ANALIZA FINANSOWA
WY 5 13.11
Najczęściej spotykany jest podział na wskaźniki oceniające:
płynność finansową
zadłużenie
sprawność działania
rentowność
rynkową wartość akcji i kapitału
Istota rentowności
Pozwala ocenić efekty i skutki finansowe angażowania zasobów i realizowanych procesów
Pozwala ocenić efekty i skutki finansowe bieżącej działalności w ujęciu względnym
Pozwala ocenić stopień realizacji interesu właścicieli
Poziom wskaźników rentowności zależy między innymi od:
specyfiki branży
rodzaju prowadzonej działalności
rodzaju ilości i struktury sprzedawanych produktów
koniunktury gospodarczej
polityki cenowej
kosztów wytwarzania
Wskaźnik rentowności sprzedaży netto-ROA |
Zysk netto/Przychody ze sprzedaży |
Wskaźnik rentowności netto-ROA |
Zysk netto/Przeciętny stan aktywów |
Wskaźnik rentowności kapitału własnego-ROE |
Zysk netto/Przeciętny stan kapitałów własnych |
Rynkowa sytuacja podmiotu
Ocena pozycji podmiotu na rynku kapitałowym dotyczy wyłącznie spółek publicznych)
Ocena z punktu widzenia interesu właścicieli (obecnych lub przyszłych)
Dobra i stabilna pozycja na rynku kapitałowym gwarantuje dobrą jej ocenę przez właścieli a to ułatwia spółce pozyskać dodatkowy kapitał
Wskaźnik ceny rynkowej do zysku na akcję(P/E) |
Cena rynkowa akcji/Zysk netto przypadający na akcję |
Wskaźnik relacji ceny do wartości księgowej (P/BV) |
Cena rynkowa akcji/Wartość księgowa akcji |
Wskaźnik zyskowności jednej akcji (EPS) |
Zysk netto/Ilość wyemitowanych akcji |
Wskaźnik dywidendy przypadającej na jedną akcję (DPS) |
Dywidendy/Ilość wyemitowanych akcji |
Wskaźnik stopy dywidendy na jedną akcję (DYR.) |
Dywidendy na akcję/Zysk na akcję |
Pogłębiona ocena rentowności- analiza Du Ponta- analiza progu rentowności
Istota analizy Du Ponta
Model Du Ponta pokazuje, jakie elementy (z różnych obszarów) i w jaki sposób wpływają na osiągany przez przedsiębiorstwo zwrot kapitałów własnych (ROE)
Znaczenie tego modelu jest szczególnie istotne dla właścicieli przedsiębiorstw, gdyż pokazuje jak skutecznie wykorzystywane są środki przez nich zainwestowane
Pokazuje zależność pomiędzy różnymi grupami wskaźników (sprawności, zadłużenia, płynności)
Schemat analizy Du Ponta
|
|
|
|
ROE |
|
|
|
|
|
|
|
ROA |
|
* |
|
Mnożnik kapitału własnego |
|
|
|
|
|
* |
Wskaźnik rotacji aktywów |
|
Aktywa ogółem |
: |
Kapitał własny |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zysk netto |
: |
sprzedaż |
: |
Aktywa ogółem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przychody ze sprzedaży |
- |
Koszty całkowite |
|
Aktywa trwałe |
+ |
Aktywa obrotowe |
|
|
|
Istota analizy progu rentowności- badanie relacji między przychodami i kosztami oraz kształtowania zysku
Analiza progu rentowności wspiera bieżące decyzje dotyczące organizacji działań, które mają bezpośrednie przełożenie na poziom zysku oraz rentowność (interes właścicieli)
Analiza progu rentowności pozwala uzyskać odpowiedzi na pytania:
ile należy sprzedać wyrobów, aby zostały pokryte całkowite koszty przedsiębiorstwa
o ile należy zwiększyć rozmiary sprzedaży wyrobów, aby osiągnąć zaplanowaną wielkość zysku
jak ukształtować wielkość i strukturę kosztów własnych
jaka powinna być wysokość cen na sprzedawane wyroby
Istota analizy progu rentowności
analiza punktu krytycznego (Break Even Point)
analiza marży bezpieczeństwa
analiza marży brutto
Progiem rentowności (punktem krytycznym) nazywamy taką ilość (wartość) wyrobów, usług, którą należy sprzedać, aby osiągnięte przychody ze sprzedaży zrównały się z poniesionymi przez firmę kosztami całkowitymi
Sprzedaż każdej jednostki powyżej punktu krytycznego będzie generować zysk
Ilościowy próg rentowności
BEP=Ks/(p-jkz)
Ks- koszty stałe okresu
p- jednostkowa cena sprzedaży
jkz- jednostkowe koszty zmienne
Wartościowy próg rentowności
Ilościowy BEP*cena
Lub
BEP=Ks/(S-Kzm)
S- przychody ze sprzedaży
Kzm- koszty zmienne produktów sprzedanych
Marża (margines) bezpieczeństwa- różnica między przychodem uzyskanym z faktycznej sprzedaży a przychodem ustalonym dla progu rentowności.
