• PRAWO MIĘDZYNARODOWE PUBLICZNE

• PRAWO MIĘDZYNARODOWE PUBLICZNE: zespół norm regulujących stosunki międzypaństwowe, jak

• i pomiędzy innymi niż państwa podmiotami prawa międzynarodowego

• PRAWO MIĘDZYNARODOWE PRYWATNE: zespół norm, których zadaniem jest wskazanie określonego systemu

• prawnego - własnego lub obcego państwa - właściwego dla dokonania oceny prawnej konkretnej sytuacji osobistej lub majątkowej

• FUNKCJE PM:

• utrzymanie m pokoju i bezpieczeństwa

• zapewnienie pokojowego współistnienia państw o różnych ustrojach społeczno-politycznych

• zapewnienie rozwoju stosunków społeczno-gospodarczych na całym świecie

• wyrównanie dysproporcji pomiędzy państwami

• regulowanie stosunków zewnętrznych państw:

• określa sytuację państwa w społeczności m

• ustala ogólne zasady postępowania państw we wzajemnych stosunkach

• reguluje st miedzy państwami

• ustala formy wzajemnych st

• reguluje sprawy zasięgu władzy terytorialnej poszczególnych państw

• ustala reguły postępowania na obszarach nie podlegających niczyjej suwerenności

• oddziaływanie na stosunki wewnętrzne państw:

• kwestia cudzoziemców, dyplomatów

• w dziedzinie łączności, komunikacji morskiej i lotniczej, ochrony środowiska

• poszanowanie praw człowieka

• STRUKTURA I CHARAKTER NORM WSPÓŁCZESNEGO PM:

• normy powszechne (przede wszystkim normy zwyczajowe): obowiązujące wszystkie państwa

• normy partykularne, wielostronne (normy umowne): obowiązują tylko sygnatariuszy danej umowy

• normy dwustronne (bilateralne): u handlowe, kulturalne, konsularne etc.

• hierarchia norm PM:

• lex specialis derogat legi generali = p. szczególne uchyla p. ogólne

• lex posterior derogat priori = p. późniejsze uchyla prawo wcześniejsze

• normy ius cogens : normy te nie mogą być uchylone

• K NZ jest normą nadrzędną

• PM A P WEW PAŃSTW; STOSOWANIE PM WEWNĄTRZ PAŃSTWA:

• dualizm:

• p. wew. i p.m są odrębnymi sys prawnymi, by p.m mogło być zastosowane wew państwa musi ulec

• przekształceniu w p. wew, praktyka pokazuje jednak możliwość stosowania p.m wew państwa, pozostaje ono p.m

• monizm: p.m i p. wew tworzą 1 sys prawny, p. wew jest jednak hierarchicznie podporządkowane p.m

• OBOWIĄZEK DOSTOSOWANIA P WEW DO PM:

• państwo nie może powoływać się na swoje ustawodawstwo wew - nawet na konstytucję - dla uzasadnienia uchylenia się od zobowiązań m.

• jeżeli państwo dobrowolnie decyduje się na podpisanie u m. i jej ratyfikację, to musi ukształtować tak swój sys prawny by móc jej przestrzegać

• HARMONIZOWANIE P WEW Z ZOBOWIĄZANIAMI MIĘDZYNARODOWYMI PAŃSTWA:

• państwa mają swobodę w sposobie dostosowania p. wew

• możliwa jest bezpośrednia inkorporacja p.m jako cześć p. wew

• często ratyfikowane u m. mają charakter nadrzędny w stosunku do ustaw

• MIEJSCE P WEW W ST M.:

• p.m jest niekompletne, więc musi często posiłkować się p. wew

• p.m i p. wew uzupełniają się wzajemnie: p.m określa ogólne zasady, p. wew w ramach tych zasad ustala szczegółowe rozwiązania

• KOMPLEMENTARNOŚC WEW I M. PORZĄDKU PRAWNEGO:

• p.m może przenikać do p. wew , ale i p. wew może odgrywać określoną rolę w regulacji stosunków m.

