Paweł Paśnikowski Bydgoszcz 26.10.1999r.
Leszek Piechowiak
WYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA ZA POMOCĄ STRZAŁKI UGIĘCIA.
1.Wstęp teoretyczny.
Odkształcenie ciała jest spowodowane działaniem zrównoważonych sił lub zrównoważonych momentów sił. Odkształcenie znikające z chwilą usunięcia sił odkształcających nazywa się sprężystym, a zjawisko sprężystością. Odkształcenie, które nie znika po usunięciu siły nazywa się odkształceniem plastycznym, a zjawisko plastycznością. Siły odkształcające mogą działać prostopadle albo stycznie do powierzchni.
PRAWO HOOKE'A
Siła oporu sprężystego jest wprost proporcjonalna do odkształcenia.
- odkształcenie względne
- ciśnienie
- współczynnik proporcjonalności - moduł sprężystości zależy od rodzaju materiału
Prawo Hooke'a jest słuszne jedynie w odniesieniu do odkształceń sprężystych, a więc zanikających wraz z działaniem siły zewnętrznej.
MODUŁ YOUNGA- moduł sprężystości na wydłużenie określający wielkości sił sprężystych w danym ciele.
Wyznaczenie modułu Younga polega na pomiarze przyrostu sił
Pręta o długości
umocowanego na jednym końcu i rozciąganego siłą
przyłożoną do drugiego jego końca.
, gdzie
- powierzchnie przekroju pręta
Ten sposób może być jednak stosowany tylko do drutów i prętów o niewielkim przekroju. W przypadku prętów grubych wykorzystujemy odkształcenia złożone, jakie występują w czasie zginania pręta zamocowanego na jednym końcu lub podpartego w dwu miejscach w pobliżu jego końców. Obciążenie pręta siłą
przyłożoną w jego środku, wywołuje specyficzną deformację, której miarą jest strzałka ugięcia
.W czasie zginania pręta dolne warstwy wydłużają się, górne skracają, a warstwa środkowa - neutralna, zachowuje swoją długość ulegając wykrzywieniu zgodnie z prawem Hooke'a jest ona proporcjonalna do siły deformującej
.
, gdzie
a-szerokość pręta
h- grubość liczona w kierunku siły
l-długość pręta od jego krawędzi
podparcia do drugiej
2.Wykonanie pomiarów.
Aparatura składa się z podpórek z pryzmatami, z szalki i ciężarków. Podpórki są skonstruowane w taki sposób, że można je przytwierdzić do stołu mikrometrycznego lub mikromierza.
Przekrój i wymiary pręta |
Strzałka ugięcia pręta |
Wzór |
|
|
Jednostronnie mocowana |
Dwustronnie mocowana |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.Pojęcia.
• naprężenie - stosunek siły (działającej prostopadle do powierzchni) do powierzchni, na którą działa.
• granica sprężystości - takie naprężenie, po przekroczeniu którego ciało nie
powraca do poprzedniego wymiaru z dokładnością do 0,003 %
.
• granica prostopadłości - dla naprężeń mniejszych - od tego spełnione jest prawo Hooke'a.
• granica wytrzymałości - takie naprężenie, przy którym ciało ulega zniszczeniu (zerwaniu, rozkruszeniu),
gdy:
- dla ciał plastycznych
- dla ciał kruchych
4.Wyniki pomiarów.
a) dla pręta o przekroju prostokątnym , gdzie
;
długość pręta
.
•
⇒
•
⇒
•
⇒
•
⇒
b) dla pręta pełnego(aluminium) o przekroju koła , gdzie
,
,
;
dla •
⇒
•
⇒
•
⇒
•
⇒
c)dla pręta o przekroju koła (miedź) , gdzie
,
,
;
dla •
⇒
•
⇒
•
⇒
•
⇒
5.Teoria błędów.
6.Wyniki końcowe.