ZASADY WYKONYWANIA ĆWICZEŃ LECZNICZYCH

• Opanowanie świadomego kontrolowanego zmniejszania nadmiernego napięcia mięśniowego (rozluźnianie mięsni).

• Ćwiczenia należy wykonywać w izolowanych pozycjach wyjściowych stwarzając warunki dla stabilizacji nie ćwiczonych stawów oraz zapewniających choremu poczucie wygody sprzyjające rozluźnieniu mięśni.

• W czasie wykonywania ćwiczeń konieczna jest stabilizacja odcinka bliższego ćwiczonego stawu, której celem jest wyeliminowanie współruchów w sąsiednich stawach. Stabilizację uzyskuje się poprzez dobór odpowiedniej pozycji wyjściowej, chwyt lub założenie pasa stabilizującego.

• Ruch powinien odbywać się płynnie wokół fizjologicznej osi stawu i we właściwej dla danego ruchu płaszczyźnie.

• Wszystkie ruchy w stawach powinny być wykonywane w pełnym zakresie (jeżeli jest to możliwe).

• Ćwiczenie prowadzi się w odpowiednim dla rodzaju ćwiczenia rytmie, uwzględniając fazę skurczu i rozkurczu mięśnia oraz przerwę przed następnym skurczem.

• Nasilenie ćwiczeń i obciążenia powinny być tak dobrane by nie powodowały odczynów zapalnych w stawach oraz nie prowadziły do nadmiernego zmęczenia osłabionych grup mięśniowych

• Pacjent może odczuwać niewielkie bóle pochodzenia mięśniowego lub związane z ruchem tylko w czasie trwania ćwiczeń lub do dwóch godzin po ćwiczeniach. Ćwiczenia nigdy nie powinny wywołać silnych bólów utrzymujących się przez wiele godzin lub dni.

• Ćwiczenia muszą być tak zorganizowane aby zapewnić choremu pełne bezpieczeństwo.

SYSTEMATYKA KINEZYTERAPII

• Kinezyterapia o działaniu miejscowym

• obejmuje wszystkie działania lecznicze i środki pomocnicze, które dotyczą narządu w którym umiejscowione jest schorzenie

• zmierza do wytwarzania mechanizmów kompensacji miejscowej, szczególnie w sytuacjach gdy nie ma możliwości osiągnięcia stanu poprzedzającego chorobę

• nie powinna angażować więcej niż 30% dynamicznych zespołów mięśniowych

• stałe wskaźniki fizjologiczne tj.: tętno, ciśnienie, rytm oddechowy nie powinny ulec zmianie

• nie oddziaływuje na wydolność ogólnoustrojową

• może być stosowana nawet u pacjentów w stanach ciężkich

• jest silnie związana z: fizykoterapią, farmakologią, balneologią czy masażem

• do kinezyterapii o działaniu miejscowym zaliczamy następujące rodzaje ćwiczeń:

1. ćwiczenia bierne

2. ćwiczenia czynno-bierne

3. ćwiczenia samowspomagane

4. ćwiczenia czynne w odciążeniu

5. ćwiczenia czynne wolne

6. ćwiczenia czynne z oporem

7. ćwiczenia prowadzone

8. inne formy ćwiczeń i oddziaływań:

1. ćwiczenia redresyjne

2. wyciągi redresyjne

3. ćwiczenia synergistyczne

4. ćwiczenia oddechowe

5. ćwiczenia relaksacyjne

6. ćwiczenia czynności samoobsługowych

7. ćwiczenia w odciążeniu z oporem

8. ćwiczenia sterowane

9. pionizacja i nauka chodu

10. ćwiczenia manualne

• Kinezyterapia o działaniu ogólnym

• opiera się na zdrowych, nie objętych procesem patologicznym częściach ciała

• jej zadaniem jest powrót co najmniej do stanu sprzed zachorowania, lub uzyskanie kompensacyjnych przyrostów wszystkich składowych sprawności ogólnej co decyduje o wynikach kinezyterapii

• chodzi o poprawę siły mięśniowej i wytrzymałości dzięki wysiłkom o charakterze ogólnym

• zajęcia prowadzi się grupowo w zespołach jednolitych pod względem jednostki chorobowej, wydolności ogólnej, wieku i płci

• do kinezyterapii o działaniu ogólnym zaliczamy następujące rodzaje ćwiczeń:

