Odpowiedzialność cywilna instruktora sportu

Wstęp.

Na gruncie prawa cywilnego można wyróżnić dwa podstawowe reżimy odpowiedzialność odszkodowawczej, związanej z powstaniem po stronie pokrzywdzonego szkody - która musi zostać naprawiona, tj:

1) Odpowiedzialność kontraktowa - której podstawą jest niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązania (umowy) przez jedną ze stron,

2) Odpowiedzialność deliktowa - której powstanie jest niezależne od tego czy między stronami istniał wcześniej jakiś stosunek prawny, a sam fakt wyrządzenie szkody, prze niedozwolone działanie jest samoistnym źródłem odpowiedzialności odszkodowawczej. Przez samo pojęcie deliktu należy rozumieć takie niedozwolone ludzkie działanie, któremu można przypisać winę.

W przypadku pracy instruktora sportu najczęściej będziemy się spotykać z odpowiedzialnością deliktową, co oczywiście nie wyklucza w pewnych przypadkach również reżimu odpowiedzialności kontraktowej (np. instruktor jest jednocześnie właścicielem szkoły i ponosi odpowiedzialność za niewłaściwą organizację kursu).

Odpowiedzialność deliktowa.

Niewłaściwe wykonywanie obowiązków przez instruktora po przez nienależytą staranność w przygotowaniu i prowadzeniu imprezy/kursu może doprowadzić do wyrządzenia szkody podopiecznym. Może mieć ona charakter:

1. szkody osobistej (utrata życia lub zdrowia)

2. szkoda majątkowa w wyniku poniesienia szkód materialnych

Tym samym instruktor (jak i organizator) ponosi odpowiedzialność cywilną z tytułu wyrządzenia szkody.

W tym miejscu warto nadmienić, że w żaden sposób instruktor nie ponosi odpowiedzialności za zachowanie dorosłej osoby której udziela lekcji, jednak do pewnego stopnia. Oznacza to, że przy wykonywaniu czynności instruktorskich należy brać pod uwagę poziom ucznia i nie stawiać przed nim zadań, które go przerastają tak by uczeń nie zrobił sobie krzywdy, ani nie wyrządził szkody innemu uczestnikowi kursu. Instruktor może bowiem odpowiedzieć za szkodę, która została wyrządzona przez ucznia wykonującego jego polecenia, jeżeli nie był on w stanie samodzielnie rozpoznać stopnia trudności i własnych możliwości. Krótko mówiąc wina instruktora będzie polegać na niewłaściwym prowadzeniu szkolenia - takim, które doprowadziło do zdarzeń, w wyniku których ktoś poniósł szkodę. Podkreślić należy, że wina instruktora dotyczyć będzie zdarzeń bezpośrednio wynikających ze sposobu prowadzenia zajęć, poleceń itp. Rozochocony nowo nabytymi umiejętnościami kursant, który nie wykonuje poleceń instruktora ponosi samodzielną odpowiedzialność za szkody wyrządzone sobie jak i innym uczestnikom kursu, w tym także instruktorowi.

Ponadto instruktorzy w szczególny sposób muszą być wyczuleni, na sprawy zdrowotne kursanta, tolerowanie przez instruktora (klub sportowy, organizatora) uczestnictwa w kursie osoby, które ze względu na zły stan zdrowia mogą spowodować trwałe i ujemne zmiany w organizmie, wyczerpuje znamiona czynu niedozwolonego (instruktor może ponieść odpowiedzialność za dopuszczenie do udziału w zajęciach chorego, jak również w stanie upojenia alkoholowego, kursanta, w przypadku gdy kursant wyrządzi sobie lub innej osobie szkodę).

W przypadku gdy podopiecznymi kursanta są dzieci, należy mieć na szczególnej uwadze ich stopień rozwoju zarówno fizycznego jak i psychicznego, wszelkiego rodzaju „zmuszanie” dzieci mniej sprawnych ruchowo do przełamania lęków i obaw przed urazami przy wykonywaniu ćwiczeń, należy zaliczyć do zdarzeń sprawczych, uzasadniających przypisanie instruktorowi winy za szkodę.

Kwestie odpowiedzialności deliktowej uregulowane są w kodeksie cywilnym (Dz.U.64.16.93). Przedmiotem dalszej części wykładu w szczególności będą dwa artykuły (szczególnie ważne w pracy instruktora) wyżej wymienionej ustawy, tj; art. 415 i art. 427.

art. 415 stanowi, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Wina sprawcy czynu niedozwolonego.

Wina stanowi niezbędną przesłankę ogólnej odpowiedzialności ex delicto uregulowanej w art. 415 kc, niestety kodeks cywilny nie definiuje pojęcia winy. Materia ta stanowi natomiast w doktrynie prawa cywilnego, przedmiot licznych prac i dyskusji.

Polska nauka stoi na stanowisku teorii subiektywno-obiektywnej winy, a więc aby można było mówić o winie w przypadku działania instruktora, muszą wystąpić dwa elementy:

1) obiektywny czyli bezprawność zachowania - zachowanie które doprowadziło do wystąpienia szkody,

2) subiektywny, zakładającego - zły zamiar ( świadomość lub chęć wyrządzenia szkody) lub niedbalstwo ( niedołożenie należytej staranności jaka jest w danych okolicznościach wymagana dla właściwego zachowania, w stosunku do instruktorów sportu wymagania są dużo wyższe ze względu na profesjonalne przygotowanie do prowadzenia kursu, w takim przypadku winą profesjonalisty będzie nie tylko brak należytej staranności ale przede wszystkim brak wiedzy, niezręczność, nieuwaga)

Ponadto dodatkowa muszą wystąpić takie elementy jak poczytalność sprawcy w chwili popełnienia czynu niedozwolonego, jak również sprawca musi mieć ukończone 13 lat.

Adekwatny związek przyczynowy.

