Wydział: Mechaniczny Technologiczny
Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn
Semestr: IV
Sekcja: 7
Dokumenty obrotu gospodarczego.
Adam Rogalski
Łukasz Seremak
Karol Szczerbowski
Dokumenty obrotu gospodarczego.
Dokumenty obrotu gospodarczego stosowane są przede wszystkim w celu rejestrowania operacji gospodarczych.
Każdy zapis księgowy pojawiający się w ewidencji musi wynikać z dokumentu, sporządzonego w sposób rzetelny i prawidłowy, opisującego odpowiednią operację gospodarczą.
Dla dokumentów będących podstawą rejestrowania operacji gospodarczych stosujemy nazwę „dowody księgowe” (Ustawa Art. 20 ustęp 1 - 5).
Każdy dowód księgowy powinien zawierać co najmniej (art.21 Ustawy):
określenie rodzaju dowodu
określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczych
opis operacji oraz jej wartość
datę dokonania operacji, a jeżeli dowód został sporządzony pod inną datą, datę sporządzenia dowodu
podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki majątkowe
stwierdzenie zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca księgowania oraz - o ile nie wynika to z techniki wykonywania zapisów - sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych wraz z podpisem osoby odpowiedzialnej za te wskazania
numer identyfikacyjny (kolejny) dowodu
Istnieją trzy podstawowe wymogi stawiane dokumentom. Są nimi:
Prawidłowość - dokument powinien zostać sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami
Rzetelność - dokument musi odzwierciedlać prawdę, rzeczywisty stan rzeczy
Wiarygodność - musi być tak sporządzony aby nie budził jakichkolwiek wątpliwości (bez zabrudzeń, zmazywania, wyskrobywania)
Istnieją także podstawowe reguły sporządzania dokumentów, dowodów księgowych:
Dokument musi być wystawiony czytelnie i w sposób trwały umieszczony na swoim nośniku (wypisany długopisem, atramentem, pismem maszynowym bądź też wydrukiem komputerowym)
W razie wystąpienia błędów w sporządzonych dokumentach księgowych:
dowodów obcych nie wolno jednostce poprawiać pod żadnym pozorem, przesyłamy tylko informację o ujawnionych błędach
w dowodach własnych, zewnętrznych również nie dokonujemy poprawek, ujawniony błąd powoduje konieczność anulowania dowodu księgowego i wystawienia go ponownie. Zakaz poprawek dotyczy również dokumentów wewnętrznych takich jak np.: kasowe, płacowe
w dowodach własnych, wewnętrznych możliwe jest skreślenie błędnego zapisu (zachowujące jego czytelność), wpisanie właściwego tekstu i cyfr, obok musi być podpis osoby dokonującej poprawki (parafowanie poprawki) oraz data jej dokonania
Dowody księgowe po zaksięgowaniu powinny znajdować się w miejscu zapewniającym ich właściwe przechowywanie (zgodnie z kategorią dokumentu A - trwałego przechowywania,
B - pięć lat).
Zasady sporządzania i obiegu dokumentów księgowych w danej jednostce są regulowane wewnętrznymi instrukcjami obiegu dokumentów księgowych.
Za ich sporządzenie odpowiada kierownik jednostki (firmy prywatne - właściciel), względnie osoba przez niego upoważniona.
Klasyfikacja dowodów księgowych. Druki obrotu wewnętrznego w firmie:
Dowody księgowe można sklasyfikować pod względem różnego rodzaju kryteriów którymi są:
Ilość operacji.
Pod tym kryterium druki (dowody) można podzielić na:
pojedyncze - dotyczą jednej operacji
zbiorowe (zestawienia) - dotyczą kilku operacji jednego rodzaju
Źródło (podstawa wystawienia)
pierwotne (źródłowe) - podstawą wystawienia jest operacja gospodarcza
wtórne - podstawą wystawienia jest dokument pierwotny
Zastosowanie
dyspozycyjne - polecenie wykonania operacji gospodarczej
wykonawcze - informacja o przebiegu operacji wykonawczej
dyspozycyjno-wykonawcze - zawiera polecenie przeprowadzenia oraz informacje o przebiegu tej operacji
Wystawca
obce - wystawione przez jednostki zewnętrzne np.: kontrahentów, banki, instytucje itp.
własne - wystawione przez komórki własne jednostki
Odbiorca (dotyczy dokumentów własnych)
wewnętrzne - użytkownikami dokumentów są własne komórki organizacyjne jednostki wystawiającej
zewnętrzne - są one przekazywane na zewnątrz jednostki wystawiającej np.: do kontrahentów, instytucji itp.
