Schemat 1 Ewidencja przychodu produktów gotowych

Koszty działalności Produkty gotowe Koszt wytworzenia

sprzedanych

produktów

(3) (5)

(1)

(2)

Rozliczenie kosztów

działalności

(4)

(6b)

(6a)

Odchylenia od cen

ewidencyjnych

produktów gotowych

Sp.X Sp. Y

(7a)

(7b)

Objaśnienia do schematu1:

1. Pw - przyjęcie produktów do magazynu wycenionych wg stałych cen ewidencyjnych.

2. Rzeczywisty koszt wytworzenia produktów sprzedanych bezpośrednio z produkcji.

3. Przyjęcie produktów gotowych do magazynu jednostki w przypadku, gdy ich ewidencja jest prowadzona wg rzeczywistego kosztu wytworzenia.

4. PK - przeksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia ujmowanego w ewidencji księgowej w stałych cenach ewidencyjnych.

5. Wydanie produktów gotowych z magazynu odbiorcom (kontrahentom).

6. Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów gotowych powstałe w okresie:

a) odchylenia Dt, gdy rzeczywisty koszt wytworzenia jest większy od ceny ewidencyjnej,

b) odchylenia Ct, gdy rzeczywisty koszt wytworzenia jest mniejszy od ceny ewidencyjnej.

7. Odchylenia od cen ewidencyjnych przypadające na sprzedane produkty gotowe:

a) odchylenia Dt (dodatnie),

b) odchylenia Ct (ujemne).

Sprzedaż produktów gotowych

Momentem sprzedaży produktów jest moment wydania, wysłania lub postawienia do dyspozycji kontrahentów sprzedawanych produktów gotowych. W przypadku sprzedaży eksportowej za moment sprzedaży uznaje się moment przekroczenia granicy przez wysłane produkty (potwierdzone dowodem SAD).

Momentem prawno- finansowym sprzedaży jest moment wystawienia faktury i zgłoszenia jej do rozliczenia (złożenia w banku, wysłania kontrahentowi).

Schemat 2 Ewidencja sprzedaży produktów gotowych

Produkty gotowe Koszt wytworzenia

sprzedanych produktów

(1)

Odchylenia od cen

ewidencyjnych

produktów

(3a)

(3b)

Sprzedaż produktów Rozrachunki

z odbiorcami

(2a)

VAT należny (2)

i jego rozliczenie

(2b)

Rozrachunki „4” Podatki i opłaty

publicznoprawne

(4a)

Rozliczenie kosztów Koszty sprzedaży

(4b)

Objaśnienia do schematu 2:

1. Wz - rozchód sprzedanych produktów gotowych wg stałych cen ewidencyjnych.

2. Faktura VAT za sprzedane produkty gotowe:

a) wartość sprzedanych produktów w cenie sprzedaży netto,

b) należny podatek VAT.

3. PK - przeksięgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych przypadających na sprzedane produkty gotowe:

a) odchylenia Dt,

b) odchylenia Ct.

4. PK - naliczenie podatku akcyzowego od sprzedaży produktów gotowych

4a) ujęcie podatku akcyzowego jako kosztu rodzajowego

4b) ujęcie podatku akcyzowego w układzie kalkulacyjnym

Planowany koszt wytworzenia sprzedanych produktów gotowych

+ / -

Odchylenia od cen ewidencyjnych (+ Dt) (- Ct) przypadające na sprzedane produkty

=

Rzeczywisty koszt wytworzenia sprzedanych produktów gotowych

+

Koszty sprzedaży

+

Koszty zarządu

=

Koszt własny sprzedanych produktów gotowych

Zasady ustalania wyniku na sprzedaży produktów

Wariant porównawczy ustalania wyniku finansowego bazuje na informacjach o kosztach zgromadzonych w układzie rodzajowym kosztów.

Koszty układu rodzajowego stanowią koszty proste, poniesione w danym okresie sprawozdawczym lecz niekoniecznie stanowiące koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów. Wiąże się to z faktem, że:

• część kosztów osiada w postaci wzrostu wartości produktów gotowych i niezakończonych i może stanowić ich zapas końcowy (nie zostały sprzedane) lub

• mogły zostać sprzedane wyroby z bieżącej produkcji oraz część (lub całość) zapasu początkowego wyrobów (pochodzącego z produkcji wcześniejszych okresów), lub

• mogły wystąpić koszty podlegające rozliczeniu w liku okresach sprawozdawczych (rozliczenia międzyokresowe kosztów).

Tym samym dla potrzeb ustalenia wyniku finansowego w wariancie porównawczym należy poniesione koszty według rodzaju skorygować o tzw. zmianę stanu produktów.

Zmaian stanu produktów ustalana jest jako różnica stanów końcowych i początkowych produktów gotowych, produkcji niezakończonej oraz rozliczeń międzyokresowych kosztów (czynnych i biernych).

