Przegląd chipsetów firmy VIA 2000-12-01 (15:13)

VIA rośnie w siłę

Marek Budny

Najgroźniejszym rywalem Intela jest tajwańska firma VIA, która nieustannie depcze gigantowi po piętach, produkując zestawy układów zbliżone, a nawet przewyższające funkcjonalnością chipsety Intela.

Na poważnego konkurenta Intela wyrosła firma VIA, która produkuje zestaw układów współpracujących ze wszystkimi dostępnymi obecnie typami procesorów.

Rodzina VIA Apollo Pro

Jednymi z popularniejszych chipsetów na rynku procesorów Intela są modele z rodziny VIA Apollo Pro, wykonane w architekturze północ-południe. W skład starszego chipsetu Pro Plus wchodził mostek północny VT82C693 z szyną FSB i magistralą pamięci, które były taktowane częstotliwością 100 MHz. Dopiero Apollo Pro 133 (northbridge VT82C693A) umożliwia korzystanie z FSB 133 MHz i pamięci PC133. Niestety, w przypadku Pro 133 możemy używać jedynie trybu graficznego AGP 2x. Bardziej zaawansowany technologicznie jest chipset Apollo Pro 133A, w skład którego wchodzi mostek północny VT82C694x z FSB 133 MHz, obsługą pamięci PC133 i AGP 4x. Również mostek południowy VT82C596B jest często zastępowany nowszą wersją - VT82C686A. Obydwa układy różnią się od siebie kilkoma funkcjami - 686A w odróżnieniu od 596B może obsłużyć cztery porty USB zamiast dwóch. Ma też wbudowany dodatkowo kontroler I/O, kartę dźwiękową zgodną z AC"97 i Soundblasterem oraz dysponuje systemem monitorującym temperaturę i napięcie procesora, a także prędkość obrotową wentylatorów.

Zestawienie chipsetów VIA dla procesorów firmy Intel i VIA Cyrix
Nazwa chipsetu	Apollo Pro 133	Apollo Pro 133A	Apollo Pro Plus	Apollo PM601	ProSavage PM133
Northbridge	VT82C693A	VT82C694X	VT82C693	VT82C601	VT8605
Southbridge	VT82C596B /686A	VT82C596B /686A	VT82C596B /686A	VT8231	VT8231lub VT82C686B lub VT82C686A
Gniazdo procesora	Slot 1/Socket 370	Slot 1/Socket 370	Slot 1/Socket 370	Socket 370	Socket 370
Integracja	AC-97 link for audio/modem	AC-97 link for audio/modem	AC-97 link for audio/modem	karta graficzna, Trident Blade3D, kontroler Ethernet 10/100 Mb/s, AC-97 link for audio/modem	karta graficzna 2D S3 Savage2000, 3D S3 Savage4, kontroler Ethernet 10/100 Mb/s, AC-97 link for audio/modem

Układy z serii Apollo Pro są jednymi z pierwszych, w których magistrala FSB i pamięć jest taktowana częstotliwością 133 MHz przy nie zmienionych warunkach pracy złącza AGP (66 MHz) i PCI (33 MHz). Jak wiemy, w płytach z chipsetem BX również można ustawić FSB na 133 MHz, ale prowadzi to do przetaktowania magistrali AGP do 88,7 MHz oraz PCI do 44,3 MHz, co nie zawsze dobrze wpływa na stabilność systemu. Firmie VIA udało się zachować nominalne warunki pracy AGP i PCI dzięki wprowadzeniu do architektury chipsetu mostków pseudosynchronicznych z osobnymi dzielnikami częstotliwości dla każdej magistrali. Największą popularność zdobył chipset Apollo Pro 133A dzięki magistrali AGP pracującej w trybie 4x, FSB 133 MHz, obsłudze PC133 i kontrolerowi UltraATA/66. Wkrótce ma się pojawić nowy mostek południowy VT82C686B z kontrolerem UltraATA/100.