Rodzaj operacji
obrót zapasami - dokumentujące przyjęcie składnika majątkowego na stan ewidencyjny (Pz), związane z przekazaniem do wykorzystania (Rw), związane ze zwrotem do magazynu (Zw), dotyczące przemieszczenia w ramach samego podmiotu Mm, wystawiane przy wydaniu z magazynu odbiorcom zewnętrznym (Wz), związane ze sprzedażą danych składników majątkowych (faktury i rachunki)
obrót majątkiem trwałym - PT - przekazanie środka trwałego, OT - odbiór środka trwałego, LT - likwidacja środka trwałego
siła robocza - listy obecności, karty pracy, karty wynagrodzeń, raporty, listy płac i inne
środki pieniężne - dokumentujące obrót gotówkowy KP - przyjęcie do kasy, KW - wypłata z kasy, RK - raport kasowy, oraz związane z obrotem bezgotówkowym: Pp - polecenie dokonania przelewu środków pieniężnych z rachunku bankowego, Wb - stwierdzający dokonanie operacji wpływu bądź wpływu środków pieniężnych w oparciu o rachunek bankowy, także czeki i weksle
rozrachunki - faktury, rachunki, noty księgowe
Niektóre dokumenty obrotu gospodarczego:
Rachunek -
zawiadomienie, które kupujący otrzymuje zwykle na formularzach, a zawierające istotne warunki kupna, jak rodzaj, ilość, gatunek, cena i warunki zapłaty towaru (ob. Faktura i Likwidacja); r a c h u n e k b i e ż ą c y , ob. Kontokorent; z a m k n i ę c i e r., zamknięcie r. bież.; w y c i ą g z r., odpis konta z księgi r. bież., który kupcy mający między sobą r. bież., co pewien czas sobie przesyłają. J e d n o s t k a r a c h u n k o w a ( p i e n i ą d z r a c h u n k o w y ), jest to wartość, przy pomocy której określa się wartość i ceny, rachuje się i kalkuluje; zwyczajnie jest to jednostka walutowa, jednak przy wahaniach i nieporządkach walutowych wyodrębnia się jednostka rachunkowa od pieniądza, tak, że pieniądz jest tylko dobrem wymiennym, a ceny ustala się w jednostkach rachunkowych. W czasie inflacji, liczono u nas np. na dolary lub franki szwajcarskie, ew. w złocie. Z ł o ż e n i e r., uporządkowane zestawienie dochodów i wydatków, związanych z zarządem czegoś. Kto jest zobowiązany składać z czegoś rachunki, musi takie zestawienie z dokumentami sporządzić, a jeśli zachodzą podstawy do przypuszczenia, że jego dane nie są ścisłe, winien złożyć przysięgę wyjawienia.
Faktura -
rachunek, który sprzedający lub komisant dołącza do dostarczonych towarów. Podaje dane co do ilości towarów, cen, terminów płatności i dostawy. Pewnym rodzajem faktury może być faktura VAT która jest dowodem transakcji kupna - sprzedaży, wystawianym przez jednostkę sprzedającą - będącą podatnikiem (płatnikiem) podatku VAT - jednostce nabywającej, która jest także płatnikiem tego podatku.
W celu skorygowania błędów jakie zostały popełnione przy dokumentowaniu transakcji fakturą VAT jest wystawiana faktura VAT - korygująca.
Zasady sporządzania faktury VAT i faktury VAT - korygującej są ustalone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. nr 154, poz. 797).
Asygnata kasowa KP -
jest sporządzana dla udokumentowania operacji przyjęcia gotówki do kasy. Sporządza ją najczęściej kasjer, co najmniej w dwóch egzemplarzach z których oryginał otrzymuje osoba wpłacająca.
Asygnata kasowa KW -
jest sporządzana dla udokumentowania operacji wypłaty gotówki z kasy. Dowód ten powinien być sporządzony w komórce finansowej w liczbie dwóch egzemplarzy. Nie jest właściwym aby dokument był wypisywany przez osobę dokonującą wypłaty (przez np.: kasjera). Obowiązkowo zaś należy go zatwierdzić przed dokonaniem wypłaty. Zatwierdzenia dokonuje główny księgowy lub inna upoważniona do tego osoba.
Raport kasowy (RK) -
jednostka gospodarcza posiada obowiązek ujmowania wszystkich przychodów i rozchodów gotówki w specjalnym zbiorczym dokumencie kasowym którym jest raport kasowy. Powinien on być sporządzany za ustalony okres czasu (codziennie lub co kilka dni - tydzień, dekadę) zgodnie z dyspozycją kierownika jednostki lub innej osoby upoważnionej. Raport kasowy umożliwia kasjerowi, czy innym osobom upoważnionym, kontrolę rzeczywistego stanu gotówki w kasie z jego stanem ewidencyjnym wynikającym z dokumentacji źródłowej.