1. ćwiczenia ogólnousprawniające / ogólnokondycyjne

2. ćwiczenia gimnstyki porannej

3. ćwiczenia w wodzie

4. sport inwalidów

• Metody kinezyterapeutyczne

• dostosowanie dokładnie opracowanych schematów i postępowań oraz wzorców ruchowych do leczniczych potrzeb określonych jednostek chorobowych czy jednorodnych pod względem etiologii schorzeń

• u podstaw większości z tych metod leży poszukiwanie zależności między rozwojem struktur nerwowo-mięśniowych a ruchem

• ich zadaniem jest przeciwdziałać zmianom powstałym w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, narządu ruchu lub w obu tych układach jednocześnie

• wybrane metody kinezyterapeutyczne:

1. metody mechaniczne

1. Metoda Cyriaxa

2. Metoda Dobosiewicza

3. Metoda Hoppe

4. Metoda Kaltenborna-Evjentha

5. Metoda Karskiego

6. Metoda Klappa

7. Metoda Kostewicza

8. Metoda Majocha

9. Metoda McKenzie

10. Metoda Siwka-Tylmana

2. metody neurofizjologiczne

1. Metoda Brunkow

2. Metoda NDT Bobath

3. Metoda PNF

4. Metoda Vojty

3. metody edukacyjne

1. Metoda Ayres

2. Metoda Domana

3. Metoda Petö

4. Metoda Pilatesa

5. Metoda S-E-T

6. Metoda Sherborne

• ĆWICZENIA BIERNE

• zastosowanie:

• siła mięśniowa 0 i 1

• pacjenci akinetyczni (pozbawieni normalnej aktywności ruchowej)

• u pacjentów u których ruch czynny jest przeciwwskazaniem

• cele:

• zamiana ruchu biernego na czynny

• wzmożenie torowania proprioceptywnego

• wzmożenie torowania exteroceptywnego

• wzmożenia torowania ideomotorycznego

• poprawa trofiki tkanek miękkich objętych porażeniem

• zapobieganie odleżynom (poprawa trofiki, działanie pompy mięśniowej)

• utrzymanie fizjologicznych zakresów ruchu

• utrzymanie prawidłowej elastyczności i plastyczności mięsni, więzadeł i torebek

• zapobieganie procesom osteomalacji

• wskazania:

• porażenia i niedowłady mięśni zarówno wiotkie jak i spastyczne

• początkowy okres uruchomiania stawu po zabiegu operacyjnym

• stan po długotrwałym unieruchomieniu kończyny

• zła trofika tkanek miękkich (pacjenci nieprzytomni)

• przeciwwskazania:

• przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

• stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

• stany zapalne żył

• rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

• stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

• występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

• temperatura powyżej 38°

• ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

• ogólny ciężki stan pacjenta

• stan po tomografii komputerowej z kontrastem

• stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

• metodyka:

• pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 0 i 1

• stabilizacja:

• stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

• uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

• chwyt:

• musi być pewny, nie może jednak wywoływać u chorego dolegliwości bólowych

• zawsze dobieramy tak by nie ćwiczyć przez dwa stawy (np.: ćwicząc staw barkowy trzymamy powyżej stawu łokciowego a nie w okolicy stawy nadgarstkowego)

• zasady wykonywania ruchu:

• ruchy w stawach pacjenta wykonuje fizjoterapeuta

• płynnie we właściwej płaszczyźnie i wokół fizjologicznej osi stawu

• w pełnym fizjologicznym zakresie ruchu zgodnym z normą dla danego stawu

• w stawach bolesnych nie należy nigdy przekraczać granicy bólu

• liczba powtórzeń w jednej płaszczyźnie od 20 do30 razy w czasie jednego zabiegu

• ćwiczenia bierne wykonuje się 2-3 razy dziennie (im cięższy stan pacjenta tym częściej)

• tempo ćwiczeń wolne i rytmiczne

• ĆWICZENIA CZYNNO-BIERNE

• zastosowanie:

• wykonuje się przy sile mięśniowej 2,3,4 i 5

• cele:

• przerwanie błędnego koła bólu

• wskazania:

• stany po chirurgicznych zabiegach rekonstrukcyjnych głównie w obrębie narządu ruchu

• stany po unieruchomieniu w opatrunkach gipsowych

• choroby gośćcowe, reumatoidalne

• unieruchomienie kończyn za pomocą wyciągów

• stany atrofii tkankowej

• demineralizacj kości

• oparzenia większych części ciała

• inne zabiegi operacyjne nie koniecznie w obrębie narządu ruchu (np.: stan po mastektomii)

