Choroby grzybicze zwierząt

Elżbieta Terech-Majewska

Mykologia czy mikologia

• mikologia [gr.], nauka o grzybach, ich morfologii, anatomii, klasyfikacji, fizjologii, ekologii i geografii; 

• z m. wyodrębniła się fitopatologia; m. lekarska i m. przem. związane z mikrobiologią.

 

Grzybicze zakażenia skóry

GRUPA I:  

Dermatomikozy

• Grzybice powierzchowne skóry i jej przydatków wywoływane przez grzyby z grupy Dermatophytes:

-  Trichophyton (trichofytiaza)

-  Microsporum (mikrosporoza)

-  Achorion (farus - parch)

GRUP A II:  
Grzybice głębokie skóry

• Charakteryzuje je powstawanie guzków na skórze, przechodzących we wrzody

• Forma schorzenia - zlokalizowana

• (rzadko występują guzki w narządach wewnętrznych)

1)  Cryptococcus farciminosus - zakaźne zapalenie naczyń chłonnych

2)  Sporotrichum - sporotrichoza

3)  Blastomyces dermatitidis - wywołuje formy skórne, guzki w płucach i innych narządach

GRUP A III:  
Grzybice narządowe

• układu oddechowego - zakażenie: 

grzybicza postać łagodnej, przewlekłej lub  złośliwej ziarniny

Cryptococcus neophormans

Histoplasma capsulatum 

• grzybica błon śluzowych - Candida sp.

• grzybice pleśniakowate w układzie oddechowym - rodzaj Aspergillus sp. i rodzina Mucoraceae

Zakażenia grzybicze

• inwazje jednoogniskowe -1 narząd

• skóra, przewód pokarmowy, jama ustna, pochwa, cewka moczowa

• inwazje wieloogniskowe - 2 lub więcej narządów

• z fungemią lub bez fungemii

• z przekroczeniem barier - do krwi, narządów wewnętrznych i OUN

• Grzyby oportunistyczne - nie wywołują grzybic u żywicieli z prawidłową odpornością!

Czynniki powodujące u żywiciela immunosupresję

- antybiotyki

- glikokortykosterydy

- wirusy, bakterie, pasożyty

- promieniowanie

- chemioterapeutyki

- niedobory mineralno-witaminowe

Czynniki sprzyjające grzybicom

• Miejscowe- wilgotność okrywy włosowej, skład lipidów powierzchniowych skóry, uszkodzenia ciągłości skóry (oparzenia, maceracja, otarcia, zakażenia bakteryjne)

• Ogólnoustrojowe- stan immunologiczny pacjenta, choroby metaboliczne, antybiotykoterapia

• Fizjologiczne- wiek, (bardzo młode i bardzo stare)

Inny podział z punktu widzenia epizootycznego, dzieli grzyby na:

I. ZOOFILE - atakujące przede wszystkim zwierzęta,  rzadko człowieka:

a)  Trichophyton verrucosum

b) Trichophyton gallinae - często atakujące ludzi

a)  Trichophyton mentagrophytes

b)  Trichophyton eąuinum

c)  Microsporum canis

II. ANTROPOFILE - atakujące głównie ludzi:

a)  Trichophyton rubrum (też psy i koty)

b)  Trichophyton violaceum (od cieląt)  Trichophyton tonsurans

III. GEOFILE - grzyby saprofityczne, niektóre mogą atakować zwierzęta, także ludzi:

a) Microsporum gypseum

 

Klasyfikacji dermatofitów według Sabourauda: 
od sposobu atakowania żywiciela i właściwości morfologicznych we włosach i hodowli

• 1   typ - ENDOTHRIX - grzybnia wewnątrz włosa

• 2  typ - ECTOTHRIX - za zewnątrz tworząc pochewkę, nici grzybni oplatają włos, ale mogą też wnikać do środka nie niszcząc torebki i cebulki

• 3 typ - atakujące tak jak ECTO i ENDOTHRIX 

• Zmiany zależą od potencjału enzymatycznego grzyba!

• Keratynazy, proteazy

2. T. mentagrophytes s. gypseum

varies- asteroides, granulosum

• Wrażliwe - myszy, chomiki, szczury, psy, koty, króliki, zwierzęta futerkowe.

