Jego dzieci mają dar rozpoznawania wampirów i ich niszczenia. Wiara w wampiry musiała nasilić się po przyjęciu chrześcijaństwa i zarzuceniu ciałopalenia. Znaczne jej upowszechnienie oraz znajomość sposobów ich zwalczania sugeruje, że słowiański wampir musiał mieć swój odpowiednik w innych kulturach. Niewykluczone, iż jedną z dróg rozprzestrzenienia się „wampiryzmu” były opowieści słowiańskich mamek, opiekujących się, we wczesnym średniowieczu, zachodnioeuropejską dziatwą (eksport ludzkiego towaru na Zachód był wówczas na Słowiańszczyźnie najbardziej dochodowym interesem, stąd zaskakujący w średniowiecznej Anglii zachodniosłowiański.

Zmarły mógł się przeistoczyć w wampira (wąpierza, upiora) z różnych przyczyn. Stawali się wampirami ludzie, których za życia ktoś przeklął; zmarli śmiercią gwałtowną; ci których zwłoki sprofanowano (przy czym ciekawym jest, że aby zabić wąpierza należy właśnie dokonać profanacji jego zwłok); zmarli, nad którymi przeskoczyło zwierzę, samobójcy i wiedźmy. W niektórych regionach wierzono także, iż potencjalnymi wąpierzami są ludzie rudzi, leworęczni, posiadający jedną zrośniętą brew lub wyposażeni w podwójny komplet zębów. Brak stężenia pośmiertnego i rumiana twarz były znakiem iż zmarły może przeistoczyć się w wąpierza. Objawami działania upiora miały być: coraz większe osłabienie, bladość i pot na czole po obudzeniu oraz koszmarne sny i stałe uczucie wielkiego zmęczenia.

Wampiry nie lubią czosnku i cebuli, stąd dobrze jest mieć w domu nieco tych warzyw. Wskazane jest ich spożywanie. Wąpierza można też skutecznie odstraszyć wbijając nóż w jego cień. Demony te mogą przybierać też postać nietoperzy i innych zwierząt. Wąpierze w swym demonim wcieleniu są wrażliwe na srebro, które je odstrasza, ale nie unicestwia. Wąpierza można zabić przebijając jego serce drewnianym kołkiem, najlepiej osinowym, albowiem osika w wierzeniach Słowian miała moc odpędzania złych duchów. Podobne moce przypisywano gdzieniegdzie szakłakowi. Inną skuteczną metodą było obcięcie wąpierzowi głowy i ułożenie jej między jego nogami. Dla pewności można było wepchnąć nieboszczykowi w usta główkę czosnku, kawałek żelaza lub cegłę, albo też włożyć do trumny pędy dzikiej róży, głogu czy tarniny. Aby zapobiec przemianie nieboszczyka w wąpierza wkładano do trumny kawał żelaza, układano również zwłoki twarzą do dołu.

Słowiański wąpierz trafił do kultury angielskiej pod nazwą "vampyre", spopularyzowaną przez powieść Brama Stokera Dracula z 1897 roku, ukazującą diaboliczną działalność hrabiego Draculi, rodem z Transylwanii a także wcześniejsze powieści Giaur George'a Byrona z 1813 i The Vampyre Johna Williama Polidoriego z 1819). Wraz z kulturą masową powrócił do nas jako "wampir".

Cechy wampira posiadają zapożyczona z południa strzyga i strzygoń (łac. striga - czarownica, wiedźma, strix - strigis, sowa), choć bardziej zbliżają się one do duchów zmarłych gwałtowną śmiercią, występujących pod postacią dzikich ptaków (bułg. navi, serb. navije, słoweń. nâvije, ukr. naŭki, pol. latawce, porońce).

Rozbieżności:

Istnieją znaczne rozbieżności pomiędzy przedstawianymi obecnie wizerunkami wampira. Obejmują one prawie wszystkie możliwe aspekty tych istot. Do najważniejszych różnic należą:

