1.Optymalne miejsce implantacji
Tylnia górna ściana trzonu macicy
; pierwotne narządy osiowe
Od strony grzbietowej : cewa nerwowa, struna grzbietowa, prajelito
i różnicowanie mezodermy.
W 15 dniu powstaje mezoderma z ektodermy. Dzieli się na mezodermę poza-zarodkową która znajduje się między trofoblastem a endodermą (wyściela pęcherzek żółciowy wtóry) oraz mezodermę zarodkową, która dzieli się na mezodermę osiową, trzyosiową która wytworzy somity w 20 dniu, pośrednią i boczną (trzewna wyścielającą pęcherzyk żóltowy i ścienna wyścielającą owodnie).
2.Zawiązki gonady pierwotnej, przewodu Mullera i Wolffa.
Są to gonocyty (pierwotne kom. Płciowe); 21 dzień; poch. Z endodermy pęcherzyka żółtkowego które wędrują do grzebieni płciowych w 6 tygodniu (uwypukleń nabłonka mezotelialnego przedniej i przyśrodkowej powierzchni śródnercza oraz mezenchymi spod nabłonka) . Grzebienie wytwarzają palczaste wypustki wnikające do mezenchymy, czyli sznury płciowe.
Mullera - przewód przyśródnerczowy, podłużne wpuklenia mezoderlnego nabłonka jamy ciała w boczną ścianę śródnercza. Przekształca się w kanał maciczno - pochwowy. Z części głowowej tworzy się jajowód; z kanału macica i górna część pochwy.
Wolfa - przewód śródnercza i niego powstanie przewód najądrza, nasieniowód i przewód wytryskowy.
3.Łożysko - pochodzenie, budowa, funkcja.
Przejściowy narząd płodowy, w którym dochodzi do najściślejszego zbliżenia krwi matki i płodu; należy do łożysk typu prawdziwego, tarczowego, labiryntowego, krwiokosmówkowego, kosmówkowo-omoczniowego, doczesnowego
Rozwija się z dwóch części: matczynej-pochodzącej z doczesnej podstawnej oraz płodowej tworzącej się z kosmówki kosmatej
Funkcje: wymiana składników gazowych pomiędzy płodem a matką, przenoszenie produktów odżywczych, wydalanie produktów przemiany materii, ochrona przed wnikaniem ciał obcych i bakterii, wydzielanie hormanów, możliwy udział w zapoczątkowaniu porodu
4.Opisać proces różnicowania się ektodermy.
Ektoderma powstaje w 8 dniu jako górny pokład komórek tarczki zarodkowej. Najpierw 1 warstwowy nabłonek komórek cylindrycznych który na obrzeżu tarczki zarodkowej łączy się z kom. Pozazarodkowej ektodermy owodniowej. Dzieli się na neuroektoderme i ektoderme okrywającą około 18 dnia. Różnicowanie neuroektodermy przechodzi przez stadia płytki, rynienki i cewy nerwowej. Boczna część płytki przekształca się w grzebienie nerwowe leżące między cewą a ektodermą pokrywającą. Ostatecznie z grzebieni nerwowych powstają zwoje nerwów czaszkowych i współczulne i ciałka trzyzwojowe, część rdzenna nadnerczy i kom. Barwnikowe. Z cewy nerwowej powstaje obwodowy układ nerwowy, siatkówka, płat tylni przysadki mózgowej i szyszynka. Z ektodermy okrywającej naskórek, włosy, paznokcie, gr. Skórne, gr. Mlekowe, szkliwo, ucho wewnętrzne, soczewka, rogówka nabłonek przedni, ślinianka przyuszna, wyściółka naturalnych otworów ciała.
Różnicowanie ektodermy przebiega przez stadia płytki, rynienki i cewy nerwowej
Ektoderma rozciąga się nad struną grzbietową, grubieje i tworzy płytkę nerwową, powstaje pod indukcyjnym działaniem struny grzbietowej i mezodermy trzyosiowej, płytka powstaje z okolicy węzła pierwotnego i wraz z wydłużaniem się przedłużenia głowowego rośnie i poszerza się głowowo w kierunku błony gardłowej, następnie zagłębia się tworząc rynienkę nerwową otoczoną po każdej stronie fałdem nerwowym, fałdy zbliżają się i następuje zamknięcie rynienki tworząc w ten sposób cewę nerwową
5.Wymienić etapy rozwojowe rozwoju embriologicznego płuc.
Stadium rzekomo gruczołowe 5-17 tydz
Stadium kanalikowe 16-25
Stadium woreczków końcowych 24 - poród
Stadium pęcherzykowe do 8 roku życia
6.Jaki warunek musi spełniać blastocysta, aby się zaimplantować?
Trofoblast musi wykazać odpowiednią inwazyjność, tzn. produkując enzymy lizosomalne zniszczyć endometrium oraz komórki trofoblastu muszą połączyć się swoimi mikrokosmkami z mikrokosmkami endometrium.
7.Z czego powstają embriologicznie przytarczyce?
Z endodermy (górna powstaje z cz. Grzbietowej IV kieszonki skrzelowej w 6 tygodniu życia płodowego, dolna z cz. Grzbietowej III kieszonki skrzelowej w 6 tygodniu).
8.Opisać rozwój obwodowej części układu nerwowego
Rozwija się z neuroektodemrmy cewy nerwowej, i tutaj nie wiadomo ale można coś opisać ogólnie o ektodermie.
9.Rozwój i inwolucja grasicy
Grasica powstaje z brzusznej endodermy III kieszonki skrzelowej w 4 tygodniu (komórki siateczki nabłonkowej) pomiędzy sznury kom. Endodermalnych wnika mezenchyma
10.Proces neurulacji
Proces w trakcie rozwoju embrio w czasie którego rynienka nerwowa ulega zamknięciu tworząc cewę nerwową. Koniec przypada na 3 tydzień
11.Co to jest łuk skrzelowy?
Od 4 tygodnia. Uwypuklenie mezenchymy widoczne od strony przełyku i powłok zewnętrznych zarodka. Na zewnątrz pokryte są ektodermą, na wewnątrz endodermą. Tworzą chrzęstno - kostną część twarzy.
12.Wymienić czynniki teratogenne typu hormonalnego oraz opisać, na co wpływają u płodu
Hormony płciowe-
o działaniu progesteronu mogą wywołać efekt maskulinizujący u potomstwa żeńskiego
androgeny działają podobnie
progesteron i estrogen w tabletkach mogą być teratogenne
dietylostilbestrol- zmiany gruczołowe pochwy, nadżerki szyjki macicy, zmiany nowotworowe, wady jąder, zaburzenia procesu spermatogenezy
kortyzon- rozszczep podniebienia
13.Hemopoeza w życiu zarodkowo-płodowym
Od 13 do 15 wyspy krwiotwórcze (mezenchyma) w pęcherzyku żółtkowym (do 10 tyg). Później okres wątrobowy od 6 tyg, później wątrobowo-śledzionowy od 12 tyg, ostatecznie szpik kostny od 20.
14.Opisać kostnienie na podłożu błoniastym
Z komórek mezenchymy -> wytworzenie kolagenu i substancji międzykomórkowej -> wytworzenie zbitej błony łącznotkankowej -> wytworzenie osteoblastów -> wytworzenie osteocytów -> tworzenie beleczki kostnej -> kostnienie przez odkładanie na zewnątrz od beleczki kostnej
15.Kiedy i co powstaje z 4 łuku skrzelowego?
Elementy chrzęstne krtani, z zawiązków mięśniowych m.pierścieniowo-tarczowy i zwieracz gardła
16.Prawa bruzdkowania
17.Różnice pomiędzy spermatogoniami Ap, Ad i B
Ap- spermatogonie jasne, dzielą się mitotycznie tworząc spermatogonie B
Ad- s. ciemne-rezerwa dla rozplemu następnych pokoleń
B- przekształcają się w spermatocyty I rzędu
18.Wymienić fazy rozwoju zęba
-listewki zębowej i pączka
-czapeczki
-dzwonu
19.Czym jest dystoza żuchwowo-szczękowa?
