WYDZIAŁ WOJSK ZMECHANIZOWANYCH
KATEDRA TAKTYKI
ZATWIERDZAM
SZEF KATEDRY TAKTYKI
PLAN - KONSPEKT
TEMAT 4/12: Przygotowanie i prowadzenie obrony przez kompanię
Zmechanizowaną.
OPRACOWAŁ
WROCŁAW
TEMAT 4/12: Przygotowanie i prowadzenie obrony przez kompanię zmechanizowaną.
CZAS: 2 x 40'
FORMA: Wykład.
ZAGADNIENIA:
Przygotowanie kompanii zmechanizowanej do obrony.
Planowanie i organizacja obrony w kompanii.
Doprowadzenie kompanii do gotowości i przysposobienie punktu obrony do obrony.
Możliwości wzmocnienia i wsparcia walki obronnej kompanii.
Wykorzystanie sił i środków kompanii zmechanizowanej do walki w obronie.
CEL:
W wyniku przeprowadzenia wykładu podchorąży potrafi:
- podjąć, zameldować decyzję do obrony;
postawić zadania bojowe dowódcą pododdziałów;
rozwiązywać wybrane sytuacje bojowe;
scharakteryzować prowadzenie obrony przez pluton i kompanię;
omówić sposób przyjęcia ugrupowania bojowego przez pluton i kompanię w obronie w styczności i bez styczności z przeciwnikiem.
CZĘŚĆ WSTĘPNA
Istotą obrony jest bezpośrednie fizyczne i ogniowe oddziaływanie na przeciwnika, zorganizowane w oparciu o teren i znajdujące się na nim obiekty - zsynchronizowane w czasie z oddziaływaniem sąsiadów oraz sił i środków przełożonego wspierających walkę obronną pododdziału. Współczesne koncepcje, plany prowadzenia natarcia ukierunkowane są przed wszystkim na szybkie (z marszu) przekraczanie kolejnych rubieży obronnych, rozbijanie ugrupowań obronnych od wewnątrz, szybkie pokonywanie obszarów (rejonów) przygotowanych do obrony. Realizacja tych koncepcji i planów możliwa jest dzięki uderzeniom powietrzno-lądowym wspieranym poprzez nabierającą coraz większego znaczenia walkę elektroniczną. Taki charakter działań zaczepnych przeciwników wymusza z kolei charakter działań obronnych pododdziału, który będzie miał wymiar walki lądowo-powietrznej. Obrona będzie musiała przeciwstawić się przeciwnikowi uderzającemu z lądu i z powietrza, stosującemu różne formy i wszelkie dostępne środki rażenia. Pomimo przeobrażeń pola walki cel obronny zasadniczo nie zmienia się.
Celem obrony jest udaremnienie lub odparcie natarcia przeciwnika, zadanie mu maksymalnych strat i utrzymanie zajmowanych rejonów (pozycji, obiektów). Powietrzno-lądowy wymiar natarcia i jego przestrzenny charakter pozwala więc przestrzennie, w określonym obszarze, dostrzegać możliwość osiągnięcia celu walki obronnej. Odpowiednio do zaistniałej sytuacji celem obrony może być:
w wymiarze rzeczowym - zadanie nacierającemu maksymalnie dużych strat przy, jak najmniejszych stratach własnych, zdominowania go;
w wymiarze przestrzennym - utrzymanie jak największej części bronionych rejonów, punktów, pozycji, obiektów zapewniając warunki do odtworzenia pierwotnego położenia;
w wymiarze czasowym - przetrwanie, zyskanie czasu niezbędnego do przygotowania kontrataków bądź udziału w kontruderzeniach, zwrotach zaczepnych.
Dlatego też, taki końcowy rezultat działań obronnych pododdziałów osiągnie się, w wyniku wykonania szeregu zadań rozłożonych w czasie i w przestrzeni, które ukierunkowane będą na powstrzymywanie natarcia sił przeciwnika, osłabianie go, dążenie do ostatecznego zatrzymania i stworzenia warunków do rozbicia w rejonie włamania.
Charakterystyka to określenie cech danego zjawiska, procesu. Obrona cechować się powinna przede wszystkim trwałością i aktywnością, skutecznością rażenia ogniowego powiązaną z właściwościami obronnymi terenu i zaporami inżynieryjnymi, uporczywością w prowadzeniu walki, szeroko stosowanym manewrem oraz odpornością na uderzenia środkami systemów rażenia. Obrona jest więc zjawiskiem bezwzględnej konfrontacji z przeciwnikiem, którego rezultatem końcowym powinno być: zniwelowanie jego przewagi; niedopuszczenie do umocnienia się w nieprawnie zdobytym obszarze (rejonie,obiekcie); zdominowanie przeciwnika; odzyskanie przez obrońcę utraconych pozycji, punktów i obiektów.
Pododdziały w zależności od sytuacji mogą przechodzić do obrony w styczności lub bez styczności z przeciwnikiem. Organizowanie obrony w sytuacji styczności z przeciwnikiem prowadzone będzie zawsze w warunkach oddziaływania na nasze pododdziały jego sił i środków walki w wymiarze lądowym i powietrznym. Organizacja obrony bez styczności z przeciwnikiem prowadzona może być bez oddziaływania przeciwnika lub w warunkach oddziaływania środków walki wyłącznie wymiaru powietrznego. Należy przyjąć, że jedynie w okresie wzrostu zagrożenia wojennego pododdziały będą przechodzić do organizacji obrony (osłony) granicy w warunkach braku oddziaływania przeciwnika w wymiarze lądowym i powietrznym. Nie można jednak nawet wówczas wykluczyć oddziaływania na pododdziały rozpoznania specjalnego, działania dywersyjno-sabotażowego bądź oddziaływania informacyjno - psychologicznego.
