Wydział Rehabilitacji AWF w Krakowie
Katedra Fizjoterapii
Zakład Medycyny Fizykalnej i Odnowy Biologicznej
PLAN REALIZACJI PRZEDMIOTU: FIZYKOTERAPIA
Dla studentów kierunku Fizjoterapia, studiów I stopnia, rok I i II, semestr 2 i 3.
CELE NAUCZANIA
Przygotowanie studenta do prowadzenia leczenia bodźcami fizykalnymi, poprzez wykształcenie:
umiejętności nawiązania kontaktu, prowadzenia rozmowy, podmiotowego traktowania pacjenta,
umiejętności rozumienia specyfiki leczenia za pomocą bodźców fizykalnych,
umiejętności nakreślenia planu i celu rehabilitacji z wykorzystaniem fizykoterapii w celu osiągnięcia jak najlepszej poprawy stanu funkcjonalnego pacjenta
prawidłowego wykonywania zabiegów fizykalnych,
umiejętności prawidłowego doboru zabiegów fizykoterapeutycznych i dostosowania ich dawki w zależności od rodzaju i stadium schorzenia,
umiejętności oceny skuteczności terapii fizykalnej,
umiejętności korygowania planu terapii fizykalnej,
umiejętności prowadzenia dokumentacji medycznej,
umiejętności współpracy w zespole rehabilitacyjnym,
umiejętności bezpiecznego wykorzystania sprzętu i urządzeń do fizykoterapii
Zapoznanie studentów z istotą reakcji organizmu człowieka na różne bodźce fizykalne. Wyjaśnienie mechanizmów adaptacji organizmu na bodźce fizykalne w stanie zdrowia i choroby.
Wyjaśnienie klinicznych podstaw wskazań i przeciwwskazań do wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych.
ZAGADNIENIA, KTÓRYCH ZNAJOMOŚĆ JEST WYMAGANA PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ
Zaliczone szkolenie BHP z 1 semestru,
Anatomia i fizjologia człowieka, a w szczególności:
fizjologia układu nerwowego, naczyniowego i oddechowego,
anatomia funkcjonalna i topograficzna narządu ruchu,
fizjologiczne właściwości tkanek,
bioelektryczność żywej komórki,
termoregulacja,
ból i poziomy jego modulacji.
Podstawy chemii, fizyki i patofizjologii.
UMIEJĘTNOŚCI FIZJOTERAPEUTYCZNE WYMAGANE PRZED PRZYSTAPIENIEM DO ZAJĘĆ
przeprowadzenie wywiadu terapeutycznego z pacjentem,
umiejętność oceny stanu psycho-emocjonalnego pacjenta,
umiejętność oceny reakcji pacjenta na zastosowane bodźce fizykalne.
LITERATURA OBOWIĄZKOWA
Mika T., Kasprzak W.: Fizykoterapia. Wyd. 4. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa. 2006.
Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia z elementami klinicznymi. Tom I i II Wyd. 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
Robertson V., Ward A., Low J., Reed A.: Fizykoterapia. Aspekty kliniczne i biofizyczne. Wyd. I polskie. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009.
LITERATURA ZALECANA
Podręczniki
Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia. Wyd. 2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
Franka A.: Nowoczesna elektroterapia. Śląska Akademia Medyczna, Katowice 2001.
Kahn J.: Elektroterapia - Zasady i zastosowanie. Wydanie 2. PZWL Warszawa 2002.
Kasprzak W., Mańkowska A.: Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Wyd. 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna. PZWL. Warszawa. 2005.
Knoch H.G. Knauth K.: Leczenie Ultradźwiękami. PZWL. Warszawa. 1984.
Kwaśniewska Błaszczyk M., Straburzyński G.: Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach i gabinetach fizykoterapii. Instytut Medycyny Uzdrowiskowej, Poznań 1992.
Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2003.
Łazowski J.: Podstawy fizykoterapii. Wydawnictwo AWF, Wrocław 2002.
Nowotny J: Podstawy fizjoterapii. Część 2 - podstawy metodyczne i technika wykonywania niektórych zabiegów. Wydanie 4. Wydawnictwo Kasper, Kraków 2004.
Orzech J.: Rozwój koncepcji, technik i metod fizjoterapii. Wydawnictwo „Sport i Rehabilitacja”, Tarnów 2001.
Sieroń A., Cieślar G., Adamek M.: Magnetoterapia i laseroterapia. Wydanie II. Śląska Akademia Medyczna, Katowice 1994.
