Spis treści

2.Ogó1na charakterystyka projektu.

2.1.Zarys dziejów stomatologii polskiej.

2.2.Cennik usług stomatologicznych

2.3.Miejsca, w których stomatolodzy zdobywają. odpowiednie wykształcenie.

2.4.Wspolczesna protetyka - najważniejszy dział stomatologii.

2.6.Przyrzeczenie stomatologiczne

2.7.Sprzęt niezbędny do pracy stomatologa

2.8.Stowarzyszenia Polskich Lekarzy Stomatologów.

4. Załącznik

l.WSTEP.

Małymi krokami zbliża się czas, kiedy musimy podjąć ważną decyzję, a mianowicie wybór zawodu który chcielibyśmy wykonywać w przyszłości. Moim wymarzonym zawodem jest stomatologia. Wykonywanie tego zawodu byłoby moim spełnieniem. Uważam, że nadaję się do pełnienia tego zawodu, gdyż bardzo lubię mieć kontakt z innymi ludźmi, pomagać im i cieszyć się razem z nimi. Myślę, że ten zawód nie jest tyle trudny co, odpowiedzialny np. u lekarza bezzębnego lekarz protetyk może być pierwszym, a często i jedynym, lekarzem mającym możliwość wykrycia wczesnych objawów choroby nowotworowej i zapobiec jej następstwom przez skierowanie chorego do specjalisty. Choć doświadczeni stomatolodzy mówią na ogół, że każdy przypadek jest inny to jednak myślę, że po kilku latach praktyki możliwości rozwoju można się wiele nauczyć i pokonać stres związany z tą pracą.

Stomatolog jest to zawód bardzo przyszłościowy, gdyż ludzie odczuwają coraz większą potrzebę wizyt stomatologicznych. Ich celem jest poprawa wyglądu estetycznego twarzy oraz korzystny wpływ na nasze samopoczucie, a przez to na zdrowie psychiczne człowieka .Dobrą stroną tego zawodu jest to, że lekarz stomatolog będzie zawsze potrzebny, bo wiadoma że można się domyśleć,

że nigdy nie nastanie taka sytuacja, żeby wszyscy mieli zdrowe zęby. Niestety coraz więcej osób przychodzi z „dziurami w zębie", często zaniedbanymi a czasami nawet niezdolnymi do leczenia.

Jest to zawód, który polega na pomocy drugiemu człowiekowi i naprawdę chciała bym go wykonywać.

2.1 ZARYS DZIEJÓW STOMATOLOGII POLSKIEJ

Stomatologia polska wyodrębniła się jako gałąź wiedzy lekarskiej dopiero w ostatnich wiekach, ale praktycznie była uprawiana od zarania naszych dziejów. Nie zajmowali się nią ani lekarze , ani posiadający wiedze lekarską zakonnicy. Pierwsi uważali wykonywanie wszelkich rękoczynów leczniczych za uwłaczające godności zawodu medyka, drugim zaś dokonywana zabiegów krwawych zabraniał synod laterański (1215 r.). W tej sytuacji cierpiącym na bóle zębów udzielali pomocy cyrulicy, balwierze, łaziebnicy, a także kowale , kaci i inne zupełnie przypadkowe osoby. Było wśród nich wielu szarlatanów i oszustów, którzy wiedzę o uśmierzaniu bólu zębów czerpali z medycyny ludowej. Stosowali leki pochodzenia roślinnego, zwierzęcego i mineralnego, często łącznie z zamawianiem i innymi zabobonnymi praktykami.

Cyrulicy, zwani później chirurgami, na wzór innych rzemieślników zorganizowani byli w cechach. Cechy posiadały własne statuty zatwierdzone przez władze miejskie i królów polskich. Nauka zawodu curylickiego odbywała się na zasadach rzemieślniczych. Zaznaczyć należy, że dentystyka znajdowała się jakby na marginesie zainteresowań zawodowych, a usuwanie zębów uważane było za usługę niższego rzędu, tak jak usługi balwierskie.

W polskim piśmiennictwie lekarskim pierwsze wiadomości z zakresu dentystyki znajdujemy w dziele Nicolausa de Polonia z XIII w. Porady w schorzeniach zębów i jamy ustnej podał w popularnym wykładzie higieny i dietetyki pt. „Conservatio Sanitatis" Maciej Miechowita (1457-1523), profesor medycyny Akademii krakowskiej.

W XVI wieku rozpowszechniły się w Polsce herbarze, czyli zielniki, które obok spisu ziół zawierały liczne wskazówki lecznicze. Pisane były w języku polskim i docierały do szerokiego kręgu odbiorców, kształtując ich pojęcia o przyczynach. Przebiegu i sposobach leczenia chorób. Najwybitniejszymi spośród dzieł tego typu były: popularny zielnik Marcina z Urzędowa (1595) i „Herbarz Syreniusza" (1613), lekarza i botanika, obdarzonego dużą wiedzą. „Herbasz Syreniusza" zawiera działy zatytułowane: „Czuchnienie z ust", „Dziury na podniebieniu w uściech", „Dziąseł zapalenie", „Żaba pod językiem w uściech", „Zęby czarne", „Zęby bolące" itp. Zdaniem historyków, mimo powtarzania wielu przesądów i zabobonów, herbarz ten posiada bezsporną wartość.

Wybitny lekarz królów: Zygmunta Augusta, Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy-Wojciech Oczko (1537-1600) w rozprawie „przymiot" przedstawił swoje poglądy na temat budowy zębów, wyjaśniając przyczyny ich bólu. Opisał również zmiany w jamie ustnej wywołane stosowaniem rtęci w leczeniu kiły.

W XVII wieku ukazała się „Idea Universae-Medicinae Practicae" -dzieło Jana Johnstona, zwanego Scoto-Polonusem (1603-1675). Kilka rozdziałów tej księgi poświęconych jest schorzeniom jamy ustnej, a wśród nich próchnicy zębów.

Do interesujących pozycji piśmiennictwa XVIII wieku należały: Sławny poradnik Jerzego Fonklofena pt. „Skarb Drogi", w którym trzy rozdziały poświęcone zostały dentystyce, oraz „Dykcjonarz Powszechnej Medyki" -rodzaj popularnej encyklopedii wiedzy medycznej, opracowany w języku polskim na podstawie dzieł autorów francuskich. Dykcjnarz omawiał m.in. szeroko gnilec. Znajdujemy tam również opis złamania szczęk i metody repozycji zwichniętej żuchwy.

Wspomniane dzieła znacznie przewyższała poziomem książka Ludwika Perzyny (1742-1812), lekarza z zakonu Braci Miłosiernych. „Nauka Cyralicka" była podręcznikiem napisanym dla szkoły chirurgów-cyrulików praktyków, otwartej w Warszawie przy Szpitalu Świętego Łazarza. Gdy w wieku XVIII we Francji, Niemczech, Anglii chirurgia zerwała ostatecznie z balwierstwem, w Polsce również zrozumiano konieczność dokształcania chirurgów cechowych. Mimo trudnej sytuacji politycznej okresu porozbiorowego, powstały na ziemiach polskich szkoły dla chirurgów praktyków. Pierwsze we Lwowie w roku 1773 i druga w Warszawie w roku 1789, gdzie Ludwik Perzyna uczył chirurgii ogólnej, ze szczególnym uwzględnieniem chirurgii wojennej. W „Nauce Cyrulickiej" Perzyna omówił m.in. leki stosowane przeciw bólowi zębów, metody zachowawczego zaopatrywania ubytków próchniczych oraz wskazania, instrumentarium i technikę wykonywania ekstrakcji zębów. Opisał również schorzenia jamy ustnej, afty ,"raka" języka. Udzielał porad w zakresie higieny jamy ustnej. Proponowane przez Perzynę uzupełnienie braków uzębienia za pomocą zębów wyrzeźbionych z kości słoniowej i przywiązanych nicią do zębów sąsiednich, zgodnie z ówczesną wiedzą miało charakter wyłącznie kosmetyczny. W części poświęconej urazom głowy przedstawił Perzyna leczony przez siebie chirurgicznie i ortopedycznie przypadek złamania szczęki. Zastosował przy tym oryginalny sposób unieruchamiana. Kazał..."wystrugać podobna do szczęki deszczułeczkę, w która wpuściwszy końce zębów szczeki górnej, po obu końcach przewleczonymi sznureczkami na głowie mu zawiązałem, które by szczękę w swoim miejscu niewzruszenie utrzymywała". Perzyna położył również duże zasługi w przygotowaniu reformy studiów medycznych, a także w propagowaniu zasad oświaty zdrowotnej wśród społeczeństwa.

