1. Lokacją nazywamy (0-1 p.)
A. zwolnienie z podatków. B. system uprawy roli.
C. nadawanie lenna. D. zakładanie nowych osad.
2. Najbiedniejszą, nieposiadającą praw miejskich grupę społeczną w średniowiecznym mieście stanowili (0-1 p.)
A. przedstawiciele pospólstwa. B. plebejusze.
C. chłopi. D. patrycjusze.
3. Zakonem żebraczym głoszącym ubóstwo byli (0-1 p.)
A. cystersi. B. franciszkanie. C. albigensi. D. benedyktyni.
4. Wybierz prawdziwe zdanie. (0-1 p.)
A. Trójpolówka była mniej skuteczną metodą uprawy ziemi niż dwupolówka.
B. Kolonizacja na ziemiach polskich odbywała się na prawie niemieckim.
C. W radzie miejskiej mieli prawo zasiadać wyłącznie członkowie pospólstwa.
D. W średniowiecznym mieście rzemieślnicy zakładali cechy, czyli organizacje skupiające ludzi pochodzących z tej samej okolicy.
5. Inicjał to (0-1 p.)
A. ilustracja przedstawiająca sceny biblijne lub postacie władców i świętych.
B. scena ze Starego lub Nowego Testamentu.
C. ozdobnie napisana pierwsza litera rozdziału, często udekorowana motywami roślinnymi.
D. skórzana okładka średniowiecznej książki.
6. Wolnizna oznaczała (0-1 p.)
A. zmniejszenie danin chłopów na rzecz księcia.
B. okres kilku lat bez opłat czynszowych na rzecz właściciela wsi.
C. zwolnienie z podatku od uzyskanego dochodu.
D. prawo do wolnego wyboru sołtysa.
7. Członkami ruchu heretyckiego krytykującego bogactwo Kościoła w XII w. byli
(0-1 p.)
A. protestanci. B. albigensi. C. cystersi. D. benedyktyni.
8. Wybierz zdanie falszywe. (0-1 p.)
A.Wzorem dla zakładanych w średniowieczu uniwersytetów były uczelnie w Paryżu
i Bolonii.
B. Studentów średniowiecznych uniwersytetów nazywano żakami.
C. Po opanowaniu sztuk wyzwolonych i uzyskaniu tytułu bakałarza, każdy z żaków mógł wstąpić na wydział prawa, medycyny lub teologii.
D. Nauka na średniowiecznych uniwersytetach odbywała się wyłącznie w językach narodowych.
9. Połącz terminy z odpowiednimi wyjaśnieniami. (0-3 p.)
1) lenno 2) suzeren 3) wasal
A. osoba otrzymująca dobra ziemskie w systemie lennym
B. majątek ziemski oddawany przez seniora do użytkowania wasalowi
C. władca, najwyższy senior w systemie feudalnym
10. Wymień trzy wzorce osobowe średniowiecza. (0-3 p.)
11. Podaj dwie cechy charakterystyczne dla architektury romańskiej. (0-2 p.)
12. Wyjaśnij, skąd pochodzi określenie „styl romański”. (0-1 p.)
13. Przyporządkuj postaciom historycznym informacje na ich temat. (0-3 p.)
1. Tomasz z Akwinu 2. Dominik Guzman 3. Karol Wielki
A. król Franków, ideał władcy w średniowieczu B. twórca zakonu dominikanów
C. średniowieczny filozof, łączył elementy myśli antycznej z założeniami religii chrześcijańskiej
Na podstawie zamieszczonego tekstu źródłowego wykonaj zadania 14. i 15.
Lenistwo jest wrogiem duszy. Dlatego też bracia powinni w pewnych godzinach zajmować się pracą ręczną, w innych Bożym czytaniem.
Sądzimy, że obie te rzeczy unormujemy następującym zarządzeniem: od Wielkanocy do czternastego września bracia wyjdą z rana i będą wykonywali potrzebne prace od godziny pierwszej aż prawie do czwartej. Od godziny czwartej prawie aż do szóstej zajmą się czytaniem. Po szóstej, powstawszy od stołu, będą odpoczywali w swoich łóżkach w zupełnym milczeniu. Jeżeli kto chce czytać, może to robić, byle nie przeszkadzał innemu. […]
Jeśli konieczność miejscowa lub ubóstwo wymagają, aby bracia sami pracowali przy żniwach, niech się tym nie martwią. Wtedy bowiem są naprawdę mnichami, gdy żyją z pracy rąk własnych jak Ojcowie nasi i Apostołowie.
Reguła św. Benedykta z Nursji, [w:] Wiek V-XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 2001, s. 117.
14. Według św. Benedykta wrogiem duszy jest (0-1 p.)
A. głoszenie kazań.
B. lenistwo.
C. prowadzenie dyskusji filozoficznych.
D. czytanie ksiąg.
15. Zdaniem św. Benedykta mnisi najbardziej zbliżają się do ideału sługi bożego, gdy żyją z (0-1 p.)
A. darowizn na rzecz zakonu.
B. podatków płaconych przez okoliczną ludność.
C. pracy własnych rąk.
D. dochodów ze sprzedaży ksiąg.
16. Wyjaśnij, dlaczego średniowieczną kulturę określa się mianem uniwersalnej. (0-4 p.)
Społeczeństwo średniowiecza A