Sieroń A., Cieślar G.: Zastosowanie zimna w medycynie - kriochirurgia i krioterapia. Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2003.
Straburzyński G. Księga Przyrodolecznictwa. PZWL. Warszawa. 1997.
Zagrobelny Z.: Krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2003
Czasopisma
Balneologia Polska - kwartalnik Polskiego Towarzystwa Balneologii, Bioklimatologii i Medycyny Fizykalnej.
Fizjoterapia - kwartalnik PTF. Wydawca: Zarząd Oddziału Dolnośląskiego PTF, Wrocław.
Fizjoterapia Polska - organ PTF. Wydawca: Wiesław Tomaszewski, Agencja Wydawnicza MEDISPORTPRES, Warszawa.
Medicina Sportiva - kwartalnik. Wydawca: Medicina Sportiva s.c., Kraków.
Medycyna Fizykalna, Lasery, Komputery. (Red.: Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN), Wydawca: EOS Centrum Edukacyjno-Naukowe, Wrocław.
Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja. Agencja Wydawnicza MEDISPORTPRES, Warszawa.
Postępy Rehabilitacji - kwartalnik Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji.
Rehabilitacja Medyczna - kwartalnik. Wydawca: Rehabilitacja Medyczna, Janusz Bromboszcz, Kraków.
PLAN I ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia obejmują 28 godzin wykładów (w semestrze 2: 15 godzin, w semestrze 3: 13 godzin); 84 godziny ćwiczeń seminaryjnych (w semestrze 2: 45 godzin (15 x 3 godz.), w semestrze 3: 39 godzin (13 x 3 godz.)) i 11 godzin pracy własnej studenta. Nauczanie kończone jest egzaminem z wiedzy teoretycznej w formie pisemnej i z umiejętności praktycznych. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń.
Wykłady - 2 semestr
Miejsce prowadzenia wykładów: AWF - al. Jana Pawła II 78 sala C, poniedziałek (parzyste tygodnie dydaktyczne) godz. 17.45-19.15.
Cel fizykoterapii. Podstawy deontologii. Zespół terapeutyczny, miejsce i rola fizjoterapeuty. Podstawy fizykoterapii: fizykoterapia jako metoda wywoływania odpowiedzi na bodźce fizykalne. Mechanizmy adaptacji na bodźce fizykalne w stanie zdrowia i choroby. Budowa i funkcja tkanki skórnej. (2 godziny)
Termoregulacja jako odpowiedź na bodźce fizykalne. Zabiegi ciepłolecznicze, rodzaje zabiegów, zasady doboru, wskazania i przeciwwskazania. Sauna, wskazania i przeciwwskazania. Pożądane i niepożądane objawy. Rzeczywista wartość bodźcowa sauny. (2 godziny)
Zabiegi krioterapeutyczne (zabiegi miejscowe i ogólne. Rodzaje zabiegów, zasady doboru, wskazania i przeciwwskazania. (1 godzina)
Hydroterapia. Właściwości wody. Rodzaje zabiegów. (1 godzina)
Światłolecznictwo, wskazania i przeciwwskazania. Efekt biologiczny podczerwieni i nadfioletu. Dawkowanie promieni UV. Zagrożenia podczas zabiegów światłoleczniczych. Światło spolaryzowane: laser i piler. Wskazania, zasady postępowania i ograniczenia w zabiegach fizykoterapeutycznych. (2 godziny)
Ultradźwięki, zastosowanie w zabiegach fizykoterapeutycznych. Korzyści i zagrożenia. (1 godzina)
Zabiegi fizykoterapeutyczne z wykorzystaniem pola elektromagnetycznego (pole magnetyczne niskiej częstotliwości i diatermia). (2 godziny)
Elektroterapia- wprowadzenie, działanie biologiczne, fizyczne podstawy elektryczności. Rodzaje prądów stosowanych w elektrolecznictwie. Ogólne p/wskazania do elektrolecznictwa. Prąd stały: działanie na organizm, dawkowanie, galwanizacja, kąpiele elektryczno-wodne, jonoforeza (2godz).
