ŚRODKI DYDAKTYCZNE WSPOMAGAJĄCE PROCES NAUCZANIA

Środki dydaktyczne

Proste

1. Słowne

• Podręczniki

• Czasopisma

• Przewodniki

2. Obrazowe występujące w postaci

1. Bezpośredniej

• Zmiany chorobowe u pacjenta

• Sytuacje diagnostyczne

• Preparaty cytologiczne??

i histologiczne

2. Pośredniej

• Fotografie

• Modele narządów i układów

• Fantomy

3. Uogólnionej

• Mapy

• Schematy

• Wykresy

Złożone

1. Środki automatyzujące proces dydaktyczny

• Maszyny egzaminujące

• Komputery

• Urządzenia treningowo- kontrolne

2. Środki audiowizualne

1. Przyrządy techniczne

• Mikroskopy

• Episkop

• Epidiaskop

• Projektory filmowe

Mechaniczne środki

dydaktyczne Materiały dydaktyczne

• Preparaty mikroskopowe

• Przeźrocza

• Foliogramy

• Filmy bez dźwięku

Środki słuchowe:

• Radia *Taśmy

• Radiomagnetofon *Kasety

• Gramofon * Nagrania płytowe

Środki audiowizualne

(słuchowo - wzrokowe)

• Monitory *preparaty audio

• Kamery filmowe

• Magnetowidy * filmy dźwiękowe

• Odbiorniki telewizyjne * programy TV

*Nagrania magnetowidowe

*rzutniki współpracujące z magnetowidami

FORMY OGRANIZACYJNE PRACY UCZNIÓW

Do organizowania form nauczania i uczenia się wg Wincentego Okonia zalicza się:

• Pracę lekcyjna

• Pracę domową

• Pozalekcyjną

Wg Czesława Kupisiewicza formy nauczania- uczenia się rozkazują jak organizować pracę, stosowania do tego kto, gdzie, kiedy i w jakim celu ma być przedmiotem kształcenia i jako podstawowe kryteria ich podziału podaje liczbę uczniów, miejsce uczenia się oraz czas prowadzenia zajęć dydaktycznych.

Tradycyjnie wyróżnia się 3 formy organizacyjne pracy uczniów są nimi:

1. Praca jednostkowa - uczniowie organizują zadania indywidualnie

2. Praca grupowa - praca grupowa może być:

• Jednolita- równym frontem, w toku której uczniowie podzieleni na grupy wykonują te same zadania

• Zróżnicowana - grupy wykonują różne zadania

• Kombinowana- łącząca pracę jednolita z pracą zróżnicowaną

• Brygadowa - wykonywanie zadań o charakterze praktycznym (np. w warsztatach szkolnych, pracowniach)

3. Praca zbiorowa - rozpowszechniona forma polega na wspólnym wykonywaniu przez wszystkich uczniów tego samego zadania. Kierownicza rola przypada nauczycielowi.

Klasyfikacja organizacyjna form pracy uczniów

forma jednolita forma zbiorowa forma zespołowa

praca w praca w praca w grupach

diadach triadach

potencjalne wersje realizacji zadań zespołowych form pracy uczniów:

• Praca w diadach

• 
  
  
  
  Praca w triadach

• 
  
  
  
  
  
  Praca w grupach 5 osobowych

METODY I TECHNIKI BADANIA EFEKTYWNOŚCI NAUCZANIA RATOWNICTWA W RAMACH PIERWSZEJ POMOCY

Przedmiotem oceny powinny być wszystkie elementy procesu kształtowania decydujące o jego skuteczności, a więc osiągnięcia uczących się, praca prowadzącego zajęcia i program kształcenia.

Wymagane kompetencje pracowników Służby Zdrowia, są zawarte w 3 dziedzinach taksonomicznych (poznawcza, emocjonalna, psychomotoryczna).

