zaglądaj.
No to cóż - do roboty.
Ja, ty, on ...
Zanim zaczniemy odmianę czasowników warto nauczyć się jak będzie brzmiało po
hiszpańsku: ja, ty, on, ona, ono, Pan/Pani itd. Dociekliwych i zaznajomionych z gramatyką
informuję, że będzie mowa o zaimkach osobowych. W języku hiszpańskim, zazwyczaj,
zaimek nie jest wymagany, co wygląda bardzo podobnie jak w języku polskim (Yo soy
polaco-ja jestem Polakiem /soy polaco-jestem Polakiem). Warto jednak je znać, a w
przypadku "Usted" (Pan/Pani) lub "Ustedes" (Państwo), aby być grzecznym, jest to nawet
konieczne. I jeszcze dwie dygresje. Zwróć uwagę, że język hiszpański rozróżnia w liczbie
mnogiej kobiety od mężczyzn. Jednak jeżeli chcesz powiedzieć o sobie (mężczyżnie) i
Twojej kobiecie to mówisz wtedy nosotros (my faceci ?). Ta zasada dotyczy również
vosotros. Druga uwaga dotyczy używania Usted i Ustedes. Słówka te, podobnie jak w
języku polskim (Pani/Ty jest/jesteś bardzo ładna), stanowią zaimek trzeciej osoby, a więc
odmiana czasownika jak dla Ello/Ellos.
Zaczynamy...
Strona: 67 z 88
Yo - ja
Tú - ty
El - on
Ella - ona
Ello - ono
Usted - Pan/Pani
nosotros - my (faceci))
nosotras - my (kobietki)
vosotros - wy (faceci)
vosotras - wy (kobietki)
Ellos - oni
Ellas - one
Ustedes - Państwo
Zasady końcówkowe
Czasowniki regularne dzielą się na czasowniki z końcówką -ar, -er i -ir. Dla każdego z nich
odmiana jest inna, ale (rewelacja!) jest taka sama dla innego czasownika z tą samą
końcówką (nie dotyczy to, niestety czasowników nieregularnych). Dlatego jeżeli
przyswoisz sobie odmianę tych trzech grup to dasz sobie radę także z odmianą innych
czasowników.
Zaczynamy...
habl-ar - mówić
habl-o
habl-as
habl-a
habl-amos
habl-áis
habl-an
com-er - jeść
com-o
com-es
com-e
com-emos
com-éis
com-en
viv-ir- żyć
viv-o
viv-es
viv-e
viv-imos
viv-is
viv-en
.. i powtórzmy
Strona: 68 z 88
trabaj-ar-pracować
trabaj-o
trabaj-as
trabaj-a
trabaj-amos
trabaj-áis
trabaj-an
corr-er - biec
corr-o
corr-es
corr-e
corr-emos
corr-éis
corr-en
escrib-ir- pisać
escrib-o
escrib-es
escrib-e
escrib-imos
escrib-is
escrib-en
a teraz, niestety, przykłady czasowników nieregularnych. Uwaga! estar różni się od ser,
gdyż oznacza być (chwilowo), znajdować się (Jestem Polakiem - ser, Jestem w kinie -
estar)
ser - być
soy
eres
es
somos
sois
son
estar - być
estoy
estás
está
estamos
estáis
están
tener - mieć
tengo
tienes
tiene
tenemos
tenéis
tienen
.. i następne:
hacer -robić
hago
haces
hace
hacemos
hacéis
hacen
dar - dać
doy
das
da
damos
dais
dan
ir - iść
voy
vas
va
vamos
vais
van
Strona: 69 z 88
Uwaga! Ważne! W języku hiszpańskim po czasownikach, które odnoszą się do osób
(celownik) występuje dodatkowo "a" np. "Kocham Natalię" - "Amo a Natalia". Samo "a" w
języku hiszpański jest dosyć ciekawe i ma wiele znaczeń, dlatego polecam sprawdzenie w
słowniku po prawej.
Słówka 1
Jeżeli uważasz, że wystarczy mieć w kieszeni rozmówki polsko - hiszpańskie to spróbuj
sobie wyobrazić minę np. Hiszpana, który na pytanie - "Jak dojść na ulica
Marszałkowska", usłyszy - "A cholera wie, ale chyba musi Pan cofnąć się jakieś trzysta
metrów, przejść przez Grzegrzółki do Pszczyńskiej, a potem na pierwszych światłach
skręcić w lewo i zaraz za meblowym w prawo i zapytać się kogoś o drogę.". No a Ty
możesz usłyszeć np. coś takiego: "Siga recto y gire la primera a la derecha. Entonces
cruce a la cuarta. Al final de esa calle esta el hotel"(???).
Oczywiście mocno namawiam do nauki typowych zwrotów, ale próbuję Ci właśnie
wyjaśnić, że to nie wszystko.
Z doborem słówek miałem pewien problem, gdyż trudno jest wybrać zestaw słówek "dla
każdego". W większości przypadków książki do nauki języka preferują słówka typu: uczeń,
klasa, szkoła itp., gdyż są przeznaczone dla "kałamarzy". Jednak, gdy wybierasz się np.
na zbiór truskawek, znajomość tych słówek niewiele Ci pomoże (no chyba, że pole leży
przypadkiem zaraz za szkołą). W takiej sytuacji ważniejsze są słówka typu: truskawka
(fresón) i zbierać (recolectar) oraz (czego Ci nie życzę) - policja (policía) i deportować
(deportar). Więc potraktuj mój wybór jako pewien szeroki kompromis, a brakujących słów
(mam nadzieję niewielu) szukaj w słowniku - np. link na prawo.
