10.03.2010
Cel pomiarów obwodowych: określenie masy mięśniowej i obrzęków (opuchlizny pourazowe).
Zasady:
- pacjent rozebrany,
- pozycje wyjściowe takie jak w pomiarach liniowych,
- taśma centymetrowa (dokładność 0,5cm),
- pomiar na dwóch kończynach (od zdrowej począwszy),
- na tych samych wysokościach,
- zapisane wyniki,
- punkty zaznaczone długopisem.
Pozycja wyjściowa do pomiarów w kończynie górnej to zwis, a w kończynie dolnej - leżenie. Jak przykładamy taśmę musimy ją przyłożyć prostopadle do osi długiej mierzonej kończyny.
akinezja - bezwład
Masę mięśniową mierzymy tam, gdzie znajdują się mięśnie, a obrzęki tam gdzie stawy. Mamy 2 typy zaników mięśniowych:
prosty - jest to zanik z niedoczynności np. po gipsie, wyłączenie mięśni z pracy, długie leżenie pacjenta czy np. śpiączka. Mięsień nie pracuje, więc zanika. Zaliczamy do tego także zanik mięśni starczych.
neurogenny - jak sama nazwa wskazuje w wyniku uszkodzenia układu nerwowego. Ten zanik mięśni spotkamy w wyniku porażeń i niedowładów. Porażenie wiotkie - zniesie napięcia mięśniowego. Uszkodzenie nerwów obwodowych. Napięcie spastyczne - kurczowe - napięcie izometryczne. Przy porażeniach spastycznych są mniejsze zaniki.
Celem pomiarów jest pomiar obrzęków, nadgarstkowy itp. Tu nie ma masy mięśni. Drugi obrzęk to limfatyczny, występuje w wyniku różnych chorób, generalnie nerek, zastój krwi żylnej w kończynach dolnych. Obrzęk występuje też w innych częściach kończyn. Po usunięciu piersi u kobiet występuje obrzęk kończyny górnej.
Mogą wystąpić drobne różnice w pomiarach wynikające z fizjologicznej siły.
Przykładowa tabelka
|
KGL |
KGP |
Różnica |
R1 dł |
|
|
|
R1 kr |
|
|
|
R2 (8cm) |
|
|
|
Ł |
|
|
|
1. Wg Weiss, Zembaty
Pomiar |
Punkt początkowy |
Punkt końcowy |
KOŃCZYNA GÓRNA - OBWODY |
||
Pomiar ramienny krótki (R1) |
Fałd pachowy przedni |
Brzeg przyśrodkowy łopatki |
Pomiar ramienny długi (R1) |
Wcięcie szyjne rękojeści mostka |
Brzeg przyśrodkowy łopatki |
Pomiar ramienny (R2) |
Najgrubsze ramię |
Wyrostek łokciowy |
Pomiar łokciowy (Ł) |
Przy stawie łokciowym (przez wyrostek łokciowy) |
|
Pomiar przedramienny (P1) |
Miejsce najgrubszego przedramienia (mierzymy odległość od wyrostka łokciowego) |
|
Pomiar przedramienny (P2) |
Przez wyrostki rylcowate |
Pomiar |
Punkt początkowy |
Punkt końcowy |
KOŃCZYNA DOLNA - OBWODY |
||
Pomiar pośladkowy krótki (leżenie przodem) - P |
Krętarz większy kości udowej |
Szpara pośladkowa |
Pomiar pośladkowy długi (leżenie bokiem) - P |
Spojenie łonowe |
Szpara pośladkowa |
Pomiar udowy - U1 |
Miejsce najgrubszego uda (podając odległość od podstawy rzepki) |
|
Pomiar udowy - U2 |
Pomiar nadkolanowy (podając odległość od podstawy rzepki)/10cm |
|
Pomiar kolanowy - K |
Przez środek rzepki (obrzęki pourazowe) |
|
Pomiar goleniowy - G1 |
Miejsce najgrubszego podudzia (podając odległość od podstayw rzepki) - masa mięśnia trójgłowego łydki |
|
Pomiar goleniowy - G2 |
Pomiar nadrostkowy (obrzęki pourazowe) |
|
Obwód stopy |
Kości śródstopia |
2. Wg Dega (dodatkowo)
Pomiar |
Punkt początkowy |
Punkt końcowy |
KOŃCZYNA GÓRNA - OBWODY |
||
Masa mięśnia naramiennego |
Fałd pachowy przedni |
Fałd pachowy tylny |
Wysokość fałdu pachowego |
|
|
Połowa ramienia |
|
|
10cm w dół od wyrostka łokciowego |
Przy stawie łokciowym (przez wyrostek łokciowy) |
|
Obwód ręki |
Wokół główek kości śródręcza (pomiar obrzęków) |
Pomiar |
Punkt początkowy |
Punkt końcowy |
KOŃCZYNA DOLNA - OBWODY |
||
|
20cm w górę powyżej przyśrodkowej szczeliny stawu kolanowego |
|
Głowa przyśrodkowa m. czworogłowego uda |
10cm w górę powyżej przyśrodkowej szczeliny stawu kolanowego |
|
|
4cm nad kostkami |
|
|
15cm w dół od przyśrodkowej szczeliny stawu kolanowego |
OBWODY KLATKI PIERSIOWEJ
na wysokości fałdów pachowych,
na wysokości brodawek sutkowych - u mężczyzn,
na wysokości 4 pary żeber - u kobiet (ok. w połowie ramienia),
na wysokości dolnych żeber (wyrostek mieczykowaty u mężczyzn, a u kobiet pod piersiami).