Etapy ewolucji osiągnięć uczniów

Określenie celów kształcenia

Określenie kompetencji będących przedmiotem pomiaru

Dziedzina poznawcza Dziedzina psychomotoryczna Dziedzina afektywna

- wiadomości - umiejętności praktyczne - postawy, motywacje,

- umiejętności myślenia - umiejętności manualne system wartości

- rozwiązywanie problemów -zaangażowanie emocjonalne

- system poznawania się

Określenie wymaganego wykonywania (biegłość, samodzielność, odpowiedzialność)

Wybór narzędzi i techniki pomiarowych

Ustne praktyczne obserwacje

Pisemne symulacje

Testowe obserwacje

Obserwacje

symulacje

Interpretacja wyników

Sformułowanie ocen i podjęcie odpowiednich decyzji

Ewolucja kształcenia- to proces pozwalający zmierzyć i ocenić stopień realizacji celów dydaktycznych.

Proces kontroli jest szeregiem kolejnych czynności prowadzących do uzyskania informacji o aktualnym stanie wyników, na danym etapie kształcenia, po drugie porównania aktualnych wyników z wynikami zaplanowanymi w programie kształcenia i wyciągnięcia wniosków, oraz skorygowanie kształcenia jeśli wymaga tego sytuacja. Ważne jest też określenie częstości kontroli. Kontrola przeprowadzona w sposób dowolny i w przypadkowym momencie ma mniejsze znaczenie dydaktyczne. Zbyt częsta kontrola wpływa zakłócająco na sam proces nauczania w zależności od czasu i miejsca w procesie nauczania, w którym przeprowadza się sprawdzanie osiągnięć szkolnych, wyróżnia się różne jej formy:

1. Sprawdzanie wstępne zwane inaczej kontrolą gdzie będziemy sprawdzać początkową wiedzę i umiejętności, przed rozpoczęciem cyklu kształcenia np. przed rozpoczęciem kursu

2. Kontrola bieżąca, bądź sprawdzanie kształtujące jest to systematyczne sprawdzanie uczniów, postępu nauczania. Przedmiotem kontroli bieżącej są osiągnięcia pojedynczych zajęć lub zamkniętego cyklu zajęć. Kontrola bieżąca pozwala nam zauważyć w porę luki w treściach problemowych

3. Sprawdzanie sporadyczne i końcowe - sporadyczne uzależnione jest od potrzeb. Uczniowie opanowują zabiegi o dużym stopniu trudności. Końcowe może występować jako praca dyplomowana ucznia, słuchacza

Konwencjonalne formy sprawdzania uczniów, do najczęstszych należą formy , które opierają się na bardzo prostych sposobach, są to:

1. Ustne sprawdzanie wiadomości - opiera się na rozmowie, nauczyciel formułuje pytania a uczeń udziela odpowiedzi, od tego zależy ocena ucznia. Na egzaminie przez losowanie pytań

2. Prace pisemne - sprawdzają wiadomości, mogą być prace klasowe, pisemne domowe podlegające również ocenie. Popularne są kartkówki, zróżnicowanie tematów w grupach

3. Posługiwanie się książką - ma zastosowanie w językach obcych, w przedmiotach zawodowych, itd.

4. Wykonywanie prac praktycznych

5. Obserwacja uczniów w toku ich pracy - obserwacje uczniów w toku ich pracy, wycieczka szkolna jakie ma braki, plusy i minusy. Umiejętności przystosowania stanowiska pracy , pracowitość, samodzielność.

Różnice indywidualne związane z wiekiem, stopniem zainteresowania. Wszystkie sposoby sprawdzające uczniów mają swoje zalety . największym barkiem jest duża ….( zdjęcie nr …6079) subiektywizmu i sprawdzanie osiągnięć, ograniczenie możliwości dokonywania pomiaru osiągnięć uczniów, klas, szkół zwłaszcza wtedy gdy aktywizuje się efektem pracy. Co raz częściej w szkołach stosuje się sprawdziany praktyczne, przy zużyciu aparatury i urządzeń symulujących, np. fantomy, filmy. Kładzie emocjonalny stosunek do ludzi. Uniwersalnym sposobem jest poprawne formułowanie pytań, problemów, zadań, poleceń aby pobudzały do myślenia, aby klarowanie określały co ma robić, jak ma robić.

Testy- to zbiór zadań dostosowany do określonych treści nauczania, w taki sposób, aby na podstawie wyniku testowania można było ustalić w jakim stopniu ta treść jest opanowana przez ucznia oraz przeznaczona do rozwiązania w toku jednego zajęcia szkolnego. Dobór i układ zadań testu, pytań, poleceń zależy do tego jakie czynniki interesują badacza danej grupy osób.

