1.Wstęp teoretyczny:

Zakres normy

Metoda badania dotyczy oznaczania miałkości popiołu lotnego przez przesiewanie na mokro na sicie 0,045 mm (ISO 565).

W normie podano procedurę wzorcową. Jeśli stosuje się inne metody, należy wykazać, że dają one wyniki równoznaczne z tymi, które

uzyskuje się z stosowaniem procedury wzorcowej. W przypadku wątpliwości należy stosować tylko procedurę wzorcową.

Normy powołane

Do niniejszej normy europejskiej wprowadzono, drogą datowanego lub niedatowanego powołania się, wymagania zawarte w innych

publikacjach. Powołania te znajdują się w odpowiednich miejscach w tekście normy, a wykaz publikacji podano poniżej. W przypadku

powołań datowanych późniejsze zmiany lub nowelizacja którejkolwiek z wymienionych publikacji mają zastosowanie do niniejszej normy

europejskiej tylko wówczas, jeżeli zostaną wprowadzone do tej normy przez jej zmianę lub nowelizację. W przypadku powołań

niedatowanych stosuje się ostatnie wydanie powołanej publikacji.

ISO 565:1990 Test sieves - Woven metal wire cloth, perforated plate and elektroformed sheet - Nominal sizes of openings

ISO 3310-1:1990 Test sieves - Technical requirements and testing - Part 1: Test sieves of metal wire cloth

3 Sprzęt

Kompletne urządzenie przedstawione jest na rysunku 1. W skład jego wchodzi:

3.1 Sito

Ramka sita powinna być wykonana z trwałego materiału nie podatnego na korozję oraz na odkształcenia w gorącej suszarce. Zasadniczo

ramka jest rurą o nominalnej średnicy 50 mm i wymiarze 75 mm od swojej górnej krawędzi do siatki sita, wyposażoną w osprzęt

pozwalający na zdejmowanie i wymianę siatki. Siatka z drutów z nierdzewnej stali o wymiarach boku oczka 0,45 mm powinna

odpowiadać wymaganiom ISO 565 i ISO 3310-1 i nie powinna mieć wad, takich jak zmarszczenia, słabe naprężenie siatki, zadrapania lub

nieregularności wykonania, widocznych przy kontroli wizualnej, przeprowadzanej wg ISO 3310-1. W celu uniknięcia strat materiału sito

powinno być założone szczelnie i jednolicie naprężone w ramce.

3.2 Sitko natryskowe

Sitko natryskowe (rysunek 2) powinno być wykonane z materiału nie korodującego w zetknięciu z wodą i powinno mieć średnicę

wewnętrzną 17,5 mm. Sitko natryskowe powinno mieć otwór centralny wywiercony równolegle do osi podłużnej, pośredni rząd ośmiu

otworów o osiach odległych 6 mm jedna od drugiej, wywierconych pod kątem 50° do osi podłużnej i zewnętrzny rząd ośmiu otworów o

PN-EN 451-2:1998 - Metoda badania popiołu lotnego. Oznaczanie miałkości przez przesiewanie na mokro osiach odległych 11 mm jedna od drugiej, wywierconych pod kątem 100° do osi podłużnej. Wszystkie otwory powinny mieć średnicę 0,5 mm i być w pełni drożne.

a = od 5 mm do 10 mm

1) kran wody

2) manometr

3) sitko natryskowe

4) ramka sita

5) tkanina

a) rząd zewnętrzny otworów

b) rząd pośredni otworów

c) otwór centralny

d) dysza natryskowa z 17 otworami średnicy 0,5 mm

Manometr

Manometr powinien mieć średnicę nie mniejszą niż 80 mm, zakres skali do 160 kPa i podziałkę skali nie większą niż 5 kPa. Dokładność

manometru powinna wynosić ± 5 kPa.

Suszarka

Dobrze przewietrzana suszarka o zakresie regulacji temperatury (105 ± 5) °C.

Waga

Waga o dokładności ważenia 0,001 g.

Sprawdzanie sita kontrolnego

Do sprawdzania sita kontrolnego należy stosować wzorcowy piasek1) o zaokrąglonych ziarnach, przy czym znana jest zawartość frakcji

grubszej niż nominalny wymiar oczek sita (3.1). Materiał ten powinien być przechowywany w zamkniętych, hermetycznych pojemnikach

uniemożliwiających zmiany właściwości w wyniku osadzania się zanieczyszczeń lub ich absorpcji z atmosfery. Pojemniki z

przechowywanym materiałem wzorcowym do oznaczania pozostałości na sicie 0,045 mm powinny być oznaczone.

Sita kontrolne należy sprawdzać przed pierwszym użyciem, a następnie nie rzadziej niż raz na 100 badań. Siatkę sita należy najpierw

sprawdzić wizualnie wg ISO 3310-1. Należy odrzucić każde sito o wadliwej lub uszkodzonej siatce. Sito należy czyścić po każdych pięciu

badaniach, na przykład przemywając od dołu wodą.

Procedura

Wysuszyć do stałej masy próbkę nie mniejszą niż 1 g, w suszarce (3.4), w temperaturze (105 ± 5) °C .

Przygotować próbkę do badania, przenosząc około 1,0 g odważonego z dokładnością 0,001 g materiału wysuszonego w suszarce na

czyste, suche sito (3.1).

Dokładnie namoczyć próbkę delikatnym strumieniem wody, na przykład Używając ręcznej tryskawki.

Nastawić ciśnienie wody na (80 ± 5) kPa, umieścić sito pod sitkiem natryskowym (3.2) i przemywać przez (60 ± 10) s, utrzymując dolny koniec sitka natryskowego między 10 mm i 15 mm poniżej górnej krawędzi ramki sita. Obracać sitem w pozycji poziomej w tempie około 1 obrót na sekundę.

Usunąć sito spod natrysku, przepłukać używając około 50 ml alkoholu lub wody destylowanej i osuszyć dolną powierzchnię siatki sita z resztek wilgoci. Pozostałość na sicie suszyć do stałej masy w suszarce, w temperaturze (105 ± 5) °C. Ochłodzi ć sito wraz z pozostałością

w eksykatorze i zważyć pozostałość z dokładnością do 0,001 g.

Tabela pomiarowa:

l.p.	nr sita	masa sita [g]	masa sita z pozostałością [g]	pozostałoś na sicie [g]
1	19151	74,749	75,088	0,339
2	19135	83,702	84,020	0,318

Obliczenia:

Miałkość próbki określaną jako procent masy obliczyć z dokładnością do 0,10 % według następującego równania:

gdzie:

r - miałkość próbki jako pozostałość na sicie 0,045 mm określona w procentach masy,

ms - masa próbki pozostałej na sicie (g),

mo - masa badanej próbki (g).

współczynnik 1= 1149,2

współczynnik 2 = 1011,2

średnia z 2 badań = 1080,2

wyniki różnią sie od siebie o ok. 6% co według normy stanowi zły pomiar. Pomiary powinny zostać powtórzone, gdyż odchyłka miedzy pomiarami nie powinna przekraczać 0,3 %.

Rys. 1 Urządzenie

Rys.2 Sitko natryskowe

---