Ćwiczenie 1
|
Wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego oraz logarytmicznego dekrementu tłumienia wahadła prostego |
28.02.97 |
I INFO |
JASIŃSKI JAROSŁAW |
|
UWAGI:
1. Wahadło proste to kulka zawieszona na nieważkiej i nierozciągliwej nici .Aby wyznaczyć wartość przyspieszenia ziemskiego musimy wyznaczyć długość nici ,czas trwania 50 wahnięć orazobliczyć okres wahań .Pomiary powtarzamy ,wyniki zestawiamy w tabeli i na podstawie wzoru na okres wahadła matematycznego T=2Π obliczamy wartość przyspieszenia ziemskiego .
Po pewnym czasie wartość wychylenia maleje wskutek tarcia i oporów powietrza .
Mamy tu do czynienia z ruchem tłumionym .Wykorzystując to zjawisko , możemy obliczyć tzw. logarytmiczny dekrement tłumienia ( jest to wielkość charakteryzująca drgania tłumione ) .Logarytmiczny dekrement tłumienia to logarytm naturalny stosunku dwóch amplitud w chwilach t i t+T .Aby wyznaczyć tą wielkość musimy odchylić wahadło od pionu i odczytywać amplitudy kolejnych wahnięć .
rodzaj kulki |
długość nici [m] |
średnica kulki [m] |
długość wa hadła l [m] |
czas 50 okresów[s] |
okres T[s] |
średni okres T[s]
|
stosunek l / T2 |
przyspiesz. Ziemskie [m/s2] |
metalowa |
0,419 m |
0,0297 m |
0,4487 m |
65,6 s
65,4 s |
1,312 s
1,308 s |
1,31 s
|
0,252 |
9,938 |
metalowa
|
0,602 m |
0,031 m |
0,633 m |
79 s
79,2 s |
1,58 s
1,584 s |
1,582 s |
0,247 |
9,741 |
drewniana
|
0,413 m |
0,0286 m |
0,4416 m |
65 s |
1,3 s |
1,3 s |
0,252 |
9,938 |
drewniana
|
0,602 m |
0,031 m |
0,633 m |
78,6 s
78,9 s |
1,572 s
1,578 s |
1,575 s |
0,249 |
9,82 |
czas w okresach |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
ampl. w mm |
300 |
265 |
240 |
200 |
160 |
140 |
125 |
115 |
100 |
90 |
80 |
Błąd odczytu długości nici 1mm
Błąd odczytu średnicy kulki 0,1 mm
Błąd odczytu czasu 1s
Błąd odczytu amplitudy 1 cm
O B L I C Z E N I A
a) wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego
Okres wahań wahadła matematycznego określony jest następującym wzorem T=2Π . Po dokonaniu przekształceń otrzymujemy wzór na przyspieszenie ziemskie
g= *4Π2
Wartość przyspieszenia ziemskiego dla pierwszego wahadła:
g1=0,252*4*(3,14)2=9,938 m/s2
Wartość przyspieszenia ziemskiego dla drugiego wahadła:
g2=0,247*4*(3,14)2=9,741 m/s2
Wartość przyspieszenia ziemskiego dla trzeciego wahadła:
g3=0,252*4*(3,14)2 =9,938 m/s2
Wartość przyspieszenia ziemskiego dla czwartego wahadła:
g4=0,249*4*(3,14)2=9,82 m/s2
Średnia wartość przyspieszenia ziemskiego wynosi:
gśr.==9,859 m/s2
Odchylenia wyników poszczególnych pomiarów od wartości średniej:
Δd1=|9,938-9,859 |=0,079 m/s2
Δd2=|9,741-9,859|=0,118 m/s2
Δd3=|9,938-9,859|=0,079 m/s2
Δd4=|9,82-9,859|=0,039 m/s2
Błąd średni arytmetyczny wynosi:
Δ== = 0,079 m/s2
Błąd średni kwadratowy wynosi:
ε= ===0,048m/s2
Błąd względny pomiaru wynosi:
δ(Δ)=*100%=*100%=0.8%
δ(ε)=*100%=*100%=0,5%
Błąd metodą różniczki zupełnej:
g=
+
=
=
g=
+
Δl=1mm
ΔT==0,02s
Δg1=*0,001m+*0,02s=0,316
Δg2= *0,001m.+*0,02s=0,254
Δg3= *0,001m.+*0,02s=0,319
Δg4= *0,001m.+*0,02s=0,259
wyznaczanie logarytmicznego dekrementu tłumienia
Dekrementem tłumienia nazywamy wielkość równą logarytmowi naturalnemu ze stosunku dwóch kolejnych amplitud D=ln
D1=ln=0,12 D2=ln=0,1 D3=ln=0,18
D4=ln=0,22 D5=ln=0,13 D6=ln=0,11
D7=ln=0,08 D8=ln=0,13 D9=ln=0,1
D10=ln=0,11
Dśr.==0,128
Dekrement tłumienia jest wielkością stałą dla danego wahadła i ośrodka .Otrzymane różnice wynikają z niemożności precyzyjnego odczytu amplitud poszczególnych wahnięć
Dlatego jako dekrement tłumienia przyjąłem średnią arytmetyczną wartość oszczególnych dekrementów.
D=T stąd stała tłumienia ==
Współczynnik oporu ośrodka jest równy B=2m.==
m.-masa wahadła 170g1g
WNIOSKI:
Celem ćwiczenia było wyznaczenie wartości przyspieszenia ziemskiego oraz logarytmicznego dekrementu tłumienia .Uzyskana wartość przyspieszenia ziemskiego (9,859 ) nieznacznie odbiega od przyjmowanej wartości (9,81).Różnica ta może być spowodowana błędami pomiarów ,oraz tym , że wartość przyspieszenia ziemskiego nie jest stała , ale zależy od położenia punktu na powierzchni Ziemi.
Wychylenia wahadła tarczowego z położenia równowagi mają charakter gasnący .Wyznaczenie parametrów określających wielkości oporów zostało przeprowadzone w drugiej części ćwiczenia .Badane wahadło charakteryzuje się dekrementem tłumienia równym D=0,128 .Wyliczona na jego podstawi stała tłumienia wynosi = ,zaś współczynnik oporu ośrodka B=.