• Atakuje wg Ectothrix, może przebiegać enzootycznie,

3. T. aequinum - wrażliwe konie

• Rzadziej T. rubrum, T. violaceum, T. crateiformes

 

Trichophitiaza

Objawy:

• postać strupiasta - trichophytia crustosa

• postać opryszczkowata - t. circinata

• postać strzygąca - t. tonsurans

Postać strupiasta

• Guzowate nacieki pokryte nastroszonym włosem- okrągłe, owalne bezwłose plamy, pokryte różnej grubości szarobiaławymi azbestowymi strupami. Występują na głowie, szyi, tułowiu, łopatce.

• Łączą się - duże połacie skóry

• Świąd- zwłaszcza w I stadium i okresie zdrowienia

• Gojenie od środka!

T. mentagrophytes, dużo strupów, krost, przebarwień skóry

Postać opryszczkowa

• Sinawe lub zaczerwienione lekko wyniosłe plamy

• Na ich obrzeżu liczne wypełnione płynem surowiczym pęcherzyki (wymię, moszna), mogą występować z postacią strupiastą.

Postać strzygąca

• Okrągłe, ostro zarysowane bezwłose plamy bez silniej zaznaczonych odczynów zapalnych z miernym łuszczeniem naskórka. 

• Występuje u zwierząt w bdb kondycji (rzadziej).

 

• Pomieszczenia wilgotne- wysoka wilgotność sprzyja  sklejaniu i przyleganiu włosa, maceracji naskórka  i rozwojowi grzybni

• Wśród szczepów z wielkostadnych hodowli obserwuje się dużą zjadliwość. Większą niż z indywidualnych przypadków. 

• Chów wielkostadny to bdb środowisko dla grzybów, uzjadliwiają się po pasażach. Nowe zwierzęta w stadzie, osłabione po transporcie zakażają formą saprofityczną, która się uzjadliwia i dochodzi do wybuchu choroby

• Duże skupiska zwierząt

Inne

• Dawniej mówiono o sezonowości grzybic, dzisiaj o okresowym nasileniu. 

• W Anglii występują przez cały rok?! 

• W gospodarstwach dużych też nie ma wyraźnej sezonowości

• Pomieszczenia wilgotne- wysoka wilgotność sprzyja sklejaniu i przyleganiu włosa, maceracji naskórka i rozwojowi grzybni

• Niedobory- białka, witamin (A-hyperkeratoza), mikroelementów (Cu, Zn)

• Stosowanie antybiotyków- powoduje zachwianie równowagi mikrobiologicznej organizmu

Inne

• Nadmiar białka w paszy- słabe wchłanianie Zn, z roślin

• Przy mieszankach przemysłowych- wzrost zachorowań bo za mało Zn w stosunku do Ca 

• Więcej przypadków na terenach podmokłych- jest tam mniej Fe i Cu we włosach zwierząt, nawet 5- krotnie mniej niż normalnie

Źródła zakażenia

• zwierzęta chore (spory po przechorowaniu utrzymują się 3-7 miesięcy, zanikanie nosicielstwa związane jest ze zmianą włosów a nie działaniem słońca)

• gryzonie (myszy i szczury- 3-5 % myszy polnych to nosiciele z tym też wiąże się jesienny szczyt zachorowań

• ektopasożyty- przenoszą pchły, wszy, wszoły, świerzbowce, mechanicznie na odwłoku i odnóżach. Zwierzęta czują świąd, drapią się, uszkadzają skórę, wcierają w nie spory

• zanieczyszczony sprzęt, pomieszczenia

Oporność grzybów 

• Bardzo oporne na warunki środowiskowe, w zakażonych włosach 4-7 lat- pełna zjadliwość 1,5 roku, 

• długo żyją w słomie, paszy, ściółce, na ścianach, narzędziach, odzieży

• UV- 30 minut, wrzątek- 2 minuty,

• 5-8 % NaOH 45-60 minut

Patogeneza

• miejsce wnikania- uszkodzenie, delikatne miejsca na skórze, otarcia, skaleczenia 

• dermatofity mają wybitne powinowactwo do keratyny (grzyby keratynolityczne- Microsporum, Trichphyton i Epidermophyton) 

• rozwijają się w warstwie rogowej naskórka, pączkują, wytwarzają nitki grzybni, które oplatają włos (część zrogowaciała- ectotrix oplata na zewnątrz, czasem jednak wnika między osłonkę a pochewkę wewnętrzną ale nigdy nie uszkadza cebulki i torebki)

Patogeneza

• Enzymy keratolityczne i produkty przemiany materii działają drażniąco co prowadzi do hyperkeratozy naskórka i miejscowych odczynów zapalnych. Tworzy się wysięk surowiczy, strupy, zapalenie mieszków włosowych, niszczenie struktury włosa.