• ŹRÓDŁA PM:

• w znaczeniu materialnym: zespół czynników, które doprowadziły do powstania norm: współpraca, współzawodnictwo, walka państw

• w znaczeniu formalnym: formy w jakich przejawia się wola państw: u m, zwyczaj

• w znaczeniu poznawczym: zbiory dokumentów zawierających normy p. m

• ŹRÓDŁA WYROKOWANIA SĄDÓW M.:

• Art. 38 Statutu MTS:

• Umowa międzynarodowa

• zwyczaj międzynarodowy

• ogólne zasady prawa uznane przez narody cywilizowane

• wyroki sadowe, opinie najznakomitszych znawców p. p. (nie mogą

• być uznane za źródła, gdyż nie są formami wyrażania woli państw)

• WSPÓŁCZESNE ŹRÓDŁA PM:

• UMOWA M: wspólne oświadczenie podmiotów p. m. które tworzy prawo a więc uprawnienia i obowiązki

• podział u m.

• w trybie złożonym ( z ratyfikacją) / w trybie prostym

• państwowe / rządowe / resortowe

• dwustronne / wielostronne

• zamknięte / otwarte (warunkowo / bezwarunkowo)

• równoprawne / nierównoprawne

• bezwzględnie obowiązujące / obowiązujące z K NZ

• ustalenie treści u m.

• rokowania = negocjacje

• parafowanie

• podpisanie

• ratyfikacja

• wymiana / złożenie dokumentów ratyfikacyjnych

• rejestracja

• publikacja wew.

• obowiązywanie u m.

• zasada pacta sunt servanda = świętość umów

• przyczyny nieważności:

• naruszenie p. wew kontrahentów dot. zawierania umów

• wady oświadczenia woli

• niezgodność z ius cogens , z bezwzględnie obowiązującą normą powszechnego p. m

• zakres czasowy obowiązywania i stosowania u m.

• wejście w życie u m.:

• umowy nie wymagające ratyfikacji wchodzą w życie

• z momentem podpisania lub po odpowiednim vacacio legis

• umowy wymagające ratyfikacji wchodzą w życie

• po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych ( u dwustronne)

• umowy wielostronne po złożeniu określonej liczby

• dokumentów ratyfikacyjnych

• wygaśnięcie u m.:

• z przyczyn przez nią przewidzianych:

• upływ czasu na jaki u została zawarta

• spełnienie się warunku rozwiązującego

• wypowiedzenie u zgodnie z jej postanowieniami

• z przyczyn przez nią nie przewidzianych:

• za zgodną wolą stron

• w przypadku utraty podmiotowości przez jedna ze stron

• jednostronne wycofanie się z umowy - w wyjątkowych okolicznościach:

• pogwałcenie u przez drugiego kontrahenta

• powstanie sytuacji uniemożliwiającej wykonanie u

• zasadnicza zmiana okoliczności

• powstanie nowej normy ius cogens

• u regulujące st pokojowe mogą zostać zawieszone lub wygasnąć w czasie wojny

• zakres podmiotowy obowiązywania u m (kogo u obowiązuje)

• strony

• państwa trzecie:

• u na korzyść państwa trzeciego:

• nie jest ono zobowiązane przyjąć korzyści, nic nie może mu być narzucone

• Układ Poczdamski dla Polski

• u na niekorzyść państwa trzeciego:

• u wobec państwa, które przez rozpoczęcie wojny

• pogwałciło podstawowe prawa innych państw

• zakres terytorialny obowiązywania i stosowania u m

• całe terytorium lub tylko jego cześć

• obszary nie podlegające niczyjej suwerenności

• klauzula kolonialna: u obowiązywały wyłączne na terytorium metropolii

• , rozciągnięcie ich na kolonie było w gestii imperiów

• zakres rzeczowy obowiązywania u m

• u obowiązuje w całości

• zastrzeżenia do u m

• jednostronne oświadczenie złożone przez państwo podczas podpisywania, ratyfikacji, przyjęci

• a, zatwierdzenia, lub przystąpienia do umowy, za pomocą którego zmierza ono do uchylenia lub

• modyfikacji skutków prawnych określonych postanowień u w ich zastosowaniu do tego państwa

• wykładnia u m

• problemy z interpretacją = wiele wersji językowych danej u

• podmiot interpretujący:

• interpretacja doktrynalna, sądowa i urzędowa

• reguły interpretacji:

• w dobrej wierze

• wyrazy i zwroty użyte powinny być zrozumiałe

• znaczenie poszczególnych wyrazów należy przyjmować

• w świetle przedmiotu i celu umowy

• M P. ZWYCZAJOWE: zgodne postępowanie państw tworzące prawo

• kształtowanie się p. zwyczajowego

• konieczność zgodnej praktyki państw i przeświadczenie, że tworzy ona prawo

• powszechność, długotrwałość praktyki,

• organy państwa uczestniczące w procesie tworzenia p. zw.