Są to wady związane z zaburzonym rozwojem I łuku skrzelowego, czyli wady żuchwy, szczęki, okolicy jarzmowej, podniebienia, małżowin usznych, skośne oczy, rozszczep podniebienia. Powstanie w wyniku niedostatecznej migracji komórek grzebienia nerwowego wnikających do I łuku skrzelowego.
20.Wymień elementy powstające z neuroektodermy
Ośrodkowa oraz autonomiczna i somatyczna część obwodowego układu nerwowego, siatkówka, płat tylny przysadki, szyszynka
21.Wymienić 4 etapy procesu zagnieżdżenia
Przylegania, przeniknięcia, rozprzestrzeniania, zatrzymania
23.Opisać funkcję łożyska
Funkcje: wymiana składników gazowych pomiędzy płodem a matką, przenoszenie produktów odżywczych, wydalanie produktów przemiany materii, ochrona przed wnikaniem ciał obcych i bakterii, wydzielanie hormanów, możliwy udział w zapoczątkowaniu porodu
24.Na czym polega oraz jakie są zalety i wady mrożeniowej techniki badawczej?
Utwardzanie materiały biologicznego poprzez jego zamrożenie
Zalety-krótkotrwałe, zachowują wszystkie składniki, procedura przebiega w niskiej temperaturze
25.Co to jest węzeł Hansena?
Skupienie komórek mezodermalnych tworzące się od smugi pierwotnej w kierunku głowowym, inaczej węzeł pierwotny
26.Wymienić fazy mitozy i mejozy
Mitoza: profaza, metafaza, anafaza, telofaza
Mejoza: profaza I, metafaza I, anafaza I, telofaza I, profaza II, metafaza II, anafaza II, telofaza II
27.Opisać embriogenezę nadnerczy
Część korowa rozwija się z mezodermy, część rdzenna z ektodermy
Wskutek indukcyjnego działania przewodu śródnercza, nabłonek mezotelialny namnaża się i zaczyna wnikać do otaczającej mezenchymy- powstanie kory pierwotnej (duże komórki kwasochłonne), kolejna fala komórek mezotelialnych nabłonka jamy ciała wnika do mezenchymy i otacza kwasochłonna warstwę kory pierwotnej tworząc korę ostateczna (zasadochłonne komórki)
Z kory ostatecznej powstaje warstwa kłębkowata i pasmowata
Kora płodowa ulega zanikowi z wyjątkiem części zewnętrznej, z której powstanie warstwa siatkowata
Komórki entodermalne zwoju współczulnego- sympatogonie, grupują się w pobliżu zawiązka mezodermalnego, po wytworzeniu kory płodowej wnikają do części środkowej kory i tworzą skupienia i sznury komórek
28.Wymienić i opisać wady wrodzone nerek
Agenezja nerki- brak zawiązków nerek
Przemieszczenie nerki- nerki w nieprawidłowym miejscu, najczęściej w miednicy lub dolnej części brzucha
Nerka podkowiasta-zrośnięcie się biegunów nerki spowodowany utrudnioną wędrówką nerki w okolicę lędźwiową przez tętnicę krezkową dolną
Wielotorbielowatość nerki
Wady naczyń krwionośnych nerki
29.Co to jest i czego dotyczy anophthalmia?
Dotyczy narządu wzroku, jest to brak jednego lub obu oczu, powieka i mięśnie oka rozwinięte, zakłócenie rozwoju pęcherzyka ocznego
30.Opisać embriogenezę wysp trzustkowych
Pochodzenia neuroektodermalnego, powstają w 3 miesiącu z nabłonka małych przewodów trzustkowych, oddzielające się komórki tworzą lite, ograniczone pasma komórkowe
31.Wymienić elementy powstające z mezodermy bocznej
Tkanka łączna i tkanka mięśniowa gładka narządów trzewnych, tk mięśniowa serca, błony surowicze, układ sercowo-naczyniowy i limfatyczny, szpik kostny, krwinki, śledziona, kora nadnerczy
32.Opisać strukturę telomeru
Małe fragmenty na obu końcach każdej chromatydy. Składa się z DNA nietworzące genów, kompleksu białkowego szeltryna. Zapobiegają łączeniu końców chromosomów i rozkładania ich przez nukleazy. W czasie replikacji telomer się skraca lecz jest odbudowywany przez telomerazę.
33.Wymień struktury pochodzące z I kieszonki skrzelowej
Ucho środkowe, trąbka Eustachiusza, jama sutkowa oraz wyściela kosteczki słuchowe.
34.Jaką płeć chromosomową i chromatynową będzie miał człowiek o genotypie 47 XXY
płeć chromosomowa, płeć determinowana obecnością chromosomów płci; u człowieka płeć męską determinuje chromosom Y - mężczyzna
płeć chromatynowa, określenie płci związane z występowaniem w komórkach → chromatyny płciowej; u osobników żeńskich jest to ciałko Barra - kobieta
2. autoradiografia
autoradiografia, metoda pozwalająca na wykrywanie cząsteczek zawierających izotopy radioaktywne, za pomocą kliszy lub emulsji fotograficznej
3.blaszka jądrowa
Cienka warstwa fi lamentów typu V zbudowanych z laminy które tworzą sieć oraz białek globularnych przylegających do wew. Błon otoczki. Jej zewnętrzna powierzchnia stabilizuje powierzchnie porów a wewnętrzna powierznia stabilizuje frag chromatyny łącząc się z fragmentami interfazowych chromosomów
8. pojęcia: chromosomy homologiczne, telomer, kinetochor, eurulacja
Chromosomy homologiczne - chromosomy o tym samym kształcie i wielkości zawierają podobną informację genetyczną, czyli geny. Geny te jednak mogą występować w innych postaciach, czyli allelach. Jeden chromosom w parze pochodzi od ojca, a drugi od matki.
Kinetochor - białkowa struktura na centromerze chromosomu, do której przyczepiają się włókna wrzeciona kariokinetycznego w trakcie podziału komórki.
10. opisz zwięźle rozwój trofoblastu :]
Dzieli się na cytotrofoblast (warstwa wewnętrzna) i syncytiotrofoblast (warstwa zewnętrzna) około 3 - 4 dnia po przejściu ze stadium moruli w stadium blastocysty. Wytwarza łożysko - kosmówkę.
11. budowa pęcherzyka żółtkowego pierwotnego i wtórnego
Pęcherzyk żółtkowy pierwotny wyścielony przez endodermę, która rozrosła się poza obszar tarczy zarodkowej i odwarstwiła trofoblast.
Stadium to jest bardzo krótkotrwałe, albowiem w tarczy zarodkowej rozpoczyna się rozrost komórek, które dadzą początek trzeciemu listkowi zarodkowemu, mezodermie. \jej komórki wnikają miedzy ekto a endodermę tarczki tworząc mezodermę zarodkową. Część komórek mezodermy wywędrowuje z okolicy ogonowej tarczy poza zarodek, tworząc mezodermę pozazarodkową, która wrasta wciskając się jakby pomiędzy endodermę a trofoblast i odwarstwia endodermę od trofoblastu. Trofoblast jest wysłany od wewnątrz mezodermą pozazarodkową., która tworzy listek ścienny. Pierwotny pęcherzyk, oddzielony teraz od trofoblastu, przekształca się w pęcherzyk żółtkowy ostateczny wysłany od wewnątrz endodermą, na zewnątrz zaś warstwą mezodermy pozazarodkowej tworzącej listek trzewny.