Zaliczenie. (1godz)
Wykłady 3 semestr
Miejsce i czas prowadzenia wykładów: AWF - al. Jana Pawła II 78
Elektroterapia-prądy diadynamiczne, prądy Traberta. (2 godz. - dr Katarzyna Chojak-Fijałka)
Elektroterapia. Zastosowanie prądów do elektrodiagnostyki. Metody jakościowe i ilościowe (2 godziny dr Katarzyna Chojak-Fijałka)
Elektroterapia. Elektrostymulacja mięśni zdrowych i chorych. (2 godziny - dr Katarzyna Chojak-Fijałka)
Elektroterapia. Prądy interferencyjne. (2 godziny - dr Katarzyna Chojak-Fijałka)
Elektroterapia. Problematyka bólu. Działanie przeciwbólowe prądów. Prądy typu TENS. (2 godziny) - dr Grzegorz Głąb
Dobór zabiegów fizykalnych do konkretnej jednostki chorobowej. (2 godziny - dr Grzegorz Głąb)
Zaliczenie wykładów. (1 godzina) dr Katarzyna Chojak-Fijałka
Ćwiczenia
Program ćwiczeń dotyczy grup seminaryjnych.
Miejsce prowadzenia ćwiczeń: Zakład Fizykoterapii, ul. Rogozińskiego 12, 31-559 Kraków
Rok I - semestr 2
Ćwiczenia nr 1 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Przepisy BHP (zaliczone szkolenie BHP z 1 semestru).
Problematyka ćwiczeń: Sprawy organizacyjne. Przedstawienie literatury. Podstawowe zasady i przepisy BHP w gabinecie fizykoterapii. Komfort cieplny. Wentylacja w zakładach i gabinetach fizykoterapii. Oświetlenie pomieszczeń. Wyposażenie i organizacja stanowisk zabiegowych. Sprzęt do zabiegów fizykoterapeutycznych i zagrożenia wynikające z ich obsługi. Oznakowanie gabinetu fizykoterapii. Przygotowanie stanowiska pracy. Pozycje pacjenta i terapeuty (ergonomia pracy) podczas wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych. Elementy zbierania wywiadu i badania pacjenta pod kątem wykonywanych zabiegów. Podstawowe przeciwwskazania do fizykoterapii.
Nabyte umiejętności:
interpretacja zasad BHP w pracowni fizykoterapii,
przygotowanie stanowiska pracy,
przygotowanie pacjenta do zabiegu,
przeprowadzanie wywiadu chorobowego pod kątem fizykoterapii,
badanie pacjenta pod kątem wykonywanych zabiegów.
Ćwiczenia nr 2 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Termoregulacja człowieka: podstawy neurofizjologiczne (receptory, drogi i ośrodki oraz efektory układu termoregulacji), mechanizmy i drogi wymiany ciepła, termoregulacja fizyczna i chemiczna. Podstawowe wiadomości na temat budowy i funkcji układu krążenia oraz narządu ruchu.
Problematyka ćwiczeń: Ciepłolecznictwo - zabiegi miejscowe: Wpływ ciepła na organizm - odczyn miejscowy. Zabiegi cieplne miejscowe z użyciem: parafiny, lignoparafiny, fango, termoforu, woreczków żelowych. Właściwości termiczne i lecznicze substancji używanych do miejscowych zabiegów cieplnych Parafina: jej właściwości, zabiegi z użyciem parafiny (okłady, zawijania, kąpiele miejscowe, „rękawiczki” i „skarpetki”), metodyka wykonywania zabiegów, technika stosowania na różne okolice ciała, bezpieczeństwo i higiena pracy. Wskazania i przeciwwskazania do miejscowych zabiegów cieplnych.
Nabyte umiejętności:
wykonywanie miejscowych zabiegów fizykalnych przy pomocy lignoparafiny, okładów żelowych, termoforu na różne okolice ciała,
ocena reakcji pacjenta na ciepło miejscowe,
planowanie i nadzór miejscowych zabiegów cieplnych.
Ćwiczenia nr 3 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Termoregulacja człowieka: podstawy neurofizjologiczne (receptory, drogi i ośrodki oraz efektory układu termoregulacji), mechanizmy i drogi wymiany ciepła, termoregulacja fizyczna i chemiczna. Podstawowe wiadomości na temat budowy i funkcji układów: krążenia, oddechowego, hormonalnego, narządu ruchu.