Sprawdzian testowy jest zbiorem zadań(pytań) gdzie odpowiednie, sposób odpowiadania jest jednakowy, wyniki są oceniane wg tych samych ściśle określonych kryteriów. Sprawdziany testowe mają zróżnicowaną postać i charakter można je podzielić:

1. Testy wyboru - formy pytań, które wymagają od zdającego rozpoznania i wyboru jednej lub kilku prawidłowych odpowiedzi z pośród kilku podanych wariantów odpowiedzi. Po drugie na rozpoznanie i wybór jednej lub więcej błędnych odpowiedzi spośród kilku podanych wariantów odpowiedzi. Jeśli egzaminowany ma wybrać jedną z dwóch odpowiedzi mamy do czynienia z testem alternatywnym. Jeżeli wybiera jedną lub więcej z 3 lub więcej odpowiedzi mamy do czynienia z testem wyboru wielokrotnego. Test prawidłowy, bądź nie , może odbywać się jako łatwiejszy lub trudniejszy

2. Testy luk - test uzupełnień, składa się z zadań, pytań zawierających tekst z lukami, które zdający musi uzupełnić samodzielnie, polegając wyłącznie na swojej wiedzy. Tekst z lukami, który zdający uzupełnia mając do dyspozycji wypisane obok możliwości odpowiedzi.

3. Testy kombinowane- testy wyboru jak i uzupełniania luk.?

Zalety:

• Duża obiektywność

• Możliwość zapewnienia dużej trafności treści

• Oszczędność czasu egzaminatorom

• Możliwość opracowania statystyki

• Możliwość udokumentowania wyników

• Możliwość porównania wyników indywidualnych jak i grupowych

• Nadaje się na dużą liczbę osób

Wady

• Pracochłonność i czasochłonność

• Szablonowość odpowiedzi

• Możliwość zgadywania

Przygotowanie sprawdzianu testowego

Etapy

1. Szczegółowa analiza programu nauczania danego przedmiotu

2. Sporządzenie planu tekstu zagadnienia i tematy, ustala się liczbę zadań z poszczególnych tematów

3. Po ustaleniu tekstu zagadnień przystępuje się do układania pytań

4. Wydrukowanie komisyjne, zweryfikowanie pytań tekstowych mają one postać małej książeczki, na I kartce powinna być wydrukowana instrukcja.

Równolegle przygotowuje się klucz odpowiedzi, służy do oceny późniejszej.

Wydrukowanie i przygotowanie klucza powinno się zachować w tajemnicy.

Przeprowadza się analizę testu, upewnia się czy są wyniki odbiciem ich wiedzy, czy zastosowany test był dobrym pomiarem wiedzy u uczniów.

Sprawdzian praktyczny polega na wykonaniu przez zdającego zadań wymaganych czynności manualnych i umiejętności działania praktycznego w sytuacji rzeczywistej lub symulowanej.

Celem sprawdzianu jest sprawdzenie :

• Umiejętności wykonania określonych czynności i działania praktycznego, który był przedmiotem kształcenia

Przykłady sytuacji rzeczywistej np.:

• przy łóżku chorego

• wypełnianie karty pacjenta

• wykonywanie badań chorego

• interpretacja wyników (zdjęć rentgenowskich, EKG)

Sprawdzian praktyczny w sytuacji symulowanej wykonywany za pomocą aparatury i urządzeń. Inscenizacja zabiegów może być u chorego.

Kryteria:

W ocenie bierzemy pod uwagę:

• biegłość

• jakość i dokładność wykonywanego zabiegu

• czas i tempo

• kolejność wykonywania różnych czynności

RODZAJE SZKOLEŃ I ICH SPECYFIKA

Szkolenie- forma aktywności zaprojektowana w celu wzbogacenia wiedzy, umiejętności, zdolności uczestników lub dla zmiany postaw uczestników szkolenia w jakimś określonym kierunku.

Szkolenie to zaplanowany proces zmieniania postaw, wiedzy lub umiejętności poprzez uczenie się i osiągnięcie właściwych efektów w zakresie jednego lub kilku zadań.

