Zbigniew W. Bałczewski

Prawo wynalazcze i ochrona patentowa

Wykład I

PRAWO AUTORSKIE = PRAWO WYNALAZCZE

To dwa równoległe akty prawne. Prawo autorskie dotyczy twórczości artystycznej oraz tworzenie programów komputerowych.

Patenty, wynalazki

PATENT - przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Polski.

Patenty są udzielane na wynalazki nowe, posiadające poziom wynalazczy i nadające się do przemysłowego stosowania. Musi to być wynalazek nowy w skali światowej. Prawo zwane patentem może nadać tylko jeden wydział administracji - urząd patentowy.

Kiedy dana rzecz może uzyskać status wynalazku?

częściowo

ujawnione ujawnione

nowe znane

czy rozwiązanie tak czy ujawnienie tak czy ujawnienie tak ZNANE

było ujawnione? było powszechne było zupełne

nie nie nie

NOWE

Wykres postępu technicznego wynalazku w zależności od czasu.

Jakość

T(czas)

Wykład II

Każda rzecz posiada zbiór cech użytkowych.

Cechy użytkowe warunkują cechy konstrukcyjne.

Grupy cech konstrukcyjnych

U = f(K) U_n = f(K1 .......K_n )

Zależności konstrukcyjne

Żeby wynalazek był nowy musi wprowadzać zależność między cechami konstrukcyjnymi a cechami użytkowymi.

Patent jest dobrem użytkowym, więc podlega sprzedaży, dziedziczeniu, zastawieniu i wypożyczeniu.

Patent jako dobro majątkowe posiada ograniczenia:

Ograniczenia patentu:

• ograniczenie czasowe

trwa 20 lat od daty udzielenia patentu, potem jest „wolny” i każdy może z niego korzystać. Za każdy rok ochrony patentu przez Urząd Patentowy należy płacić (co rok więcej).

Przeciętnie patent utrzymuje się 5, 6 lat.

• ograniczenie terytorialne

patent ważny jest tylko na terenie kraju, którego U.P. udzielił patentu. Jednak istnieją umowy międzynarodowe, na podstawie których U.P. traktuje na równi obywateli danego kraju, jak i cudzoziemców. Patentowanie jednej rzeczy we wszystkich krajach jest bezsensowne(zbyt drogo, żmudnie, po co). Opłaca się patentować rozwiązania techniczne na terenie tego kraju, gdzie jest największe zapotrzebowanie na dany produkt; jest zbyt i produkcja - DANFOS (na terenie Szw. A nie Niemiec).

WYKRES PRIORYTETU KONWENCYJNEGO

12 miesięcy

NIE można

później zgłosić

Urząd Pat.

RP data uznania listopad luty wrzesień

patentu w USA Francja Wielka Brytania

Priorytet konwencyjny (pierwszeństwo konwekcyjne) - przez ok. 12-stu miesięcy od daty zgłoszenia rozwiązania, wzoru w pierwszym U. P., urzędy, do których zgłosiliśmy nasze rozwiązanie uznają datę początkową zgłoszenia. Po upływie 12-stu miesięcy nie można już zgłosić wynalazku do U. P. innego kraju, czyli bez obaw można wykorzystywać w pozostałych krajach (do których nie zgłosiliśmy).

(na opatentowanie wynalazku wynalazca ma 12 miesięcy, po tym czasie nie może go już zgłaszać jako nową, wymyśloną przez siebie rzecz)

Patentów nie udziela się na:

- rozwiązania niezgodne z prawem, np.: kasety, urządzenia do domowej destylacji alkoholu...

- na nowe odmiany roślin i zwierząt (Polska)

- nowe sposoby leczenia chorób (można jednak prawnie chronić leki i urządzenia medyczne).

Opis patentowy - dokumentacja wynalazku

Sporządzenie takiej dokumentacji jest bardzo trudne. Dokumentacje taką wykonują profesjonalnie rzecznicy patentowi. Sporządza się ją z wiadomości zgłoszonych przez chcącego coś opatentować. Dokumentacja musi być w języku polskim.

Dokumentacja taka posiada ujednolicony układ treści:

Pierwsze zadanie (b. ważne) - określenie dziedziny techniki, określa tytuł i precyzuje...

• część bibliograficzna - np. imię i nazwisko wynalazcy,

• opis wynalazku - wzory, wykresy, rysunki, zastrzeżenia patentowe,

Opis musi być wykonany jasno i dokładnie, trzeba przedstawić wynalazek na tyle prosto, by znawca tematu wiedział jak go użyć; tytuł wynalazku określa gatunek.