• dowody istnienia p. zw.

• należy sięgnąć do praktyki państw:

• ustawodawstwo wew.

• oświadczenia składane przez przedstawicieli państw

• u m.

• środkami pomocniczymi mogą być judykatura i doktryna

• prawo zwyczajowe a umowa międzynarodowa

• cały system prawa międzynarodowego ma charakter zwyczajowy: nawet gdyby wygasły wszystkie umowy to prawo międzynarodowe nie przestałoby istnieć

• zwyczaje mają charakter powszechny a umowy partykularny

• istnieją i obowiązują równolegle

• UCHWAŁY PRAWOTWÓRCZE ORG. MIĘDZYNARODOWYCH:

• cechy uchwał prawotwórczych:

• muszą być prawnie wiążące

• muszą mieć charakter prawotwórczy

• dzielą się na:

• tworzące prawo wewn. organizacji

• odnoszące się do postępowania państw poza org. m.

• procedura tworzenia uchwał prawotwórczych

• uchwały podejmowane jednomyślnie przez organ złożony z przedstawicieli państw

• tzw. System contracting out = wyłączenie się z u, nie jest ona dla nich wiążąca

• uchwały podejmowane większością głosów, z mocą wiążącą dla wszystkich państw

• KODYFIKACJA PM: systematyczne zestawienie jego przepisów

• rodzaje i charakter kodyfikacji:

• kodyfikacje prywatne:

• Instytut Prawa Międzynarodowego - od 1873

• ILA - Stowarzyszenie Prawa Międzynarodowego - od 1873

• kodyfikacje oficjalne:

• konferencje pokojowe haskie - 1899 i 1907

• LN - konferencja haska - 1930

• działalność kodyfikacyjna ONZ = Komisja Prawa Międzynarodowego:

• konwencja wiedeńska o st dypl. - 1961

• konwencja wiedeńska o st kons - 1963

• konwencja wiedeńska prawa traktatów - 1969

• i wiele innych ...

• PODMIOT PM: ten kto posiada prawa i obowiązki wynikające bezpośrednio z p. m.

• PODZIAŁ PODMIOTÓW PM:

• państwo jedynym suwerennym, pełnym i pierwotnym podmiotem

• wszystkie inne są niesuwerenne, niepełne i pochodne

• PAŃSTWO JAKO PODMIOT PRAWA MIĘDZYNAR.:

• POJĘCIE I ISTOTA PAŃSTWA: suwerenna org. Terytorialna

• atrybuty państwowości:

• stała ludność

• określone terytorium

• rząd

• zdolność do utrzymywania stosunków z innymi państwami

• SPOSOBY POWSTANIA I UPADKU PAŃSTWA:

• sposoby powstania państwa:

• oderwanie się części terytorium państwa

• i stworzenie nowego niezależnego państwa, dekolonizacja

• rozpad państwa na kilka nowych

• utworzenie nowego państwa na terytorium nie

• podlegającym suwerenności żadnego państwa

• sposoby upadku państwa:

• inkorporacja (aneksja, rozbiór - aktualnie zakazane)

• rozpad na kilka części składowych

• 2 państwa łącząc się przestają istnieć jako niezależne państwa

• CIĄGŁOŚĆ I SUKCESJA PAŃSTW:

• w sytuacji:

• czasowej okupacji całości terytorium państwa

• rewolucyjnej zmiany rządu i ustroju

• istotnych zmian granic państwowych

• SUWERENNOŚĆ I KOMPETENCJA WŁASNA PAŃSTWA:

• niezależność władzy państwowej od jakiej kolwiek innej władzy:

• prawo do istnienia

• prawo do niezawisłości

• prawo do równości

• prawo do obrotu

• prawo do czci

• zasada nieinterwencji w sprawy wew. Państw

• RÓWNOŚĆ PAŃSTW I ICH IMMUNITET JURYSDYKCYJNY:

