Statystyka opisowa
miary położenia,
miary rozproszenia,
miary asymetrii,
miary koncentracji.
Klasyfikacja miar:
miary klasyczne (oparte na momentach zwykłych i centralnych),
miary pozycyjne.
Częstość (częstość względna)
Miary położenia (tendencji centralnej)
Średnia arytmetyczna
Najbardziej przydatna dla szeregów o niewielkiej asymetrii.
w szeregu szczegółowym |
w szeregu rozdzielczym punktowym |
w szeregu rozdzielczym przedziałowym |
|
|
|
Średnia geometryczna
Miara stosowana w szeregach czasowych jako miara średniego przyrostu.
.
Średnia harmoniczna
Stosuje się w przypadku wskaźników natężenia lub wartości przybliżonych w jednostkach na stałą jednostkę innej zmiennej, np. prędkość w km/godz., pracochłonność w min/szt., wydajność w szt./dobę
w szeregu szczegółowym |
w szeregu rozdzielczym punktowym |
w szeregu rozdzielczym przedziałowym |
|
|
|
Dominanta
Wartość o największej liczebności
W szeregu rozdzielczym przedziałowym:
Mediana, kwartyle
Mediana to wartość środkowa uporządkowanego szeregu.
W szeregu rozdzielczym przedziałowym:
Kwartyle (pierwszy i trzeci) to elementy w uporządkowanym szeregu o numerach:
W szeregu rozdzielczym przedziałowym:
,
Czasami wystarczy wskazać przedział z którego pochodzi kwartyl.
Miary rozproszenia (dyspersji)
Miary odległości obserwacji od wartości centralnej.
Wariancja (dla próby)
w szeregu szczegółowym |
w szeregu rozdzielczym punktowym |
w szeregu rozdzielczym przedziałowym |
|
|
|
Odchylenie standardowe
Średnia odległość od średniej arytmetycznej (w jednostkach naturalnych).
Współczynnik zmienności
Średnia odległość od średniej arytmetycznej (w ułamkach średniej).
lub
Odchylenie przeciętne
w szeregu szczegółowym |
w szeregu rozdzielczym punktowym |
w szeregu rozdzielczym przedziałowym |
|
|
|
Rozstęp (obszar zmienności)
.
Rozstęp kwartylowy (ćwiartkowy)
.
Odchylenie kwartylowe (ćwiartkowe)
.
Pozycyjny współczynnik zmienności
lub
.
Miary asymetrii
Rozkład symetryczny to taki rozkład w którym obserwacje rozłożone są równomiernie wokół osi symetrii.
Trzeci moment centralny
w szeregu szczegółowym |
w szeregu rozdzielczym punktowym |
w szeregu rozdzielczym przedziałowym |
|
|
|
Klasyczny współczynnik asymetrii
Interpretacja:
A=0 - rozkład symetryczny
A>0 - asymetria prawostronna (dodatnia)
A<0 - asymetria lewostronna (ujemna)
Zwykle A znajduje się w przedziale -2 < A < 2.
Mieszany współczynnik asymetrii
Interpretacja jak dla poprzedniego współczynnika.
Zwykle A znajduje się w przedziale -3 < A < 3.
Współczynnik skośności (pozycyjny współczynnik asymetrii)
Miary koncentracji
Koncentracja jest to nierównomierne rozdysponowanie badanej cechy w zbiorowości.
Kurtoza
Kurtoza jest miarą spłaszczenia
w szeregu szczegółowym |
w szeregu rozdzielczym punktowym |
w szeregu rozdzielczym przedziałowym |
|
|
|
Indeks Hannah-Kay HK()
gdzie si jest udziałem i-tej obserwacji w całości populacji.
.
Im większe wartości indeksu tym większa koncentracja.
Im jest mniejsze tym dla obliczenia indeksu mają większe znaczenie niewielkie obserwacje.
Indeks Heffindahla
Entropia - redudancja
Indeks Lorenza-Giniego
K = 2T = 1 - 2P
P - pole pod krzywą Lorenza.
Concentration ratio CRk
CRk jest udziałem k największych obserwacji w całości populacji. Duże wartości świadczą o dużej koncentracji. Najczęściej w badaniach koncetracji w przemyśle stosuje się wskaźniki CR3, CR 5, CR10.
Wariancja logarytmów udziałów