Pomiar ruchomości oddechowej klatki piersiowej (przy wdechu i wydechu fizjoterapeuta może jedynie zanotować różnicę, której średnia wartość wynosi 5cm).
POMIAR RUCHOMOŚCI KRĘGOSŁUPA
- kątowy,
- zakres ruchomości kręgosłupa.
Pomiar ten wykonujemy w celu ustalenie zakresu ruchomości kręgosłupa. Na ruchomość kręgosłupa składa się zakres ruchów poszczególnych jego segmentów ruchowych, które są jednostkami anatomicznymi i funkcjonalnymi.
Na ruchomość kręgosłupa ma wpływ:
- wiek,
- płeć,
- poziom ogólnej sprawności i wydolności fizycznej,
- budowa ciała, np. aktywność,
- rodzaj wykonywanej pracy,
- sposób odżywiania.
Osoby otyłe i kulturyści mają słabą ruchomość kręgosłupa.
Metodyka: badanie orientacyjne
Skłon tułowia w przód: widoczne są wyrostki kolczyste kręgosłupa, które powinny być oddalone w równomiernych odcinkach, jeżeli pewien odcinek kręgosłupa jest plaski to świadczy o tym ze np. 2 wyrostki kolczyste są blisko przy sobie i ten odcinek jest zablokowany.
Skłon tułowia w tył, przy tym badaniu kolana pacjenta powinny być proste, jeżeli je zgina to znaczy, że są zablokowane.
Skłon tułowia w prawo i lewo.
Skręty tułowia w prawo i lewo.
Pomiar ten wykonujemy za pomocą taśmy lub goniometrem. Bardziej praktyczna jest taśma.
Zasady wykonywania pomiaru:
Pacjent rozebrany.
Odpowiednia pozycja wyjściowa pacjenta do pomiarów:
zakres ruchomości kręgosłupa szyjnego w pozycji siedzącej ze stabilizacją barków poprzez chwyt siedliska w pozycji frankfurdzkiej,
zakres ruchu kręgosłupa piersiowego w pozycji stojącej; ruchy w pozycji strzałkowej; skłony i skręty w pozycji siedzącej; musi być stabilizacja miednicy,
zakres ruchu kręgosłupa lędźwiowego w pozycji stojącej (zgięcie i wyprost); w pozycji siedzącej z zaplątaniem nóg o krzesło (skłony boczne).
Podajemy tylko różnicę między pozycjami.
Pomiar ruchomości kregosłupa
Pomiar |
Punkty |
Norma |
POMIAR RUCHOMOŚCI KRĘGOSŁUPA |
||
Zgięcie kr. C |
- guzowatość potyliczna zew. - wyrostek kolczysty C7 |
2-3cm |
Wyprost kr. C |
Szczyt bródki - wcięcie szyjne, rękojeść mostka |
8cm |
Zgięcie boczne w lewo/prawo kr. C |
- wyrostek sutkowy k. skroniowej - wyrostek barkowy łopatki (acromion) |
7cm |
Skręt w lewo/prawo kr. C |
- szczyt bródki - wyrostek barkowy łopatki (acromion) |
8cm |
Zgięcie kr. Th |
- wyrostek kolczysty Th1 - wyrostek kolczysty Th12 (lub od Th1 30cm w dół) |
2,5cm |
Zgięcie kr. L |
- wyrostek kolczysty L1 - wyrostek kolczysty L2 |
6cm |
Zgięcie kr. L - test Schobera |
pacjent stoi tyłem, zaznaczamy kolce biodrowe tylne górne i łączymy je linią; odmierzamy 10cm w górę i 5cm w dół; pacjent robi skłon w przód i mierzymy o ile zwiększyła się odległość |
7cm |
Zgięcie boczne w lewo/prawo kr. Th-L |
- linia wcięcia szyjnego rękojeści mostka (dół pachowy) - talerz biodrowy |
9cm |
Skręt Th-L w lewo/prawo |
- wyrostek kolczysty L5 - wcięcie szyjne rękojeści mostka |
4cm |
Skręt kr. L w lewo/prawo |
- wyrostek mieczykowaty mostka - kolec biodrowy przedni górny lub L5 |
4cm |
Zgięcie całkowite |
- guzowatość potyliczna - zew. podstawa k. krzyżowej |
|
Test palce-podłoga (PP |
|
|
Wyprost kręgosłupa |
- wcięcie szyjne rękojeści mostka - spojenie łonowe |
|
Wyprost kr. L |
- wyrostek mieczykowaty mostka - spojenie łonowe |
|
5
KINEZYTERAPIA - wykład3