BEATA ANDRYSEK-DRZEWIECKA
(nauczyciel nauczania zintegrowanego)
I Zespół Ogólnokształcących Szkół Społecznych
STO Katowice
BAJKA, KTÓRA UCZY ORTOGRAFII |
Artykuł opublikowany w specjalistycznym serwisie edukacyjnym
Wydawnictwo LIBRUS
Katowice, 20 kwietnia 2003 r
O BAJCE, KTÓRA UCZY ORTOGRAFII
Książka Anny Hajdugi - Stalmach i Katarzyny Narewskiej pt.: „Na ratunek Literkolandii” to znakomita pozycja dydaktyczna przeznaczona do nauki ortografii dla dzieci .
Jako jedna z nielicznych ma ona formę bajki dydaktycznej, która w sposób sfabularyzowany przeprowadza dziecko przez zawiły świat reguł ortograficznych.
Bohaterami bajki są dzieci, które przeżywają przygody w świecie zaczarowanym, pełnym zaklęć i dobrych duchów, toczą odważną walkę ze złem. Ten świat jest przecież tak bliski wszystkim dzieciom, bo one zawsze utożsamiają się z bohaterami swoich bajek. Przeszkodami, z którymi muszą walczyć, to zawiłości ortografii, a te, jak wiemy przysparzają dzieciom dość dużo trudności. W tej książce mają one charakter zadań ortograficznych, które
dzieci muszą rozwiązać , wykorzystując zdobytą wiedzę. Jednocześnie zadania te przybierają bardzo ulubione formy takie, jak: rebusy, krzyżówki, gry planszowe, zagadki, rysowanie i kolorowanie. Wplecione w tekst rymowanki ułatwiają zapamiętywanie obowiązujących reguł ortograficznych.
Formy te nie tylko aktywizują dziecko, ale także rozwijają jego spostrzegawczość, kształtują percepcję wzrokową, kształtują umiejętność uważnego słuchania. Dobrane są zgodnie z zasadą stopniowania trudności.
W wykonywaniu każdego zadania towarzyszy dziecku pozytywne wzmacniane, zachęcanie go do podejmowania wysiłku i pokonywania trudności, a tym samym bardzo motywuje w dążeniu do osiągnięcia sukcesu.
Bajka jest napisana pięknym, bliskim dziecku językiem, ma ciekawą szatę graficzną, a zamieszczona gra planszowa może być wielokrotnie wykorzystana.
Możliwości korzystania z tej książki w czasie lekcji są ogromne.
Po pierwsze zadania zawarte w książce wymagają od dzieci własnego działania, a to najlepsza droga do zdobywania i wykorzystywania swojej wiedzy.
W czasie pracy możemy wykorzystywać te fragmenty , które korelują się z aktualnie realizowanymi treściami, np.:
utrwalenie alfabetu,
rozróżniania samogłosek,
zasady pisania nazw,
znajomość swojego adresu,
utrwalenia zasad pisowni wyrazów z wymienną trudnością ortograficzną,
sprawdzanie techniki cichego czytania ze zrozumieniem,
kształtowanie umiejętności posługiwania się słownikiem ortograficznym.
Realizacja tych zadań może się odbywać indywidualnie, również jako forma sprawdzenia posiadanych już przez ucznia umiejętności.
Szczególnym walorem omawianej książki jest jej aspekt wychowawczy, bowiem bohaterowie działają razem, wspierają się i pomagają sobie.
Możemy, więc wykorzystać realizację zadań zawartych w książce w pracy grupowej.
Narratorem staje się nauczyciel, a każda grupa wspólnie wykonuje kolejne zadania. Czytanie możemy przerwać przed końcem książki, proponując uczniom zbiorowe napisanie zakończenia bajki i porównanie z oryginałem - będzie to rozwijaniem ich własnej aktywności twórczej.
Fabuła książki jest także doskonałym scenariuszem dramy ortograficznej.
W postaci z bajki wcielają się uczniowie i spieszą „Na ratunek Litrekolandii.”
Sami uczniowie mogą również przygotować scenografię i kostiumy do tej bajki.
Inscenizacja książki może mieć charakter interaktywny, kiedy o pomoc w ratowaniu „Literkolandii” bohaterowie będą prosić uczniów z młodszych klas.
Chciałabym zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt tej książki.
Otóż, zawarte w niej ćwiczenia usprawniają grafomotorykę i stymulują specyficzne ośrodki półkul mózgowych, rozwijają kompetencje ortograficzne ucznia, kształtują spostrzegawczość dziecka, toteż możemy je wykorzystać w pracy kompensacyjno - korekcyjnej.
Równocześnie, dzięki wykorzystaniu przez autorki w treści książki założeń bajki terapeutycznej, można pomóc dziecku zwalczyć jego lęk przed nauką, zachęcić do podejmowania wysiłku, a prowadzący zajęcia nauczyciel, niczym dobry „Ortografiusz” poprowadzi małego bohatera do zwycięstwa nad złym „Błędem”.
1
1