Między szkodą a działaniem sprawcy (instruktora) musi istnieć adekwatny związek przyczynowy, gdyż zobowiązany ponosi jedynie odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Tym samym szkoda musi być wynikiem bezpośredniego działania sprawcy, a nie wynikać jedynie w sposób pośredni, bez istnienia takiego związku roszczenie nie powstanie. Skonstruowanie na potrzeby odpowiedzialności właściwego związku przyczynowego jest więc zagadnieniem nader istotnym, ponieważ wpływa na kształt roszczenia odszkodowawczego, a w konsekwencji decyduje o prawach poszkodowanego wierzyciela i obowiązkach dłużnika.

Tak więc związek przyczynowy według Kodeksu cywilnego istnieje jedynie wówczas, gdy w łańcuchu kolejnych przyczyn i skutków mamy do czynienia tylko z takimi przyczynami , które normalnie wywołują dane skutki. Jeżeli natomiast skutek jest następstwem przyczyny nietypowej to wówczas w świetle KC nie istnieje związek przyczynowy między tym zdarzeniem a skutkiem i tym samym nie można mówić o powstaniu odpowiedzialności odszkodowawczej.

Działanie i zaniechanie.

Natomiast sama bezprawność zachowania może być wypełniona w dwojaki sposób przez czynienie lub też zaniechanie ( tylko w przypadku gdy na sprawcy istniał konkretny obowiązek działania, a mimo tego nie podjął działania np.; obowiązek udzielnie pomocy ofiarom wypadku przez załogę karetki ratunkowej).

Konratypy.

Kodeks Cywilny przewiduje szereg kontratypów a więc przypadków wyłączenia odpowiedzialności (obrona konieczna, ratowanie dobra o wyższej wartości). Nas natomiast szczególnie będzie interesować kontratyp wykształcony w doktrynie prawa cywilnego to jest zgoda pokrzywdzonego. Szeroko na temat zgody będzie w czasie omawiana odpowiedzialności karnej, w tym miejscu jedynie warto nadmienić, że samo uczestnictwo w kursie tanecznym nie może być rozumiane jako zgoda pokrzywdzonego wyłączająca odpowiedzialność cywilną instruktora. Instruktor prosząc osobę o uczestnictwo powinien ją poinformować o zakresie wykonywanego ćwiczenia, przystąpienie do wykonywania ćwiczenia (jeżeli jest to ćwiczenie wykonywane regularnie w ramach prowadzonych zajęć i nie przekracza w znaczny sposób możliwości fizycznych kursanta) jest uznane za zgodę i jako takie może wyłączyć, w przypadku gdy nie można przypisać winy w prowadzeniu zajęć, odpowiedzialność cywilną instruktora.

Rzecz o najmłodszych.

art. 427 - kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można, ten obowiązany jest do naprawienia szkody wyrządzonej przez tą osobę, chyba że uczyniła zadość obowiązkowi nadzoru albo że szkoda byłaby powstała także przy starannym wykonywaniu nadzoru. przepis ten stosuje się również do osób wykonujących bez obowiązku ustawowego ani umownego stałą pieczę nad osobą której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można.

Odpowiedzialność odszkodowawczą ponosi osoba sprawująca nadzór jeśli:

1. szkoda została wyrządzona przez osobę poniżej 13 roku życia (lub osoby którym z powodu stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można),

2. szkoda wyrządzona była przez zachowanie o charakterze bezprawnym,

3. istniał obowiązek pieczy nad sprawcą szkody, wynikający z umowy, ustawy lub faktycznego sprawowania stałej pieczy,

4. osobie zobowiązanej do sprawowania nadzoru można postawić zarzut winy, osoba taka zobowiązana będzie do odpowiedzialności gdy wykaże się jej że nadzór przez nią wykonywany był nienależycie. Zobowiązany do nadzoru w celu uwolnienia się od odpowiedzialności musi wykazać, że nadzór wykonywała starannie. Sprawowanie nadzoru powinno mieć miejsce przy dołożeniu należytej staranności, która musi uwzględniać wiek, stopień rozwoju kursanta itp. Nie oznacza to założenia, że prawidłowo wykonywany nadzór wyklucza wyrządzenie szkody, konieczne jest jednak maksymalne ograniczenie ryzyka jej wystąpienia,

5. zachodzi związek przyczynowy między nienależytym nadzorem a szkodą.

Odpowiedzialność kontraktowa.

Stosunek jaki łączy dwie osoby - kursanta i „pośrednio” - instruktora ( umowa jest zawierana przez właściciela szkoły ale to na instruktorze cięży obowiązek prowadzenia zajęć) to w większości przypadków umowa o świadczenie usług. Przez pojęcie tej umowy należy rozumieć, że szkoła (instruktor) wykona swoje zobowiązania z należytą starannością i z wykorzystaniem specjalistycznej wiedzy. Pamiętajmy, że instruktor nie gwarantuje, że nauczy tańczyć a jedynie, że dołoży wszelkich starań by swoją wiedzę i umiejętności należycie przekazać. Nie bierze więc odpowiedzialności za efekt nauki.

W przypadku odpowiedzialności kontraktowej, podstawą odpowiedzialności nie jest bezprawne zachowanie, a nie wypełnienie lub nie właściwe wypełnienie zobowiązania jakie nakłada na podmiot świadczący usługi umowa. Kwestia ta jest uregulowana w art. 471 kc: dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Niewłaściwe wykonanie zobowiązania przez właściciela szkoły/ instruktora może przykładowo polegać na:

1. niewłaściwym zorganizowaniu imprezy

2. brakowało odpowiedniego sprzętu/ instruktorów bez odpowiednich kwalifikacji

3. miejsce ćwiczeń było niedostosowane,

itp.

Naprawienie szkody.

Naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź też przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Naprawienie szkody po przez przywrócenie stanu poprzedniego nie zawsze będzie możliwe - np. w przypadku zniszczenia rzeczy unikatowej. Podobnie rzecz się ma za szkodami na osobie, których naprawienie możliwe będzie poprzez zasądzenie odpowiedniej kwoty pieniężnej.