Reforma Kołłątajowska przyczyniła się do rozwoju nauki w Polsce, podniosła poziom Akademii Krakowskiej i Wileńskiej, a wśród wykładanych tam nauk również medycyny. Wprowadzono nowe metody nauczania klinicznego -przy łóżku chorego, w oparciu o rozwijające się nauki przyrodnicze, fizykę i chemię. Utworzono pierwsze w Polsce katedry chirurgii. Organizacja cechowa chirurgów uległa likwidacji, a nauczanie chirurgii przeniosło się do uniwersytetów. W drugiej połowie XVIII wieku pojawiło się w Polsce oficjalne określenie „dentysta". Pierwsza urzędowa wzmianka o zawodzie dentysty znajduje się w zarządzaniu Marszałka Wielkiego W.X.Lit. Górowskiego z roku 1784.

W Krakowie z inicjatywy wybitnego profesora anatomii chirurgii-nadwornego króla Augusta Rafała Czerniakowskiego (1743-1816) do wykładów z chirurgii włączono dentystykę. Czerwiakowski był autorem wybitnych dzieł o dużej wartości dydaktycznej z zakresu chirurgii. Jego „Wywód o narzędziach cyrulickich" zawierał opis narzędzi dentystycznych. Jak wynika z publikacji Czerniakowskiego do wyrywania zębów służyły wówczas: klucz angielski, pelikan wieloraki, kleszcze proste i składane, kruczy nos do usuwania korzeni, pręt do wypychania korzeni. Zabiegów zachowawczych dokonywano za pomocą „sztućca z dziesięcioma instrumentami". W „Narządu powszechnego opatrzenia chirurgicznego" opisał Czerwiakowski protezę zastosowaną w dużym ubytku żuchwy, obturatory podniebienia własnego pomysłu i protezy zębowe sporządzone z zębów „człowieczych" lub kości słoniowej. Omawiając ekstrakcję zębów zwraca uwagę na konieczność doszczętnego usuwania korzeni.

Wśród wykładowców znajdujemy nazwisko wybitnego chirurga Ludwika Bierkowskiego, który opisał operację wycięci Żuchwy oraz rektora. Uniwersytetu Jagiellońskiego Józefa Brodowicza, którego rozprawa doktorska poświęcona została anatomii i fizjologii zębów. Pierwszym docentem stomatologii został w roku 1877 doktor Karol Goebel. Habilitował się on na podstawie pracy „O zapaleniu okostnej zębów i wskazaniach do wyjmowania zębów". Goebel prowadził wykłady i ćwiczenia praktyczne z dentystyki w Uniwersytecie Jagiellońskim. Pod kierunkiem wybitnego profesora chirurgii Ludwik Rydygiera habilitował się w Krakowie drugi docent stomatologii doktor Wincenty Łepkowski. Był on organizatorem pierwszego w Polsce Instytutu Stomatologicznego przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prowadził on sam wykłady z dentystyki zachowawczej, chirurgii i protetyki dentystycznej. Był również twórcą pierwszej prywatnej szkoły techników dentystycznych. W drugim ośrodku naukowym -Uniwersytecie Wileńskim nie wprowadzono wprawdzie wykładów z dentystyki, jednakże stomatologia znajdowała się w kręgu zainteresowań tamtejszych lekarzy. Świadczą o tym liczne jak na owe czasy publikacje. W roku 1787 ukazała się -„Nauka o chorobach zębów i dziąseł" JJ..Pieńka, doktora chirurgii i profesora anatomii w Budzie. Książka została przetłumaczona na język polski przez Tomasza Łopacińskiego, wojewodzica brzeskiego i była pierwszym w Polsce podręcznikiem naukowym dentystyki. W roku 1860 staraniem Towarzystwa Naukowego Wileńskiego wydana została praca polskiego lekarza dentysty z Paryża Maurycego Jacowskiego pt. „ O odkryciach i postępie w dziedzinie dentystyki". Jacowski opublikował w niej własny sposób leczenia ortodontycznego nieprawidłowości zgryzowych i zębowych. Opisał również własne modele kleszczy, przystosowanych do zębów trzonowych, przedtrzonowych oraz siekaczy szczęki i żuchwy.

Jednym z najważniejszych ośrodków rozwoju stomatologii polskiej był Lwów. Gdy w roku 1899 po wieloletniej przerwie wznowił działalność Wydział Lekarski Uniwersytetu Lwowskiego, do grona jego wykładowców weszli docenci stomatologii Andrzej Gońka i Teodor Bohosiewicz. Z inicjatywy docenta Gońki otwarto przy Uniwersytecie Ambulatorium Dentystyczne, które zostało następnie przekształcone w Instytut Dentystyczny. W roku 1913 dyrektorium Instytutu i jednocześnie profesorem nadzwyczajnym Katedry dentystyki został dr med. Antoni Cieszyński- najwybitniejsza postać w historii stomatologii polskiej.

Profesor Cieszyński ukończył studia lekarskie, dentystyczne i filozoficzne w Monachium i w Berlinie. Tam tez rozpoczął prace naukową w nowej dziedzinie - radiologii dentystycznej, wprowadzając wiele udoskonaleń technicznych. Tam również opracował pierwszy na świecie album radiologii stomatologicznej. Cieszyński jako pierwszy wprowadził w stomatologii metodę znieczulenia miejscowego i przewodowego za pomocą nowokainy z adrenaliną. Opublikował wiele prac naukowych (378) z dziedziny chirurgii stomatologicznej i szczękowej, radiologii, parodontologii, dentystyki zachowawczej, protetyki, ortodoncji oraz metodologii i programów nauczania stomatologii. Był twórcą nowoczesnej polskiej terminologii dentystycznej.

Katedra prowadzona przez Cieszyńskiego kształciła studentów medycyny i lekarzy pragnących specjalizować się w stomatologii. Wielu jego uczniów objęło później katedry w polskich uczelniach stomatologicznych. Cieszyński był założycielem czasopisma Polska Dentystyka, w późniejszych okresie przemianowanego na Polską Stomatologię . Był członkiem licznych polskich i zagranicznych lekarskich towarzystw naukowych, twórcą i prezesem Słowiańskiego Związku Stomatologów i redaktorem Słowiańskiej Stomatologii. Organizował zjazdy naukowe i reprezentował Polskę na zjazdach zagranicznych. Jego działalność naukowa zyskała uznanie stomatologów europejskich. W roku 1936 został odznaczony Międzynarodową nagrodą Millera. Zginął w roku 1941 zamordowany przez hitlerowców.

W dorobku Naukowym stomatologii polskiej miał również swój udział Poznań. Działalność naukowa środowiska medycznego skupiała się wokół Wydziału Lekarskiego Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Wśród jego licznych publikacji znajdowały się prace o tematyce stomatologicznej. Członkiem tego towarzystwa był lekarz internista Teofil Kaczkowski, który w r. 1881 wygłosił referat: „ O związku przyczynowym zapalenia dziąseł z innymi chorobami". Kaczkowski sformułował teorię o odogniskowym zakażeniu ustnym na 20 lat przed Wilhelmem Hunterem, uznanym przez stomatologię światową za jego twórcę .

Nauczanie dentystyki w Poznaniu rozpoczęto dopiero w 1929 r. W Katedrze Stomatologii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego.

W Warszawie Wydział Lekarski Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1831) szkolił lekarzy i wyższych i niższych, a także okulistów, akuszerów i dentystów. Po zamknięciu Uniwersytetu wykłady z dentystyki prowadzono w Warszawskiej Szkole Felczerów. Wykładowcą był tam między innymi Jan Anns (1817-1867),lekarz dentysta, autor podręcznika w języku polskim pt. „Wykład praktyczny chorób zębów i ich leczenie.

