UŁOŻENIA DO ZDJĘĆ RTG PRZEGLĄDOWYCH STOPY
ZDJĘCIE ŚRÓDSTOPIA:
GRZBIETOWO - PODESZWOWE
Kaseta 18x24 lub 24x30; ułożona podłużnie, bez kratki, podzielona na połowę.
Pacjent siedzi na stołku na stole, ubrany w fartuch ołowiowy. Kończyna badana wyciągnięta do przodu, podeszwą przylega do kasety.
Górny brzeg kasety: 2-3cm powyżej palucha.
Dolny brzeg kasety: 2cm poniżej cienia pięty.
Unieruchomienie:
Worek dla podtrzymania kasety
Stołek dla pacjenta
Promień Środkowy: pada prostopadle - przy płaskostopiu, pod kątem 10˚ kranialnie - normalnie.
Odległość od lampy 1m => 50kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona, promień środkowy pada prostopadle - przy płaskostopiu, pod kątem 10˚ kranialnie - normalnie.
ZDJĘCIE ŚRÓDSTOPIA I PALCÓW - BOCZNE
Kaseta 18x24 lub 24x30, ułożona podłużnie, bez kratki.
Pacjent leży bokiem strony badanej na stole. Ubrany w fartuch ołowiowy. Stopa bokiem zewnętrznym przylega do kasety (ustawiona prostopadle do kasety). Kończyna niebadana odwiedziona do tyłu, podparta.
Górny brzeg kasety: 2cm powyżej cienia palucha.
Dolny brzeg kasety: 3,4cm poniżej cienia pięty.
Unieruchomienie:
Worek z piaskiem pod kolano kończyny niebadanej
Worek na podudzie, aby kończyna była ustawiona prostopadle do kasety
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety.
Odległość od lampy 1m => 65kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE SKOŚNE STOPY:
PODESZWOWO - GRZBIETOWE
Kaseta 18x24 lub 24x30, ułożona podłużne, bez kratki, podzielona na połowę.
Pacjent leży na boku strony badanej. Ubrany w fartuch ołowiowy. Kończyna badana zgięta. Stopa od strony zewnętrznej nachylona do strony grzbietowej pod kątem 30-45˚. Kończyna niebadana przełożona do przodu opiera się o stopy.
Górny brzeg kasety:2cm powyżej cienia palucha.
Dolny brzeg kasety:4cm poniżej cienia pięty.
Unieruchomienie:
Taśma na staw skokowy
Podpórka pod stopę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety i wchodzi od strony podeszwowej.
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE SKOŚNE STOPY:
GRZBIETOWO - PODESZWOWE
Kaseta 13x18 lub 18x24, ułożona podłużnie, podzielona na połowę.
Pacjent leży na stronie niebadanej, ubrany w fartuch ołowiowy kończyna zgięta w stawie biodrowym. Stopa bokiem od strony przyśrodkowej przylega do kasety z nachyleniem od strony podeszwowej 30˚.
Górny brzeg kasety: 2cm powyżej cienia palucha.
Dolny brzeg kasety: 4cm poniżej cienia pięty.
Unieruchomienie:
Podpórka pod kolano
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety od strony grzbietowej.
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE DYNAMICZNE STOPY AP:
GRZBIETOWO - PODESZWOWE (KAŁDALNIE NA ŚCIĘGNO ACHILLESA - 2 OBCIĄŻENIA)
Kaseta 13x18 lub 18x24, ułożona podłużnie, podzielona na połowę.
Pacjent stoi na kasecie (a), ubrany w fartuch ołowiowy, rękoma opiera się o krzesło. Kończyna badana lekko zgięta w kolanie, podeszwą przylega do kasety. Kończyna niebadana wyciągnięta do przodu. Następnie nie odrywając stopy od kasety, sadzamy pacjenta na krześle (b) - kończyna badana wysunięta do przodu.
Górny brzeg kasety:2cm powyżej cienia palucha.
Dolny brzeg kasety:4cm poniżej cienia pięty.
Unieruchomienie:
Krzesło
Promień Środkowy:
Pada pod kątem 45˚ - zdjęcie na staw skokowy - kość piętową.
Pada prostopadle na środek kasety.
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE DYNAMICZNE STOPY - BOCZNE
Kaseta 18x24 lub 24x30, stoi prostopadle do stołu.
Pacjent stoi na stole, ubrany w fartuch ołowiowy. Stopa kończyny badanej znajduje się niżej od stopy kończyny niebadanej (na klocku drewnianym). Kaseta znajduje się pomiędzy podpórkami. Kończyna badana lekko zgięta w stawie biodrowym.