• opis stanu techniki - tutaj przedstawione są wcześniejsze rozwiązania techniczne, najbardziej zbliżone do tego, co jest przedmiotem wynalazku, czyli odniesienie do źródeł,

• przedstawienie istoty wynalazku (zdefiniowanie wynalazku) - przykład realizacji wynalazku (parametry, użyte instrumenty),

• przedstawienie zalet technicznych wynalazku (niekonieczne),

• zastrzeżenie patentowe - wyznaczenie zbioru wieloelementowego na podstawie cech wspólnych, na który udzielony zostanie patent. Wyznacza zakres przedmiotowej ochrony wynikłej z patentu. Zastrzeżenie sformułowane musi być jednym poprawnym zdaniem. Im mniej cech podamy w zastrzeżeniu patentowym, tym tym zbiór podanych rozwiązań jest większy.

Wyróżniamy 4 części zastrzeżenia:

- powtórzenie tytułu wynalazku,

- tzw. część przedznamienna - podanie cech wynalazku integralnie z nim związanych, ale należących do ogólnego stanu techniki,

- cechy znamienne rozpoznania (znamienny, znamienna, znamienne tym, że...),

- część znamienna - cechy wynalazku, które wynalazek wnosi do stanu techniki.

Przykłady:

Klej - żywica syntetyczna jej utwardzacz (wynaleziony w latach 70-tych). Po dodaniu sproszkowanego płatkowego srebra powoduje, że klej doskonale przewodzi prąd.

Maszyna do szycia - wynalazł Singer.

Informacje dodatkowe.

Przedsięwzięci w dużych koncernach zagranicznych rozpoczynają się od poszukiwać patentowych, czyli poszukiwania produktu nieopatentowanego. Jest to słuszne postępowanie w innym wypadku zainwestowane w wynalazek nakłady finansowe, czasowe i praca mogą okazać się stracone. Doskonałym przykładem może być pleciarka, nad którą pracowano na Politechnice. Wynalazek okazał się już opatentowany w Polsce przez niemiecką firmę Hercog. W tej sytuacji dokumentacja i prototyp były bezwartościowe.

Heurystyka - wyszukiwanie luk w zastrzeżeniach patentowych.

Wykład III

Badania patentowe (zastrzeżenia patentowe jako wytyczne prawne dotyczące danego

produktu)

Brak badań patentowych bardzo często powoduje utratę dużych pieniędzy, bo ktoś inny, o kim nie wiemy mógł przed nami opatentować taki sam wynalazek.

• Badania uzupełniające - na czystość patentową. W różnych krajach chronione mogą

być różne części danego produktu.

• Badania prognostyczne - co będzie obowiązywało na rynku w przyszłości.

Klasyfikacja patentowa

Klasyfikacja patentowa to symbol cyfrowo - literowy, którym musi być oznaczona każda wzmianka dotycząca danego patencie, wszystkie opisy patentowe.

Budowa klasyfikacji:

Dział : A, B, C,D E, F, G, H

np.: C - chemia i metalurgia, F - maszyny i ich elementy, H - elektronika i elektrotechnika

Każdy dział dzieli się na klasy (w każdym dziale występuje klasa 01, czyli w sumie 8 razy).

Klasa : 01, 02, ..... 10, ...99

Każda klasa dzieli się na podklasy.

Podklasy : B, C, D... (po kolei bez samogłosek)

np. C01D

Każda podklasa dzieli się na grupy.

Grupa : 1, 3, 5... (tylko liczby nieparzyste)

np. C01D3

Każda grupa dzieli się na podgrupy.

Podgrupa : /02, /04, /10, /102.... (kreska ułamkowa i liczba parzysta)

np. Co1D3/04

Postępowanie przed Urzędem Patentowym

Przed Urzędem Patentowym o prawo do nadania patentu mogą się ubiegać:

- jego przedstawiciel - rzecznika patentowy

- sam ubiegający się o prawo wyłączne

zgłoszenie w Urzędzie ogłoszenie o udzielenie

Patentowym patencie patentu

Urząd Patentowy przeprowadza badania wstępne:

- ilość egzemplarzy,

- faza graficzna,

- poprawność rysunków,

- wpłacenie odpowiedniej sumy (450 zł).

Czasopismo zajmująca się ogólnie patentami to „Biuletyn Urzędu Patentowego”- co 2 tygodnie. Zawiera:

• autor,

• wynalazek,

• rysunki,

• streszczenie.

W czasopiśmie tym znajdują się ogłoszenia o zgłoszeniu wynalazku. Jednocześnie Urząd Patentowy udostępnia na okres 6 miesięcy pełny opis wynalazku w swojej bibliotece.