W przypadku gdyby szkoda po stronie wierzyciela wynikła poprzez niewłaściwe przygotowanie kursu, poszkodowany będzie mógł się domagać:

a) odstąpić od kursu domagając się jednocześnie zwrotu części zapłaconej ceny, w kwocie która odpowiadałby kwocie niewykorzystanych godzin

b) żądać obniżenia ceny, jeżeli odbył się już cały kurs

c) domagać się „extra” godzin

Ubezpieczenia OC i NW.

Ryzyko związane z prowadzeniem wszelkiego rodzaju kursów, wywołało potrzebę powstania określonych ubezpieczeń zapewniających w tym zakresie możliwie szeroką ochronę ubezpieczeniową osobom, które w związku w uczestnictwem w tego rodzaju kursach mogłyby doznać uszczerbku. Najczęściej zestaw taki obejmuje co najmniej dwa ubezpieczenia:

1. ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków (NW)

2. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC)

Ubezpieczenie NW.

Zadaniem ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków jest łagodzenie następstw nieszczęśliwych wypadków. Wypadkiem ubezpieczeniowym jest doznanie przez osobę ubezpieczoną nieszczęśliwego wypadku, w którego wyniku ta osoba ponosi śmierć albo doznaje uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Z reguły za nieszczęśliwy wypadek uważa się działające z zewnątrz na ciało ubezpieczonego takie zdarzenie, w związku z uprawianiem sportu w ramach treningu, niezależne od woli pokrzywdzonego, w wyniku którego ubezpieczony doznał uszkodzenia ciała lub zmarł.

Obowiązek ubezpieczenia uczestników zajęć od następstw nieszczęśliwych wypadków na zasadach ogólnych nakłada rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 12 września 2001 roku, w sprawie szczegółowych zasad i warunków prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej.

Ubezpieczenie OC.

Świadczenie ubezpieczeniowe z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wypłacane są przez zakład ubezpieczeń wówczas, gdy ubezpieczający (ubezpieczony) - na podstawie kontraktu lub deliktu zobowiązany jest do naprawienia innym podmiotom szkody na mieniu lub osobie. Ubezpieczenie OC spełnia w tych warunkach jednocześnie dwie funkcje:

1. chroni ubezpieczającego (ubezpieczonego), który wyrządził szkodę innej osobie przed uszczupleniem majątku na skutek wypełnienia obowiązku naprawienia tej szkody

2. chroni poszkodowanego przed ewentualną niewypłacalnością odpowiedzialnego cywilnie.

Ubezpieczenie OC mogą wykupywać zarówno kluby sportowe (najczęstszy przypadek), jak również indywidualnie trenerzy/instruktorzy sportu, a także samodzielnie kursanci (zwłaszcza bardzo ważne na nartach!).

Z tytułu umowy ubezpieczenia OC zakład ubezpieczeń ponosi z reguły odpowiedzialność gwarancyjną w takich granicach, w jakich odpowiada cywilnie ubezpieczony sprawca. Z odpowiedzialności gwarancyjnej wyłączone są jednak szkody spowodowane z winy umyślnej sprawcy, a także - często - spowodowane rażącym niedbalstwem. Należy dodać także, iż odpowiedzialność gwarancyjna zakładu ubezpieczeń ograniczona jest ustaloną w umowie ubezpieczenia sumą gwarancyjną, która stanowi górną granicę tej odpowiedzialności.

Odpowiedzialność Karna Instruktora Sportu

Art. 1 § 1. Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.

§ 2. Nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma.

§ 3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu.

Przepisy art. 1 § 1-3 określają warunki odpowiedzialności karnej, a zarazem stanowią podstawę do sformułowania ogólnej definicji przestępstwa. Przestępstwem może być tylko czyn człowieka, nie może zatem za przestępstwo odpowiadać związek sportowy czy jakakolwiek inna organizacja. Przez czyn zabroniony rozumie się zachowanie się człowieka o znamionach określonych w ustawie karnej. (znamiona określone w ustawie karnej to nic innego jak opis warunków jakie muszą być spełnione aby dane czyn mógł zostać zakwalifikowany jako przestępstwo). Czyn zabroniony może polegać zarówno na działaniu jak i zaniechaniu, przez które rozumie się powstrzymanie się od działania nakazanego przez prawo.

Zgodnie z art. 1 § 2 nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma, chodzi to o czyn wypełniający formalne definicje przestępstwa, którego bezprawność albo wina sprawcy nie została wyłączona.

Art. 1 § 3 eksponuje winę jako warunek przestępności czynu. W prawie karnym wyróżniamy następujące stopnie winy:

a) umyślność - czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić, albo przewiduje możliwość jego popełnienia , na to się godzi,

b) nieumyślność - czyn zabroniony popełniony jest nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć. Wyróżniamy następujące stopnie nieumyślności

- lekkomyślność - polega na tym, że sprawca, który nie ma zamiaru popełnienia czyny zabronionego, przewiduje, że jego zachowanie może wypełnić znamiona takiego czynu, jednakże przypuszcza - choć bezpodstawnie - że tego uniknie,

- niedbalstwo - natomiast polega na tym, iż sprawca wprawdzie nie przewiduje możliwości popełnienia czynu zabronionego, ale powinien i mógł to przewidzieć.

Art. 2 Odpowiedzialności karnej za przestępstwa skutkowe popełnione przez zaniechanie podlega ten tylko, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi.