• przeciwwskazania:

• przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

• stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

• stany zapalne żył

• rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

• stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

• występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

• temperatura powyżej 38°

• ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

• ogólny ciężki stan pacjenta

• stan po tomografii komputerowej z kontrastem

• stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

• w sytuacji gdy pacjent nie może dokonać czynnego rozluźnienia (napięcia spastyczne)

• metodyka:

• pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 0 i 1

• stabilizacja:

• stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

• uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

• chwyt:

• musi być pewny, nie może jednak wywoływać u chorego dolegliwości bólowych

• zawsze dobieramy tak by nie ćwiczyć przez dwa stawy (np.: ćwicząc staw barkowy trzymamy powyżej stawu łokciowego a nie w okolicy stawy nadgarstkowego)

• chwyt musi gwarantować choremu dobre odciążenie, pacjenta musi zaufać terapeucie i dopiero wtedy będzie w stanie czynnie rozluźnić napięte grupy mięśniowe

• zasady wykonywania ruchu:

• ruchy w stawach pacjenta wykonuje fizjoterapeuta

• zadaniem pacjenta jest rozluźnienie nadmiernie napiętych mięśni

• ruch prowadzony w niepełnym zakresie, płynnie we właściwej płaszczyźnie i wokół fizjologicznej osi stawu

• ruch prowadzimy do granicy bólu a nawet lekko ją przekraczamy

• liczba powtórzeń indywidualna dla każdego pacjenta (optymalne jest 3-5 serii po 10 powtórzeń, przerwa między seriami 30s)

• w czasie przerwy między seriami wykonywać należy masaż, potrząsania, wibracje

• ćwiczenia czynno-bierne powinny być wykonywane3-5 razy dziennie

• tempo ćwiczeń bardzo wolne i rytmiczne pozwalające pacjentowi na koncentrację i rozluźnienie

• przez cały czas trwania ćwiczeń fizjoterapeuta musi mieć kontakt wzrokowy z pacjentem

• ĆWICZENIA SMOWSPOMAGANE

• zastosowanie:

• u osób przewlekle chorych u których proces patologiczny spowodował nieodwracalne zmiany

• jako rozgrzewka przed innymi zabiegami kinezyterapeutycznymi

• cele:

• zwiększenie zakresu ruchu w stawach

• uzyskanie rozluźnienia nadmiernie napiętych mięśni

• poprawa trofiki tkanek przez zwiększenie działania pompy mięśniowej

• zapobieganie niekorzystnym zmianom wynikającym z akinezji

• wskazania:

• ograniczenie zakresu ruchu w stawach

• przygotowanie do redresji wykonywanych przy współudziale fizjoterapeuty

• przygotowanie do ćwiczeń czynnych wolnych

• przeciwwskazania:

• przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

• stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

• stany zapalne żył

• rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

• stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

• występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

• temperatura powyżej 38°

• ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

• ogólny ciężki stan pacjenta

• stan po tomografii komputerowej z kontrastem

• stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

• metodyka:

• ćwiczenia kombinowane

• dla chorych części ciała jest to działanie o charakterze biernym (siła mięśniowa 0 i 1), natomiast dla zdrowych części ciała są to ćwiczenia czynne, często oporowe.

• ćwiczenia samowspomagane najdogodniej jest wykonywać w UGUL -u

• zasady mocowania systemu bloczkowego:

• bloczek kierunkowy zawieszamy na pożądanej wysokości

• pozycja wyjściowa i odpowiednie zamocowanie bloczka pozwala na przebieg ruchu we właściwej płaszczyźnie

• zasady wykonywania ruchu:

• na ćwiczona kończynę zakłada się podwieszkę połączoną z linką, która biegnie przez bloczek kierunkowy, drugi jej koniec zakładany jest na zdrową kończynę

• pacjent wykonując ruch jedna kończyna wspomaga wykonanie ruchu w stawach drugiej kończyny

• jest to rodzaj redresji którą chory sam wykonuje

• fizjoterapeuta kontroluje czy ruch wykonywany jest płynnie we właściwej płaszczyźnie, wokół fizjologicznej osi stawu

• przy osłabieniu siły mięśniowej nie dopuszczamy do pełnego zmęczenia

• ćwiczenia samowspomagane mogą być również wykonywane za pomocą laski gimnastycznej