• Film 1 i 2 cz.

INWAZJE SKÓRY, WŁOSÓW I PAZNOKCI

Wywoływane prze/tzw. dermatofity Microsporum spp., Trichophyton i Epidermophyton

• Mają zdolność hydrolizy keratyny

• keratynaza

• elastaza

• proteazy rozkładające naskórek

• kolagenaza

Zarodniki dermatofitów ułożone wzdłuż włosa

Powierzchowne   umiejscowienie  infekcji    chroni   grzyb,    przed    działaniem   komórek efektorowych układu  immunologicznego

Organizm broni się przed wnikaniem grzybów  do jego wnętrza :

• -   inhibitor keratynazy

• -   układ transferyny

• -   lipidy powierzchniowe

• -   neutrofile i makrofagi powierzchniowe (fagocytoza)

• -   zwiększone tempo złuszczania naskórka

• -   proces aktywacji limfocytów T

• Zymogram - zestaw podłoży zawierających różne węglowodany, pozwalający na ocenę zdolności fermentacji zróżnicowanych szczepów grzybów

• Antygeny grzyba - indukcja odpowiedzi typu 
  -   komórkowego (główna rola) 
  -  humoralnego  
  o charakterze nieswoistym i swoistym

• Reakcja o charakterze opóźnionej nadwrażliwości 

• (DELAYED TYPE HYPERSENSITIYITY -DTH)

• Im głębszy i rozleglejszy jest proces chorobowy tym silniejsza jest reakcja skórna typu DTH na wyciąg / grzybni - trichofitynę

• Najważniejszą rolę w zwalczaniu infekcji grzybiczych przypisuje się neutrofilom, makrofagom i limfocytom T cytotoksycznym

Diagnostyka Grzybic

• Materiał -zeskrobiny, sierść, fragmenty pazurów, wymazy z uszu

• Lampa Wooda - wykorzystanie właściwości luminescencyjnych metabolitów grzybów

• Badanie mikroskopowe

• Badanie hodowlane

Lampa Wooda- Wykorzystujemy ją do wczesnego wykrywania grzybicy u psów i kotów, aczkolwiek przyjmuje się, że wyniki obarczone są 50% błędem

• Lampa Wooda daje światło ultrafioletowe o długości fali 253,7 nm, przechodzące przez filtry kobaltowe i nidowe. Przed przystąpieniem do badania należy włączyć ją na około 5 min. wcześniej, gdyż stabilność długości fali światła i jego natężenie zależy od temperatury.

• Badanie wykonuje się w zaciemnionym pomieszczeniu. Stosując lampę wykrywamy własności luminescencyjne metabolitów niektórych grzybów

50- 90 % szczepów M.canis świeci

• Microsporum canis - świecenie żółtozielone spowodowane jest przez metabolity tryptofanu, produkowane przez grzyby znajdujące się głównie na naskórku, a dopiero po znacznym namnożeniu na powierzchni włosa.  

• Microsporum gypseum - jego metabolity świecą rzadko, a fluorescencja jest „matowa", bez połysku.

• Microsporum. distortum, Microsporum andornini, Trichophyton schoenleinii - mogą wykazywać fluorescencję, ale zjawisko to jest dużo rzadziej obserwowane.

Wynik fałszywy

• niektóre leki, np. jodyna, likwidują całkowicie świecenie, inne dają barwę intensywnie żółtą, np. riwanol. 

• Obecne na skórze bakterie, np. Pseudomonas aeruginosa lub Corynebacterium minutissimum mogą świecić na różne kolory. Drobne nitki z odzieży dają światło zdecydowanie fioletowe.

Decydując się na oglądanie  zwierzęcia w świetle lampy Wooda, jak  zawsze najpierw przeprowadzamy dokładny wywiad.

