03.03
Piosenka jako zbiór znaków (semantyka piosenki); jest tekstem, który poddajemy dekodowaniu podczas odbioru.
O piosence można mówić, jako o:
Właściwościach muzycznych (stylistyka muzyczna; to, co się w warstwie muzycznej mieści)
Tekst (również przekształcenia tekstu przy muzyce)
Funkcjonowanie w instytucjach rozrywkowych
Miejsce piosenki w sztuce (różne dziedziny - teatr, kabaret itd.)
Jako fenomen kultury popularnej
Kultura artystyczna i utylitarna
Nie były to kultury jednorodne
Kultura powstawała w ośrodku kościelnym (cel sakralny) i dworskim ( twórczość służąca nauce i refleksjom lub zabawie i rozrywce)
W XVII w. -> różne przekształcenia społeczne (mieszczaństwo, burżuazja)
Nowa warstwa społeczna miała inne zainteresowania kulturalne
Do kultury artystycznej (wysokiej) i utylitarnej (niska, ludowa, plebejska) dołączyła popularna (pospolita, średnia, przeciętna)
Kultura popularna kształtowała się głównie we Francji i Anglii (ALE sama piosenka we Francji)
DEFINICJA PIOSENKI
Krótki utwór słowno-muzyczny przeznaczony do publicznej prezentacji, odznaczający się zintegrowaniem się obu warstw (korelacja między słowem a muzyką),
musi być zwięzły;
proporcjonalna ilość elementów;
musi być komunikatywna ze względu na swoją budowę.
Tekst słowny pełniący różne funkcje.
W XVIII i XIX w. piosenka ma głównie formę użytkową, nie było form zapisu, więc po prostu śpiewano. [Forma użytkowa i estradowa]
Piosenka wykorzystuje różnego rodzaju tańce do jej prezentowania (formy taneczne były preferowane)
PRAŹRÓDŁA PIOSENKI
Twórczość dworska (trubadurzy, truwerzy); twórczość wędrownych grajków, cyrkowców zabawiających mieszczaństwo
Pomiędzy średniowieczem a renesansem zaczyna się rodzić tonalność (XV/XVIw.) -> tonalność wymusiła pewną zwięzłość; zaczęto doceniać melodyjność; prostota harmoniczna
Neapolitańskie śpiewy - > villanella
Hiszpania -> villancico
10.03
X nie ma notatek
17.03
TRZY NURTY PIOSENKI EUROPEJSKIEJ
Nurt francuski - miał wpływ głównie na piosenkę estradową, m.in. twórczość użytkowa)
piosenka kabaretowa i literacka (staranny tekst, mający coś oznaczać)
piosenka taneczna z tradycji operetkowej, kawiarnianej i salonowej
Nurt włoski - lekki, pogodny; tradycja śpiewów ludowych, folklorystycznych
piosenka popularna z tradycji neapolitańskiej
Nurt amerykański
W USA kumulowały się dwa powyższe nurty; imigranci z Europy przywozili tam elementy muzyki popularnej; elementy europejskie + amerykańskie innowacje; [piosenka minstrel's show oraz blues]
BLUES - amerykański rodzaj, łączył elementy składowe muzyki jazzowej, później też innych gatunków np. rock'n'rolla. Inspirował muzykę rozrywkową
NOŚNIKI, KTÓRE PRZYCZYNIŁY SIĘ DO POPULARYZACJI PIOSENKI:
radiofonia - od początku XX wieku
fonografia (Edison - technologia zapisu dźwiękowego w trybie mechanicznym, 1887)
Europa: 1897 rok - Emil Berliner opatentował sposób zapisu dźwięku, popularny do dziś (płyta gramofonowa) Konkurencję dla gramofonu stanowił patefon.
GRAMOFON
Emil Berliner - „wynalazł gramofon (od gr. gramma - litera i phone - głos), czyli po polsku "zapisywacz głosu" - urządzenie do nagrywania i odtwarzania dźwięku. Walec wynalezionego wcześniej fonografu przez Thomasa Edisona zastąpił okrągłymi płytami cynkowymi oraz szklanymi pokrytymi woskiem (w późniejszym okresie szelakiem).”
