ARTICULATIO TEMPOROMANDIBULARIS

Jedyne połączenie stawowe między kośćmi czaszki. Tworzy staw sprzężony (articulatio coniugata), gdyż dwa symetryczne stawy prawy i lewy, oddzielone od siebie o szerokość twarzoczaszki są w ruchach swych stale połączone funkcjonalnie.

• /2/ FACIES ARTICULARES

• f.art. superior

• fovea articularis - pars anterior fossae mandibularis aż do przebiegu fissura petrotympanica

• tuberculum articulare

• f.art. inferior

• facies articularis capitis mandibulae

• CAPSULA ARTICULARIS

• zrośnięta z discus articularis

• CAVUM ARTICULARE

• podzielona całkowicie na dwie jamy stawowe przez discus articularis, przesuwalny względem caput mandibulae;

• przy zamkniętych ustach dzieli on jamę stawową na część przednią i tylną

• przy otwartych ustach dzieli on jamę jamę stawową na część górną i dolną

• /3/ LIGGAMENTA

• lig. sphenomandibulare

• lig. stylomandibulare

• lig. temporomandibulare s. laterale

• MECHANIKA

• wysuwanie i cofanie żuchwy (ruchy saneczkowe)

• opuszczanie i podnoszenie żuchwy (ruchy zawiasowe)

• ruchy boczne (żucie)

/4+3/ FOSSA CRANII ANTERIOR

• /4/ SKŁADNIKI

• pars orbitalis ossis frontalis

• ala minor ossis sphenoidalis

• lamina cribrosa ossis ethmoidalis

• przednia część facies superior corporis ossis sphenoidalis /planum sphenoidale/

• /3/ POŁĄCZENIA

• foramina cribrosa - nn. I (n. olfactorius/węchowy) cavum nasi

• canalis opticus - nn. II (n. opticus/wzrokowy), a. ophtalmica orbita

• foramen caecum cavum nasi

/3+8/ FOSSA CRANII MEDIA

• /3/ SKŁADNIKI

• facies superior/lateralis dex/sin corporis ossis sphenoidalis

• ala maior ossis sphenoidalis - facies cerebralis

• facies anterior partis petrosae ossis temporalis

• /8/ POŁĄCZENIA

• fissura orbitalis superior - n. III,IV,V,VI

• n. III - oculomotorius/okoruchowy

• n. IV - trochlearis/bloczkowy

• n. V - trigeminis/trójdzielny

• n. VI - abducens/odwodzący

• foramen rotundum - n. V2 (maxillaris/szczękowy) fossa pterygopalatina

• foramen ovale - n. V3 (mandibularis/żuchwowy) fossa infratemporalis

• foramen spinosum - r. meningeus n. V3, a. meningea media fossa infratemporalis

• foramen lacerum - n. petrosus maior/minor basis cranii externa

• foramen cartocum int. - a. carotis interna canalis caroticus basis cranii externa

• apertura superior canaliculi tympanici - n. petrosus minor cavum tympani

• hiatus canalis facialis - n. petrosus maior canalis facialis

/5+5/ FOSSA CRANII POSTERIOR

• /5/ SKŁADNIKI

• os occipitale

• dorsum sellae et facies posterior corporis ossis sphenoidalis

• facies posterios partis petrosae ossis temporalis

• pars mastoidea ossis temporalis

• angulus mastoideus ossis parietalis

• /5/ POŁĄCZENIA

• foramen magnum - medulla oblongata basis cranii externa

• foramen jugulare - v. jugularis interna, n. IX,X,XI basis cranii externa

• canalis n. hypoglossi XII basis cranii externa

• porus et meatus acusticus internus - n. VII (facialis/twarzowy), VIIa (intermedius/pośredni), VIII (vestibulocochlearis/przedsionkowo-ślimakowy) canalis n. facialis et auris interna

• apertura externa aquaeductus vestibuli - ductus endolymphaticus cavum cranii

FORAMEN JUGULARE dokładniej :

medialis:

• n. IX glossopharyngeus (językowo-gardłowy)

• sinus petrosus inferior

lateralis :

• n. X vagus (błędny)

• n. XI accesorius (dodatkowy)

• r. meningeus nervi vagi

• sinus sigmoideus

• a. meningea posterior (r. a. pharyngeae recurrens)