Problematyka ćwiczeń: Ciepłolecznictwo - zabiegi ogólne: Sucha sauna fińska, łaźnia rzymska. Sauna: budowa, cechy środowiska panującego w saunie, metodyka i zasady korzystania z sauny, wpływ sauny na organizm (układ termoregulacji, gospodarkę wodno-elektrolitową, układ krążenia, układ hormonalny, metabolizm, układ oddechowy, narząd ruchu, wydolność fizyczną). Pomiar i rejestracja parametrów układu krążenia (wartości częstości skurczów serca i ciśnienia tętniczego przed, w trakcie i po zakończeniu zabiegu) oraz masy ciała (przed i po zakończeniu zabiegu): interpretacja wyników. Wskazania i przeciwwskazania oraz ograniczenia stosowania ogólnych zabiegów cieplnych.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe i bezpieczne przeprowadzenie zabiegu sauny fińskiej,
oceny i interpretacji reakcji układu krążenia na zabieg sauny,
ocena reakcji pacjenta w saunie,
planowanie i nadzór zabiegu sauny.
Ćwiczenia nr 4 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Termoregulacja człowieka: podstawy neurofizjologiczne (receptory, drogi i ośrodki oraz efektory układu termoregulacji), mechanizmy i drogi wymiany ciepła, termoregulacja fizyczna i chemiczna. Podstawowe wiadomości na temat budowy i funkcji układu krążenia oraz narządu ruchu.
Problematyka ćwiczeń: Schładzanie i kriostymulacja: podstawy fizjologiczne krioterapii, sposoby miejscowego schładzania (zimne okłady, zimne powietrze, spray, dwutlenek węgla, opary ciekłego azotu), metodyka i przebieg zabiegów, zastosowanie krioterapii w rehabilitacji i odnowie biologicznej sportowców, przeciwwskazania do zabiegów. Zasada PRICE MM.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe przeprowadzenie zabiegu krioterapii miejscowej przy pomocy oparów ciekłego azotu,
prawidłowe wykonanie zabiegów schładzania przy użyciu okładów i spray-ów
prawidłowe zastosowanie zasady PRICE,
ocena i interpretacja reakcji układu krążenia na schładzanie i zabiegi kriostymulujące,
ocena reakcji pacjenta na schładzanie i kriostymuluację,
planowanie i nadzór schładzania i kriostymulacji.
Ćwiczenia nr 5 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości ogólne z fizyki: pojęcie fali elektromagnetycznej i jej podstawowe parametry: długość, częstotliwość, amplituda. Zjawiska zachodzące na granicy dwóch ośrodków: odbicie, załamanie, pochłonięcie, rozpraszanie, przenikanie, ugięcie. Podział promieniowania elektromagnetycznego ze względu na długość i częstotliwość fali. Podstawowe prawa: Stefana-Boltzmana, Viena, Grotthusa-Drapera, Lamberta.
Problematyka ćwiczeń: Światłolecznictwo - światło widzialne, podczerwone, światło nadfioletowe: Światło widzialne: podstawowe kolory, wpływ światła widzialnego na organizm, wykorzystanie poszczególnych barw światła w terapii. Promieniowanie podczerwone (IR): podział i głębokość wnikania w tkanki organizmu w zależności od długość fali. Wpływ promieniowania podczerwonego na organizm - działanie miejscowe (rumień cieplny i jego cechy) oraz ogólne. Terapeutyczne promienniki podczerwieni. Metodyka zabiegów i warunki bezpiecznej pracy. Wskazania i przeciwwskazania do zabiegów z użyciem promieniowania podczerwonego (wskazania do zastosowania filtra niebieskiego lub czerwonego).
Nabyte umiejętności:
prawidłowe przeprowadzenie zabiegów z użyciem światła IR,
właściwe zastosowanie filtrów podczas terapii IR w zależności od okresu choroby,
ocena reakcji pacjenta na IR,
planowanie i nadzór zabiegów światłoleczniczych.
Ćwiczenia nr 6- 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości ogólne z fizyki: pojęcie fali elektromagnetycznej i jej podstawowe parametry: długość, częstotliwość, amplituda. Zjawiska zachodzące na granicy dwóch ośrodków: odbicie, załamanie, pochłonięcie, rozpraszanie, przenikanie, ugięcie. Podział promieniowania elektromagnetycznego ze względu na długość i częstotliwość fali. Podstawowe prawa: Stefana-Boltzmana, Viena, Grotthusa-Drapera, Lamberta.
