Fizjologia - core curriculum, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia


CORE CURRICULUM - FIZJOLOGIA0x01 graphic
 

TEMAT GŁÓWNY

podtematy -  zagadnienia szczegółowe

Źródła wiedzy

ŚRODOWISKO WEWNĘTRZNE USTROJU

 

Homeostaza - Płyny ustrojowe; Rozmieszczenie wody w ustroju

Objętość krwi w organizmie człowieka - Metody pomiaru

Funkcje krwi

Ciśnienie osmotyczne i onkotyczne

Skład krwi - Osocze (składniki nieorganiczne, składniki organiczne, białka, substancje niebiałkowe); Krwinki; Hematokryt; Krwinki czerwone - Liczba czerwonych krwinek i metody liczenia; Funkcje erytrocytów; Retikulocyty; Czas przeżywania krwinek czerwonych; Rozpad krwinek czerwonych; Opadanie czerwonych krwinek (OB) - znaczenie dla praktyki lekarskiej; Białe krwinki - Liczba białych krwinek i metody liczenia; Podział białych krwinek; Funkcje leukocytów; Leukocytoza

Hemoglobina (Hb) - Stężenie Hb we krwi; Funkcje Hb; Metabolizm Hb - pochodne Hb, barwniki żółciowe; Hemoliza czerwonych krwinek; Pojęcie hemolizy; Czynniki wywołujące hemolizę

Hemostaza - Ogólny schemat krzepnięcia krwi; Mechanizm wewnątrz- i zewnątrzpochodny krzepnięcia krwi; Antykoagulanty

Równowaga kwasowo-zasadowa - pH krwi , wahania fizjologiczne i wartości ekstremalne; Układy buforowe krwi; Rezerwa zasadowa; Równanie Hendersona-Hasselbalcha; Definicja kwasicy i zasadowicy - wyrównanej i nie wyrównanej, oddechowej i  metabolicznej; Rola płuc i nerek w zachowaniu stałości pH

Przenoszenie tlenu przez krew - Krzywa dysocjacji HbO; Wpływ CO2 , pH , temperatury i 2,3-DPG na przebieg krzywej dysocjacji; Efekt Haldane'a

Przenoszenie dwutlenku węgla przez krew - wodorowęglany, karbaminiany, CO2 rozpuszczony fizycznie

Funkcje obronne krwi - odporność komórkowa i humoralna; Antygen i przeciwciało

Antygeny grupowe układu ABO i Rh - Oznaczanie grup krwi; Próba krzyżowa; Ogólne zasady przetaczania krwi

Limfa

Płyn mózgowo-rdzeniowy

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

POBUDLIWOŚĆ

 

Definicja pobudliwości

Definicja pobudzenia - Bodziec - definicja bodźca i cechy bodźca skutecznego; Struktura pobudliwej błony komórkowej; Kanały bramkowane elektrycznie i chemicznie; Pompy jonowe; Potencjał elektrochemiczny; Potencjał czynnościowy i jego składowe - ich podłoże jonowe; Hiperpolaryzacja; Prawo “wszystko albo nic”

Porównanie potencjałów czynnościowych w neuronie, mięśniu szkieletowym i gładkim oraz w sercu

Przewodzenie potencjałów czynnościowych - rodzaje, mechanizm i szybkość

Okres refrakcji - rodzaje, znaczenie

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

MIĘŚNIE

 

Podział mięśni (szkieletowe, gładkie i serce)

Mięśnie szkieletowe - Układ włókien w mięśniu szkieletowym; Sarkomer; Białka biorące udział w skurczu; Udział jonów Ca++  w sprzężeniu elektromechanicznym; Mechanizm skracania sarkomeru; Okres refrakcyjny w mięśniu szkieletowym; Elektromiografia

Synapsa nerwowo-mięśniowa - Wydzielanie przenośnika z zakończeń w czasie spoczynku i podczas pobudzania; Jad kiełbasiany i Myasthenia gravis; Receptory płytki końcowej; Kurara; Hydroliza acetylocholiny; Esteraza cholinowa i jej inhibitory