W zależności od ilości czasu, jaki upłynie od otrzymania zadania do chwili rozpoczęcia walki obronnej przez pododdział, rozróżnić można obronę przygotowaną zawczasu lub doraźnie. Warunkiem wstępnym zarówno obrony zawczasu jak i doraźnie przygotowanej jest zajęcie przez pododdział rejonu, punktu, stanowiska oporu. Osiągnięcie celów obrony, zarówno zawczasu jak i doraźnie przygotowanej, zależeć będzie głównie od jednego z elementarnych czynników walki jakim jest rażenie.
W obronie rażenie przeciwnika realizowane będzie głównie przez zorganizowany system ognia pododdziału powiązany z naturalnymi, ochronno - obronnymi właściwościami terenu. Zajęcie rejonu obrony z wykorzystaniem naturalnych warunków terenowych oraz zorganizowanie rażenia ogniowego przeciwnika na podejściach, przed przednim skrajem, w lukach i w głębi rejonów obrony (punktów oporu) są więc warunkami koniecznymi do tego, aby można było mówić, że obrona pododdziału jest przygotowana.
Podstawowymi warunkami, po których spełnieniu można będzie stwierdzić, że obrona jest przygotowana doraźnie są:
zajęcie przez pododdział rejonu obrony (punktu, stanowiska oporu) przy pełnym wykorzystaniu naturalnych warunków ochronnych terenu;
przygotowanie systemu ognia, powiązanego z naturalnymi warunkami obronnymi terenu.
Obrona zawczasu przygotowana cechować się powinna ponadto trwałością i odpornością na uderzenia różnych środków rażenia i walki. Warunkiem dodatkowym, który to zapewni, jest dokonanie rozbudowy fortyfikacyjnej co najmniej w zakresie prac pierwszej kolejności. Rozbudowa fortyfikacyjna powinna uwzględniać naturalne właściwości ochronne terenu oraz wykorzystywać maksymalnie jego właściwości obronne. System ognia w obronie zawczasu przygotowanej oprócz przewidywanej sytuacji bojowej musi uwzględniać możliwość prowadzenia walki w sytuacji ograniczonej widoczności (środki ogniowe powinny być przygotowane do prowadzenia skutecznego ognia w nocy).
Obrona pododdziału będzie przygotowana zawczasu wtedy, gdy dodatkowo wykona się co najmniej następujące przedsięwzięcia:
oczyszczenie pasów, sektorów prowadzenia ognia i obserwacji;
wykonanie pojedynczych okopów strzeleckich oraz okopów dla karabinów maszynowych i granatników przeciwpancernych;
wykonanie okopów dla wozów bojowych na głównych stanowiskach ogniowych;
wykonanie okopów dla środków rażenia przydzielonych pododdziałowi (dział, moździerzy, środków przeciwlotniczych i przeciwpancernych);
wykonanie stanowisk dla środków ubezpieczeń bojowych i bezpośrednich;
urządzenie okopów obserwacyjnych na posterunkach i stanowiskach dowódczo-obserwacyjnych;
urządzenie ukryć na uzbrojenie, sprzęt wojskowy oraz środki materiałowe w punktach zabezpieczenia logistycznego;
wykonanie szczelin przeciwlotniczych dla stanu osobowego;
przygotowanie elementów zapór inżynieryjnych, zasadzek i pułapek ogniowych na podejściach i przed przednim skrajem, powiązanych z systemem ognia.
Rodzaj obrony zależeć będzie w głównej mierze od przyjętego na wyższym szczeblu dowodzenia zamiaru prowadzenia działań obronnych i przewidywanego ich przebiegu. W zależności od tego wyróżnić można obronę pozycyjną (stałą) i manewrową (ruchową).
Obrona manewrowa w zasadzie prowadzona jest na szczeblu operacyjnym, gdyż tylko na tym szczeblu jest możliwy do osiągnięcia jej cel. Obrona manewrowa składa się z trzech etapów: opóźniania natarcia przeciwnika, zatrzymania natarcia obroną pozycyjną oraz wykonania zwrotu zaczepnego. Istotą tego rodzaju obrony jest manewr - głównie wojskami, ogniem, środkami walki radioelektronicznej, falą elektromagnetyczną oraz zaporami inżynieryjnymi. „Przejściowo ustąpić z czołowych pozycji obronnych, poprzez wysoce manewrowe działania opóźniające stopniowo osłabić przeciwnika, zadawać mu niewspółmierne do zdobyczy terenowych straty, doprowadzić nacierającego do niekorzystnego położenia a następnie poprzez zdecydowany zwrot zaczepny zadać mu rozstrzygające uderzenie” - to treść i cel obrony manewrowej.
Z powyższego wynika, że do prowadzenia obrony manewrowej trzeba dysponować odpowiednią głębokością bronionego, rejonu oraz znaczną ilością sił i środków walki. Dlatego też, pododdział może brać wyłącznie udział w poszczególnych etapach obrony manewrowej działając w ramach oddziału, związku taktycznego.
Ideę obrony manewrowej można wyrazić poprzez dwa stwierdzenia:
każdy ruch w głąb obrony osłabia nacierającego;
każdy cios kontrujący niweluje jego przewagę.
Dominującym czynnikiem walki w obronie manewrowej jest ruch, a cechą aktywność.
Obrona pozycyjna oparta jest na systemie ognia powiązanym z zaporami inżynieryjnymi oraz wykorzystaniem przeszkód naturalnych. Wysiłek broniących się wojsk ukierunkowany powinien być przede wszystkim na zadanie przeciwnikowi jak największych strat podczas walki o przedni skraj obrony oraz na kolejnych pozycjach. Celem obrony pozycyjnej (stałej) jest utrzymanie zajmowanego rejonu obrony, (punktu, stanowiska, oporu). Główną rolę w niej odgrywa zwłaszcza ogień środków przeciwpancernych i system zapór minowych oraz zdeterminowany opór broniących się.
