Metodologia badań pedagogicznych z elementami logiki i statystyki
1 Etapy badania
sytuacja problemowa
Formułowanie problemu- to zadać pytanie dotyczące sytuacji problemowej
Formułowanie hipotez - jest to całkowite przyjęcie albo zupełnie do odrzucenia, musi dać się zweryfikować rzeczywiście tzn. czy zadania są praktyczne
Przewidywanie skutków (rozumowanie) - uporządkowanie konsekwencji, jakie mogą być zweryfikowane; postawienie prognoz - na podstawie modelu i danych empirycznych z uwzględnieniem dostępnych technik ich weryfikacji.
Empiryczna weryfikacja - przeprowadzenie danych działań i ich weryfikacja
Porównanie wniosków z doświadczeniem - porównanie wniosków z hipotezą, wprowadzenie ewentualnych zmian w modelu badań oraz poszukiwanie możliwości rozszerzenia modelu
2 Język nauki: określa te sposoby interesujących ją przedmiotów i zjawisk, które są w niej stosowane, a obszar zjawisk wydzielonych przez określony zbiór aspektów (zmiennych) poddaje wewnętrznej strukturalizacji i podziałowi wg. Wyróżnionych wartości tych zmiennych.
3 Pojęcia
Pojęcia
konotacja denotacja
znaczenie wyjaśnia sens z sensu wynika zakres, zbiór obiektów - DESYGNAT
jednostkowe - 1 desygnat
historyczne - warunki: czas, miejsce,
-uniwersalne-równoważne - wszystkie desygnaty terminu A są zarazem desygnatami terminu B i odwrotnie
równoznaczne wiele desygnatów
4. Definicje-to pewne wypowiedzi określające, jakie jest znaczenie terminu. Termin definiowany nazywany definenium, zwrot określający znaczenie tego terminu definensem
nominalne - wyjaśnia znaczenie wyrazu definiowanego przez podanie wyrażenia równoznacznego pod względem treści i zakresu ( j. naukowy, potoczny)
realne są charakterystyką cech specyficznych wspólnych przedmiotom składającym się na zakres pewnego terminu.
5. Błędy definicyjne
- idem per idem - (to samo przez to samo) - to popełniony błąd w trakcie pisania definicji tzn. x wyjaśniony nie może się powtórzyć jako x w definicji x : = ple,ple,x,ple
- ignotum per ignotum - (nieznane przez nieznane) nie jest to błąd logiczny
- sprzeczność -dwie wielkości logiczne się wykluczają, np. x=2 i x=-2, nie jest to tylko błąd matematyczny.
Oksymoron - symbol błędu w j.pol.
- nieadekwatność -nie mają ze sobą nic wspólnego, rozłączność zakresu oraz za wąskim lub za szerokim zakresem.
Zakres definienium ≠ zakres definensu np. wieloryb to ryba słodkowodna
6. Zmienne -czynnik przybierający różne wartości, specyfikując ich możliwe własności, stany lub zdarzenia np. wiek, wykształcenie
[wo] - przedział jednostkowy zmiennej
- wartościowe
dychotomiczne ( dwudzielne)- np. płeć - kobieta, mężczyzna
wielowartościowe (dyskretne i ciągłe)- wiele zmiennych np. poziom aspiracji edukacyjnych - wysoki, średni, niski
- skale (zmienne)
nominalne (jakościowe) - zbiór różnych kategorii, pozwalających określić, które przedmioty są pod danym względem równe (jednakowe), a które różne.
porządkowe - dysponując nimi jesteśmy w stanie powiedzieć, czy dwa porównywane przedmioty posiadają daną własność w stopniu równym, czy też jeden ma ją w stopniu wyższym niż drugi (ocena, poziom, natężenie, stopień)
interwałowe (przedziałowe) - pozwalają stwierdzić o ile porównywalnych jednostek pomiaru jeden z dwóch przedmiotów posiada daną cechę w stopniu wyższym niż drugi. Podstawą tej skali są przedziały o równej wielkości, a punkt zerowy jest przyjęty umownie.
ilorazowe - zawiera własności w/w skal, zbudowana jest podobnie jak interwałowa, z tym że posiada absolutne zero, umożliwiające tym samym porównywanie nie tylko dystansów, ale i proporcji między różnymi ich wartościami (ile razy).
- role
zależne - zmienna, której zmiany są skutkiem oddziaływania jednej lub więcej jakiś zmiennych, czynnik zmieniający się pod wpływem określonych działań.