Płyta gramofonowa typu long-play mogła pomieścić około 80 minut muzyki
PATEFON - wynalazek francuski, inna technologia nagrywania płyt. Głębokość rowka - drganie w pionie - dno było nośnikiem muzyki. Były przenośne, miały napęd sprężynowy.
Patefon - przenośne urządzenie o napędzie mechanicznym do odtwarzania dźwięku z płyt, wynalezione przez braci Emila i Charlesa Pathe, produkowane w latach 1905 - 1920 przez firmę Pathe Freres.
Odtwarzanie w patefonie odbywało się od środka płyty przy użyciu niewymiennej kulki (najczęściej szafirowej), osadzonej na ramieniu mającym możliwość poruszania się w płaszczyźnie poziomej i pionowej. Dzięki zastąpieniu igły przez kulkę wyeliminowano szumy powstające podczas tarcia igły o płytę.
Płyty patefonowe odznaczały się wgłębnym zapisem dźwięku (zróżnicowaną głębokością rowka zapisu), liczbą obrotów do 100/min. i średnicą do 35 cm, czym różniły się od płyt gramofonowych.
Mimo że patefon wydawał mniej szumów, wygrał gramofon i to on jest bardziej popularny.
Polska - koniec lat 50. - z USA przybywa mikrofonowa technologia zapisu.
RADIO
Marconi
Polskie Radio - 1925 rok (początki ekseprymentalne)
AM - modulacja amplitudy
FM - modulacja częstotliwości
Na początku w radiu możliwa była tylko emisja na żywo!
Później zaczęto wprowadzać emisję z zapisu.
Zapis magnetyczny - na początku na metalowych drutotaśmach, później - na taśmach elastycznych (takich samych, jak w kasetach)
Magnetofony pojawiły się po II. wojnie światowej
POLSKA
Ludwik Sempoliński
jego uczniowie:
Bogdan Łazuka
Barbara Rylska
Jerzy Połomski
LUDWIK SEMPOLIŃSKI
właśc. Bohdan Kierski polski aktor, reżyser, tancerz i pedagog.
Związany z warszawskimi i krakowskimi teatrzykami rewiowymi, kabaretami i operetką. Debiutował w roku 1918 w kabarecie Sfinks piosenką Lecą mareczki, lecą, lecą….
W czasie II wojny światowej musiał się ukrywać - poszukiwany był przez hitlerowców za parodię Hitlera - piosenkę Ten wąsik, ach ten wąsik. Występował w Wilnie, początkowo w operetce Lutnia, następnie w założonym przez siebie teatrzyku Miniatury. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej ucieka z Wilna i pod nazwiskiem Józef Kalina ukrywa się na prowincji. W roku 1944 wraca i wraz z Hanką Bielicką i Jerzym Duszyńskim reaktywuje swój teatr.
Po wojnie grał na scenach Łodzi, Krakowa i w warszawskim Teatrze Syrena. Znany z brawurowych wykonań różnych piosenek (m.in. Tomasz, ach Tomasz, skąd ty to masz). Autor wspomnień Wielcy artyści małych scen (1968) i Druga połowa życia (1985).
BOGDAN ŁAZUKA
polski aktor filmowy i teatralny, piosenkarz.
Związany przede wszystkim z Teatrem Syrena w Warszawie, specjalizuje się głównie w rolach komediowych.
Występował w kabarecie Szpak i Kabarecie Starszych Panów, a także w programie radiowym Podwieczorek przy mikrofonie.
Kabaret Starszych Panów - kabaret autorski dwójki wybitnych twórców rozrywki telewizyjnej lat 50. i 60. XX wieku, Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego. Programy Kabaretu nadawano na żywo na antenie telewizyjnej, z wykorzystaniem jako playback piosenek zarejestrowanych wcześniej. Kabaret ukazywał się również na antenie Polskiego Radia, jako przygotowane osobno słuchowiska, powtarzające telewizyjną fabułę z tą samą obsadą.
JERZY POŁOMSKI - Popularny artysta polskiej estrady, wylansował wiele przebojów lat 60. i 70., m.in. Cała sala śpiewa, Woziwoda, Komu piosenkę?, Daj, Bo z dziewczynami. W jego repertuarze znajdują się także interpretacje przedwojennych przebojów. Styl muzyczny Jerzego Połomskiego charakteryzuje się klasyczną emisją głosu, formą utworów, w których szczególne znaczenie ma linia melodyczna.