Uwaga! Uwag! Jeżeli klikniesz tutaj - słówka 1 to ściągniesz sobie zestaw słówek i
wyrażeń w formacie .rtf (Word, StarOffice itp.). Jeżeli go wydrukujesz i potniesz na
mniejsze karteczki to otrzymasz idealny format do codziennego, wielokrotnego użytku.
Zestaw ten pozwoli Ci na "szlifowanie", w dogodnym dla Ciebie momencie, słownictwa
hiszpańskiego. Siedzisz na nudnym zebraniu - karteczka, chemiczka "truje" na lekcji -
karteczka, stoisz w "korku" - karteczka, "topless" na plaży ma powyżej sześćdziesiątki
(lat,a nie obwodu w biuście) - karteczka itd. itp. Jak widzisz czasu by je wykorzystać może
być naprawdę sporo. Jeżeli jakiś malkontent właśnie narzeka, że to nie multimedialne - to
trudno. Na pewno jest to metoda bardzo skuteczna.
Po "przerobieniu" porcji karteczek - zapraszam do ćwiczeń. Ach, jeszcze jedno - możesz i
powinieneś tworzyć własne karteczki, ale nie bedziesz mógł ich przećwiczyć na tej stronie.
Na początek grzeczności tzn. cześć, dziękuję itp. Ważna rzecz, jeżeli nie chcesz być
uznany za impertynenta, albo, co się czasem zdarza, po prostu zastrzelony.
Buenos dias - Dzień dobry (rano)
Buenas tardes - Dzień dobry (po południu)
Hola - Cześć (na powitanie)
Hasta la vista - Do zobaczenia
Hasta mańana - Do jutra
Strona: 70 z 88
Adiós - Żegnaj
Chau - Cześć (na pożegnanie)
Muchas gracias - Bardzo dziekuję
Gracias - Dzięki
Por favor - Proszę
Perdón - Przepraszam
si - tak
no - nie
Me llamo Pablo - Nazywam się Paweł
Mucho gusto - Miło mi Cię poznać
Soy de Polonia - Jestem z Polski
ż Habla inglés? - Mówisz po angielsku?
No comprendo - Nie rozumiem
Me he perdido - Zgubiłem się
Jeżeli masz mocne ręce ( i możesz nimi wyrazić wszystko) to po nauce typowych zwrotów
grzecznościowych nie potrzebujesz już niczego więcej. Sądzę jedna, że skoro dotarłeś aż
tutaj (no chyba, że na skróty) to będziesz zainteresowany np. rzeczownikami. Na początek
kilka uwag ogólnych.
Rzeczowniki
Rzeczowniki w języku hiszpańskim, tak jak w języku polskim są określonego rodzaju tj.
męskiego, żeńskiego lub nijakiego. Każdy słownik poinformuje Cię o męskości lub
kobiecości rzeczownika. Niestety w języku hiszpańskim rzeczowniki występują z
rodzajnikiem. Rodzajniki to takie małe słówka przed rzeczownikiem np. "El Presidente" ,
"el profesor" (męski) lub "la casa" (żeński - dom), albo "Los Lobos" (męski, l.mnoga -
Wilki), "Las Palmas" (żeński, l.mnoga - Palmy). Dlatego proponuję byś ucząc się
rzeczowników, uczył się ich dodając sobie rodzajnik. Jak by tego było mało są jeszcze
rodzajniki nieokreślone - un, una itd. Mówię Ci o nich, żebyś nie był zaskoczony. Ogólnie
rzecz ujmując występują, gdy mówimy o czymś pierwszy raz lub o czymś mało
konkretnym. Pomimo, że to mało poprawne proponuję uczyć się rzeczowników razem z
rodzajnikami określonymi - El, La, Lo, Los, Las.
Strona: 71 z 88
W powyższym mogłeś domyślić się (??) pewnej użytecznej prawidłowości - rzeczownik
męski zmienimy na żeński zamieniając -o na -a ( "el gato" - kot; "la gata" - kotka ) lub
dodając -a ("el doctor"; "la doctora"), natomiast liczbę mnogą otrzymamy dodając -s lub
-es ("la casa"; "las casas"). Oczywiście mamy jakieś wyjątki, ale o nich ewentualnie
póżniej.
Jeżeli nie ściągnąłeś sobie jeszcze słówek to kliknij tutaj - słówka 1 lub przejdż
bezpośrednio do ćwiczeń.
Różne różności
Znasz już (???) podstawowe czasowniki i rzeczowniki. Jednak to nie wszystko. Jeżeli
chcesz powiedzieć: "Mieszkam w Polsce" to musisz wiedzieć jak po hiszpańsku wygląda
"w" ("en"). Gdy idziesz do muzeum to wart wiedzieć jak powiedzieć "do" ("a") itd. itp. Aby
wyrazić się w pełni, potrzebne Ci są właśnie takie różności jak: "w", "i", "do", "od", "z",
"ale", "także" itp. (dla dociekliwych: spójniki, przyimki, zaimki itd.). Zauważ, że bez nich
trudno ułożyć jakieś sensowne zdanie.
