54. Rodzaje zaworów.

W zależności od przeznaczenia, zawory można podzielić na następujące grupy:

- zawory odcinające (zaporowe) - służące do zamykania i otwierania drogi przepływającemu czynnikowi

- zawory dławiące - służące do regulacji natężenia przepływu czynnika

- zawory zwrotne - umożliwiające przepływ czynnika tylko w jednym kierunku

- zawory bezpieczeństwa - zabezpieczające instalację przed nadmiernym wzrostem ciśnienia (zawory bezpieczeństwa ciśnieniowe) lub przed nadmiernym natężeniem przepływu (zawory bezpieczeństwa natężeniowe)
Oprócz wymienionych rodzajów zaworów istnieje duża grupa zaworów specjalnego przeznaczenia:

- sterownicze- rozrządcze- regulacyjne- spustowe- odpowietrzające

W zależności od ruchu zawieradła rozróżniamy różne typy zaworów:- wzniosowe- odchylone- przesuwne

- obrotowe

55. Szkic zaworu kulowego

60. Uszczelnienia wrzeciona - szkice.

Uszczelnienia dzielimy na spoczynkowe i ruchowe, zależne od tego czy uszczelniają one części znajdujące się we względnym spoczynku, czy też w ruchu. Uszczelnienia w ogólności powinny zapewniać: szczelność, pewność ruchu, możność doszczelniania, wymianę i rozłączność, trwałość i wytrzymałość, odporność mechaniczną, chemiczną i cieplną, mały współczynnik tarcia przy dostatecznej odporności na ścieranie.

Warunek szczelności może być uzyskany również bez użycia uszczelnienia przez: dotarcie powierzchni, spawanie, lutowanie, docisk, wtłaczanie, stworzenie szczeliny labiryntowej, odrzut cieczy, zamknięcie szczeliny cieczą.

Materiały uszczelniające mają postać: włókna, przędzy, tkaniny, sznura, taśmy, płyty lub masy plastycznej. Uszczelnienia mają zazwyczaj kształty pierścieni okrągłych, eliptycznych, kwadratowych lub inne dowolne o różnych przekrojach. Pierścienie te mogą być dzielone lub niedzielne

61. Zawór częściowo odciążony - szkice, zasada działania.

62. Zawór całkowicie odciążony - szkic, zasada działania.

64. Wymagania techniczne dla zaworów bezpieczeństwa.

Wymagania techniczne:

- kąt między tworzącymi powierzchni przylgowej grzybka i gniazda osi walca 45^o - 90^o

- grzybki i wrzeciona muszą mieć prawidłowe prowadzenie; z brakiem możliwości wyrzucenia na zewnątrz

- niedopuszczalne jest uszczelnienie wrzeciona szczeliwem

- powierzchnie przylgowe grzybka i gniazda muszą być odporne na korozję w danym ośrodku

- sprężynowe zawory bezpieczeństwa muszą mieć możliwość przedmuchania.

65. Dobór zaworu bezpieczeństwa.

Zadaniem zaworów bezpieczeństwa jest zabezpieczenie układu napędu przed nadmiernym wzrostem ciśnienia. Przy ciśnieniu przekraczającym ciśnienie pracy układu zawór samoczynnie otwiera się i wypuszcza nadmiar czynnika, zabezpieczając układ przed przeciążeniem W czasie normalnej pracy układu zawór jest zamknięty.

Najprostszym rozwiązaniem konstrukcyjnym zaworu bezpieczeństwa jest zawór kulowy. Czynnik pod ciśnieniem przepływający przez zawór działa na kulkę 1. w chwili, gdy siła wynikająca z działania ciśnienia na kulkę przekroczy napięcia sprężyny 2, kulka unosi się otwierając przepływ.

Zawory bezpieczeństwa kulkowe i podobnej konstrukcji grzybkowe nie nadają się do pracy w warunkach wyższych ciśnień i dużych natężeń przepływu przez zawór. Wtedy stosuje się odciążone zawory bezpieczeństwa. Przy wzroście ciśnienia do nastawionej wartości otwiera się zawór pomocniczy 2, co powoduje spadek ciśnienia w komorze B. W wyniku różnicy ciśnień między komarami A i B następuje przesunięcie tłoczka 1 i połączenie wlotu zaworu z wylotem.

66. Zawory zwrotne - rodzaje, szkice.

Zawory zwrotne.

Zadaniem ich jest przepuszczenie czynnika roboczego tylko w jednym kierunku i całkowite zatrzymanie w kierunku przeciwnym. Zawory zwrotne sterowane umożliwiają przepływ czynnika w kierunku przeciwnym, przy uniesieniu kulki lub grzybka przez tłoczek cylindra pomocniczego, zasilanego ciśnieniem.

Rodzaje zaworów zwrotnych:

- przelotowe z grzybkiem kulkowym

- przelotowe z grzybkiem stożkowym

- przelotowy klapowy odchylny

- płytowy wzniosowy

Warunki i zalecenia montażu i eksploatacji zaworów zwrotnych hydraulicznych i pneumatycznych:

- zawory zwrotne przystosowane są do montażu na rurach i przewodach; przy instalowaniu należy zwracać uwagę na kierunek przepływu oznaczony strzałką na kadłubie zaworu; pozycja pracy zaworu dowolna;

- zawory zwrotne w czasie prawidłowej eksploatacji nie wymagają żadnych zabiegów i obsługi

Szkice zaworów zwrotnych:

---