Niezależne - zmiany nie zależą od zespołu innych zmiennych występujących w badanym zbiorze, warunkuje osiągnięcia ale sam od nich nie zależy
Nieistotne
istotne-zbiór zależnych zakłócających i ważnych ,
zakłócające- np. błąd , sposób odczytu z urządzenia pomiarowego,
ważne
główne-najsilniej oddziaływają na z. zależną
uboczne- najsłabiej oddziaływają na z. zależną ]
7. Wskaźniki - musi być zawsze czymś co da się łatwo zaobserwować (fakt zachodzi przed oczami)
definicyjne - zadanie wprowadzające wskaźnik jest ustaleniem terminologicznym, tzn. konieczność zdefiniowania pojęcia - dobranie pewnego jednoznacznego wskażnika opartego na konwencji terminologicznej.
rzeczowe- zadanie wprowadzające wskaźnik jest twierdzeniem empirycznym, związek pomiędzy zjawiskiem a wskaźnikiem oparty na twierdzeniu lub doświadczeniu:
empiryczne - zjawisko jest obserwowalne
inferencyjne- wskaźnik nie wywodzi się z definicji, zjawisko nie jest obserwowalne, a o jego wystąpieniu wnioskujemy np. stan wiedzy
opercjonalizacja zmiennych- ustalenie kryteriów empirycznej stosowalności dla zmiennych
8. Pomiar zmiennych - polega na mniej lub bardziej intuicyjnym wnioskowaniu na temat występowania czy stopnia intensywności zjawiska na podstawie obserwacji mniej lub bardziej złożonej, ale niezbyt jasno określonej sytuacji wskaźnikowej.
BADANIE ROZKŁADU
Np. Jakie są kolory oczu w grupie A i B? x: nieb., ziel., szare., piwne, inne
A B
Niebieskie 20 17
Zielone 15 16
Szare 30 20 w grupie A dominują oczy szare
Piwne 5 31 w grupie B dominują oczy piwne
Inne 2 3
Wynik, który jest największy, wartość najczęściej się zdarzającej nosi nazwę DOMINANTY(MODALNA), a najrzadszy MEDIANA.
Mediana -jest to wartość środkowa dzieląca zbiorowość na dwie równe części: część dolną obejmującą wartości mniejsze lub równe medianie i część górną zawierającą wartości większe lub równe medianie. Wstępnym warunkiem dla wyznaczenia mediany jest uporządkowanie szeregu według wartości rosnącej lub malejącej.
Dominanta - to wartość , która w danym rozkładzie występuje najczęściej, jest uważana za typową
Kwartyl - Realizacja cechy statystycznej, która dzieli całą zbiorowość na części pozostające pomiędzy sobą w ściśle określonych proporcjach
miary tendencji centralnych - proporcje występowania różnych wartości w danym zbiorze D≡M
n -przypadki występowania np. A 30 B ....
N -ilość wszystkich ocen 72 ....
miary rozproszenia:
- Obszar zmienności- jest to różnica między największą i najmniejszą wartością zmiennej w szeregu. Najczęściej oznaczany jest literą R:
R = Xmax - Xmin
- Odchylenie przeciętne - to miara uwzględniająca wszystkie występujące w szeregu wartości zmiennej. Charakteryzuje przeciętny poziom odchyleń poszczególnych wartości szeregu od średniej arytmetycznej. Przyjmuje zawsze wartości dodatnie
X- poszczególne wartości zmiennej
x - średnia artmetyczna
N liczebność zbiorowości
- Wariancja - jest jedną z częściej stosowanych miar rozproszenia. Określa się ją jako sumę kwadratów odchylenia wszystkich wartości zmiennej od ich średniej arytmetycznej, podzieloną przez ich liczbę jest przydatna do porównywania struktury części zbiorowości logicznie ze sobą powiązanych
X- każda wartość zmiennej
x - średnia artmetyczna
N liczebność zbiorowości
- Odchylenie standardowe - jest najczęściej stosowaną i bardzo precyzyjną miarś rozproszenia wartości zmiennej. Informuje, o ile przeciętnie, średnio odchyla się każda wartośc zmiennej od średniej artmetycznej
X- każda wartość zmiennej
x - średnia artmetyczna
N liczebność zbiorowości
- grupowanie statystyczne - polega na podziale zebranego materiału, stanowiącego zbiór dużej ilości szczegółowych informacji na jednorodne grupy(kategorie). Podstawą ich wyodrębnienia są cechy, czyli zmienne.