• państwa są prawnie równe

• każde państwo korzysta z p. pełnej suwerenności

• osobowość państwa, jak również jego integralność terytorialna i niezależność polityczna muszą być szanowane

• immunitet jurysdykcyjny = żadne państwo nie może sądzić innego państwa

• RODZAJE PAŃSTW:

• jednolite i złożone

• rozwijające się: brak normy p. m. regulującej przynależność do grupy

• państw rozwijających się

• śródlądowe: bez dostępu do morza i archipelagowe:

• mogące zawłaszczać obszary morskie leżące między wyspami

• trwale neutralne: Szwajcaria, Austria

• PODMIOTY PM INNE NIŻ PAŃSTWA:

• ORG M. RZĄDOWE:

• NIESUWERENNE ORGANIZACJE TERYTORIALNE:

• WATYKAN:

• PODMIOTOWOŚĆ PRAWNOMIĘDZYNARODOWA NARODU:

• naród jako nosiciel p. do samostanowienia jest podmiotem p. m.

• POWSTAŃCY I STRONA WOJUJĄCA: podmiotowość czasowa w ograniczonym zakresie

• PODMIOTOWOŚĆ PRAWNOMIĘDZYNARODOWA OSOBY FIZYCZNEJ:

• istnieje tylko w wyjątkowych przypadkach i jest bardzo ograniczona

• UZNANIE M.:

• uznanie de iure, de facto

• uznanie wyraźne i domniemane = milczące

• UZNANIE PAŃSTWA: ma charakter deklaratywny

• UZNANIE RZĄDU: ma charakter deklaratywny, kryterium efektywności władzy

• TERYTORIUM PAŃSTWA: przestrzeń na która rozciąga się władza

• suwerenna danego państwa; jest ono trójwymiarowa przestrzenią:

• obszar lądowy (rzeki i jeziora)

• morskie wody przybrzeżne

• wnętrze ziemi pod obszarem lądowym i morskim

• przestrzeń powietrzna nad obszarem lądowym i morskim - górna granica

• tej przestrzeni nie została dotychczas dokładnie określona

• ZWIERZCHNICTWO TERYTORIALNE: suwerenna władza danego państwa na jego terytorium;

• wszystkie osoby i rzeczy znajdujące się na jego terytorium podlegają jego władzy i prawu; żadna inna

• władza nie może działać na jego terytorium bez jego zgody; na własnym terytorium może ona robić wszystko co nie

• jest zakazane prawem międzynarodowym; żadne państwo nie może korzystać ze swojej suwerenności terytorialnej w

• sposób, który narusza suwerenność terytorialną innego państwa

• OGRANICZENIA ZWIERZCHNICTWA TERYTORIALNEGO:

• obszary zdemilitaryzowane i zneutralizowane

• pobyt obcych sił zbrojnych

• NABYCIE TERYTORIUM PAŃSTWOWEGO:

• NABYCIE PIERWOTNE: jeżeli państwo nabywa terytorium, które do tego czasu

• nie było pod władzą żadnego państwa; ustanowienie suwerenności nie wiąże się z jej utratą

• przez inne państwo

• zawłaszczenie ziemi niczyjej = okupacja: ekspansja kolonialna

• państw europejskich XV - XIX w; zasada rzeczywistości i jawności

• przyrost: naturalny = w skutek działalności sił przyrody; lub sztuczny

• = w rezultacie pracy człowieka; dot. wybrzeża morskiego, morza terytorialnego i rzek granicznych

• NABYCIE POCHODNE: jeżeli państwo nabywa terytorium, które wcześniej należało

• do innego państwa; terytorium przechodzi spod władzy jednego państwa pod władzę innego

• cesja: odstąpienie przez jedno państwo części swojego terytorium drugiemu

• państwu na podstawie u m: w przypadku traktatów pokojowych

• cesja wzajemna: wymiana terytoriów: u polsko-radziecka z 1951 roku

• cesja odpłatna: kupno-sprzedaż terytorium: 1867 rok, Rosja odstępuje USA Alaskę za 7.2 mln $

• plebiscyt: o przynależności państwowej danego terytorium decyduje głosowanie ludności zamieszk

• ałej na danym obszarze: przewidziane w Traktacie Wersalskim na części Górnego Śląska oraz na Warmii,