Rodzaje szkoleń:

Kto zamawia szkolenie i dla kogo jest zaprojektowane typy:

1. Szkolenie zamknięte - przeznaczone dla osób z wewnątrz. Mogą obejmować grupę pracowników z jednego działu albo wydziału, mogą też obejmować z innej jednostki organizacyjnej, np. agendy

Mogą też skupiać osoby niepracujące ze sobą na co dzień, które mają ze sobą rzadki kontakt, ale należą do firmy. To szkolenie ma służyć efektywności pracowników. Często szkolenie odbywa się w czasie pracy, a koszt pokrywa firma. Szkolenie może odbywać się w pomieszczeniu firmy i wykładający dochodzą do firmy bądź może odbyć się w ośrodku wynajętym.

Szkolenia zamknięte mogą być realizowane z mniejszym lub większym wsparcie ze strony firm czy też instytucji szkoleniowych, można w związku z tym wyróżnić:

• Szkolenia przygotowywane i prowadzone przez firmę w ramach własnych możliwości, wówczas dział szkoleń samodzielnie zajmuje się rozpoznaniem i analizą potrzeb, oraz przy pomocy trenerów wewnętrznych, bądź też własnych pracowników, przeprowadza szkolenie nie korzystając z usług firm szkoleniowych.

• Szkolenia prowadzone prze firmę zamawiającą ale realizowane przy pomocy trenerów zewnętrznych. Dział szkoleń przeprowadza rozpoznanie, analizę potrzeb, projekt szkolenia a samorealizacje zleca firmie szkoleniowej. 3 możliwości : szkolenie przygotowywane i prowadzone przez firmę szkoleniową tj. analiza potrzeb, projektowanie, realizacje szkoleń należą już do wynajętych firm szkolenia.

2. Szkolenia otwarte - służą rozwijaniu sprawności w różnych dziedzinach najczęściej związanych z wykonywaną lub przyszłą pracą, ale udział w nich jest dobrowolny. Firma szkoleniowa ogłasza nabór na konkretne szkolenie, a osoby zainteresowane mogą zgłaszać się i jeśli spełniają określone wymagania mogą wziąć w nim udział. Decyzja należy do osoby zainteresowanej, ona również pokrywa koszty kursu, może być też, ze zatrudniający decyduje się wysłać pracownika na kurs zewnętrzny, gdyż nie ma takiej potrzeby organizować kursu dla większej ilości pracowników w takiej sytuacji firma może w całości lub częściowo pokrywać koszty szkolenia, a pracownik uczestniczy w szkoleniu.

PRZYCZYNY WZROSTU , POTRZEB SZKOLEŃ

Istnieje wiele takich przyczyn:

1. Tempo zmian cywilizacyjnych i gospodarczych jakie zachodzą wokół nas. Koniecznie stało się dostosowanie do nowych warunków. Wielokrotna zmiana pracy. Potrzebne staje się zdobywanie co raz to nowych umiejętności, obsługi urządzeń, wprowadzanie nowych technologii, zmiana postaw wg nowych technologii, zredukowanie stresu obowiązuje.

2. 
   Nie wystarczalność wiedzy , zdobytej w szkole, potrzeba wynika z dużej rozbieżności między umiejętnościami i wiedzą nauczoną w szkole a aktualnymi wymaganiami w pracy. Osoby, które zakończyły edukację wiele lat temu, nie miały szans nabyć umiejętności, które są im potrzebne:

• Umiejętność obsługi nowych urządzeń

• Wydłużenie życia człowieka daje możliwość rozwoju ich umiejętności i ich wykorzystania w działaniu, szybkie tempo zmian rodzi możliwość uczenia się

3. Zmiany systemowe to przestawienie gospodarki na inny sposób gospodarowania, konkurencja , zarządzanie firmą w nowych warunkach.

4. Potrzeby indywidualne widoczne u osób młodych, którzy dążą do poszerzania swoich kompetencji. Pracownicy przejmują odpowiednie za podnoszenie kwalifikacji trend kulturowy to zjawisko, który przyczynia się do wzrostu zapotrzebowania.