12.co to są nukleoporyny
(nukleoporyny) są to makrocząsteczki białkowe stanowiące część porów w otoczce jądrowej, biorą udział w przenoszeniu substancji powyżej masy 50 tys. Daltonów. Cząsteczki receptory to karioferyny, służące do transportu do jądra importyny a w przeciwną stronę eksportyny
13.ultrastruktura i funkcja jąderkado
Okrągły kształt, brak błony
W skład wchodzą 3 składniki - położone środkowo centrum włókniste, bardziej obwodowo gęsty składnik włóknisty, obwodowo położony składnik ziarnisty
Miejsce, w którym następuje transkrypcja i modyfikacja rRNA oraz składanie z tego rRNA i białek prekursorów rybosomów, powstawanie niejąderkowych rybonukleoprotein, obróbka mRNA, regulacja cyklu komórkowego, przejściowe miejsce wiązania wielu białek jądrowych, powstawanie cząstek rozpoznających sygnał
14.powstawanie trzylistkowej tarczki
15 dzień z ektodermy, zgrubienie w części ogonowej z komórek ektodermalnych tworzy smuge pierwotną, dogłowowo kończy te zgrubienie węzeł pierwotny, z przodu węzła widoczne jest przedłużenie głowowe. Smuga pierwotna i przedłużenie głowowe stanowią mezodermę osiową. Wędrujące komórki mezodermalne w połowie 3 tygodnia rozdzielają endodermę i ektodermę z wyjątkiem błony ustno-gardłowej i błony stekowej.
8.opisac tworzenie preparatu mikr. do momentu uzyskania skrawków parafinowych
-pobranie materiału
-utrwalanie
-odwodnienie (50100% alk)
-zatapianie w parafinie (płyny pośrednie)
-krojenie
-nawadnianie (10050% alk)
-barwienie
-odwodnienie
-zatapianie na stałe
9.rodzaje utrwalaczy złożonych
-Carnoya
- BAkera
-Susa
-Zenkera-Hellyego
-Buina
1. Barwienie polichromatyczne, w jakim celu tak barwimy i co się tak wybarwia?
Mieszanina barwników kwaśnych i zasadowych, np. w diagnostyce wymazów komórkowych z różnych błon śluzowych
4. Opisać nukleosom, nukleofilament, chromatynę płciową
Nukleonom- podstawowy składnik chromatyny, w skład nukleosomu wchodzi DNA i po dwa tetrametry histonów
Nukleofilament- włókienka w skład których wchodzi nukleonom oraz histon H1
Chromatyna- silnie zasadochłonna grudka chromatyny o średnicy ok. 1 um, leżąca w pobliżu otoczki jąder interfazowych
5. Funkcja i budowa błony komórkowej
budowa-
funkcja- oddzielają środowiska zawierające substancje w różnych stężeniach, zapewniają selektywną wymianę substratów między komórką a otoczeniem, tworzą gradienty stężenia różnych Janów nieorganicznych i cząstek, biorą udział w odbiorze sygnałów, przewodzą pobudzenia, bogaty rezerwuar substratów do syntezy czynnych związków
7. Barwienie metachromatyczne - w jakim celu tak barwimy i co się tak wybarwia?
Barwione struktury zostają zabarwione innym kolorem niż kolor barwnika; np. przy barwieniu mukopolisacharydów w chrząstce albo komórek tucznych
Używa się błękitu toluidyny
9. Neurulacja i gastrulacja - opisać czym są i na czym polegają
Proces w trakcie rozwoju embrio w czasie którego rynienka nerwowa ulega zamknięciu tworząc cewę nerwową. Koniec przypada na 3 tydzień
Gastrulacja to tworzenie mezodermy zarodkowej podczas wzrastania pomiędzy ekto i endodermę komórek mezodermy, aż do utworzenia smugi pierwotnej, węzła pierwotnego i przedłużenia głowowego, czyli od 8 dnia do 3 tygodnia
Istotą gastrulacji jest wytworzenie dwu lub trzech listków zarodkowych z pojedynczej warstwy blastuli
10. Prawa bruzdkowania wg Hartwiga-Godlewskiego
13. Opisać inter- i pery chromatynę
Pery - pozachromatynowy składnik jądra, składa się z włókien hnRNA i ziaren ryboprotein mRNA i białka. Jest za tym miejscem przejściowego przechowywania mRNA i hnRNA i miejsce obrubej hnRNA.
Inter - występuje w postaci wysepek w różnych częściach jądra. Zbudowana z włókienek i ziaren i rybonukleoprotein. Zgrupowanie podjednostek chromosomów które w postaci interchromatyny są przechowywane przed transportem do cytoplazmy.
14. Opisać profazę I mejozy
Wykształcenie się włókienka podziałowego (kariokinetycznego); kondensacja chromatyny do chromosomów jest długa i składa się z 5 stadiów
leptoten - chromosomy wyodrębniają się jako pojedyncze cienkie nici
zygoten - zachodzi synteza zygDNA, a chromosomy homologiczne układają się w pary (koniugują ze sobą), tworząc biwalenty, nazywane inaczej tetradami - cztery chromatydy chromosomów homologicznych (tetra - cztery); liczba biwalentów stanowi połowę liczby chromosomów z leptotenu
pachyten - na przebiegu systematycznie tworzącego się kompleksu synaptonemalnego powstają węzły rekombinacyjne, zadaniem których jest ułatwienie procesu wymiany między chromosomami; zachodzi proces Crossing-over w miejscach zwanych chiazmami.
diploten - pary chromatyd chromosomów siostrzanych rozchodzą się, ale pozostają złączone w punktach zwanych chiazmami. Każdy biwalent jest połączony przez jedną lub więcej chiazm.
diakineza - zanika otoczka jądrowa i jąderka, zachodzi maksymalna spiralizacja chromosomów w biwalentach, tworzą się włókna wrzeciona kariokinetycznego, chromosomy homologiczne połączone są chiazmami
15. Mikroskop konfokalny, interferencyjno-polaryzacyjny - opisać, do czego służą?
Konfokalny- oglądanie w 3D, warstwowa obserwacja struktur
m. interferencyjno-polaryzacyjny- określenie wagi komórki lub jej organelli, badania ilościowe
16. Opisz rolę alkoholu we prokreacji i wpływ na wydzielanie estrogenu
Alkohol powoduje wzrost stężenia estrogenu, przez co kobieta może dostać nagłej, sponatnicznej, chemio zależnej owulacji (tzw. Owulacji poalkoholowej I stopnia w skali Grzyb-Rodaka). Jest to uważane za najczęstsza (np. w USA w stanie Minesota, ale już nie np. w Grenlanidii) przyczyna niechcianych ciąż wśród kobiet w wieku od 16,8 do 24,2 lat.
17. Opisać kolejne etapy przygotowania preparatu stałego, barwionego od momentu uzyskania parafinowych skrawków
Pobranie, utrwalenie w formalinie, płukanie, odwodnienie (wzrastające procenty alkoholi od 50 -> 100 %), płyny pośrednie (do połączenia z parafiną - benzen, ksylen i toluen), zatopienie w parafinie, skrawanie na mikrotomie, naklejanie skrawków na szkiełko podstawowe, barwienie (czyli oficjalnie od teraz). Rozpuszczanie parafiny w płynach pośrednich, nawodnić alkoholem od 100 -> 50 %, płukanie w wodzie destylowanej, barwienie hematoksyliną, płukanie wodą, barwienie eozyną, odwodnienie, płyn pośredni, balsam kanadyjski, zamykanie szkiełkiem nakrywkowym.