• Pytamy o czas trwania choroby, kolejność zmian, ich nasilenie, stosowane leki

• Powinniśmy odstąpić od badania, gdy z informacji wynika, że pacjent był smarowany, kąpany w ciągu ostatnich 5-6 dni  

• Oglądamy niezwykle starannie, odchylając włos, by dotrzeć do jego podstawy i skóry, przy czym nie ograniczamy się tylko do miejsc zmienionych chorobowo

• Zawsze musimy pamiętać, że w świetle lampy Wooda świecą różne artefakty, np. nitki z koca, a obraz skóry rzadko jest jednoznacznie dodatni. W trakcie badania zawsze informujemy, że jest ono wstępne i dlatego konieczne może być pobranie próbek do dalszego badania

Badanie zeskrobin skóry i włosów

• Pobrać do papierowej koperty, z miejsc chorobowo-zmienionych, na granicy skóry chorej
  i zdrowej

• Badanie mikroskopowe - bezpośrednio po pobraniu, fragmenty umieścić w kropli 10 % roztworu KOH lub NaOH na szkiełku podstawowym lekko podgrzać (10-15 min) i oglądać pod mikroskopem - z każdej próbki po trzy preparaty

-T. Mentagrophytes, preparat z zakażonych łusek naskórka, prześwietlony KOH

Microsporum canis- preparat z KOH z zakażonych włosów, widoczne są rozszerzenia i zniekształcenia łodygi włosa oraz oblepiające ją zarodniki* włosy zarażone wydają się być grubsze niż zdrowe, mają brązowe zabarwienie

cd. diagnostyka

• Badanie hodowlane - na podłożach Sabourauda z dodatkiem antybiotyków (neomycyna 0,05 mg/ml, aktidion 0,5 mg/ml), z dodatkiem 4% glukozy, 1% peptonu, 0,5 % NaCL, 1,8 % agar bulion

• Fragmenty paznokci umieszczamy na 10 minut w 70% alkoholu etylowym, pociąć na małe kawałki i wkłuwać w podłoże stałe

cd. diagnostyka

Waciki z wymazami z uszu zalać wstępnie  2 ml płynnego podłoża

• Hodowla trwa do 30 dni w temp. 37 C i 25 C równolegle 

• Identyfikacja na podstawie właściwości mikro i makro-morfologicznych

• Diagnostyka różnicowa

• Świerzb, wszawica, wszołowica, alergiczne zap. Skóry

Microsporoza Microsporum canis,

Gatunek występujący na całym świecie

Atakuje wiele gatunków zwierząt, przede wszystkim jednak dotyczy psów i kotów, (a także królików, bydła, owiec, koni, świń, lisów i u zwierząt egzotycznych)

Drogi zakażenia - bezpośrednio od chorych  zwierząt lub od bezobjawowych nosicieli (zakaża  się także człowiek)

Ostatnio stwierdza się wyraźny wzrost zachorowań  na mikrosporozę- zarówno wśród zwierząt jak i u ludzi, (spada udział grzybów antropofilnych, wzrasta rola zoofilnych)

Miocrosporum canis jest najczęstszym czynnikiem etiologicznym grzybicy skórnej u psów i kotów. Jest więc dermatofitem!

• Proces chorobowy dotyczy: skóry, włosa, uszu, pazurów.

• Gatunek ten występuje samodzielnie ale sporadycznie może towarzyszyć mu

• Trichophyton mentagrophytes i Scopulariopsis, Czasem też M. gypseum i M. persicolor.

Mikrosporoza klinicznie objawia się u młodych  zwierząt (kocięta, szczenięta)

• Starsze chorują rzadziej ale często bywają bezobjawowymi nosicielami (psy i szczególnie koty). Koty długowłose łatwiej zapadają na mikrosporozę.

• Koty i psy chore jak i nosiciele M. canis stanowią poważne zagrożenie dla człowieka. Obecnie około 50% dermatofitoz u ludzi, zwłaszcza w aglomeracjach miejskich wywołanych jest przez M. canis. Najczęściej chorują dzieci.

• Izolacja - podłoże Sabourauda stałe lub płynne i stałe, inkubacja 3- 21 dni.

BIOCAN -M

• Psy od 12 tego tygodnia życia

• Podajemy głęboko domięśniowo

• Profilaktycznie2x co 2-3 tyg

• Leczniczo 3x, trzecie po 18-24 dniach od podania pierwszej szczepionki

Grzybicze zakażenia skóry- pleśnice

• Pleśnice skóry (Acauliosis)- rzadziej powodują zmiany skórne, częściej w obecności czynników sprzyjających

-Scopulariopsis,

-Aspergillus,

-Fusarium,

-Alternaria,

-Chysosporium,

-Cladosporium,

-Penicillum,

-Acremonium

Zarodniki i strzępki Alternaria sp.