Szeregi - są zbiorem informacji uporządkowanych według pewnej cechy. Najprostrzy szereg składa się z dwóch wierszy lub kolumn, z których jedna podaje warianty cechy, a druga liczbę jednostek w danym wariancie.
tablice - zebrany w badaniach materiał empiryczny po pogrupowaniu umieszczany jest w tablicach w tekście opracowania, a czasem również w aneksie. Prawidłowa tablica pozwala na szybką orientację w prezentowanym materiale statystycznym , umożliwia porównywanie wyników badań i analizę struktury zbiorowości, ułatwia wykrywanie prawidłowości, a także umożliwia obliczanie miar statystycznych.
Wykresy -pokazują w sposób obrazowy kształt rozkładu uzyskanych wyników badań. W przypadku cech ilościowych do najczęściej stosowanych form wykresów zaliczamy: wykresy liniowe, histogramy i wieloboki liczebności (diagramy). Przy graficznym przedstawieniu cech jakościowych najczęściej zastosowanie znajdują wykresy słupkowe, koła, kule, obrazki, kartogramy.
prezentacje danych różnych skal pomiarowych
9. Rozkłady wartości zmiennych
rozkład normalny KRZYWA GAUSSA - jest to graficzne przedstawienie rozkładu prawdopodobieństwa wystąpienia określonej wartości zmiennej, przyjmujące kształt dzwonu
własności rozkładu normalnego:
rozkład jest opisany krzywą symetryczną i ma obszar zmienności (rozstęp) od minus do plus nieskoczoności, z czego wynika
f(u) = f(-u)
jeśli znane są parametry rozkładu normalnego, tzn. wartość oczekiwana E(xc) oraz odchylenie standardowe D(xc), oznacza to,że rozkład normalny jest całkowicie określony
maksimum funkcji gęstości rozkładu normalnego odpowiadają wartości: X = E(xc) lub u = 0
jeśli zmienna standaryzowana U rośnie w swym bezwzględnym wyrażeniu, to funkcja gęstości rozkładu normalnego szybko zdąża do zera.
10. Porównywanie wartości zmiennych - skale:
- standaryzowana -jest to skala, której średnia arytmetyczna wynosi „0”, a odchylenie standardowe „1”
- skala T - przyjmuje za jednostkę1/10 odchylenia standardowego, skala znormalizowana i w celu zniwelowania znaków ujemnych mnożymy je poprzez 10 i dodajemy 50
- skala C - jej średnia wynosi „5”, odchylenie standardowe „2”, a dwie skrajne klasy wynoszą „” i „10”, zawiera 11 jednostek
11. Teoria:
funkcje (opis, wyjaśnienie, przewidywanie)
uogólnienie-indukcja enumeracyjna
wyjaśnienie - odwoływanie się do prawa ogólnego i faktów ustalonych
dedukcyjno-nomolog
12. Wnioskowanie - proces formułowania sądów o stałej populacji generalnej na podstawie miar charakteryzujących badana próbę. Polega na tym, że jakieś zdanie jest prawdziwe. Dwa sposoby wnioskowania:
asymilacja parametrów
weryfikacja hipotez
dedukcyjne i jego podstawy logiczne
uprawdopodobniające:
Indukcyjne - oparte jest to zasadę uogólniania wyrażajacej się tym, że na podstawie pojedynczych faktów domyślamy się istnienia ogólnej prawidłowości
13. Problemy badawcze: muszą wyczerpywać zakres naszej niewiedzy, zawarty w temacie badań
pytania
rozstrzygnięcia Czy? - Odp. Tak/Nie - odpowiedz zawarta jest w konstrukcji gramatycznej pytania.
dopełnienia Jak?/ Ile? - Odp. Konkretna - pytanie w swej strukturze gramatycznej nie zawiera informacji, gdzie szukać na nie informacji
istotnościowe - pytania szczegółowe . Jakie zmienne niezależne X są istotne dla danej zmiennej zależnej Y.