Jak zwykle kilka uwag. Jak już wspomniałem przy omawianiu czasu terażniejszego "a"
potrafi wyrazić dużo więcej niż "do", dlatego poczytaj sobie o nim w słowniku-link na
prawo. To samo dotyczy słówek "por" i "para". Druga uwaga dotyczy połączeń: "a"+"el" -
wówczas otrzymujemy "al" oraz "de"+"el"="del". Jeżeli nie ściągnąłeś sobie jeszcze
słówek to kliknij tutaj - słówka 1 lub przejdż bezpośrednio do ćwiczeń.
Przymiotniki
Tak jak w języku polskim przymiotniki są określonego rodzaju tj. męskiego lub żeńskiego
oraz występują w liczbie mnogiej. Przymiotniki "męskie" mają, przeważnie, końcówkę -o
lub -or. Aby sobie "zrobić" przymiotnik "damski" zamieniasz "o" na "a" lub dodajesz "a".
Oczywiście, a jakże by inaczej, są wyjątki - opisane w słówka 1 (jeżeli ich jeszcze nie
masz).
Uwaga!!! Ważne! Przymiotnik, odwrotnie niż w języku polskim "stoją" po rzeczowniku -
casa blanca (dom biały), a nie blanca casa (biały dom).
Jeden, dwa, trzy ...
"Umiesz liczyć, licz na siebie". To stwierdzenie jest tu szczególnie aktualne. Nauka
liczebników (także porządkowych) pozwoli Ci np. na negocjacje płacowe lub "policzenie
baranów (byków?)" po hiszpańsku. Ogólna zasada tworzenia liczb jest taka: od 1 do 16
oraz dziesiątki, setki, tysiąc i milion musisz "wykuć na blachę", reszta z użyciem "i" ("y")
np. 28 - veinte y ocho, 33 - treinta y tres (wyjątek 101 - ciento uno).
Liczb, chyba, najlepiej uczyć się "ciurkiem" powtarzając je jak mantrę.
1-10 uno, dos, tres, cuatro, cinco, seis, siete, ocho, nueve, diez.
11-19 once, doce, trece, catorce, quince, dieciséis, diecisiete, dieciocho,
diecinueve.
20, 30,...,90 veinte, treinta, cuarenta, cincuenta, sesenta, setenta, ochenta, noventa.
100, 200,..., 900 cien, doscientos, trescientos, cuatrocientos, quinientos,
seiscientos, setecientos, ochocientos, novecientos.
Strona: 72 z 88
1000, 2000,..., 10000 - mil, dos mil,..., diez mil.
milion - un millón.
W przypadku liczebników porządkowych tj. pierwszy, drugi itp. wystarczy nauczyć się
pierwszych (primeros) dwunastu (duodecimos). Powyżej dwunastego można je nazywać
tak: el numero trece, catorce itp.
Czas zegarowy określamy następująco:
jest pierwsza 1.00- es la una, druga 2.00 - son las dos, trzecia 3.00 - son las tres itd.;
jest 3.30 - son las tres y media; jest 3.40 - son las cuarto menos veinte lub son las
tres cuarenta.
Pytania?
"Kto pyta, nie błądzi" jest stwierdzeniem absolutnie prawdziwym i ma podkreślić ważność
tej strony. Oczywiście jest jeden warunek - pytający musi rozumieć odpowiadającego.
Mam nadzieję, że solidnie (???) przerobiłeś(-aś) poprzednie strony i spełniasz ten
warunek chociaż trochę.
Z doborem pytań, tak jak z doborem słówek, miałem pewien problem, gdyż trudno jest
stworzyć zestaw "dla każdego". Więc potraktuj mój wybór jako pewien szeroki kompromis,
a brakujące pytania spróbuj utworzyć za pomocą słownika - np. link na prawo.
Uwaga! Uwag! Jeżeli klikniesz tutaj - słówka 2 to ściągniesz sobie część drugą zestawu
słówek i wyrażeń w formacie .rtf (Word, StarOffice itp.). Jeżeli używałeś(-aś) już zestawu
pierwszego to znasz "instrukcję obsługi". Jeżeli nie to zobacz do "Słówka" - link na lewo.
Jak zwykle kilka uwag. Zapewne zdziwiło Cię "ż" w nagłówku strony. To nie pomyłka.
Zapis pytań w języku hiszpańskim ma określoną formę tzn. na początku pytania występuje
odwrócony znak "?" np. "żHabla inglés?" ("Czy mówisz po angielsku?"). Ponieważ jest to
symbol specjalny więc często używa się "zastępczo" litery "ż".
Uwaga druga dotyczy szyku pytania. Pytania w języku hiszpańskim mają podobną budowę
jak w języku polskim. Możesz np. zadać pytanie intonacją, jak w powyższym "żHabla
inglés?" lub "Esto es una casa"("To jest dom") - "żEsto es una casa?" ("To jest dom?").
Możesz też użyć słówek: Qué, Quién itp. Przykłady pytań w języku hiszpańskim - poniżej.
Spróbuj "wyłapać" różnice w stosunku do języka polskiego.
żQué? - co?, który?
żQué es esto? - Co to jest?
żQué hora es? - Która jest godzina?
żA qué hora? - O której godzinie?
żQué pasa? - Co się stało?
żQuién?, żquiénes? - kto?, kim?
Strona: 73 z 88
żQuién es él? - Kim on jest?
żQuiénes son ellos? - Kim oni są?
żQuién habla? - Kto mówi?
żCon quién? - z kim?
żCon quién trabaja Pablo? - Z kim pracuje Paweł?
żCuál?, żcuáles? - jaki?,jaka?,jakie?, który?,która?,którzy?
żCuál es tu nombre? - Jakie jest twoje imię?
żCuáles de ellos son polacos ? - Którzy z nich są Polakami?