Od powstania Szkoły Głównej Warszawskiej w roku 1862 Wydział Lekarski wkroczył w okres rozwoju. Wykłady prowadzili wybitni naukowcy m.in. J. Mianowski, T. Chałubiński i H. Hoyer- autor polskiego podręcznika histologii, opisujący poprawnie budowę histologiczną zęba. W naukowym piśmiennictwie lekarskim z tego okresu ukazało się wiele publikacji z dziedziny chirurgii szczękowej i stomatologicznej, a także tłumaczenia z języków obcych, jak np. „ Zasady chirurgii wojennej" J. Strohmayera z rozdziałem poświęconym urazom wojennym szczęk.

W roku 1869 Szkoła Główna przemianowana została na Cesarski Uniwersytet Warszawski. Jego wychowankami byli lekarze dentyści: Bolesław Dierżawski (1870-1943) założyciel Przeglądu Dentystycznego- pierwszego polskiego czasopisma naukowego i autor podręcznika w języku rosyjskim pt. „Kurs Dentiatrii", Maurycy Krakowski (1870-1943) długoletni, zasłużony dla polskiej dentystyki redaktor „ Kroniki Dentystycznej" oraz Władysław Zieliński (1846-1921) współzałożyciel Towarzystwa Odontologicznego w Warszawie, autor „ Krótkiego zarysu higieny zębów" i innych prac, zasłużony dla rozwoju protetyki dentystycznej.

Wiek XIX przyniósł znaczny postęp w dentystyce europejskiej w związku z rozwojem wiedzy medycznej i nowoczesnej techniki. Pogłębienie znajomości anatomii i histologii, wprowadzenie znieczulenia ogólnego do zabiegów chirurgicznych, a także zastosowanie badań bakteriologicznych i radiologicznych stanowiły duże kroki w tym postępie. Wyodrębniły się trzy kierunki: chirurgia, dentystyka zachowawcza technika dentystyczna.

Pod koniec wieku XIX powstały w Warszawie prywatne szkoły dentystyczne. Ich ambitne programy nauczania uwzględniały wiedzę ogólno lekarską, przyrodniczą i fachową, lecz nie były w pełni realizowane. Wywoływało to sprzeciw świata lekarskiego, całkowicie zresztą uzasadniony. Coraz bardziej dała się odczuć potrzeba wyższego wykształcenia dla lekarzy dentystów. Stopień fachowego przygotowania do uprawiania tego zawodu był różny. Na podstawie przepisów wydanych przez Radę Zdrowia w roku 1838 stopień dentysty uzyskać mogli ci, którzy przynajmniej przez 3 lata nabywali umiejętności zawodowych u któregoś ze znanych dentystów. Mniejsze od nich uprawnienia nadawano technikom- „ mechanikom zębów". Grupę najświatlejszych lekarzy, która przyczyniła się o rozwoju stomatologii polskiej, stanowili absolwenci wydziałów lekarskich. Specjalizowali się oni w dentystyce, zazwyczaj zagranicą, najczęściej w Niemczech, gzie dentystyka, a zwłaszcza technika dentystyczna stały na bardzo wysokim poziomie. Trzecią grupę stanowili absolwenci prywatnych szkół dentystycznych, którzy tytuł lekarza dentysty uzyskali po złożeniu egzaminu przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu.

W roku 1813 prawo praktyki w zawodzie dentysty w Polsce otrzymała pierwsza kobieta- Józefa Serre. Z biegiem lat wzrastało zainteresowanie kobiet zawodem lekarza dentysty, co doprowadziło do całkowitego sfeminizowania go w ostatnich latach.

W odrodzonym państwie polskim zlikwidowano prywatne szkoły dentystyczne. W roku 1920 powołany został do życia Państwowy Instytut Dentystyczny w Warszawie. Ambitny plan czteroletniego nauczania opracował tzw. „ Zjazd 19" z udziale najwybitniejszych stomatologów polskich, z profesorami Cieszyńskim i Łepkowskim na czele. Instytut otrzymał statut szkoły wyższej, pomaturalnej, jednak bez praw akademickich. Uprawnienia te otrzymała uczelnia dopiero w roku 1933, gdy przekształcono ją w Akademię Stomatologiczną. Program studiów oparty był na przedmiotach ogólno lekarskich i specjalistycznych w zakresie trzech dyscyplin: chirurgii stomatologicznej, dentystyki zachowawcze i techniki dentystycznej. W roku 1926, znacznie wcześnie niż w innych krajach Europy, została utworzona w Państwowym Instytucie Dentystycznym katedra ortodoncji.

W okresie międzywojennym w jedynej polskiej uczelni stomatologicznej powstały zatem 4 katedry kliniczne. Katedrą Chirurgii Stomatologicznej, dysponującą 25- łóżkowym oddziałem chorych leżących i ambulatorium, kierował wybitny chirurg szczękowy i uzdolniony wykładowca prof. dr med. A. Meissner. Kierownikami kliniki Dentystyki Zachowawczej byli kolejno: prof. Er. Zwierzchowski, prof. H. Wilga, a następnie uczeń prof. Cieszyńskiego i prof.. Wilgi doc. K. Szepelski. Na czele Kliniki Techniki Dentystycznej stali dr L. Brenneisen, jeden z organizatorów Państwowego Instytutu Dentystycznego, autor pierwszego polskiego podręcznika protetyki dentystycznej, a następnie dr W. Czernecki i dr M. Zeńczak. W roku 1926 dr Zeńczak został twórcą polskiej ortodoncji, objął nowo powstałą katedrę tej specjalności.

Kierownikiem katedry Protetyki Dentystycznej po przeszkoleniu zagranica został dr W. Cybulski

W okresie międzywojennym działały również katedry stomatologii przy wydziałach lekarskich uniwersytetów prowadzone przez: prof. Cieszyńskiego we Lwowie, prof. Łepkowskiego. A następnie dr Drozdowskiego w Krakowie, dr Jarząba i dr Laknera w Poznaniu oraz dr Mincewicza w Wilnie. Katedry te kształciły studentów i specjalizowały lekarzy medycyny w stomatologii.

II wojna światowa przyniosła ogromne straty stomatologii polskiej. Zginęła ogromna większość lekarzy dentystów. Uległy zniszczeniu wszystkie kliniki Akademii Stomatologicznej w Warszawie. Tylko znikoma garstka młodzieży kontynuowała studia na tajnych kursach stomatologicznych Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich.

Po wojnie, w nowych warunkach ustrojowych, reaktywowano działalność Akademii Stomatologicznej w Warszawie. Ze względu na zwiększone zapotrzebowanie społecznej służby zdrowia przyjmowano na studia dużą liczbę młodzieży. W roku 1949 uczelnia została przekształcona w Oddział Stomatologiczny Wydziału Lekarskiego UW, a następnie Akademii Medycznej w Warszawie. W tym czasie powstały Oddziały Stomatologiczne w Łodzi, Poznaniu, Gdańsku, Wrocławiu, Zabrzu, Szczecinie i później w Białymstoku. Początkowo 4-letnie studia przedłużone zostały do 5 lat. Stomatologia polska posiada obecnie dość dużą kadrę nauczycieli akademickich. W XXX-lecie Polski Ludowej składało się na nią 72 samodzielnych i 412 pomocniczych pracowników naukowych. W okresie tym ukończyło studia około 17 000 lekarzy dentystów, 463 doktoryzowało się i 81 habilitowano.