Jeżeli Sk > Sp występuje wówczas zwiększenie stanu produktów (oznacza to, że koszt własny sprzedaży jest mniejszy od kosztów rodzajowych).

Jeżeli Sk < Sp występuje wówczas zmniejszenie stanu produktów (oznacza to, że koszt własny sprzedaży jest większy od kosztów rodzajowych np. z powodu upłynnienia zapasów wyprodukowanych we wcześniejszych okresach).

Na tej podstawie koszt własny sprzedaży można ustalić następująco:

Koszty rodzajowe minus zwiększenie stanu produktów

(zwiększenie zmiany stanu produktów wystąpi wówczas, gdy koszty wg rodzaju > koszt własny sprzedaży).

Koszty rodzajowe plus zmniejszenie stanu produktów

(zmniejszenie zmiany stanu produktów nastąpi wówczas, gdy koszty wg rodzaju < koszt własny sprzedaży).

Przykład 1

Koszty według rodzaju	10.000
Sk wyrobów gotowych	3.000
Sp wyrobów gotowych	1.800
Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych	11.500

Rozwiązanie:

Zmiana stanu produktów = Sk wyrobów - Sp wyrobów = 3.000 - 1.800 = 1.200 (zwiększenie stanu produktów)

Koszt własny sprzedaży = koszty wg rodzaju - zwiększenie stanu produktów = 10.000 - 1.200 = 8.800

Wynik na sprzedaży = 11.500 - 8.800 = 2.700 (zysk)

Przykład 2

Koszty według rodzaju	10.000
Sk wyrobów gotowych	1.200
Sp wyrobów gotowych	4.000
Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych	15.000

Rozwiązanie:

Zmiana stanu produktów = Sk wyrobów - Sp wyrobów = 1.200 - 4.000 = minus 2.800 (zmniejszenie stanu produktów)

Koszt własny sprzedaży =

= koszty wg rodzaju + zmniejszenie stanu produktów =

= 10.000 + 2.800 = 12.800

Wynik na sprzedaży = 15.000 - 12.800 = 2.200 (zysk)

Przykład 3

W oparciu o zamieszczone poniżej dane należy ustalić zmianę stanu produktów:

Pozycja zestawienia	Sk	Sp	Różnica	Zmiana stanu produktów
Koszty według rodzaju	10.000
Wyroby gotowe	2.000	2.900	- 900	minus 900
Produkcja w toku	400	250	150	150
Półfabrykaty	200	230	30	30
Czynne RMKosztów	800	600	200	200
Bierne RMKosztów	200	100	100	minus 100
Razem zmiana stanu produktów (zmniejszenie)				minus 620

Koszt własny sprzedaży = koszty wg rodzaju 10.000 plus zmniejszenie stanu produktów 620 = 10.620

Przykład nr 4

Obroty wybranych kont w PPU Kancik na dzień 25.11.10 wynosiły odpowiednio:

Produkcja podstawowa 22.000

Koszty wydziałowe 6.000

W bieżącym miesiącu miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

1. Pw - przyjęto z produkcji do magazynu wyroby gotowe wycenione po planowanym koszcie wytworzenia (stałe ceny ewidencyjne) 19.000

2. Pw - przyjęto z produkcji do magazynu wyroby gotowe wycenione po planowanym koszcie wytworzenia (stałe ceny ewidencyjne) 10.000

3. Pk- przeniesienie uzasadnionej części kosztów wydziałowych 6.000

4. Pk- ustalono rzeczywisty koszt wytworzenia wyrobów gotowych przyjętych do magazynu 27.000

5. Pk- ustalono wartość produkcji w toku 1.000

6. Pk- wyksięgowano odchylenia od cen ewidencyjnych dotyczące przyjętych do magazynu wyrobów gotowych .......

Schemat 3. Ustalanie wyniku finansowego w wariancie kalkulacyjnym

Koszt wytworzenia

sprzedanych

produktów Wynik finansowy Sprzedaż Rozrachunki

produktów z odbiorcami

(1) (5) (4a)

Koszty ogólnozakładowe (4c)

Należny VAT

(2)

Koszty sprzedaży (4b)

(3)

Koszty według Rozliczenie kosztów

rodzaju

X X

(6)

Objaśnienia do schematu 3:

1. PK- przeniesienie rzeczywistego kosztu wytworzenia produktów sprzedanych na wynik finansowy

2. PK- przeniesienie kosztów ogólnozakładowych na wynik finansowy

3. PK- przeniesienie kosztów sprzedaży na wynik finansowy

1. Faktura za sprzedane produkty:

4a) wartość przychodu ze sprzedaży produktów

4b) podatek VAT należny od wartości sprzedaży

4c) razem- należność od odbiorcy

1. PK- przeniesienie przychodów ze sprzedaży na wynik finansowy

2. PK- przeniesienie kosztów rodzajowych na konto „Rozliczenie kosztów”

Schemat 4. Ustalanie wyniku finansowego w wariancie porównawczym

Koszty według Wynik finansowy Sprzedaż

rodzaju produktów (1)

(3) (2a)

Koszt wytworzenia Rozliczenie VAT należny

sprzedanych kosztów

produktów (2b)

X (4)

Rozrachunki

z odbiorcami

koszty sprzedaży

X (5) (2c)

koszty zarządu

X (6)

(7a)

(7b)

Objaśnienia do schematu 4:

1. PK- przeniesienie kosztów według rodzaju na wynik finansowy

2. Faktura za sprzedane produkty:

2a) wartość przychodu ze sprzedaży produktów

2b) podatek VAT należny od wartości sprzedaży

2c) razem- należność od odbiorcy

3. PK- przeniesienie przychodów ze sprzedaży na wynik finansowy

1. PK- przeniesienie rzeczywistego kosztu wytworzenia produktów sprzedanych

5. PK- przeniesienie kosztów sprzedaży na rozliczenie kosztów

6. PK- przeniesienie kosztów zarządu (ogólnozakładowych) na rozliczenie

kosztów

7. PK- przeniesienie zmiany stanu produktów na wynik finansowy

7a) zmniejszenie

7b) zwiększenie

Przykład nr 5

W przedsiębiorstwie Kancik ewidencja kosztów prowadzona jest w dwóch układach ewidencyjnych kosztów. Obroty wybranych kont w bieżącym miesiącu wynosiły odpowiednio:

Amortyzacja	6.000
Wynagrodzenia	10.000
Ubezpieczenia społeczne	5.200
Zużycie materiałów i energii	8.800
Usługi obce	7.000
Produkcja podstawowa	26.000
Koszty wydziałowe	4.000
Koszty zarządu	7.000

W bieżącym miesiącu miały miejsce operacje gospodarcze:

Treść operacji	kwota
1) Otrzymano fakturę za dzierżawę pomieszczeń produkcyjnych za następny kwartał: a) wartość usługi dzierżawy b) podatek VAT	3.660 3.000 660
2) Rozliczono koszty pośrednie produkcji podstawowej	............
3) Przyjęto do magazynu wyroby gotowe z produkcji wycenione po rzeczywistym koszcie wytworzenia	20.000
4) Sprzedano wyroby gotowe : wartość według cen sprzedaży podatek VAT	36.600 30.000 6.600
5) Wydano z magazynu sprzedane wyroby gotowe na wartość po rzeczywistym koszcie wytworzenia	18.000
6) Otrzymano fakturę za transport sprzedanych wyrobów gotowych wartość usługi podatek VAT	1.070 1.000 70
7) Ustalono wartość produkcji w toku	...........

Polecenie:

Należy zaksięgować podane operacje gospodarcze a następnie ustalić wynik na sprzedaży wyrobów gotowych metodą porównawczą i kalkulacyjną.

Przykład nr 6

W przedsiębiorstwie Kancik ewidencja kosztów prowadzona jest w dwóch układach ewidencyjnych kosztów. Obroty wybranych kont w bieżącym miesiącu wynosiły odpowiednio:

Amortyzacja	6.000
Wynagrodzenia	10.000
Ubezpieczenia społeczne	5.200
Zużycie materiałów i energii	8.800
Usługi obce	7.000
Produkcja podstawowa	26.000
Koszty wydziałowe	4.000
Koszty zarządu	7.000

W bieżącym miesiącu miały miejsce operacje gospodarcze:

Treść operacji	kwota
1) Otrzymano fakturę za dzierżawę pomieszczeń produkcyjnych za następny kwartał: a) wartość usługi dzierżawy b) podatek VAT	3.660 3.000 660
2) Rozliczono koszty pośrednie produkcji podstawowej	............
3) Przyjęto do magazynu wyroby gotowe z produkcji wycenione po rzeczywistym koszcie wytworzenia	23.000
4) Sprzedano wyroby gotowe : wartość według cen sprzedaży podatek VAT	36.600 30.000 6.600
5) Wydano z magazynu sprzedane wyroby gotowe na wartość po rzeczywistym koszcie wytworzenia	18.000
6) Otrzymano fakturę za transport sprzedanych wyrobów gotowych wartość usługi podatek VAT	1.070 1.000 70
7) Ustalono wartość produkcji w toku	...........
8) Wydano z magazynu wyroby gotowe na rzecz środków trwałych w budowie	2.000
9) Przekazano wyroby gotowe do własnego sklepu	1.000

Polecenie:

Należy zaksięgować podane operacje gospodarcze a następnie ustalić wynik na sprzedaży wyrobów gotowych metodą porównawczą i kalkulacyjną.

14

1

14

Wykład: Zasady klasyfikacji, wyceny i ewidencji produktów pracy.

M.Głębocka 2010 rok

---