zależnościowe - związek pomiędzy dwiema zmiennymi, jak coś zależy od czegoś np. Jaka jest zależność zmiennej Y od zmiennych dla niej istotnych
14. Hipotezy - wszelkie twierdzenia częściowo tylko uzasadnione, wszelki domysł, za pomocą którego tłumaczymy dane faktyczne, a więc także domysł w postaci uogólnienia. Hipoteza musi określać zależność pomiędzy zmiennymi. X-(wpływa)Y
hipotezy przyczynowo-skutkowe (kanony Milla) - najdoskonalsza metoda wykrywania zależności między niezależną a innymi elementami badanego układu, oparte o zasady przyczynowości i rozumowania indukcyjnego
kanon jedynej różnicy
kanon jedynej zgodności
kanon połączonej różnicy i zgodności
kanon zmian towarzyszących
kanon reszt
hipotezy
- badawcze - omawiamy teoretycznie ( hip. wewnętrzna)
- operacyjne - badanie, praktyczna ( hip. zewnętrzna)
- Statystyczna każde przypuszczenie co do nie znanego rozkładu obserwowalnej zmiennej losowej. Wiedza o tej zmiennej wyznacza zbiór i podzbiór: z 1 elementem (h. Prosta) lub z wieloma (h. Złożona):
- hipoteza zerowa - gdy przypuszczamy, że pomiędzy estymatorem (ocena rozkładu zmiennej) a parametrem lub rozkładem empirycznym i teoretycznym nie ma statystycznie istotnej różnicy
hipoteza istotności różnic - stawia się ją gdy porównuje się miary charakteryzujące pewną zbiorowość z przyjętymi wzorcami (np. średni wiek studentek = 21, 21 jest pewną normą w danych warunkach). Porównujemy 2 lub więcej zbiorowości za pomocą charakteryzujących je miar statystycznych, położenia, rozproszenia, współzależności (średni wiek studentów w Olsztynie a w Warszawie) - Test Studena
hipoteza zgodności - stawia się gdy: chcemy ustalić typ rozkładu cechy charakteryzującej populację generalną; porównujemy rozkład tej samej cechy w kilku populacjach - test x2
hipoteza niezależności - badamy współzależność 2 lub więcej cech populacji generalnej i chodzi o ustalenie, czy ta współzależność istnieje - test x2
Procedury Badawcze (kryteria stosowalności)
Naturalna ( obserwacyjna) - niczego nie zmieniamy w świecie rzeczywistym, badamy go różnymi metodami
Badawcza (eksperymentalna) - zmieniamy rzeczywistość przy pomocy bodźca (wpływ)
Eksperyment - Metoda naukowego poznania określonego wycinka rzeczywistości (wychowawczej ) polegającej na wywoływaniu lub tylko zmienianiu przebiegu procesów przez wprowadzanie do nich nowego czynnika i obserwowaniu zmian powstałych pod jego wpływem
Funkcje eksperymentu - procedura eksperymentalna jest stosowane do weryfikacji hipotez przyczynowo skutkowych
Testujące - weryfikacja hipotez przy pomocy manipulacji
Heurystyczne - następstwa celowo wprowadzonych zmian
Diagnostyczne - eksperyment, dokładne analizowanie zmian
metodologiczne- eksperyment
Bodziec eksperymentalny
standaryzacja-poziom operacyjny i teoretyczny
Zakłócenia bodźca eksperymentalnego:
Niestabilność - naturalne dojrzewanie układu ( jednostki, grupy)
historia - zmiany w otoczeniu czyli ukształtowanie wartości poprzez szkoły i inne urzędy
dojrzewanie - zmiany w wyniku etapów w dojrzewaniu
pretest - uwrażliwianie badanych na to, że będą poddani badaniu
regresja - cofnięcie
selekcja - jeśli eksperyment jest groźny nie wolna angażować nieletnich, jedynie wolontariuszy
itd. - śmiertelność - uśmiercanie pewnych wyników
Typowe plany eksperymentalne:
Klasyczny -do badań brane są dwie dwie grupy populacji , pomiędzy którymi nie ma żadnych różnic. Jedna jest grupą eksperymentalną (losową), zaś druga grupą kontrolną
Solomona
szeregi czasowe
wpływy w czasie...
21. Dobór grup - zależy od charakteru zmiennej przez nas badanej
techniki losowania
LOSOWY
losowanie proste ( tzw. losowanie na sierotkę)
y→nie związany z innymi czynnikami (płeć, wiek)
Mechanizm losujący - wybiera się co kilka osób losowo, np. co drugi rząd i co piąta osoba (metoda na hitlerowca)
y : t (płeć), u (zawód), w (wykształcenie)
Losowanie grupowe (klasyczne) losuje się dwie grupy: eksperymentalną i kontrolną, grupę eksperymentalną poddaje się bodźcom i bada jakie występują zakłócenia
E: y początkowe , Y końcowe E - gr. eksperymentalna
E: P początkowe , P końcowe P - pomiar
K: P początkowe , P końcowe K - gr. Kontrolna
x spowodował x :E(P końcowe - P początkowe ) - K(P końcowe - P początkowe )
Trzeba badać obie grupy i różnicę między nimi.