W okresie powojennym ukazało się wiele podręczników z zakresu specjalności stomatologicznych, uwzględniających współczesną wiedzę lekarska i własne doświadczenia kliniczne. Najcenniejsza z nich to: „ Protetyka stomatologiczna" J. Galasińskiej-Landsbergowej, „ Traumatologia szczękowa" I. Semedeni- Konopackiej, „ Podstawy ortodoncji" A. Orlik- Grzybowskiej, „ Chirurgia szczęk i jamy ustnej" M. Górskiego, „ Choroby jamy ustnej i twarzoczaszki" M. Jankowskiego, „ Zarys stomatologii dziecięcej" J. Krzywickiego, „Zarys kliniczny stomatologii zachowawczej": Z. Jańczuka, „ Zarys rentgenodiagnostyki stomatologicznej" Z. Raczewowej i K. Młoska, „ Choroby błony śluzowej jamy ustnej" H. Smosarskiej, „ Nowotwory jamy ustnej i kości szczękowych" H. Hattowskiej

Od r. 1952 działa Polskie Towarzystwo Stomatologiczne z oddziałami wojewódzkimi i sekcjami: chirurgii stomatologicznej, stomatologii zachowawczej, protetyki, stomatologii dziecięcej, ortodoncji, paradontologii i stomatologii przemysłowej. Wydawane są 2 czasopisma naukowe: Czasopismo stomatologiczne i Protetyka Stomatologiczna. Zintegrowanie nauczania stomatologii z ogólną medycyną oraz postęp wiedzy w jej nowych kierunkach zrównały stomatologię z innymi dziedzinami nauk lekarskich. Społeczna służba zdrowia obejmuje opieką stomatologiczną cały kraj, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci, młodzieży, studentów i pracowników przemysłu. Zwiększająca się liczba pracowników i rozwój bazy lecznictwa stomatologicznego przyczynia się do poprawy zdrowotności narodu. W 1973 r. Lekarze dentyści uzyskali możliwość specjalizacji we wszystkich specjalnościach stomatologicznych i niektórych medycznych.

2.2. CENNIK USŁUG STOMATOLOGICZNYCH

Leczenie zachowawcze: cena w złotych

Leczenie zębów mlecznych 30,00-45,00 Leczenie zębów stałych:

Ubytek jednopowierzchniowy 50,00

Ubytek dwupowierzchniowy 55,00

Ubytek trzypowierzchniowy 60,00

Użycie ćwieka okołomiazgowego 10,00

Licowanie zęba materiałem światłoutwardzalnym 100,00

Odbudowa zęba na „ćwieku" 150,00

Opatrunek 20,00 Leczenie kanałowe:

Dewitalizacja (zatrucie) 20,00

Ekstrypacja miazgi w znieczuleniu 30,00

Wizyty pośrednie 10,00-30,00 Wypełnianie kanałów:

-ząb 1-kanałowy 40,00

-ząb 2-kanałowy 50,00

-ząb 3-kanałowy 60,00

Wypełnianie ubytku 50,00-60,00

Zdejmowanie kamienia nazębnego i osadów

skaler ultradźwiękowy 50,00

piaskarka 50,00

użycie pianki fluorkowej 20,00 Profilaktyka

fluoryzacja (lakierowanie- „Fluor Protektor") 30,00-50,00

fluoryzacja preparatem „Duraphat" 15,00

lakowanie (zabezpieczanie zęba) 20,00-30,00

lapisowanie zębów mlecznych 10,00

Wybielanie zębów

nakładka do wybielania 100,00

wybielacz (strzykawka) 50,00

Leczenie chirurgiczne:

Usunięcie zębów mlecznych 10,00-25,00

Usunięcie zębów stałych jednokorzeniowych 40,00-60,00

Usunięcie zębów wielokorzeniowych 50,00-80,00

Usunięcie operacyjne zębów (dłutowanie) 80,00-150,00

Resekcja wierzchołka korzenia zęba 200,00

Szycie zębodołu 15,00

Konsultacja chirurgiczna 20,00

Znieczulenie:

Znieczulenie ogólne do leczenia stomatologicznego

pierwsze 30 min 250,00

każde następne 15 min 50,00 Znieczulenie dożylne do leczenia stomatologicznego

każde rozpoczęte 30 min 125,00

Ceny obejmują konsultację anastezjologiczną i kwalifikację do znieczulenia. Znieczulenie na czas pracy stomatologa i ewentualne porady w pierwsze dobie po zabiegu.

Leczenie protetyczne:

Korony, mosty

Korona porcelanowa na metalu 330,00

Korona porcelanowa na złocie 600,00

Korona kompozytowa na metalu 250,00

Korona kompozytowa bez metalu 200,00

Korona metalowa całkowita 200,00 Wkład korzeniowo-koronny 100,00- 160,00

Proteza szkieletowa 700,00

Szynoproteza 750,00 Proteza osiadająca akrylowa-zęby akrylowe

1-zębowa 100,00

2-zebowa 130,00

3-zębowa 160,00

4-zębowa 200,00

5-zębowa 250,00

6-zębowa 260,00

7-zębowa 280,00

8-zębowa 300,00

9-13-zębowa 350,00

14-zębowa 400,00 Naprawy protez 30,00-40,00

Leczenie ortodontyczne:

Aparat jednoszczękowy 300,00

Aparat dwuszczękowy 350,00

Dwa aparaty 550,00

Konsultacja ortodontyczna 20,00

2.3.MIEJSCA, W KTÓRYCH STOMATOLODZY ZDOBYWAJĄ ODPOWIEDNIE WYKSZTAŁCENIE.

1.Akademia Medyczna w Białymstoku

-Wydział lekarski z oddziałem stomatologii

Informacje o rekrutacji: Dziekanat, 15-230 Białystok, ul. Kilińskiego 1, Biuro Rekrutacji i Promocji: 15-230 Białystok, ul. Kilińskiego 1, tel. [phone]

2.Akademia Medyczna w Gdańsku -Wydział lekarski z oddziałem stomatologicznym

Dziekanat:80-210 Gdańsk, al. Zwycięstwa 41/42, tel. [phone]

Informacje o rekrutacji: Dział Dydaktyki i Spraw Studenckich, 80-210 Gdańsk, ul. M. Curie-Skłodowskiej 3a, tel. [phone].Śląska Akademia Medyczna w Katowicach -Wydział lekarski z oddziałem stomatologicznym w Zabrzu

Dziekanat: 41-800 Zabrze, pl. Traugutta 2, tel.[phone]

Informacje o rekrutacji: Biuro Analiz i Koordynacji Kształcenia, 40-055 Katowice, ul. Poniatowskiego 15, tel. [phone],Akademia Medyczna w Lublinie -Wydział lekarski z oddziałem stomatologicznymO

Dziekanat: 20-059 Lublin, Al. .Racławickie 1, tel. [phone]

Informacje o rekrutacji: dział Nauki, Al. Racławickie 1, tel. [phone]

S.Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie -Wydział stomatologii

Informacje o rekrutacji: Biuro Rekrutacji, 70-204 Szczecin, ul. Rybackal,tel [phone] ó.Akademia Medyczna w Warszawie -Oddział stomatologiczny

Dziekanat: 02-091 Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 61, tel.[phone]

Informacje o rekrutacji: Dział Organizacji Nauczania, ul. Żwirki i Wigury 61, tel.[phone].Akademia Medyczna we Wrocławiu -Wydział lekarsko-stomatologiczny

Informacje o rekrutacji: dziekanat, 50-368 Wrocław, ul. J. Mikulicza-Radeckiego 5, tel. [phone]

2.4. WSPÓŁCZESNA PROTETYKA - NAJWAŻNIEJSZY DZIAŁ STOMATOLOGII.

Zgodnie ze współczesnymi dążeniami, wyrażonymi postulatem Światowej Organizacji Zdrowia, działalność medycyny w obecnych czasach powinna zmierzać do zapewnienia człowiekowi dobrostanu fizycznego i psychicznego. Jak wykazuje doświadczenie , poprawa stanu zdrowotnego człowieka i społeczeństwa, mimo zaangażowania ogromnych sił i środków, jest nieosiągalna, gdy stosuje się tylko metody lecznicze i rehabilitacyjne. Mogą one być skuteczne dla jednostek, nigdy dla całych społeczeństw. Korzystne wyniki zdrowotne są osiągane w przypadkach wprowadzania w skali masowej metod zapobiegania chorobom. Obecne sukcesy medycyny opierają się na harmonijnym uzupełnianiu się profilaktyki, leczenia i rehabilitacji.