3 odmiany piosenki |
||
Kupletowa |
Zwrotkowa |
Bluesowa |
- najprostsza - zmieniają się kolejne fragmenty tekstu, ale mają ten sam układ melodyczno-rytmiczno-harmoniczny (czyli tę samą melodię) - nie występuje refren jako taki - piosenka wielozwrotkowa |
- najbardziej rozpowszechniona - składa się z przemiennie następujących po sobie form słowno-muzycznych (czyli refrenu i zwrotki) - refren w modelowej piosence zwrotkowej powinien być taki sam, ale istnieją różne modyfikacje (pewne słowa mogą się różnić) - refren w wariantach |
- początkowo jednolinijkowe, 4-taktowe skargi-zaśpiewy realizujące ten sam schemat harmoniczny - chorusy oparte na blue note
|
24.03
Pierwsze nagrania jazzowe w USA.
1901 - technika płyt trafia do USA.
Do rozpowszechnienia płyt przyczynił się Ericco Caruso, włoski śpiewak, „król tenorów”, który to właśnie płytom zawdzięczał swoją karierę i popularność.
1916 - F. Caparol, grający na trąbce, jedzie do USA - jego płyta zostaje wydana w 1917, dla większości Amerykanów jest to pierwszy kontakt z jazzem.
Original Dixieland Jazz Band, amerykański zespół jazzowy, pierwsza w historii grupa, która nagrała płytę z muzyką jazzową: Dixie Jazz One Step, Livery Stable Blues (1917). Zespół kierowany przez kornecistę N. La Roccę działał do 1925, reaktywowany w zmienionym składzie w 1936.
Konstrukcja piosenki bluesowej:
A --------- zawołanie
A --------- powtórzenie zawołania
B --------- odpowiedź
charakterystyczne załamania, westchnienia, polimetrie, „nuty smutne” → zaśpiewane inaczej niż w założeniu utworu.
BLUES
W. C. Handy, właśc. William Christopher Handy amerykański kompozytor i kornecista jazzowy, kierownik zespołu, nazywany "ojcem bluesa".W l. 20. założył wytwórnię płytową Handy Record Company. Zebrał i opracował wiele tematów z muzycznej tradycji bluesowej (ponad 150 utworów). W 1912 jako pierwszy kompozytor użył w tytule utworu określenia "blues" ("Memphis Blues").
Początkiem bluesa są złe nastroje, wynikające z cierpienia, podłego nastroju, zmierzaniu ku oczyszczeniu.
Charley Patton - rodowity bluesman z plantacji
amerykański muzyk bluesowy, ojciec gatunku blues Delty. Jeden z pionierów muzyki bluesowej. Grał na gitarze zarówno w sposób klasyczny, jak i techniką "bottleneck". Posiadał charakterystyczny, chrypliwy głos. Był jednym z pierwszych showmanów muzyki rozrywkowej; grywał klęcząc i trzymając gitarą za z tyłu za plecami. Te rozrywkowe elementy rozwinął potem T-Bone Walker, który grał np. robiąc szpagat, a powtórzył Jimi Hendrix.
Patton uznawany jest za jednego z najbardziej wpływowych bluesmanów w historii. Charakteryzowały go Rytmiczna i surowa gra na gitarze, synkopowanie.
31.03.
Chorus - 3wersowy zaśpiew NIE refren (ale w bluesie to konglomerat zaśpiewów tworzących piosenkę bluesową)
Gdy utwór wykorzystuje bluesowe zaśpiewy, gdy blues jest stosowany przez twórców piosenki to ma to znaczenie. Tematyką bluesa jest cierpienie, ból. („Trzeba się trzymać pewnych schematów, śpiewanie o kwiatkach i błahostkach za pomocą bluesa trąci (dość poważnie) kiczem” :P )
Piosenka na początku XX wieku i w 20leciu międzywojennym
Karasiński - skomponował walc „Francois”, który upowszechnił się w całej Europie
3 nurty piosenki:
Literacka (kabaretowa)
Taneczna
Popularna
14.04
20-lecie międzywojenne; w polskiej muzyce popularnej pojawiają się elementy jazzu.