Dlatego, aby każdy mógł powiadomić U. P. o niemożliwości udzielenia patentu (oprotestowanie). Po upływie 6 miesięcy U. P. rozpoczyna badania pełne uwzględniając informacje wpływające przez te 6 miesięcy. Bardzo rzadko wykorzystywane w Polsce, natomiast często za granicą.

W wypadku nieporozumień można zgłosić postępowanie wyjaśniające, gdzie żąda się od zgłaszającego wynalazek wyjaśnień dotyczących zgłoszenia oraz postępowanie zarzutowe, gdzie urząd przedstawia udokumentowane zarzuty dotyczące braku nowości.

Wyznaczone są terminy odpowiedzi dla zgłaszającego tzw. terminy zawiłe, które muszą być dotrzymane, inaczej zgłoszenie wygasa. Jeśli wszystko jest w porządku udzielany jest patent, w przeciwnym wypadku urząd odmawia udzielenia patentu.

Odmowa udzielenia patentu może pociągać za sobą:

• postępowanie administracyjne - mamy dwie strony postępowania A i B. Stronie A

przysługuje decyzja,

• postępowanie sądowe - każde postępowanie administracyjne musi mieć możliwość odwoływania się do postępowania sądowego lub kuasisądowego (inny organ nią sąd)

Postępowanie administracyjne

A B

stronie A przysługuje decyzja

Postępowanie sądowe

Izba Odwoławcza

S

Urząd Patentowy Zgłaszający

Jeśli Izba Odwoławcza przychyli się do zdania Zgłaszającego, który odwołał się od zdania Urzędu Patentowego, to urząd ten winien wydać patent.

Naruszenie patentu

1 2 3

zgłoszenie w Urzędzie ogłoszenie o udzielenie

Patentowym patencie patentu

• W przypadku 3 można wystąpić do sądu, gdyż zostało naruszone nasze prawo do patentu, i domagać się swoich praw (odszkodowanie). Sąd nakaże wypłacenie odszkodowania i wyda zakaz produkcji produktu.

• W przypadku 2 nie można wystąpić do sądu, bo nie mamy legitymacji prawnej, czyli patentu, tzn. dany wynalazek jeszcze prawnie nie jest nasz. Można to jednak zrobić np. dzień po uzyskaniu patentu. W przypadku przyznania odszkodowania, zostanie onoa wypłacone od momentu naruszenia patentu.

• W przypadku 1 sytuacja jest najbardziej skomplikowana, bo naruszenie nastąpiło jeszcze przed ogłoszeniem w Biuletynie. Człowiek, który dokonał naruszenia nic jeszcze nie wiedział, że ktoś inny zgłosił patent na tą sama rzecz, która on chce produkować. Dwie osoby na świecie mogą wystąpić o patent tego samego wynalazku. Wówczas konkurent uzyskuje przywilej tzw. używacza uprzedniego, który pozwala mu na dalszą produkcję. To niekorzystna sytuacja dla wynalazcy.

Wykład IV

Około połowy produktów znajduje swoje wykorzystanie w przemyśle. Wynika to z tego, że nie opłaca się w wielu przypadkach uruchamiać produkcji. Wdrażanie projektów jest zwykle kapitałochłonne.

Wyróżniamy dwa rodzaje wzorów prawnie chronionych:

- wzór użytkowy

- wzór przemysłowy

Wzór użytkowy jest to nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym dotyczące kapitału, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci. Urząd Patentowy na wzór użytkowy udziela prawo ochronne (nie różni się od patentowego w świetle prawa). Prawo to trwa 10 lat i posiada ograniczenie terytorialne. Prawo to może dotyczyć tylko przedmiotu. Nie wymaga się tutaj oczywistości, doniosłości patentu.

Przykłady:

Wzorem użytkowym jest np. gniazdo z 2 otworami (typowy wzór), zagregowane narzędzia (płaski klucz a z drugiej strony śrubokręt), mysz, podkładka pod mysz, ulepszony karnisz, wyposażenie AGD, zamek na kartonie soku. Wzór użytkowy częściej spotyka się ze zwykłym użytkownikiem niż wynalazek. Aby uzyskać wzór użytkowy, trzeba udowodnić, że przez zmianę ukształtowania zwiększa się użyteczność przedmiotu.

Wzór przemysłowy jest to nowa i oryginalna, nadająca się do wielokrotnego odtwarzania postać wytworu, przejawiająca się w szczególności w jego kształcie, właściwościach powierzchni, barwie, rysunku lub ornamencie. Nie stanowi wzoru przemysłowego postać wytworu uwarunkowana wyłącznie względami technicznymi lub funkcjonalnymi. Urząd Patentowy na wzór przemysłowy udziela prawa z rejestracji. Prawo to trwa 10 lat i posiada ograniczenie terytorialne. Wzorem przemysłowym może być np. serwis obiadowy, buty na platformach.