Problematyka ćwiczeń: Promieniowanie ultrafioletowe (UV): podział i głębokość wnikania w tkanki organizmu w zależności od długość fali, wpływ na organizm (rumień fotochemiczny, tworzenie pigmentu, wytwarzanie witaminy D3, działanie wiruso- i bakteriobójcze, działanie przeciwbólowe, wpływ na metabolizm, układ hormonalny, układ krążenia, układ krwiotwórczy, układ immunologiczny, wydolność organizmu, działanie rakotwórcze), metodyka zabiegów miejscowych i ogólnych, zasady dawkowania promieniowania UV u dorosłych i u dzieci, określanie dawki progowej UV, warunki bezpiecznej pracy, wskazania i przeciwwskazania do zabiegów z użyciem promieniowania nadfioletowego.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe przeprowadzenie zabiegów z użyciem światła UV,
określenia progowej i wymaganej dawki promieniowania UV,
ocena reakcji pacjenta na UV.
planowanie i nadzór zabiegów światłoleczniczych.
Ćwiczenia nr 7 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości ogólne z fizyki: pojęcie fali elektromagnetycznej i jej podstawowe parametry: długość, częstotliwość, amplituda. Zjawiska zachodzące na granicy dwóch ośrodków: odbicie, załamanie, pochłonięcie, rozpraszanie, przenikanie, ugięcie.
Problematyka ćwiczeń: Laseroterapia: zasada wytwarzania wiązki światła laserowego, cechy światła laserowego, zasady bezpiecznej pracy z laserem terapeutycznym, wielkości fizyczne wiązki promieniowania laserowego, biologiczne efekty oddziaływania światła laserowego na poziomie komórki i tkanki, metodyka zabiegów, lecznicze wykorzystanie biostymulacji laserowej, przeciwwskazania do laseroterapii.
Kolokwium - zaliczenie treści ćwiczeń nr 1-6 (sprawdzenie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych)
Nabyte umiejętności:
prawidłowe przeprowadzenie zabiegów z użyciem światła laserowego
zachowanie szczególnej ostrożności podczas wykonywania laseroterapii,
planowanie i nadzór laseroterapii.
Ćwiczenia nr 8 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Cechy wody wykorzystywane w rehabilitacji. Podstawowe wiadomości na temat budowy i funkcji oddechowego. Referat z wybranej kąpieli leczniczej.
Problematyka ćwiczeń: Hydroterapia: podział zabiegów hydroterapeutycznych, wpływ zabiegów wodoleczniczych na ustrój, wybrane zabiegi wodolecznicze (kąpiele, kąpiele wirowe, natrysk, natrysk biczowy, natrysk podwodny): metodyka zabiegów. Zasady BHP. Wskazania i przeciwwskazania do zabiegów.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe wykonywanie podwodnego natrysku biczowego z właściwym dostosowaniem siły bodźca,
planowanie i nadzór hydroterapii.
Ćwiczenia nr 9 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Podstawowe wiadomości z fizyki na temat fali mechanicznej (dźwiękowej), podział fal dźwiękowych (infradźwięki, dźwięki słyszalne, ultradźwięki).
Problematyka ćwiczeń: Ultradźwięki: podstawowe pojęcia: dźwięk, fala ultradźwiękowa, pole dźwiękowe, efektywna powierzchnia promieniowania głowicy (ERA). Prawo Arnolda-Schultza. Jednostki fali ultradźwiękowej: moc, intensywność, moc całkowita, moc efektywna, częstotliwość fali. Absorbcja ultradźwięków przez tkanki, współczynnik absorpcji, głębokość połówkowa, głębokość penetracji. Zjawisko odbicia fali ultradźwiękowej. Wpływ ultradźwięków na organizm: działanie termiczne i nietermiczne. Efekty tkankowe działania ultradźwięków. Metodyka wykonywania zabiegów przy użyciu żelu sprzęgającego i w środowisku wodnym. Wskazania i przeciwwskazania do stosowania terapii ultradźwiękowej. Fonoforeza: leki używane do zabiegów i wskazania do ich zastosowania. Przeciwwskazania do stosowania ultradźwięków.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe wykonanie terapii ultradźwiękowej z dostosowaniem intensywności bodźca w zależności od okresu choroby,
prawidłowe wykonanie fonoforezy,
planowanie i nadzór terapii ultradźwiękowej
Ćwiczenia nr 10 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Podstawowe wiadomości z fizyki na temat pola magnetycznego.
Problematyka ćwiczeń: Pole magnetyczne niskiej częstotliwości: podstawy teoretyczne, parametry charakteryzujące pole, efekty biologiczne. Magnetoterapia i magnetostymulacja: wpływ na organizm, metodyka zabiegów, zasady BHP, wskazania i przeciwwskazania do zabiegów.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe wykonanie magnetoterapii z dostosowaniem intensywności bodźca w zależności od okresu choroby,
planowanie i nadzór magnetoterapii.