Dominującym czynnikiem walki w obronie pozycyjnej jest rażenie a cechą trwałość, rozumiana, jako pewien stan, określona właściwość odzwierciedlająca stopień trudności jej pokonania. Ta dominująca w obronie pozycyjnej cecha, oparta na sile ognia, manewrowości, wykorzystaniu właściwości obronnych terenu doprowadzić powinna do rozbicia, bądź poważnego osłabienia przeciwnika i utrzymania zajmowanego rejonu obrony (punktu, stanowiska oporu).
Kompleksowe postrzeganie walki obronnej batalionu (pododdziału) zmechanizowanego wyłania potrzebę systemowego podejścia do zjawisk, jakie mogą wystąpić podczas odpierania powietrzno-lądowego, ogniowo-elektronicznego natarcia przeciwnika. Systemowe podejście do obrony pozwoli stworzyć skoordynowany wewnętrznie, dynamiczny układ sił i środków oraz zaplanować i zabezpieczyć wszystkie poczynania zapewniające osiągnięcie celu walki obronnej, przy jak najmniejszych stratach własnych.
System obrony w związku z tym, to zorganizowany stosownie do celu, przewidywanego sposobu działania (zamiaru) i istniejących warunków, dynamiczny układ sił i środków zapewniający skuteczne rażenie przeciwnika w celu załamania jego natarcia i stworzenia warunków do rozbicia go. Inaczej - system obrony to wykorzystanie elementów obrony połączonych w jeden spójny, dynamiczny układ działający zgodnie z decyzją dowódcy w celu skutecznego rażenia przeciwnika i wykonania otrzymanego zadania.
Elementy obrony tworzą strukturę systemu obrony, która jest „żywą”, i która powinna być dostosowana do aktualnej sytuacji, aktualnych potrzeb i możliwości. Przyjmuje się, że system obrony pododdziału obejmuje:
ugrupowanie bojowe;
system ognia;
system informacyjny;
infrastrukturę taktyczną rejonu obrony (punktu, stanowiska oporu).
Ugrupowanie bojowe pododdziału to uszykowanie jego sił i środków organicznych i przydzielonych do prowadzenia walki obronnej. Pododdział należy tak ugrupować (uszykować do walki), aby każdy z elementów składowych mógł wdrożyć i zrealizować przyjęty sposób wykonania zadania (zamiar walki). Ugrupowanie bojowe pododdziału składać się może (w zależności od szczebla) z:
jednego rzutu, dwóch rzutów lub jednego rzutu i odwodu;
pododdziału artylerii (na szczeblu batalionu, kompanii);
elementów rozpoznania i ubezpieczenia;
stanowiska dowódczo-obserwacyjnego;
elementów zabezpieczenia logistycznego.
Dodatkowo, stosownie do realizowanego zadania i zaistniałej sytuacji bojowej mogą być organizowane inne elementy ugrupowania bojowego (np. wędrowne wozy bojowe, wędrowne środki przeciwlotnicze, zasadzki i pułapki ogniowe). W rejonie zajętym przez pododdział mogą się także znajdować siły i środki nie podporządkowane jego dowódcy, powinien on jednakże znać ich zadania i współdziałać z nimi.
W skład ugrupowania bojowego pododdziałów zmechanizowanych włączyć można także pododdziały wojsk obrony terytorialnej, straży granicznej oraz innych sił znajdujących się w rejonie obrony (punkcie oporu).
Każdy z elementów składowych ugrupowania bojowego powinien mieć przede wszystkim:
przejrzystą strukturę;
wyraźnie określony zakres odpowiedzialności i uprawnień decyzyjnych;
ciągłość i aktualność informacji oraz możliowść wymiany jej z pozostałymi elementami.
Ugrupowanie bojowe pododdziału zmechanizowanego w obronie powinno być elastyczne i umożliwić podjęcie i prowadzenie skutecznej walki ze znacznie silniejszym przeciwnikiem.
System ognia pododdziału w obronie to spójny, dynamiczny układ użycia w walce różnych środków ogniowych zgodnie z przyjętym sposobem wykonania zadania, zapewniający rażenie przeciwnika (przede wszystkim jego czołgów i innych środków opancerzonych) na podejściach do obrony, przed przednim skrajem, w lukach i w głębi rejonu obrony (punktu oporu). System ognia pododdziału w obronie obejmuje: ogień artylerii z zakrytych stanowisk, odcinki ześrodkowań ognia, strefy ognia środków przeciwpancernych i wydzielonych do walki ze środkami napadu powietrznego, strefy ciągłego ognia innych środków rażenia.
System ognia pododdziału powinien być powiązany z systemem zapór i przeszkodami naturalnymi oraz uwzględniać ogień środków przełożonego.
System informacyjny obejmuje siły i środki zdobywania, przetwarzania i przesyłania informacji, a na wyższych szczeblach dodatkowo środki informacyjnego oddziaływania na przeciwnika. Podstawowymi składowymi systemu informacyjnego pododdziału są elementy rozpoznania, dowodzenia i łączności. Podstawową rolę wśród nich odgrywa podsystem rozpoznania. Tworzące podsystem rozpoznania elementy (siły i środki rozpoznania) powinny zdobyć niezbędne informacje o przeciwniku, jego położeniu, obiektach oraz prawdopodobnych zamiarach. Ponadto podsystem rozpoznania powinien też zapewnić wiadomości o środowisku walki.
Siły i środki stanowisk dowódczo-obserwacyjnych pododdziałów wykorzystują te informacje do podjęcia decyzji oraz przetwarzają je na język dowodzenia - język pola walki. Tworzą więc one podsystem przetwarzania informacji.