Zestawienie mostków stosowanych w chipsetach firmy VIA
Northbridge	VT82C693	VT82C693A	VT82C694X	VT8601	VT8605
Maks. częst. taktowania magistrali FSB	100 MHz	133 MHz	133 MHz	133 MHz	133 MHz
Maks. ilość obsługiwanej pamięci RAM	1 GB SDRAM, VCM SDRAM	1,5 GB SDRAM, VCM SDRAM	1,5 GB SDRAM, VCM SDRAM	1,5 GB SDRAM, VCM SDRAM	1,5 GB SDRAM, VCM SDRAM
Typ pamięci	PC100	PC133	PC133	PC133	PC133
Złącze AGP	2x	2x	4x	2x	4x
Southbridge	VT8363	VT8731	VT8365	VT8633
Maks. częst. taktowania magistrali FSB	100 MHz DDR (200 MHz)	100 MHz DDR (200 MHz)	100 MHz DDR (200 MHz)	133 MHz DDR (266 MHz)
Maks. ilość obsługiwanej pamięci RAM	2 GB SDRAM, VCM SDRAM	2 GB SDRAM, VCM SDRAM	2 GB SDRAM, VCM SDRAM	2 GB DDR, SDRAM, VCM
Typ pamięci	PC133	PC133	PC133	PC200/266 DDR, PC133
Złącze AGP	4x	4x	4x	4x

Zestawienie mostków południowych stosowanych w chipsetach firmy VIA
Southbridge	VT82C596B	VT82C686A	VT82C686B	VT8231	VT8233
Ilość portów USB	2	4	4	4	6
Kontroler EIDE	UltraATA/66	UltraATA/66	UltraATA/100	UltraATA/100	UltraATA/100
Power management	ACPI	ACPI	ACPI	ACPI	ACPI
Hardware monitoring	tak	tak	tak	tak	tak

VIA Apollo Pro 133 jest tanią alternatywą dla chipsetu BX i i820. Oferuje magistralę FSB 133 MHz oraz obsługę pamięci PC133 SDRAM i VC-RAM (przepustowość 1,066 GB/s). Jak widać, jest to o wiele więcej - niż potrafi BX, no i nie musimy kupować drogiej pamięci RDRAM do płyty z i820. Wadą Apollo Pro 133 jest niższa przepustowość pamięci niż w i820 z RDRAM-ami oraz mniejsza wydajność od systemów zbudowanych na bazie chipsetu BX lub i820.

Coś dla zwolenników AMD

Pojawienie się na rynku innowacyjnego procesora często idzie w parze z opracowaniem nowego chipsetu, który może z nim współpracować. Trzy miesiące temu światło dzienne ujrzał najnowszy procesor firmy AMD - Duron. W tym przypadku konieczne jest stosowanie nowego chipsetu, ponieważ Durona wyposażono w nowe

złącze Socket A, nie obsługiwane do tej pory przez żaden inny układ. Pierwsze kości współpracujące z Duronem wyprodukowały firmy VIA (KT 133) i AMD (AMD 760). KT 133 składa się z dwóch mostków - północnego VT8363 (FSB 100 MHz DDR, obsługa pamięci SDRAM i Virtual Channel RAM PC133, AGP 4x) i południowego VT82C686A. Rozwiązanie płyta główna z KT-133 + AMD Duron 600 MHz cieszy się dużą popularnością dzięki rewelacyjnej wydajności, wyższej od tej uzyskiwanej na platformach z Pentium III 600 MHz na pokładzie.

Przeznaczony dla procesorów ze złączem Slot A chipset KX-133 w światku użytkowników Athlonów również cieszy się dużym uznaniem.

Zestawienie obecnie produkowanych chipsetów VIA dla procesorów firmy AMD

Nazwa chipsetu

KT133

KX133

ProSavage KM133

Northbridge

VT8363

VT8731

VT8365

Southbridge

VT82C686A
/686B

VT82C686A
/686B

VT8231

Gniazdo procesora

Socket A

Slot A

Socket A

Integracja

AC-97 link for audio/modem

AC-97 link for audio/modem

karta graficzna
2D S3 Savage2000,
3D S3 Savage4,
kontroler Ethernet
10/100 Mb/s,
1/10 Mbit/s Home
PNA, AC-97 link for audio/modem

W przeciwieństwie do leciwego już AMD 750 Irongate oferuje on asynchroniczne taktowanie pamięci PC133, magistralę 133 MHz i obsługę AGP 4x. Niestety, KX-133 nie współpracuje z procesorami AMD Thunderbird. Za to obsługuje pamięci zarówno SDRAM, jak i Vitual Channel RAM. Można także przetaktować magistralę FSB aż do 155 MHz. AMD 750 może obsłużyć maksymalnie 768 MB pamięci, KX-133 aż 2 GB! Jedyną wadą tego chipsetu są często pojawiające się skargi użytkowników na niestabilną pracę systemów Windows 2000 z kartami GeForce. Nie wiadomo tylko, kogo za to winić - VIA, Microsoft czy Nvidię?