Tym samy mym na instruktorach w związku z zajmowanym stanowiskiem lub umową o pracę (lub też w inny sposób nawiązanego stosunku pracy) będzie ciążyć szczególny obowiązek prawny zapobiegania skutkowi wszelkich niebezpiecznych zdarzeń - brak reakcji ze strony instruktora prowadzić będzie do powstanie odpowiedzialności karnej przez zaniechanie. Zaniechaniem może być brak sprawdzenia warunków w których mają się odbywać ćwiczenia i związku z czym ktoś poniósł uszczerbek na zdrowiu, jak też opuszczenie sali w trakcie wykonywania ćwiczeń. Jest to ogólna dyspozycja określająca, odpowiedzialność instruktora również wtedy gdy popełni on czyn zabroniony poprzez nieczynienie.

Art. 162 Nieudzielanie pomocy

§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.

Art. 157 Średni i lekki uszczerbek na zdrowiu

§ 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nie umyślnie podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub § 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni odbywa się z oskarżenia prywatnego.

§ 5. Jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwał dłużej niż 7 dni, a pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek.

Średni lub lekki uszczerbek na zdrowiu determinowany jest czasem trwania naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia pokrzywdzonego, a nie czasem niezdolności do pracy. Istotne jest zatem określenie, czy uszkodzony narząd pozbawiony był zdolności do normalnego działania przez okres do 7 dni, czy też przez okres dłuższy, albo przez jaki czas występowało zaburzenie w funkcjonowaniu organizmu zarówno w charakterze fizycznym jak i psychicznym. Zgodnie z powyższą regulacją umyślne spowodowanie średniego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia ścigane jest z urzędu. Lekkie uszkodzenie ciała lub rozstroju zdrowia - zarówno umyślne jak i nieumyślne - polega na ściganiu z oskarżenia prywatnego.

Zgoda pokrzywdzonego - kontratyp.

Groźba poniesienia odpowiedzialności karnej za średnie lub lekkie uszkodzenie ciała (czasami nawet ciężkie z art. 156 KK ) mogłoby się stać się skuteczną bronią odstraszającą od uczestnictwa w wielu kontaktowych dyscyplinach sportu, mogłoby to również powodować niechęć trenerów i instruktorów do wykładanie. Dlatego też kodeks karny i doktryna prawa karnego przewiduje szereg kontratypów - a więc okoliczności faktycznych które powodują, że mimo wystąpienia znamion czynu zabronionego, pewne zdarzenia nie stanowią przestępstwa ze względu na zaistnienie okoliczności wyłączającej bezprawność czynu.

Na gruncie szeroko rozumianego sportu niezwykle istotnym kontratypem, wykształconym w doktrynie prawa karnego, jest zgoda uczestnika (potencjalnego pokrzywdzonego).

Zgodę pokrzywdzonego należy traktować jako czynność prawną, ale jednocześnie nie może być ona utożsamiana z faktem zapisania się na kurs. Osoba, która przychodzi po raz pierwszy na kurs związany z uprawianiem jakiejkolwiek dyscypliny sportu. może nie być do końca świadoma wymagań co do formy fizycznej stawianej uczestnikom, dlatego też sam fakt, że ktoś jest zapisany nie oznacza, że osobna taka wyraża zgodę na branie udziału we wszystkich zajęciach i wszystkiego rodzaju ćwiczeniach fizycznych. Wielokrotne uczestnicy odmawiają wykonania poszczególnych ćwiczeń ze względu na zły stan zdrowia itp.

Przystąpienie do wykonywania ćwiczeń jest rozumiane jako zgoda per factum concludenta przez czynność dorozumianą (i nie wymaga żadnej szczególnej formy), przystąpienie może również przybrać formę ustnego oświadczenia. Zgoda musi zostać udzielona przed ćwiczeniami a najdalej w trakcie ich wykonywania. Należy wszakże podkreślić, że jeżeli już kursant wyraża zgodę na udział w danym ćwiczeniu, robi to z pewnymi zastrzeżeniami, nie muszą one być szczegółowo wypowiedziane, ale wiadomym jest, że ewentualne uszkodzenia jakich może doznać kursant będą miały charakter typowy dla danej dyscypliny sportu i nie przekraczają umyślnych zasad sportu.

Uprawnioną do wyrażenia zgody jest osoba poczytalna i pełnoletnia. Problem zaczyna się w przypadku osób poniżej 18 roku życia, mogą one zostać zapisane na „kurs sportowy” jedynie przez przedstawiciela ustawowego (rodziców), uprzednio szczegółowo poinformowanych o zakresie ćwiczeń jakie będą wykonywane na treningach. Przedstawiciel ustawowy niepełnoletniego kursanta wyrażając zgodę na to, aby jego podopieczny uczestniczył w ćwiczeniach, zgadza się jednocześnie na wszelkie przyszłe naruszenia nietykalności, które są typowe dla danej dyscypliny sportu.

Art. 70 Kodeksu wykroczeń

podlega karze aresztu albo grzywny.

[…]

§ 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi zachowania trzeźwości znajduje się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka i podejmuje w tym stanie czynności zawodowe.

Wyciąg z ustawy o kulturze fizycznej oraz rozporządzenia wykonawcze.

USTAWA

z dnia 18 stycznia 1996 r.

o kulturze fizycznej

(tekst jednolity)

[…]

Rozdział 7

Rekreacja i rehabilitacja ruchowa

Art. 42. 1. Organizowanie działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej oraz tworzenie odpowiednich warunków materialno-technicznych dla jej rozwoju jest obowiązkiem organów administracji rządowej, organów jednostek samorządu terytorialnego i klubów sportowych.

2. Zadania w zakresie określonym w ust. 1 realizowane są w szczególności poprzez:

1) popularyzację walorów rekreacji ruchowej;

2) organizowanie zajęć, zawodów i imprez sportowo-rekreacyjnych;

3) szkolenie kadry instruktorów i kierowanie ich do prowadzenia zajęć rekreacyjnych;

4) tworzenie, utrzymywanie i udostępnianie bazy sportowo-rekreacyjnej.

3. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i warunki prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej, uwzględniając kwalifikacje osób prowadzących działalność w tej dziedzinie, ich prawa i obowiązki, oraz podstawowe założenia organizacyjne.

informacje o jednostce

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 43. 1. Zajęcia rehabilitacji ruchowej oraz zabiegi fizjoterapeutyczne mogą prowadzić fizjoterapeuci i absolwenci szkół wyższych ze specjalnością rehabilitacja lub gimnastyka lecznicza oraz technicy fizjoterapii.

2. Zajęcia o charakterze profilaktycznym i korektywnym mogą prowadzić absolwenci szkół wyższych lub średnich zawodowych i absolwenci zakładów kształcenia nauczycieli - o kierunku (specjalności) wychowanie fizyczne, jeżeli w trakcie nauki lub po jej ukończeniu nabyli kwalifikacje do prowadzenia tego typu zajęć, oraz absolwenci szkół wyższych lub średnich zawodowych i absolwenci zakładów kształcenia nauczycieli - o kierunku (specjalności) wychowanie przedszkolne lub nauczanie początkowe, po uzyskaniu kwalifikacji w zakresie gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej.

3. Kwalifikacje do prowadzenia zajęć gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej w szkołach określają odrębne przepisy.

Rozdział 8

Kadry kultury fizycznej

Art. 44. 1. Zorganizowane zajęcia w zakresie wychowania fizycznego, sportu i rekreacji ruchowej mogą prowadzić osoby posiadające kwalifikacje zawodowe nauczyciela wychowania fizycznego lub uprawnienia w tym zakresie określone odrębnymi przepisami.

1a. Zorganizowane zajęcia w zakresie sportu i rekreacji ruchowej mogą prowadzić także osoby posiadające kwalifikacje instruktora i trenera.

2. Kształcenie osób, o których mowa w ust. 1 i 1a, oraz menedżerów sportu przez jednostki inne niż szkoły wyższe wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu.

2a. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu udziela zgody, o której mowa w ust. 2, w przypadku stwierdzenia, że jednostka posiada warunki kadrowe i organizacyjne dla prawidłowego przeprowadzenia kształcenia.

2b. Kształcenie instruktorów i trenerów, w danej dyscyplinie sportu, oraz menedżerów sportu odbywa się według programów zatwierdzonych przez ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu po uzyskaniu opinii właściwego polskiego związku sportowego.

3. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu określi, w drodze rozporządzenia, kwalifikacje, stopnie i tytuły zawodowe w dziedzinie kultury fizycznej oraz szczegółowe zasady i tryb ich uzyskiwania, uwzględniając stopnie trenerskie i specjalizacje instruktorskie, warunki uzyskiwania tych stopni i tytułów oraz tytułu menedżera sportu, a także jednostki uprawnione do prowadzenia kursów specjalistycznych i dokumenty stwierdzające posiadane kwalifikacje.

informacje o jednostce

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 45. 1. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu może przyznać osobom wyróżniającym się szczególną aktywnością i uzyskującym wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej odznaczenia, wyróżnienia i nagrody resortowe.

2. Odznaczenia i wyróżnienia mogą być przyznane również osobom wyróżniającym się szczególną aktywnością i uzyskującym wybitne osiągnięcia w działalności społecznej w dziedzinie kultury fizycznej.

3. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przyznawania odznaczeń, wyróżnień i nagród, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględniając rodzaje odznak i wyróżnień, rodzaje i wysokość nagród oraz tryb ich uzyskiwania, a także osiągnięcia, za które mogą być przyznane nagrody.

Rozdział 10

Zasady bezpieczeństwa w dziedzinie kultury fizycznej

Art. 50. 1. Osoby prawne i fizyczne prowadzące działalność w sferze kultury fizycznej są odpowiedzialne za bezpieczeństwo, porządek i higieniczne warunki podczas imprez sportowych oraz zapewniają bezpieczne i higieniczne warunki uprawiania sportu, rekreacji ruchowej i zajęć rehabilitacyjnych ich uczestnikom.

2. (uchylony).

2a. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, warunki sanitarnohigieniczne obiektów sportowych i rekreacyjnych oraz zasady sprawowania nadzoru nad ich przestrzeganiem.

3. Obowiązki organizatora imprezy masowej w zakresie bezpieczeństwa tej imprezy reguluje ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 909 oraz z 2007 r. Nr 99, poz. 663 i 665).

informacje o jednostce

orzeczenia sądów

Art. 51. 1. W założeniach budowlanych oraz modernizacyjnych obiektów sportowych uwzględnia się wymagania bezpieczeństwa i higieny oraz warunki umożliwiające korzystanie z tych obiektów przez osoby niepełnosprawne.

2. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, zasady i tryb opiniowania projektów urządzeń sportowych i sprzętu sportowego pod względem ich zgodności z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny użytkowania oraz korzystania z nich przez osoby niepełnosprawne.

informacje o jednostce

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 52. 1. Zawodnikom przysługuje prawo do ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków wynikłych na skutek uprawiania sportu.

2. Obowiązek ubezpieczenia zawodnika spoczywa na klubie lub związku sportowym, którego zawodnik jest członkiem lub reprezentantem.

Rozdział 11

Przepisy karne

Art. 57. 1. Kto narusza przepisy dotyczące bezpieczeństwa w dziedzinie kultury fizycznej, podlega karze grzywny.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ

z dnia 12 września 2001 r.

w sprawie szczegółowych zasad i warunków prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej.

(Dz. U. z dnia 20 września 2001 r.)

Na podstawie art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 81, poz. 889) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie stosuje się do osób fizycznych i prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, prowadzących w obiektach, na terenach zamkniętych i w środowisku otwartym, w sposób stały i sezonowy, nieodpłatnie i za odpłatnością, zorganizowaną działalność w dziedzinie rekreacji ruchowej w zakresie:

1) zajęć, podczas których prowadzone są różne formy rekreacji ruchowej,

2) innych form aktywnego wypoczynku rekreacyjno-sportowego, a w szczególności: biwaków, obozów, rajdów, zlotów, spływów, turniejów, festynów i zawodów amatorskich.