żCuánto?,żcuánta?,żcuántos?,żcuántas?-ilu?,ile?
żCuánto cuesta? - Ile kosztuje?
żCuántos ańos tienes? - Ile masz lat?
żDonde?-gdzie?
żDonde está tu casa? - Gdzie jest twój dom?
żDe donde eres? - Skąd jesteś?
żA donde vas? - Dokąd idziesz?
żPor donde vas? - Którędy idziesz?
żComo?-jak?, co?, dlaczego?
żComo se llamo Usted? - Jak się Pan/Pani nazywa?
żComo se llamo esto? - Jak się to nazywa?
żComo se habla esto? - Jak to się mówi?
żPor qué?-dlaczego?
żPor qué Pablo vive en Polonia? - Dlaczego Paweł żyje (mieszka) w Polsce?
Dialogi
Właściwie część ta powinna się nazywać "Niezbędnik turysty zrozpaczonego", gdyż
Strona: 74 z 88
powstała z potrzeby chwili, na prośbę beztroskich globtroterów, którzy właśnie stwierdzili,
że nie nauczą się hiszpańskiego w dwa tygodnie. Tak więc starałem się tutaj umieścić
niezbędne dialogi (i porady), które ułatwią podstawową komunikację w czasie
wakacyjnego wyjazdu.
Jak zwykle miałem problem z doborem materiału, gdyż ilość możliwych zdarzeń (i wrażeń)
jest praktycznie rzecz biorąc nieograniczona. Jedocześnie, pomimo wytężonej pracy
(???), Twój zasób wiedzy nie pozwala bym umieścił tutaj rozmowę na temat nowatorskich
koncepcji architektonicznych Gaudiego (to taki gość od Sagrady Familii i fantastycznych,
bajkowych domów w Barcelonie). Dlatego umieściłem tu tylko niezbędne minimum.
No i na koniec bardzo ważna sprawa "No entendí. żMe lo puedes repetir?" (Nie rozumiem.
Możesz powtórzyć) lub żMe lo puede repetir?" (Może Pan/Pani powtórzyć)."Zakuj" ten
zwrot, gdyż będzie Ci często potrzebny.
Uwaga! Uwaga! Jeżeli klikniesz tutaj - dialogi 1 to ściągniesz sobie zestaw dialogów i
wyrażeń w formacie .rtf (Word, StarOffice itp.). Jeżeli go wydrukujesz i potniesz na
mniejsze karteczki to otrzymasz idealny format do codziennego, wielokrotnego użytku.
Zestaw ten pozwoli Ci na "szlifowanie" dialogów w dogodnym dla Ciebie momencie.
Choroba
Jeżeli się nie dogadasz w innych sprawach to pół biedy. W przypadku choroby jednak,
najlepiej jeżeli będziesz mógł powiedzieć jak najwięcej. Dlatego dobra rada. Jeżeli
chorujesz często lub przewlekle na jakąś chorobę to sprawdż w słowniku jak się ona
nazywa po hiszpańsku. Dotyczy to również miejsca występowania dolegliwości (żołądek,
jelita itp.). Oczywiście powinieneś(-aś) znać również takie choroby jak: przeziębienie (el
resfriado), grypa (la gripe), ból głowy, gardła, zębów (dolor de cabeza, garganta, muelas)
• iBuenos dias! żPuede ayudarme?
• iBuenos dias! żQué pasa?
• Estoy enfermo. Me duele la cabeza.
• żUsted gusta el medico?
• No, Gracias. żDonde está una farmacia?
• La farmacia está aqui, pero está cerrado(a).
• Muchas gracias.
• iDe nada!
żPuede ayudarme? - Czy może mi Pan/Pani pomóc?
estoy enfermo - jestem chory
co cię boli - żqué te duele?
me duele .... - boli mnie
Usted gusta ...- Czy życzy Pan/Pani sobie ...
iDe nada! - Nie ma za co.
tener fiebre - mieć gorączkę
żPara qué es esta medicina? - Od czego jest to lekarstwo?
Może trochę mało, ale życzę Ci byś i z tego nie musiał(-a) korzystać.
Poznawanie innych
Różnorodność zainteresowań, zajęć oraz planów uniemożliwia stworzenie takiej rozmowy
Strona: 75 z 88
"dla każdego" i "o wszystkim", ale spróbujmy:
• iHola!
• iHola!
• żCuál es tu nombre?
• Mi nombre es Eva. żY tú?
• Soy Fernando López. żQuién eres tu?
• Yo soy polaca y estudio marketing en la universidad en Varsovia. żY tú?
• Soy espańol y trabajo en una companía en Barcelona.
• żY para qué companía trabajas?
• Trabajo para BleBle Internacionales. Soy economista.
• Es una muy buena companía. Te felicito.
• Si. żConoces Espańa o estás aquí por primera vez?
• Primera vez.
• żTe gusta Espańa?
• Sí, me gusta mucho.
żCuál es tu nombre? - Jak się nazywasz?
żQuién eres tu? - Kim jesteś?
żY para qué companía trabajas? A dla jakiej firmy pracujesz?
Es una muy buena companía. - To wspaniała firma.
Te felicito. - Jesteś szczęściarzem.
żConoces Espańa o estás aquí por primera vez? - Znasz Hiszpanię czy jesteś tytaj
pierwszy raz?
żTe gusta Espańa? - Podoba Ci się Hiszpania?
I prowadzisz dialog dalej ....
• żQué haces aqui, en Espańa?