Asy z rękawa

VIA Apollo 133A nie jest ostatnim chipsetem obsługującym procesory Slot 1/Socket 370. Najnowszy zestaw układów tajwańskiej firmy nazywa się Apollo PM601 i składa się z mostka północnego VT8601 i południowego VT82C686A. O ile drugi z wymienionych scalaków jest już wszystkim doskonale znany, o tyle pierwszy to całkowicie nowa konstrukcja firmy VIA. VT8601 wyposażono w zintegrowaną kartę graficzną Trident Blade3D, kontroler Ethernet 10/100 Mbit/s oraz system monitorowania temperatury i napięcia zasilania. Mostek północny steruje też pracą karty dźwiękowej AC-97 (aby można było mówić o w pełni funkcjonalnej zintegrowanej z płytą główną karcie dźwiękowej konieczne jest zainstalowanie na niej kodeka lub modułu rozszerzającego w złączu AMR) i modemu MC-97 (w pełni funkcjonalny modem, podobnie jak w przypadku wbudowanej karty dźwiękowej, uzyskamy dopiero po zainstalowaniu modemowej karty rozszerzającej w gnieździe AMR). Apollo PM601 oprócz procesorów Intel Pentium III i Celeron może współpracować także z CPU VIA Cyrix III. Zamiast mostka południowego VT82C686A ma być już niedługo montowany układ VT8231 z kontrolerem UltraATA/100.

Jedną z nowszych konstrukcji jest także chipset Apollo ProSavage PM133, będący połączeniem układu Apollo Pro 133A i karty graficznej 2D/3D S3 Savage4 z wyprowadzonym na zewnątrz złączem AGP 4x. ProSavage ma także wbudowany kontroler Ethernet 10/100 Mb/s, obsługuje kartę dźwiękową AC-97 i modem MC-97 oraz może monitorować temperaturę oraz napięcia zasilania. Chipset składa się z mostka północnego VT8605 i południowego VT82C686A, który może być stosowany wymiennie z układami VT8231 i VT686B. Po dołączeniu dodatkowych kontrolerów PM133 obsługuje także analogowe wyjście monitorowe CRT, LCD lub telewizyjne.

Chipsety Apollo PM601 i ProSavage PM133 "łatają dziurę" w ofercie firmy VIA pod względem płyt ze zintegrowaną kartą graficzną. Na razie nic nie wiadomo o wydajności i stabilności pracy tychże układów, tak więc z niecierpliwością oczekujemy pierwszych doniesień z laboratoriów testowych.

Już niedługo...

VIA Apollo Pro266, VIA Apollo KT266, VIA Apollo Pro PM266

Wszyscy liczący się producenci chipsetów zapowiedzieli już, że w najbliższym czasie pojawią się nowe zestawy układów. VIA nie pozostaje w tyle. Pod koniec roku wyda na świat chipy przeznaczone dla procesorów Pentium III i Athlon, obsługujące pamięci DDR SDRAM. VIA ApolloPro 266 będzie współpracował z procesorami Socket 370, a Apollo KT266 z CPU ze złączem Socket A.

Rys. 1. Struktura blokowa chipsetu Apollo ProSavage PM133.

Najważniejszą zaletą kości będzie obsługa pamięci DDR 266 MHz o przepustowości dochodzącej do 2,1 GB/s. Oba układy będą miały magistralę FSB taktowaną częstotliwością 133 MHz. Oczywiście nie zabraknie też AGP 4x i kontrolera UltraATA/100. Chipsety przystosowano również do pracy z pamięciami SDRAM i VCM PC133. Apollo Pro 266 będzie mógł współpracować maksymalnie z dwoma procesorami Pentium III. W jego skład będzie wchodził mostek północny VT8633 i południowy VT8233, które zostaną połączone ze sobą innowacyjną magistralą V-Link o przepustowości do 266 MB/s (w pozostałych chipsetach rodziny Apollo jest to tylko 133 MB/s). Kontynuacją tej linii chipsetów ma być układ PM266, który oprócz wszystkich charakterystycznych cech kości Pro266 i KT266 będzie miał zintegrowaną kartę graficzną S3 Savage4.