• Mazurach i Powiślu

• ZMIANY TERYTORIALNE A OBYWATELSTWO LUDNOŚCI:

• ludność wraz z terytorium przechodzi pod władzę innego państwa i zmienia swoje obywatelstwo

• ludność obszaru cedowanego ma prawo opcji = ma prawo wyboru obywatelstwa państwa

• do którego terytorium dotychczas należało, albo obywatelstwa państwa pod władzę którego terytorium przechodzi: Akcja `Wisła'

• ludność obszaru cedowanego przesiedlana jest na pozostałą część terytorium państwa cedującego, dla uniknięcia

• przyszłych konfliktów narodowościowych: wysiedlenie Niemców z ziem zachodnich

• GRANICE PAŃSTWA:

• GRANICA PAŃSTWA: powierzchnia prostopadła do powierzchni kuli ziemskiej, która oddziela terytorium państwa od innych obszarów = o

• d terytoriów innych państw lub nie podlegających niczyjej suwerenności; rozgranicza ona również

• przestrzeń powietrzną i wnętrze ziemi

• RODZAJE GRANIC:

• naturalne: przebiegające zgodnie ze zjawiskami geograficznymi i rzeźbą terenu = rzeki, morza, pasma górskie

• sztuczne: stworzone przez człowieka, bez uwzględnienia charakterystyki terenu

• GRANICE POLSKI WSPÓŁCZESNEJ:

• granica polsko-radziecka:

• na podstawie umowy pomiędzy Polską a ZSRR podpisanej w Moskwie 16.08.1945

• przebieg granicy został zmieniony umowami z 15.02.1951 i 5.03.1957

• granica polsko-niemiecka:

• podstawa prawna granicy na Odrze i Nysie są uchwały Konferencji Poczdamskiej

• Układ Zgorzelecki (PRL-NRD): 6.07.1950

• PRL-RFN: 7.12.1970

• RP-RFN: 14.11.1990

• granica polsko-słowacka i polsko-czeska:

• przebiega zgodnie z postanowieniami z 1958, potwierdzona w 1995

• RZEKI M: rzeka spełniająca określone warunki geograficzne, na której mocą

• u m, została ustanowiona wolność żeglugi dla statków handlowych wszystkich państw; państwa

• nadbrzeżne zachowują prawo do wydawania przepisów regulujących żeglugę

• Dunaj, Ren etc.

• P. DYPLOMATYCZNE:

• ŹRÓDŁA P. DYPL:

• przez wiele wieków było prawem zwyczajowym

• regulamin wiedeński z 1815r

• uzupełniony protokołem akwizgrańskim

• klasy i pierwszeństwo przedstawicieli dyplomatycznych

• konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych z 1961 roku

• umowy międzynarodowe dwustronne konkretyzujące postanowienia konwencji

• normy prawa wewn.

• umowy międzynarodowe wielostronne

• prawo zwyczajowe

• USTANOWIENIE I UTRZYMANIE ST DYPL:

• państwa nie mają obowiązku utrzymywania stosunków dypl. między sobą

• porozumienie stron ustanawia stosunki

• misje dyplomatyczne mają charakter stały (kiedyś były doraźne- do 1455)

• FUNKCJE MISJI DYPL:

• reprezentowanie państwa wysyłającego w państwie przyjmującym

• ochrona interesów państwa wysyłającego i jego obywateli w państwie przyjmującym

• prowadzenie rokowań z władzami państwa przyjmującego

• potrzebna specjalistyczna wiedza

• spełnia funkcje pomocnicze

• zapoznanie się wszelkimi legalnymi sposobami z sytuacją w państwie przyjmującym

• popieranie, rozwijanie stosunków gospodarczych, kulturalnych, naukowych między państwami

• gdy nie istnieją stosunki konsularne między państwami, służba dyplomatyczna pełni funkcje konsularne

• konsulaty zostały włączone do ambasad

• ewentualnie funkcje konsularne

• CZŁONKOWIE MISJI DYPL:

• kategorie członków misji

• wszystkie osoby zatrudnione w misji: szef, personel misji

• klasy szefów misji

• ambasadorowie i nuncjusze/ akredyt. przy głowach państw i u szefów misji równorzędnego stopnia