Podobnie wygląda sytuacja w jednej z dziedzin medycyny- protetyce stomatologicznej. Współczesna protetyka nie zajmuje się, jak niegdyś, tylko uzupełnianiem braków w uzębieniu. Jej cele są bardziej rozległe i ambitne. Identycznie jak medycyna ogólna zmierza ona do zapewnienia dobrostanu fizycznego i psychicznego jednostce i społeczeństwu, chociaż z racji jej specyfiki, a częściowo i tradycji, skupia się głównie na leczeniu i rehabilitacji. Potrzeba rozwoju profilaktyki w protetyce zaczyna być coraz bardziej dostrzegana przez lekarzy stomatologów.

Wigdorowicz-Makowerowa cel leczenia protetycznego określa następująco: „Przywrócenie uszkodzonych lub utraconych funkcji narządu żucia, eliminowanie parafunkcji przy jednoczesnym zapobieganiu schorzeniom podłoża protetycznego". Jest to określenie niewątpliwie słuszne, chociaż, jak się wydaje niepełne. Celem jest również zachowanie lub poprawa wyglądu estetycznego twarzy oraz korzystny wpływ na samopoczucie, a przez to na zdrowie psychiczne pacjenta.

Dotychczas uważano, że protetyka stomatologiczna zasięgiem działania obejmuje tylko dorosłą część populacji. Obecnie granica wieku uległa przesunięciu w dół, również młodzież i dzieci od 6 roku życia są leczone protetycznie.

Jak już wspomniano, strefy działania protetyki stomatologicznej obejmują profilaktykę , leczenie i rehabilitację. Franks do profilaktyki włącza następujące elementy: zapobieganie warunkom, które przyczyniają się do powstania schorzenia, kontrola czynników przedchorobowych, wczesne wykrywanie i leczenie chorób, stosowanie rehabilitacyjnych środków zaradczych, które ograniczają uszkadzający wpływ, jaki powstaje w czasie trwania procesu chorobowego.

Przekładając powyższe określenia na język codziennej praktyki należy stwierdzić, że postępowanie profilaktyczne zaczyna sięjuż w momencie planowania i projektowania leczenia protetycznego. Uwzględnienie oceny podłoża protetycznego kostnego i śluzówkowego, liczby i jakości zębów, stopnia ich osadzenia w zębodołach, warunków zgryzowych, zaprojektowanie poszczególnych elementów i całego uzupełnienia protetycznego, aby mogło być harmonijnie wkomponowane do układu stomatognatycznego, wszystko to jest działaniem profilaktycznym, ograniczającym uboczne skutki leczenia protetycznego i rehabilitacji.

Do profilaktyki zaliczyć należy również działania lecznicze i rehabilitacyjne, w wyniku których uzyskuje się możliwość zapobiegania artropatiom stawu skroniowo- żuchwowego, mioartropatiom czy parafunkcjom uprzednio istniejącym i wyleczonym lub też przewidywanym, które mogłyby być wywołane przez istniejące i nasilające się zaburzenia zgryzowo- zwarciowe.

Badania Van Slee, Bergmana i innych dowiodły, że uboczne działania protezy szkieletowej, należącej do ruchomych uzupełnień stomatologicznych, może być praktycznie wyeliminowane pod warunkiem stosowania zabiegów profilaktycznych, takich jak: okresowe fluorkowanie, usuwanie kamienia i płytki nazębnej, okresowe kontrole u parodontologa oraz przestrzeganie przez pacjenta właściwego reżimu higienicznego.

U pacjenta bezzębnego lekarz protetyk może być pierwszym, a często i jedynym, lekarzem mającym możliwość wykrycia wczesnych objawów choroby nowotworowej i zapobiec jej następstwom przez skierowanie chorego do specjalisty.

Wybór odpowiedniego tworzywa dla przyszłej protezy może się stać również czynnikiem profilaktycznym. Ma to np. miejsce w przypadkach nawrotowego, przerostowego zapalenia błony śluzowej podniebienia twardego, kiedy w miejsce tworzywa akrylowego zastosuje się górną płytę protezy z metalu, ograniczającą możliwości nawrotu schorzenia.

Leczenie protetyczne polega głównie na usuwaniu zaburzeń w czynności układu stomatologicznego, jak również na przywracaniu jego czynności i łączy się w tym miejscu z rehabilitacją, gdyż stosowanym lekiem jest w większości przypadków proteza stomatologiczna, pozostająca w stałym lub okresowym kontakcie z tkankami podłoża. Skracanie wysuniętych zębów w celu prawidłowego ukształtowania powierzchni zwarciowych, likwidacja węzłów urazowych, eliminowanie przedwczesnych kontaktów jest to zarówno leczenie, jak i działalność zapobiegawcza. Protetycznie można leczyć zaburzenia zwarcia przez odtworzenie poprzednio istniejących warunków w jamie ustnej lub przez odbudowę stosunków między zębowych i międzyszczękowych w tkz. Zgryzie konstrukcyjnym. Wyrównanie kontaktów zgryzowych i odtworzenie ciągłości łuków zębowych w paradontopatiach przez zastosowanie szynoprotez określa się jako leczenie metodami protetycznymi.

Rehabilitacja protetyczna rozumiana tylko jako odbudowa ciągłości łuków zębowych, przez co odtwarza się ich czynność oraz wygląd zewnętrzny twarzy pacjenta, współcześnie nie obejmuje całości zagadnienia. Rehabilitacja obejmuje również rehabilitację psychiczną i socjalną.

Przez rekonstrukcję łuków zębowych odbudowuje się czynność żucia i mowy. Dla większości ludzi przyjemność ,jaką sprawia spożywanie posiłków jest jedną z radości, których oczekują od życia. Umożliwienie im korzystania z pełnego zestawu pożywienia oraz spożywanie go w sposób akceptowany przez otoczenie, bez ograniczeń, do jakich zmusza częściowe lub całkowite bezzębie, przyczynia się do lepszego trawienia pokarmów oraz wpływa korzystnie na samopoczucie tej grupy ludzi. Podobna jest sytuacja z wymową. Zniekształceniom wymowy, jakie mogą powstawać przy brakach uzębienia, towarzyszy często rozpryskiwanie śliny utrudniające bliskie kontakty z otoczeniem. Stwarza to poczucie niepełnej wartości własnej, pewnej izolacji społecznej oraz utrudnia wykonywanie niektórych zawodów. Według przysłowia „twarz jest zwierciadłem duszy". Wygląd tego zwierciadła jest w znacznym stopniu zależny od kształtu, wielkości, koloru i ustawienia zębów, jak również od wysokości zwarcia. Korzystny wygląd twarzy ma istotne znaczenie dla wzajemnych stosunków międzyludzkich i kontaktów osobistych. Odbudowa lub poprawa wyglądu estetycznego twarzy poprawia samopoczucie, status społeczny, przywraca poczucie młodości i wiary w siebie oraz zwiększa aktywność osobistą.

Rozwój metod diagnostycznych i leczniczych, szczególnie takich jak chemio- i radioterapia oraz chirurgia, ratuje wielu pacjentów z chorobą nowotworową występującą w obrębie układu stomatognatycznego. Równocześnie rozległe zabiegi chirurgiczne powodują nie tylko trwały uraz fizyczny, ale równocześnie uraz psychiczny. Codzienna praktyka kliniczna dostarcza dowodów jak trudni, ale zarazem jak wdzięczni, są chorzy, którym zabiegami protetycznymi udało się chociaż częściowo przywrócić wygląd zewnętrzny i poprawić stan psychiczny.

Przykładem równoczesnej działalności profilaktycznej, leczniczej i rehabilitacyjnej w protetyce stomatologicznej jest postępowanie z zastosowaniem protez natychmiastowych. Wprowadzenie do jamy ustnej protezy bezpośrednio po usunięciu zębów ułatwia i przyspiesza gojenie się ran poekstrakcyjnych, wpływa korzystnie na proces ukształtowania się wyrostka zębodołowego, zapobiega zmianom w stawach skronoiwo- żuchwowych i w napięciu mięsni, jakie mogły by wystąpić na skutek utraty zębów oraz odtwarza utracone łuki zębowe i pozwala zachować niezmieniony wygląd estetyczny. Zespół opisanych działań wydaje się być jednym z czynników mogących przyczynić się do powstania lub utrzymania dobrostanu fizycznego i psychicznego człowieka.