• liczba powtórzeń jednego ćwiczenia wynosi przeciętnie 30

• ćwiczenia samowspomagane wykonuje się 1 raz dziennie, kilka serii

• ĆWICZENIA CZYNNE W ODCIĄŻENIU

• zastosowanie:

• w odniesieniu do tych grup mięśniowych, których siła oscyluje od -2 do +2

• cele:

• przeciwdziałanie zanikom mięśniowym

• uzyskanie przyrostu siły mięśniowej do wartości umożliwiających swobodne poruszanie kończyną lub jej częścią (doprowadzenie jej do poziomu na 3 wg. Lowetta)

• utrzymanie fizjologicznego zakresu ruchów w stawach poprzez systematyczne odżywianie chrząstki stawowej

• umożliwienie wykonywania ruchu w stawach w pełnym zakresie , podtrzymując tym samym prawidłową dotychczasową elastyczność mięśni zawiadujących danym stawem, więzadeł i innych struktur

• wskazania:

• zaniki i znaczne osłabienie siły mięśniowej

• niepełny zrost kostny

• zmiany zwyrodnieniowe stawów

• ograniczenia ruchomości w stawach

• stany po unieruchomieniu

• zespoły bólowe w obrębie aparatu ruchu

• przeciwwskazania:

• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

• stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

• stany zapalne żył

• rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

• stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

• występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

• temperatura powyżej 38°

• ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

• ogólny ciężki stan pacjenta

• stan po tomografii komputerowej z kontrastem

• stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

• metodyka:

• pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 2

• odciążenie uzyskuje się poprzez: podwieszenie ćwiczonej kończyny, zmniejszenie tarcia o podłoże, zanurzenie chorego w wodzie, podtrzymywanie ćwiczonej kończyny rękami fizjoterapeuty

• podwieszenie ćwiczonej kończyny

1. podwieszenie osiowe

• punkt zawieszenia ćwiczonej kończyny znajduje się prostopadle nad osią ruchu

• podwieszki zakładamy tak, aby ćwiczona kończyna była w pełni odciążona

• ruch powinien się zaczynać od momentu bezwładności kończyny, tzn. że po każdym wykonaniu ruchu kończyna pozostaje przez chwilę w pozycji wyjściowej

2. podwieszenie pozaosiowe

• zmniejszenie tarcia o podłoże

• uzyskuje się poprzez:

• wytalkowanie gładkiej powierzchni, po której odbywa się ruch

• podłożenie pod ćwiczoną kończynę sukna lub krążków z waty

• przymocowanie wrotek do ćwiczonej kończyny

• zanurzenie chorego w wodzie

• stwarza najlepsze warunki dla pracy słabych mięśni

• środowisko wodne powoduje:

• odciążenie

• rozluźnienie

• umożliwia wykorzystanie siły unoszącej ciało dla wspomagania ruchów

• podtrzymywanie ćwiczonej kończyny przez fizjoterapeutę

• fizjoterapeuta podtrzymuje ćwiczony odcinek ciała podczas ruchu

• sposób ten stwarza możliwość wspomagania lub utrudniania ruchu

• stabilizacja:

• stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

• uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

• zasady wykonywania ruchu:

• pacjent wykonuje ruch samodzielnie w warunkach odciążenia

• ruch prowadzony jest płynnie we właściwej płaszczyźnie, wokół fizjologicznej osi stawu i w pełnym fizjologicznym zakresie ruchu zgodnym z normą dla danego stawu

• w stawach bolesnych nie należy nigdy przekraczać granicy bólu

• czas trwania serii 5-15 minut (bez bólu)

• ćwiczenia czynne w odciążeniu wykonuje się 1 razy dziennie

• raz w tygodniu wykonujemy pomiar zakresu ruchomości i siły mięśniowej

• tempo ćwiczeń zależy od aktualnej siły mięśni

• ĆWICZENIA CZYNNE WOLNE

• zastosowanie:

• przy sile mięśniowej na 3

• cele:

• zwiększenie siły i wytrzymałości przede wszystkim określonej grupy mięśniowej

• utrzymanie i zwiększenie zakresów ruchu w stawach

• poprawa koordynacji ruchowej

• wskazania:

• osłabienie siły mięśniowej (minimum 3)

• ograniczenia zakresu ruchomości

• wzmożone spoczynkowe napięcie mięśni

• zaburzenia koordynacji nerwowo-mięśniowej

• przeciwwskazania:

• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

• stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

• stany zapalne żył

• rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

• stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

• występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

• temperatura powyżej 38°

• ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

• ogólny ciężki stan pacjenta

• stan po tomografii komputerowej z kontrastem

• stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

• metodyka:

• pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 3

• choremu należy dokładnie objaśnić sposób wykonania ruchu i pozycję wyjściową

• zaczynamy od ćwiczeń łatwych i prostych w pozycjach izolowanych

• po ich opanowaniu i poprawie siły mięśniowej przechodzimy do ćwiczeń trudniejszych, bardziej złożonych

• zasady wykonywania ruchu:

• ruchy płynny i rytmiczny (tylko wtedy pomaga w rozluźnieniu i poprawie koordynacji nerwowo-mięsniowej)

• ruch wykonywany we właściwej płaszczyźnie i wokół fizjologicznej osi stawu

• czas zależy od wydolności pacjenta

• stopniowo zwiększamy liczbę powtórzeń i tempo

• tempo ćwiczeń dostosowane do możliwości chorego

• przy ćwiczeniach tych nie używa się przyborów

• ĆWICZENIA CZYNNE Z OPOREM

• zastosowanie:

• przy sile mięśniowej na 4 i 5

• cele:

• uzyskanie przyrostu siły mięśniowej

• poprawa wytrzymałości mięśni

• zmniejszenie do minimum zaników mięśniowych, szczególnie powstałych w wyniku unieruchomienia

• zmniejszenie do minimum zaników mięśniowych, powstałych w następstwie procesów patologicznych

• opóźnienie występowania zaników mięśniowych

• uzyskanie kompensacyjnych przerostów siły

• uzyskiwanie przerzutów napięć kontralateralnych do części ciała znajdujących się czasowo w unieruchomieniu

• uzyskanie poprawy koordynacji nerwowo-mięśniowej

• zwiększanie sygnalizacji aferentnej w celu rozszerzenia pól pobudzenia w korze mózgu

• wskazania:

• osłabienie siły mięśniowej

• stany unieruchomienia (np.: opatrunek gipsowy)

• przeciwwskazania:

• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

• stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

• stany zapalne żył

• rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

• stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

• występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

• temperatura powyżej 38°

• ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

• ogólny ciężki stan pacjenta

• stan po tomografii komputerowej z kontrastem

• stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

• metodyka:

• pw. zapewniająca wygodę i stabilizacje odcinka bliższego

• rytm i tempo zależne od tego, czy dążymy do uzyskania przyrostu siły czy zwiększenia wytrzymałości mięśni

• przyrost siły:

• stosuje się maksymalny opór do aktualnej siły mięśni

• liczba powtórzeń - niewielka

• tempo ćwiczeń - wolne

• zwiększenie wytrzymałości mięśni:

• znacznie mniejszy opór (około 50% aktualnego oporu maksymalnego)

• liczba powtórzeń - dużo większa

• tempo ćwiczeń - szybkie

• przed przystąpieniem do ćwiczeń czynnych z oporem określonej grupy mięśni należy ustalić wielkość aktualnego oporu i liczbę powtórzeń ruchów

• posłużyć się można wzorami opracowanymi przez różnych autorów jek: de Lorme i Watkins, McQueena

Metoda De Lorma i Watkinsa

• oparta na skurczu izotonicznym

1 seria - 50% maksymalnego ciężaru - 10 powtórzeń

2 seria - 75% maksymalnego ciężaru - 10 powtórzeń

3 seria - 100% maksymalnego ciężaru - 10 powtórzeń

• czas przerwy między seriami - około 2 minut

• liczba dni treningowych w tygodniu - 4

• wielkość maksymalnego ciężaru określa się co tydzień

Metoda McQueena

• metoda obciążeń submaksymalnych

• 4 serie po 10 powtórzeń z obciążeniem submaksymalnym umożliwiające wykonanie wszystkich powtórzeń w pełnym zakresie

• jeżeli pacjent jednorazowo pokonuje opór 10 kg to powinien wykonać 10 powtórzeń z obciążeniem 9 kg (90%)

• po wykonaniu skurczu należy wyraźnie zaznaczyć wykonanie ruchu w pełnym zakresie utrzymując położenie przez 2-3 s.