Najważniejsze decyzje podejmowane podczas projektowania szkolenia. Czy to otwarte czy zamknięte decyzje musimy podjąć spraw :

1. Cele - jaki będzie główny cel szkolenia, czego muszą się dotyczyć, konkretnych kompetencji

2. Czego będzie dotyczyło szkolenie , jakie będą wiadomości

3. Metody w jaki sposób będą zrealizowane cele

4. Trenerzy ,wykładowców ilu i z jakim przygotowaniem, jakie kompetencje

5. Czas ile jest potrzebnych, jakie rozłożenie w czasie, jak długo mogą trwać

6. Miejsce, gdzie takie szkolenie przeprowadzić (teren)

7. Pomoce jakie pomoce audiowizualne, jakie materiały, szkoleniowe będą potrzebne.

Ad1. Cel podstawowy- musi być sformułowany w sposób zwięzły ogólny, formułujemy cele szczegółowe, czyli cele operacyjne to wynik osiągnięty po szkoleniu. Co uczestnicy będą umieli zrobić po szkoleniu. Proponuje się wykorzystanie listy celów. Wysłać do osób, które przekazywały szkolenie i osób rozsyłających zaproszenia. Na początek zajęć warto przybliżyć listę proponowanych celów i omówienie. Jeśli uczestnicy będą wiedzieć jaki będzie temat, mogą wziąć udział i zaangażować się w nim. Mogą sprecyzować cele i oczekiwania.

Cele szkoleń, 3 zasady:

• Dlaczego uczący powinien się nauczyć

• Korzyści z nauki

• Radość może dać samo uczenie

Na zakończenie szkolenia warto wrócić do listy celów, które z niej zostały zrealizowane i w jakim stopniu.

Dobór treści uzależniony jest od stawianych celów. Układając kolejność materiałów można:

1. Łączenie tego co uczestnicy uczą się z tym co już znają przechodzenie do znanego do nieznanego

2. Przechodzenie od nieskomplikowanego do bardziej skomplikowanego. Łatwiej jest opanować treści proste. Przechodzimy do wiedzy szczegółowej, bardziej szczegółowej, wymagającej wczesnej znajomości podstaw

3. Strukturalizowanie i porządkowanie materiału

4. Ujmowanie nowego materiału jako części większej całości. Wydzielając jakąś część materiału, którą uczący ma opanować, nie można zapominać , że stanowi ona element większej całości. Ważne jest pokazywanie związków z tą całością oraz miejsca nauczonych treści w szerszej strukturze wiedzy, pozwala uniknąć niebezpieczeństwa , pokawałkowanie informacji

5. Łączenie teorii z praktyka. Zakres nauczonego materiału powinien obejmować wiadomości przydatne w praktycznym działaniu

6. Zaciekawienie trudnym tematem ważne jest takie prowadzenie zajęć , aby zainteresować uczących się, a to połączyć treści nauczania z ich bezpośrednią aktywnością, z działaniem i związanym z materiałem , który chcą przyswoić.

7. Uwzględnienie dodatkowych możliwości uczenia się, takie możliwości trzeba stworzyć dla tych co wolniej opanowują tak by inni nie musieli czekać

Wybór metod- dobór metod jaki będzie miał , np.

• Metoda wykładu

• Dyskusja

• Poziom wiedzy

• Metoda, analiza przypadku, sytuacyjna

• Odgrywanie pewnych ról

• Symulacje komputerowe

• Demonstracje, metoda pokazu

• Ćwiczenia pisemne

Przebieg cyklu szkoleniowego w zależności od rodzaju szkolenia:

• Cykl szkoleniowy w szkoleniu zamkniętym

ETAPY:

1. Analiza potrzeb szkoleniowych, określenie kto powinien być szkolony, na jakie kompetencje należy zwrócić uwagę, aby uczestnicy szkolenia w przyszłości mogli sobie lepiej radzić z wyzwaniami codziennego życia, bądź też związanymi z ich stanowiskami pracy

2. Planowanie i projektowanie szkolenia, ważne jest określenie celów szkolenia, dobranie odpowiednich metod do ich realizacji, zapadają decyzje o doborze treści nauczania, środkach dydaktycznych, skład zespołów trenerów. Określa się również w jaki sposób będzie dokonywana ocena szkolenia, w jakim zakresie uczestnicy potrzebują przygotowania przed szkoleniem, jakie będą ramy czasowe oraz kiedy i gdzie odbędą się szkolenia

Przygotowanie materiałów szkoleniowych mających sformułowany plan szkolenia można przystąpić do szkolenia, obejmują one zarówno materiały dla uczestników, pomoce audiowizualne jak i materiały dla trenerów w tym plan poszczególnych zajęć oraz arkusze oceny szkolenia.