Znak towarowy

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie przedstawione w sposób graficzny. Odznaczenie takie nadaje się do odznaczenia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od tego samego towaru innych przedsiębiorstw. Na znak towarowy Urząd Patentowy udziela prawa ochronnego. Prawo to jest ograniczone terytorialnie, ale nie czasowo. Znaki towarowe posiadają takie firmy jak np. E.Wedel, Mercedes, Adidas. Zastrzeżony znak towarowy ®. Zastrzeżenie patentowe przeznaczone jest do określenia pewnej grupy towarów, nie jest to logo. Znakiem towarowym może być również sygnał dźwiękowy, czyli jest prawnie chroniony.

Oznaczenie geograficzne - związane ściśle z danym obrębem kraju, posiada pewne cechy danego obszaru. Chronić można również np. topografię układów scalonych, oznaczenia geograficzne(np. twarożek łódzki, wódka żywiecka).

Wykład V

Projekty racjonalizatorskie

Projekt racjonalizatorski to innowacja w skali przedsiębiorstwa, jakaś nowość.

Istnieją dwa podmioty projektu racjonalizatorskiego

Podmioty:

• właściciel

• twórca

Właściciel wynalazku bądź wzoru może być również jego twórcą, częściej jednak spotyka się przypadek, w którym właściciel i twórca to dwie różne osoby.

Wynalazek bądź wzór powstały w ramach obowiązku pracy stanowi własność zleceniodawcy.

Przykłady:

• specyfik do odwłaszania skór króliczych (zleceniodawca = właściciel) - twórca, rozliczenia finansowe,

• program księgowy.

Jeżeli wynalazek bądź wzór przynosi korzyści materialne to twórcy należy się wynagrodzenie.

Wynagrodzenie ma być wypłacane w słusznej proporcji do uzyskanych korzyści, ustala je pracodawca (właściciel) i jest to zwykle od 5%-30% zysków. Twórca niezadowolony z wysokości wynagrodzenia, może wnieść sprawę do sądu. Nie ponosi on żadnych kosztów sądowych.

Zazwyczaj sąd przyznaje rację twórcy. Wówczas właściciel płaci żądaną (lub inną określoną przez sąd)sumę twórcy, koszta sądowe oraz wynagrodzenie adwokata. W rezultacie suma często jest dwa razy większa od początkowej.

Patent można kupić bądź wypożyczyć. Wypożyczenie patentu odbywa się na mocy umowy licencyjnej. Właściciel może upoważnić do używania wynalazku lub wzoru. Umowa taka musi mieć charakter pisemny. Upoważnia się w ten sposób drugą osobę do naruszania prawa wynalazcy(za ustalona opłatą).

UMOWA PROSTA LUB PATENTOWA - upoważnienie innej osoby do korzystania z patentu, zawierana między małymi przedsiębiorstwami rzemieślniczymi lub instytucjami.

LICENCJE - pojawiły się w końcu lat 40-tych w wyniku szeroko rozpowszechnionej specjalizacji. Przemysł ... w 73% oparty jest na licencji europejskiej.

Umowa licencyjna zawarta w skali międzynarodowej nosi nazwę złożonej lub wieloskładnikowej.

Pakiet licencyjny.

Patent

Maszyny, materiały

Narzędzia

Przeszkolona załoga

Serwis

Pakiet licencyjny; tu pakiet ma wartość.

Metoda Know Now, gdzie występują tylko nośniki informacji, licencja bez patentu.

Franszyza - właściciel dostarcza wszystkie niezbędne materiały do stworzenia danego wyrobu np. koszuli (materiał, guziki, wkładki do kołnierzyków, itp.), a my wykonujemy pracę. Np.: Opel, Daewoo, Skoda...

Wykład VI

Umowa o przeniesienie prawne - (musi być zarejestrowane w U. P.) sprzedanie komuś opatentowanego wynalazku, wzoru itp. Przeniesienie takie może być całkowite lub tylko częściowe, można sprzedać np. 30% wynalazku.

Umowa o wspólność praw do patentu - nie ogranicza ona, kto ma być współwłaścicielem praw patentowych (np.: przedsiębiorstwo i osoba fizyczna, dwa przedsiębiorstwa, itd.), nie ma ograniczeń, co do udziału poszczególnych osób tej własności. Każdy właściciel osiągający korzyści z wynalazku lub wzoru musi dzielić się z współuprawnionymi właścicielami.

