tezy do seminariów z patomorfologii- gruczoł piersiowy i ginekologia; neuropatologia
Seminarium z patomorfologii gruczołu piersiowego i ginekologicznej.
Gruczoł piersiowy:
Budowa histologiczna- płat, płacik, pęcherzyki wydzielnicze; brodawka piersiowa, zatoka mlekowa, przewód mlekowy/mleczny, przewody i przewodziki; TDLU.
Zmiany włóknisto-torbielowate. Gruczolakowłókniak i guz liściasty. Rozrosty wewnątrzprzewodowe- związek z rozwojem raka piersi. Brodawczak wewnątrzprzewodowy.
Rak gruczołu piersiowego. Epidemiologia. Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania. Objawy kliniczne. Podstawowe metody diagnostyczne (badanie kliniczne, diagnostyka radiologiczna-USG/mammografia, biopsja aspiracyjna cienkoigłowa, biopsja gruboigłowa). Najważniejsze typy histologiczne raka gruczołu piersiowego. Podstawy klasyfikacji TNM. Leczenie. Czynniki prognostyczne (czyli umożliwiające przewidywanie dalszego przebiegu choroby) i predykcyjne (czyli umożliwiające przewidywanie odpowiedzi na stosowane leczenie).
Narząd rodny:
Budowa histologiczna- jakie nabłonki na wargach sromowych, w przedsionku pochwy, w pochwie, na tarczy, w kanale, w jamie macicy, w jajowodzie? co pokrywa jajniki?
Hormony- jakie? gdzie powstają? jakie mają działanie?
Srom: Liszaj twardzinowy i liszaj prosty przewlekły. Kłykciny. HPV i nowotwory sromu (VIN, rak sromu). Choroba Pageta (postać pozasutkowa). Czerniak złośliwy sromu.
Szyjka macicy: Pojęcie strefy przejściowej i jej przemieszczenie względem ujścia zewnętrznego kanału, ectropion.
Nowotworzenie w obrębie szyjki macicy: HPV-CIN-rak szyjki macicy.
Epidemiologia i patogeneza (dokładnie).
Populacyjny program profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy- badania cytologiczne. Podstawy klasyfikacji Papanicolau i systemu Bethesda. Możliwości i ograniczenia cytologii złuszczeniowej.
Trzon macicy:
Gruczolistość macicy i endometrioza. Krwawienia z jamy macicy- główne przyczyny (krwawienia dysfunkcjonalne, rozrosty i rak endometrium). Mięśniaki trzonu macicy. Mięsak podścieliskowy. Rak trzonu macicy- charakterystyka pato- kliniczna
Jajniki:
Najczęstsze torbiele (torbiel endometrialna, pęcherzykowa, inkluzyjna, ciałka żółtego).
Najczęstsze nowotwory:
Nabłonkowe- łagodne- (torbielakogruczolaki); guz Brennera; złośliwe- rak jajnika (odmiany)
Guzy sznurów płciowych i podścieliskowe- ziarniszczak
Guzy germinalne
Guz Krukenberga
Zespoły genetyczne związane z występowaniem nowotworów układu rodnego i sutka.
Tezy do seminarium z neuropatologii.
Ogólne wiadomości anatomiczne, rozwój embriologiczny i podstawy histologii układu nerwowego.
Reakcje komórkowe OUN na uszkodzenie.