Pleśnice- skóry (acauliosis),  
grzyby są wszędobylskie 
sprzyjają użądlenia, zakłucia kolcami roślin

• To zakażenie grzybami strzepkowymi z objawami typowymi

• Wysięk surowiczy- do ropnego, przerzedzenie okrywy włosowej

• (nie łamią włosów, bo brak keratynaz)

• Zapalenie mieszków włosowych- proteazy!

Jak działają!

• Mykotoksyny

• mvoc- „microbial volatile organic”componds, litczne związki organiczne

• Enzymy pozakomórkowe

• Te wszystkie elementy mogą tworzyć mikroaerozol- alergie, SBS (Sick Boulding Syndrome)- zespół chorego budynku

• Nowotwory

Typowe dermatofity aktualnie są izolowane  w nieznacznym procencie!

• Coraz częściej z przypadków klinicznych izolowane są saprofity!

• W celach diagnostycznych powinno się wykonywać badania histologiczne skóry!

• (w tkance podskórnej znajdujemy strzępki grzybów, które trudno byłoby nam wyizolować)

• Alternaria - zmiany guzkowate u kotów, koni, bydła

• Scopularopsis brevicaulis- hyperkeratoza

Przebieg

• Infekcja- zapalenie skóry z umiarkowanym nasileniem

• Surowiczy -do ropnego wysięk

• Przerzedzenie okrywy włosowej

• Rozsiane zapalenie mieszków włosowych

• Wyprysk, grudki, krosty (swędzenie, bolesność), wypadanie włosów w całości

• Histologia- nacieki komórek wielojądrzastych, limfocytów, komórek plazmatycznych, eozynofili, kom. olbrzymich

Infekcje wtórne!

• Staphylococcus sp.

• Streptococcus sp.

 

Zmiany sugerują infekcję dermatofitową., ale  wyhodowano Alternaria alternata

Leczenie pleśnic

• Antybiotyki polienowe (nystatyna i natamycyna, amfoterycyna) ograniczone działanie na te grzyby

• Imidazole- azole i triazole sa aktywne także wobec grzybów pleśniowych,

• Pochodne allyloaminowe- także dobrze działają

• Dobre efekty kw. undecylenowy, barwniki

Nowa strategia

• Hamowanie biosyntezy grzyba (zahamowanie syntezy ergosterolu, inhibitory syntezy polimerów sciany komórkowej)

• Immunomodulatory stymulujące aktywność fagocytozy

• Przeciwciała monoklonalne przeciwko białkom grzyba

• Nowe preparaty triazolowe- worykonazol, pozakonazol, rowukobnazol)

• Nowe leki- echinkandyny i pneumokandyny

Dermatomikozy bydła

• Trichophyton verrucosum

• rzadziej T. mentagrophytes, T. equinum, T. violaceum, Microsporum canis, M. gypseum,

T. verrucosum

• segmentowana grzybnia i chlamydospory, brak owocników 

ŹRÓDŁA I DROGI ZAKAŻENIA

Jak w innych grzybicach ? 
-po ustąpieniu objawów nosicielstwo i siewstwo do 4 tyg, nawet do 2 - 3 m-cy

Heterologiczne źródło zakażenia 

T. mentagrophytes i M. canis są psy  i koty

T.mentagrophytes, M. gypseum- gleba 
mechanicznie przenoszą zarodniki świerzbowce, wszoły, wszy, bąki i muchy 