Umowa o wynagrodzenie- zawierana najczęściej z przedsiębiorstwem; zawierający umowę musi mieć pewne osiągnięcia w danej dziedzinie na swoim koncie - dorobek (np. wcześniejsze wynalazki). Zwykle wynagrodzenie jest określane procentowo, w rezultacie dokonania wynalazku.

Umowa o dokonanie wynalazku-zwykle zawierana z instytucjami naukowo-badawczymi.

Zleceniodawca dokonania wynalazku jest właścicielem, jak również instytucja naukowa, która wykonała zlecenie. W takim przypadku zwykle właściciel zrzeka się prawa własności, aby nie dzielić się zyskami z współwłaścicielem. (?)

Umowa franszyzy- zamawiający dostarcza wszystkie niezbędne materiały kontrahentowi.

Intercyza - umowa zawierana przed założeniem związku małżeńskiego, mówiąca co małżonkowie wnoszą do związku.

Umowa z zakresu wynalazczości- musi mieć potwierdzoną datę; um. Licencyjna musi zostać zarejestrowana w U. P. Urząd Patentowy nie ma prawa wtrącać się w treść umowy; jeśli umowę licencyjną zawieramy z cudzoziemcem to musi być ona zarejestrowana w 2 krajach. W Polsce umowa ta musi mieć charakter pisemny. Są jednak kraje, w których zawierane są umowy ustne, mimo to bezwzględnie respektowane (tzw. rzetelność kupiecka).

Prawo własności przemysłowej (wyd. 30 czerwca 2000r.) - normuje prawo w zakresie wynalazków, znaków firmowych itp. Wszystkie inne wydane akty są podporządkowane tej ustawie. Została ona dostosowana do norm międzynarodowych. Nie czynie różnicy miedzy podmiotami (spółka cywilna, przedsiębiorstwo czy osoba fizyczna).

ISTNIEJE HIERARCHIA AKTÓW PRAWNYCH

• ustawa (np.: konstytucja)

• dekret (wydaje prezydent)

• rozporządzenie (wydaje Rada Ministrów)

• zarządzenie

• instrukcja

Jeżeli jeden z aktów jest sprzeczny z aktem będącym wyżej w hierarchii, automatycznie jest nieważny.

Nowość wynalazku

Jeśli cos jest inne to jest nowe. Wystawienie danego wynalazku, wzoru, np.: na targach, czy wystawie jest równoznaczne ze zgłoszeniem w U. P., jeżeli dokumentacja wpłynie w ciągu 12 miesięcy. U. P. ma obowiązek zawiadomić o zgłoszeniu patentu, uznać zgłoszenie i wydać kopię tego zgłoszenia (wiąże się to jednak z opłatami).

MAMY DWA STANY WYNLAZKU

- ten wynalazek (mój)

• taki sam wynalazek (dokonany przez kogoś innego)

Patent na dany wynalazek otrzyma osoba, która pierwsza dokonała wynalazku, w przypadku, gdy wynalazki są identyczne. Odrzucenie przez U. P. zgłoszenia z powodu wynalezienia identycznego wynalazku zdarza się rzadko, gdyż najczęściej wynalazki różnią się.

nowe ujawnienie

nowe znane

Nie można żądać prawa absolutnej nowości, tzn. żeby nikt nie wiedział o danym wynalazku oprócz twórcy. Do pewnej granicy ujawnienia wynaleziona rzecz jest nowa.

Ujawnienie musi mieć charakter powszechny i zupełny.

Żeby można było mówić o ujawnieniu powszechnym to z wynalazkiem takim musi zapoznać się nieoznaczona liczba osób (np. podczas wystawy, wynalazek można opisać w czasopiśmie); zaprezentowanie wynalazku np. na radzie nadzorczej nie liczy się jako ujawnienie powszechne, bo wie o nim tylko jakaś niewielka, określona liczba osób. Ujawnienie zupełne następuje wówczas, kiedy na podstawie instrukcji możliwe jest odtworzenie wynalazku. Ujawnienie powszechne i zupełne pozbawiają wynalazek cech nowości.

WYKŁAD VII

Wykłady nasze oparte są na dwóch aktach prawnych:

• ustawa o ochroni własności przemysłowej,

• ustawa o prawie autorskim.

Ciekawostki:

• Do międzynarodowych koncesji nie należą Chiny i Albania.

• Bałczewski - książka pt.: „Badania patentowe”.

Utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w jakiejkolwiek postaci.