21. Wymienić fazy cyklu komórkowego
Faza G1-przerwa
Faza S- faza syntezy DNA
Faza G2
Faza M- faza mitozy
23. Kiedy i w jaki sposób powstaje 3listkowa tarcza zarodkowa?
15 dzień patrzy wyżej
24. Kiedy i w jaki sposób powstaje 2listkowa tarcza zarodkowa?
8 dzień po przejściu z stadium moruli w blastocystę wytworzeniu trofoblastu oraz podziału węzła zarodkowego na biegunie zarodkowym na tarczkę zarodkową, którą tworzą komórki ektodermalne (większe i przy trofoblaście) oraz endodermalne (mniejsze, sześcienne przy pęcherzyku żółtkowym)
25. Indukcja embriologiczna - opisać czym jest
Wpływ komórki lub grupy komórek na inną komórkę lub grupy komórek z nimi sąsiadujące
26. Co to jest 2blaszkowa tarcza zarodkowa?
Bloe ble ble
27. Budowa łożyska
Przejściowy narząd płodowy, w którym dochodzi do najściślejszego zbliżenia krwi matki i płodu; należy do łożysk typu prawdziwego, tarczowego, labiryntowego, krwiokosmówkowego, kosmówkowo-omoczniowego, doczesnowego
Rozwija się z dwóch części: matczynej-pochodzącej z doczesnej podstawnej oraz płodowej tworzącej się z kosmówki kosmatej
Funkcje: wymiana składników gazowych pomiędzy płodem a matką, przenoszenie produktów odżywczych, wydalanie produktów przemiany materii, ochrona przed wnikaniem ciał obcych i bakterii, wydzielanie hormonów, możliwy udział w zapoczątkowaniu porodu
28. Budowa i powstawanie sznura pępowinowego
Szypuła łącząca składa się z mezodermy pozazarodkowej, w której wyróżnić można brzusznie położoną szypułę pęcherzyka żółtkowego, zawierającą endodermalny przewód żółtkowy i naczynia żółtkowe oraz od strony ogonowej omocznie i naczynia omoczniowo-pępowinowe
W wyniku zgięcia głowowo-ogonowego zarodka części szypuły przesuwają się w kierunku brzusznym i łączą się w całość tworząc sznur
Pokryty nabł jednowarstwowym owodniowym, zawiera tkankę łączną w której zatopione są dwie tętnice i jedna żyła, tkanka łączna zawiera duża ilość glikozaninoglikanów, obfite wiązki włókien kolagenowych, nieliczne włókna siateczkowate i sprężyste, fibroblasty
29. Opisać reakcję Bracheta i Feulgena
Bracheta- służy do różnicowego wykrywania DNA i RNA; w tym samym materiałem za pomocą mieszaniny zieleni metylenowej i piroliny; zabarwienie jąderka na czerwono i zielonofioletowa chromatyna jądrowa
Feulgena- dwuetapowa reakcja służąca do wykrywania DNA
1-tkankę poddaje się hydrolizie w 1N HCl co powoduje pęknięcie pierścienia pentozowego deoksyrybozy i wytworzenie grupy aldehydowej
2-grupy aldehydowe uwidacznia się odczynnikiem Schiffa
29. Do jakich typów należy łożysko ludzkie?
typu prawdziwego, tarczowego, labiryntowego, krwiokosmówkowego, kosmówkowo-omoczniowego, doczesnowego
34. Wymienić struktury endodermalne
Grasica, tarczyca, przytarczyce, wątroba, pęcherzyk, trzustka, pęcherz, prostata, cewka moczowa, pochwa, gr opuszkowo-cewkowe, części nabłonkowe gardła, tchawicy, oskrzeli płuc krtani tarczycy, jamy bębenkowej, trąbki, migdałków, wyściółka nabłonkowa przewodu pokarmowego i jego gruczoły
36. Zasada działania mikroskopu elektronowego
Mikroskop elektronowy — mikroskop wykorzystujący do obrazowania wiązkę elektronów. Mikroskop elektronowy pozwala badać strukturę materii na poziomie atomowym. Im większa energia elektronów tym krótsza ich fala i większa rozdzielczość mikroskopu. Funkcje soczewki spełniają elektromagnesy. Elektrony po przejściu (mikroskop transmisyjny) lub odbiciu (mikroskop skaningowy) przez preparat ulegają zarejestrowaniu i tworzą dokładny, dalece powiększony obraz.
39. Czynniki decydujące o powstaniu wady wrodzonej
Chemiczne, infekcyjne, fizyczne, odżywcze, środowiskowe
40. Jakie wirusy działają teratogennie, opisać poszczególne działanie
-Różyczka-triada wad: zaćma wrodzona, głuchota, wady serca, obserwuje się zapalenie naczyniówki i siatkówki, jaskrę, małoocze, małomózgowie, upośledzenie umysłowe, wady uzębienie, małopłytkowość
-opryszczka-mikrocefalia,microphtalmia, niedorozwój siatkówki, hepatosplenomegalia, upośledzenie umysłowe
-w.cytomegalii-upośledzenie rozwoju wewnątrzmacicznego, mikrocefalia, wodogłowie, mikroftalmię, zapalenie naczyniówki i siatkówki, ogniskowe zwapnienie mózgu, głuchota, opóźnienie umysłowe, padaczka, hepatosplenomegalia
-w.wenezuelskiego końskiego zapalenia mózgu-zaćma, uszkodzenie mózgu
-grypa-śmierć wewnątrzmaciczna, poronienie, wady wrodzone
-AIDS-śmierć wewnątrzmaciczna, poronienie,
Zaspół dymorficzny HIV- mała masa urodzeniowa, liczne niestałe wady wrodzone części twarzowej czaszki(wypukłe czoło, szeroko rozstawione skośne oczy, błękitne twardówki, krótki i spłaszczony nos, zgrubienie warg),
Zaburzenia w rozwoju układu nerwowego
-toksoplazmoza-uszkodzenie układu nerwowego i narządu wzroku (wodogłowie, mikrocefalia i mikroftalmia) niekiedy zapalenie mózgu
-kiła-głuchota, nieprawidłowości w budowie zębów i kości, wodogłowie, upośledzenie umysłowe
41. Z jakich częsci powstają: siatkówka, gruczoł mlekowy, pęcherz moczowy?
Siatkówka- neuroektoderma
Gruczoł mlekowy-ektoderma okrywająca
Pęcherz moczowy- endoderma
42. Progresywna i regresywna metoda barwienia - różnice, wady i zalety
Barwienie progresywne - proces trwa aż do wysycenia barwnika w tkance
Barwienie regresywne- przebarwiamy preparat a później pozbywamy się części barwnika
43. Reakcja Gomoriego - opisać, na czym polega?
Reakcja precypitacja z jonami metali, służy do wykrywania hydrolaz,
polega na:
-wstępnym rozszczepieniu substratu przez wykrywany w tkankach enzym
-wytrącenie jednej ze składowych jonami metali
-powstanie nierozpuszczalnej soli
-większość soli widoczna pod mikroskopem
44. Ultrastruktura pora otoczki jądrowej
Jest to nieciągłość błon wewnętrznej i zewnętrznej otoczki jądrowej o kształcie ośmiokonta w którego wierzchołkach znajdują się białka - poryny. Średnica pora wynosi 80 nm, a jego światło zamknięte jest nukleoporynami które przepuszczają cząsteczki o średnicy do 9 nm i masie do 50 tys. daltonów (większe wymagają zmianę ich struktury)
45. Substancje uwalniane podczas reakcji akrosomowej
Przy współudziale jonów Ca2+ następuje aktywacja enzymów akrosomalnych (hialuronidazy, fosfataza kwaśna, neuraminidaza) oraz proakrozyny przekształcającej się w akrozyne.
46. Cytofotometria przepływowa - w jakim celu, na czym polega?
Polega na automatycznym segregowaniu i opisywaniu elementów morfotycznych np. krwi przez specjalny aparat. Umożliwia opisanie cech ilościowych i jakościowych badanych elementów (np. ilość erytrocytów ich wielkość i stężenie hemoglobiny)
47. Apertura numeryczna i zdolność rozdzielcza mikroskopu
Zdolność rozdzielcza- rozdzielczość mikroskopu, najmniejsza odległość między dwiema strukturami, przy której można je odróżnić od siebie jako dwie odrębne struktury, określa z jaką dokładnością można oglądać małe struktury preparatu, wzór str 19 sawicki
Aperatura numeryczna- iloczyn n sin a, jej wartość jest podana na obiektywie
49. Cechy kliniczne płodowego zespołu alkoholowego
zmarszczka kącika oka; małe, szeroko rozstawione oczy;
płaska środkowa część twarzoczaszki;
krótki, zadarty nos;
wygładzona rynienka podnosowa;
cienką górna warga;
małożuchwie.