POSTĘPOWANIE

szczepionka inaktywowana  Bovitrichovac II  i.m., 

przy pojedyńczych ogniskach dwukrotnie, przy  znacznym rozprzestrzenieniu trzykrotnie co 10-  14 dni 5 -10 ml

przy postaci ogólnej leczenie miejscowe  pomieszcenia oczyścić i odkazić 

2- 3% roztwór Lysoformin 3000 lub Desoform

nowo wprowadzone zwierzęta 6 tyg kwarantanna 

Profilaktyka

w immunoprofilaktyce szczepionkę podajemy dwukrotnie  co 10- 14 dni 5- 7 ml; odporność  po 3, 4 tyg po drugiej dawce, utrzymuje  się 9 -12 m-cy

immunomodulacja

TRICHOBEN AV

Dla zwierząt godpodarskich i domowych

Inaktywowany UV szczep 

Trichophyton verrucosum

Wykazano odporność krzyzowa dla zakażeń Trichophyton mentagrophytes

Cieleta- w wieku od 3 tyg do 3  mc, szczepimy 2x w dawce  po 2,5  ml

Bydło starsze- 2x po 5 ml

W odstępach 10-14 dni

Dermatomikozy świń, Trichphyton nanum

GRZYBICE  KONI

• dermatomycosis eguum, ringworm of horses 
  występuje w większych skupiskach zwierząt w październiku i listopadzie

(odsadzenie źrebiąt i przenoszenie ich  do nowych zakażonych pomieszczeń) 
u koni sportowych w okresie wiosenno- letnim

• zwierzęta o osłabionej odporności - inwazje pasożytnicze, niedobory witaminowe, zwierzęta przeciążone

• jeżeli zostanie przywleczona do gospodarstwa wolnego od grzybicy to chorują zwierzęta w różnym wieku

• przy stacjonarnym występowaniu chorują młode w wieku 1- 4 lat lub sprowadzone z innego gospodarstwa

Dermatomikozy u koni

Opryszczka grzybicza Trichofitiaza u ludzi

Zmiany wokół oczu

Zmiany grzybicze na klatce piersiowej

Grzybica dłoni

Pityrosporum pachydermatis syn. Malassezia pachydermatis

Należy do drożdżaków 

Drożdżaki jako komensale bytują na błonach  śluzowych i skórze większości organizmów  stałocieplnych

• Gatunki lipidozależne: M. furfur, M. sympodialis, M. slooffiae, M. globosa, M. obtusa, M. restricta -izolowane najczęściej od ludzi

• Drożdżaki normalnie stanowią jeden ze składników komensalicznej mikroflory ludzkiej skóry (szczególnie okolic gruczołów łojowych). Mogą wywoływać schorzenia skóry u ludzi i zwierząt, (często izolowane są z przewodów słuchowych i skóry u ludzi z AIDS).

Pityrosporum pachydermatis w 30-80% przypadków zapaleń uszu u psów i kotów, 30 % przypadków łojotokowego zapalenia skóry

• Może   być   samodzielnym   czynnikiem   etiologicznym   lub   występować   łącznie  z

• gronkowcami koaguladodatnimi, paciorkowcami p-hemolitycznymi rzadziej z pseudomonas.

• Hodowla: podłoże Sabourauda 37 °C do 3 tyg, - w odstępach 3-5 dniowych kontrolowany wzrost.

• Rośnie w postaci kremowych koloni, które w miarę starzenia brązowieją, 1-4 mm wypukłe o równym brzegu i litej konsystencji.

Gatunek lipidoniezależny: M. pachydermatis- ale obecność łoju lub woskowiny sprzyja ich namnażaniu!

• izoluje się od dzikich i domowych zwierząt mięsożernych (psy, koty, lisy, łasice), ale także od hodowlanych (świnie, bydło, konie oraz ptaków).

• Izolacja od zdrowych klinicznie zwierząt stanowi 49%, liczba zależy od miejsca pobrania materiału. Np. w badanej populacji:

• 32,5 % kanał słuchowy zew., 40-52 % błona śl. pochwy i odbytu, 60 % z przestrzeni międzypalcowych.

Rasy predysponowane

• Pudle

• West Highland

• White terrier

• Owczarki niemieckie

• Teriery australijskie

• Amerykanskie cocker spaniele

• Shi tzu

• Jamniki

• Basety

• Springer spaniele

• boksery

Każde miejscowe lub uogólnione zmiany skórne  manifestują się rumieniem, przebarwieniami skóry,  tłustym łojotokiem oraz przykrym zapachem  z towarzyszącym świądem ( o różnym  nasileniu)

Charakterystyczne żółtoszare tłuste łuski,  zgrubienia i przebarwienia, bardzo silny świąd,

nieustępowanie po terapii glikokortykosterydami

Od psów z ootitis externa hodowle stanowiły kolonie białe lub jasnokremowe, gładkie, średniej wielkości lub duże.

