WEAiIE |
Jantura Jarosław Kozdęba Marek |
Rok I |
Grupa III |
Zespół: 6 |
|||
Laboratorium Fizyczne I |
Temat: Soczewki |
Nr ćwiczenia: 53 |
|||||
Data wykonania: 24.03.1999 |
Data oddania:
|
Zwrot do poprawy:
|
Data odbioru: |
Data zaliczenia: |
Ocena: |
Opracowanie wyników:
Wyznaczenie ogniskowej soczewki skupiającej metodą bezpośrednią.
Pomiary dla soczewki skupiającej - metoda bezpośrednia |
||||||
Współrzędne źródła [mm] |
Współrzędne położenia soczewki [mm] |
Współrzędne ekranu [mm] |
Odległość źródła od ekranu: L[mm] |
Odległość źródła od soczewki: X[mm] |
Odległość soczewki od ekranu: Y[mm] |
Ogniskowa soczewki: f[mm] |
100 |
255 |
650 |
550 |
155 |
395 |
111,32 |
100 |
490 |
650 |
550 |
390 |
160 |
113,45 |
100 |
247 |
700 |
600 |
147 |
453 |
110,99 |
100 |
547 |
700 |
600 |
447 |
153 |
113,99 |
100 |
242 |
750 |
650 |
142 |
508 |
110,98 |
100 |
601 |
750 |
650 |
501 |
149 |
114,84 |
100 |
238 |
800 |
700 |
138 |
562 |
110,79 |
100 |
656 |
800 |
700 |
556 |
144 |
114,38 |
100 |
232 |
900 |
800 |
132 |
668 |
110,22 |
100 |
764 |
900 |
800 |
664 |
136 |
112,88 |
100 |
229 |
1000 |
900 |
129 |
771 |
110,51 |
100 |
865 |
1000 |
900 |
765 |
135 |
114,75 |
100 |
226 |
1100 |
1000 |
126 |
874 |
110,12 |
100 |
970 |
1100 |
1000 |
870 |
130 |
113,10 |
100 |
225 |
1200 |
1100 |
125 |
975 |
110,80 |
100 |
1072 |
1200 |
1100 |
972 |
128 |
113,11 |
100 |
224 |
1300 |
1200 |
124 |
1076 |
111,19 |
100 |
1173 |
1300 |
1200 |
1073 |
127 |
113,56 |
100 |
222 |
1400 |
1300 |
122 |
1178 |
110,55 |
100 |
1273 |
1400 |
1300 |
1173 |
127 |
114,59 |
|
Średnia ogniskowa : |
112,306 |
||||
|
Błąd standardowy średniej : |
0,380 |
Średnia ogniskowa badanej soczewki skupiającej wynosi 112,306 [mm]
Błąd standardowy średniej liczony ze wzoru:
gdzie:
Δfs - błąd standardowy średniej
fi - ogniskowe dla i=1,2...n
fs - średnia ogniskowa
n - ilość pomiarów,
wynosi 0,38 [mm]
Wyznaczenie ogniskowej soczewki skupiającej metodą Bessela.
Pomiary dla soczewki skupiającej - metoda Bessela |
||||||
Współrzędne źródła [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pow.) [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pom.) [mm] |
Współrzędne ekranu [mm] |
Odległość źródła od ekranu: L[mm] |
Odległość między poł. Soczewek D[mm] |
Ogniskowa soczewki: f[mm] |
100 |
255 |
490 |
650 |
550 |
235 |
112,40 |
100 |
247 |
547 |
700 |
600 |
300 |
112,50 |
100 |
242 |
601 |
750 |
650 |
359 |
112,93 |
100 |
238 |
656 |
800 |
700 |
418 |
112,60 |
100 |
232 |
764 |
900 |
800 |
532 |
111,56 |
100 |
229 |
865 |
1000 |
900 |
636 |
112,64 |
100 |
226 |
970 |
1100 |
1000 |
744 |
111,62 |
100 |
225 |
1072 |
1200 |
1100 |
847 |
111,95 |
100 |
224 |
1173 |
1300 |
1200 |
949 |
112,37 |
100 |
222 |
1273 |
1400 |
1300 |
1051 |
112,58 |
|
Średnia ogniskowa : |
112,314 |
||||
|
Błąd standardowy średniej : |
0,144 |
Średnia ogniskowa badanej soczewki skupiającej wynosi 112,314 [mm]
Błąd standardowy średniej wynosi 0,144 [mm]
Porównując wartości ogniskowych otrzymanych metodą bezpośrednią: 112,306 ± 0,38 [mm], a metodą Bessela: 112,314 ± 0,144 [mm] widać, że te wartości są sobie równe w granicach błędu.
Metodą dokładniejszą wydaje się być metoda Bessela.
Wyznaczenie ogniskowej soczewki rozpraszającej na podstawie pomiarów dla układu soczewek.
Pomiary dla układu złożonego z soczewki rozpraszającej i skupiającej |
||||||
Współrzędne źródła [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pow.) [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pom.) [mm] |
Współrzędne ekranu [mm] |
Odległość źródła od ekranu: L[mm] |
Odległość między poł. soczewek D[mm] |
Ogniskowa soczewki: f[mm] |
100 |
246 |
431 |
750 |
650 |
185 |
149,34 |
100 |
234 |
495 |
800 |
700 |
261 |
150,67 |
100 |
219 |
553 |
850 |
750 |
334 |
150,31 |
100 |
215 |
610 |
900 |
800 |
395 |
151,24 |
100 |
206 |
722 |
1000 |
900 |
516 |
151,04 |
100 |
199 |
826 |
1100 |
1000 |
627 |
151,72 |
100 |
196 |
932 |
1200 |
1100 |
736 |
151,89 |
100 |
192 |
1035 |
1300 |
1200 |
843 |
151,95 |
100 |
190 |
1136 |
1400 |
1300 |
946 |
152,90 |
Układ soczewek: rozpraszająca i skupiająca : |
Średnia ogniskowa : |
151,229 |
||||
|
Błąd standardowy średniej : |
0,349 |
||||
Soczewka skupiająca : |
Średnia ogniskowa : |
112,314 |
||||
|
Błąd standardowy średniej : |
0,144 |
||||
Soczewka rozpraszająca : |
Średnia ogniskowa : |
-203,302 |
||||
|
Błąd standardowy średniej : |
1,887 |
Średnia ogniskowa badanego układu soczewek wynosi 151,229 [mm]
Błąd standardowy średniej wynosi 0,349 [mm]
Średnia ogniskowa soczewki skupiającej wynosi 112,314 [mm]
Błąd standardowy średniej wynosi 0,144 [mm]
Średnia ogniskowa soczewki rozpraszającej liczonej ze wzoru
gdzie:
f - ogniskowa układu soczewek
f1 - ogniskowa soczewki skupiającej
f2 - ogniskowa soczewki rozpraszającej
δ - odległość między soczewkami,
wynosi -203,302 [mm] - średnia ogniskowej jest ujemna dla soczewek rozpraszających.
Błąd oszacowany z prawa przenoszenia błędów liczony ze wzoru
Wynosi 1,887 [mm]
Badanie wad soczewek - aberracja sferyczna.