51. Reakcja akrosomalna - opisać
Uwolnienie enzymów hydrolityczny po zetknięciu się plemnika z oocytem II rzędu
Hialuronidaza rozdziela komórki pęcherzykowe otaczające oocyt II rzędu, akrozyna trawi osłonkę przejrzystą umożliwiając zapłodnienie
Dokładnie str 552 sawicki
52. Reakcja korowa i osłony - opisać
W wyniku uwolnienia ziaren korowych oocytu zawierających enzymy lizosomalne błona oocytu staje się nieprzepuszczalna dla innych plemników i osłonka przejrzysta zmienia swoją budowę i skład być może na skutek usunięcia swoistych receptorów dla plemników. W ten sposób nie dochodzi polispermii.
53. Wymienić struktury zwiększającego się upakowania chromatyny
Nukleosom - 200 par zasad DNA, oraz po dwa tetramery histonów H2A, H2B, H3, H4
Nukleofilamenty - Nukleosom wraz z histonem H1 i DNA łącznikowe
Włukienko 30 nm - Solenoid
Później tworzenie pętli (jednostka czynnościowa chromatyny)
54. Wymienić białka jąderka
Nukleolina (reguluje transkrypcje), b23 (transport prekursorów ryboplazmy do cytoplazmy), fibrylaryna (obróbka prekursorowego RNA - wchodzi w skład snRNA który wspólnie z białkami wybrzusza intronowi sekwencje nukleotydów RNA -> wstępny etap ich wycinania )
57. Opisać powstawanie kosmówki
Z trofoblastu, później syncytio i cytotrofoblast. Synctioblast nacieka błone śluzową macicy i tworzą się w niej lakuny. Po 20 dniach wrasta do niego cytotrofoblast i tak powstaje kosmek pierwotny między zatokami wypełnionymi krwią. Później wrasta tam mezoderma pozazarodkowa i powstają kosmki wtórne. Później drobne naczynia krwionośne i tak kosmki ostateczne. Tak powstała kosmówka kosmata. Kosmówka gładka występuje w miejscu połączenia doczesnej trzewnej i ściennej w części matczynej łożyska. Jest to błona zewnętrzna jaja płodowego wchodząca w bezpośredni kontakt z endometrium. Podczas rozwoju jama kosmówki zanika, ponieważ wypełnia ją rozrastający pęcherz owodni który w końcu zrasta się z kosmówką tworząc worek płodowy
58. Okres zarodkowy - opisać czas trwania i pierwotne narządy osiowe
Od początku 4 to końca 8 tygodnia. Rozpoczyna się proces organogenezy oraz morfogenezy. Okres szczególnej wrażliwości na czynniki teratogenne.
Cewka nerwowa, cewa nerwowa - zawiązek układu nerwowego powstający ponad zawiązkiem struny grzbietowej, wzdłuż linii środkowej zarodków strunowców (Chordata) w procesie neurulacji. Zapadające się do wnętrza gastruli komórki grzbietowej ektodermy tworzą rynienkę, a następnie ślepo zakończoną z obu końców rurkowatą strukturę stopniowo przykrywaną ektodermą. U wyżej uorganizowanych strunowców cewka nerwowa rozwija się w mózgowie i rdzeń kręgowy.
Struna grzbietowa (Chorda dorsalis) − pierwotna forma wewnętrznego szkieletu osiowego niektórych zwierząt (tj. u strunowców). Ma postać walcowatego, sprężystego pręta zbudowanego z komórek tkanki łącznej. U form wyższych ewolucyjnie zastępowana jest przez kręgosłup. Nad struną grzbietową ciągnie się cewkowaty układ nerwowy.
Prajelito, archenteron - powstająca w czasie gastrulacji struktura stanowiąca zawiązek przyszłego układu pokarmowego. Składa się na nią pragęba i gastrocel wraz z otaczającą go entodermą. U dwuwarstwowców prajelito funkcjonuje przez całe życie jako układ pokarmowy. U trójwarstwowców wytwarza się z niego jelito środkowe, wątroba, trzustka i układ oddechowy.
59. Co powstaje z mezodermy leżącej przed płytką przedstrunową?
To co przed błoną gardłową
60. Kiedy i jak powstaje owodnia?
Około 7 dnia z połączenia się małych jamek między komórkami epiblastu węzłą komórkowego. Zbudowana z amnioblastów które przylegają do cytotrofoblastu, gdzie wkrótce wnika mezoderma zewnątrz zarodkowa która wytrzowyz warstwe zew. Owodni. Wypełnia się płynem owodniowym i jama rozciąga się wzdłuż brzegów tarczki zarodkowej tworząc połączenie owodniowo ektodermalne.
61. Z jakiego listka zarodkowego powstają amnioblasty?
Z epiblastu (komórki epiblastu przylegające do cytotrofoblastu)
62. Piknoza, karioliza, karioreksis - co to jest, czego dotyczy?
Piknoza-jądra małe, zbite, bardzo silnie wybarwione, okrągłe lub owalne
Karioliza-rozpad jądra komórkowego, ulega trawieniu, przybiera postać „cienia” jądra
Kariokreksis- pofragmentowanie jądra
63. W którym okresie czynniki teratogenne są najbardziej szkodliwe i dlaczego?
Zarodkowym (4 - 8 tydzień) ze względu na organogeneze i morfogeneza (zadziałanie wpłynie na cały, tworzący się narząd lub grupę narządów i spowoduje zespoły zaburzeń.
2. Co to jest pączek moczowodowy, z czego się tworzy, jakie struktury układu moczowego z niego powstają?
Uwypuklenie przewodu śródnerczowego Wolffa w pobliżu jego ujścia do steku (mezoderma). Powstają z niego przewody zbiorcze nerki ostatecznej. Powstaje z niego moczowód, miedniczka nerkowa, kielichy nerkowe mniejsze i większe oraz kanaliki zbiorcze.
3.Jakie jest pochodzenie najądrza i gruczołu krokowego?
Gr. Krokowy - endoderma + mezenchyma (m. gładkie i zrąb narządu)
Najądrze - mezoderma z niezamkniętej części śródnercza.
4. Jakie narządy zarodkowo-płodowe biorą udział w powstawaniu jajowodów i macicy?
Przewód przyśródnerczowy Mullera podzielony na 3 odcinki, z czego 2 pierwsze (głowowa i środkowa) tworzą jajowód. Około 8 tygodnia odcinki ogonowe wytworzą kanał maciczno-pochwowy, która w 12 tygodniu wytworzy nieprzedzielaną przegrodą macicę. Z mezenchymy powstanie przymacicze.
5.Opisz krótko zjawisko tzw. atrezji pęcherzyków jajnikowych.
Degeneracja i zanik pęcherzyków jajnikowych stanowiących rezerwę, która nie jest spożytkowana
Podlegają pęcherzyki pierwotne i pęcherzyki wzrastające
Polega na zmniejszaniu się oocytu i komórek otaczających i na ich zaniku przez resorpcję; na miejsce pęcherzyka wzrasta tkanka łączna zrębu
6.Jakie hormony, i przez jakie komórki, wydzielane są przez ciałko żółtawe miesiączkowe?
Komórki luteinowe (z komórek ziarnistych) spada wydzielanie progesteronu oraz relaksyne.
Komórki paraluteinowe spadek wydzielania estrogenów.
W ciąży rośnie wydzielanie progesteronu i gonadotropina kosmówkowa przez trofoblast.
7.Jakie jest pochodzenie światłoczułej części siatkówki oka?