• czas przerwy między seriami - około 2 minut

• ilość dni treningowych w tygodniu - 3

Metoda Hettingera-Müllera

• oparta na skurczu izometrycznym (tzw. krótkie ćwiczenia izometryczne)

• 1 seria z 10 powtórzeniami z obciążeniem submaksymalnym (90%)

• może wzrosnąć do 3 razy dziennie

• czas trwania napięcia 5-6 s

• każde napięcie w serii musi być poprzedzone pełnym rozciągnięciem mięśni

• czas przerwy między napięciami od 5 do 10 s

• ilość dni treningowych w tygodniu - 5

• dozowanie oporu:

• ręce terapeuty

• zestawy ciężarkowo-bloczkowe (opór przyłożony tak by w czasie ruchu w ½ jego zakresu linka łącząca mankiet z bloczkiem kierunkowym przebiegała pod kątem prostym)

• ciężary nie podłączone do bloczków (piłki lekarskie, woreczki itp.)

• sprężyny

• substancje elastyczne i dające się modelować (gąbki, piłeczki gumowe itp.)

• środowisko wodne

• Planując rodzaj ćwiczeń z oporem należy uwzględnić wiek chorego oraz stan jego ogólnej wydolności fizycznej. Jest to uzasadnione zmniejszaniem się elastyczności tkanek oraz wydolnością narządów krążenia i oddechowego z biegiem lat.

• ĆWICZENIA PROWADZONE

• zastosowanie:

• przy sile mięśniowej zmiennej w zależności od sektora zakresu ruchu

• cele:

• wzmacnianie mięśni poprzez umożliwienie im pracy, której nie mogły by wykonywać bez pomocy

• odtwarzanie i utrwalanie w pamięci wzorców ruchowych

• wskazania:

• osłabienie siły mięśniowej

• przeciwwskazania:

• przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

• stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

• stany zapalne żył

• rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

• stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

• występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

• temperatura powyżej 38°

• ciśnienie skurczowe powyżej 160 rozkurczowe powyżej 100

• ogólny ciężki stan pacjenta

• stan po tomografii komputerowej z kontrastem

• stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

• metodyka:

• pw. taka jak przy wykonywaniu testu Lowetta

• stabilizacja:

• stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

• uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

• chwyt:

• musi być pewny, nie może jednak wywoływać u chorego dolegliwości bólowych

• powinien się charakteryzować dużą powierzchnią styku pomiędzy ręką terapeuty a ćwiczoną częścią ciała

• zawsze dobieramy tak by nie ćwiczyć przez dwa stawy (np.: ćwicząc staw barkowy trzymamy powyżej stawu łokciowego a nie w okolicy stawy nadgarstkowego)

• zasady wykonywania ruchu:

• choremu trzeba dokładnie wyjaśnić ruch który ma on wykonywać

• siła wspomagająca powinna być tak dawkowana, aby umożliwiła wykonanie ruchu, a nie zastępowała pracy ćwiczonych mięśni

• ćwiczone mięśnie musza maksymalnie pracować aby nastąpił przyrost ich siły

• fizjoterapeuta prowadzi ruch w całym jego zakresie tak, że największe wspomaganie jest w początkowej fazie ruchu (pokonanie bezwładności) i w końcowej jego fazie (pokonanie oporu mięśni antagonistów)

• przed rozpoczęciem ruchu należy rozciągnąć mięśnie (sprzyja to uzyskaniu silniejszego ich skurczu)

• kontrolujemy by pacjent wykonywał ruch płynnie we właściwej płaszczyźnie, wokół fizjologicznej osi stawu oraz w pełnym fizjologicznym zakresie ruchu zgodnym z normą dla danego stawu

• stosujemy się do zasady nie doprowadzenia do pełnego zmęczenia ćwiczonego zespołu dynamicznego

• ćwiczenia prowadzone wykonuje się 1-2 razy dziennie

• liczba powtórzeń oraz tempo ćwiczeń zależą od aktualnej siły mięśni

• ĆWICZENIA REDRESYJNE

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• WYCIĄGI REDRESYJNE

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• ĆWICZENIA SYNERGISTYCZNE

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• ĆWICZENIA ODDECHOWE

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• ĆWICZENIA RELAKSACYJNE

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• ĆWICZENIA CZYNNOŚCI SAMOOBSŁUGOWYCH

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• ĆWICZENIA W ODCIĄŻENIU Z OPOREM

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• ĆWICZENIA STEROWANE

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka:

• PIONIZACJA I NOAUKA CHODU

• ĆWICZENIA MANUALNE

• zastosowanie:

• cele:

• wskazania:

• przeciwwskazania:

• metodyka: