Chemia kliniczna - W - 18.10.2010

Błąd dopuszczalny wg zmienności biologicznej

  1. Błąd dopuszczalny

TEA = (1,65 x CVA) + ∆%A

TEA - dopuszczalny błąd całkowity

(1,65 x CVA) - błąd precyzji

∆%A - bład poprawności

  1. Dopuszczalny błąd precyzji

CVA = 0,5 x CVW (poziom pożądany)

CVA - współczynnik zmienności (określający dopuszczalny błąd precyzji)

CVW - wsp.. zmienności wewnątrzosobniczej

  1. Dopuszczalny błąd poprawności

∆%A = 0,25 x √ CVW x CVm (poziom pożądany)

∆%A - względna różnica (określa dop. bł. poprawności)

CVW - wsp. zmien. wew.-osob.

CVm - wsp. zmiennosci międzyosobniczej

  1. Kryteria ustalenia błędu dopuszcz.

Dopuszczalny błąd:

  1. Kryteria ustalenia błędu dopuszcz.

Dopuszczalny błąd całkowity:

TEA = (1,65 x CVA) + ∆%A

Dopuszczalny błąd pracy:

poziom minimalny

CVA

0,75 x CVW

∆%A

0,375 x (√ CVW x CVm )

p. pożądany

CVA

0,50 x CVW

∆%A

0,250 x (√ CVW x CVm )

p. optymalny

CVA

0,25 x CVW

∆%A

0,125 x (√ CVW x CVm )

  1. Błąd laboratoryjny:

* Błąd przypadkowy + błąd systematyczny < błąd dopuszczalny

  1. Błąd przypadkowy

Błąd powodujący niepowtarzalność wyników uzyskanych podczas wielokrotnego wykonania analizy w tym samym materiale, ta samą metodą.

Przyczyny b.p. → niepowtarzalność czynności analitycznych (pipetowanie, rozcieńczanie, inkubowanie, miareczkowanie, pomiar absorbancji).

  1. Błąd przypadkowy - różnica pomiędzy wynikiem pomiaru a średnią nieskończonej liczby wyników tej samej wielkości mierzonej, wykonanych w warunkach powtarzalności.

SD = pierwiastek z ∑(X- Xśrednie)2/n-1 [jednostka]

CV = (SD * 100%) / Średnie [%]

  1. Błąd przypadkowy

Laboratorium A

Laboratorium B

Stężenie glukozy z surowicy

100 mg/dl

100 mg/dl

CV precyzji

3,5 %

1,5 %

Błąd przypadkowy (2 x CV)

7 %

3 %

Lab. A

Lab. B

100 mg/dl x 7% = 7 mg/dl

X = 100 mg/dl ± 7%

X = 93 - 107 mg/dl

100 mg/dl x 3% = 3 mg/dl

X = 100 mg/dl ± 3%

X = 97 - 103 mg/dl

Błąd przypadkowy - stęż. sodu w surowicy

Wynik pacjenta

147 mmol/l

147 * 2% = 3 mmol/l

147 ± 3 mmol/l = 144-150 mmol/l

Zakres wartości prawidłowych

135-145 mmol/l

Błąd przypadkowy

± 2 %

Stężenie hemoglobiny = 4%

data

HGB (g/dl)

4%

HGB = 4%

Pacjent A

1.10

10,0

0,4 g/dl

9,6 - 10,4

21.10

10,6

0,4 g/dl

10,2 - 11,0

Pacjent B

10.07

8

0,3

7,7 - 8,3

po transfuzji

11.07

9

0,4

8,6 - 9,4

po 3 miesiącach

06.10

11,5

0,5

11 - 12

0x01 graphic

Im ↓stężenie tym gorsza precyzja oznaczeń

  1. Błędu przypadkowego nie można całkowicie wyeliminować, jedynie ↓ do pewnych granic (< od błędu dopuszczalnego).

  1. Błąd systematyczny - wyraża różnicę pomiędzy wartością zmierzoną a wartością prawdziwą (=deklarowaną) (wynik lab. referencyjnego)

        1. Bład systematyczny metody - spowodowany małą czułością metody wobec oznaczanego składnika oraz interferencji chem. Niektórych związków obecnych w materiale biologicznym.

        1. Błędu systematycznego metody nie można wyeliminować.

        1. Bład systematyczny laboratoryjny - spowodowany niewłaściwą pracą w laboratorium i powoduje, że wyniki uzyskane w danym laboratorium różnią się w stały sposób od wartości prawidłowej.

        1. Przyczyny błędu systematycznego laboratoryjnego:

        1. Błąd systematyczny laboratoryjny

-przygotowanie roztworu wzorcowego o stężeniu 100 mg/dl

Odważone 111 mg glukozy rozpuszczono w 100 ml H2O.

Wartość wzorca określono jako 100 mg/dl (-10% błędu)

Rzeczywiste stężenie glukozy

Wartość odczytana względem wzorca

110 mg/dl

99 mg/dl

100

90

90

81

50

45

        1. Błąd systematyczny laboratoryjny powinien być wykryty, określony i usunięty.

        1. Próba odzysku

0x08 graphic

        1. Próba odzysku - miarą odzysku jest różnica pomiędzy stężeniem próbki wzbogaconej (C) a stężeniem próbki pierwotnej (A) wyrażona jako procent wzbogacenia (B).

% odzysku = [(Cc - CA)/CB] x 100%

2