Ćwiczenia nr 11 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Pole elektromagnetyczne wielkiej częstości: systematyka prądów wielkiej częstotliwości, zasady wytwarzania i podstawy fizyczne działanie pól elektromagnetycznych wielkiej częstotliwości. Wpływ ciepła na organizm.
Problematyka ćwiczeń: Diatermia krótkofalowa (metoda kondensatorowa i indukcyjna) i mikrofalowa. Wpływ pól elektromagnetycznych wielkiej częstości na organizm: działanie termiczne i nietermiczne (efekty tkankowe działania diatermii). Metodyka wykonywania zabiegów. Wskazania i przeciwwskazania do zabiegów z diatermii. Zasady BHP.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe wykonanie diatermii z dostosowaniem intensywności bodźca w zależności od okresu choroby,
planowanie i nadzór zabiegów diatermii.
Ćwiczenia nr 12 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości z ćwiczeń nr 1-11. Podstawowe wiadomości dotyczące prądu i jego parametrów. Bioelektryczność żywej komórki.
Problematyka ćwiczeń: Kolokwium zaliczenie treści ćwiczeń nr 1-11. Wstęp do elektroterapii. Charakterystyka prądów stosowanych w elektroterapii. Zapoznanie się z urządzeniami do elektroterapii. BHP w elektroterapii. Prąd stały - galwanizacja: działanie prądu stałego na organizm, mechanizmy elektrokinetycznego działania prądu stałego, lokalne zmiany pod wpływem prądu stałego, podział galwanizacji (anodowa, katodowa, podłużna, poprzeczna), metodyka zabiegów, wskazania i przeciwwskazania.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe wykonanie galwanizacji,
ocena prawidłowej reakcji pacjenta na prąd galwaniczny,
planowanie i nadzór przy zabiegu galwanizacji.
Ćwiczenia nr 13 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Podstawowe wiadomości na temat prądu stałego. Anatomia i funkcja układu krążenia. Bioelektryczność żywej komórki.
Problematyka ćwiczeń: Jonoforeza: podstawy fizykochemiczne, podstawowe leki używane do zabiegów - wskazania i przeciwwskazania. do jonoforezy. Kąpiele elektryczno-wodne częściowe i całkowite: wpływ na organizm, metodyka zabiegów, wskazania i przeciwwskazania.
Nabyte umiejętności:
prawidłowe wykonanie jonoforezy,
prawidłowe wykonanie zabiegu oraz oceny prawidłowej reakcji pacjenta w kąpieli elektryczno-wodnej czterokomorowej,
planowanie i nadzór przy jonoforezie i kąpielach elektryczno-wodnych.
Ćwiczenia nr 14 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: BHP w elektroterapii. Podstawowe wiadomości na temat prądów impulsowych.
Problematyka ćwiczeń: Prądy diadynamiczne: podział, działanie na tkanki poszczególnych prądów (DF, MF, CP, LP, RS, MM), metodyka zabiegów, wskazania i przeciwwskazania do prądów diadynamicznych.
Nabyte umiejętności:
dobór odpowiedniego rodzaju prądu DD lub sekwencji prądów DD do problemu klinicznego (działanie przeciwbólowe, przekrwienie, zmniejszające/zwiększające napięcie mięśniowe, elektrostymulacja mięśni)
prawidłowe wykonanie zabiegów z użyciem prądów diadynamicznych,
ocena prawidłowej reakcji pacjenta na prądy diadynamiczne,
planowanie i nadzór przy zabiegach z użyciem prądów diadynamicznych.
Ćwiczenia nr 15 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości z ćwiczeń nr 1 - 14.
Problematyka ćwiczeń: Zastosowanie poznanych czynników fizykalnych w wybranych jednostkach chorobowych. Łączenie bodźców fizykalnych w terapii danego schorzenia. Dawkowanie bodźców fizykalnych w zależności od stanu, wieku czy płci pacjenta.
Zaliczenie semestru - (sprawdzenie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych)
Nabyte umiejętności:
dobór czynników fizykalnych i ich dawki do określonej jednostki chorobowej, okresu choroby, wieku i płci pacjenta
określenie planu leczenia fizykalnego w konkretnym przypadku
Rok II- semestr 3
Ćwiczenia nr 1 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości z poprzedniego semestru.
Problematyka ćwiczeń: Powtórzenie wiadomości z pierwszego semestru. Zastosowanie poznanych czynników fizykalnych w wybranych jednostkach chorobowych.