Druki bankowe, druki skarbowe:
Druki Bankowe:
Rozliczenia pieniężne jednostki gospodarczej z innymi podmiotami gospodarczymi mogą być dokonywane w dwojaki sposób a mianowicie:
w formie gotówkowej
w formie bezgotówkowej
Obrót gotówkowy polega na tym, że rozliczenia (płatności) pomiędzy jednostką prowadzącą rachunkowość a jej kontrahentami i pracownikami są realizowane za pomocą tzw. pieniądza gotówkowego (gotówki), czyli znaków pieniężnych (banknotów, monet) w walucie krajowej lub w walutach obcych, albo zamiast nich, z zastosowaniem czeku gotówkowego.
Obrót gotówkowy jest realizowany za pośrednictwem kasy danej jednostki (w naszym przypadku jest to bank).
Podstawę do przyjęcia przez kasjera gotówki do kasy stanowi wystawiany przez niego dowód wpłaty (KP). Wypłata gotówki z kasy odbywa się za pośrednictwem asyganaty KW zatwierdzonej przez kierownika jednostki lub osobę przez niego upoważnioną.
Wszystkie wpłaty i wypłaty gotówkowe dokonane w danym dniu powinny być ujęte w raporcie kasowym.
Czek gotówkowy -
Jest dokumentem występującym w ramach obrotu gotókowego, stanowiącym polecenie wystawcy czeku dla banku (trasata czeku) wypłacenia gotóką kwoty podanej na czeku okazicielowi czeku (czek na okaziciela) lub osobie wskazanej na czeku (czek imienny).
Obrót bezgotówkowy polega na tym, że rozliczenia pomiędzy jednostką prowadzącą rachunkowość a jej kontrahentami są dokonywane przy pomocy zapisów na ich rachunkach bankowych. Rozliczenia te są realizowane przede wszystkim z zastosowaniem polecenia przelewu, czeku rozrachunkowego a ponadto mogą przybierać postać rozliczeń planowych, okresowych rozliczeń saldami i akredytywy.
Czek -
w Ameryce i Anglji jest to w ogólności przekaz pieniężny, mający znaczenie weksla, w szczególności nieoprocentowany weksel wystawiony (trasowany) przez klienta banku na ten bank, by wypłacił kwotę wymienioną okazicielowi, lub osobie w czeku imiennie wskazanej, względnie na jej zlecenie. Cz. jest rodzajem przekazu bardzo zbliżonego do banknotu. Dzisiaj obrót pieniężny zwłaszcza w Ameryce i w Anglji odbywa się w dużej mierze czekami. Klient banku musi posiadać w nim depozyt (d. irregulare), który może być już to depozytem gotówkowym, (deposit account), już to kredytowym (courrent account), t. zn., że bank udziela klientowi kredytu, zapisanego w księgach banku, z reguły zabezpieczonego, przyczem klient przeważnie nie może sam podejmować potówki, może natomiast z tego kredytu dokonywać wypłat czekami; w tym celu otrzymuje z banku książeczkę z numerowanemi formularzami czekowemi (książeczkę czekową). Aby dokonać wypłaty, musi tylko formularz wyrwać i wypełniony wręczyć wierzycielowi, któremu bank wypłaci należytość. Zasadniczo wysokość kwoty na cz. nie może przekraczać depozytu. — Za inkasso cz. liczą sobie banki często prowizję 1/4—1/8%, o ile klient nie posiada w banku wkładki zawiązkowej, której procenty pokrywają koszty bankowe. Ten, który cz. otrzymał, prezentuje go w banku do wypłaty; bank wypłaca należytość gotówkową lub wpisuje mu ją na dobro jego rachunku. Prezentowanie cz. — pod grozą utraty prawa regresu winno nastąpić w jaknajkrótszym czasie, a więc n. p. cz. miejscowe winny być prezentowane w Polsce w ciągu 10 dni, we Francji do 5 dni, w Belgji do 3 dni; zamiejscowe w Polsce do 20 dni, w Belgji do 6 dni; zagraniczne w Polsce do 30 dni, a pozaeuropejskie, płatne w Polsce do 60 dni od daty wystawienia. — W razie sprzeczności, decydują przepisy miejsca płatności cz. W