Ten etap wymaga śledzenia aktualnej literatury związanej z tematem szkolenia, przeglądania i aktualizowania istniejących materiałów, filmów, przygotowanie szkolenia to również troska o sprawy organizacyjne, a to rezerwacja sal i noclegów, przygotowanie planów dojazdu dla uczestników.

Przeprowadzenie szkolenia, jeżeli szkolenie wykorzystuje materiały aktywizujące inaczej stymulujące uczestników dl analizy własnych doświadczeń, rola trenera wychodzi znacznie po za samo prowadzenie wykładu. Trener jest osobą motywującą, inspirującą do podejmowania aktywności do refleksji nad nowym doświadczeniem.

Ocena szkolenia i działania po jego zakończeniu. Ocena może dotyczyć wszystkich etapów, a to samego planu szkolenia, jego przebieg, postawy trenerów, organizacji szkolenia, materiałów i środków dydaktycznych. Najważniejsze są uzyskane efekty. Ankieta na koniec, podsumowanie.

• Etapy cyklu w szkoleniu otwartym:

1. Analiza marketingowa, szkolenie poprzedza analiza rynku, ocenia się jaki rodzajem potrzeb jest zainteresowanie

2. Planowanie i projektowanie szkolenia

• Wynik badań

Przebiega podobnie jak w szkoleniu zamkniętym, rekrutacja i dobór uczestników, zwracają się różne osoby, dlatego należy ustalić kryteria, warunki, aby można w pełni z tego skorzystać, określa się minimalny poziom wykształcenia, umiejętności, znajomości języków obcych, na tym etapie może być konieczne opracowanie procedur selekcji kandydatów.

Mała grupa gdy zostaje, przystępuję się do przygotowanie materiałów szkolenia.

Przeprowadzenie szkolenia:

Ocena szkolenia, etap może obejmować oceny, poznanie opinii uczestników o szkoleniu i sposobie jego prowadzenia jak również ocenę efektów, ale tylko w odniesieniu do konkretnych osób. Ocena przebiegu konkretnego cyklu szkoleniowego jest źródłem informacji zwrotnych dla osób projektujących to szkolenie.

1. Środki dydaktyczne podział

2. Metody, problematyka ewolucji, konwencjonalne, ocenianie uczniów, obserwacja

3. Podział szkoleń, przygotowanie szkoleń, dobór treści, zasad, metod

4. Etyka

ETYKA W DYDAKTYCE RATOWNICTWA

1. Etyka - nauka o moralności

2. Moralność

Etyka - dyscyplina naukowa, której przedmiotem jest moralność ludzi. Jest to teoria usystematyzowana wiedza o moralności zajmująca się zjawiskami moralnym zarówno w aspekcie wyjaśniania źródeł moralności jak i w aspekcie formułowania i uzasadniania wartości moralnych.

Podział etyki:

1. Normatywna

2. Etyka opisowa

3. Metaetyka ( językiem etycznym)

Etyka normatywna - zajmuje się formułowaniem i uzasadnianiem wartości i postulatów moralnych, wskazywaniem celów moralnych, wyjaśnianiem co zasługuje na miano dobra, a co na miano zła. Etyka normatywna, to nauka o tym jak być powinno, stawiająca przed ludźmi zadania moralne, zawierająca w sobie określone normy, stąd też problemem centralnym jest problem dobra najniższego oraz takich zasad postępowania w których przestrzeganie kwalifikuje czyny ludzkie, jako naprawdę dobre, moralne. Każda etyka normatywna formułuje wartość naczelną, umiejscawiając ją na czele wszystkich, wg tego co w systemie uznaje się za dobro najwyższe rozpoznać można specyfikę tego systemu. Etyka w aspekcie normatywnym zajmuje się ustalaniem co jest moralnie dobre, a co złe oraz na podstawie przyjętych norm i ocen zajmuje się wytyczaniem dyrektyw moralnie pozytywnego postępowania, to jest powinności moralnych. Nauka ta ze względu na przedmiot rozważań dzieli się na:

• Aksjologię - teorię wartości moralnych

• Deontologię - nauka o powinnościach

Etyka opisowa - zajmuje się analizą , opisem i wyjaśnieniem moralności rzeczywiście przyjmowanej w różnych epokach i środowiskach społecznych, wskazywaniem źródeł, struktury, funkcji moralności jako formy świadomości społecznej i wykrywanie prawidłowości jej rozwoju. W etyce opisowej nie dokonuje się dowartościowań, nie ocenia się, nie formułuje norm moralnych , a raczej opisuje się, obserwuje.