Nabyte umiejętności:
dobór czynników fizykalnych i ich dawki do określonej jednostki chorobowej, okresu choroby, wieku i płci pacjenta
określenie planu leczenia fizykalnego w konkretnym przypadku
Ćwiczenia nr 2 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Unerwienie segmentarne ciała.
Problematyka ćwiczeń: Prąd Träberta (2/5, Ultra Reiz): parametry prądu, efekty powstające w tkankach, środki ostrożności w czasie wykonywania zabiegów, sposoby aplikacji (metoda lokalna i segmentarna), metodyka zabiegów, wskazania i przeciwwskazania.
Nabyte umiejętności:
ocena zmian patologicznych w segmentach
prawidłowe wykonywanie zabiegów z użyciem prądów Träberta metodą miejscową i segmentarną,
oceny prawidłowej reakcji pacjenta na prądy Träberta,
planowanie i nadzór przy zabiegach z użyciem prądów Träberta.
Ćwiczenia nr 3 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Topograficzna anatomia i fizjologia mięśni szkieletowych.
Problematyka ćwiczeń: Elektrodiagnostyka nerwów i mięśni. Podstawy fizjologiczne elektrodiagnostyki. Metody jakościowe: wzór Erba, prawo skurczu Erba. Reakcje nerwów i mięśni na różne rodzaje prądów. Zmiany pobudliwości zachodzące w częściowym i całkowitym odczynie zwyrodnienia.
Nabyte umiejętności:
wykonanie elektrodiagnostyki jakościowej,
wykorzystania informacji z elektrodiagnostyki w praktyce
Ćwiczenia nr 4 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Topograficzna anatomia i fizjologia mięśni szkieletowych. Umiejętność szukania punktów motorycznych.
Problematyka ćwiczeń: Elektrodiagnostyka nerwów i mięśni. Podstawy fizjologiczne elektrodiagnostyki. Metody ilościowe: wyznaczanie reobazy, chronaksji, czasu użytecznego, krzywej I/t, współczynnika akomodacji oraz ilorazu akomodacji. Przebieg krzywej I/t dla mięśni prawidłowo unerwionych, częściowo odnerwionych i całkowicie odnerwionych.
Nabyte umiejętności:
wykonanie elektrodiagnostyki ilościowej,
interpretacja krzywej I/t,
wykorzystania informacji z elektrodiagnostyki w praktyce (wybór odpowiedniego rodzaju prądu i dawki)
Ćwiczenia nr 5 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Topograficzna anatomia i fizjologia mięśni szkieletowych.
Problematyka ćwiczeń: Metody elektrostymulacji nerwów i mięśni. Prąd impulsowy w kształcie prostokąta, trójkąta (w tym prąd faradyczny i neofaradyczny), prądy diadynamiczne RS i MM, prądy typu TENS: parametry prądu, wskazania i przeciwwskazania, metodyka wykonywania zabiegów. Podstawowe zasady elektrostymulacji mięśni odnerwionych, zmiany w czasie odnerwienia, czynniki wpływające na reinerwację, zastosowanie w elektrostymulacji mięśni gładkich. Punkty stymulacji bezpośrednie i pośrednie. Metoda jedno- i dwuelektrodowa.
Nabyte umiejętności:
stymulowania mięśni metodą jedno- i dwuelektrodową,
oceny prawidłowej reakcji mięśni na wybrane prądy,
planowanie i nadzór przy elektrostymulacji mięśni.
Ćwiczenia nr 6 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Topograficzna anatomia i fizjologia mięśni szkieletowych.
Problematyka ćwiczeń: Elektrostymulacja mięśni zdrowych cd. Prądy falujące średniej częstotliwości (prąd Surge Current MF 4000Hz i Prądy Kotz,a 2500 Hz): parametry prądów, wskazania i p/wskazania do zastosowania, metodyka zabiegów.
Nabyte umiejętności:
stymulowania mięśni metodą jedno- i dwuelektrodową przy użyciu prądów: falujących średniej częstotliwości,
oceny prawidłowej reakcji mięśni na elektrosymulację,
planowanie i nadzór elektrostymulacji mięśni.
Ćwiczenia nr 7 i 8 - 2 x 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Podstawowe wiadomości na temat prądu zmiennego.