Podsystem przesyłania informacji tworzą siły i środki łączności etatowo znajdujące się w pododdziale a także te, które są możliwe do wykorzystania w obronie np. stacjonarne stacje telefoniczne i inne jednostki łączności publicznej. Podsystem ten powinien zapewnić przepływ wiadomości, rozkazów i różnego rodzaju poleceń, w warunkach wielowariantowej i radioelektronicznie zabezpieczonej emisji tych informacji.
Infrastruktura taktyczna to rozbudowany pod względem fortyfikacyjnym teren w rejonie obrony (punkcie, stanowisku oporu), zapory inżynieryjne, drogi oraz przystosowane do potrzeb walki obiekty i urządzenia (instalacje) cywilne, a także wojskowe siły i środki zabezpieczenia logistycznego, nie wchodzące organicznie w skład pododdziału.
Rozbudowa fortyfikacyjna rejonu obrony (punktu, stanowiska oporu i ogniowego) powinna zwiększyć odporność pododdziału na ogień przeciwnika. Rozbudowę fortyfikacyjną rozpoczyna się po wyznaczeniu pododdziałom (środkom) punktów (stanowisk) oporu i zorganizowaniu systemu ognia. Rozbudowa inżynieryjna powinna być ukierunkowana na przygotowanie stanowisk, punktów oporu w wybranych miejscach, decydujących o trwałości i możliwości osiągnięcia celu obrony. W warunkach powietrzno - lądowego charakteru natarcia przeciwnika i dużych możliwości rozpoznania i precyzyjnego rażenia niecelowe jest tworzenie ciągłych w pełni rozbudowanych pozycji obronnych. Rozbudowa inżynieryjna winna mieć charakter ogniskowo - przestrzenny, której podstawę stanowić będą punkty oporu kompanii i plutonów, rubieże ogniowe środków przeciwpancernych, oparte o naturalne przeszkody terenowe, wzajemnie ze sobą powiązane strefami ognia i zaporami inżynieryjnymi. Teren, jako przeszkoda w ruchu, jako przeszkoda w obserwacji i jako środek ukrycia przed ogniem sprzyja obronie.
Zapory inżynieryjne umiejętnie wkomponowane w warunki terenowe powinny być elementem systemu ognia, gdyż tylko wtedy będą skutecznie bronione przez własne środki ogniowe i trudne do pokonania dla przeciwnika.
Obiekty i urządzenia (instalacje) cywilne może pododdział wykorzystać i przystosować do potrzeb walki obronnej tylko za zezwoleniem przełożonego, a wypadku działania w oderwaniu od sił głównych po uzgodnieniu z przedstawicielem administrującym tym obiektem (urządzeniem).
Wojskowym siłom i środkom nie wchodzącym organicznie w skład pododdziału należy umożliwić wykorzystanie naturalnych ochronnych właściwości terenu oraz udzielić pomocy (w razie konieczności) w przygotowaniu ukryć na sprzęt i środki materiałowe.
Rozbudowę fortyfikacyjną rozpoczyna się po wyznaczeniu pododdziałom (środkom ogniowym) punktów oporu (stanowisk oporu, stanowisk ogniowych) i zorganizowaniu systemu ognia.
W pierwszej kolejności oczyszcza się pas obserwacji i sektory ostrzału, wykonuje pojedyncze okopy strzeleckie oraz okopy dla karabinów maszynowych, granatników przeciwpancernych, okopy dla czołgów i wozów bojowych, piechoty na głównych stanowiskach ogniowych, okopy dla innych środków ogniowych, okopy obserwacyjne na posterunkach i stanowiskach dowódczo-obserwacyjnych, szczeliny dla ludzi i ukrycia na uzbrojenie i sprzęt wojskowy oraz środki materiałowe w punktach zabezpieczenia logistycznego, zapory na prawdopodobnych kierunkach natarcia przeciwnika przed przednim skrajem.
W drugiej kolejności okopy strzeleckie dla karabinów maszynowych i granatników przeciwpancernych łączy się rowem strzeleckim, tworząc stanowiska oporu drużyn; wykonuje się okopy dla czołgów, wozów bojowych piechoty i innych środków ogniowych; kończy się rozbudowę stanowisk dowódczo-obserwacyjnych i łączy się je rowami ze stanowiskami oporu drużyn (plutonowymi punktami oporu), tworząc kompanijne (plutonowe) punkty oporu; buduje się schrony przedpiersiowe dla ludzi; kończy się budowę ukryć w batalionowych i kompanijnych punktach zabezpieczenia logistycznego; rozbudowuje się zapory inżynieryjne.
W następnej kolejności doskonali się rozbudowę punktów oporu, rozbudowuje schrony przedpiersiowe i schrony na stanowiskach dowódczo-obserwacyjnych batalionu i kompanii; wykonuje się okopy na rubieżach ogniowych i ukrycia na pozostałe uzbrojenie i sprzęt wojskowy, buduje się zapory w głębi punktów oporu oraz przygotowuje drogi dozoru i ewakuacji.
Zagadnienie 1 Przygotowanie kompanii zmechanizowanej do obrony.
Przygotowanie obrony w kompanii rozpoczyna się z chwilą otrzymania zadania bojowego od dowódcy batalionu. Bez względu jednak na sposób przekazania zadania bojowego oraz stopień szczegółowości, kolejność i treść pracy dowódcy kompanii nie odbiega zasadniczo od kolejności i treści pracy dowódcy batalionu. Ulega jednak zmniejszeniu zakres rozpatrywanych problemów oraz czas na ich realizację.