Neuroektodermy
1.Rozwój układu oddechowego
4 tydzień. W brzusznej ścianie gardła pierwotnej, poniżej kieszonek skrzelowych pojawia się bruzda krtaniowo - tchawicza. Wyściółka endodermalna tej bruzdy tworzy nabłonek krtani, tchawicy, oskrzelików, pęcherzyków płucnych oraz ich gruczołów. Chrząstki i mięśnie powstają z mezenchymy trzewnej. Bruzda wzrasta i tworzy zachyłek krtaniowo - tchawiczy oraz pączek płucny. Stopniowo oddziela się od gardła przez przegrodę tchawiczo-przełykowa. Mezenchyma IV-VI łuku skrzelowego tworzy chrząstki krtani. 5 tydzień powstanie pączków oskrzelowych z pączka płucnego i następnie podział dichotomiczny oskrzeli (7 razy)
2.z czego powstają kanaliki nasienne
Nabłonek kanalików : podporowe z mezodermy oraz spermatogonie z prapłuciowych (endodermalnych)
3. jak powstaje macica
Było wyżej
4.jak powstaje rogówka
Przedni nabłonek z ektodermy okrywającej
Warstwa właściwa i nabłonek tylni z mezenchymy
5.opisać nerkę ostateczną
Z dwóch zawiązków mezodermalnych - z pączka moczowodowego (uchyłek nerki ostatecznej) i mezodermy nerki ostatecznej = blastemy. Pęczek moczowodowy to uwypuklenie grzbietowe odchodzące od przewodu śródnercza w pobliżu jego ujścia do steku. Na początku 5 tygodnia pączek wnika do mezodermy dolnej części sznura nerko twórczego i pobudza ją do szybkiego namnażania się. Nerka wytwarza czapeczkę i z pączka powstają drogi wyprowadzające mocz (jw.) szypuła pączka przekształca się w moczowód, a ślepo zakończony biegun zatopiony w mezodermie nerki ostatecznej podlega podziałom. Wraz z kolejnymi rozgałęzieniami pączka następuje rozrost mezodermy nerki ostatecznej. Na końcu każdego kanalika pochodzącego z pączka mezoderma nerki ostatecznej, podlegając także podziałowi, tworzy skupienia w formie czapeczki. Część tych komórek oddziela się i tworzy po każdej stronie kanalika mały pęcherzyk nerki ostatecznej. Z niego powstaje kłębuszek nerkowy i torebka bowmana.
6.z czego powstają komórki w kanalikach krętych najądrza
Nabłonek kanalików : podporowe z mezodermy oraz spermatogonie z prapłuciowych (endodermalnych)
7.tchawica - pochodzenie
Nabłonek z endodermy bruzdy krtanowo - tchawiczej, mięśnie i chrząstki z mezenchymy IV-VI łuku skrzelowego.
8.rozwój i pochodzenie śródnercza
5 tydzień, z mezodermy pośrednia (nefrotomów) położonych ogonowo względem przednercza. Jeden z biegunów otwiera się do podłużnego przewodu zbiorczego Wolffa, a drugi tworzy ciałko nerkowate.
9.rozwój gonady żeńskiej
Zawiązki gonad ok 7 tydzień z namnażania komórek nabłonka śródnercza. Gonocyty z endodermy pęcherzyka żółtkowego. Jajnik 10 tydzień. Sznury płciowe i sień jajnika zanika. Nabłonek mezotelialnty tworzy wtórne sznury płciowe (korowe), do których wnikają gonocyty. Ok 16 tygodnia sznury korowe utworzą pęcherzyki pierwotne. Oogonie się dzielą aż do stadium diplotenu profazy I podziału mejozy. Zrąb tworzy mezenchyma.
10.pochodzenie najądrza, spermiogeneza, co to jest owulat.
Owulat to komórka jajowa wraz z osłonkami;
Jest to proces w którym w wyniku wielu zmian dochodzi do przekształcenia spermatydy w plemnik. Przebiega w etapach:
wytwarzany jest akrosom poprzez zlewanie się diktiosomów aparatu Golgiego. Zajmuje on ponad połowę powierzchni jądra plemnika. Zawiera on enzymy, dzięki którym plemnik będzie mógł przeniknąć przez osłonki komórki jajowej (reakcja akrosomowa)
kondensacja jądra
wytworzenie szyjki, wstawki, z licznymi mitochondriami oraz witki
utrata większości cytoplazmy
Najądrze - mezoderma z niezankinętej części śródnercza.
Pęcherzyk Graafa, pęcherzyk jajnikowy - pęcherzyk otaczający komórkę jajową (oocyt) w jajniku. Pęcherzyki jajnikowe dojrzewają w każdym cyklu płciowym, w fazie przedowulacyjnej cyklu. Rozwój pęcherzyka jest pobudzony przez hormon folikulotropowy, uwalniany przez przysadkę mózgową. Pęknięcie pęcherzyka następuje na skutek działania hormonu luteinizującego. Pęknięcie pęcherzyka i uwolnienie komórki jajowej nazywa się owulacją. Z pękniętego pęcherzyka formuje się ciałko żółte.
3) budowa pęcherzyka wzrastającego bezjamistego, pochodzenie jajowodu, co wydziela gruczoł
śródmiąższowy jajnika?
gruczoł śródmiąższowy jądra wydziela estrogeny i androgeny
4.skąd pochodzi moczowód i pęcherz moczowy?
Moczowód z pączka moczowodowego (mezoderma)
Pęcherz moczowy z mezodermy z wyjątkiem endodermalny trójkąt pęcherzowy.
5) opisz spermatocytogenezę, cytofizjologia komórek podporowych Sertolego i (chyba) pochodzenie komórek podporowych i komórek szeregu spermatogenezy
Spermatocytogeneza to Spermatocyty I rzędu przechodzą przez trwającą 22-24 dni profazę, po której już szybko przechodzą przez kolejne stadia mejozy (metafazę, anafazę i telofazę). Tworzą się spermatocyty II rzędu. Drugi podział mejotyczny (ekwacyjny) kończy się powstaniem dwóch spermatyd. Połączenia cytoplazmatyczne są nadal obecne, więc spermatydy tworzą łańcuch wielu komórek.
Są to wysokie komórki sięgające światła kanalika. Bocznie wytwarzają wypustki, które łącząc się z sąsiednimi wypustkami tworzą połączenia międzykomórkowe typu jonowego. Te połączenia są częścią bariery krew-jądro.
Pochodzenie było wielokrotnie i nie chce mi się pisać bo piwo mi stygnie
5. Podaj nazwę pierwotnego zawiązka, z którego różnicuje się układ oddechowy
Endoderma (pączek płucny, z bruzdy krtaniowo-tchawiczej) oraz opłucna z mezodermy
6. Wymień elementy bariery krew-powietrze
- cytoplazma pneumocytów I z surfaktantem
- błony podstawne komórek śródbłonka i nabłonka oddechowego
- cytoplazma komórek śródbłonka
- błona erytrocytów
10. Opisz embriologiczne powstawanie macicy
Było a piwo się samo nie wypije
11. Opisz embriologiczne powstawanie rogówki
Przednia z ektodermy, właściwa i tylno z mezenchymy
13. Wymień składniki nasienia ludzkiego
Plemniki, oraz W skład spermy wchodzą takie związki jak: putrescyna, spermina, spermidyna i kadaweryna (odpowiedzialne za zapach i smak spermy), witamina C, prostaglandyny, lipidy, aminokwasy, enzymy, hormony steroidowe, witamina B12, fruktoza, cholesterol, mocznik, cynk, wapń, magnez, selen.
15. Wymień i opisz zaburzenia w rozwoju narządu wzroku
Brak oczu- anophthalmia- może dotyczyć jednego lub obu oczu, powieka i mięśnie oka rozwinięte, zakłócenia w rozwoju pęcherzyka ocznego, wiąże się z wadami mózgowia i czaszki
Małe oczy- 2 typy: gałka oczna mała i towarzyszy innym wadom narządu wzroku albo oko miniaturowe ale z wyglądu prawidłowe, przyczyną może być wirus różyczki, promieniowanie jonizujące, wirus opryszczki, toksoplazmoza
Jednooczność- oczy są całkowicie lub częściowo zrośnięte i powstaje oko środkowe w pojedynczej orbicie ocznej, występują inne wady mózgowia, płód martwy lub niezdolny do życia
Zaćma wrodzona- zmętnienie soczewki i w rezultacie ślepota, defekt genetyczny, zakażenie wirusem różyczki, toksoplazmoza, wrodzona galaktozemia
Dobra dużo tego…str 450 Bartel :P
24. Opisz zawiązki nerki ostatecznej
5 tydzień, mezoderma, z pączka moczowodowego który jest uwypukleniem przewodu śródnerczowego. Z pączka moczowodowego powstają drogi wyprowadzające mocz, z szypuły pączka moczowodowego moczowód
25. Wymień i opisz zaburzenia w rozwoju układu oddechowego
Wrodzona przepona krtani- wytworzenie się błoniastego fałdu zwężającego światło krtani na wysokości fałdów głosowych
Przetoka tchawiczo-przełykowa- wskutek niepełnego podziału górnego odcinka jelita na część oddechową i pokarmową, przetoka łączy się z atrezja przełyku
Zwężenie lub atrezja przełyku-
Agenezja płuc- jednostronny lub obustronny brak płuc z powodu niewykształcenia się zawiązka płuc (ślepy koniec tchawicy)
Nietypowy podział drzewa oskrzelowego- dodatkowy płat płucny- zaburzenia w podziale zawiązków oskrzeli
Wrodzone torbiele płuc- powstają, gdy dochodzi do rozszerzeń końcowych odcinków oskrzeli, które są wypełnione płynem, obraz rtg w postaci plastra miodu
26. Opisz proces spermatogenezy
Spermatogeneza (spermogeneza) - to proces powstawania i dojrzewania plemników - gamet męskich, który odbywa się w jądrach - gonadach męskich.