§ 2. 1. Prowadzący działalność w dziedzinie rekreacji ruchowej, o której mowa w § 1, zwany dalej "prowadzącym działalność", jest obowiązany do:

1) opracowania regulaminu zajęć oraz zapoznania z nim uczestników tych zajęć,

2) wyznaczenia osoby odpowiedzialnej za przebieg zajęć, posiadającej kwalifikacje zawodowe, o których mowa w art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej, zwanej dalej "ustawą",

3) ubezpieczenia uczestników zajęć od następstw nieszczęśliwych wypadków na zasadach ogólnych,

4) zapewnienia uczestnikom rekreacji ruchowej warunków bezpieczeństwa oraz warunków sanitarno-higienicznych określonych w odrębnych przepisach,

5) zapewnienia uczestnikom rekreacji ruchowej bazy rekreacyjno-sportowej odpowiedniej dla formy prowadzonych zajęć,

6) dopuszczenia do uczestnictwa w zajęciach wyłącznie osób posiadających zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do udziału w tych zajęciach lub które złożą podpisane własnoręcznie, a w przypadku osób niepełnoletnich przez przedstawiciela ustawowego, oświadczenie o zdolności do udziału w zajęciach rekreacyjnych.

2. Prowadzący działalność dostarcza uczestnikom zajęć rekreacyjnych, przed ich rozpoczęciem, regulamin uczestnictwa w tych zajęciach oraz program określający w szczególności:

1) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres lub siedzibę prowadzącego działalność w dziedzinie rekreacji ruchowej,

2) imię, nazwisko i kwalifikacje zawodowe osoby prowadzącej zajęcia,

3) termin lub terminy zajęć,

4) miejsce realizacji zajęć,

5) udostępniane urządzenia i sprzęt rekreacyjno-sportowy,

6) wyposażenie uczestników w sprzęt zabezpieczający i ochronny lub ratunkowy,

7) warunki zakwaterowania i wyżywienia,

8) cenę zajęć oraz zakres usług objętych tą ceną,

9) zasady kwalifikowania osób do udziału w zajęciach,

10) maksymalną ilość osób uczestniczących w zajęciach,

11) ilość uczestników przypadających na jednego prowadzącego zajęcia,

12) reguły zachowania się uczestników w czasie realizacji zajęć.

§ 3. Prowadzący działalność jest uprawniony do:

1) organizowania zajęć,

2) organizowania i prowadzenia klubów, sekcji i stałych zespołów.

§ 4. Prowadzący działalność zapewnia odpowiednio widzom i uczestnikom:

1) udzielanie świadczeń zdrowotnych, w ramach pierwszej pomocy medycznej, w miejscu prowadzenia zajęć,

2) zaplecze sanitarno-higieniczne, w tym w szczególności osobno oznakowane węzły sanitarne dla kobiet i mężczyzn, w ilościach uzgodnionych z powiatowym inspektorem sanitarnym,

3) regulamin imprezy, określający reguły zachowania się osób obecnych na imprezie,

4) umieszczenie w widocznym miejscu regulaminu określającego sposób korzystania z obiektu i znajdujących się w nim urządzeń.

§ 5. Udostępniane lub wynajmowane do prowadzenia działalności rekreacyjnej obiekty rekreacyjno-sportowe, a także sprzęt i urządzenia rekreacyjno-sportowe przeznaczone do tej działalności, powinny spełniać wymogi określone w odrębnych przepisach.

§ 6. 1. Sprawność techniczna i kompletność urządzeń i sprzętu, o których mowa w § 5, podlega sprawdzeniu każdorazowo przed ich udostępnieniem uczestnikom zajęć rekreacyjnych przez osobę prowadzącą zajęcia.

2. Jeżeli korzystanie z urządzenia lub sprzętu rekreacyjno-sportowego może stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia, podmiot udostępniający urządzenie lub sprzęt zapoznaje osoby korzystające z nich z instrukcją prawidłowego i bezpiecznego ich używania albo zapewnia korzystanie z tych urządzeń i sprzętu pod nadzorem osób posiadających kwalifikacje, o których mowa w art. 44 ust. 1 ustawy.

§ 7. Warunki bezpieczeństwa, jakie powinny być spełnione podczas prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej:

1) przez szkoły i placówki systemu oświaty,

2) na drogach publicznych, w górach i nad wodą,

3) w dyscyplinach lub dziedzinach sportu wymienionych w art. 53 ustawy

- określają odrębne przepisy.

§ 8. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ

z dnia 27 czerwca 2001 r.

w sprawie kwalifikacji, stopni i tytułów zawodowych w dziedzinie kultury fizycznej oraz szczegółowych zasad i trybu ich uzyskiwania.

(Dz. U. z dnia 10 lipca 2001 r.)

Na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25, poz. 113 i Nr 137, poz. 639, z 1997 r. Nr 106, poz. 680, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 160, poz. 1078, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 96, poz. 1106 i Nr 101, poz. 1178, z 2000 r. Nr 9, poz. 117, Nr 72, poz. 839 i Nr 120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr 5, poz. 43) zarządza się, co następuje:

§ 1. Tytułami zawodowymi w dziedzinie kultury fizycznej są tytuły: trenera, instruktora i menedżera.

§ 2. 1. Ustala się następujące stopnie trenerskie:

1) trener klasy drugiej,

2) trener klasy pierwszej,

3) trener klasy mistrzowskiej.

2. Ustala się następujące specjalizacje instruktorskie:

1) instruktor dyscypliny sportu,

2) instruktor sportu osób niepełnosprawnych,

3) instruktor odnowy biologicznej,

4) instruktor rekreacji ruchowej.