Rodzaje skurczów - Pojedynczy skurcz mięśnia, izotoniczny i izometryczny; Skurcz tężcowy

Jednostka motoryczna - Definicja, wielkość; Dozowanie siły skurczu w jednostkach motorycznych

Skurcz i towarzyszące mu  procesy energetyczne - Źródła energii do skurczu mięśnia; Mioglobina i jej krzywa dysocjacji; Dług tlenowy; Mięśnie czerwone i białe; Wyjściowa długość mięśnia a siła jego skurczu; Znaczenie treningu w podnoszeniu wydolności fizycznej

Mięśnie gładkie - Podział mięśni gładkich; Budowa - białka kurczliwe; Unerwienie; Automatyzm; Pobudliwość i przewodnictwo mięśni gładkich; Molekularny mechanizm skurczu - rola i źródła jonów Ca++; Plastyczność mięśni gładkich; Skurcze toniczne; Metabolizm mięśni gładkich

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

 

Neuron - Ciało komórki (perikarion); Wzgórek początkowy i jego specyfika; Dendryty i ich kolce; Neuryt, akson i otoczki; Transport przenośnika; Komórki Schwanna a wytwarzanie otoczki mielinowej; Mielina w OUN; Oligodendrocyty; Typy neuronów; Blok nerwu - zniesienie przewodnictwa. Praktyczne znaczenie tego zjawiska; Degeneracja i regeneracja aksonu

Synapsa - Struktura synapsy (Zakończenie nerwowe; Błona presynaptyczna; Przestrzeń synaptyczna; Błona zasynaptyczna. Depolaryzacja progowa); Postsynaptyczne potencjały  pobudzające i hamujące; Ułatwianie (facylitacja); Sumowanie czasowe i przestrzenne w synapsie; Sumowanie algebraiczne pobudzenia i hamowania; Opóźnienie synaptyczne; Wyładowania następcze; Potęgowanie; Hamowanie “presynaptyczne”

Układy neuronów - Zbieżność (konwergencja); Rozbieżność (dywergencja); Zachodzenie zakończeń (okluzja)

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

WEGETATYWNY UKŁAD NERWOWY

 

Podział - część współczulna, część przywspółczulna, część trzewna.

Ośrodki części  współczulnej i przywspółczulnej                            

Neurony przedzwojowe i pozazwojowe

Zwoje autonomiczne - transmisja zwojowa

Specyfika transmisji synaptycznej - neuromediatory i neuromodulatory

Eliminacja mediatora ze złącza adrenergicznego

Receptory błonowe - mechanizm pobudzenia, przekaźniki wewnątrzkomórkowe

Wpływ wyższych pięter układu nerwowego na czynności wegetatywnego układu nerwowego

Wpływ części współczulnej i przywspółczulnej na czynność różnych układów (krążenia, oddechowego, pokarmowego etc.)

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

RECEPTORY

 

Część ogólna

Definicja receptora

Bodźce adekwatne i nieadekwatne

Specjalizacja receptorów

Mechanizm działania receptorów (potencjał generujący)

Progi pobudliwości różnych receptorów. Przykłady

Adaptacja receptorów

Podział receptorów - Ze względu na lokalizację (podział Sherringtona); Ze względu na fizyczną naturę bodźca; Kliniczny

Pole recepcyjne

Część szczegółowa

Nocyceptory - Zarys budowy; Właściwości; Mechanizm pobudzania. Udział substancji chemicznych w pobudzaniu receptora

Mechanoreceptory - Mechanoreceptory skóry; Mechanoreceptory mięśni (Wrzecionka mięśniowe: budowa histologiczna; Pętla gamma i jej znaczenie w regulacji napięcia mięśnia); Ciałka buławkowate (Golgiego) w ścięgnach; Mechanoreceptory torebek stawowych; Inne mechanoreceptory