W obronie organizowanej w styczności z przeciwnikiem dowódca kompanii posiada ograniczony czas. Planuje i organizuje obronę z jednoczesnym kierowaniem walką (odpieranie kontrataków, opanowywanie nakazanej lub dogodnej rubieży, likwidacja skutków użycia broni precyzyjnej). Określony wpływ na pracę dowódcy wywiera przeciwnik, a w szczególności jego położenie w stosunku do ugrupowania kompanii, jego możliwości ogniowego oddziaływania. W obronie organizowanej w styczności z przeciwnikiem pododdziały kompanii są przez cały czas w zasięgu środków ogniowych, które z reguły natychmiast otwierają ogień do wykrytych celów.
W obronie organizowanej bez styczności z przeciwnikiem dowódca kompanii posiada korzystniejsze warunki pracy, jednakże i w tych warunkach przeciwnik może w każdej chwili oddziaływać na kompanię śmigłowcami, artylerią i lotnictwem.
Z zasady dowódca kompanii zadanie bojowe otrzymuje w terenie przyszłych działań, w związku z tym czynności związane z przygotowaniem obrony dowódca wykonuje bezpośrednio w terenie.
Przygotowanie kompanii do obrony z zasady rozpoczyna się z chwilą otrzymania zadań przygotowawczych (bojowych) od dowódcy batalionu i trwa do chwili rozpoczęcia walki.
Zakres przygotowania kompanii do obrony zazwyczaj obejmuje:
- uzupełnienie środków materiałowych (amunicji, paliw, środków inżynieryjnych i innych);
- przygotowanie środków podręcznych (żerdzie, pale drewniane itp.);
- przygotowanie dowódców i żołnierzy;
- przygotowanie broni (np. do walki w nocy), sprzętu (np: do działania w zimie);
- przeprowadzenie pracy wyjaśniająco-mobilizującej ze stanem osobowym kompanii.
Zagadnienie 2 Planowanie i organizacja obrony w kompanii.
Analizując zadanie dowódca kompanii powinien zrozumieć cel i sposób wykonania zadania jaki przyjął dowódca batalionu (przełożony), w tym sposób użycia ognia środków będących w dyspozycji dowódcy batalionu, wykonania ruchu pododdziałami w aspekcie przewidywanego sposobu działania przeciwnika oraz ugrupowania bojowego batalionu.
W dalszej części dowódca kompanii musi zrozumieć jakie miejsce zajmuje kompania w ugrupowaniu bojowym dowódcy batalionu oraz jaką rolę dla kompanii wyznaczył dowódca batalionu w realizacji przyjętego sposobu działania. Nie mniej ważnym elementem jest uzmysłowienie sobie miejsca i roli sąsiadów w ugrupowaniu batalionu oraz wpływu jaki wywierać będzie wykonanie przez nich otrzymanego zadania na realizację zadania przez kompanię.
Na tej podstawie dowódca kompanii określa cel działania własnej kompanii, jeżeli nie otrzymał go od dowódcy batalionu.
Kalkulację czasu dowódca kompanii prowadzi w celu rozdzielenia czasu na poszczególne przedsięwzięcia. zawsze jednak powinien kierować się zasadą, że trzy czwarte posiadanego czasu powinien wydzielić dowódcom plutonów.
Podstawę kalkulacji czasu stanowi:
czas otrzymanego zadania;
czas osiągnięcia (zajęcia nakazanej rubieży);
czas gotowości systemu ognia;
czas gotowości do działania.
Zadania przygotowawcze dowódca kompanii stawia w celu realizacji przedsięwzięć techniczno-organizacyjnych przygotowujących kompanię do wykonania zadania. Wynikają one z wniosków z analizy zadania (zadań przygotowawczych otrzymanych wcześniej) oraz sytuacji materiałowo-technicznej kompanii.
W zadaniach przygotowawczych dowódca kompanii zazwyczaj oddaje:
charakter przyszłych działań (obrona);
zasadnicze przedsięwzięcia przygotowujące plutony do obrony:
kto, kiedy, skąd, w jakiej ilości ma pobrać;
jakie materiały podręczne i do jakiego czasu przygotować;
jak przygotować sprzęt techniczny (BWP, broń).
czas i miejsce oraz sposób otrzymania zadania bojowego przez poszczególne plutony.
Ocenę sytuacji dowódca kompanii prowadzi na podstawie bieżących informacji, meldunków od podległych plutonów, wniosków otrzymanych w rozkazie bojowym dowódcy batalionu oraz wiadomości spływających od przełożonych lub sąsiadów w sieci dowodzenia.
Oceniając przeciwnika dowódca kompanii rozpatruje:
jakimi siłami, w jakim czasie, z jakich kierunków może być wykonany atak na kompanijny punkt oporu;
jakie są możliwości oddziaływania ogniowego przez przeciwnika będącego w bezpośredniej styczności oraz możliwości uderzeń bronią precyzyjną;
ustala jego prawdopodobne wartości bojowe (potencjał);
określa możliwe sposoby działania przeciwnika i przyjmuje najbardziej prawdopodobny;
określa obiekty (cele) do rażenia bojowymi wozami piechoty, ogniem broni strzeleckiej, zaporami.
Wyciągając wnioski, dowódca kompanii powinien odpowiedzieć na pytanie:
jakie cele, na jakich rubieżach i jakimi środkami (sposobami) zwalczać;
jak ugrupować kompanię i gdzie skupić główny wysiłek obrony;
jakie siły wydzielić do zwalczania przeciwnika na podejściach;
gdzie, jakie i w jakim czasie rozbudować zapory inżynieryjne.