niektórych krajach (n. p. Niemcy, Francja) rozróżnia się dwa rodzaje czeków: cz. białe t. zw. gotówkowe, zawierające polecenie wypłaty danej kwoty i cz. czerwone t. zw. relewowe, polecające bankowi wpisać oznaczoną sumę na dobro rachunku wymienionej osoby. Jeśli banki kupują czeki, w których nie są trasatami, wtedy rozliczają je między sobą w izbie rozrachunkowej (p. clearinghouse), ograniczając w ten sposób do minimum obrót gotówkowy. Wskutek wytworzenia się w bankach i ich oddziałach interesów depozytowych, stworzenia kont żyrowych, rachunków bieżących i t. p., tudzież przy współdziałaniu innych instytucyj finansowych jak n. p. w Polsce — Pocztowej Kasy Oszczędności [ob. P. K. O.; szczegóły w rozp. Prez. Rzp. z 27 czerwca 1924 o P. K. O. (Dz. U. Rp. P. Nr. 55, poz. 545)], wzrasta coraz silniej obrót czekowy, którego uczestnicy mają tę wygodę, że mogą prawie wszędzie bez kosztów dokonywać wypłat i przyjmować wpłaty na swoją korzyść. Cz. można przenosić przy pomocy indosu (żyra); w razie niehonorowania cz. przez trasata, przysługuje posiadaczowi regres do poprzedników i wystawcy przez określony okres czasu, po którego upływie pretensja zmienia się na zwykłą, zaskarżalną w drodze skargi cywilnej zwyczajnej. Obrót czekowy uregulowano w różnych krajach specjalnemi ustawami; w Polsce rozporządzeniem Prez. Rzp. z 14 listopada 1924 o prawie czekowem (Dz. U. R. P. Nr. 100 poz. 927), którem to rozporządzeniem wprowadzono w całej Polsce jednolite prawo czekowe, usuwając nieporozumienia, jakie wynikały wskutek obowiązywania w różnych dzielnicach różnych przepisów czekowych dawnych zaborców.
Czek rozrachunkowy -
Jest formą rozliczeń między jednostką prowadzącą rachunkowość a jej kontrahentami, występującą w ramach obrotu bezgotówkowego. Polega ona na tym, że jednostka - posiadająca środki pieniężne na rachunku bankowym - wystawia (jako tzw. trasant) czek (tzw. trasata) do przekazania z jej rachunku bankowego kwoty, na którą został wystawiony czek, na rachunek bankowy odbiorcy (posiadacza) czeku, w stosunku do którego miała zobowiązania.
Czek rozrachunkowy jest dyspozycją dla trasata do obciążenia rachunku bankowego trasanta kwotą, na którą został wystawiony czek i uznania tą kwotą rachunku bankowego remitenta. Rozliczenie między jednostką a jej kontrahentem - przy zastosowaniu czeku rozrachunkowego - następuje w drodze zapisów dokonanych na ich rachunkach bankowych (w banku jednostki i w banku kontrahenta).
Czek rozrachunkowy potwierdzony -
Wystawiany przez płatników nie budzących zaufania - wymaga potwierdzenia przez bank wypłacalności płatnika. Oznacza to jednocześnie blokadę przez bank wystawcy określonej w czeku kwoty na rachunku płatnika.
Czek rozrachunkowy z gwarancją zapłaty -
Ta kategoria czeku oznacza realizację zapłaty czeków bez względu na stan konta ich wystawcy. W razie braku pieniędzy na rachunku wystawcy czeku bank udziela mu kredytu, pobierając odsetki ustalone w umowie.
Taki czek przyjmowany jest tylko przez bank, w którym jego wystawca ma rachunek bankowy (pewną odmianą tego czeku jest czek bankierski).
Czek zakreślony -
Jest czekiem o obiegu ograniczonym tylko do banku lub do stałego klienta.
Szczegółowe zasady ograniczeń obrotu tym czekiem określa umowa wystawcy czeku z bankiem. Charakterystycznym dla tego czeku jest to, że posiada on dwie równoległe linie poprzeczne lub ukośne na stronie frontowej, między którymi może być umieszczona nazwa banku będącego jedynym i wyłącznym remitentem czeku.