Termoreceptory - Reagujące na obniżenie temperatury skóry lub śluzówek; Reagujące na podwyższenie temperatury skóry lub śluzówek

Chemoreceptory - Chemoreceptory w jamie ustnej; Chemoreceptory nabłonka węchowego; Chemoreceptory wnętrza ciała, np. w kłębku szyjnym i aortalnym

Osmodetektory

Receptor światła - Pręciki i rodopsyna (skutki zaburzeń w odnowie rodopsyny); Hiperpolaryzacja receptorów siatkówki pod wpływem światła; Pobudzenie komórek zwojowych; Czopki i znajdujące się tam barwniki światłoczułe. Liczba i rozmieszczenie czopków w siatkówce; Dołeczek środkowy i rozdzielczość wzroku; Droga wzrokowa; Gałka oczna; Aparat ruchowy gałki ocznej (Mięśnie zewnętrzne oka; Rodzaje ruchów gałek ocznych); Układ optyczny oka (Jednostka refrakcji: Dioptria; Rogówka; Płyn wodnisty: skład, wytwarzanie, odpływ. Jaskra; Soczewka oka: zawieszenie, mięsień rzęskowy, akomodacja; Ciało szkliste; Analiza przebiegu promieni światła w oku, rozpatrywana na oku zredukowanym); Pole widzenia; Urządzenia ochronne gałki ocznej (Tęczówka i źrenica; Mięśnie tęczówki i ich ośrodki sterujące; Odruch źrenicy na światło i akomodację - ośrodki; Znaczenie diagnostyczne odruchu na światło; Gruczoły łzowe i ośrodki sterujące)

Receptor akustyczny - Ucho zewnętrzne; Ucho środkowe (Błona bębenkowa: budowa i funkcja; Kosteczki słuchowe i ich mięśnie; Mechanizm przenoszenia drgań akustycznych z błony bębenkowej na okienko owalne; Trąbka Eustachiusza i jej funkcja); Ucho wewnętrzne (Budowa ślimaka; Narząd Cortiego; Mechanizm pobudzania komórek rzęskowych); Przewodnictwo powietrzne i kostne; Droga słuchowa

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

WYDZIELANIE WEWNĘTRZNE

 

Hormony - definicja, podział

Regulacja wydzielania hormonów na zasadzie sprzężeń zwrotnych. Długie, krótkie i  ultrakrótkie pętle sprzężeń

Podwzgórze  jako nadrzędny ośrodek regulacji hormonalnej

Przysadka - rola w regulacji hormonralnej

Gospodarka wapniowo - fosforanowa - regulacja hormonalna

Nadnercza - funkcje i znaczenie glikokortykoidów i mineralokortykoidów

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

ROZRÓD

 

Jajnik - Cykl miesięczny; Udział hormonów jajnika w sterowaniu cyklem miesięcznym; Menarche i menopauza; Fizjologia macicy

Jądro - Wytwarzanie plemników. Budowa plemnika, stadia rozwoju; Funkcja najądrza

Ejakulat - skład i obojętność

Erekcja jako odruch bezwarunkowy i warunkowy.

Ejakulacja jako odruch.

Ciąża - regulacja hormonalna w czasie ciąży. Hormony łożyska

Poród - hormonalne podłoże zainicjowania i przebiegu porodu

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

UKŁAD POKARMOWY

 

Motoryka przewodu pokarmowego - Sploty podśluzówkowe i śródścienne; Podstawowy rytm elektryczny w komórkach rozrusznikowych; Potencjały czynnościowe i ich przewodzenie elektrotoniczne; Skurcze toniczne zwieraczy; Rodzaje ruchów ścian przewodu pokarmowego; Regulacja motoryki jelit przez układ nerwowy i humoralny

Jama ustna - Zęby i język. Przeróbka mechaniczna pokarmu; Połykanie; Ślina: skład, funkcje; Nerwowa regulacja wydzielania śliny