Pomiary: Aberracja sferyczna - promienie brzegowe i środkowe |
||||||||
|
Współrzędne źródła [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pow.) [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pom.) [mm] |
Współrzędne ekranu [mm] |
Odległość źródła od ekranu: L[mm] |
Odległość między poł. soczewek D[mm] |
Ogniskowa soczewki: f[mm] |
Aberracja (różnica ogniskowych) S [mm] |
Pr. środkowe |
100 |
417 |
715 |
1000 |
900 |
298 |
200,33 |
3,07 |
Pr. brzegowe |
100 |
402 |
718 |
1000 |
900 |
316 |
197,26 |
|
Pr. środkowe |
100 |
391 |
840 |
1100 |
1000 |
449 |
199,60 |
4,59 |
Pr. brzegowe |
100 |
380 |
849 |
1100 |
1000 |
469 |
195,01 |
|
Pr. środkowe |
100 |
376 |
952 |
1200 |
1100 |
576 |
199,60 |
2,37 |
Pr. brzegowe |
100 |
371 |
956 |
1200 |
1100 |
585 |
197,22 |
|
Pr. środkowe |
100 |
373 |
1006 |
1250 |
1150 |
633 |
200,39 |
3,33 |
Pr. brzegowe |
100 |
365 |
1010 |
1250 |
1150 |
645 |
197,06 |
|
Pr. środkowe |
100 |
367 |
1059 |
1300 |
1200 |
692 |
200,24 |
2,03 |
Pr. brzegowe |
100 |
364 |
1063 |
1300 |
1200 |
699 |
198,21 |
|
Pr. środkowe |
100 |
362 |
1168 |
1400 |
1300 |
806 |
200,07 |
3,43 |
Pr. brzegowe |
100 |
356 |
1173 |
1400 |
1300 |
817 |
196,64 |
|
|
Średnia ogniskowa dla promieni środkowych: |
200,038 |
|
|||||
|
Błąd standardowy średniej (pr. środkowe) : |
0,146 |
|
|||||
|
Średnia ogniskowa dla promieni brzegowych: |
196,900 |
|
|||||
|
Błąd standardowy średniej (pr. brzegowe) : |
0,433 |
|
Aberracja sferyczna liczona jako różnice ogniskowych dla promieni skrajnych i przyosiowych wynosi 3,14 [mm]
Badanie wad soczewek - aberracja chromatyczna.
Pomiary: Aberracja chromatyczna - światło czerwone i fioletowe |
||||||||
|
Współrzędne źródła [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pow.) [mm] |
Współrzędne soczewki (o.pom.) [mm] |
Współrzędne ekranu [mm] |
Odległość źródła od ekranu: L[mm] |
Odległość między poł. soczewek D[mm] |
Ogniskowa soczewki: f[mm] |
Aberracja (różnica ogniskowych) S [mm] |
Pr. czerwone |
100 |
420 |
716 |
1000 |
900 |
296 |
200,66 |
1,33 |
Pr. fioletowe |
100 |
414 |
718 |
1000 |
900 |
304 |
199,33 |
|
Pr. czerwone |
100 |
408 |
780 |
1050 |
950 |
372 |
201,08 |
2,59 |
Pr. fioletowe |
100 |
395 |
780 |
1050 |
950 |
385 |
198,49 |
|
Pr. czerwone |
100 |
395 |
837 |
1100 |
1000 |
442 |
201,16 |
3,14 |
Pr. fioletowe |
100 |
388 |
844 |
1100 |
1000 |
456 |
198,02 |
|
Pr. czerwone |
100 |
388 |
894 |
1150 |
1050 |
506 |
201,54 |
5,42 |
Pr. fioletowe |
100 |
372 |
900 |
1150 |
1050 |
528 |
196,12 |
|
Pr. czerwone |
100 |
385 |
949 |
1200 |
1100 |
564 |
202,71 |
4,69 |
Pr. fioletowe |
100 |
371 |
953 |
1200 |
1100 |
582 |
198,02 |
|
Pr. czerwone |
100 |
377 |
1006 |
1250 |
1150 |
629 |
201,49 |
3,31 |
Pr. fioletowe |
100 |
367 |
1008 |
1250 |
1150 |
641 |
198,18 |
|
Pr. czerwone |
100 |
372 |
1058 |
1300 |
1200 |
686 |
201,96 |
4,33 |
Pr. fioletowe |
100 |
365 |
1066 |
1300 |
1200 |
701 |
197,62 |
|
|
Średnia ogniskowa dla promieni czerwonych: |
201,514 |
|
|||||
|
Błąd standardowy średniej (pr. czerwone) : |
0,251 |
|
|||||
|
Średnia ogniskowa dla promieni fioletowe: |
197,969 |
|
|||||
|
Błąd standardowy średniej (pr. filetowe) : |
0,368 |
|
Aberracja chromatyczna liczona jako różnice ogniskowych dla promieni czerwonych i fioletowych wynosi 3,55 [mm]
- 3 -
1