Protetyka stomatologiczna w swoim rozwoju była: sztuką stosowaną, rzemiosłem, nauką mechanistyczną. Obecnie protetykę traktuje się jako naukę biologiczno-czynnościową korzystającą z dorobku innych specjalności medycznych, takich jak: fizjologia, histologia, patologia, immunologia, alergologia oraz z dorobku chemii, fizyki, metalurgii, epidemiologii i statystyki. Uwzględnianie w postępowaniu protetycznym ostatnich osiągnięć z dziedziny materiałoznawstwa i technologii pozwala na wybór środków i metod leczenia najbardziej właściwych dla danego pacjenta.

Chcąc osiągnąć wymienione uprzednio cele protetyka stomatologiczna koreluje swoją działalność i ściśle współpracuje przede wszystkim z radiologią, paradontologią, chirurgią i ortodoncją. Planowanie i projektowanie leczenia protetycznego jest w wielu przypadkach niemożliwe bez dokładnej analizy zdjęć rtg, celowanych, pantomograficznych i tomograficznych. Projektowanie konstrukcji protezy powinno uwzględniać ochronę przyzębia, możliwość samooczyszczania i ograniczenia odkładania się płytki nazębnej, kierowanie właściwego obciążenia na zęby filarowe i podłoże śluzówkowe. Kształt i rodzaj wypełnień, użyte materiały, zwłaszcza w zębach filarowych, powinny być skorelowane z rodzajem i budową przyszłej protezy. Od właściwego, chirurgicznego przygotowania jamy ustnej może często zależeć powodzenie leczenie protetycznego. Wczesne uzgodnienia i ścisła współpraca protetyka i chirurgia jest jednym z ważnych elementów takiego przygotowania.

Objęcie zasięgiem działania dzieci i młodzieży oraz konieczność utrwalania postępowaniem protetycznym wyników leczenia ortodontycznego wymaga niezbędnych uzgodnień również z przedstawicielami tej dyscypliny. Współpraca z paradontologiem jest bardzo korzystna na etapie planowania i projektowania uzupełnień protetycznych..

Istnieje wiele podziałów protez stomatologicznych, żaden jednaj nie zawiera wszystkich parametrów potrzebnych dla pełnego i wszechstronnego ich sklasyfikowania. Wydaje się, że gdyby je posiadał, stałby się zbyt skomplikowany i przez to mało przejrzysty.

Najprościej protezy stomatologiczne można podzielić- z uwagi na okres ich użytkowania - na protezy krótko- i długo-czasowe. Do grupy pierwszej zalicza się uzupełnienia, których okres przebywania w obrębie układu stomatognatycznego jest stosunkowo krótki, nie przekraczający kilku miesięcy. Można tu wymienić tymczasowe korony i mosty uzupełniające braki ilościowe i jakościowe łupków zębowych oraz chroniące oszlifowane zęby przed urazami zewnętrznymi, szyny zgryzowe stosowane w leczeniu zaburzeń zwarcia, szyny chirurgiczne służące do ustalania odłamów szczęk w złamaniach itp. Protezy takie mają do spełnienia zadania profilaktyczne i lecznicze, po czym są usuwane lub zastępowane uzupełnieniami długo-czasowymi. Do tej drugiej grupy zalicza się wszystkie inne protezy stomatologiczne użytkowane przez wiele miesięcy, a najczęściej przez wiele lat.

Protezy stomatologiczne dzieli się również na: protezy ruchome, wprowadzane na podłoże i wyjmowane przez pacjenta, protezy stałe- osadzane trwale na zębach filarowych oraz półruchome, które mogą być okresowo usuwane z podłoża, zwykle przy pomocy lekarza. Protezy można również podzielić w zależności od zadań, jakie maja spełniać, a więc na : profilaktyczne, lecznicze i rehabilitacyjne. Należy jednak stwierdzić, że granice pomiędzy nimi mogą być płynne.

Z uwagi na rodzaj tworzywa, z jakiego są wykonywane, dzieli się protezy na: metalowe, akrylowe, porcelanowe, metalowa- akrylowe i metalowo-porcelanowe. Dosyć rozpowszechniony jest również podział protez w zależności od sposobu przenoszenia sił żucia na podłoże. Wyróżnia się trzy ich rodzaje:

1. Protezy ozębnowe, gdzie siła żucia jest przenoszona przez ozębną na kość wyrostka zębodołowego. Do tej grupy zalicza się protezy stałe-

_ korony i mosty - oraz niektóre rodzaje protez ruchomych.

2. Protezy śluzówkowe, które przenoszą siły żucia poprzez błonę śluzową podłoża protetycznego na kość. Należą do tej grupy protezy całkowite

i częściowe osiadające.

3. Protezy ozębnowo- śluzówkowe, gdzie siły żucia są przenoszone na

kość zarówno za pośrednim błony śluzowej, jak i ozębnej resztkowego

uzębienia. W grupie tej mieszczą się protezy szkieletowe uzupełniające rozległe braki zębowe oraz protezy nakładowe, które siły żucia przenoszą poprzez błonę śluzową bezzębnych wyrostków i podniebienia oraz przez ozębną korzeni resztkowego uzębienia.

W polskim mianownictwie fachowym można spotkać trzy równoznaczne określenia protetyczne: proteza stomatologiczna, uzupełnienie protetyczne i dostawka protetyczna. Te trzy określenia używane są w podręcznikach i publikacjach oraz wymienione są w słowniku terminologii stomatologicznej i należy traktować je jako synonimy.

2.6. PRZYRZECZENIE STOMATOLOGA

Przyjmuję z szacunkiem i wdzięcznością dla moich Mistrzów nadany mi tytuł lekarza i w pełni świadomy związanych z nim obowiązków przyrzekam:

• obowiązki te sumiennie wypełniać

• służyć życiu i zdrowiu ludzkiemu;

• według najlepszej mej wiedzy przeciwdziałać cierpieniu i zapobiegać chorobom, a chorym nieść pomoc bez żadnych różnic, takich jak: rasa, religia, narodowość, poglądy polityczne, stan majątkowy i inne, mając na celu wyłącznie ich dobro i okazując należny im szacunek;

• nie nadużywać ich zaufania i dochować tajemnicy lekarskiej nawet po śmierci chorego;

• strzec godności stanu lekarskiego i niczym jej nie splamić, a do kolegów lekarzy odnosić się z należną im życzliwością, nie podważając zaufania do nich, jednak postępując bezstronnie i mając na względzie dobro chorych;

• stale poszerzać swą wiedzę lekarską i podawać do wiadomości świata lekarskiego wszystko to, co uda mi się wynaleźć i udoskonalić

PRZYRZEKAM TO UROCZYŚCIE!

CZĘŚĆ OGÓLNA Art. 1.

1. Zasady etyki lekarskiej wynikają z ogólnych norm etycznych.

2. Zobowiązują one lekarza do przestrzegania praw człowieka i dbania o godność zawodu lekarskiego.

3. Naruszeniem godności zawodu jest każde postępowanie lekarza, które podważa zaufanie do zawodu.

Art. 2.

1. Powołaniem lekarza jest ochrona życia i zdrowia ludzkiego, zapobieganie chorobom, leczenie chorych oraz niesienie ulgi w cierpieniu; lekarz nie może posługiwać się wiedzą i umiejętnością lekarską w działaniach sprzecznych z tym powołaniem.

2. Najwyższym nakazem etycznym lekarza jest dobro chorego - salus aegroti suprema lex esto.

Art. 3.

Lekarz zarówno w czasie pokoju jak i wojny, winien wypełniać swoje obowiązki z poszanowaniem człowieka bez względu na wiek, płeć, rasę, narodowość, wyznanie, przynależność społeczną, sytuację materialną, poglądy polityczne czy inne uwarunkowania.