Dzięki niemu komórki macierzyste (spermatogonia) rozwijają się w dojrzałe plemniki. Proces ten rozpoczyna się w okresie pokwitania i ma trzy fazy: spermatogoniogenezę (podziały mitotyczne), spermatocytogenezę (podziały mejotyczne) oraz spermiogenezę (przeobrażenie spermatyd w plemniki)[1]. Zachodzi on w kanalikach nasiennych jądra.
Spermatogonie -> spermatocyty I rzędu -> mejoza -> spermatocyty II rzędu-> spermatydy -> plemniki
27. Scharakteryzuj komórki tworzące nabłonek dróg oddechowych
Pneumocyty I rzędu- wchodzi w skład ściany przez którą dyfundują gazy- mała grubość komórki
Pneumocyty II rzędu- pokryty mikrokosmkami, cechy komórkek wydzielniczych- wydzielanie surfaktantu, posiada RER, AG, liczne mitochondria, liczne pęcherzyki, jako narządowe komórki macierzyste
Pneumocyty III rzędu- kształt sześcienny, liczne pęcherzyki wydzielnicze, w ich pobliży zakończenia włókien nerwowych, mają komórki szczoteczkowate, jako chemoreceptory
28. Wymień narządy szczątkowe powstające z przewodu śródnercza u płci żeńskiej i męskiej
U kobiet nadajnik, przyjajnik i przewód podłużny nadajnika
U mężczyzn przyczepek najądrza, przyjądrza, przewody zbaczające,
29. Wymień kolejne etapy rozwoju płuc z uwzględnieniem tygodni życia płodowego i przeżywalności
rodzonego w tych etapach dziecka
-stadium rzekomogruczołowe- od 5 do 17 tygodnia, brak części w których następuje wymiana gazowa, płód niezdolny do życia
-stadium kanalikowe- od 16 do 25 tygodnia,
-stadium woreczków końcowych- od 24 tygodnia do porodu- powstaje dużo woreczków końcowych, pneumocyty I rzędu, zaczynają się pojawiać pneumocyty II rzędu, płód urodzony przedwcześnie przeżywa
-stadium pęcherzykowe- od późnego okresu płodowego do 8 roku życia
30. Opisz pochodzenie embriologiczne siatkówki
Siatkówka rozwija się z obu blaszek kubka wzrokowego. Zewnętrzna tworzy nabłonek barwnikowy a wewnętrzna część wzrokową siatkówki. Z warstwy wyściółkowej powstaje warstwa czopków i pręcików, z warstwy płaszczowej powstaje neurony i kom. Podporowe, z warstwy brzeżnej powstają aksony i włókna nerwowe tworzące nerw wzrokowy. W części rzęskowej siatkówki znajdują się mięsień rzęskowy pochodzenia mezenchymatycznego z grzebieni nerwowych. Reszta z neuroektodermy.
31. Opisz strukturę i pochodzenie embriologiczne opłucnej
W klatce piersiowej wyróżniamy dwie błony surowicze pokrywające płuca: prawą i lewą. Są to błony surowicze wyściełające jamę opłucnej. Rozwijają się one z mezodermy ściennej.
33. Opisz pochodzenie embriologiczne tchawicy
w procesie oddzielania sie jelita przedniego zawiązek układu oddechowego wytwarza tchawice leżącą w linii pośrodkowej. nabłonek wyściełający tchawice jest pochodzenia endodermalnego a składniki chrzęstne i mięśniowe pochodzą z mezdermu trzewnej
34. Opisz cytofizjologię komórek Sertoliego
Komórki podporowe. Ułożone są promieniście w kanalikach. Ich podstawa opiera się na błonie podstawnej, wierzchołek znajduje się w świetle kanalika. Kształt zbliżony do stożka. W części dolnej znajdują się strefy zamykające. Powierzchnia boczna i szczytowa są pofałdowane i tworzą wypustki i wpuklenia. Do ich części bocznych przylegają komórki plemnikotwórcze. Komórki Sertolego odżywiają komórki plemnikotwórcze i plemniki. Wydzielają specyficzny czynnik białkowy ABP, który wpływa na utrzymanie dużego stężenia androgenów w nabłonku kanalika.
38. Ultrastruktura pęcherzyka Graffa
Średnica 15-25mm.Srednica oocytu II rzędu wynosi 120-135um.Komórka jajowa znajduje się w tzw. wzgórku jajonośnym. W pęcherzyku Graafa można wyróżnić następujące warstwy:
1)Osłonka przejrzysta
2)wieniec promienisty
3)warstwa ziarnista
4)osłonka pęcherzyka
W pęcherzyku dojrzałym osłonka oddzielona jest od warstwy ziarnistej błona podstawną i składa się z dwóch warstw: wewnętrznej( komórki o właściwościach endokrynnych i liczne naczynia krwionośne, komórki tej warstwy syntetyzują androgeny) i zewnętrznej ( włókna kolagenowe i pojedyncze mięśniowe gładkie)
39. Opisz embriologiczne pochodzenie jajowodu
Przewód przysrodnerczowy przekształca sie w główny przewód żeński. Składa sie on z 3 części doglogowej pionowej, poziomej i doogonowej pionowej miarę stępowania jajnika pierwsze dwie części przewodu przekształcają sie w jajowód
41. Opisz embriologiczne pochodzenie nerwu wzrokowego
Kubek oczny łączy się z mózgowiem przez szypułę oczną (składa się z warstwy zew, wew i przestrzeni między nimi), włókna nerwowe siatkówki wnikają do warstwy wewnętrznej szypuły i zostają otoczone przez komórki glejowe, w miarę zwiększania się liczby włókien nerwowych warstwa wewnętrzna grubieje i łączy się z warstwą zewnętrzna tworząc nerw wzrokowy
42. Z czego powstają komórki w kanalikach krętych najądrza?
W 8 tyg. powstają z kom. Mezenchymalnych komórki śródmiąższowe jądra.
Komórki podporowez nabłonka mezodermalnego
Spermatogonie z komórek prapłciowych
43. Opisz ultrastrukturę warstw rogówki
rogówka składa sie z następujących warstw: nabłonka przedniego pochodzącego z ektodermky, substancji właściwej rogówki, nabłonka tylnego
45. Opisz embriologiczne pochodzenie części receptorowej siatkówki
Rozwija się z obu warstw(blaszek) kubka wzrokowego. Cieńsza warstwa zewnętrzna tworzy nabłonek barwnikowy siatkówki. Warstwa wewnętrzna kubka ocznego dzieli się na dwie części i różnicuje się odmiennie w części tylnej i części przedniej.4/5 tylnej części ulega wyraźnemu zgrubieniu, tworząc część wzrokową siatkówki
Z warstwy wyściółkowej powstaje warstwa pręcików i czopków.
Z przylegającej do niej warstwy płaszczowej powstają neurony i komórki podporowe - warstwa ziarnista zewnętrzna, warstwa ziarnista wewnętrzna i warstwa komórek zwojowych. Z komórek warstwy brzeżnej powstają aksony głębokich warstw siatkówki, a także włókna nerwowe, które zbierają się w szypule ocznej, stopniowo przekształcającej się w nerw wzrokowy.