Weksle -
(franc. lettre de change, ang. bill of exchange, włosk. lettera di cambio), dokument, zawierający przyrzeczenie zapłaty obwiązujące dłużnika wekslowego do świadczenia kwoty wypisanej na w. wierzycielowi wekslowemu. Zobowiązania wekslowe może zaciągnąć każdy, kto może zobowiązywać się według przepisów prawa prywatnego. W. jest w. w ł a s n y m , jeśli zawiera przyrzeczenie zapłaty pochodzące od w y s t a w c y w. na rzecz wekslobiorcy czyli r e m i t e n t a , bądź w. t r a s o w a n y m czyli c i ą g n i o n y m , jeśli zawiera polecenie zapłaty, pochodzące od wystawcy a skierowane do osoby trzeciej, zwanej t r a s a t e m i zarządzające zapłatę kwoty wekslowej na rzecz remitenta. W wystawieniu w. trasowanego mieści się także przyrzeczenie gwarancyjne wystawcy, gwarantujące przyjęcie i zapłatę w. przez trasata. Według prawa wekslowego w. trasowany musi zawierać: n a z w ę „weksel” w samym tekście dokumentu, p o l e c e n i e b e z w a r u n k o w e z a p ł a t y oznaczonej sumy pieniężnej, n a z w i s k o o s o b y , k t ó r a m a p ł a c i ć , o z n a c z e n i e t e r m i n u i m i e j s c a płatności, n a z w i s k o o s o b y , n a k t ó r e j r z e c z l u b z l e c e n i e z a p ł a t a m a b y ć d o k o n a n a , oznaczenie m i e j s c a i d a t y w y s t a w i e n i a w. i wreszcie p o d p i s w y s t a w c y . W. płatny nie u trasata nazywa się w. u m i e j s c o w i o n y m . — Trasat staje się wekslowo zobowiązanym z chwilą p r z y j ę c i a w. Przyjęcie ( a k c e p t ) musi być pisemne, znajdować się na w. i musi być zaopatrzone podpisem akceptanta. Sam podpis trasata na przedniej stronie w. oznacza przyjęcie. W. jest przenośny przez i n d o s czyli ż y r o . Indos jest to oświadczenie wierzyciela wekslowego, wypisane na w. lub na dokumencie połączonym z w., wskazujące osobę, na którą w. się przenosi. Osoba ta, zwana i n d o s a t a r j u s z e m , nabywa na zasadzie indosu własne, odrębne od prawa poprzednika i wprost z w. wypływające prawo domagania się kwoty wekslowej od akceptanta. Wierzyciel indosujący t. zw. i n d o s a n t odpowiada jednak indosatarjuszowi tak samo jak wystawca w. Indos jest także ważny, gdy indosant wypisuje na grzbiecie w. swoje nazwisko i nie oznacza osoby indosatarjusza (t. zw. i n d o s i n b i a n c o ). Wówczas do dochodzenia praw wekslowych uprawniony jest posiadacz w., którego nazwisko wypisane jest po indosie in bianco. Gdy po indosie in bianco następuje dalszy podpis, uważa się, iż indosant, który go podpisał, nabył w. z mocy indosu in bianco. — Indosant może zabronić dalszego indosowania; w tym wypadku odpowiada wobec następnych indosatarjuszy w tym samym zakresie, jak wobec swego bezpośredniego indosatarjusza. Wolno także indosantowi klauzulą wypisaną na w. zwolnić się od odpowiedzialności za zapłatę i przyjęcie w. Indos może zawierać wzmiankę „ i n p r o c u r a ”, „ d o i n k a s a ” i t. d.; zastrzeżenia te oznaczają, iż indosant udzielił indosatarjuszowi pełnomocnictwa jedynie do wykonania praw wekslowych w imieniu indosanta.
Posiadacz w. jest uprawniony aż do chwili płatności do przedstawienia w. trasatowi do przyjęcia. Obowiązek przedstawienia w. do przyjęcia wypływać może z odpowiedniego zastrzeżenia, uczynionego przez wystawcę, wzgl. wynika wprost z ustawy, jeżeli w. ma być płatny w pewien czas po okazaniu. Tego rodzaju w. powinien być przedstawiony do przyjęcia w przeciągu 6 miesięcy od dnia wystawienia. Jeśli trasat odmawia przyjęcia, wzgl. godzi się na przyjęcie w. warunkowo lub na część sumy wekslowej, wówczas posiadacz w. winien dokonać p r o t e s t u .