Popularyzatorzy jazzu w Polsce:
Bracia Goldonowie
Zygmunt Karasiński - polski skrzypek, pianista, kompozytor, dyrygent, saksofonista, autor tekstów piosenek. Pionier jazzu w Polsce.W latach 1921-1922 występował w wielu krajach Europy jako skrzypek w orkiestrze jazzowej Harry'ego Schpielera. Po powrocie do kraju w 1922 zaczął występować Ziemiańskiej, a potem w dancingu Oaza. Następnie stworzył w Gdańsku orkiestrę jazzową wraz z Szymonem Kataszkiem. W roku 1923 wraz z orkiestrą przeniósł się do Warszawy, gdzie pod nazwą Złoty Jazz lub Jazz d'Or grała ona muzykę jazzową (dixieland)
Adolf Rosner polski i rosyjski trębacz jazzowy i kompozytor. Był pochodzenia żydowskiego. Miał kapelę jazzową w Niemczech. Jeden z twórców jazzu w Polsce; nazywany Biały Armstrong. O jego historii nakręcono film fabularny The Jazzman from the Gulag. Stał się nadwornym boysbandzistą Stalina.
Jass / Jazz -> czyli skąd nazwa
- jedna z teorii odnośnie nazwy mówi, że od „jaśminu” | albo, że od „Jassmine” w Summerville - dzielnica domów uciech
- rodowód afrykański - pulsowanie, kołysanie
Bebop - odkąd się pojawił muzyka była bardziej złożona, skomplikowana już nie samoucy ją wykorzystywali, ale ludzie ze wspaniałym wykształceniem muzycznym. W połowie lat '40 już nie grano jazzu w salach tanecznych a w małych klubach, gdzie ludzie po prostu przychodzili posłuchać muzyki.
Podstawowe zjawiska dla jazzu i jego początków:
improwizacja (struktura rytmiczna)
rytmika (szybkie tempo, przyspieszanie, wyrazisty rytm)
taneczność
spontaniczna ekspresja (specyficzny styl występów + późniejsze solówki)
Paul Whiteman - komercjalizacja jazzu
Fletcher Henderson - aranżacje big bandowe; namówił Armstronga do przyjazdu do Nowego Jorku
Benny Goodman - spopularyzował swing jako muzykę taneczną
Innowacje w dziedzinie wokalistyki wprowadzone przez Armstronga
Fraza melodyczna + własne obbligato
Śpiewanie ponad rytmem, we własnym porządku muzycznym
Improwizacja w śpiewie - dodawanie różnych elementów
Abstrahowanie od klasycznego śpiewu
Podejście do głosu ludzkiego jak do instrumentu muzycznego
28.04
Jazz miał nadążać za zmieniającym się światem.
Armsrong wynalazł amerykański styl śpiewu:
śpiewanie ponad rytmem (zespół grał w swoim rytmie, a on ze swoją solówką śpiewa we własnym porządku muzycznym)
improwizowanie - dodawanie wątków w trakcie śpiewu
charakterystyczna ekspresja
Ella Fitzgerald - jedna z najwybitniejszych śpiewaczek w historii tego gatunku muzycznego, jak również swingu i be-bopu. Królowa „skatu”, na dobre zatarła granicę pomiędzy jazzem a popem.
Śpiew skatem - abstrakcja od tekstu, wymyślił to Armstrong, kiedy upuścił na ziemię kartkę z tekstem i zaczął nucić, pomrukiwać, a okazało się, że to spodobało się publiczności. Podjęła to Ella Fitzgerald.
Frank Sinatra - Sinatrę uważa się za jednego z najlepszych wokalistów wszech czasów. Jego wykonania są znane z nienagannego frazowania i synchronizacji. W średnim wieku rozpoczął karierę aktorską w filmie.
Tony Bennett - właściwie Anthony Dominick Benedetto, amerykański wokalista jazzowy i swingowy.
Billy Holiday - przedstawicielka "miejskiej", swingowej odmiany wokalistyki jazzowej; pierwsza innowacyjna wokalistka.
Edward Kennedy "Duke" Ellington amerykański pianista, lider big bandu, kompozytor, wybitna postać w muzyce Stanów Zjednoczonych (nie tylko jazzowej).