VIA Apollo Pro KM133/KL133, VIA Apollo Pro KM266

Wkrótce ukaże się także chipset Apollo Pro KM133, odpowiednik układu ProSavage PM133 dla procesorów Socket A. Podobnie jak PM133, będzie miał on zintegrowaną kartę graficzną S3 Savage4, wyprowadzone na zewnątrz złącze AGP 4x i inne cechy podobne do układu KT133. Prawie identycznym układem ma być KL133. W tym przypadku zabraknie wyprowadzonego na zewnątrz gniazda AGP 4x. Kontynuacją linii KM133 będzie chipset KM266 wyposażony w zintegrowaną kartę graficzną S3 Savage4. Dodana zostanie obsługa pamięci 200/266 MHz DDR. Funkcjonalnie podobny do KX266.

Plany produkcyjne firmy VIA na najbliższy rok
Nazwa chipsetu	Apollo Pro266	Apollo Pro KM133	Apollo Pro KX266	Apollo Pro PM266	Apollo Pro PX266	Apollo Pro KM266
Northbridge	VT8633	VT8363 lub VT8365	VT8367	VT8601	VT8653	VT8369
Gniazdo procesora	Socket 370	Socket A	Socket A	Socket 370	Socket 370, Slot-2	Socket A
Typ obsługiwanej pamięci	PC100/133 SDRAM, PC 200/266 DDR	PC100/133 SDRAM, VC133	PC100/133 SDRAM, PC 200/266 DDR	PC100/133 SDRAM, PC 200/266 DDR	PC100/133 SDRAM, PC 200/266 DDR	PC100/133 SDRAM, PC 200/266DDR
Data premiery	XI/2000	XI/2000	XII/2000	XII/2000	III/2001	VII/2001

VIA Apollo KX266

Będzie to pierwszy chipset dla procesorów Socket A AMD Athlon i Duron obsługujący pamięć 200/266 MHz DDR. W układzie tym zostanie zastosowana nowa magistrala SMP łącząca procesor z mostkiem północnym, składająca się z dwóch niezależnych kanałów transmisyjnych. Zastąpi dotychczas stosowaną szynę EV6. Poza tym chipset będzie miał trzy huby USB (obsługa do 6 portów USB), kontroler UltraATA/100. Opcjonalnie niektóre płyty główne będą mogły być wyposażane również w złącze IEEE 1394.

VIA Apollo Pro PX266

PX266 ma być chipsetem dedykowanym do serwerów. Będzie on zawierał wiele nowości technologicznych. Pierwsza z nich to magistrala PCI-X przeznaczona dla superszybkich urządzeń I/O. Magistrala SMP łącząca procesor z mostkiem północnym będzie czterokanałowa. Przewidziano tutaj obsługę procesorów Celeron i Pentium III oraz Pentium XEON.

VIA K7-DDR, VIA K7-DDR SMA

Dla procesorów Athlon o kodowych nazwach Mustang i Corvette pojawią się chipsety VIA K7-DDR i VIA K7-DDR SMA z 266-megahercową szyną. Układy będą wspierać pamięci zarówno SDRAM PC-133, jak i DDR 133 MHz. Ich premiera ma odbyć się odpowiednio w czwartym kwartale bieżącego roku i w pierwszym przyszłego. Ciekawie też się zapowiada chipset zaprojektowany wspólnie przez S3 i VIA o nazwie ProSavage KM133 ze zintegrowaną kartą graficzną Savage4 lub Savage 2000. Będzie to chipset bardzo podobny do ProSavage PM133, tylko że przeznaczony dla procesorów ze złączem Socket A - AMD Duron i Athlon. Układ będzie składał się z mostka północnego VT8365 I południowego VT 8231. Na zewnątrz chipsetu ma być wyprowadzona magistrala AGP 4x, pozwalająca na zainstalowanie własnej magistrali AGP. ProSavage KM133 ma współpracować z pamięciami PC100/133 SDRAM i VCM, magistralą PCI 2.2 i kontrolerem EDIE UltraATA 33/66/100. Nie zabraknie też kontrolera sieciowego zgodnego z protokołem 10/100 Mbit/s Base-T Ethernet lub 1/10 Mbit/s Home PNA oraz modułu monitorującego parametry pracy płyty głównej.

---