P r o t e s t jest aktem publicznym, dokonanym przez n o t a r j u s z a , s ą d lub p o c z t ę i stanowiącym dowód okoliczności (np. niezapłacenia lub nieprzyjęcia w.) istotnej dla powstania praw regresowych posiadacza w. przeciw poprzednim wierzycielom wekslowym. Protest z powodu nie przyjęcia powinien być dokonany w czasie zakreślonym do przedstawienia w., protest z powodu niezapłacenia — w dniu wymagalności zapłaty lub w jednym z dwu następujących dni powszednich. Protest stanowi nieodzowny warunek regresu wekslowego, z wyjątkiem wypadku zamieszczenia na w. klauzuli przez wystawcę lub indosanta, zwalniającej posiadacza w. od obowiązku dokonania protestu. W każdym wypadku w. musi być przedstawiony do zapłaty; przeciwne zastrzeżenie niema mocy prawnej. — W razie odmowy przyjęcia, braku zapłaty lub wdrożenia postępowania upadłościowego do majątku trasata, posiadacz w. może wykonać zwrotne poszukiwanie ( r e g r e s w e k s l o w y ) przeciw indosantom, wystawcy lub innym dłużnikom wekslowym. Prawo regresu obejmuje prawo domagania się kwoty wekslowej wraz z odsetkami, procentu prawnego, kosztów protestu i prowizji komisowej, wynoszącej 1/6 od sta od sumy wekslowej. Wobec posiadacza w., wykazującego się nieprzerwanym szeregiem indosów, wszyscy dłużnicy wekslowi, jak wystawca, przejemca, indosanci, ewent. ręczyciele odpowiadają solidarnie. Posiadacz w. może roszczeń swych dochodzić przeciw dowolnemu dłużnikowi bez potrzeby zachowania kolejności zobowiązań. Roszczenia wekslowe przeciwko akceptantowi przedawniają się w trzy lata od dnia płatności weksla. Roszczenia posiadacza w. przeciw indosantom i wystawcy przedawniają się w rok od dnia protestu. Zwrotne roszczenia indosantów między sobą i przeciw wystawcy przedawniają się w sześć miesięcy od dnia, w którym indosant wykupił w., albo w którym doręczono mu skargę. Wystawca i akceptant, których zobowiązanie wekslowe zgasło wskutek przedawnienia, są zobowiązani wobec posiadacza w., o ile z jego szkodą niesłusznie się wzbogacili. Roszczenie z tytułu niesłusznego wzbogacenia przedawnia się w trzy lata od dnia zgaśnięcia zobowiązania wekslowego. W. można wystawić w kilku jednobrzmiących egzemplarzach. Wtóropisy te umożliwiają obieg w. jeszcze przed przyjęciem ze strony akceptanta i chronią przed ewentualnym zagubieniem w. w czasie przesyłki w. od wystawcy do trasata. W. z a g i n i o n e mogą być na wniosek ostatniego posiadacza umorzone w szczególnym postępowaniu amortyzacyjnym, toczącym się w sądzie grodzkim miejsca płatności w. Na podstawie orzeczenia uznającego w. za umorzony, można wykonywać wszelkie prawa z w. S f a ł s z o w a n i e jakiegokolwiek podpisu wekslowego nie wpływa niczym na zobowiązania wekslowe dłużników, których podpis jest autentyczny. Z m i a n a t e k s t u w. po podpisaniu nie zmienia zakresu zobowiązań wekslowych, które zawsze oceniane są podług tekstu w. w chwili położenia podpisu.
Deklaracja -
oświadczenie, zeznanie. D. w sprawach podatkowych (zwana także fasją), zeznanie faktów i okoliczności, które służyć mają za podstawę wymiaru podatku (a więc wysokość i rodzaj dochodu, wielkość majątku i t. d.). Zeznanie ustne czy pisemne może być czasem wzmacniane dowodami lub przysięgą. Odmowa zeznania powoduje swobodną ocenę przez urząd podatkowy i ograniczenie środków prawnych. O istnieniu obowiązku deklarowania decydują poszczególne ustawy (n. p. ustawa o podatku dochodowym, spadkowym, obrotowym i t. d.). W obrocie handlowym żąda się deklarowania przesyłek towarowych i pocztowych pod względem zawartości i wartości; d. ta jest podstawą wymiaru cła, obliczenia frachtu przewozowego. — W dyplomacji d. nazywa się uroczyste postanowienie, powzięte przez państwa w jakiejś sprawie, tyczącej ich stosunków w przyszłości, np. deklaracja rozbrojeniowa i t. p.
Przelewy -
Rozliczenia mogą być dokonywane również za pomocą polecenia przelewu, polegającego na wydaniu polecenia swemu bankowi przez dłużnika. Polecenie zawiera zlecenie dokonania operacji bankowej przekazania środków pieniężnych z własnego rachunku bankowego na rachunek wierzyciela.
Druki skarbowe -
Również Urząd Skarbowy posiada swoiste druki, dokumenty do których zaliczyć można:
Akcje -
są papierami wartościowymi potwierdzającymi uprawnienia ich nabywcy wyrażające się w prawie do udziału w zyskach spółki akcyjnej oraz w przypadku likwidacji spółki w prawie do udziału w jej majątku, pozostałym po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli.