Górny brzeg kasety: 2cm powyżej cienia palucha.
Dolny brzeg kasety: 3cm poniżej cienia pięty
Unieruchomienie:
Klocek drewniany pod stopy
Krzesło
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek stopy na bok strony zewnętrznej.
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
UŁOŻENIA DO ZDJĘĆ RTG CELOWANYCH STOPY - ŚRÓDSTOPIE, PALCE
ZDJĘCIE PRZEGLĄDOWE PALCÓW AP
Kaseta 13x18, ułożona poprzecznie.
Pacjent siedzi na stole na krześle, ubrany w fartuch ołowiowy. Kończyna badana zgięta w stawie kolanowym, palce przylegają do kasety, pomiędzy palcami lignina (ewentualnie zwitki, aby uzyskać odstępy między palcami)
Unieruchomienie:
Waciki (zwitki) między palce
Krzesło
Worek z piaskiem pod piętę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, w linii środkowej poprzecznej linia łącząca stawy międzypaliczkowe bliższe.
Odległość od lampy 1m => 45kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE SKOŚNE PALCÓW STOPY
(OD STRONY PODESZWOWEJ)
Kaseta 13x18, ułożona poprzecznie.
Pacjent leży na boku strony badanej, ubrany w fartuch ołowiowy. Kończyna badana zgięta. Stopa od strony zewnętrznej nachylona do strony grzbietowej pod kątem 30-45˚. Kończyna niebadana przełożona do przodu opiera się o stopę. Pomiędzy palcami zwitki.
Unieruchomienie:
Taśma na stopę
Worek pod piętę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, w linii środkowej poprzecznej linia łącząca stawy międzypaliczkowe bliższe.
Odległość od lampy 1m => 45kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE PALUCHA AP
Kaseta 13x18, ułożona poprzecznie, podzielona na połowę.
Pacjent siedzi na stole na krześle, ubrany w fartuch ołowiowy. Kończyna badana stopą przylega do kasety.
Unieruchomienie:
Krzesło
Taśma na stopę
Promień Środkowy: pada prostopadle na „środek” kasety, na staw międzypaliczkowy palucha.
Odległość od lampy 1m => 45kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE PALUCHA BOCZNE:
BOCZNO - PRZYŚRODKOWE
Kaseta 13x18, ułożona poprzecznie, podzielona na połowę.
Pacjent leży na stronie zdrowej, taśma odciąga pozostałe palce w kierunku podeszwy, aby nie zasłaniały. Paluch bokiem zewnętrznym przylega do kasety, kończyna niebadana odwiedziona. Kończyna badana zgięta w stawie biodrowym i kolanowym.
Unieruchomienie:
Taśma do odciągnięcia palców
Worek z piaskiem pod piętę
Unieruchomienie kasety
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, na staw międzypaliczkowy palucha.
Odległość od lampy 1m => 45kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE PALUCHA BOCZNE:
PRZYŚRODKOWE - BOCZNE
Film 5.6x7 (dentystyczny)
Pacjent leży na stole na stronie badanej, ubrany w fartuch ołowiowy, pod kolano worek z piaskiem. Film wsunięty podłużnie pomiędzy paluch i palec drugi. Paluch od strony przyśrodkowej przylega do kasety. Stopa ustawiona bocznie - prostopadle do stołu.
Unieruchomienie:
Worki pod stopę i kasetę
Worek pod kolano
Promień Środkowy: pada prostopadle na staw międzypaliczkowy palucha.
Odległość od lampy 1m => 45kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
UŁOŻENIA DO ZDJĘĆ RTG CELOWANYCH STOPY - KOŚCI PIĘTOWEJ
ZDJĘCIE OSIOWE PIĘTY:
PODESZWOWO - GRZBIETOWE
Kaseta 13x18, ułożona podłużnie
Pacjent siedzi na stole, ubrany w fartuch ołowiowy. Stopa kończyny badanej wyciągnięta, piętą od strony grzbietowej tylnej opiera się o kasetę. Palce podtrzymuje i odciąga taśma przytrzymywana przez pacjenta. Kończyna wyprostowana.
Unieruchomienie:
Unieruchomienie kasety
Worek z piaskiem na podudzie
Taśma do odciągnięcia palców
Promień Środkowy: pada pod kątem 45˚ kranialnie. Centrowanie na środek pięty, na środku kasety ścięgno Achillesa.
Odległość od lampy 1m => 50kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
UWAGA: Wykonuje się również zdjęcia porównawcze.
ZDJĘCIE OSIOWE PIĘTY:
GRZBIETOWO - PODESZWOWE
Kaseta 13X18 lub 18x24, ułożona prostopadle do stołu (a), folia drobnoziarnista, ułożona podłużnie (b).
Pacjent:
Leży na brzuchu, przykryty fartuchem ołowiowym. Cała stopa stroną podeszwową przylega do kasety podtrzymywanej od tyłu workami z piaskiem. Stopa palcami oparta o stół.
Pacjent stoi na kasecie, ubrany w fartuch ołowiowy, rękoma opiera się o krzesło. Kończyna badana lekko zgięta w kolanie, podeszwą przylega do kasety. Kończyna niebadana wyciągnięta do przodu.
Górny brzeg kasety: 2cm powyżej pięty.
Unieruchomienie:
Unieruchomienie kasety
Promień Środkowy: pada pod kątem 45˚ kałdalnie, na ścięgno Achillesa.
Odległość od lampy 1m => 50kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
UWAGA: Wykonuje się również zdjęcia porównawcze.
ZDJĘCIE BOCZNE PIĘTY:
PRZYŚRODKOWO - BOCZNE
Kaseta 13X18, ułożona podłużnie.
Pacjent leży na stronie badanej, przykryty fartuchem ołowiowym, kończyna badana zgięta w stawie biodrowym i kolanowym. Stopa bokiem od strony bocznej przylega do kasety, pod kolano dajemy worek z piaskiem. Kończyna niebadana odwiedziona, zgięta i podparta. Pięta na środku kasety.
Unieruchomienie:
Worek z piaskiem pod kolano
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety.
Odległość od lampy 1m => 50kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE BOCZNE PIĘTY - PORÓWNAWCZE
Kaseta 18x24 lub 24x30, ułożona poprzecznie.
Pacjent siedzi lub leży, ubrany w fartuch ołowiowy, kończyny badane zgięte w stawach kolanowych, maksymalnie odchylone do zewnątrz. Pięty bokiem zewnętrznym przylegają do kasety, znajdują się w linii środkowej podłużnej kasety.
Unieruchomienie:
Worki z piaskiem pod kolana
Unieruchomienie kasety
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, pomiędzy pięty.
Odległość od lampy 1m => 50-55kV
Literki odwrócone, wiązka ograniczona.
UWAGA: Zdjęcie porównawcze jednoekspozycyjne!
Gdy pacjent nie może usiąść lub leżeć w sposób pozwalający na wykonanie zdjęcia, należy zrobić osobno 2 zdjęcia - pięta lewa i prawa w ułożeniu bocznym.
UŁOŻENIA DO ZDJĘĆ RTG
STAWU SKOKOWO - GOLENIOWEGO
ZDJĘCIE AP STAWU SKOKOWEGO
Kaseta 13x18 lub 18x24, ułożona podłużnie, z kratką lub bez.
Pacjent siedzi lub leży na stole, ubrany w fartuch ołowiowy. Kończyna badana wyprostowana, opiera się stopą o podpórkę. Staw skokowy grzbietem przylega do kasety, na której znajduje się podpórka, o którą oparta jest podeszwa stopy, tak by stopa była pod kątem 90˚ do kasety. Stopa jest w lekkiej rotacji do wewnątrz (0-5˚). Na podudzie taśma.
Unieruchomienie:
Taśma na podudzie
Klocek pod podeszwę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, ok. 1cm poniżej linii łączącej kostki boczną i przyśrodkową.
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka normalnie (czyta pacjent), wiązka ograniczona.
UWAGA: wykonuje się zdjęcie porównawcze.
ZDJĘCIE BOCZNE:
PRZYŚRODKOWO - BOCZNE
Kaseta 13x18 lub 18x24, ułożona podłużnie.
Pacjent leży na boku strony badane, przykryty fartuchem ołowiowym, podeszwa oparta o podpórkę (klocek), aby kąt 90˚ w stawie skokowym. Staw skokowy kostką boczną zewnętrzną przylega do kasety.
Unieruchomienie:
Taśma na staw
Podpórka (klocek) pod stopę
Worek na podudzie
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, na staw (kostka)
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
UWAGA: Zdjęcie boczno - przyśrodkowe przy złamaniu kostki bocznej!