• Ahora estoy de vacaciones. Hace buen tiempo. Hace sol. Yo quiero descansar,
tomar el sol, bańarme.
• żNo te interesa la historia, la cultura, conocer las costumbres de los espanoles?
• Sí, me interesa mucho, pero quiero descansar.
Hace buen tiempo. - Jest ładna pogoda.
Hace sol. - świeci słońce.
Yo quiero descansar, tomar el sol, banarme. - Chcę odpoczywać, opalać się , kąpać.
conocer las costumbres de los espanoles - poznawać obyczajeHiszpanów.
I prowadzisz dialog dalej ....
• żTienes algo qué hacer el sábado?
• No, no tengo nada planeado todovía.
• żQueria invitarte a la discoteca? żQuieres venir?
• Si.
• iQué bien! También van a estar unos amigos.
• Me encantaría conocer a tú amigos. żA qué hora es la discoteca?
• De las ocho.
• Está bien, nos vemos el sábado.
• Hasta el sábado.
Strona: 76 z 88
żTienes algo qué hacer el sábado? - Czy robisz coś w sobotę?
No, no tengo nada planeado todovía. - Nie, nic jeszcze nie planowałam.
żQueria invitarte a la discoteca? - Czy mogę Cię zaprosić na dyskotekę?
żQuieres venir? - Czy przyjdziesz?
También van a estar unos amigos . - Będą także (moi) znajomi.
Me encantaría conocer a tú amigos. - Miło mi będzie poznać twoich znajomych
W sklepie
No tu to jesteś gość (pod warunkiem, że jest to supermarket). Robisz kolejny nawrót
pełnym wózkiem, przeleciałeś(-aś) już cały sklep i walisz do kasy. W kasie niestety,
najprawdopodobniej usłyszysz : żCómo paga usted? i słusznie podejrzewasz, że kasjerka
nie wychwala właśnie Twojej ponadprzeciętnej urody. Co robić?
• iBuenos dias! żCómo paga usted?
• iBuenos dias! Con la tarjeta de crédito.
• Gracias.
• Gracias.
i po krzyku, chyba, że chcesz zapłacić gotówką:
al contado - gotówką
con dinero - pieniędzmi
con el cheque - czekiem
con la tarjeta de crédito - kartą kredytową
Prawda, że łatwizna. Chciałem Ci jednak zwrócić uwagę na jedną drobną rzecz. Jeżeli
będziesz kupował(-a) na targu (polecam, świeże) to uważaj, gdyż zwrot: "Las manzanas
están a tres por un dólar", który usłyszysz oznacza, że "Jabłka są po 3 dolary", a nie że
dostajesz 3 kg za 1 USD. Zresztą, jeżeli nie zobaczysz wcześniej trzech palców,
sprzedawca Ci to wyjaśni (na migi) przy płaceniu.
W kawiarni/barze
I znowu jestem w kłopocie. Pewnie narażę się na zarzuty, że preferuję takie, a nie inne
napoje lub dania - trudno. Weż słownik i w miejsce "coca cola" i "frytki" (Unas patatas
fritas) wstaw co lubisz. Mam nadzieję, że wybierzesz zdrowiej.
• żQué desea?
• Una Coca-Cola, por favor.
• żAlgo para picar?
• Unas patatas fritas.
• La cuenta, por favor.
el camarero - kelner
żQué desea(n)? - Co Pan/Pani(Państwo) sobie życzą.
żAlgo para picar?- Coś na przekąskę?
Rachunek dostaniesz (La cuenta, por favor), więc będziesz wiedział(-a) ile to kosztowało,
a menu to po prostu menú.
Lotnisko
Strona: 77 z 88
Kilka użytecznych słówek i zwrotów użytecznych na lotnisku. Jeżeli jedziesz autokarem (to
chyba ta wycieczka, gdzie jedziesz dwa dni i po drodze zwiedzasz wszystkie zamki nad
Loarą w trzy godziny - iSuerte!) tych słówek nie potrzebujesz, ale przyswój sobie
koniecznie zwrot "Me he perdido" (zgubiłem się).
• iBuenos dias! żPuede ayudarme?
• iBuenos dias! żSi?
• Me he perdido. żDonde está salidas y el horario de salidas?
• Salidas está allá y horario de salidas está aqui.
• żAllá?
• Si, todo reco.
• Muchos gracias
• De nada.
Me he perdido. - Zgubiłem się.
salidas - odloty
llegadas - przyloty
horario de salidas - rozkład odlotów
el boleto - bilet
el talón - kwit bagażowy
la aduana -Urząd Celny
el pase de abordar -karta pokładowa
No cóż, życzę Ci tyle samo lądowań ile startów. iSuerte!
Czas przeszły
Na początek, jak zwykle, dwie wiadomości - jedna dobra, druga zła. Zacznę od dobrej.
Wystarczy nauczyć się odmian czasowników dla jednego czasu przeszłego o nazwie
"pretérito", by porozumiewać się w języku hiszpańskim .
Druga wiadomość, ta zła, to istnienie również innych czasów przeszłych np. imperfecto lub
pasado compuesto. Aby Cię zbytnio nie odstraszać powiem tylko, że pasado compuesto
jest rzadko używany i go nie omówię, natomiast na "imperfecto" zapraszam poniżej, ale
możesz go sobie przerobić lub nie (Uwaga!!! potencjalni dyrektorzy banku hiszpańskiego -
przerobić!!!).