Marża bezpieczeństwa określa odchylenie pomiędzy rzeczywistym a krytycznym rozmiarem działalności (wynikającym z progu rentowności)
Pokazuje, jak daleko firma znajduje się od progu rentowności. Im ta odległość większa (większa strefa bezpieczeństwa), tym lepiej
Odchylenie to wyraża się w wielkości bezwzględnej lub względnej
Mbezp=S-SBEP
Marża bezpieczeństwa w ujęciu względnym
Mbezp=S-SBEP/S
Margines bezpieczeństwa pozwala określić firmie, jak blisko znajduje się progu rentowności. Im niższy jest margines bezpieczeństwa, tym skrupulatniej należy obserwować i kontrolować sprzedaż i koszty, tym łatwiej bowiem znaleźć się poniżej progu rentowności
Marża brutto- różnica między ceną sprzedaży wyrobu gotowego a kosztem zmiennym
Mb=p=jkz
Lub
Mb=S-Kzm
Rolą tej nadwyżki jest pokrycie kosztów stałych. Ma znaczenie przy ocenie zasadności wprowadzenia do produkcji /sprzedaży nowego produktu (czy dany produkt jest w stanie wygenerować nadwyżkę pokrywającą co najmniej koszty stałe)
Przewidywanie trudności finansowych
Cykl życia przedsiębiorstwa:
Rozruch (seed)
Wprowadzenie (strat- up)
Wzrost i rozwój
Dojrzałość
Schyłek i śmierć
Na każdym etapie życia mogą wystąpić problemy finansowe prowadzenia działalności gospodarczej
Analiza finansowa pozwala stwierdzić istnienie problemów finansowych (gdy poziomy wskaźników są różne od oczekiwanych)
Symptomy i sygnały trudności finansowych (nie przyczyny):
Zbyt długi czas spływu należności
Wysoki stan zapasów
Zbyt długi termin regulowania zobowiązań i wzrost zobowiązań
Niekorzystne zmiany w dynamicie i strukturze sprzedaży (starzenie się produktu)
Zmniejszanie się przychodów ze sprzedaży (ilość i wartość)
Straty na działalności podstawowej
Brak wystarczającego EBIT na obsługę odsetek i rat kapitałowych
Ujemny kapitał własny (zobowiązania wyższe niż pasywa, straty wyższe niż kapitał własny)
Duża rotacja pracowników
Finansowanie działalności bieżącej poprzez zbywanie składników majątku
Ze względu na symptomy, problemy finansowe są zjawiskiem przewidywalnym
Rozpoznawanie symptomów ma nas prowadzić do poszukiwania przyczyn sytuacji kryzysowej
Stąd też koncepcja systemu wczesnego ostrzegania, który na podstawie symptomów (sygnałów) pozwala wychwycić negatywne aspekty funkcjonowania
Elementem systemu wczesnego ostrzegania jest analiza dyskryminacyjna
Odnoszą się do bezpieczeństwa, sprawności działania z punktu widzenia firmy
Reprezentują interes akcjonariuszy