Żołądek - Fazy wydzielania soku żołądkowego; Działanie trawienne soku żołądkowego; Regulacja wydzielania soku żołądkowego (nerwowa i humoralna); Perystaltyka żołądka

Dwunastnica - Sok trzustkowy: ilość i skład, działanie poszczególnych enzymów; Nerwowa i humoralna regulacja wydzielenia soku trzustkowego

Żółć - Ilość, rodzaje i skład żółci; Regulacja wydzielania żółci; Pęcherzyk żółciowy i jego funkcje

Funkcje wątroby

Jelito cienkie - Trawienie w jelicie cienkim; Kosmki i wchłanianie; Hormony jelitowe

Jelito grube - Wchłanianie w jelicie grubym; Rola flory bakteryjnej jelita grubego; Odruch defekacji

Odruchy przewodu pokarmowego

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY

 

Podział ośrodkowego układu nerwowego

Poziomy integracji czynności nerwowych

Płyn mózgowo-rdzeniowy - skład, wydzielanie, wchłanianie, patologie

Opony, przestrzenie podoponowe - nakłucie lędźwiowe

Bariera krew-mózg

System somatosensoryczny  - Rola czucia w łukach odruchowych; Oś czuciowa; Drogi czuciowe rdzenia; Segmentowa organizacja rdzenia; Kora somatosensoryczna

Somatyczny system ruchowy - Kontrola ruchów dowolnych; Składowe układu ruchu; Kora ruchowa; Zstępujące drogi ruchowe; Motoneurony rdzenia jako wspólna droga końcowa; Proprioceptory narządu ruchu; Pętla gamma - udział w regulacji długości i napięcia mięśniowego, modulacja; Odruchy uczestniczące w czynnościach lokomocyjnych; Rytmiczne wzorce aktywności ruchowej; Kliniczne objawy uszkodzenia górnego i dolnego motoneuronu

Wstrząs rdzeniowy

Jądra podkorowe  - budowa, rola, charakterystyczne objawy uszkodzenia

Móżdżek  - podział czynnościowy; Funkcje; Połączenia; Objawy uszkodzenia

Twór siatkowaty pnia mózgu - część wstępująca i zstępująca; Rola

Badania elektrofizjologiczne OUN

Sen - fazy; Ośrodki; Zaburzenia

Zaburzenia świadomości

Mowa - Ośrodki; Zaburzenia

Układ limbiczny  - Funkcje; objawy; uszkodzenia

Pamięć - definicja uczenia i pamięci; Rodzaje pamięci; Zaburzenia

Odruchy - Odruchy bezwarunkowe - rodzaje, znaczenie, sposoby modulacji; Odruchy warunkowe - zamykanie łuków odruchów warunkowych; Hamowanie odruchów warunkowych

Specjalizacja półkul

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

SERCE

 

Ogólna organizacja układu sercowo-naczyniowego, rola zastawek

Automatyzm serca - definicja, szybkie i wolne włókna, dowody na miogenne pochodzenie automatyzmu

Układ przewodzący serca - Nadawca rytmu; Prepotencjały (powolna depolaryzacja spoczynkowa); Modulacja prepotencjałów przez czynniki nerwowe i humoralne; Szybkość, droga i kierunek przewodzenia impulsów w różnych odcinkach układu przewodzącego oraz mięśniówce roboczej przedsionków i komór;

Potencjał czynnościowy mięśniówki roboczej - fazy potencjału i ich podłoże jonowe; Prawo “wszystko albo nic” w sercu; Okres refrakcyjny w sercu; Skurcz dodatkowy i przerwa wyrównawcza

Sprzężenie elektro-mechaniczne w komórkach serca - rola jonów Ca++

EKG - Zarys teorii; Składowe prawidłowego elektrokardiogramu; Informacje, jakie można uzyskać z EKG

Cykl pracy serca - poszczególne fazy tzw. rozwinięcia serca  oraz zachowanie się zastawek i zmiany ciśnień śródsercowych 