Niestety, tak jak w czasie terażniejszym, przy odmianie mamy wyjątki i tak jak w języku
polskim, wyjątki te to bardzo ważne słówka: być (ser) , mieć (tener), iść (ir), dać (dar),
robić (hacer) itd. itp.
Dla zaawansowanych umieściłem duży wykaz czasowników nieregularnych oraz
Koniugator - czyli automat do odmiany czasowników (Dodatki - linki na lewo). Jeżeli jesteś
początkujący(-a) to lepiej jeszcze tam nie zaglądaj.
Jeżeli nie ściągnąłeś sobie jeszcze słówek to kliknij tutaj - słówka 2
No to cóż - do roboty.
Czas przeszły - Pretérito
Tak jak w czasie terażniejszym czasowniki regularne dzielą się na czasowniki z końcówką
-ar, -er i -ir. Dla każdego z nich odmiana jest inna, ale (rewelacja!) jest taka sama dla
Strona: 78 z 88
innego czasownika z tą samą końcówką (nie dotyczy to, niestety czasowników
nieregularnych). Dlatego jeżeli przyswoisz sobie odmianę tych trzech grup to dasz sobie
radę także z odmianą innych czasowników.Zaczynamy...
habl-ar - mówić
habl-é
habl-aste
habl-ó
habl-amos
habl-ásteis
habl-aron
com-er - jeść
com-i
com-iste
com-ió
com-imos
com-isteis
com-ieron
viv-ir- żyć
viv-i
viv-iste
viv-ió
viv-imos
viv-isteis
viv-ieron
... i powtórzmy
trabaj-ar-pracować
trabaj-é
trabaj-aste
trabaj-ó
trabaj-amos
trabaj-ásteis
trabaj-aron
corr-er - biec
corr-i
corr-iste
corr-ió
corr-imos
corr-isteis
corr-ieron
escrib-ir- pisać
escrib-i
escrib-iste
escrib-ió
escrib-imos
escrib-isteis
escrib-ieron
a teraz, niestety, przykłady czasowników nieregularnych. Uwaga! estar różni się od ser,
gdyż oznacza być (chwilowo), znajdować się (Jestem Polakiem - ser, Jestem w kinie -
estar)
Strona: 79 z 88
ser - być
fui
fuiste
fue
fuimos
fuisteis
fueron
estar - być
estuve
estuviste
estuvo
estuvimos
estuvisteis
estuvierno
tener - mieć
tuve
tuviste
tuvo
tuvimos
tuvisteis
tuvieron
.. i następne:
hacer -robić
hice
hiciste
hizo
hicimos
hicisteis
hicieron
dar - dać
di
diste
dio
dimos
disteis
dieron
ir - iść
fui
fuiste
fue
fuimos
fuisteis
fueron
Czas przeszły - Imperfecto
Różnica pomiędzy Pretérito indefinido i Imperfecto jest następująca. Preterito używamy,
gdy chcemy powiedziec, że :
• coś zdarzyło się raz,
• zdarzyło się kilka razy, ale z określonym zakończeniem,
• coś miało swój początek lub koniec.
Imperfect używamy, gdy chcemy :
• powiedzieć o zwyczajowych lub powtarzających się zdarzeniach,
• powiedzieć o zdarzeniu, które miało miejsce w bliżej nieokreślonym czasie,
• powiedzieć o stanie (również psychicznym) w jakim znajdowało się coś lub ktoś (np.
On był głupi),
• wskazać czas lub wiek w przeszłości.
Odmiana dla imperfecto wygląda tak.
Strona: 80 z 88
habl-ar - mówić
habl-aba
habl-abas
habl-aba
habl-ábamos
habl-abais
habl-aban
com-er - jeść
com-ía
com-ías
com-ía
com-íamos
com-íais
com-ían
viv-ir- żyć
viv-ía
viv-ías
viv-ía
viv-íamos
viv-íais
viv-ían
... i przykłady nieregularnych:
ser - być
era
eras
era
éramos
erais
eran
estar - być
estaba
estabas
estaba
estábamos
estabais
estaban
tener - mieć
tenía
tenías
tenía
teníamos
teníais
tenían
... i następne:
hacer - robić
hacía
hacías
hacía
hacíamos
hacíais
hacían
dar - dać
daba
dabas
daba
dábamos
dabais
daban
ir - iść
iba
ibas
iba
íbamos
ibais
iban
Strona: 81 z 88
Czas przyszły
No cóż mam dla Ciebie dobrą wiadomość. Przedstawię Ci tylko jeden czas przyszły.
Druga dobra wiadomość to taka, że podobnie jak w języku polskim możesz tworzyć "czas
przyszły" (futuro) bez znajomości odmiany czasowników w czasie przyszłym. Jak to
możliwe? - porównaj "Idę w sobotę do kina" z "Pójdę w sobotę do kina". Prawda, że to
samo. W języku hiszpańskim, jeżeli użyjesz określenia czasu (np. dzień), możesz użyć
czasu terażniejszego do wyrażenia przyszłości. Drugi sposób to użycie konstrukcji "ir"(iść)
+"a"+"czynność"(np. voy a comer - "zjem" lub "idę zjeść", też (?) podobne do polskiego).
Jeżeli właśnie podjąłeś decyzję by nie uczyć się odmiany czasu przyszłego (trochę
mniejsze kłopoty niż przy czasie przeszłym) to muszę Cię rozczarować. Pomimo
powyższego "odkrycia" znajomość odmiany czasowników w czasie przyszłym niestety się
przydaje (możesz np. nie wiedzieć, w który dzień do tego kina pójdziesz). Tym bardziej, że
(rewelacja!) odmiana dla końcówe -ar, -er i -ir jest taka sama. W czasie przyszłym dotyczy
to też "ser" i "estar" oraz "dar" i "ir".