Art.4.

Dla wypełnienia swoich zadań lekarz powinien zachować swobodę działań zawodowych, zgodnie ze swoim sumieniem i współczesną wiedzą medyczną.

Art. 5.

Izba lekarska jest obowiązana do czuwania nad przestrzeganiem zasad etyki i deontologii lekarskiej oraz zachowaniem godności zawodu przez wszystkich członków samorządu lekarskiego a także do starań, aby przepisy prawa nie naruszały zasad etyki lekarskiej.

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA

Rozdział I

Postępowanie stomatologa wobec pacjenta Art. 6.

Lekarz ma swobodę wyboru w zakresie metod postępowania, które uzna za najskuteczniejsze. Powinien jednak ograniczyć czynności diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze do rzeczywiście potrzebnych choremu, zgodnych z aktualnym stanem wiedzy medycznej.

Art. 7.

W szczególnie uzasadnionych wypadkach lekarz może nie podjąć się lub odstąpić od leczenia chorego, z wyjątkiem przypadków nie cierpiących zwłoki. Nie podejmując albo odstępując od leczenia lekarz winien wskazać choremu inną możliwość uzyskania pomocy lekarskiej.

Jakość opieki stomatologicznej Art. 8.

Lekarz powinien przeprowadzać wszelkie postępowanie diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze z należytą starannością, poświęcając im niezbędny czas.

Lekarz może podejmować leczenie jedynie po uprzednim zbadaniu pacjenta. Wyjątki stanowią nagłe sytuacje, gdy doraźna pomoc lekarska w formie porady może być udzielona wyłącznie na odległość.

Art. 10.

1. Lekarz nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych.

2. Jeżeli zakres tych czynności przewyższa umiejętności lekarza, wówczas powinien się zwrócić do bardziej kompetentnego kolegi. Nie dotyczy to nagłych wypadków i ciężkich zachorowań,

3. gdy zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu chorego.

Art. 11.

Lekarz winien zabiegać o wykonywanie swego zawodu w warunkach, które zapewniają odpowiednią jakość opieki nad pacjentem.

Poszanowanie praw pacjenta Art. 12.

1. Lekarz powinien życzliwie i kulturalnie traktować pacjentów, szanując ich godność osobistą i prawo do intymności.

2. Relacje między pacjentem, a lekarzem powinny opierać się na wzajemnym zaufaniu; dlatego pacjent powinien mieć prawo do wyboru lekarza.

Art. 13.

1. Obowiązkiem lekarza jest respektowanie prawa pacjenta do świadomego udziału w podejmowaniu podstawowych decyzji lekarskich dotyczących jego zdrowia.

2. Informacja udzielona pacjentowi powinna być sformułowana w sposób dla niego zrozumiały.

3. Pacjent ma prawo zapoznać się ze stopniem ewentualnego ryzyka zabiegów diagnostycznych i leczniczych i spodziewanymi korzyściami związanymi z wykonywaniem tych zabiegów, a także z możliwościami zastosowania innego postępowania medycznego.

Art. 14.

Lekarz nie może wykorzystywać swego wpływu na pacjenta w innym celu niż leczniczy.

Art. 15.

1. Postępowanie diagnostyczne, lecznicze i zapobiegawcze wymaga zgody pacjenta. Jeśli pacjent nie jest zdolny do świadomego wyrażenia zgody, powinien ją wyrazić przedstawiciel ustawowy bądź osoba stale opiekująca się pacjentem.

2. Wszczęcie postępowania diagnostycznego, leczniczego i zapobiegawczego bez tej zgody może być dopuszczone tylko wyjątkowo w szczególnych przypadkach zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta albo innych osób.

3. W razie nie wyrażenia zgody na proponowane postępowanie lekarz powinien nadal, w miarę możliwości, otaczać pacjenta opieką lekarską.

Art. 16.

1. Lekarz może nie informować pacjenta o stanie jego zdrowia bądź o leczeniu, jeśli pacjent wyraża takie życzenie. Pacjent może także wskazać osoby, które w jego imieniu będą porozumiewały się z lekarzem. Informowanie rodziny, o ile to jest możliwe, powinno być uzgodnione z chorym.

2. W przypadku chorego nieprzytomnego lekarz może udzielić, dla dobra chorego, niezbędnych informacji osobie, co do której jest przekonany, że działa ona w interesie chorego.

3. W przypadku choroby dziecka lekarz ma obowiązek pełnego informowania jego rodziców lub opiekunów.

Art. 17.

W razie niepomyślnej prognozy dla chorego powinien on być o niej poinformowany z taktem i ostrożnością. Wiadomość o rozpoznaniu i złym rokowaniu może nie zostać choremu przekazana tylko w przypadku, jeśli lekarz jest głęboko przekonany, iż jej ujawnienie spowoduje bardzo poważne cierpienie chorego lub inne niekorzystne dla zdrowia następstwa; jednak na wyraźne żądanie pacjenta lekarz powinien udzielić pełnej informacji.

Art. 18.

Lekarz leczący nie może sprzeciwiać się, by chory zasięgał opinii o stanie swego zdrowia i postępowaniu lekarskim u innego lekarza. Na życzenie pacjenta powinien ułatwić mu taką konsultację.

Chory w trakcie leczenia ma prawo do korzystania z opieki rodziny lub przyjaciół a także kontaktów z duchownym. Lekarz powinien odnosić się ze zrozumieniem do osób bliskich choremu wyrażających wobec lekarza obawy o zdrowie i życie chorego.

Art. 20.

Lekarz podejmujący się opieki nad chorym powinien starać się zapewnić mu ciągłość leczenia, a w razie potrzeby także pomoc innych lekarzy.

Art. 21.

W przypadku popełnienia przez lekarza poważnej pomyłki lub wystąpienia nieprzewidzianych powikłań w trakcie leczenia powinien on poinformować o tym chorego oraz podjąć działania dla naprawy ich szkodliwych skutków.

Art. 22.

W przypadkach wymagających szczególnych form diagnostyki, terapii lub działań zapobiegawczych, które nie mogą być zastosowane równocześnie u wszystkich potrzebujących lekarz ustalający kolejność pacjentów powinien opierać się na kryteriach medycznych.

Tajemnica lekarska Art. 23.

Lekarz ma obowiązek zachowania tajemnicy lekarskiej. Tajemnicą są objęte wiadomości o pacjencie i jego otoczeniu uzyskane przez lekarza w związku z wykonywanymi czynnościami zawodowymi. Śmierć chorego nie zwalnia od dochowania tajemnicy lekarskiej.

2.7.SPRZĘT NIEZBĘDNY DO PRACY STOMATOLOGA.

PIASKARKA DO USUWANIA OSADU NAZĘBNEGO

• kompleksowe urządzenie zawierające w swoim składzie generator piezoelektrycznego skalera oraz piaskarkę

Urządzenie mające zastosowanie :

• w usuwaniu kamienia nazębnego

• w usuwaniu osadu nazębnego

• w paradontologii

• w endodoncji

Posiada zewnętrzny system chłodzenia solą fizjologiczną. W składzie: sterylizowalna rączka, butelka na płyn oraz sterylna linia do płynów.

AUTOKLAWY

Jest to urządzenie do najlepszej sterylizacji .Niedługo wyposażenie gabinetu w autoklaw gwarantujący uzyskanie bardzo wysokiej pewności sterylizacji, stanie się rygorystycznie egzekwowanym obowiązkiem. Równie ważna będzie możliwość udokumentowania - za pomocą komputera i drukarki -prawidłowości przebiegu i uzyskanego wyniku sterylizacji, co pozwala na skuteczną obronę w przypadku postawienia zarzutu o niedopełnienie obowiązku lub błąd w sztuce.

Z powodzeniem mieści się na blacie standardowej szafki stanowiącej wyposażenie gabinetu, wydajność - może z powodzeniem obsłużyć 3-4 stanowiska, zapewnia pełne bezpieczeństwo użytkownikowi, tacki na narzędzia odpowiadają normom europejskim (mają wymiary takie, jak w europejskich unitach stomatologicznych), prosty i funkcjonalny mechanizm blokowania drzwi z podwójnym zabezpieczeniem, krótki czas sterylizacji - cały cykl trwa około 14 minut.

SKALER

• skaler do usuwania kamienia nazębnego

• pełna regulacja mocy

prosty w obsłudze, wolnostojący

posiada możliwość podłączenia i współpracy z aparatem do mierzenia długości kanałów

Ma zastosowanie w:

usuwaniu kamienia nazębnego w paradontologii w endodoncji

UNIT MISTRAL LE wersja ELEKTRYCZNA / PNEUMATYCZNA

Skład unitu: 3-modułowa aluminiowa konsoleta (rękawy od góry) zawierająca:

- moduł trój drożnej strzykawki

- moduł turbiny TC-95RM W&H (Austria)

- moduł mikromotora elektrycznego Bien-Air z kątnicą WA-56A W&H -Hamulce rękawów

- przedmuch (chip blower) i spray na końcówkach (również bez obrotu wiertła)

- hamulec pneumatyczny konsolety

- panel sterowania funkcjami fotela, zespołu spluwaczki, lampy oświetlenia głównego, oraz jednego urządzenia zewnętrznego

- tacka na podwójnym ramieniu

- hydrauliczny fotel dentystyczny TEKNIKA SR:

- zagłówek chirurgiczny (dwie osie obrotu)

- pamięć pozycji pracy i automatyczny powrót do pozycji "0"

- pozycja "0" dla dzieci

- zabezpieczenie fotela i zespołu spluwaczki przed najechaniem na przeszkodę przy opuszczaniu i rozkładaniu oparcia

- sterownik nożny funkcji fotela i unitu

- wewnętrzny obieg wody destylowanej na końcówki

- ceramiczna, odchylana tumba ze spłukiwaniem i przyciskiem obsługi kubka

- ślinociąg wodny

- kompresor medyczny, bezolejowy EKOM DK50/101.

Laser biostymulacyjny

Laser biostymulacyjny oferuje użytkownikowi maksymalnie szerokie spektrum zastosowań, dzięki wykorzystaniu dwóch odrębnych, najczęściej stosowanych w praktyce terapeutycznej rodzajów światła, w ramach jednego aparatu.

Jest to światło czerwone o długości fali 635 nm, które odpowiada najbardziej aktywnemu biologicznie światłu uzyskiwanemu z lasera He-Ne i przez to najlepiej nadaje się do wszelkich zastosowań powierzchniowych. W zakresie czerwieni proponujemy Państwu długość fali 650 nm, która pozwala uzyskać większe moce, przydatne w niektórych jednostkach chorobowych. Sondy podczerwone posiadają długość światła 830 nm, powszechnie uznawane za falę najgłębiej wnikającą w tkanki organizmu.

Moce laserów dobrane są optymalnie w taki sposób, by zapewnić maksymalnie krótkie czasy zabiegów przy jednoczesnym zachowaniu pełnego bezpieczeństwa i właściwego efektu zabiegu.

RADIOWIZJOGRAF

Aparat rentgenowski zapewnia rentgenodiagnostykę w optymalnych warunkach

dając bezpieczeństwo, komfort i precyzję. Technologia wysokiej częstotliwości

pozwala zmniejszyć promieniowanie rentgenowskie o 30%.

Wybór mocy (60 lub 70 kV) umożliwia uzyskanie doskonałego kontrastu w

każdej sytuacji klinicznej. Kształt to doskonałe

połączenie ergonomii z najnowszą technologią.

2.8.STOWARZYSZENIA POLSKICH LEKARZY STOMATOLOGÓW.

PTSS- Polskie Towarzystwo Studentów Stomatologii Zrzesza studentów stomatologii z całej Polski.

Podlaskie Stowarzyszenie Stomatologów

OSIS -Ogólnopolskie Stowarzyszenie Implantologii Stomatologicznej Celem Stowarzyszenia jest: rozwój wiedzy w zakresie implantologii stomatologicznej i jej propagowanie wśród lekarzy, studentów, personelu pomocniczego i pacjentów, prowadzenie prac badawczych i obserwacji klinicznych oraz szkoleń z zakresu implantologii stomatologicznej, działalność naukowa i wydawnicza, organizowanie kongresów naukowych, zjazdów, sympozjów, kursów i straży, współdziałanie w zakresie z ośrodkami implantologicznymi w kraju i zagranicą oraz organizacjami i instytucjami realizującymi podobne cele.

SPL S-Stowarzyszenie Polskich Lekarzy Stomatologów

Stowarzyszenie Polskich Lekarzy Stomatologów skupia lekarzy praktykujących indywidualnie (prywatnie). Siedzibą Stowarzyszenia jest Medyczne Studium Zawodowe Nr 11 w Warszawie, ul. Nowy Zjazd 1 V piętro.

Wywiad z panią stomatolog- Alicją Kowalską Walasiewicz

1. Co sprawiło, że pani zainteresowała się tym zawodem?

2. Jak długo pracuje pani w tym zawodzie? 3.Co pani najbardziej lubi w tym zawodzie?

4. Czy uważa pani ten zawód za trudny i odpowiedzialny

5. Co może pani powiedzieć na temat pacjentów, którzy przychodzą do pani się leczyć, czy ta ilość wzrasta, czy maleje?

ó.Czego pani najbardziej nie lubi w tym zawodzie?

7.Z jakimi problemami najczęściej przychodzą do pani pacjenci?

8.Czy uważa pani swoje wynagrodzenie pieniężne za wystarczające?

9.Czy jakby miała pani szansę zmienić teraz swój zawód skorzystałaby pani z

tej okazji?

Ad 1. W moim przypadku zawód lekarza stomatologa- to tradycja rodzinna. Babcia i mama były stomatologami. A ja od najmłodszych lat dużo czasu spędzałam w gabinecie.

Ad 2. Po ukończeniu Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie od 15. 09.1973 roku pracuję w tym zawodzie.

Ad 3. Najbardziej lubię skomplikowane zabiegi chirurgiczne np. trudne ekstrakcje zębów, dłutowanie korzeni itp.

Ad 4. Tak. Jest to zawód trudny i odpowiedzialny. Każdy pacjent wymaga indywidualnego podejścia. Każdy przypadek jest inny i chociaż człowiek ma 32 zęby to nigdy nie jest tak samo. Nie można popełnić pomyłki w leczeniu. Czasem nasza praca to duży wysiłek fizyczny.

Ad 5. Pracuję w przychodni rejonowej. Pacjenci to zarówno małe dzieci, uczniowie szkół podstawowych i średnich, jak i osoby dorosłe lub w podeszłym wieku. Coraz więcej ludzi zaczyna dostrzegać potrzebę dbania o uzębienie ze względów zdrowotnych i kosmetycznych.

Ale jest dużo pacjentów, którzy nie dbają o higienę jamy ustnej i każde zwrócenie na tę sprawę uwagi traktująjak coś obraźliwego.

Ad 6.Nie lubię, gdy pacjenci przychodzą na wizytę z nie umytymi zębami, gdy chcą „wyrwać ząb" -nawet wtedy, gdy ząb nadaje się do leczenia, no i gdy rodzice straszą nami swoje dzieci.

Ad 7. Najczęściej zgłaszają się pacjenci z bólem, z ropniami i z brakami w uzębieniu. Obecnie coraz częściej pacjenci chcą leczyć, a nie wymieniać stare uzębienia i uzupełniać braki po usuniętych zębach. Coraz więcej ludzi przywiązuje dużą wagę do swojego wyglądu i zdrowia.

Rodzice coraz wcześniej zwracają uwagę by zgryz u dzieci i już małe dzieci kierują do lekarza ortodonty, który zadba o prawidłowy zgryz.

Ad 8. Przy takiej odpowiedzialnym i często ciężkiej fizycznej pracy chciałabym, aby wynagrodzenia było trochę wyższe, ale muszę zadowolić się tym co mam.

Ad 9. Po przepracowaniu prawie 30 lat w tym zawodzie nie widzę swojego miejsca pracy, gdzie indziej niż przy fotelu stomatologicznym.

---