CELOWY - np. wolnotariat - stosowany, gdy np. eksperyment jest groźny
Metody badań
pojęcie metody - zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych obejmujących najogólniej całość postępowania badacza, zmierzającego do rozwiązywania określonego problemu naukowego.
techniki - czynności praktyczne, regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami, pozwalającymi na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych informacji, opinii, faktów, np. obserwowanie, prowadzenie wywiadu.
narzędzia badawcze - jest przedmiotem służącym do realizacji wybranej techniki badań. Np. kwestionariusz wywiadu, arkusz obserwacyjny czy magnetofon a nawet ołówek
23 Ankietowanie - metoda najczęściej stosowana w pedagogice
rozmowa i wywiad - stosowana gdy zależy na dodatkowych pytaniach lub informacjach. Badany ma świadomość rozpoznania. Określają jak naprawdę czuje się pytany. W czasie przeprowadzanego wywiadu badany powinien mieć gwarancję bezpieczeństwa. Pytania pomagają dowiedzieć się co się stało z wielkością, którą badamy(zaleta).Wadą może być natomiast sterotypizacja, czyli zamiast zadawać pytania z pewnym ładunkiem emocjonalnym, powołujemy się na jakieś normy.
Formy prowadzenia wywiadu:
rozmowa swobodna - rozmowa nakierowana na moment kiedy uda się zadać właściwe pytanie
rozmowa kierowana - nie wiadomo kiedy pytanie zostanie zadane i czy pytanie zostanie zadane we właściwej formie
wywiad kliniczny
ankieta (kwestionariusz) - wymaga precyzji zadawanych pytań. Pytania musza być dokładnie zrozumiane przez badanego. Ankieta przeprowadzana jest szybko i w tym samym czasie. Badania są anonimowe (duża prawdziwość wypowiedzi). Poprzez ankietę badamy wyobrażenie o rzeczywistości respondenta.
Rodzaje pytań:
pytania zamknięte (zbiór odpowiedzi musi być wyczerpujący i rozłączny tzn. odp. nie pokrywają się) Zaczyna się od pytań najskrajniejszych. Pytania jest łatwiej porządkować
pytania otwarte( wszystkie typy odpowiedzi mogą wystąpić) Nierozsądne jest zadawanie pytania do „czy?”
Jak sprawdzać wyniki:
sprawdzamy ile osób udzieliło danej odpowiedzi (rozkład liczebności - badanie frekwencyjności)
nie zadaje się pytań dodatkowych, które niczemu nie służą, gdyż mogą wydać się respondentowi za pytania niezbyt istotne.
Wykorzystuje się tylko te kwestionariusze, w których są wszystkie odpowiedzi.
PREZENTOWANIE WYNIKÓW TZN. JAK SIĘ ROZŁOŻYŁY ODPOWIEDZI
23 |
a |
b |
c |
d |
|
A |
2 |
3 |
5 |
4 |
Ankiety 1 |
B |
|
|
|
|
Ankiety 2 |
C |
|
|
|
|
Ankiety 3 |
Na podstawie opisu nie wyciągamy żadnych wniosków. Ocena zależności pozwala coś interpretować.
24.Obserwacja
cechy
celowa
zaplanowana
obiektywna
wyczerpująca
wierna
wnikliwa
obserwatorzy
zewnętrzny - obserwowany wie, że dana osoba jest obserwatorem
wewnętrzny - obserwator jest członkiem grupy, nikt nie wie o jego roli
Techniki obserwacyjne
DZIENNIK OBSERWACJI ( technika biograficzna)- obserwowanie zjawisk długotrwałych, metoda ta jest bardzo obarczona uwagą obserwacyjną, jest subiektywna, informacje są wyselekcjonowane, są interpretowane
OBSERWACJA FOTOGRAFICZNA - obserwacja ciągła. Używany np. kiedy nagrywamy to co się dzieje. Analizujemy przez wielokrotny wgląd w nagrany (napisany) materiał np. rozmowa, gesty, plan trzeci itp.