Glenn Miller amerykański puzonista, aranżer, lider big bandu.Początkowo grał na puzonie w różnych orkiestrach jazzowych, potem zaczął aranżować i sprzedawać swoje aranżacje. Na prośbę Grega Nobla utworzył dla niego orkiestrę którą przez jakiś czas sam prowadził.
W 1937 utworzył własny zespół, lecz nie był z niego zadowolony. W 1938 stworzył nowy big band i tym razem odniósł sukces.
Miles Davis
amerykański trębacz, lider grup jazzowych i kompozytor, uznawany za jednego z najbardziej znaczących i innowacyjnych muzyków dwudziestego wieku. Stał na czele niemal każdego istotnego etapu rozwoju jazzu od czasów drugiej wojny światowej po lata dziewięćdziesiąte. Pojawił się na wielu spośród ważnych nagrań bebopowych, był prekursorem jazz rocka i nagrał pierwszy cool jazzowy album. Był jedną z osób odpowiedzialnych za rozwój jazzu modalnego, a jazz fusion powstało w wyniku jego współpracy z innymi muzykami w późnych latach sześćdziesiątych i wczesnych siedemdziesiątych. Free jazz był jedynym powojennym stylem, na który Davis nie miał znaczącego wpływu, jednakże był później uprawiany przez niektórych muzyków występujących w zespołach Davisa. Nagrania, razem z dorobkiem koncertowym jego licznych grup, odegrały kluczową rolę w procesie akceptacji jazzu jako gatunku muzycznego o trwałej wartości. Słynął z ospałego, melodycznego stylu i lakonicznej, czasem konfrontacyjnej osobowości. Był symbolem potencjału komercyjnego muzyki jazzowej.
Davis był jednym z późnych przedstawicieli linii trębaczy jazzowych, którą rozpoczął Buddy Bolden i która objęła Joe'a "Kinga" Olivera, Louisa Armstronga, Roya Eldridge'a i Dizzy'ego Gillespie. Był porównywany do Duke'a Ellingtona jako innowatora muzycznego; obaj byli zręcznymi graczami na swoich instrumentach, ale nie uważano ich za technicznych wirtuozów. Najsilniejszą stroną Ellingtona były komponowanie i przewodzenie dużym zespołom muzycznym, z kolei Davis miał talent do organizowania utalentowanych muzyków w małe grupy i tworzenia przestrzeni, w której mogli się oni rozwinąć. Wielu znanych jazzmanów grało w jednej z grup Davisa.
Fred Astaire amerykański aktor, tancerz, wokalista. Przyczynił się do zasadniczej zmiany formuły musicalu filmowego. W jego filmach narracja jest prowadzona środkami muzycznymi, a postacie wypowiadają się w romantycznych sekwencjach tanecznych, filmowanych w długich płynnych ujęciach bez zbliżeń.
George Gershwin amerykański kompozytor i pianista pochodzenia żydowskiego, "król jazzu". W jego twórczości można znaleźć elementy jazzu, muzyki murzyńskiej i współczesnych tańców.Gershwin pragnął być kompozytorem muzyki poważnej. Pragnął jednak połączyć ją z energiczną amerykańską muzyką ludową. W 1924 opublikował on Błękitną rapsodię.
Charlie Parker -> bebop -> improwizacja nie na melodii jak Armstrong, a w oparciu o przebieg harmoniczny, akordy, podkład. Wirtuozeria.
12.05
1956 - jazz wychodzi z podziemia, pojawiają się festiwale
free jazz, lata 50. - 60. USA
W Polsce muzyka jazzowa nie mogła liczyć na masową publiczność, była raczej elitarna (mimo, że jazz miał oparcie w polskim radiu)
Wojciech Karolak polski muzyk jazzowy, pianista, kompozytor, saksofonista altowy i tenorowy, aranżer; uznawany za jednego ze słynniejszych wirtuozów organów Hammonda w Europie.
Jerzy Wasowski polski dziennikarz radiowy, kompozytor i reżyser pochodzenia żydowskiego, z zawodu inżynier akustyk.
W 1949 wraz z Jeremim Przyborą stworzył radiowy teatrzyk Eterek. W 1958 ci sami dwaj twórcy stworzyli telewizyjny Kabaret Starszych Panów, dla którego Wasowski skomponował dziesiątki popularnych piosenek (np. Nie odchodź, Wesołe jest życie staruszka, Addio pomidory, Bo we mnie jest seks, Kaziu, zakochaj się, Przeklnę cię). Komponował również piosenki estradowe, komedie muzyczne (Stokrotki ogrodnika Barnaby 1965, Gołoledź 1973), musical Machiavelli (1975).