• posłowie, ministrowie, internuncjuszowie / akredyt. przy głowach państw

• chargés d'affaires / akredytowani przy msz

• ad interim = czasowi

• en pied = stali

• préséance = zagadnienie pierwszeństwa

• w ramach tej samej klasy pierwszeństwo ustala się według starszeństwa w pełnieniu misji

• korpus dyplomatyczny

• szefowie misji akredytowani w danym państwie /węziej/

• jw. + rodziny

• na czele stoi dziekan

• funkcje reprezentacyjne i protokolarne

• sprawy przestrzegania przywilejów i immunitetów dyplomatycznych

• personel misji

• dyplomatyczny

• administracyjny i techniczny

• korzystają z pełnych przywilejów i immunitetów

• służby

• ma ograniczone przywileje & co.

• mianowanie szefa misji i członków personelu

• należy do państwa wysyłającego

• państwo przyjmujące może sprzeciwić się przyjęciu nowego członka misji

• kanały dyplom. : czy kandydat jest persona grata

• udzielenie agrément przez państwo przyjmujące

• listy uwierzytelniające

• zakończenie funkcji członka misji

• z inicjatywy samego dyplomaty

• z woli państwa wysyłającego

• z woli państwa przyjmującego

• na skutek wypadków losowych

• PRZYWILEJE I IMMUNITETY DYPL:

• przywilej nietykalności

• misji dyplomatycznej

• środków łączności

• nietykalności osobistej dyplomaty

• brak przymusu psychicznego, fizycznego/ nie można jej zatrzymać ani aresztować

• władze państwa przyj mają zagwarantować idealne warunki pobytu

• immunitet jurysdykcyjny

• w sprawach karnych

• jeśli dyplom. popełni przestępstwo na terenie państwa przyjm. to organy ścigania nie są

• właściwe do rozpatrywania sprawy

• powoływanie się na ujemną przesłankę procesową

• sprawy ważne mogą wywołać prośbę państwa przyjm. o cofnięcie immunitetu

• w sprawach cywilnych

• zasadniczo nie podlega tej jurysdykcji, ale są wyjątki

• powództwo z zakresu prawa rzeczowego (nieruchomość, ktorej

• właścicielem jest dyplomata = teoria)

• prawo spadkowe jeśli otrzyma spadek w państwie przyjmującym będzie mógł być

• powołany przed sąd

• gdy dyplom. zajmuje się działalnością zawodowa przynoszącą zyski

• w sprawach karno- administracyjnych

• przesłuchanie dyplomaty w charakterze świadka

• dyplom. nie ma obowiązku składania zeznań w charakt. świadka w państwie przyjm.

• prośba msz do dypl. o złożenie zeznań

• albo dypl. odmawia i koniec

• albo zgadza się = układa scenariusz, uzgadnia termin

• dypl. może złożyć zeznanie na sali sądowej

• przywilej podatkowy

• dypl. nie płaci podatków

• przywilej celny

• zwolnienie od opłat celnych

• zwolnienie od rewizji celnych

• P. KONSULARNE:

• ŹRÓDŁA P. KONS:

• normy zwyczajowe

• dwustronne umowy konsularne

• konwencja wiedeńska o stosunkach konsularnych z 1963 r.

• USTANOWIENIE I UTRZYMANIE STOSUNKÓW KONS:

• wszystkie państwa mają czynne i bierne prawo konsulatu

• urzędy konsularne

• wydziały konsularne

• okręgi konsularne

• KLASY URZĘDÓW KONS:

• konsulaty generalne

• konsulaty

• wice konsulaty

• agencje konsularne

• FUNKCJE KONSULARNE:

• ogólne i zastępcze

• czuwanie nad wykonywwaniem um przez państwo przyjm.

• informacja i propaganda

• uprawnienia w dziedzinie handlu/ nauki/ kultury/ sportu/ turystyki

• zadania specjalne = polityczne

• zastępczo = funkcje dyplom.

• administracyjne

• rejestr obywateli państwa wys zamieszkałych w okręgu kons

• wydawanie paszportów i wiz

• przyjmowanie oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński

• akty urodzenia/ zgonu

• przyjmowanie oświadczeń w sprawie wyboru/ utraty/ odzyskania obywatelstwa

• ewidencja wojskowa

• sądowe

• porozumiewanie się z aresztowanymi w czasie pobytu ob. państwa wysył.