TECHNIKA PRÓB CZASOWYCH - sprawdzanie czy zjawisko trwa tak jak się spodziewaliśmy
TECHNIKA PRÓBNYCH ZDARZEŃ - tylko wyodrębnione zdarzenia zostały odnotowane np. tyle razy ziewnął.
EKSPERYMENT - sztuczne wywoływanie zdarzeń.
TECHNIKA TOPOGRAFICZNA - do obserwowania grup, które stale przebywają w jednym miejscu.
Dzieli się na segmenty, w którym znajduje się jeden obserwator ( na 5 osób)
Arkusze obserwacji - jest narzędziem obserwacji i musi zawierać skalę
SKALA OCEN - to co widzę oceniam na odpowiedniej skali, może mieć charakter:
dyferengału semantycznego źle _______________ dobrze
skala graficzna początek_______________ koniec
skala numeryczna 1-6 (10)
skala mieszana (numeryczno-graficzna) 0___________________10
Wybór skali:
omija skrajności
fiksować wartości, wszystkie oceny wokół tego falują
przenoszą cechy jakie widzę, efekt halo
efekt kontrastu, oceniam ostrzej, przeciwnie do mnie
WYGLĄD ARKUSZU OCEN OBSERWACJI
arkusz |
|
|
|
|
|
|
|
|
czas |
Kat.zachowań\ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nos |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
Szczypie |
|
x |
|
|
|
|
x |
|
|
Kopie |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
Ziewa |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
25. Socjometria - jest zespołem czynności werbalnych i manipulacyjnych mających na celu poznanie uwarunkowań, istoty i przemian nieformalnych związków międzyosobowych w grupach rówieśniczych.
pola badań - grupa rówieśnicza nieformalna, badanie relacji członka grupy z innymi ludźmi
relacje - realnie istniejące stosunki
preferencje - oczekiwania wobec grupy
postrzeganie - spostrzeganie siebie (członka ) na tle grupy
- miary grupowe i jednostkowe
EKSPANSYWNOŚĆ Tak formułujemy pytanie by wymieniali max. Ilość osób z grupy.
S - stopień eksp. N - gr. N-1 - możliwe wybory
WYBORY OGRANICZONE - Chcę abyś podał nie więcej niż 4 członków grupy.
Na podstawie tego wyboru jesteśmy wstanie określić sympatie w grupie
sposoby analizy wyników
I sposób opracowywania - socjogram
Ο - dziewczęta Δ- chłopcy
Ο___→Δ
Ο_____→Ο wybór odwzajemniony
←_____
Socjogram nieuporządkowany
Socjogram Uporządkowany (max liczba wyborów):
socjogram kołowy
socjogram hierarchiczny
________
_______________
______________________
macierza socjometryczna
Kto\kogo |
A |
B |
C |
D |
.... ..z |
Liczba dokonanych wyborów ~ E |
A |
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
D |
x1 |
|
X2 |
X3 |
|
|
E |
|
|
|
|
|
|
Licz. Uzyska nych wyborów |
|
|
|
|
|
|
Wybory wewnętrzne ( w obrębie własnej płci)
Wybory pozawewnętrzne (poza płcią)
Szukamy osoby najbardziej ekspansywnej (najczęściej wybierana) i dajemy najwyższą liczbę punktów, zaś najmniej wybieranej 1.
Waga Wyborów - decyduje o pozycji osoby.
PLEBISCYT ŻYCZLIWOŚCI - w grupie wyodrębniają się:
IDOL - osoba , która uzyskała max liczbę wyborów, ale zdecydowanie większą niż inni
GWIAZDY - grupa, gdzie są osoby o największych niewiele różniących się wyników
OSOBY IZOLOWANE - nie otrzymały żadnego wyboru
SAMOTNIK - nie wybierał i nie został wybrany
ZAPOZNANY - oddal głos ale nie został wybrany
SZARA EMINENCJA - idol odwzajemnia tylko jeden wybór - osoba za plecami idola, osoba w grupie najważniejsza, która „pociąga za sznurki”
Sieć - Zrównoważona struktura, miej więcej taka sama liczba połączeń
0←__→0
0←__→0
Łańcuch - przerwanie powoduje rozerwanie się grupy
0←__→0
0←__→0←__→0←__→0←__→0
Klika -wszyscy wybierają tę samą grupę, lecz ona nikogo do siebie nie przyjmuje
0←__→0
0←__→0
Ekspansywność grupy
Egr - ekspansywność gr. ΣE - suma ekspans. jej członków N - liczba członków
Stopień integracji - im większy stopień osób izolowanych tym mniejsza integracja
Spójność grupy
Spójność grupy przy wyborze ograniczonym do d
Zawartość - połączenia między członkami grupy na różnych poziomach
POZYCJA SOCJOMETRYCZNA
P socjom. całkowita = P + - P -
Symp niechęć
26. Testowanie - stawianie przed badanym zadań do wykonania
właściwości testowania:
wszyscy badani pracują w tych samych warunkach
sposób oceniania badań nie zależy od osoby przeprowadzjącej badanie. Wynik jest oceniany na podstawie klucza.