W ocenie sił własnych dowódca kompanii rozpatruje następujące problemy:
a) położenie wyjściowe kompanii w stosunku do miejsca obrony:
gdzie aktualnie znajduje się kompania;
czas niezbędny na przegrupowanie w miejsce obrony;
miejsce i czas przybycia sił i środków przydzielonych.
b) określa potencjał bojowy kompanii:
jaki jest jej skład;
stopień ukompletowania poszczególnych plutonów;
jakie uzbrojenie i wyposażenie posiadają poszczególne plutony;
jaki jest stan zaopatrzenia w środki walki (tylko wtedy jeżeli nie zostały one uzupełnione wcześniej);
jaki potencjał posiadają siły i środki przydzielone i wspierające obronę kompanii oraz stan ich zaopatrzenia w środki walki.
określa przedsięwzięcia jakie należy wykonać we własnym zakresie lub o co prosić przełożonego, aby stworzyć warunki wykonania zadania;
określa wpływ działania sąsiadów na realizację zadania przez kompanię:
jakimi siłami zabezpieczyć luki i skrzydła;
z kim uzgodnić współdziałanie i w jakim czasie.
Na podstawie dokonanej oceny sił własnych określa możliwe sposoby działania kompanii. Poprzez porównanie z przyjętymi sposobami działania przeciwnika, wybiera sposób działania zapewniający mu wykonanie zadania i osiągnięcia zakładanego celu.
Z chwilą przyjęcia sposobu działania ustala zadania dla wykonawców, główne zagadnienia współdziałania, zabezpieczenia bojowego i logistycznego.
Przyjętą decyzję dowódca kompanii przedstawia na mapie roboczej, natomiast sposób realizacji zadań (sposób działania) przez plutony i przydzielone środki przedstawia na szkicu działania kompanii.
Szkic działania kompanii (plutonu) powinien zawierać:
dozory;
położenie przeciwnika i jego sposób działania;
pozycję ubezpieczeń bojowych;
rozmieszczenie pododdziałów w obronie;
pasy ognia i dodatkowe kierunki ognia;
odcinki ześrodkowań ognia kompanii (dla poszczególnych środków ogniowych np: BWP) i ich podział na poszczególne plutony;
strefy ognia poszczególnych rodzajów środków ogniowych (środków ppanc, BWP, rgppanc, broni strzeleckiej);
położenie sąsiadów (dla kompanii - sąsiednie plutony i SDO kompanii, dla plutonu - sąsiednie drużyny i SDO plutonów);
linie rozgraniczenia (wtedy, gdy kompania broni się na skrzydle batalionu);
stanowiska ogniowe środków ogniowych przełożonego będące w rejonie kompanii oraz zadania wykonywane przez przełożonego na korzyść kompanii;
kierunki i rubieże wykonania kontrataków przełożonego;
rubieże ogniowe drugiego rzutu lub odwodu;
zapory inżynieryjne;
rozmieszczenie pododdziałów i urządzeń logistycznych;
miejsce rozmieszczenia stanowiska dowódczo obserwacyjnego własnego, podwładnych i przełożonego;
legendę(sygnały, podstawowe terminy).
Przyjęty sposób wykonania zadania dowódca kompanii melduje dowódcy batalionu tylko na jego żądanie. Układ i treść meldunku może być różna, w zależności od posiadanego czasu dowódca batalionu może określić jakie problemy ma przedstawić dowódca kompanii.
Zadania dowódca kompanii stawia w formie rozkazów, komend, sygnałów.
W formie rozkazów bojowych zadania dowódca kompanii stawia w okresie organizowania walki (może stawiać dla wszystkich lub tylko dla jednego wykonawcy, w zależności od sytuacji). W formie komend i sygnałów stawia zadania w dynamice walki (komenda, sygnał może dotyczyć wszystkich lub tylko jednego wykonawcy). W dynamice walki dowódca kompanii może również stawiać zadania w formie rozkazu bojowego dla jednego wykonawcy.
Stopień szczegółowości zadań zależy od przyjętej techniki dowodzenia (przez cele, zadania, czynności). Na szczeblu kompanii rzadko będzie stosowana technika - przez cele. Stosując tą technikę pozostawia się dużą swobodę wykonawcy. Technika ta może być zastosowana wtedy, gdy wykonawca będzie realizować zadania w oderwaniu od sił głównych (samodzielnie). W tym wypadku podaje się tylko kto i co ma wykonać (osiągnąć).
Technika dowodzenia przez zadania jest dominującym sposobem dowodzenia na szczeblu kompanii. Stosując tą technikę dowódca podaje:
kto ma wykonać;
co wykonać;
gdzie ma wykonać;
kiedy ma wykonać.
Układ rozkazu bojowego i jego treści, stosując technikę przez czynności, zostały pokazane w rozdziale dotyczącym batalionu.
Układ rozkazu bojowego, stosując technikę przez zadania, powinien ujmować:
dozory.
Krótka ocena przeciwnika:
możliwy skład przeciwnika w pasie obrony kompanii;
prawdopodobne kierunki uderzenia (szczególnie czołgów i BWP);
przewidywany sposób działania przed przednim skrajem i w głębi obrony;
siły i środki mogące wspierać jego działanie;
co i kiedy jest najgroźniejsze dla kompanii w działaniu przeciwnika.
Zadanie bojowe kompanii:
główny i zapasowy punkt oporu;
pas ognia, dodatkowy kierunek ognia, odcinki ześrodkowań ognia.
Zadania sił i środków przełożonego działającego na rzecz kompanii oraz zadania sąsiadów i linia rozgraniczenia.
Sposób wykonania zadania.
Po słowie „ROZKAZUJĘ” zadania bojowe:
dla plutonów
punkt oporu (trzema plutonami);
zadanie związane z odparciem ataku przeciwnika przed przednim skrajem i zniszczenia go w razie włamania;
dla plutonu czołgów
punkt oporu (lub rubież ogniowa);
zadanie związane z niszczeniem środków opancerzonych przeciwnika.