Metaetyka - zajmuje się badaniem, strukturą , analizą moralności

Moralność - rozumie się ogół norm, ocen i wzorców postępowania, które regulują stosunki między jednostkami, między jednostką a grupą społeczna, między grupami społecznymi , między jednostką, grupą społeczna z jednej strony, a instytucjami z drugiej, które apelują do człowieka, bądź też oceniają człowieka, jako człowieka, a których respektowanie jest wymuszone przez sankcje opinii społecznych.

Morale - moralność w znaczeniu zgodności faktycznych poglądów i postępowania jednostek zobowiązującymi w grupie celami i normami.

Moralizm - to pogląd uznający wartości moralne za najważniejsze w życiu przyjmujący kryteria moralne za podstawę wszelkich ocen i uznający dobro moralne za jedyny cel lub nawet główny cel, którym ludzie powinni się kierować w swoim postępowaniu.

Etos - zespół działań obyczajowych, manifestujących, obowiązujący w tej grupie moralności. Stąd można mówić o etosie pracy, zawodu pielęgniarki, położnej, nauczycieli, ratownika medycznego.

Elementy składowe moralności:

• Normy moralne - rozumie się z reguły działania i postępowania, które w określonym społeczeństwie domagają się poważania i mają szansę akceptacji, są one wypowiedziami powinnościowymi (trzeba, należy, musi) zawierającymi wskazania co do sposobów zachowywania się w określonej sytuacji. Normy moralne wskazują jak człowiek powinien postępować wobec innych ludzi, wobec samego siebie. Jedne mają formę zakazu, zabraniają pewnych czynów, np. nie kłam, nie zabijaj, a inne normy mają formę nakazu, np. bądź życzliwy dla innych.

• Wartości i oceny moralne - ludzie oceniają swoje postępowanie i innych słuszne bądź nie, poprawne, nie poprawne. Oceny moralne polegają na przypisywaniu pewnemu postępowaniu określonej wartości moralnej. Oceny moralne wyrażają emocjonalny stosunek człowieka do czynów, postaw i poglądów innych ludzi. Stosunek polegający na ich zaakceptowaniu, bądź na ich negacji, np. pracowitość, lenistwo

• Motywacja moralna - egoistyczna, humanistyczna.

Egoistyczna- liczą się z własnym dobrem, wzajemność

Humanistyczna - gdy liczymy się z dobrem lub krzywdą innych ludzi, dlatego też w naszym działaniu powinniśmy wpajać ludziom tą szlachetną motywację.

W tych systemach wychowawczych powinniśmy zwrócić uwagę.

• Wzory osobowe lub ideały osobowe - czyli synteza cech i wartości moralnych oraz ich upostaciowienie. Ludzie posługują się w swym postępowaniu pewnymi modelami, mają ambicję upodobnienia się do uznanych modeli. Wzory te znajdują ludzi w postaciach historycznych, legendzie, poszukują ich wśród ludzi żyjących wartościowych, ale najlepiej wśród ludzi nieżyjących.

Etyka niezależna - koncepcja etyczna sformułowana przez Tadeusza Kotarbińskiego ( wybitny polski filozof, twórca teorii „dobrej roboty: 1886 - 1981, był długoletnim profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, jego koncepcja jest uznana etyką niezależną) pkt. wyjściowym tej koncepcji jest stwierdzenie możliwości stworzenia etyki niezależnej od wszelkich źródeł filozoficznych i religijnych, czyli może funkcjonować program etyczny nie zależny od religii.

Cechy:

1. Światopoglądowość

2. Zgoda co do wartości moralnych

3. Minimalizowanie, czy też redukcja cierpień, nieszczęść

4. Nastawienie na niesienie pomocy

---