W sumie stworzył ok. 700 piosenek, w tym ok. 100 dla dzieci, ok. 150 ilustracji muzycznych do słuchowisk radiowych, widowisk telewizyjnych, filmów animowanych i fabularnych, sztuk teatralnych.
Anna Serafińska - Ukończyła na wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademie Muzyczną w Katowicach. Zajmuje się wszystkimi odcieniami wokalistyki jazzowej, porusza standardowe klasyczne brzmienia oraz nowoczesne formy. Nie obce są jej także zbliżone gatunki muzyki: funk i soul.
Anna Serafińska wydała. 3 albumy ("Nieobecni", "Melodie", "Ciepło Zimno"). Jest laureatką licznych nagród, wyróżnień i stypendiów. Rok 2004 był dla Anny bardzo udany, po pierwsze zdobyła główną nagrodę na prestiżowym międzynarodowym konkursie dla wokalistów jazzowych w ramach Montreux Jazz Festiwal oraz jako pierwsza w Polsce obroniła tytuł doktora w dziedzinie śpiewu rozrywkowego.
Kabaret Dudek - założony i kierowany przez cały czas istnienia przez Edwarda Dziewońskiego. Zainaugurował działalność w styczniu 1965. Przedstawienia kabaretu odbywały się w kawiarni "Nowy Świat" przy ulicy Nowy Świat 61 w Warszawie.
W ciągu 10 lat działalności kabaretu odbyło się około 1000 przedstawień, na które złożyło się blisko 200 skeczy, monologów i piosenek kilkudziesięciu kompozytorów i autorów.
Po oficjalnym zakończeniu działalności w 1975, kabaret odbywał sporadyczne występy np. dla potrzeb telewizji. W 1987 Edward Dziewoński spróbował reanimować działalność Kabaretu w nieco zmienionej formule i z obsadą rozszerzoną o aktorów młodszej generacji. Jednak ta próba nie była dla niego satysfakcjonująca, co było jedną z przyczyn podjęcia decyzji o definitywnym zakończeniu działalności Kabaretu Dudek dwa lata później.
Wojciech Młynarski - Poeta, dramaturg, scenarzysta, reżyser teatralny. Najbardziej znany jako kompozytor i autor tekstów piosenek, które wykonuje podczas własnych recitali autorskich. Tłumaczy również teksty zagranicznych bardów - na swoim koncie ma wspaniałe przekłady utworów George'a Brassensa. Od zawsze związany z polską sceną kabaretową - jest jednym z najbardziej cenionych polskich satyryków, twórcą wielu kabaretowych przebojów, które wykonuje sam, i po które chętnie sięgają inni artyści. Obo Jeremiego Przybory, Agnieszki Osieckiej, Jonasza Kofty czy Jana Wołka kultywuje formę piosenki poetyckiej.
Sam wykonywał własne utwory. Jednym z jego pierwszych utworów była „Niedziela na Głównym” - odpowiedź Młynarskiego na wielki przebój Gilberta Bécaud - „Dimanche à Orly”. Od 1963 roku cyklicznie uczestniczył w Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie za swoje utwory wielokrotnie otrzymywał nagrody.
Od początku swojej kariery związany z Telewizją Polską. W latach 60. rozpoczął pracę w telewizyjnej redakcji rozrywki. Jednym z najbardziej znanych cykli jakie wtedy stworzył była seria piosenek - „Porady sercowe”. Jedna z nich, zatytułowana „Polska miłość” weszła do klasyki repertuaru poety.
Młynarski to jedna z najwybitniejszych postaci piosenki poetyckiej i satyrycznej. Wiele z jego utworów weszło na stałe do kanonu polskiej piosenki - jak choćby słynne „Jesteśmy na wczasach”. Piosenki zachwycają do dziś niebanalnymi tekstami, często zmuszają do refleksji nad samym sobą i światem. Stworzył nawet własną formę twórczości, tak zwane felietony śpiewane. Po jego dorobek sięga wielu młodych artystów adaptujących jego teksty do własnych pomysłów. Zespół Raz Dwa Trzy nagrał całą płytę poświęcona twórczości artysty zatytułowaną jest po prostu „Młynarski”.