6. Przedsięwzięcia zabezpieczenia logistycznego:
miejsce rozmieszczenia punktów logistycznych;
normy zużycia środków walki.
7. Podstawowe terminy i sygnały.
8. Miejsce SDO i zastępcę.
Organizując rozpoznanie dowódca kompanii ustala rozmieszczenie stanowisk obserwatorów w kompanii i w plutonach oraz zadania dotyczące:
określenia czasu i kierunków podejścia elementów rozpoznawczych i ubezpieczeń bojowych;
ustalenia czasu podejścia, składu oraz rubieży i kierunków ataku pododdziałów przeciwnika;
śledzenia zmian, jakie zachodzą w ugrupowaniu przeciwnika.
Organizacja współdziałania
Współdziałanie w kompanii dowódca organizuje przy współudziale dowódców plutonów i dowódców pododdziałów przydzielonych, z zasady po wydaniu rozkazu bojowego. Treść współdziałania może być różne i zależy od warunków w jakich kompania będzie przechodziła do obrony.
Przykładowy układ organizacji współdziałania przez dowódcę kompanii:
Uwaga dowódcy plutonów omawiam współdziałanie na etap rażenia przeciwnika w czasie podchodzenia do przedniego skraju obrony i rozwijania się.
Celem tego etapu jest dezorganizacja przyjęcia ugrupowania bojowego i jednoczesnego wyjścia na rubież ataku.
Na sygnał ..... dyżurne środki ogniowe plutonów z zapasowych stanowisk ogniowych niszczą siły przeciwnika usiłujące prowadzić rozpoznanie i wykonać przejścia w zaporach inżynieryjnych;
Na sygnał ..... BWP z broni pokładowej niszczą atakujące śmigłowce z kierunków .....
Na sygnał ..... ogień otwierają BWP z przeciwpancernych pocisków kierowanych.
Na sygnał ..... pluton czołgów wykonuje ześrodkowanie ognia w rejonie .....
Gdy przeciwnik rozpocznie ogniowe przygotowanie ataku:
obserwatorzy prowadzą obserwację w celu ustalenia momentu przejścia przeciwnika do ataku, stan osobowy kompanii kryje się w przykrytych odcinkach rowów łączących;
artyleria przełożonego wykonuje:
ognie ześrodkowane od rubieży ... (podaje rubież);
stałe ognie zaporowe na odcinkach ... (podaje nazwę i odcinek).
Odpieranie i załamanie ataku przeciwnika przed przednim skrajem obrony.
Celem tego etapu jest uniemożliwienie wdarcia się przeciwnika w głąb obrony kompanii.
Na sygnał ..... stan osobowy kompanii zajmuje stanowiska ogniowe.
Czołgi ześrodkowują ogień w rejonie ..... na sygnał .....
Bojowe wozy piechoty z głównych stanowisk ogniowych niszczą środki opancerzone przeciwnika od rubieży .....
Pluton czołgów niszczy czołgi i bojowe wozy piechoty od rubieży .....
Jeżeli przeciwnik przejdzie do ataku w ugrupowaniu pieszym strzelcy wyborowi zwalczają dowódców i strzelców wyborowych oraz obsługi środków ogniowych.
Plutony piechoty ześrodkowują ogień na sygnał ..... oddzielając piechotę od wozów bojowych.
Na sygnał ..... otwierają ogień granatniki przeciwpancerne.
Artyleria wykonuje ognie zaporowe na rubieży .....
Podaje również sposób postępowania w wypadku wdarcia się przeciwnika w rejon obrony sąsiadów. Organizując współdziałanie na trzeci etap - rozbicia przeciwnika, który się włamał, dowódca kompanii uwzględnia działalność poszczególnych plutonów według przewidywanych kierunków włamania się przeciwnika, a mianowicie:
w wypadku włamania się przeciwnika w obronę prawego (lewego) sąsiada;
w wypadku włamania się przeciwnika w lukę między plutonami;
w wypadku okrążenia kompanii przez przeciwnika.
Uwaga dowódcy plutonów omawiam współdziałanie w wypadku włamania się przeciwnika w lukę między 1 i 2 plutonu:
Celem tego etapu jest udaremnienie przeciwnikowi wyjścia na tyły i skrzydła kompanii.
1 i 2 pluton na sygnał ..... drużynami przechodzą na zapasowe stanowiska ogniowe wzdłuż .....
3 pluton z plutonem czołgów ogniem skrzydłowym wzbraniają wprowadzenie nowych sił w rejon włamania.
Artyleria przełożonego wykonuje ognie zaporowe ..... na rubieży .....
Kompania drugiego rzutu wychodzi na rubież ogniową nr .....
Dysponując ograniczonym czasem, dowódca kompanii może elementy współdziałania podać w trakcie stawiania rozkazu bojowego, podając sygnały do określonego działania.
Organizując ubezpieczenie dowódca kompanii:
wskazuje kierunki zagrożenia, na których należy skupić główną uwagę;
miejsce, skład, rodzaj i czas wysłania ubezpieczenia;
zadania ubezpieczenia;
hasło, odzew.
W razie konieczności określa także zadania dla ubezpieczeń bezpośrednich i sposobu ich organizacji w plutonach i pododdziałach przydzielonych.
Organizując maskowanie dowódca kompanii ustala:
sposoby maskowania stanowisk ogniowych i punktów oporu środkami etatowymi i podręcznymi;
sposób korzystania z technicznych środków łączności;
w działaniach nocnych nie zezwala na używanie aktywnych źródeł światła;
ustala sposób oświetlenia terenu i przeciwnika.