Musi w teście znajdować się instrukcja jak go rozwiązywać
Test standaryzowany !!! - wiemy jakie wyniki przy pomocy tego testu otrzymano
rodzaje testów:
dobieranie np. z kolumn
dokonywanie wyborów
zadania z luką
pytania otwarte
pytania zamknięte - dystrakcja
trafność - stopień zgodności z tym co badamy i z tym co chcemy badać
rzetelność - przekonanie, że test się dokładnie mierzy.
analiza wyników testowania
stopień łatwości zadania
wyniki: stopień prawidłowy rozwiązywalności dobrze różnicuje. Wówczas to zadanie może być przeznaczone do badania.
0,7max - test łatwy (służy do sprawdzania badanych- korzysta się z łatwiejszych zadań)
0,3min - test trudny (służy do różnicowania badanych - korzysta się z zadań trudnych)
0,3-0,7 - badanie jest dobre
Które zadanie służy jakiemu celowi.
|
e1 |
e2 |
e3 |
... |
... |
|
A |
|
|
|
|
|
Pamięć |
B |
|
|
|
|
|
Przepadki typowe |
C |
|
|
|
|
|
Przypadki nietypowe |
m-A (e1,e3.....)
27. Analiza dokumentów -jest techniką badawczą służącą do gromadzenia wstępnych, opisowych, także ilościowych informacji o badanej instytucji czy zjawisku wychowawczym. Jest także techniką poznawania biografii jednostek i opinii wyrażonych w dokumentach. Samodzielnie rzadko występuje w roli instrumentu naukowego poznania.
28. Analiza współzmienności zjawisk,
pojęcie korelacji jak x zależy od y x→y
y = f(x) - podać kształt funkcji
|
KOLERACJA LINIOWA: x→ y (jak?) ⇔ korelują liniowo
Korelacja dodatnia
|
x↑ ∩y↑
korelacja ujemna
|
x↑∩y↓
Brak korelacji - chmura
|
Współczynnik korelacji r x y (między x a y)
Jeśli wszystkie punkty na osi ułożą się w linię oznacz to całkowitą korelacje a r x y = 1
0 < r x y < 1 korelacja całkowita
0 ≤ r x y ≤ 1 korelacja dodatnia
-1 ≤ r x y ≤ 0 ujemna korelacja
|
Nominalna |
Porządkowa |
interwałowa |
|
Nominalna |
|
|
|
r x y współ .dla cech jakościowych |
Porządkowa |
|
|
|
r x y dla zmiennych porządkowych |
Interwałowa |
|
|
|
r x y współ. dla cech ilościowych |
Korelacja cech jakościowych
Występują dwie zmienne : wartość 1 i wartość 2
|
WI |
WII |
W1 |
a |
b |
W2 |
c |
d |
KORELACJA CECH PORZĄDKOWYCH
Lp |
Ocena kolegów |
Ranking koleg. |
Ocena wizytatora |
Ranking wizyt. |
di |
di2 |
A |
Beznadziejny |
6 |
b. dobra |
1 |
5 |
25 |
B |
Znakomity |
1 |
Mierna |
4,5 |
-3,5 |
12,25 |
C |
Dobry |
3,5 |
Dost. |
3 |
0,5 |
0,25 |
D |
b. dobry |
2 |
Niedost. |
6 |
-4 |
16 |
E |
Dobry |
3,5 |
Mierna |
4,5 |
-1 |
1 |
F |
średniak |
5 |
Dobra |
2 |
3 |
9 |
|
|
|
|
|
Σ di2 |
63,50 |
29. Wnioskowanie statystyczne
rodzaje hipotez statystycznych -
Hipoteza statystyczna - to każde takie przypuszczenie, które dotyczy postaci rozkładu lub wartości parametrów rozkładu pewnej zmiennej losowej, które może być weryfikowane statystycznie, tzn.w oparciu o wyniki zaobserwowane w próbie losowej . Ze względu na typ problemu badawczego wyróżnia się trzy rodzaje hipotez statystycznych:
Hipoteza istotności różnic
Hipoteza niezależności
Hipoteza zgodności
hipoteza badawcza a zerowa
błędy wnioskowania
pojęcie istotności statystycznej - prawdopodobieństwo uzyskania z testu statystycznego takiej wartości, która nakazywała by badaczowi odrzucenie hipotezy zerowej, ponieważ nie jest ona prawdziwa