• Od klinicznie zdrowych szczepy rosły w postaci kolonii ciemnokremowych, szorstkich, małych lub średniej wielkości.

• Wykazywały wysoką ekspresję enzymów lipolitycznych (fosfolipaza i hydrolaza Tweenu 80), także arylamidazy walinowej cystynowej (aminopeptydazy) i fosfatazy zasadowej.

• Taki profil może ułatwiać szacowanie patogenności wyizolowanego szczepu.

Są niewrażliwe na gryzeofulwinę, dlatego  należy umieć odróżnić go od innych  grzybów 
powodujących podobne zmiany kliniczne.

• wrażliwy   na:   klotrimazol,   mikonazol,   ketokonazol   i   tiokonazol   czyli   pochodne imidazolowe

• dobrze działa nystatyna

• doustnie ketokonazol, (Nizoral)  

• Oprócz otitis P. pachydermatis może powodować infekcje skórne u psów podobne do opryszczki alergicznej.

• Obraz kliniczny nie jest charakterystyczny i nie sugeruje czynnika etiologicznego.

M. pachydermatis

• M. pachydermatis ma zdolność wbudowywania egzogennych kwasów tłuszczowych i to warunkuje tym szczepom wysokie zdolności adaptacyjne do warunków środowiska.

• Skład i zawartość lipidów w skórze może w sposób istotny wpływać na metabolizm i wzrost komórek grzyba, a tym samym ułatwić kolonizację.

• Infekcje Malssezia spp. towarzyszą na ogół chorobom ze zmianami w wydzielaniu i składzie łoju skóry (cukrzyca, nadczynność tarczycy, niedoczynność kory nadnerczy).

Hodowle mykologiczne, suche wymazy!

• Płytki kontaktowe- podłoże Dixona, (dociskamy do skóry), podłoże Sabourouda z oliwką z oliwek, Tween 60, 

• Nawet nieliczne ilościowo wzrosty nie powinny być lekceważone!

• U atopowych psów występuje reakcja nadwrażliwości typu I na antygeny Malassezia sp. U takich psów nawet niewielka ilości grzybów uaktywnia klinikę ale przyczyna leży zupełnie gdzie indziej!

Badanie histopatologiczne

• Biopsja skóry, wycinki

• Przydatność ograniczona ze względu na intensywne złuszczanie, który obniża ilość komórek grzyba oraz małą swoistość zmian

• Nieregularne ogniska rozrostowego, gabczastego, powierzchownego, okołonaczyniowego, śródmiąższowego zapalenia skóry z nadmiernym rogowaceniem.

• Mikroropnie naskórka z naciekiem eozynofili

Leczenie zakażeń Malassezia sp.

• Zmiejszenie liczby drozdżaków

• Określenie i likwidacja czynników sprzyjających

• Zapobieganie nawrotom

• Mykogram!

Leczenie ogólne zak. Malassezia sp.

• Ketokonazol- lek z wyboru, zwłaszcza do przewlekłych i uogólnionych postaci, nie podajemy z erytromycyną

• Nie podajemy u ciężarnych

• Działa przeciwzapalnie

• Dawki od 5- 10 mg/kg mc prze 30 dni

• lub 10-14 w połączeniu z terapią miejscową, pod kontrolą laboratoryjną oraz badaniu enzymów wątrobowych

• Gryzeofulwina nie działa!

Leczenie miejscowe

• Szampony- ketokonazol, mikonazol, siarczek selenu, chlorheksydyna,  (połaczenia), 2-3 razy w tygodniu

• preparaty z siarką, kwasem salicylowym, nadtlenkiem benzoilu, przyśpieszają zzłuszczanie

• Opryski i smarowanie- mikonazol, jodyna powidonowa, preparaty siarkowe,

• Maści i inne roztwory (niskolepkie i łatwo rozpuszczalne w wodzie)

 

Podstawa w terapii grzybic jest rozpoznanie  pierwotnej przyczyny zapalenia skóry

• Pierwotne schorzenia skóry to:

• Nadwrazliwość

• Pasozyty, infekcje bakteryjne

• Zaburzenia hormonalne

• Choroby ogólne

• Zaburzenia metaboliczne

• Nowotwory

• Pierwotne zaburzenia rogowacenia

• Niedobory mikroelementów i witamin (cynk, wit A)

 

---