Celem ćwiczenia jest wyznaczenie prędkości światła i współczynnika załamania światła dla ciała stałego, by móc policzyć prędkość światła w ośrodku.
Metoda pomiarowa to metoda figur Lissajous, która opiera się na obserwowaniu zachowania (kształtu i orientacji) figur Lissajous na ekranie oscyloskopu, zarówno kiedy na torze wiązki światła nie stoi żadna przeszkoda, tak i wtedy kiedy stawiamy przezroczysty blok z tworzywa sztucznego.
Wyniki pomiarów:
W ciele stałym |
|
x1,x2 [cm] |
Δ x [cm] |
50 |
8,5 |
58,5 |
|
50 |
8,5 |
58,5 |
|
50 |
8,5 |
58,5 |
|
50 |
9 |
59 |
|
50 |
9 |
59 |
|
50 |
9 |
59 |
|
50 |
8,5 |
58,5 |
|
50 |
9 |
59 |
|
40 |
8 |
48 |
|
40 |
8,5 |
48,5 |
|
W wodzie |
|
x1,x2 [cm] |
Δ x [cm] |
110 |
16,5 |
126,5 |
|
110 |
18 |
128 |
|
110 |
15 |
125 |
|
110 |
18 |
128 |
|
110 |
17 |
127 |
|
110 |
17 |
127 |
|
110 |
18 |
128 |
|
110 |
19 |
129 |
|
110 |
16 |
126,5 |
|
110 |
15 |
125 |
|
W powietrzu |
|
x1,x2 [cm] |
Δ x [cm] |
0 |
147 |
147 |
|
0 |
145,5 |
145,5 |
|
0 |
145 |
145 |
|
1 |
145 |
146 |
|
1 |
147 |
148 |
|
1 |
144,5 |
145,5 |
|
2 |
147 |
149 |
|
2 |
148 |
150 |
|
2 |
146 |
148 |
|
Obliczenia:
Obliczanie prędkości światła w powietrzu
Δ l - zwiększenie drogi światła w powietrzu
Δ l = 2 Δx
Δ x - przyrost drogi światła
Δx = x2 - x1
Δ t - przyrost czasu
Δ t = 1 / 2f
f - częstotliowść modulacji
f = 50,1 MHz
c - prędkość światła w powietrzu
c = Δl / Δt = 4 f Δx
Lp. |
Δ x [cm] |
f [MHz] |
c [km/s] |
1 |
147 |
50,1 |
294588 |
2 |
145,5 |
50,1 |
291582 |
3 |
145 |
50,1 |
290580 |
4 |
145 |
50,1 |
290580 |
5 |
147 |
50,1 |
294588 |
6 |
144,5 |
50,1 |
291582 |
7 |
147 |
50,1 |
294588 |
8 |
148 |
50,1 |
291582 |
9 |
146 |
50,1 |
292584 |
Wartość prędkości światła i jej błąd:
c = (292472 ± 1303) km/s
Obliczanie współczynnika załamania światła dla wody
Lp. |
Δ x [cm] |
lw [cm] |
n |
1 |
16,5 |
28,5 |
1,33 |
2 |
18 |
28,5 |
1,36 |
3 |
15 |
28,5 |
1,30 |
4 |
18 |
28,5 |
1,36 |
5 |
17 |
28,5 |
1,34 |
6 |
17 |
28,5 |
1,34 |
7 |
18 |
28,5 |
1,36 |
8 |
19 |
28,5 |
1,38 |
9 |
16 |
28,5 |
1,33 |
10 |
15 |
28,5 |
1,30 |
c - prędkość światła w powietrzu
cw - prędkość światła w wodzie
cw = c / n
lw - długość przezroczystego bloku
lw = 100 cm = 1 m
Δx - przyrost drogi światła
Δx = x2 - x1
n - współczynnik załamania światła
n = c / cw = (2 Δx / lw) +1
Wartość współczynnika załamania światła i jej błąd:
nw = (1,34 ± 0,02)
Obliczanie współczynnika załamania światła dla ciała stałego
Lp. |
Δ x [cm] |
lc [cm] |
n |
1 |
8,5 |
28,5 |
1,60 |
2 |
8,5 |
28,5 |
1,60 |
3 |
8,5 |
28,5 |
1,60 |
4 |
9 |
28,5 |
1,63 |
5 |
9 |
28,5 |
1,63 |
6 |
9 |
28,5 |
1,63 |
7 |
8,5 |
28,5 |
1,60 |
8 |
9 |
28,5 |
1,63 |
9 |
8 |
28,5 |
1,56 |
10 |
8,5 |
28,5 |
1,60 |
c - prędkość światła w powietrzu
cc - prędkość światła w bloku ciała stałego
cc = c / n
lc - długość przezroczystego bloku
lc = 28,5 cm = 0,285 m
Δx - przyrost drogi światła
Δx = x2 - x1
n - współczynnik załamania światła
n = c / cc = (2 Δx / lc) +1
Wartość współczynnika załamania światła i jej błąd:
nc = (1,61 ± 0,02)
Wnioski:
Tablicowa prędkość światła w próżni wynosi 299 792 km/s. Według naszych pomiarów prędkość ta to: c = (292472 ± 1303) km/s. Oczywiste jest ze prędkość przez nas wyznaczona jest mniejsza gdyż doświadczenie zostało wykonane w powietrzu, gdzie prędkość rozchodzenia się światła jest mniejsza niż w próżni.
Współczynnik załamania światła dla wody jest większy niż współczynnik załamania światła dla ciała stałego. Wynika z tego, że prędkość światła w wodzie jest większa niż w ciele stałym, zgodnie ze wzorem v=c/n.