§ 3. ⁽¹⁾ 1. Trenerem klasy drugiej może być osoba, która:

1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizycznie ze specjalnością trenerską albo

2) posiada tytuł, przez okres co najmniej dwóch lat, instruktora ze specjalizacją w danej dyscyplinie sportu i ukończyła trenerskie studia podyplomowe, albo

3) posiada tytuł, przez okres co najmniej dwóch lat, instruktora ze specjalizacją w danej dyscyplinie sportu, posiada co najmniej świadectwo dojrzałości, ukończyła specjalistyczny kurs na stopień trenera klasy drugiej i zdała egzamin końcowy.

2. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu może zwolnić osobę z wymogów określonych w ust. 1, na jej wniosek przedstawiony wraz z opinią właściwego polskiego związku sportowego, biorąc pod uwagę wybitne osiągnięcia tej osoby w pracy szkoleniowej.

§ 4. Trenerem klasy pierwszej może być osoba, która:

1) posiada co najmniej świadectwo dojrzałości,

2) posiada co najmniej trzyletni staż pracy trenerskiej ze stopniem trenera klasy drugiej,

3) posiada udokumentowany dorobek w pracy szkoleniowej,

4) ukończyła specjalistyczny kurs na stopień trenera klasy pierwszej w wymiarze co najmniej 40 godzin i zdała egzamin końcowy.

§ 5. Trenerem klasy mistrzowskiej może być osoba, która:

1) ukończyła studia wyższe,

2) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy trenerskiej ze stopniem trenera klasy pierwszej,

3) posiada udokumentowany dorobek w pracy szkoleniowej,

4) ukończyła specjalistyczny kurs na stopień trenera klasy mistrzowskiej w wymiarze co najmniej 60 godzin i zdała egzamin końcowy.

§ 6. ⁽²⁾ 1. Instruktorem dyscypliny sportu może być osoba, która:

1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała ocenę bardzo dobrą z końcowego zaliczenia lub egzaminu z zajęć prowadzonych w danej dyscyplinie sportu, w wymiarze co najmniej 60 godzin, lub ukończyła specjalność instruktorską w wymiarze 60 godzin w danej dyscyplinie sportu albo

2) ukończyła studia wyższe na kierunku turystyka i rekreacja ze specjalnością instruktorską, w wymiarze co najmniej 80 godzin w danej dyscyplinie sportu, albo

3) posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów w danej dyscyplinie sportu i zdała egzamin końcowy.

2. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu może zwolnić zawodnika, który osiągnął wyniki o szczególnym znaczeniu dla sportu polskiego, z wymogu posiadania wykształcenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, na jego wniosek przedstawiony wraz z opinią właściwego polskiego związku sportowego.

§ 7. ⁽³⁾ Instruktorem rekreacji ruchowej może być osoba, która:

1) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne lub turystyka i rekreacja ze specjalnością instruktorską, w wymiarze co najmniej 80 godzin w danej dyscyplinie rekreacji ruchowej, albo

2) posiada co najmniej średnie wykształcenie oraz ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów w danej dyscyplinie rekreacji ruchowej i zdała egzamin końcowy.

§ 8. ⁽⁴⁾ Instruktorem sportu osób niepełnosprawnych może być osoba, która:

1) ukończyła studia wyższe na kierunku fizjoterapia i uzyskała ocenę bardzo dobrą z przedmiotu obejmującego zagadnienia sportu osób niepełnosprawnych albo

2) ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne lub na kierunku fizjoterapia ze specjalnością instruktorską, w wymiarze 80 godzin w danej dyscyplinie sportu osób niepełnosprawnych, albo

3) posiada tytuł trenera lub instruktora dyscypliny sportu oraz ukończyła specjalistyczny kurs w wymiarze co najmniej 60 godzin.

§ 9. Kształcenie instruktorów rekreacji ruchowej i instruktorów sportu osób niepełnosprawnych, o których mowa w § 7 i 8, może odbywać się w specjalnościach określonych w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia.

§ 10. 1. Instruktorem odnowy biologicznej może być osoba, która ukończyła studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne lub na kierunku fizjoterapia:

1) ze specjalnością instruktorską w zakresie odnowy biologicznej w wymiarze określonym programem studiów albo

2) ukończyła specjalistyczny kurs instruktorów odnowy biologicznej prowadzony przez szkołę wyższą i zdała egzamin końcowy.

2. Instruktorem odnowy biologicznej może być także absolwent średniej szkoły zawodowej kształcącej w zakresie fizjoterapii lub fizykoterapii po ukończeniu kursu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, i zdaniu egzaminu końcowego.

§ 11. Menedżerem sportu może być osoba, która:

1) ukończyła studia wyższe ze specjalnością organizacja i zarządzanie sportem albo

2) ukończyła studia podyplomowe w zakresie organizacji i zarządzania sportem, albo

3) posiada co najmniej średnie wykształcenie i ukończyła specjalistyczny kurs w zakresie organizacji i zarządzania sportem, obejmujący co najmniej 180 godzin, realizowanych na co najmniej trzech sesjach szkoleniowych.

§ 12. Menedżerem dyscypliny sportu lub menedżerem imprez sportowych może być osoba, która posiada co najmniej średnie wykształcenie i ukończyła specjalistyczny kurs menedżerski, obejmujący co najmniej 120 godzin, realizowanych na co najmniej dwóch sesjach szkoleniowych.

§ 13. ⁽⁵⁾ 1. Specjalistyczne kursy, o których mowa w rozporządzeniu, mogą prowadzić:

1) szkoły wyższe i zakłady kształcenia nauczycieli, prowadzące kształcenie na kierunkach: wychowanie fizyczne, fizjoterapia lub turystyka i rekreacja,

2) jednostki inne niż te, o których mowa w pkt 1, po spełnieniu wymogu określonego w ust. 2.

2. ⁽⁶⁾ Prowadzenie przez jednostki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, specjalistycznych kursów trenerskich, menedżerskich, instruktorów dyscypliny sportu, instruktorów rekreacji ruchowej oraz instruktorów sportu osób niepełnosprawnych wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu.