Niestety tak jak w czasie przeszłym przy odmianie mamy wyjątki, chociaż jest ich mniej, i
tak jak do tej pory, wyjątki te to bardzo ważne słówka: mieć (tener),robić (hacer) itd. itp.
Dla zaawansowanych umieściłem duży wykaz czasowników nieregularnych oraz
Koniugator - czyli automat do odmiany czasowników (Dodatki - linki na lewo). Jeżeli jesteś
początkujący(-a) to lepiej jeszcze tam nie zaglądaj.
No to cóż - do roboty.
Zasady końcówkowe
Tak jak w czasie terażniejszym czasowniki regularne dzielą się na czasowniki z końcówką
-ar, -er i -ir. Dla każdego z nich odmiana jest taka sama (nie dotyczy to, niestety
czasowników nieregularnych - ale "odwyjątkowiły" się "ser" i "estar" oraz "dar i "ir").
Uwaga!-Zauważ, że inaczej niż w czasie terażniejszym i przeszłym nie odrzucamy
końcówek -ar, -er i -ir lecz zostawiamy je i do całej formy dodajemy końcówki czasu
przyszłego.Zaczynamy...
hablar-ar - mówić
hablar-é
hablar-ás
hablar-á
hablar-emos
hablar-éis
hablar-án
comer-er - jeść
comer-é
comer-ás
comer-á
comer-emos
comer-éis
comer-án
vivir-ir- żyć
vivir-é
vivir-ás
vivir-á
vivir-emos
vivir-éis
vivir-án
... i powtórzmy
Strona: 82 z 88
trabajar-ar-pracować
trabajar-é
trabajar-ás
trabajar-á
trabajar-emos
trabajar-éis
trabajar-án
correr-er - biec
correr-é
correr-ás
correr-á
correr-emos
correr-éis
correr-án
escrib-ir- pisać
escribir-é
escribir-ás
escribir-á
escrib-emos
escribir-éis
escribir-án
a teraz, niestety, czasowniki nieregularne. Uwaga! - pomimo, że estar, ser, dar i ir
odmieniają się regularnie to "wsadziłem" je do grupy nieregularnych (zwyczajowo).
ser - być
seré
serás
será
seremos
seréis
serán
estar - być
estaré
estarás
estará
estaremos
estaréis
estarán
tener - mieć
tendré
tendrás
tendrá
tendremos
tendréis
tendrá
... i następne:
hacer -robić
haré
harás
hará
haremos
haréis
harán
dar - dać
daré
darás
dará
daremos
daréis
darán
ir - iść
iré
irás
irá
iremos
iréis
irán
Słówka 2
Strona: 83 z 88
Po przerobieniu czasów (czy aby na pewno?) niewątpliwie przydadzą Ci się nowe słówka
określające czas np. dni tygodnia, miesiące itp. Dołożyłem również trochę innych, moim
zdaniem, ważnych słówek, które nie zmieściły się na karcie "słówka 1".
Uwaga! Uwag! Jeżeli klikniesz tutaj - słówka 2 to ściągniesz sobie zestaw słówek i
wyrażeń w formacie .rtf (Word, StarOffice itp.). Jeżeli "przerobiłeś" słówka 1 to wiesz co
robić, jeżeli nie to:
• Krok 1 - wydrukuj
• Krok 2 - potnij na mniejsze karteczki
• Krok 3 - "zakuj"
Po "przerobieniu" porcji karteczek - zapraszam do ćwiczeń.
Na początek dni tygodnia i miesiące. Tak jak w przypadku liczb, najlepiej, chyba, uczyć się
"ciurkiem" powtarzając je jak mantrę.
Dni tygodnia
lunes - poniedziałek
martes - wtorek
miércoles - środa
jueves - czwartek
viernes - piątek
sábado - sobota
domingo - niedziela
el domingo pasado - w zeszłą niedzielę
semana - tydzień
mes - miesiąc
ańo - rok
Miesiące
enero - styczeń
febrero - luty
Strona: 84 z 88
marzo - marzec
abril - kwiecień
mayo - maj
junio - czerwiec
julio - lipiec
agosto - sierpień
septiembre - wrzesień
octubre - pażdziernik
noviembre - listopad
diciembre - grudzień
Wczoraj, jutro itd. ...
ayer - wczoraj
anoche - wczoraj, wieczorem
anteayer - przedwczoraj
mańana - jutro
pasado mańana - pojutrze
el domingo pasado - w zeszłą niedzielę
la semena pasada - w zeszłym tygodniu
el mes pasado - w zeszłym miesiącu
el próximo lunes - w następny poniedziałek
la próxima semana - w następnym tygodniu
el próximo mes - w następnym miesiącu
dentro de poco - wkrótce
Strona: 85 z 88
dentro de cinco minutos - w ciągu pięciu minut
Różne różności
Na początek słówka, które już znasz, ale w innym wydaniu. Tak jak w innych
językach, poszczególne słówka mogą mieć wiele znaczeń, szczególnie wtedy, gdy
występują z innymi elementami języka. I tak np. "ir" oznacza "iść", ale "ir de"
oznacza też "być ubranym", a "ir por" -szukać. Dotyczy to również innych słówek t.j.
acabar, dar, gustar itp. , o których patrz-słówka 2.