Przez ustalenie utworu rozumie się jego uzewnętrznienie; nadanie mu takiej postaci

(również ...), która pozwala na zapoznanie się z utworem przynajmniej jednej osoby poza jego twórcą.

Utrwalenie utworu następuje, gdy nadana mu zostaje postać, która umożliwia zapoznanie się z utworem dowolnej liczbie osób w dowolnym czasie.

Dla powstania ochrony prawno-autorskiej nie jest wymagane dopełnienie żadnych formalnych dowodów.

Utwory wyrażone słowem, symbolem matematycznym, znakiem graficznym, utwory publicystyczne, architektoniczne, muzyczne, kartograficzne, fotograficzne, plastyczne, sceniczne, audiowizualne (wizualne i audialne), lutnicze, programy komputerowe, wzornictwa przemysłowego.

Z formą utrwaloną w każdym czasie może się zapoznać nieokreślona liczba osób. To wymaga czasu. Dlatego stosuje się pewną procedurę, która nie jest do końca zgodna z prawem, jednak oszczędza nam mnóstwo czasu, a przede wszystkim zabezpiecza prawa autorskie. Np.: program komputerowy zgłaszamy do U. P. (w 3-ech egzemplarzach z podaniem). Zgłoszenie uzyskuje numer. Następnego dnia za opłatą odbieramy dokument pierwszeństwa. Następnie U. P. uważa zgłoszenie za niebyłe.

Program komputerowy nie podlega ochronie. W tych okolicznościach jest to jedyna możliwość uzyskania dokumentu na autorstwo.

50 lat od śmierci twórcy trwają prawa autorskie, po tym czasie wydawcy utworów nie mają żadnych zobowiązań wobec spadkobierców twórcy.

PRAWA TWÓRCY UTWORU

• Prawo do korzystania z utworu

• Prawo rozporządzania utworem we wszystkich polach eksploatacji

• Prawom do wynagrodzenia za korzystanie z utworu

Pozostałe.

• utwory oznaczone są nazwiskiem autora,

• treść i forma nie zostaje naruszona,

• autor posiada pierwszeństwo przedstawienia publicznego utworu,

• prawo udostępniania utworu będącego u nabywcy,

• prawo nadzoru nad sposobem korzystania z utworu,

Utwór stanowi własność autora, jeśli nie powstał w ramach obowiązków służbowych.

Program opracowany w ramach stosunku pracy stanowi własność pracodawcy, poza tym informatyk nie ma prawa do wynagrodzenia.

Dozwolony użytek prywatny - prawo wykorzystywania utworów na użytek prywatny nie obejmuje programów komputerowych oraz utworów architektonicznych. Można jednak do własnych potrzeb wykorzystywać kopię utworu, np.: płytę kompaktową.

Zakres rozpowszechniania utworu - zakres rozpowszechniania utworu jest ściśle określony umową. Dozwolone jest cytowanie części utworów dla potrzeb dydaktycznych.

Jeżeli prawo autorskie zostaje naruszone, autor może żądać od naruszającego:

1. zaniechania naruszania,

2. wydania uzyskanych korzyści,

3. wypłaty odszkodowania w chwili naruszenia w podwójnej wysokości lub w wysokości potrójnej, gdy ...,

4. naprawienia wyrządzonej szkody.

Zwykle następuje ostatnia przypadek, ponieważ w przypadku (2) naruszający mógł dopiero zainwestować w produkcję i jeszcze nie uzyskać dochodów, więc istnieje ryzyko nie wypłacenia odszkodowania.

I. WYNALAZKI	II. WZÓR UŻYTKOWY	III. WZÓR PRZEMYSŁOWY	IV. ZNAK TOWAROWY	V. INFORMACJA PATENTOWA	VI. URZĄD PATENTOWY	VII. UZUPEŁNIENIA
1. Definicja wynalazku. 2. Definicja patentu. 3. Ograniczenia prawa z patentu. 4. Zgłoszenia wynalazków za granicą (pierwszeństwo konwencyjne).	1. Definicja wzoru użytkowego. 2. Definicja prawa ochronnego. 3. Ograniczenia prawa ochronnego. 4. Porównanie wynalazku i wzoru użytkowego, nadających się do ochrony.	1. Definicja wzoru przemysłowego. 2. Definicja prawa z rejestracji. 3. Ograniczenia prawa z rejestracji. 4. Porównanie wzoru użytkowego i przemysłowego, nadających się do ochrony.	1. Definicja znaku towarowego. 2. Definicja prawa ochronnego na znak towarowy. 3. Ograniczenia prawa ochronnego na znak towarowy (brak ograniczeń czasowych). 4. Rodzaje znaków towarowych. 5. Znaczenia znaku towarowego.	1. Opis patentowy. 2. Zastrzeżenie patentowe: - budowa, - znaczenie prawne. 3. Klasyfikacja patentowa. 4. Cel i rodzaje badań patentowych.	1. Znaczenie daty zgłoszenia wynalazku, wzoru, znaku towarowego. 2. Co to jest i znaczenie prawne ogłoszenia o zgłoszeniu wynalazku. 3. Rozstrzyganie sporów przez Urząd Patentowy.	1. Relacja właściciel - twórca. 2. Prawa twórcy, który nie jest właścicielem. 3. Umowy licencyjne. 4. Rola sądów powszechnych w zakresie wynalazczości (3 podstawowe prawa: - o naruszenie praw wyłącznych, - o nie wywiązanie się z umów, - wynagrodzenie twórców, którzy nie są właścicielami praw wyłącznych. 5. Topografia układów scalonych i oznaczeń geograficznych.