§ 14. ⁽⁷⁾ 1. Organ wydający zgodę na organizowanie specjalistycznych kursów przez jednostki, o których mowa w § 13 ust. 1 pkt 2, zasięga opinii właściwych polskich związków sportowych lub właściwych stowarzyszeń o zasięgu ogólnokrajowym.

2. Jednostki posiadające zgodę na organizowanie specjalistycznych kursów składają do ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu, w terminie trzech tygodni przed rozpoczęciem kursów, wniosek o zatwierdzenie ramowego programu kursu oraz wymagań, jakie powinny spełniać osoby, które będą prowadzić zajęcia, na formularzu, którego wzór jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

§ 15. 1. ⁽⁸⁾ Specjalistyczne kursy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, § 6 ust. 1 pkt 3, § 7 pkt 2 i § 10 ust. 1 pkt 2, prowadzi się w wymiarze co najmniej 150 godzin, na co najmniej dwóch sesjach szkoleniowych.

2. Liczba godzin zajęć na specjalistycznym kursie trenerskim nie może być niższa niż 300, w tym 60% muszą stanowić zajęcia praktyczne.

§ 16. 1. Dokumentami stwierdzającymi posiadanie kwalifikacji zawodowych trenera i menedżera są dyplomy, których wzory określają załączniki nr 4-7 do rozporządzenia.

2. Dokumentami stwierdzającymi posiadanie kwalifikacji zawodowych instruktora dyscypliny sportu, rekreacji ruchowej, sportu osób niepełnosprawnych oraz odnowy biologicznej są legitymacje instruktora, których wzory określają załączniki nr 8-11 do rozporządzenia.

§ 17. 1. ⁽⁹⁾ Dyplomy trenera i menedżera sportu wydaje minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu na wniosek osoby zainteresowanej lub organizatora kursu, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Dyplomy trenera klasy drugiej wydają rektorzy akademii wychowania fizycznego dla osób kończących organizowane przez nie kształcenie, o którym mowa w § 3.

3. ⁽¹⁰⁾ Legitymacje instruktora: dyscypliny sportu, rekreacji ruchowej, sportu osób niepełnosprawnych i odnowy biologicznej oraz dyplom menedżera dyscypliny sportu i menedżera imprez sportowych wydają rektorzy szkół wyższych dla osób kończących organizowane przez nie kształcenie. W pozostałych przypadkach dokumenty te wydaje minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu.

4. ⁽¹¹⁾ Do wniosku o wydanie przez ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu dyplomu trenera, menedżera i legitymacji instruktora należy dołączyć odpowiednio urzędowo potwierdzone odpisy dokumentów stwierdzających posiadane wykształcenie, świadectwo ukończenia kursu specjalistycznego i zdania egzaminu, a także dokumenty stwierdzające posiadany dorobek w pracy szkoleniowej.

5. ⁽¹²⁾ Ewidencję wydanych dyplomów i legitymacji prowadzi minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu, na podstawie nadesłanych, w terminie 30 dni od dnia ich wydania, informacji przez wydających dyplomy lub legitymacje.

§ 18. 1. Tytuły i stopnie zawodowe uzyskane w dziedzinie kultury fizycznej przed dniem wejścia w życie rozporządzenia zachowują swoją ważność.

2. Osoby, które uzyskały kwalifikacje zawodowe na podstawie dotychczasowych przepisów, mogą złożyć wniosek o wydanie dyplomu i legitymacji.

3. Wydane na podstawie dotychczasowych przepisów zgody na prowadzenie kursów specjalistycznych oraz kursów kwalifikacyjnych zachowują ważność na okres, na jaki zostały wydane, z tym że zgody wydane na prowadzenie kursów kwalifikacyjnych stają się zgodami na prowadzenie kursów specjalistycznych, o których mowa odpowiednio w § 4 pkt 4 i § 5 pkt 4.

4. Wnioski o zatwierdzenie programów kursów i składu kadry wykładowców złożone na podstawie dotychczasowych przepisów są rozpatrywane na podstawie przepisów niniejszego rozporządzenia.

§ 19. Traci moc zarządzenie Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki z dnia 15 lipca 1997 r. w sprawie kwalifikacji, stopni i tytułów zawodowych w dziedzinie kultury fizycznej oraz zasad i trybu ich uzyskiwania (Monitor Polski Nr 45, poz. 445).

§ 20. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Bibliografia:

Akty Prawne:

1) Kodeks Cywilny - z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z dnia 18 maja 1964 r.)

2) Kodeks Karny - z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz. U. z dnia 2 sierpnia 1997 r.)

3) Kodeks Wykroczeń - z dnia 20 maja 1971 r. (Dz.U.07.109.756)

4) Ustawa o Kulturze Fizycznej - z dnia 18 stycznia 1996 r. (Dz.U.07.226.1675)

5) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej W Sprawie Kwalifikacji, Stopni I Tytułów Zawodowych W Dziedzinie Kultury Fizycznej Oraz Szczegółowych Zasad I Trybu Ich Uzyskiwania - z dnia 27 czerwca 2001 r. (Dz. U. z dnia 10 lipca 2001 r.)

6) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej W Sprawie Szczegółowych Zasad I Warunków Prowadzenia Działalności W Dziedzinie Rekreacji Ruchowej - z dnia 12 września 2001 r. (Dz. U. z dnia 20 września 2001 r.)

Pozycje książkowe:

1) Andrzej Marek: Kodeks Karny - Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2004.

2) Wojciech Dubis: KC. Komentarz, t. I, Warszawa 2004.

3) Andrzej Wąsiewicz: System ubezpieczeń sportowych, Sport i Prawo, Poznań 1996.

4) Andrzej Szwarc: Zgoda pokrzywdzonego jako podstawa wyłączenia odpowiedzialności karnej za wypadki sportowe, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1975.

Inne źródła:

1) http://narty.gazeta.pl/narty/1,76028,3747551.html

11

---