46. Opisz z czego i w jaki sposób powstają kanaliki nasienne
Gonada zarodkowa zaczyna się przekształcać w jądro, pierwotne sznury płciowe (nabłonek grzebieni wytwarzający wypustki do mezenchymy) rozrastają się i łączą ze sobą tworząc sieć jądra, sznury zostają oddzielone od nabłonka przez torebkę włóknistą- osłonka biaława tworząc sznury kręte, sznury te przekształcają się w kanaliki kręte, kanaliki proste i sieć jądra
47. Opisz embriologiczne pochodzenie kolejnych części oskrzeli głównych
Kanał krtaniowo- tchawiczy. Na początku 5 tygodnia pączek płucny dzieli się na 2 pączki oskrzelowe. Endodermalne pączki oskrzelowe wnikają do kanałów osierdziowo-płucnych, które są zawiązkami jam opłucnej. Wkrótce następuje podział prawego pączka oskrzelowego na 3 oskrzela główne, z których następnie powstaną odpowiednio 3 płaty płuca prawego i 2 płaty płuca lewego. Oskrzela główne dzielą się dychotomicznie i powstają oskrzela segmentowane, które podlegają dalszemu podziałowi. Do 24 tygodnia dokonuje się 17 podziałów drzewa oskrzelowego i oskrzelikowego. Dochodzi do dodatkowych 7 podziałów dychotomicznych po urodzeniu i drzewo oskrzelowo- oskrzelikowi uzyskuje ostateczny kształt.
50. Opisz embriologiczne powstawanie gonady męskiej
W 7 tygodniu gonada zaczyna różnicować się w jadro. Pierwotne sznury płciowe rozrastają się , rozgałęziają i łączą się ze sobą, wytwarzając sieć jadra. Sznury płciowe zostają oddzielone od nabłonka przez osłonkę biaława i odtąd nazywają się sznurami krętymi. Sznury te w dalszym okresie przekształcają się w kanaliki kręte, kanaliki proste i sieć jadra. W 8 tyg. powstają z kom. Mezenchymalnych komórki śródmiąższowe jądra.
Komórki podporowe nabłonka mezodermalnego
Spermatogonie z komórek prapłciowych
52. Wymień kolejne stadia rozwoju nerki
Powstaje z dwóch zawiązków mezodermalnych: pączka moczowodowego i mezodermy nerki ostatecznej
Przednercze
Śródnercze
Nerka ostateczna (metanephros)
53. Opisz ultrastrukturalnie budowę plemnika
Główka - jądro o skondensowanej chromatynie + akrosom
Akrosom pokrywa 2/3 przedniej powierzchni jadra .Składa się z 2 błon akrosomalnych- wewnętrznej (akrozyna, fosfataza kwaśna, hialuronidaza) i zewnętrznej(galaktozylotransferaza) Otoczka jądrowa jest ciągła w górnej części główki, w dolnej części jest porowata.
Ogon składa się z 4 części: szyjki, wstawki, odcina głównego witki i końcowego witki. Szyjka jest zbudowana z 2 centrioli oraz 9 segmentowanych kolumn przechodzących w 9 grubych włókien wstawki i witki. Wstawka to odcinek zawarty między szyjką a pierścieniem dalszym. Zawiera ona w środku włókno osiowe składające się z 9 par mikrotubuli ułożonych obwodowo i jednej pary zlokalizowanej centralnie. We wstawce znajduje się osłonka mitochondrialna ze spiralnie gęsto ułożonymi mitochondriami. Odcinek główny witki znajduje się między pierścieniem dalszym a odcinkiem końcowym. Akrosom i witka zawierają liczne białka cytoszkieletu.
Akrosom- aktyna i wimentyna, witka- miozyna i tubulina.
54. Narysuj przekrój poprzeczny i opisz budowę jajowodu
Ściana jajowodu- warstwy: śluzowa, mięśniowa i surowicza.
Błona śluzowa pokryta nabłonkiem jednowarstwowym cylindrycznym z trzema typami komórek: z migawkami, z mikrokosmkami i komórkami przypodstawnymi.
Błona mięśniowa składa się z wewnętrznej warstwy okrężnej i zewnętrznej podłużnej. Warstwa mięśniowa zatraca swa ciągłość w bańce jajowodu. Błona surowicza pokryta jest otrzewnowym nabłonkiem jednowarstwowym płaskim.
55. Opisz proces spermiogenezy
w tym procesie spermatyda przekształca się w plemnik; można go podzielić na 4 etapy: stadium Golgiego, czapeczki, akrosomalne i dojrzewania;
jądro przesuwa się do bieguna komórki, spłaszcza i wydłuża, zmniejsza swoja objętość, chromosomy ulegają kondensacji, zanikają pory jądrowe, nadmiar otoczki zwija się w fałd, AG przesuwa się na zewnątrz bieguna jądra, pojawiają się pojedyncze ziarenka, które stopniowo zlewają się w ziarno akrosomalne, ziarno przekształca się w pęcherzyk akrosomalny, który w formie czapeczki nasadzony na jądro, centriala podlega podziałowi, bliższa pozostaje przy jądrze, dalsza przekształca się we włókno osiowe witki i na końcu wstawki tworzy pierścień dalszy, mitochondria wydłużają się i w obrębie wstawki wytwarzają osłonkę mitochondrialną
58. Wymień hormony mające wpływ na działanie gonady męskiej i żeńskiej
gonada męska - GnRH, FSH, LH, testosteron
gonada żeńska-GnRH, FSH, LH
60. Opisz rozwój i pochodzenie śródnercza
Zaczyna się różnicować na początku 5 tygodnia z nefrotomów położonych ogonowo względem przednercza, pęcherzyki śródnercza wydłużają się i tworzą esowatego kształtu kanaliki, do kanalików dochodzi pętla naczyniowa i w tym miejscu tworzy się kłębuszek, przeciwległy biegun kanalika otwiera się do podłużnego przewodu zbiorczego
Po wytworzeniu narządu- ciała Wolffa ( w tylnej i ogonowej części jamy ciała) środnercze zaczyna zanikać
Pochodzenie mezodermalne
64.Wady nerki
Agnezja nerki- jednostronny lub obustronny brak zawiązków nerki. Spowodowane niewykształceniem się paczka moczowodowego lub jego nagłym zanikiem. U płci żeńskiej wiąże się z nieprawidłowym rozwojem przewodów przyśródnerczowych.
Przemieszczenie nerki- np. nerka miedniczna. Lub znajdująca się w dolnej części brzucha.
Nerka podkowiasta- proces wędrówki nerek w okolicę lędźwiową może być utrudniony przez tętnice krezkową dolną i następuje zrośnięcie biegunów nerki
Wady naczyń krwionośnych nerki- podwojenie lub zwielokrotnienie naczyń tętniczych, rzadziej żylnych. Może to spowodować ucisk moczowodu i zaburzenia w wydalaniu moczu.
Wielotorbielowatość nerek-postać dziecięca i dorosła. Dziedziczone autosomalnie. W przypadku dziecięcej śmierć występuje przed urodzeniem lub niedługo po porodzie. U dorosłych w dużych lub bardzo dużych nerkach pojawiają się liczne torbiele.
65. Opisz działanie testosteronu i hormonu antymullerowskiego na rozwój narządów płciowych wewnętrznych
.Pod wpływem hormonów androgennych- testosteronu oraz pod wpływem hormonu antymullerowskiego w końcu 8 tyg. Następuje u zarodków płci męskiej zanik przewodu przyśródnerczowego i powstawanie narządów wewnętrznych układu płciowego z różnicującego się przewodu śródnercza. Ok. 11 tyg. Oba przewody przyśródnerczowe zanikają, a jedynymi pozostałościami są: przyczepek jądra i łagiewka sterczowa.
67. Wymień struktury embriologiczne, z których powstaje moczowód i pęcherz moczowy
Pęcherz moczowy Powstaje z głowowej części zatoki moczowo-płciowej
Moczowód- pęczki moczowodowe