Obrzęk mózgu (definicja, podział, etiopatogeneza)
Ciśnienie śródczaszkowe i konsekwencje jego wzrostu- patofizjologia i wykładniki morfologiczne
Wodogłowie (definicja, podział, etiopatogeneza)
Wady rozwojowe OUN (przyczyny, podział, morfologia)
Uszkodzenia perinatalne OUN
Choroby metaboliczne OUN (definicje, podział; najczęstsze choroby lizosomalne, peroksyzomalne, mitochondrialne; choroba Wilsona)
Zapalenia opon i mózgu (etiologia, morfologia; szczegółowo- leptomeningitis purulenta, gruźlica oponowo- mózgowa, kryptokokoza)
Zmiany w OUN w przebiegu infekcji HIV
Choroby pionowe (koncepcje ogólne, patogeneza zmian, diagnostyka, podstawowe jednostki chorobowe; szczegółowo- CJD)
Choroby neurozwyrodnieniowe (klasyfikacje, patogeneza, morfologia, przykłady; bardziej szczegółowo: choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, SLA, ch. Huntingtona, ch. Rozsianych ciał Lewy'ego)
Choroby demielinizacyjne: pierwotne (etiologia, podział, morfologia; szczegółowo- stwardnienie rozsiane), wtórna demielinizacja, leukodystrofie
Uszkodzenia naczyniowe i naczyniopochodne OUN- global ischemia (patomechanizm, podział, obraz kliniczny i morfologiczny); niedotlenienie i niedokrwienie ogniskowe (szczegółowo patomechanizm, ewolucja i morfologia- zawał blady, krwotoczny); krwotok wewnątrzczaszkowy (podział, przyczyny, ewolucja zmian, morfologia); nadciśnienie tętnicze a OUN; tętniaki, malformacje naczyniowe, waskulopatie
Urazy mózgu (podział zmian, patomechanizm, rozlane uszkodzenie aksonalne, shaken baby syndrome)
Wiadomości ogólne o encefalopatiach endo i egzogennych; szczegółowo encefalopatia tlenkowęglowa
Nowotwory układu nerwowego (etiologia, klasyfikacja histologiczna wg WHO, grading)- nowotwory przerzutowe- charakterystyka kliniczno- morfologiczna; główne grupy nowotworów mózgu; guzy dziecięce; guzy neuronalne i glejowo- neuronalne, guzy neuroblastyczne; guzy rdzenia kręgowego; leczenie guzów mózgu; ogólna charakterystyka molekularna gwiaździaków, skąpodrzewiaków; zespoły genetyczne związane z wystepowaniem guzów ukł. nerwowego; szczegółowo charakterystyka kliniczno- morfologiczna grupy astrocytoma, oligodendroglioma, ependymoma, medulloblastoma, meningioma, schwannoma
Choroby nerwów i mięśni- miopatie, dystrofie mięśniowe; choroby nerwów obwodowych
Tezy do seminarium z tkanek miękkich, skóry i kości.
Tezy do seminarium z tkanek miękkich, skóry i kości.
I. Skóra
1. Zmiany rzekomonowotworowe pochodzenia nabłonkowego ze szczególnym uwzględnieniem rogowiaka kolczystokomórkowego.
2. Nowotwory łagodne przydatkowego pochodzenia skóry (poroma, hidradenoma, syringioma, cystis pilaris).
3. Stany przednowotworowe (keratosis actinica, choroba Bowena, xeroderma pigmentosum)
4. Nowotwory złośliwe skóry pochodzenia nabłonkowego (carcinoma basocellulare, planoepitheliale, adenoid- cystic carcinoma,
5. Zmiany barwnikowe łagodne- znamię brzeżne, skórne, złożone, błękitne); znamię Spitz'a; czerniak złośliwy.
II. Tkanki miękkie
1. Zmiany rzekomonowotworowe (myositis ossificans, fascitis nodularis, fascitis proliferans).
2. Nowotwory łagodne (leiomyoma, fibroma, lipoma, haemangioma, schwannoma, glomus tumor, desmoid, myxoma) .
3. Nowotwory złośliwe (liposarcoma, MFH, leiomyosarcoma, fibrosarcoma, rhabdomyosarcoma, angiosarcoma, Kaposi sarcoma, synovial sarcoma,).
4. Ogólne wiadomości dotyczące zmian cytogenetycznych w mięsakach
III. Kości
1. Dysplazja włóknista kości, choroba Pageta, osteoporoza, krzywica.
2. Zmiany rzekomonowotworowe, torbiele kości, wyrośla kostno- chrzęstne.
3. Nowotwory łagodne (osteoma, chondroma, guz olbrzymiokomórkowy)
4. Nowotwory złośliwe pierwotne (osteosarcoma, chondrosarcoma, Ewing sarcoma.)
5. Przerzuty do kości.
Patomorfologia wątroby i dróg żółciowych :
Patomorfologia wątroby i dróg żółciowych :
A. Wykładniki morfologiczne uszkodzenia wątroby, martwica, zwyrodnienie.
B. Cholestasis, żółtaczki, zmiany morfologiczne.
C. Wtórne (towarzyszące) choroby wątroby.
1. Zapalenie odczynowe (Hepatitis reactiva) ropnie wątroby.
2. Ostre bakterie zapalenie dróg żółciowych i wątroby (Cholangiohepatis septica).
3. Przewlekłe zapalenie wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych (Cholangitis et pericholangitis intrahepatica chronica ).
D. Pierwotne choroby wątroby.
1. Ostre wirusowe zapalenie wątroby (Hepatitis acuta virogenes) wraz z jego klinicznymi postaciami (klasyczne, piorunujące, podostre, zaciągnięte i cholestatyczne).
2. Przewlekłe zapalenie wątroby, odmiany, morfologia aktywności.
3. Uszkodzenia polekowe, toksyczne.
4. Choroba alkoholowa wątroby (Ethylismus chronicus)
5. Stwardniające zapalenie dróg żółciowych (Cholangitis sclerosans).
E. Marskość wątroby (Cirrhosis hepatis).
1. Definicja , podziały.
2. Nadciśnienie wrotne, patogeneza, ascites krążenie oboczne.
F. Nowotwory wątroby.
- Pierwotne i wtórne.