/4+9/ ORBITA

• /4/ PARIES

• /2/ p. superior

• pars orbitalis ossis frontalis

• ala minor ossis sphenoidalis

• /3/ p. inferior

• corpus ossis maxillaris

• corpus ossis zygomatici

• proc. orbitalis ossis palatini

• /4/ p. medialis

• processus frontalis ossis maxillaris

• os lacrimale

• lamina lateralis labirynthi ossis ethmoidalis

• corpus ossis sphenoidalis

• /2/ p. lateralis

• processus frontalis ossis zygomatici

• ala maior ossis sphenoidalis /facies orbitalis/

• /9/ POŁĄCZENIA

• foramen supra/infraorbitale facies externa cranii

• fissura orbitalis superior - n. III,IV,V,VI fossa cranii media

• fissura orbitalis inferior fossa pterygopalatina et fossa infratemporalis

• foramen ethmoidale anterius/posterius cavum nasi, cellulae ethmoidales

• canalis opticus fossa cranii anterior

• canalis nasolacrimalis cavum nasi - meatus nasi inferior

• foramen zygomaticoorbitale facies externa cranii et fossa temporalis

/4+7/ CAVUM NASI

• Leży pomiędzy oczodołami (z przodu) i dołami skrzydłowo-podniebiennymi (z tylu)

• /4/ PARIES

• /4/ p. superior-anterior

• os nasale

• spina nasalis partis nasalis ossis frontalis

• lamina cribrosa ossis ethmoidalis

• corpus ossis sphenoidalis /facies ant/inf/

• /2/ p. inferior

• processus palatinus ossis maxilaris 3/4

• lamina horizontalis ossis palatini 1/4

• /7/ p. lateralis

• processus frontalis ossis maxillaris

• corpus ossis maillaris

• concha nasalis inferior

• os lacrimale

• facies medialis labirynthi ethmoidalis

• lamina perpendicularis ossis palatini

• lamina medialis processus pterygoidei ossis sphenoidalis

• /2/ p. medialis /septum nasi osseum/

• lamina perpendicularis ossis ethmoidalis

• vomer

• /7/ POŁĄCZENIA

• foramen ethmoidale ant/post cavum orbitae

• canalis nasolacrimalis orbita

• foramina cribrosa fossa cranii anterior

• foramen incisicum cavum oris

• foramen sphenopalatinum fossa pterygopalatina

• canalis vomerovaginalis basis cranii externa

/4+7/ FOSSA PTERYGOPALATINA

• leży dobocznie od jamy nosowej

• /4/ PARIES

• /1/ p. superior

• corpus ossis sphenoidalis

• /1/ p. medialis

• lamina perpendicularis ossis palatini

• /2/ p. anterior

• corpus ossis maxillaris

• processus orbitalis ossis palatini

• /2/ p. posterior

• processus pterygoideus ossis sphenoidalis

• facies maxillaris alae maioris ossis sphenoidalis

• /7/ POŁĄCZENIA

• fissura orbitalis inferior orbita

• foramen rotundum - n. V2 (maxillaris/szczękowy) fossa cranii media

• canalis pterygoideus basis cranii externa

• canalis pterygopalatinus cavum oris

• canalis palatovaginalis basis cranii externa

• foramen sphenopalatinum cavum nasi

• fissura sphenomaxillaris fossa infratemporalis

/3+3/ FOSSA TEMPORALIS

• /3/ PARIES

• /4/ p. medialis

• os parietale

• squama ossis temporalis

• facies temporalis ossis frontalis

• facies temporalis alae maioris ossis spheoidalis /do przebiegu crista infratemporalis/

• /1/ p. lateralis

• arcus zygomaticus

• /2/ p. anterior

• facies temporalis ossis frontalis

• facies temporalis corporis ossis zygomatici

• /3/ POŁĄCZENIA

• przechodzi do dołu w fossa infratemporalis

• foramen zygomaticotemporale facies cranii externa et orbita

• fissura sphenomaxillaris fossa pterygopalatina

/3+5/ FOSSA INFRATEMPORALIS

• /3/ PARIES

• /1/ p. medialis

• lamina lateralis processus pterygoidei ossis spheonoidalis

• /1/ p. lateralis

• ramus mandibulae /facies interna/

• /1/ p. anterior

• facies infratemporalis corporis maxillae

• /5/ POŁĄCZENIA

• przechodzi do góry w fossa temporalis

• fissura sphenomaxillaris fossa pterygopalatina

• foramen ovale - n. V3 (mandibularis/żuchwowy) fossa cranii media

• foramen spinosum - r. meningeus n. V3, a. meningea media fossa cranii media

• foramen mandibulae - canalis mandibulae - foramen mentale facies externa cranii

1