ZDJĘCIE SKOŚNE STAWU SKOKOWO - GOLENIOWEGO W ROTACJI WEWNĘTRZNEJ
Kaseta 18x24,, ułożona poprzecznie
Pacjent leży, przykryty fartuchem ołowiowym, kończyna badana wyprostowana, stopa znajduje się w rotacji do wewnątrz oparta na podpórce 20˚, na podudziu taśma, na środku kasety kostka przyśrodkowa.
Unieruchomienie:
Taśma na podudzie
Podpórka 20˚ pod stopę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, 1-2cm powyżej wierzchołka kostki bocznej zewnętrznej.
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka normalnie (czyta pacjent), wiązka ograniczona.
UŁOŻENIA DO ZDJĘĆ RTG KOŚCI PODUDZIA
ZDJĘCIE KOŚCI PODUDZIA AP
Kaseta 15x40 lub 20x60, ułożona podłużnie.
Pacjent siedzi na stole, ubrany w fartuch ołowiowy, kończyna badana wyprostowana, stroną tylną przylega do kasety, stopa w lekkiej rotacji wewnętrznej. Pod podeszwę podpórka (klocek), aby 90˚ w stawie skokowym.
Górny brzeg kasety: 3-4cm powyżej nadkłykci kości udowej.
Dolny brzeg kasety: 4-5cm poniżej wierzchołka kostki bocznej zewnętrznej.
Unieruchomienie:
Taśma na podudzie
Podpórka (klocek) pod podeszwę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, na środek kości podudzia.
Odległość od lampy 1m => 55-60kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
UWAGA: Wykonuje się również zdjęcie porównawcze!
Gdy nie ma długiej kasety robimy tylko z jednym stawem!
ZDJĘCIE BOCZNE KOŚCI PODUDZIA:
PRZYŚRODKOWO - BOCZNE
Kaseta 15x40 lub 20x60, ułożona podłużnie.
Pacjent leży na boku strony badanej, przykryty fartuchem ołowiowym, kończyna badana stroną zewnętrzną przylega do kasety. Rzepka prostopadle do kasety. Pod podeszwę klocek
Górny brzeg kasety: 4cm powyżej nadkłykci kości udowej (powyżej wierzchołka rzepki).
Dolny brzeg kasety: 4-5cm poniżej kostki bocznej zewnętrznej.
Unieruchomienie:
Klocek pod podeszwę
Taśma na kolano
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, środek kości podudzia
Odległość od lampy 1m => 60-65kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
UWAGA: Gdy nie ma długiej kasety robimy tylko z jednym stawem!
UŁOŻENIA DO ZDJĘĆ RTG
STAWU KOLANOWEGO I RZEPKI
ZDJĘCIE STAWU KOLANOWEGO AP
Kaseta 18x24, ułożona podłużnie.
Pacjent siedzi na stole, ubrany w fartuch ołowiowy, kończyna badana wyprostowana, staw tyłem (stroną dolną) przylega do kasety. Stopa znajduje się w lekkiej rotacji do wewnątrz tak, aby rzepka była ustawiona prostopadle do kasety. Na środku kasety - szpara stawowa (1.5cm poniżej nadkłykci) - wierzchołek rzepki.
Unieruchomienie:
Worek z piaskiem na podudzie
Promień Środkowy: pada prostopadle lub pod kątem 5˚ kranialnie, na środek kasety, na wierzchołek rzepki
Odległość od lampy 1m => 65-70kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE BOCZNE STAWU KOLANOWEGO: PRZYŚRODKOWO - BOCZNE
Kaseta 18x24.
Pacjent leży na stole, na boku strony badanej. Przykryty fartuchem ołowiowym. Kończyna lekko zgięta w stawie biodrowym i kolanowym, bokiem strony zewnętrznej przylega do kasety. Pod piętę strony badanej należy podłożyć worek z piaskiem. Rzepka musie być prostopadle do kasety. Kończyna niezbadana odwiedziona do tyłu i podparta. W linii środkowej poprzecznej jest wierzchołek rzepki, a 1-2cm powyżej jest nadkłykieć boczny.
Unieruchomienie:
Worek z piaskiem pod piętę
Worek z piaskiem na podudzie
Promień Środkowy: pada prostopadle lub pod kątem 5˚ kranialnie, na środek kasety
Odległość od lampy 1m => 60-65kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE STAWU KOLANOWEGO AP:
PRZY ZGIĘTYM KOLANIE
Kaseta miękka, ułożona na podpórce podłużnie.