Tony i szmery serca - ich znaczenie w podstawowej diagnostyce klinicznej

Prawo serca Franka-Starlinga - Autoadaptacja serca: obciążenie wstępne i następcze

Pojemność minutowa - metody pomiaru; Objętość wyrzutowa. Krew zalegająca

Unerwienie serca - przywspółczulne i współczulne; efekty unerwienia (inotropowy, chronotropowy, dromotropowy, batmotropowy)

Serce jako efektor odruchów - Bainbridge'a , Aschnera, Bezolda-Jarischa, Golza, odruch z sinus carotis, próba Valsalvy i Műllera

Wpływ na serce -  czynników humoralnych i fizycznych: składu jonowego osocza; metabolitów;  hormonów; temperatury; siły ciążenia itp.

Naczynia wieńcowe i ich specyfika

Serce jako źródło hormonów

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

KRĄŻENIE

 

Podział układu krążenia

Dystrybucja krwi w obrębie krążenia

Prawo ciągłości przepływu

Prawa fizyczne dotyczące przepływu krwi w naczyniach (Poiseuille`a, Laplace'a, Bernoulliego)

Przepływ/opór obwodowy - wzajemne zależności i znaczenie; Promień naczynia a przepływ krwi; Naczynia oporowe

Przepływ warstwowy i burzliwy - Zjawiska akustyczne, towarzyszące wirowemu przepływowi krwi, ich znaczenie kliniczne

Tętnicze ciśnienie krwi - wartości prawidłowe, metody pomiaru Czynniki warunkujące wysokość tętniczego ciśnienie krwi -  pojemność minutowa serca; opory obwodowe; objętość krwi krążącej

Objętość krwi a pojemność łożyska naczyniowego

Aorta - udział w zapewnieniu ciągłości przepływu. Mechanizm powietrzni

Tętno - podstawowe cechy kliniczne

Naczynia włosowate - Małe krążenie wody; Mechanizm powstawania obrzęków; Rodzaje obrzęków

Przepływ krwi w żyłach - Czynniki wpływające na powrót żylny; Praca serca; Działanie mięśni szkieletowych; Ciśnienie w klatce piersiowej (doświadczenie Valsalvy i Müllera); Siła ciążenia (G+ i G-)

Ośrodek sercowo-naczyniowy - Działanie (ciśnienie krwi wielkością regulującą i regulowaną)

Nerwowa i miejscowa regulacja przepływu krwi w naczyniach oporowych

Presoreceptory (baroreceptory) i ich występowanie w układzie krążenia

Udział hormonów w regulacji ciśnienia tętniczego krwi oraz przepływu krwi w różnych obszarach układu krążenia

Krążenie mózgowe, wieńcowe, płodowe

Reakcja układu krążenia na obciążenie wysiłkiem

Zbiorniki krwi

Wstrząs krążeniowy - definicja; przyczyny

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

ODDYCHANIE

 

Mechanika oddychania - Mechanizm wdechu; Mechanizm wydechu; Udział płynu opłucnowego; Ciśnienie w jamie opłucnowej; Odma opłucnowa

Tory oddychania

Pojemność płuc i jej składowe - pojemność życiowa i metody pomiaru; Badania spirometryczne i ich interpretacja;

Przestrzeń martwa anatomiczna i fizjologiczna (czynnościowa) i jej znaczenie fizjologiczne

Wentylacja minutowa, pęcherzykowa - zmiany w trakcie wysiłku fizycznego

Stosunek wentylacji do przepływu

Przeciek płucny anatomiczny i fizjologiczny(czynnościowy) - znaczenie w diagnostyce klinicznej, sinica.