G. Ciężkie stłuszczenie wątroby- ostre. Zespół Reye'a /(Reye Syndrome)
1. Ciężka żółtaczka ciężarnych (Icterus gravis gravidarum).
H. Choroby trzustki :
1. Krwotoczna martwica trzustki.
2. Przewlekłe zapalenie trzustki.
3. Zmiany morfologiczne i narządowe w cukrzycy.
4. Nowotwory układu zewnątrz i wewnątrzwydzielniczego.
5. Choroba zagęszczonego śluzu.
I. Choroby pęcherzyka i dróg żółciowych.
Tezy z patomorfologii układu pokarmowego.
Tezy z patomorfologii układu pokarmowego.
Wargi, jama ustna i język:
1. zapalenie ostre i przewlekłe.
2. nowotwory
a/ stany przedrakowe, dysplazja, leukoplakia
b/ nowotwory śluzówki jamy ustnej oraz warg
3. nowotwory ślinianek
Przełyk:
1. zaburzenia wrodzone
2. zaburzenia motoryki
3. zapalenia; przełyk Barretta; działanie egzogennych środków chemicznych
4. stany przednowotworowe,
5. nowotwory (rak płaskonabłonkowy, rak gruczołowy)
Żołądek :
1. zapalenie ostre i przewlekłe
2. choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy (przyczyny, obraz morfologiczny, powikłania)
3. rak żołądka: odmiany, stopnie zaawansowania, pojęcie raka wczesnego, rodzaje klasyfikacji histologicznych
4. inne nowotwory żołądka (chłoniak, GIST)
Jelito cienkie:
1. zespoły złego wchłaniania
2. niedrożność mechaniczna - przyczyny, następstwa
3. nowotwory: carcinoid, rak gruczołowy, chłoniak, GIST
4. wyrostek robaczkowy: zapalenia, nowotwory.
Jelito grube:
1. stany zapalne jelita grubego - szczegółowe różnicowanie choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
2. zmiany polipowate jelita grubego. Zespoły polipowatości.
nowotwory jelita grubego łagodne i złośliwe - gruczolaki, rak gruczołowy, GIST.
PATOLOGIA SZCZEGÓŁOWA NARZĄDÓW UKŁADU DOKREWNEGO - WYBRANE ZAGADNIENIA :
PATOLOGIA SZCZEGÓŁWA NARZĄDÓW UKŁADU DOKREWNEGO - WYBRANE ZAGADNIENIA :
I. Tarczyca
1. Anatomia i fizjologia narządu.
2. Obraz pato-kliniczny nadczynności gruczołu tarczowego.
3. Obraz pato-kliniczny niedoczynności gruczołu tarczowego.
4. Zapalenia gruczołu tarczowego (obraz makro i mikroskopowy narządu, podstawowe objawy kliniczne, przebieg kliniczny schorzenia) :
a/ wole limfocytarne Hashimoto,
b/ zapalenie podostre ziarniniakowi deQuervain,
c/zapalenie podostre limfocytarne (bezbolesne).
5. Choroba Gravesa-Basedowa (patogeneza, obraz makro i mikroskopowy narządu, przebieg kliniczny schorzenia).
6. Wole (patogeneza, postaci morfologiczne, przebieg kliniczny).
7. Nowotwory tarczycy:
a/ gruczolaki (patogeneza, obraz makro i mikroskopowy - podtypy histologiczne, przebieg kliniczny, metody diagnostyczne),
b/raki tarczycy (patogeneza , morfologia , postaci histologiczne, obraz kliniczny, rokowanie):
· Rak brodawczakowaty,
· Rak pęcherzykowy,
· Rak rdzenia sty,
· Rak anaplastyczny.
II. Przytarczyce.
1. Anatomia i fizjologia przytarczyc.
2. Obraz pato-kliniczny nadczynności przytarczyc:
a/ pierwotna nadczynność przytarczyc,
b/wtórna nadczynność przytarczyc,
c/trzeciorzędowa nadczynność przytarczyc.
3. Obraz pato-kliniczny niedoczynności przytarczyc
a/pseudohypoparathyreoidyzm (pojęcie kliniczne, patoklinika).
III. Nadnercza.
1. Anatomia i fizjologia gruczołu nadnerczowego,
2. Obraz pato-kliniczny nadczynności kory nadnerczy,
a/zespół Cushinga
b/pierwotny hyperaldosteronizm
c/zespoły andrenogenitalne.