WYKŁAD VIII

Obecnie nie istnieje już na rynku wywiad przemysłowy.

Prawo autorskie wymaga dokładnej znajomości całego prawa.

PRZEPISY PRAWNE DOTYCZĄCE PROGRAMÓW KOMPUTEROWYCH

• Ochrona prawa autorskiego programu komputerowego obejmuje wszystkie formy jego wykorzystywania.

• Nie korzystają z ochrony prawa autorskiego idee i zasady, będące jakąkolwiek...

• Nie korzysta z ochrony prawnej algorytm i język programowania.

• Autorskie prawa komputerowe trwają przez cały czas życia twórcy i przez 50 lat po jego śmierci.

• Użytkownik, który legalnie wszedł w posiadanie programu, może bez zgody uprawnionego sporządzić kopię zapasową programu, która jednak nie może być używana jednocześnie z programem. Może on: obserwować, badać i testować funkcjonowanie programu w celu poznania jego idei i zasad. Dokonywać dekompilacji programu, która polega, najogólniej rzecz ujmując, na przekształceniu kodu przedmiotowego, zwanego również maszynowym, w jakim program jest udostępniony do postaci źródłowej, tj. takiej, w jakiej program został sporządzony.

• Do programów komputerowych nie stosuje się przepisów o dozwolonym użytku.

Np.: płyta kompaktowa jest chroniona prawem autorskim, ale możemy stworzyć kopię na użytek prywatny. Jedynie jeśli w ten sposób można uzyskać korzyści materialne, nie jest to dozwolone. W przypadku programów komputerowych również użytek własny jest zabroniony.

• Nie wolno bez zgody uprawnionego korzystać z programów komputerowych, ani ich fragmentów do celów dydaktycznych.

• Nie wolno udostępniać nieodpłatnie nie opublikowanych egzemplarzy programów komputerowych w bibliotekach, archiwach i szkołach.

• Obrót programami komputerowymi dokonywany jest tylko za pośrednictwem 2 umów:

• umowy licencyjnej,

• umowy o przeniesienie prawa do programu komputerowego.

Przypomnienie.

• Autorowi programu komputerowego powstałego w stosunku pracy nie przysługuje wynagrodzenie poza przyznanym przez stosunek pracy.

(umowy celofanowe)?

Kumulatywne działanie prawa - o kumulatywnym działaniu prawa mówimy wówczas, gdy można zastosować 2 przepisy prawne do jednego przestępstwa.

Przekazanie ujawnienia...

Cena dumpingowa - cena poniżej kosztów produkcji własnej, stosowana w celu zlikwidowania konkurencji. Prawnie jest niedozwolona.

Reklama porównawcza jest nie dozwolona.

Reklama nie może również obrażać uczuć.

Przepisy dotyczące konkurencji

• Czynem nie uczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu.

Jeżeli technologia nie jest chroniona prawnie można stosować naśladownictwo (nawet dokładne odwzorowanie), jednak ze znakiem towarowym producenta ( naśladującego).

<Musimy zauważać różnicę między używaniem i stosowaniem. W pierwszym przypadku prawo jest naruszane a w drugim nie>.

• Czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o konkurencji. Zagrożony jest karą do 20 tysięcy złotych.

• Czynem nieuczciwej konkurencji jest naruszenie prawa znaku towarowego, czyli stosowanie markowego znaku na własnych wyrobach.

• Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie dostępu do rynku oraz zróżnicowane traktowanie klientów.

WYKŁAD IX

Przypomnienie.

• Ochronie podlegają tylko nowe rozwiązania techniczne, nie odkrycia naukowe.