Problematyka ćwiczeń: Prądy interferencyjne: klasyczna interferencja wg Nemeca, modulowane metody czteropolowe (Isoplanar Vector, Dipol Vector) oraz metoda dwupolowa, parametry prądów, wpływ na organizm, wskazania i przeciwwskazania. Metodyka zabiegów.
Nabyte umiejętności:
prawidłowego wykonywania elektroterapii przy pomocy klasycznej interferencji wg Nemeca, modulowanych metod czteropolowych: Isoplanar Vector, Dipol Vector oraz metody dwupolowej z dostosowaniem parametrów w zależności od celów leczenia i okresu choroby,
planowanie i nadzór przy zabiegu z zastosowaniem prądów interferencyjnych.
Ćwiczenia nr 9 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Patofizjologia bólu: drogi przewodzenia i mechanizmy hamowania bólu na poziomie odwodowym, CUN).
Problematyka ćwiczeń: TENS - przezskórna elektryczna stymulacja nerwów: podział i parametry prądów, mechanizm działania na różnych poziomach modulowania informacji bólowej, przygotowanie pacjenta do zabiegu (wywiad, skala VAS), dobór rodzaju prądu w zależności od oceny dolegliwości bólowych przez pacjenta, metodyka zabieg, wskazania i przeciwwskazania.
Nabyte umiejętności:
wykorzystania skali VAS dla oceny dolegliwości bólowych,
prawidłowego wyboru TENS i wykonywania zabiegów z dostosowaniem parametrów w zależności od nasilenia dolegliwości bólowych,
planowanie i nadzór przy zabiegach przy pomocy TENS.
Ćwiczenia nr 10 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Elektroterapia.
Problematyka ćwiczeń: Kolokwium - zaliczenie dotychczasowych form elektroterapii. Powtórka materiału z 3 semestru
Nabyte umiejętności:
prawidłowy dobór zabiegów z zakresu elektroterapii do jednostki chorobowej
opracowywanie planu terapii
dobór dawek w zależności od stadium choroby, wieku, płci właściwości osobniczych
Ćwiczenia nr 11 i 12 - 2 x 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości z ćwiczeń z 2 i 3 semestru.
Problematyka ćwiczeń: Zastosowanie poznanych metod fizykoterapeutycznych w różnych schorzeniach. Dobór metod w zależności od stadium choroby i aktualności symptomów. Referaty studentów.
Nabyte umiejętności:
wykorzystania poznanych metod fizykoterapeutycznych w różnych schorzeniach.
prawidłowego doboru metod w zależności od stadium choroby i aktualności symptomów.
Ćwiczenia nr 13 - 3 godz.
Wymagana znajomość zagadnień: Wiadomości z ćwiczeń z 2 i 3 semestru.
Problematyka ćwiczeń: Zaliczenie praktyczne i teoretyczne treści ćwiczeń. Dopuszczenie do egzaminu.
Podstawą do zaliczenia ćwiczeń są:
obecność na wszystkich zajęciach, ewentualnie dopuszczona jest usprawiedliwiona, odpracowana i zaliczona teoretycznie nieobecność,
wykazanie przygotowania do ćwiczeń,
wykazanie praktycznych umiejętności prowadzenia terapii z użyciem sprzętu fizykoterapeutycznego,
właściwe podejście i szacunek dla pacjenta.
Wymagane pomoce do ćwiczeń: posiadanie prześcieradła lub dużego ręcznika kąpielowego, zegarek z sekundnikiem lub stoper.
Wymagany ubiór na ćwiczenia kliniczne
krótkie spodenki i koszulka,
miękkie i czyste obuwie.
Do indeksu należy wpisać:
- ćwiczenia: Fizykoterapia - odpowiednio prowadzących ćwiczenia w grupach seminaryjnych: AB -mgr Paulina Aleksander, CD - mgr Anna Andrzejczak, EF - mgr Urszula Chrabota, GH, ŁM, NO PR - dr Katarzyna Chojak-Fijałka, IJ, KL - dr Grzegorz Głąb,
- wykłady: Fizykoterapia - studia dzienne- dr Grzegorz Głąb, studia wieczorowe - dr Katarzyna Chojak-Fijałka
Dodatkowych wskazówek i konsultacji dotyczących przygotowania do zajęć udzielać będą: dr Grzegorz Głąb, dr Katarzyna Chojak-Fijałka, mgr Urszula Chrabota, mgr Anna Andrzejczak, mgr Paulina Aleksander w Zakładzie Medycyny Fizykalnej i Odnowy Biologicznej, tel. 012 683 13 13 lub 012 683 11 24.
12