Pęcherzyki płucne - Surfaktant i jego rola

Podatność płuc

Wymiana gazowa - Skład powietrza atmosferycznego, pęcherzykowego i wydychanego; Wymiana gazów w pęcherzykach płucnych - O2 i CO2 w powietrzu pęcherzykowym, w krwi żylnej i tętniczej, przepływającej przez płuca (ciśnienia cząstkowe; prężności)

Pojemność dyfuzyjna płuc - czynniki wpływające na wielkość dyfuzji

Niedotlenienie (hipoksja) - rodzaje (anoksyczna, krążeniowa, anemiczna, histotoksyczna);

Wpływ obniżonego i podwyższonego ciśnienia atmosferycznego na oddychanie i wymianę gazową - Choroba kesonowa (dekompresyjna); Choroba wysokościowa

Regulacja oddychania - Kompleks oddechowy pnia mózgu (ośrodek oddechowy - definicja, podział, lokalizacja, działanie) - modulacja czynności poprzez wpływy z chemoreceptorów tętniczych, chemodetektorów ośrodkowych, prioproceptorów, termoreceptorów, receptorów nerwu V i in.; odruch Heringa-Breuera (udział mechanoreceptorów płuc)

Wpływ układu limbicznego i podwzgórza na oddychanie

Wpływ kory ruchowej na czynność oddechową

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

NERKI I UKŁAD MOCZOWY

 

Funkcje nerek - Wydzielanie końcowych produktów przemiany materii; Regulacja ciśnienia osmotycznego; Regulacja pH; Udział w gospodarce wodno-mineralnej; Wydalanie substancji egzogennych (leków, barwników, itp.)

Budowa nefronu

Specyfika ukrwienia nerki

Powstawanie moczu - Filtracja (powstawanie moczu pierwotnego - skład); Siły napędowe filtracji kłębuszkowej - czynniki wpływające na wielkość filtracji, metody pomiaru;

Losy ultrafiltratu podczas przepływu przez różne części nefronu

Wchłanianie wody i głównych elektrolitów w nerce - wchłanianie obligatoryjne i zależne od hormonów, udział poszczególnych  części nefronu w tych procesach, mechanizmy procesów resorpcji i sekrecji w nefronie

Oczyszczanie (klirans) - Oczyszczanie jako przykład zastosowania zasady Ficka; Pomiar filtracji oraz pomiar całkowitego przepływu osocza i krwi przez nerkę; Oczyszczanie jako wykładnik zachowania się różnych substancji w nerce (inulina, kwas para-amino-hipurowy, kreatynina)

Losy glukozy w nerce - cukrzyca, glikozuria, glukoza jako przykład substancji progowej, klirans glukozy

Koncepcja wzmacniacza przeciwprądowego i wymiany przeciwprądowej - mechanizm zagęszczania moczu;

Nerka jako uczestnik regulacji ciśnienia tętniczego i objętości przestrzeni wodnych ustroju - Osmodetektory, przysadka i hormon antydiuretyczny; Moczówka prosta; Diureza osmotyczna i wodna. Układ RAA a nerki

Nerka jako narząd równowagi kwasowo-zasadowej - sposoby wydalania jonu wodorowego w różnych częściach nefronu

Mocz ostateczny - ilość, skład i właściwości

Nerka jako gruczoł wydzielania wewnętrznego

Pęcherz moczowy - Odruch mikcji

1.      wykłady

2.      “Fizjologia człowieka” Stanisław Konturek

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

METABOLIZM

 

Definicja  metabolizmu - Anabolizm; Katabolizm

Wartość energetyczna substancji pokarmowych

Kalorymetria - Bezpośrednia; Pośrednia (RQ (iloraz oddechowy) i współczynnik kaloryczny O2)

Jednostki energetyczne stosowane w pomiarach (Kcal i KJ)

Pojęcie MET

Podstawowa przemiana materii (PPM) - Definicja; Norma; Sposoby pomiaru; Czynniki modyfikujące PPM (fizjologiczne i patologiczne)

Robocza  przemiana materii - Praca i wysiłek (ergometria); Współczynnik pracy użytecznej

Swoiste dynamiczne działanie pokarmów

Żywienie - Normy zapotrzebowania kalorycznego dla człowieka; Układanie diety. Prawo izodynamii

Bilans azotowy i minimum białkowe

Bilans wodny

Głód - Głód względny i całkowity; Przemiana materii w głodzie

 