Pacjent siedzi na stole, ubrany w fartuch ołowiowy, pod badane kolano podpórka i worki tak, aby kąt ugięcia wynosił 120˚, na podpórce i workach pod kolanem umieszczamy miękką kasetę, linia łącząca nadkłykcie kości udowej 1-2cm powyżej linii środkowej poprzecznej.
Unieruchomienie:
Podpórka i worki pod kolano i kasetę
Worek z piaskiem na stopę
Promień Środkowy: pada pod kątem 30˚ kranialnie, na wierzchołek rzepki => środek dołu podkolanowego => środek kasety.
Odległość od lampy 1m => 65-70kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE STAWU KOLANOWEGO PA:
PRZY UGIĘTYM KOLANIE
Kaseta 18x24, ułożona podłużnie.
Metoda Hamblada - Pacjent klęczy na stole, kończyna badana zgięta w stawie kolanowym, podudzie i kolano przylegają do kasety. Trzon kości udowej tworzy kąt 70˚ z kasetą. Pacjent opiera się brzuchem o taboret.
Metoda Camp-Coventry - Pacjent leży na stole na brzuchu, kończyna badana zgięta w stawie kolanowym tak, że kości podudzia tworzą z kasetą kąt 40˚. Kolano i kość udowa przylegają do kasety, stopa i podudzie podparta stołkiem. Na środku kasety wierzchołek rzepki, 1-2cm powyżej linia łącząca nadkłykcie kości udowej.
Górny brzeg kasety:
Dolny brzeg kasety:
Unieruchomienie:
Podpórki pod i nad stopą (a)
Taboret pod brzuch (a)
Stołek i worek pod stopę (b)
Promień Środkowy:
Pada prostopadle na środek kasety, na dół kolanowy a wychodzi na wierzchołek rzepki.
Pada pod kątem 40˚ kałdalnie, na dół podkolanowy.
Ochrona: miejsca nienaświetlane zasłonięte!
Odległość od lampy 1m => 65-70kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
UWAGA: Zdjęcia przy ugiętym kolanie w projekcji PA wykonuje się dodatkowo, żeby ocenić wolne ciała cieniujące stawu kolanowego. Do oceny nadkłykci kości udowej w dolegliwościach jak martwica chrzęstna.
ZDJĘCIE RZEPKI PA
Kaseta 13x18, ułożona podłużnie.
Pacjent leży na brzuchu, kończyna badana wyprostowana, stroną przednią przylega do kasety. Ustabilizować kończynę.
Unieruchomienie:
Worek z piaskiem na podudzie
Podpórka pod stopę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety.
Ochrona: miejsca nienaświetlane zasłonięte!
Odległość od lampy 1m => 65kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE BOCZNE RZEPKI:
PRZYŚRODKOWO - BOCZNE
Kaseta 13x18, ułożona podłużnie.
Pacjent leży na boku strony badanej, stopa podparta, aby rzepka ustawiona była równolegle do kasety.
Unieruchomienie:
Worek z piaskiem pod stopę
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, na bok rzepki.
Ochrona: miejsca nienaświetlane zasłonięte!
Odległość od lampy 1m => 60-65kV
Literka odwrócona, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE OSIOWE RZEPKI
Kaseta 13x18, ułożona podłużnie.
Pacjent leży na brzuchu, kończyna badana odwiedziona, kości podudzia z kością udową tworzą kąt >90˚ (taśma zahaczona o stopę, aby utrzymać kończynę nieruchomo), podstawa rzepki przylega do kasety, na środku kasety wierzchołek rzepki.
Unieruchomienie:
Taśma do unieruchomienia pozycji
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety (gdy jest możliwość wystarczającego zgięcia kolana)
Ochrona: miejsca nienaświetlane zasłonięte!
Odległość od lampy 1m => 60-65kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
ZDJĘCIE OSIOWE RZEPEK - PORÓWNACZE
Kaseta 15x40, ułożona poprzecznie (trzymana przez pacjenta).
Pacjent siedzi na stole, oparty o statyw, obie kończyny dolne zgięte w stawach kolanowym i biodrowym tak, aby rzepki były ustawione równolegle do stołu a prostopadle do kasety trzymanej poprzecznie przez pacjenta. W linii środkowej podłużnej kasety znajdują się wierzchołki rzepek
Unieruchomienie:
Podpórka pod kasetę aby była stabilna
Promień Środkowy: pada prostopadle na środek kasety, pomiędzy rzepki.
Ochrona: miejsca nienaświetlane zasłonięte!
Odległość od lampy 1m => 65-70kV
Literka normalnie, wiązka ograniczona.
1