• przesłuchiwanie własnych obywateli

• doręczanie pism procesowych

• uprawnienia ds. notarialnych, spadkowych

• opieka & kuratela

• związ. z żeglugą morską

• związ. z żeglugą powietrzną

• CZŁONKOWIE URZĘDU KONS:

• kategorie

• kierownik = konsul gen; konsul; wice konsul; agent konsularny

• funkcjonariusze = urzędnicy konsularni

• pracownicy konsularni

• personel służby

• konsulowie honorowi

• obywatel państwa wysyłającego/ trzeciego/ przyjmującego

• obok funkcji konsularnych może prowadzić działalność zarobkową

• instytucja ma charakter fakultatywny

• mianowanie i odwoływanie kierownika urzędu kons

• wystawienie „listów komisyjnych”= lettres de provision

• uzyskanie od państwa przyjmującego exequatur

• odwołanie na wniosek państwa przyjmującego lub wysyłającego

• PRZYWILEJE I IMMUNITETY KONS:

• podlega władzy i jurysdykcji władz państwa przyjmującego

• immunitet jest węższy i niepełny

• przysługują zawodowym kierownikom urzędów konsularnych

• trwają jedynie przez okres obejmowania funkcji

• brak ograniczenia terytorialnego

• ochrona urzędników i ich wolności

• należyty szacunek państwa przyjmującego

• podjęcie wszelkich środków mających na celu zapobieżenie zamachom etc.

• kons mogą być zatrzymani lub aresztowani tylko w przypadku popełnienia „ciężkiej zbrodni”

• immunitet jurysdykcyjny

• chroniona jest funkcja nie osoba

• inne przywileje i immunitety

• członkowie urzędu nie są zobowiązani doo składania zeznań w char. Świadka

• immunitet celny

• immunitet podatkowy

• zwolnienie od świadczeń osobistych

• zwolnienie od służby publicznej

• ORG M.:

• forma współpracy państw aliści forma ścierania się interesów i poglądów

• zakres wspólnych celów państw powołujących organizację

• PODZIAŁ ORG M.:

• wg zakresu podmiotowego

• powszechne

• ONZ

• Organizacje wyspecjalizowane przy ONZ

• regionalne

• OJA; OPA; LPA

• wg zakresu przedmiotowego

• o kompetencjach ogólnych

• ONZ; OJA

• o kompetencjach wyspecjalizowanych

• MFW; FAO; UNESCO

• wg możliwości przystąpienia

• otwarte

• ONZ; org. wyspecjalizowane

• pół- otwarte

• przyjmują członków na określonych zasadach

• po spełnieniu określonych warunków

• OJA; OPERN- organizacje surowcowe; Międzynarodowa Rada Kawy

• zamknięte

• nie dopuszczają możliwości rozszerzenia

• Unia Ekonomiczna Beneluxu'58; Rada Nordycka

• wg stopnia władzy organizacji nad podwładnymi

• klasyczne/ tradycyjne

• nie mogą podejmować decyzji wiążących państw członkowskich

• charakter koordynacyjny

• ponad narodowe/ ponad państwowe

• państwa członkowskie przekazały część swych praw suwerennych

• mogą podejmować decyzje wiążące dla członków

• WE

• wg celów i skutków działania

• koordynujące

• intensyfikują współpracę państw członkowskich

• integracyjne

• prowadzą do przemian strukturalnych w gospodarce państw członkowskich

• tworzą jeden system gospodarczy

• WE; U Ekonomiczna Beneluxu; Rada Nordycka

• ORG MIĘDZYRZĄDOWE RZĄDOWE = GO's

• są podmiotami prawa międzanar.