Charakterystyczne pisanie ezopowe, aluzyjne.
19.05
Piosenka polska od lat 60 do 80tych -> Wszystko podszyte egzystencjalizmem francuskim
Włodzimierz Nahorny - polski muzyk jazzowy, pianista, saksofonista, flecista, kompozytor i aranżer. Jest kompozytorem piosenek: Bliskość ciszy, Jej portret (sł. Jonasz Kofta), Listki brzozy polnej (sł. Kazimierz Żórawski), Spotkanie z wiatrem (sł. Jadwiga Has), Tango z różą w zębach (sł. Jonasz Kofta), Ten zapomniany flirt (sł. Jeremi Przybora).
Zbigniew Jaremko - polski saksofonista tenorowy i sopranowy, klarnecista, kompozytor i aranżer, także twórca muzyki teatralnej i filmowej. Zadebiutował jeszcze podczas studiów, w 1966 roku w zespole Hagaw, wykonującym jazz dixielandowy. Następnie, w latach 1967-71, był członkiem grupy Old Timers. Następnie Jaremko współpracował z grupą Big Band "Stodoła".
Jan Wróblewski - polski muzyk jazzowy, kompozytor, aranżer i dyrygent, dziennikarz i krytyk muzyczny. Uważany za jednego z największych popularyzatorów muzyki jazzowej w Polsce. Poza tym komponował również muzykę filmową (Pan Anatol szuka miliona, Niech żyje miłość) oraz popularne piosenki, wykonywane m.in. przez Ewę Bem, Łucję Prus, Marylę Rodowicz i Andrzeja Zauchę. Tworzył również koncerty symfoniczne. Skomponował wiele piosenek niektóre (Moja mama jest przy forsie, Zdzich, Rosołek, Kolega Maj, Dom w malwy malowany) stały się przebojami, dwie (Zielono mi, Żyj kolorowo) wygrały festiwal Opolski.
Wojciech Karolak i Maria Czubaszek tworzyli głównie dla Ewy Bem.
Zbigniew Namysłowski - polski saksofonista jazzowy. Współpracował między innymi z Krzysztofem Komedą, Czesławem Niemenem, Michałem Urbaniakiem, Krzysztofem Herdzinem i Leszkiem Możdżerem.
Władysław Sendecki - jeden z najlepszych jazzowych pianistów (Adam Makowicz też za granicą - w USA odniósł ogromny sukces)
Francuskie nurty:
…
Jacques Brel oddziaływał na Młynarskiego
Georges Brassens (francuski bard, poeta i kompozytor) oddziaływał na Przyborę
Piosenka popularna wywodzona z folkloru, prosta instrumentalnie
Połomski próbował naśladować Charlesa Aznavoura
Santor, Połomski, Przybylska -> pomysły aranżacyjne są bardziej francuskie niż amerykańskie
26.05
Ewa Demarczyk
w 1962 przeszła do kabaretu "Piwnica pod Baranami", gdzie nawiązała współpracę z kompozytorem Zygmuntem Koniecznym.
W 1963 wystąpiła na I Krajowym Festiwalu Piosenki w Opolu śpiewając Karuzelę z madonnami (sł. Miron Białoszewski), Czarne anioły (sł. Wiesław Dymny) i Taki pejzaż (sł. Andrzej Szmidt), wzbudzając entuzjazm krytyki i publiczności.
W 1964 na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie zdobyła drugą nagrodę za Grande Valse Brillante (sł. Julian Tuwim). Jednocześnie występowała za granicą, m.in. w paryskiej Olympii. W 1966 nawiązała współpracę z kompozytorem Andrzejem Zaryckim, a w 1976 przestała występować w Piwnicy pod Baranami.
Występy w Paryżu zapoczątkowały jej karierę na całym świecie
Wojciech Młynarski - poeta, reżyser i wykonawca piosenki autorskiej, satyryk, artysta kabaretowy, autor tekstów piosenek i librett, tłumacz, znany przede wszystkim z autorskich recitali.