• Nie udziela się patentu na:

• wynalazki niezgodne z prawem,

• odmiany roślin i zwierząt,

• sposoby leczenia roślin i zwierząt (nie dotyczy to sprzętu oraz leków i sposobów ich wytwarzania).

Patent na wynalazek dotyczy sposobu wytwarzania, obejmuje także wytwory uzyskane bezpośrednio tym sposobem.

Oprócz patentu istnieją jeszcze dwa akty prawne:

Patent dodatkowy może uzyskać tylko osoba, która posiada patent główny, np.: na ulepszenie wynalazku. Jeżeli patent główny wygasa, patent dodatkowy nadal obowiązuje.

Patent zależny może uzyskać każdy, jednak nie może on być stosowany bez patentu głównego. To patent ulepszający zgłaszany np.: przez przedsiębiorstwo, któremu daje on możliwość wynegocjowania lepszych warunków z posiadającym patent główny.

Blokada patentowa - np.: kiedy produkowane są sprzęty z gotowych części. To układy licencyjne. (to pojęcie wymaga ponownego wyjaśnienia, przynajmniej ja nie wiem o co dokładnie chodziło Panu B.)

1973r. - w Monachium podpisano konwencję pomiędzy 14 państwami o ustanowieniu patentu europejskiego. Powstał Europejski Urząd Patentowy, który udzielał patentu i chronił wynalazek na terenie 14 państw objętych konwencją.

1970r. - równocześnie powstał program zgłaszania tzw. PCT

PCT - polegał na tym, aby nie powtarzać badań patentowych w poszczególnych krajach. Powołały tryb... 2 instytuty: Monachium i Haga. Podzieliły się po połowie techniką ?

Polega to na tym, że jeden z instytutów dokonuje badań na zgłoszonym wynalazku, sporządza raport, w którym daje pewne sugestie czy należy udzielić patentu. Po sporządzeniu raportu możemy w tych 14-stu krajach zawiadomić, że w danym instytucie zgłosiliśmy nasz wynalazek. Wówczas każdy kraj otrzymuje kopię raportu i decyduje o przyznani lub nie patentu.

LICENCJE.

Dwa rodzaje licencji:

Licencja przymusowa - (funkcjonuje tylko w obrocie krajowym), jest przyznawana, gdy właściciel opatentowanego wynalazku stawia trudne warunki finansowe licencjobiorcy, a stosowanie tego wynalazku jest potrzebne ze względu na interes społeczny. Interes społeczny jest nadrzędnym prawem, wówczas Urząd Patentowy udziela licencji przymusowej i ustala opłaty licencyjne.

Licencja otwarta „z każdym , kto się do mnie zgłosi, podpiszę umowę i nie będę żądać więcej niż 10% zysków stosującego wynalazek”. Wówczas wszystkie opłaty wnoszone na utrzymanie ochrony maleją o połowę. Ten rodzaj umowy często stosowany jest przez zaplecza instytucji naukowych.

Urząd Patentowy działający w trybie spornym - polega na tym, że są dwie strony postępowania A i B ale jedna z tych stron posiada prawo decyzji - to tryb administracyjny.

Od każdej decyzji administracyjnej musi być odwołanie; do sądu (quasisądu) lub np.: student ma możliwość odwołania się do ministerstwa.

A - B

q S(sąd)

A B

Sam Urząd Patentowy może unieważnić prawo, które udzielił.

Prejudykat - zastępstwo dla sądu.

Według Słownika Wyrazów Obcych PWN

Prejudykat - wyrok sądowy wydany w konkretnej sprawie, stanowiący wytyczną dla wyrokowania w podobnych przypadkach w przyszłości; precedens. <łac. preiudicatum>

ZAKRES PRZEDMIOTOWY ZASTRZEŻEŃ PATENTOWYCH

Zastrzeżenie patentowe powstaje jako iloczyn zbioru wyznaczonego częścią przedznamienną i zbioru znamiennego.

Wzór użytkowy - to zbiór jednoelementowy, w dokumentacji musi znajdować się rysunek wynalazku.

WYKŁAD X

Wynalazki

Sposoby Przedmioty

Wytwarzania Postępowania Ukształtowane Nieukształtowane

• związki chemiczne,

• materiały nie będące

związkami chemicznymi.

Sposoby - cechą dominującą jest czas; coś dzieje się w czasie (kolejno wykonywane czynności).

Przedmioty - cechą dominującą jest przestrzeń; coś dzieje się w przestrzeni.

W Polsce można już chronić związek chemiczny podając jego wzór strukturalny oraz spełniając dwa warunki:

• podać sposób w jaki został uzyskany, odkryty,

• wyjaśnić jego przeznaczenie.

1

---