Obligacje -
są papierami wartościowymi, w których ich wystawca potwierdza zaciągnięcie określonej kwoty szczególnego rodzaju pożyczki, zobowiązuje się do jej zwrotu w określonym terminie oraz zobowiązuje się do zapłaty odsetek liczonych od nominalnej wartości obligacji.
Bony skarbowe -
są papierami wartościowymi zawierającymi zobowiązanie emitenta do ich wykupu po cenie nominalnej po upływie terminu na jaki zostały wyemitowane.
Urząd Skarbowy, jako instytucja państwowa posiada również druki, służące do zebrania informacji co do przychodów i rozchodów podatnika itp. Najbardziej znanymi z nich mogą być:
Deklaracje roczne PIT:
PIT - 11: informacja o uzyskanych przez podatnika dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy
PIT - 12: oświadczenie dla celów dokonania rocznego obliczenia podatku dochodowego od dochodu uzyskanego przez podatnika za rok zwany dalej „rokiem podatkowym”
PIT - 14: informacja o:
wysokości wycofanego ze spółdzielni mieszkaniowej wkładu budowlanego lub mieszkaniowego
wysokości premii mieszkaniowej dopisanej do stanu oszczędności na imiennym rachunku docelowego oszczędzania
PIT - 16A: deklaracja o wysokości składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego
PIT - 19A: deklaracja o wysokości składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od ryczałtowego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych w poszczególnych kwartałach roku podatkowego
PIT - 26R: imienna informacja roczna o przychodach podatnika i pobranym ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych
PIT - 36: zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym
PIT - 40: roczne obliczenie podatku od dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym
PIT/C: informacja o obliczeniu dochodu zwolnionego od podatku
PIT/D: informacja o odliczeniu wydatków mieszkaniowych w roku podatkowym
PIT/R: informacja o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich
Deklaracje NIP:
NIP 1 (2): Zgłoszenie identyfikacyjne, (zgłoszenie aktualizacyjne) osoby fizycznej prowadzącej samodzielnie działalność gospodarczą.
NIP 2 (2): Zgłoszenie identyfikacyjne, (zgłoszenie aktualizacyjne) osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, będącej podatnikiem lub płatnikiem.
NIP 3 (2): Zgłoszenie identyfikacyjne, (zgłoszenie aktualizacyjne) osoby fizycznej nie prowadzącej samodzielnie działalności gospodarczej.
NIP D (2): Informacja o wspólnikach spółki cywilnej, jawnej, komandytowej lub o spółkach wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej. (Załącznik do NIP-2)
Deklaracje akcyzowe AKC:
AKC 2 (2): Deklaracja dla podatku akcyzowego
AKC 2A (1): Informacja o podatku akcyzowym od wyrobów spirytusowych
AKC 2B (2): Informacja o podatku akcyzowym od wyrobów winiarskich
AKC 2/C (1): Informacja o podatku akcyzowym od piwa
AKC 2/D (1): Informacja o podatku akcyzowym od paliw silnikowych
AKC 2/E (2) A: Informacja o podatku akcyzowym od samochodów osobowych
AKC 2/F (1): informacja o podatku akcyzowym od wyrobów tytoniowych
AKC 2/G (1): Informacja o podatku akcyzowym od pozostałych wyrobów akcyzowych
Deklaracje CIT:
CIT - 2 (13): Deklaracja o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych
CIT - 2A (3): Deklaracja o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatkową grupę kapitałową - podatnika podatku dochodowego od osób prawnych
CIT - 2B (2): Deklaracja o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatkową grupę kapitałową - podatnika podatku dochodowego od osób prawnych
CIT - 2P (3): Deklaracja o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych za I półrocze roku podatkowego
CIT - 5 (6): Oświadczenie podatnika o przeznaczeniu dochodów z dywidendy lub innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych
CIT - 6 (8): Deklaracja o wysokości pobranego podatku dochodowego od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych
CIT - 7 (6): informacja o wysokości pobranego podatku od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu w zyskach osób prawnych
CIT - 8 (14): Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych - za rok podatkowy
CIT - 8A (3): Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) prze podatkową grupę kapitałową - podatnik podatku dochodowego od osób prawnych - za rok podatkowy
CIT - 8B (3): Zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) prze podatkową grupę kapitałową - podatnik podatku dochodowego od osób prawnych - za rok podatkowy