• tworzone przez państwa

• działają na podstawie umów międzynarodowych

• związek państw powstały na podstawie um dla realizacji określonych celów

• podmiotowość organizacji ma charakter:

• wtórny = powstają z woli państw

• ograniczony = mają zawężone cele

• ORG M. POZARZĄDOWE = NGO's

• członkami są osoby prawne i fizyczne, instytucje, związki

• ich statuty znajdują się w państwach, w których znajdują się siedziby organizacji

• jest ich znacznie więcej niż rządowych

• niektóre mają duże znaczenie polityczne, gospodarcze, społeczne

• część ma ograniczony zasięg oddziaływania

• działają na podstawie porozumień nieformalnych i wewnątrzpaństwowych

• ORG M. JAKO PODMIOT P M.:

• prawo do zawierania umów międzynarodowych

• bierne prawo legacji

• udział w konferencjach międzynarodowych

• korzysta z przywilejów i immunitetów międzynarodowych

• szczegóły określone przez umowy międzynarodowe

• odpowiedzialność międzynarodowa

• na podstawie prawa międzynarodowego

• może występować z roszczeniami o odszkodowanie

• FUNKCJE ORG M.:

• regulacyjne

• ustanawianie norm i wzorców moralnych, politycznych, prawnych

• mają kształtować postępowanie uczestników sm

• kontrolne

• ustalanie stanu faktycznego

• konfrontowanie z normami

• operacyjne

• świadczenie różnych usług

• rozjemcze

• arbitrażowe

• sądowe

• to forma uczestnictwa w załatwianiu sporów międzynarodowych

• zarządzające

• administracyjne

• władcze

• ORGANY I STRUKTURA ORG M.:

• organ typu zgromadzenia ogólnego = reprezentacja wszystkich członków

• organ typu rady = węższy skład, kompetencje wykonawcze

• organ w postaci sekretariatu lub biura = urzęduje permanentnie

• składające się z państw

• plenarne

• w ich skład wchodzą wszyscy członkowie organiz ZO

• o ograniczonym składzie

• niektórzy członkowie organizacji RB

• składające się z osób fizycznych

• działają we własnym imieniu

• sekretariaty organizacji

• organy sądowe

• inne

• główne

• przewidziane w statucie organizacji

• pomocnicze

• przewidziane lub tworzone w miarę potrzeb przez org. główne

• ściśle podporządkowane org. Głównemu

• należy ściśle określić jego skład, kompetencje, stos. do org. Głównego

• stałe

• zazwyczaj organy główne

• również organy pomocnicze

• czasowe = ad hoc

• pomocnicze

• UCHWAŁY ORG M. ICH CHARAKTER PRAWNY

• pro foro externo

• odnoszące się do postępowania państw poza om

• adresatami są państwa członkowskie

• pro foro interno

• zagadnienia związane z wewnętrzna strukturą i funkcjonowaniem org.

• adresatami są organy om + państwa w zakresie ich działalności w danej org.

• prawnie wiążące

• decyzje odnoszące się do konkretnej sytuacji

• ustalające reguły postępowania na przyszłość

• o charakterze zaleceń...

• ... propozycji, życzeń, sugestii

• nie maja mocy wiążącej

• mogą mieć znaczenie polityczne i praktyczne

• PROCEDURA PODEJMOWANIA UCHWAŁ:

• zasada jednomyślności

• głosowanie większościowe

• zasada jedno państwo= jeden głos

• system głosów ważonych

• poszczególne państwa dysponują różną ilością głosów

• WE; org. o charakt. finansowym

• consensus

• uzgodnione a nie przegłosowane mają większe szansę zaistnieć

• ONZ:

• PODSTAWY PRAWNE I JEJ ISTOTA:

• Karta NZ

• zmiany Karty:

• zwykłe (poprawki) uchwalone przez ZO

• rewizja dokonana przez ogólną konferencję członków org.

• charakter prawny

• ius contrahendi

• przywileje i immunitety

• bierne prawo legacji

• siedziba organizacji

• stała w NY

• CZŁONKOSTWO:

• członkowie pierwotni

• państwa, które uczestniczyły w konferencji z San Francisco lub podpisały deklarację NZ z '42 (51członków)

• nowi członkowie

• przyjmowani przez ZO na wniosek RB

• mają spełniać warunki:

• państwo miłujące pokój

• musi przyjąć zobowiązania zawarte w Karcie

• musi być zdolne i zdecydowane je wykonywać

• reprezentacja państwa w ONZ

• każde państwo reprez. przez rząd

• utrata członkostwa

• przez wystąpienie

• przez wykluczenie

• ale żadne państwo nie może być wykluczone wbrew woli 5 RB

• żadne państwo z 5RB nie może zostać wykluczone

• zawieszenie w prawach członkowskich

• ZO zawiesza na wniosek RB

• przy zaleganiu z płaceniem składek (po 2 latach)

4

---