1.      wykłady

2.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

3.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

4.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

TERMOREGULACJA

 

Podstawy fizyczne - Definicja: ciepła, temperatury, ciepła właściwego, pojemności cieplnej; Jednostki ciepła i temperatury stosowane w fizjologii; Ciepło właściwe wody i ciała ludzkiego; Sposoby wymiany ciepła (Przewodzenie; Unoszenie (konwekcja), swobodna i wymuszona; Promieniowanie; Parowanie, ciepło parowania wody)

Pojęcie termostatu - Stałość temperatury ciała jako jeden z przejawów homeostazy; Temperatura ciała jako wyraz równowagi między uwalnianiem ciepła w organizmie i wymianą ciepła z otoczeniem

Norma temperatury ciała człowieka - Temperatura wnętrza; Temperatura powłok; Dobowe wahania temperatury ciała

Ośrodek termoregulacji - Podział, reakcje termoregulacyjne, zaangażowanie układu sercowo-naczyniowego i oddechowego

Procesy fizjologiczne przeciwdziałające obniżeniu temperatury ciała - termogeneza: rodzaje, czynniki wpływające na termogenezę: endogenne i egzogenne

Procesy fizjologiczne przeciwdziałające wzrostowi temperatury ciała

Termoregulacja behawioralna - przykłady u różnych gatunków

Gorączka - pirogeny i mechanizm ich wpływu na ośrodek termoregulacji, mechanizm działania leków przeciwgorączkowych np. pochodnych kwasu acetylosalicylowego.

Hipertermia - różnice pomiędzy hipertermią a gorączką, przyczyny hipertermii. Temperatura letalna. Mechanizm śmierci termicznej.

 

1.      wykłady

2.      „Wprowadzenie do fizjologii klinicznej” red. Stanisław Kozłowski, Krystyna Nazar

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 

FIZJOLOGIA WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH

 

Organizacja czynnościowa układu ruchu

Fizjologiczna klasyfikacja wysiłków fizycznych

Źródła energii do pracy mięśniowej - wysiłki krótko- i długotrwałe, wysiłki statyczne; Metabolizm w okresie powysiłkowym.

Zmiany w czynnościach organizmu podczas wysiłków fizycznych -  układ krążenia, układ oddechowy, objętość i skład krwi, zmiany hormonalne podczas wysiłków fizycznych, nerki, wątroba, układ pokarmowy, termoregulacja podczas wysiłków fizycznych

Wydolność fizyczna - podstawowe pojęcia

Trening fizyczny - mechanizmy i efekty fizjologiczne

Fizjologia bezczynności ruchowej

Wysiłki fizyczne a choroby wewnętrzne - próby wysiłkowe

 

1.      wykłady

2.      „Wprowadzenie do fizjologii klinicznej” red. Stanisław Kozłowski, Krystyna Nazar

3.      “Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej” William F. Ganong

4.      “Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej” red. Władysław Traczyk, Andrzej Trzebski

5.      “Kieszonkowy atlas fizjologii” Stefan Silbernagl, Agamemnon Despopoulos

 



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
d1 -fizjo, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
EGZAMIN Z FIZJO 2008, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
nerka pytania, materiały medycyna SUM, fizjologia, pytania różne
Pytania exam cz. I, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
FIZJO 2008 (2), materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
Pytania exam cz. III, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
FIZJOLOGIA I TERMIN 2011, materiały medycyna SUM, fizjologia, testy
Fizjo praktyczny 2011, materiały medycyna SUM, fizjologia, testy
Fizjo 2008, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
TESTY FIZJO, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
FIZJOMet2008, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
Pytania exam cz. IV, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
EGZAMIN Z FIZJO 2008 wersja II, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
Fizjologia - update 1.7, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
Fizjologia - update 1.6, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test
Pytania exam cz. V, materiały medycyna SUM, fizjologia, Fizjologia, test

więcej podobnych podstron