CIT 8/O (1): Informacja o odliczeniach od dochodu i od podatku oraz o dochodach wolnych i zwolnionych od podatku
CIT - 9 (4): deklaracja o wysokości zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów uzyskanych od zagranicznych zleceniodawców za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w porcie polskim przez zagraniczne przedsiębiorstwo żeglugi handlowej
CIT - 10 (4): Deklaracja o wysokości pobranego zryczałtowanego podatku dochodowego od zagranicznych osób prawnych, nie mających siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej polskiej
CIT - 11 (1): Deklaracja o wysokości podatku dochodowego od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w oświadczeniu CIT-5
Deklaracje pozostałe:
IFT - 1: Informacja o wysokości przychodu (dochodu) i pobranego zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych nie mających w Polsce miejsca zamieszkania lub siedziby
IFT - 2: Informacja o wysokości przychodu (dochodu) i pobranego zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych nie mających w Polsce siedziby
SD 1 A4: Deklaracja o należnościach wpłaconych przez notariusza
SD 1 A5: Deklaracja o należnościach wpłaconych przez notariusza
ORD - H: Oświadczenie o posiadanych nieruchomościach i przysługujących prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem hipoteki przymusowej
ORD - TK: Informacja o zdarzeniach mogących mieć wpływ na powstanie obowiązku podatkowego lub wysokość zobowiązania podatkowego innych osób
ORD - U: Informacja o umowach zawartych z nierezydentami
TYT - 1: Tytuł wykonawczy
TYT - 1Z: Tytuł wykonawczy - egzemplarz przeznaczony dla zobowiązanego
ZZ - 1: Zarządzenie zabezpieczenia
Czynności cywilnoprawne:
PCC - 1: deklaracja w sprawie podatku od czynności cywilno prawnych
PCC - 1A: informacja o pozostałych stronach czynności cywilno prawnych
PCC - 2 A5: Deklaracja o należnościach wpłaconych przez płatnika
PCC - 2 A4: Deklaracja o należnościach wpłaconych przez płatnika
Deklaracje, oświadczenia:
PIT 2 (1/A): oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych
PIT 2A (1/3403): oświadczenie osoby otrzymującej rentę lub emeryturę z zagranicy (osoby otrzymujące stypendium) dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych
PIT 2B (1/3403): oświadczenie osoby tymczasowo aresztowanej lub skazanej dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych
PIT - 2C: osoby otrzymujące stypendium, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
PIT - 3 (1/3403): oświadczenie osoby otrzymującej zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego (przez okres pełnego miesiąca kalendarzowego) dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych
PIT - 12 (1/3402A): oświadczenie dla celów dokonania obliczania podatku dochodowego od dochodu uzyskanego przez podatnika za rok, zwany dalej "rokiem podatkowym"
Deklaracje WZP:
WZP - 1K: deklaracja o wysokości zysku (straty) osiągniętego przez przedsiębiorstwo państwowe i o wpłatach z zysku
Deklaracje POG:
POG - 1A: Deklaracja na podatek od gier
Deklaracje, zgłoszenia VAT:
VAT - 7: deklaracja dla podatku od towarów i usług
VAT - 7R: kwartalna deklaracja dla podatku od towarów i usług w zakresie działalności rolniczej
VAT - R: zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług oraz od podatku akcyzowego
VAT - Z: zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym
Wszystkie powyżej wymienione druki skarbowe, bankowe czy obrotu wewnętrznego w firmie to tylko część dokumentów używanych przez urząd skarbowy.
Przy bardzo dużej ilości druków, dokumentów obrotu gospodarczego nie sposób wymienić i opisać wszystkie, istniejące i używane w gospodarce.
- Podstawy Księgowości - Jerzy Szwajor
Podstawy Księgowości - Jerzy Szwajor
Rachunkowość - Teresa Kiziukiweicz
Rachunkowość - Teresa Kiziukiewicz
Encyklopedia Rachunkowości - Mieczysław Klimas
Encyklopedia Rachunkowości - Mieczysław Klimas
Podstawy Księgowości - Jerzy Szwajor
Podstawy Księgowości - Jerzy Szwajor
Podstawy Księgowości - Jerzy Szwajor
Encyklopedia Rachunkowości - M. Klimas
Podstawy Księgowości - J. Szwajor
Encyklopedia Powszechna
Encyklopedia Rachunkowości - M. Klimas
Podstawy Księgowości - J. Szwajor
Podstawy Księgowości - J. Szwajor
Podstawy Księgowości - J. Szwajor
Encyklopedia Powszechna
Podstawy Księgowości - J. Szwajor
Encyklopedia Rachunkowości - M. Klimas
Encyklopedia Rachunkowości - M. Klimas
Encyklopedia Rachunkowości - M. Klimas
Miesięcznik CHIP (kwiecień 2002)
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
witryna: www.pit.pl
17