Piosenka francuska -> charakter literacki / interwencyjny
Piosenka rosyjska -> wpływ rzeczywistości społecznej i obyczajowej ; folklor i ludowa piosenka rosyjska
Lata 50te USA
Jazz zaczął się hermetyzować
Młodego odbiorcy nie satysfakcjonowała ówczesna pop music (treść werbalna i muzyczna była niewystarczająca, niewysoka)
Country - nowy nurt
Po wojnie czarnoskórzy nie chcieli wracać na plantacje, gdzie czekało ich poniżenie. Zaczęli wyjeżdżać do miast co zmieniło oblicze Bluesa na ostrzejsze -> Muddy Waters (chicagowski blues i blues delty)
WDIA - pierwsza w stanach radiowa stacja czarnoskórych
Amerykański soul - muzyka czarnych
Rock & roll -> wywodzi się z muzyki białych (country) i czarnych (blues)
2.06
Rock & Roll
Cechy charakterystyczne:
* prostota harmoniczna i rytmiczna
* najczęściej szybsze agresywniejsze brzmienie od dotychczasowej muzyki rozrywkowej
* skład zespołu, który wykrystalizował się pod wpływem wzorcowej grupy Muddy'ego Watersa - śpiew (często wielogłosowy), gitara prowadząca, gitara rytmiczna, gitara basowa, pianino lub organy i perkusja
* proste teksty dotyczące miłości i spraw młodzieży.
Rock and roll powstał w USA w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku, a jego prekursorami byli Elvis Presley, Bo Diddley, Chuck Berry, Little Richard, Jerry Lee Lewis, Carl Perkins, Buddy Holly i Eddie Cochran.
We wczesnych latach sześćdziesiątych zaczął zdobywać sobie popularność w Europie. Z początku za sprawą odwiedzających ją muzyków amerykańskich, a następnie tworzony przez rodzimych muzyków, głównie brytyjskich.
Brytyjska forma rock and rolla cechowała się bardziej wyrafinowaną formą, lecz zasadniczo nie odbiegała od amerykańskiego schematu. Do najwybitniejszych brytyjskich grup rockandrollowych należały: The Beatles, Queen, The Rolling Stones, The Kinks, Led Zeppelin,The Dave Clark Five, The Searchers i The Animals.
Rock and roll w swej pierwotnej formie przestał istnieć w połowie lat sześćdziesiątych, przekształcając się w rock ze wszytskimi jego odmianami, m.in. psychodeliczny rock, hard rock, soft rock itd.
Rock music - obejmuje Rock&Roll początkowy, pierwotny i jego pochodne.
Pierwsi, dwaj najważniejsi:
Elvis Presley (American Sound Studio w Memphis),
Bill Haley (przebój "Rock Around the Clock")
Polski rock/ rock&roll
Czesław Niemen, właśc. Czesław Juliusz Wydrzycki (1939 - 2004)
pochodzi z Grodzieńszczyźny
został przesiedlony do powojennej Polski w ramach repatriacji
początkowo śpiewał piosenki latynoskie
w 1962 za namową żony Franciszka Walickiego Czesławy zaczął posługiwać się pseudonimem artystycznym Niemen
Od 18 do 20 stycznia 1964 r. Czesław Niemen wraz z grupą Niebiesko-Czarni występował przed koncertami Marleny Dietrich w Sali Kongresowej w Warszawie. W pierwszej części koncertu M. Dietrich usłyszała utwór Niemena "Czy mnie jeszcze pamiętasz", który w listopadzie 1964 r. nagrała na płytę z własnym tekstem ("Mutter, hast du mir vergeben")[2].
Oficjalnie opuścił zespół Niebiesko-Czarni w listopadzie 1965 r., a od sierpnia 1966 r. współpracował z zespołem Akwarele.
1967 r. longplay Dziwny jest ten świat. Później w 1967 r. wystąpił z piosenką tytułową na festiwalu w Opolu, gdzie wzbudził wielkie zainteresowanie i otrzymał m.in. nagrodę Polskiego Radia. Piosenka "Dziwny jest ten świat" stała się najbardziej znanym z polskich protest-songów i hymnem młodzieży końca lat sześćdziesiątych.
W 1968 r. Niemen i Akwarele nagrali płytę Czy mnie jeszcze pamiętasz?,
Niebiesko-Czarni - jedyny w latach 60tych zespół big bitowy