Organizując powszechną obronę przeciwlotniczą dowódca kompanii powinien:
określić miejsce obserwatora i sposób alarmowania;
wyznaczyć pluton do walki z celami powietrznymi;
określić sposób ukrycia stanu osobowego kompanii przed rozpoznaniem i uderzeniami z powietrza.
Organizując zabezpieczenie inżynieryjne dowódca kompanii określa:
sposób i zakres inżynieryjnej rozbudowy plutonowych punktów oporu;
wyznacza siły i środki do wykonania SDO;
wyznacza siły i środki do budowy zapór inżynieryjnych, w tym minowych;
wskazuje miejsce i czas pobierania środków materiałowych.
Organizując obronę przeciwchemiczną dowódca określa:
sposób prowadzenia obserwacji i wykrywania uderzeń bronią jądrową i chemiczną, a także rozpoznania skażeń;
sygnały alarmowania o skażeniach;
sposób działania po ich otrzymaniu;
sposób i czas prowadzenia likwidacji skażeń.
Organizując zabezpieczenie logistyczne dowódca kompanii określa:
czas, kolejność i sposób ( własnym transportem czy transportem przełożonego) dostarczenia środków walki do kompanii;
jeżeli nie zostały uzupełnione środki walki wcześniej, dowódca podaje wielkość, czas i skąd pobrać oraz w jakiej kolejności.
sposób zbierania rannych, ich ewakuacji do kompanijnego gniazda rannych;
czas, miejsce i zakres obsługiwań technicznych;
sposób dostarczania gorących posiłków;
rozmieszczenie elementów logistycznych kompanii i batalionu.
Zagadnienie 3 Doprowadzenie kompanii do gotowości i przysposobienie punktu obrony do obrony.
Doprowadzenie do gotowości pododdziału, polega na wykonaniu przedsięwzięć mających na celu osiągnięcie lub przywrócenie wojskom (pododdziałom) zdolności do prowadzenia działań bojowych.
Może być realizowane poprzez całkowite lub częściowe usunięcie skutków, które spowodowały utratę zdolności bojowej i wykonywane na podstawie zadań postawionych przez przełożonego lub z własnej inicjatywy.
Dowódca pododdziału:
określa zakres przedsięwzięć do wykonania;
siły i środki;
terminy wykonania przedsięwzięć.
Podczas realizacji przez wykonawców postawionych zadań dowódca kontroluje postępy, sprawdza zrozumienie treści postawionych zadań, dbając o zachowanie terminowości. W razie potrzeby udziela pomocy, a w przypadku wystąpienia trudności przekraczających możliwości realizacji zadań przez pododdział melduje przełożonemu i prosi o pomoc.
O osiągnięciu gotowości przez pododdziały składa meldunek przełożonemu.
Rejon rozmieszczenia pododdziałów (wyjściowy, wyczekiwania, rozmieszczenia, obrony) wybiera się w terenie umożliwiającym zorganizowanie obrony przed różnego typu środkami rażenia, maskowanie, rozśrodkowanie i wykonanie manewru.
W rejonie rozmieszczenia pododdziału w pobliżu wozów bojowych wykonuje się szczeliny, urządza schrony oraz ukrycia dla sprzętu bojowego i dyżurnych środków ogniowych, a także amunicji, paliw oraz innych środków materiałowych. Maskuje się miejsca rozmieszczenia pododdziałów, sprzętu bojowego, stanowisk ubezpieczeń, dyżurnych środków ogniowych, a ślady pojazdów zaciera. W rejonach rozmieszczenia i na podejściach do nich rozpoznaje się oraz przygotowuje dla pododdziałów drogi wyjścia i manewru. Pododdział w rejonie rozmieszczenia powinien być w gotowości do odparcia ataku przeciwnika oraz szybkiego opuszczenia zajmowanego rejonu.
Przysposobienie rejonu do działania oznacza dostosowanie do potrzeb infrastruktury taktycznej zajmowanego terenu.
Infrastruktura taktyczna to rozbudowany pod względem fortyfikacyjnym teren w zajmowanym rejonie, zapory inżynieryjne, drogi oraz przystosowane do potrzeb walki obiekty i urządzenia (instalacje) cywilne, a także wojskowe siły i środki zabezpieczenia logistycznego, nie wchodzące w skład pododdziału.
Rozbudowa fortyfikacyjna rejonu działania powinna zapewnić odporność pododdziału na ogień przeciwnika, zwłaszcza jego czołgów i broni precyzyjnej. Prowadzi się ją na całą głębokość ugrupowania w kolejności zapewniającej gotowość do odparcia ataku przeciwnika.
Zagadnienie 4 Możliwości wzmocnienia i wsparcia walki obronnej kompanii
Kompania zmechanizowana może być wzmocniona plutonem czołgów i drużyną saperów oraz kompanią wsparcia. Działanie kompanii może wspierać artyleria, a osłaniać pododdział przeciwlotniczy.
Pluton czołgów kompania może otrzymać na cały czas walki, bądź na określony jej etap np: wykonanie zadania bliższego, działania jako grupy rajdowej itp. Pluton czołgów podlega wówczas dowódcy kompanii i wykonuje zadania stawiane przez niego. Powinien on walczyć w całości.
Kompanię wsparcia wykorzystuje się w całości. Dowódca kompanii wsparcia wraz ze swoimi środkami dowodzenia powinien przebywać w pobliżu dowódcy kompanii zmechanizowanej. Przemieszcza się ona za kompanią w gotowości do wykonania zadań.
Drużyna saperów może być przydzielona kompanii zmechanizowanej na czas wykonania zadań wymagających jej użycia. Zadaniami wykonywanymi przez drużynę saperów mogą być: rozpoznanie drogi marszu, usuwanie zawał i niszczeń, wykonywanie przejść w zaporach, wytyczenie objazdów, wykonanie niszczeń itp.