Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Wydział Nauk Technicznych

Laboratorium z napędów i sterowania

hydraulicznego pneumatycznego

Temat: Zawory i elementy sterujące.

Wykonał:

1. Rozdzielacz pneumatyczny

TYP V - 903

Zakres Pn10 Dn10

Nr. fabryczny Ex / 0574 / 316

Symbol rozdzielacza trójpołożeniowego

W rzeczywistości zawory te są nie rozbieralne.

Zawór rozdzielczy pneumatyczny, czterodrogowy, trójpołożeniowy sterowany pneumatycznie.

Typ:V-903

Zakres:Pn=10[bar]

Dn=10[bar]

Zawór rozdzielczy suwakowy.

W suwaku tulei są oddzielne strefy. Te strefy są połączone z odpowiednimi końcówkami. Tego typu rozdzielacze są wykorzystane do siłowników. Suwak jset obciążony osiowo. Wysokie ciśnienie jest doprowadzone do środka i w jenakowy sposób działa na obie strony. Siła potrzebna do przesuwania (sterowania) suwaka jest niezależna od wysokości ciśnienia doprowadzonego. Żeby zmienic kierunek ruchu siłownika trzeba przesterować suwak. Na tulei mamy przestrzenie robocze i przestrzeń wysokiego ciśnienia. Na tłoku mamy do czynienia z pięcioma przestrzeniami z różnym ciśnieniem. Wzdłuż tulei następuje spadek ciśnienia, to ulatwia uszczelnienie zaworu. Na skrajnych kanałach mamy ciśnienie spływowe a na środku wysokie. Natomiast w przestrzeniach roboczych ciśnienie jest niższe od wysokiego. Sygnał sterujący jest doprowadzany z jednej lub drugiej strony tłoczka. Spręzyna we wsółpracy z obudową umożliwia zamknięcie zaworu kiedy nie jest zasilany. Skrajne przestrzenie na tłoczku są wyprowadzone do jednego króćca. Jest to rozdzielacz czterodrogowy trójpołożeniowy. Oznacza to że są cztery wyprowadzenia.

Nowe normy podają oznaczenia cyfrowe: przestrzeń wysokiego ciśnienia oznacza się P(1), przestrzenie robocze A(2), B(4) a odpływ czynnika T(3, 5).

2. Rozdzielacz hydrauliczny.

Suwak jest umieszczony bezpośrednio w obudowie. Jest to związanie z lepkością, olej ma większą lepkość niż powietrze. Z tego względu pasowania nie muszą być tak dokładne jak w elementach pneumatycznych. Nie można zamienić zaworów pneumatycznych z hydraulicznymi. Zasada działania tloka w rozdzielaczu hydraulicznym jest taka sama jak w pneumatycznym. Jest to tłoczek obiązony osiowo, ciśnienie jest doprpwadzane na środku. Są tu wykonane rowki które zapewniają obciążenie promieniowe. Obciążenie hydrodynamiczne polega na tym że ksztaltuje się powierzchnia miedzy tłokami aby siły hydrodynamiczne powstające przy przepływie czynnika równowazyly się z obu stron. Linia przejsciowa między tłoczkami jest optymalizowana.

Rozdzielacz hydrauliczny (lub inaczej zawór rozdzielczy czy rozrządczy) kieruje ciecz roboczą ze źródła energii do pracujących przestrzeni robo­czych urządzeń hydraulicznych, umożliwiając jednocześnie swobodne odpływanie na przelew cieczy roboczej z nie pracujących przestrzeni tych urządzeń. Rozdzielacz doprowadza strumień cieczy ze źródła do urządze­nia roboczego w taki sposób, aby jego element roboczy został przemiesz­czony we właściwym kierunku.

Rozdzielacz może być uruchamiany ręcznie lub za pośrednictwem prze­kaźnika mechanicznego, hydraulicznego i elektrycznego. Rozdzielacze uruchamiane ręcznie muszą być wbudowywane w stanowisko operatora w bezpośrednim zasięgu ręki obsługującego. Tego rodzaju rozdzielacz uruchamia się zwykle przez przestawienie dźwigni, przekręcenie dźwig­ni lub wciśnięcie czy wyciągnięcie gałki. W przypadku stosowania roz­dzielaczy uruchamianych ręcznie, zarówno przewody wysokiego jak i nis­kiego ciśnienia są doprowadzane do stanowiska operatora, co jest nie­korzystne ze względu na zwiększenie oporów przepływu cieczy roboczej w układzie. Rozdzielacze hydrauliczne z uwagi na konstrukcję podzielić można na trzy zasadnicze odmiany:

• rozdzielacze obrotowe, czyli o przekręcanych elementach rozdzielczych zmieniających sposób przepływu cieczy,

• rozdzielacze zaworowe, złożone z odpowiednio dobranych zaworów o różnej konstrukcji (talerzykowych, kulkowych itp.), służących do otwierania i zamykania odpowiednio rozmieszczonych kanałów w korpusach,

• rozdzielacze suwakowe, czyli o przesuwanych elementach rozdziel­czych, cylindrycznych lub płaskich, zmieniających sposób przepływu cieczy.

Rozdzielacze obrotowe stosuje się zwykle w układach hydraulicznych o ciśnieniach roboczych do około 10 MPa (100 kG/cm²). Gdy chodzi o konstrukcję, rozdzielacze obrotowe przypominają zwykle kurki — stożkowe lub walcowe.

Stożek jest dociskany do korpusu sprężyny. W niektó­rych rozdzielaczach obrotowych przestrzeń .nad stożkiem jest połą­czona kanałem wewnętrznym z przewodem ciśnieniowym układu, dzię­ki czemu napór cieczy roboczej zapewnia dociskanie stożka do korpusu. Dzięki dociskowi sprężyny i naporowi cieczy luz pomiędzy stożkiem i korpusem prawie się nie zmienia, pomimo ubytków materiału z współ­pracujących powierzchni w miarę ich wzajemnego ścierania się. Rozdzielacze stożkowe, stawiające duże opory podczas przekręcania kurków i trudne do uszczelnienia, stosowane są tylko w układach o niskich ciśnieniach roboczych. Istotne zalety rozdzielaczy stożkowych to prosto­ta konstrukcji i małe rozmiary zewnętrzne.

---