30.Testy statystyczne -to każda jednoznacznie zdefiniowana reguła postępowania określająca warunki, przy których należy sprawdzaną hipotezę przyjąć lub odrzucić
hipotezy zgodności chi-kwadrat, Kołmogorow-Simirnow, seria Stivensa
hipotezy niezależności: chi-kwadrat
hipotezy istotnościowe różnic: formułuje się w celu ustalenia czy uzyskane statystyki charakteryzujące próby losowe różnią się między sobą w sposób istotny, czy różnice te są przypadkowe
istotność różnic w próbach niezależnych - to takie, które pochodzą z dwóch różnych populacji. Gdy dysponujemy średnimi dla dwóch takich prób, to są one średnimi nieskorelowanymi , ponieważ pochodzą one z prób niezależnych.
istotność różnic w próbach zależnych - to takie, w których dwie próby uzyskane są z tych samych jednostek, pochodzą od tych samych badanych, lecz są rezultatem badań przeprowadzonych w różnych warunkach, przy wykorzystaniu różnych metod.
d - średnia arytmetyczna różnic N par wyników
Σxd2 - suma kwadratów odchyleń między parami wyników
N - liczba par wyników
test „z”- dla dużych grup (powyżej 30 osób) - zmienna standaryzowana
test Studenta - dla 2 niezależnych małych grup, istotność różnic
A: x A , δA , NA δ- odchylenie standartowe
B: x B , δB , NB
Wartość krytyczna testu studenta 1,96.
Gdy:
Ho: dwie próby różnią się między sobą nie w sposób istotny, tylko przypadkowy
H 1: dwie próby różnią się między sobą w sposób istotny, a nie przypadkowy
Test Fiszera - udział czynnika w zmienności, stopień kontroli (stosunek wariancji całkowitej do wariancji wyjaśnionej), jaka wartość krytyczna zależy od liczebności grupy i ilości (wartości) grup. na jakie została podzielona.
F= 1:025 = 4 (bariera)
Test CHI - test na osiągnięcie czegoś, czy owo kryterium zostało przekroczone
Test niezależności CHI Kwadrat - dotyczy tablic czteropolowych - można stosować, gdy liczebność empiryczna nie jest w żadnym polu mniejsza niż 5, a próba powinna zawierać co najmniej 40 pomiarów
x→(jak?czy?) y
x: A,B,C,D
y: a,b,c
y\x |
A |
B |
C |
D |
|
a |
17 |
18 |
29 |
50 |
124 |
b |
12 |
30 |
60 |
48 |
150 |
c |
29 |
48 |
89 |
98 |
∑274 |
Istnieje rozbieżność między teoretycznym wynikiem a empirycznym
Wartość krytyczna zależy od rozmiarów tabeli - im tabela większa to i rośnie wartość krytyczna
df = (lw - 1)(lk - 1)
df - stopień swobody - określa liczbę niezależnych obserwacji w próbie tzn. takich, które mogą mieć dowolną wartość
fe - liczebność empiryczna
fo - liczebność oczekiwana
W - liczebność próby
a,b,c,d - liczebności empiryczne uzyskane w badaniu
gdy
Ho : nie istnieje związek między zmiennymi (obie zmienne są od siebie niezależne), np. nie istnieje związek między płcią i zainteresowaniem sportem
H1 : związek między zmiennymi istnieje
Test zgodności CHI kwadrat - jest stosowany do sprawdzania zgodności rozkładu empirycznego z rozkładem normalnym
Gdy:
Ho : rozkład empiryczny jest zgodny z rozkładem normalnym
H1 : rozkład empiryczny nie jest zgodny z rozkładem normalnym
Test niezależności CHI Kwadrat ( tablice wielopolowe) - ma zastosowanie do sprawdzania niezależności dla dwóch zmiennych dychotomicznych, czyli takich, które mają po dwa warianty występowania
1