Uwaga: w słowniku "gustar" tłumaczy się w pierwszej kolejności jako "lubić", a
dopiero póżniej "podobać się". Natomiast, by zrozumieć konstrukcję zdań
hiszpańskich, powinno być raczej "zadowala". I wtedy tłumaczenie zdania "Me
gusto el libro" (Mnie zadowalają książki) brzmi logiczniej niż "Lubię książki" (no
może bardziej dziwnie).
I cała reszta
Dojechałeś szybko (Doczołgałeś się?) drogi Kursancie prawie do końca. Gratuluję,
odwaliłeś kawał dobrej roboty.
Czy to co już umiesz wystarczy? To zależy. Ja śmiem twierdzić, że jeżeli masz dobrze
opanowany materiał z mojej strony i przyswoisz sobie jeszcze trochę słówek (słownik na
prawo) oraz materiał poniżej to jesteś już w stanie porozumieć się w języku hiszpańskim
(w przypadku problemów zawsze możesz użyć rąk). Oczywiście jest jeszcze sporo rzeczy,
o których nie masz zielonego pojęcia (zresztą ja też), a które będę Ci chciał tutaj pokrótce
przedstawić, lecz pamiętaj - już wystartowałeś i masz solidne podstawy do dalszej nauki
np. z książek - Mój wybór książek.
"I cała reszta" to trochę lekka przesada, ale cóż tytuł ten przynajmniej zachęca. Natomiast
rzeczywiście umieściłem tutaj istotny, według mnie, materiał. Materiał ten w sposób
możliwie przystępny i krótki przedstawi tryb rozkazujący, stronę bierną, czasowniki
zwrotne oraz Gerundio. Trochę póżniej zasygnalizowany zostanie również horror pod
tytułem subjuntivo. Dodam również kilka użytecznych zwrotów, które na pewno Ci się
przydadzą.
Tryb rozkazujący
No i mam pierwsze spotkanie z tajemniczym Subjuntivo, który jest zmorą wszystkich
uczących się hiszpańskiego. Ale ja sprytnie uwolnię Cię od niej (przynajmniej chwilowo) i
skoncentruję się na trybie rozkazującym 2-ej osoby l.p i l.mn. tzn. "ty" i "wy". Akurat tryb
rozkazujący, najczęściej, dotyczy właśnie tych osób (idż!, idżcie!, jedz ! itd. itp.).
Aby "zrobić" sobie tryb rozkazujący dla "Ty" należy końcówkę czasownika -ar, -er, -ir
zastąpić odpowiednio -a, -e, -e.
trabajar - iTrabaja! - Pracuj!
comer - iCome! - Jedz!
vivir - iVive! - żyj!
Strona: 86 z 88
Aby "zrobić" sobie tryb rozkazujący dla "Wy" należy końcówkę czasownika -ar, -er, -ir
zastąpić odpowiednio -ad, -ed, -id.
trabajar - iTrabajad! - Pracujcie!
comer - iComed! - Jedzcie!
vivir - iVivid! - żyjcie!
I niestety jak zwykle są wyjątki:
decir (mówić) - iDi! - iDecid!
hacer (robić) - iHaz! - iHaced!
ir (iść) - iVe! - iId!
salir (odjeżdżać) - iSal! - iSalid!
ser (być) - iSe! - iSed!
venir (przychodzić) - iVen! - iVenid!
Strona bierna
W języku potocznym strony biernej mamy, zazwyczaj, mało. Jest to raczej domena języka
literackiego (no może się trochę mylę). Dlatego przedstawiam, z uwagi na charakter
strony, tylko kilka niezbędnych przykładów, które spotkacie na codzień.
A przykłady te to:
está cerrado - zamknięte
se prohibe (fumar) - zabrania się (palić)
(Aqui) se vende (vino) - (Tutaj) sprzedaje się (wino)
Czasowniki zwrotne
Jeżeli nie lubisz się myć, kąpać, czesać, ubierać itp. to i tak musisz znać czasowniki
zwrotne (przez zaprzeczenie). Czasowniki te określają czynności dokonywane "na sobie".
A oto przykłady:
bańarse - kąpać się
lavarse - myć się
peinarse - czesać się
Strona: 87 z 88
vestirse - ubierać się
Odmiana tych czasowników wygląda tak jak dla czasowników regularnych, z tym że
odrzucamy np. dla lavarse końcówkę -arse, a odmiana jak dla czasowników
zakończonych końcówką -ar. Niestety taka odmiana poprzedzona jest słówkami me, te,
se, nos, os, se.
Przykład (czas terażniejszy):
me lavo - myję się
te lavas - myjesz się
se lava - myje się
nos lavamos - myjemy sie
os laváis - myjecie się
se lawan - myją się
Gerundio
Dla Polaków zastosowanie Gerundio jest trochę dziwne, natomiast kto się uczył
angielskiego odnajdzie tu czas The Present Continuous (to be -ing). Ogólnie rzecz
ujmując jest to forma wyrażająca czynność trwającą właśnie w tej chwili. Najczęściej
czasownik w Gerundio występuje z czasownikiem estar, a tworzy się go zastępując
końcówkę czasownika -ar końcówką -ando,a -er oraz -ir końcówką -iendo.
A oto przykłady:
estar amando
estar corriendo
estar escribiendo
Niestety, jak zwykle mamy wyjątki.
Przykłady:
ir (iść) - yendo
pedir (prosić) - pidiendo
poder (móc) - pudiendo itd.
Strona: 88 z 88