3. Obraz pato-kliniczny niedoczynności kory nadnerczy,
a/pierwotna, ostra niewydolność kory nadnerczy
PATOMORFOLOGIA UKŁADU ODDECHOWEGO tezy do seminarium
PATOMORFOLOGIA UKŁADU ODDECHOWEGO
1. Choroby nosogardła : rak, nabłoniak limfatyczny, Chłonia, włókniak młodzieńczy.
2. Choroby krtani : rogowacenie białe, nieżyt, polip, rak.
3. Choroby oskrzeli: zapalenie, rozstrzeń, nowotwory.
4. Choroby i stany patologiczne płuc: zator tętnicy płucnej, zawał, rozedma, niedodma.
Zespół błon szklistych i błony szkliste u dorosłych zapalenie płuc śródmiąższowe i śródpęcherzykowe ostre i przewlekłe
Choroby prowadzące do włóknienia tkanki płucnej : pylice, kolagenozy, sarkoidozy, gruźlica.
5. Choroby opłucnej : krwiak, zapalanie, pierwotne nowotwory.
tezy- patologia układu chłonnego
Hematopatologia - procesy odczynowe i nowotwory - wybrane zagadnienia
1. Histogeneza układu limfatycznego.
2. Obraz histologiczny narządów układu limfatycznego.
3. Pojęcie limfadenopatii.
4. Obraz patokliniczny zmian odczynowych w węzłach chłonnych,
a/ typy morfologiczne odczynów węzłowych,
b/ pojęcie odczynu swoistego i nieswoistego,
c/obraz patokliniczny zapaleń ziarniniakowych ( choroba kociego pazura, gruźlica, kiła, sarkoidoza, mononukleoza zakaźna, toksoplazmoza, ziarniniak weneryczny pachwin).
5. Nowotwory limfocytów (chłoniaki i białaczki limfocytarne )
a/ etiopatogeneza i epidemiologia chłoniaków,
b/ klasyfikacja i podstawowe właściwości chłoniaków,
c/ objawy i parametry prognostyczne,
d/ diagnostyka.
6. Pojęcie chłoniaka z grupy o wyższym i niższym stopniu złośliwości histologicznej.
7. Chłoniaki i białaczki z limfocytów prekursorowych.
8. Patoklinika częstych chłoniaków nieziarniczych z obwodowych limfocytów B.
Obraz patokliniczny ziarniny złośliwej.
Patoklinika częstych chłoniaków nieziarniczych z obwodowych limfocytów T i NK.
Układ moczowo-płciowy - tezy
Układ moczowo-płciowy.
Tezy.
Objawy kliniczne chorób nerek.
Choroby kłębuszków nerkowych
a. Patogeneza kłębuszkowych zapaleń nerek
b. Podstawowe typy kłębuszkowych zapaleń nerek
- submikroskopowe zapalenie nerek
- błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek
- ogniskowe-segmentalne stwardnienie kłębuszków nerkowych
- błoniasto-rozplemowe kłębuszkowe zapalenie nerek
- ostre rozplemowe kłębuszkowe zapalenie nerek
- gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek
- nefropatia IgA
c. Przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek
Obraz morfologiczny nerek w chorobach ogólnoustrojowych ze szczególnym uwzględnieniem cukrzycy, amyloidozy i SLE, nadciśnienia tętniczego „łagodnego” i „złośliwego”
Śródmiąższowe zapalenia nerek
Odmiedniczkowe zapalenia nerek
Ostra martwica kanalików nerkowych
Zmiany torbielowate nerek (torbiele proste, wielotorbielowatość nerek typu „dorosłych” oraz typu „dziecięcego”).
Zaburzenia odpływu moczu
a. kamica nerkowa
b. wodonercze
Nowotwory nerek łagodne i złośliwe ze szczególnym uwzględnieniem raka nerki i guza Wilmsa.
Nowotwory pęcherza moczowego ze szczególnym uwzględnieniem nowotworów urotelialnych.
Patologia gruczołu krokowego
a, rak gruczołu krokowego
b. guzkowy rozrost gruczołu krokowego
c, zapalenia gruczołu krokowego
Nowotwory jąder:
a. nasieniak
b. rak zarodkowy
c. guz zatoki endodermalnej
d. nabłoniak kosmówkowy złośliwy
e. potworniaki
f. nowotwory złożone
Inne patologie jąder (wnętrostwo, zapalenia)
Uwaga: przy każdej omawianej jednostce chorobowej należy uwzględnić jej patomechanizm, obraz morfologiczny makro- i mikroskopowy, podstawowy obraz kliniczny. Przy nowotworach należy znać podstawowe klasyfikacje histopatologiczne oraz skale umożliwiające ocenę stopnia zaawansowania nowotworu oraz rozumieć w jaki sposób informacje z raportu histopatologicznego mogą wpływać na leczenie pacjenta i ustalenie rokowania.