Wygląd: sięga od potwornego (Nosferatu, Buffy postrach wampirów, Dracula), poprzez przeciętny (Blade), po olśniewająco piękny (Kroniki wampirze, Drakula 2000, Anny Rice, Blood Rayne). W systemie gry RPG Wampir: Maskarada różne klany przejawiają różne cechy wyglądu. W Wiedźminie Andrzeja Sapkowskiego, ukazany obraz "wyższego wampira" - Emiela Regisa, nie różni się niczym od zwykłego człowieka, dlatego też trudno zidentyfikować te upiory, dopóki same się nie ujawnią. Wyglądem zewnętrznym nie różni się też od ludzi tytułowa postać Księżniczki Andrzeja Pilipiuka - Monika Stjepanković (Kuzynki, Księżniczka, Dziedziczki). Różni się ona od najczęściej przedstawianych w literaturze wampirów między innymi tym, że zamiast ostrych zębów posiada ssawkę. W anime "Karin" wampiry nie różnią się wyglądem od zwykłych ludzi (kły rosną im dopiero gdy zamierzają kogoś ugryźć). Cassidy z Kaznodziei nie posiada nawet tej wampirzej cechy - swoje ofiary atakuje przy pomocy w pełni ludzkiego zgryzu. Jedynym elementem, wyróżniającym go spośród śmiertelników, są ukrywane za ciemnymi okularami oczy, wiecznie przekrwione na skutek nadużywania narkotyków i alkoholu.

Dhampir

Mityczna istota, mieszaniec, wampir półkrwi, rodzący się ze związku ludzkiej matki i wampirycznego ojca. Dhampiry wywodzą się z folkloru cygańskiego.

W przeciwieństwie do wampirów, wokół których przez wieki narosły i utrwaliły się mity, legendy i przesądy, dhampiry obecne są w szerszej świadomości twórców i czytelników fantastyki od stosunkowo niedawna. Wskutek tego pisarze czy scenarzyści nadal traktują dhampiry według własnego „widzimisię”, przypisując im cechy pożądane dla konkretnego bohatera, przez co trudno jest dokładnie scharakteryzować posiadane przez mieszańców moce. Ogólnie przyjmuje się, że dhampir po ojcu dziedziczy pewne zdolności właściwe tylko wampirom. Mogą być one różne, indywidualne dla każdego dhampira, np. jeden dhampir może przebywać na świetle słonecznym, musi za to pić krew, inny nie może przebywać na słońcu, ale nie musi pić krwi, jeszcze inny może przebywać na słońcu i nie pić krwi. Może także się zdarzyć, że dhampir zaaklimatyzuje się do otaczającego go świata i będzie mógł funkcjonować niemal jak człowiek. Po matce-człowieku dhampiry dziedziczą przeważnie ludzkie słabości i uczucia, jak np. miłość, strach, nienawiść.

Dhampiry często stają po stronie dobra, walcząc z prawdziwymi wampirami. Najbardziej znanymi dhampirami są Blade (Blade: Wieczny łowca), Rayne (BloodRayne), Renesmee Cullen i D (Vampire Hunter D). Ten ostatni często błędnie nazywany jest dunpealem bądź dumpealem, co wnika z faktu, że fonetyczną wymowę słowa dhampir w katakanie zapisuje się znakami ダンピール (danpiiru), co nieświadomy tłumacz przełożył - zgodnie z ogólnie przyjętymi dla języka angielskiego zasadami - na dunpeal, tworząc nowy wyraz. W mowie i piśmie japońskim nie występuje litera „l”, która zawsze zastępowana jest przez „r”, natomiast wymowa i zapis liter „m” oraz „n” bywa naprzemienna.

Zdolności: występują od zupełnie łamiących prawa fizyki (Dracula), poprzez graniczące z niemożliwymi (Kroniki wampirze), po nadludzkie, lecz wytłumaczalne fizycznie (Blade). Zaliczać się do nich mogą: lewitacja lub latanie, teleportacja lub bardzo szybkie przemieszczanie się, telekineza, hipnoza, polimorfizm, niewidzialność itp. W Wiedźminie niektóre ze zdolności uaktywniają się pod działaniem światła księżyca, będącego w pełni. W "Draculi" Brama Stockera wampiry posiadają siłę dwudziestu ludzi i są bardziej przebiegłe, posługuje się nekromancją, czuli przepowiadaniem przyszłości przez zmarłych, ma pod władaniem wszystkich zmarłych znajdujących się w pobliżu, może zmieniać postać (w pewnych granicach), do pewnego stopnia może sterować burzą, mgłą, i fromem, wszystkimi podlejszymi stworzeniami czyli szczurami, sowami, nietoperzami, ćmami, lisami i wilkami. Może się zwiększać i zmniejszać, a czasem znikać i zjawiać się niewidoczny, a także zmieniać się w mgłę.

Pochodzenie: literatura obejmuje warianty od klątwy (Dracula) po zakaźną mutagenną chorobę (Blade, Underworld). U Moniki (A. Pilipiuk) wampiryzm jest cechą genetyczną ujawniającą się u niektórych członków jej rodziny w wieku dojrzewania. Podobnie jak w niektórych innych utworach o wampirach (np. Wywiad z wampirem) osoba stająca się wampirem od momentu inicjacji przestaje dojrzewać. Jeśli wampirem staje się dziecko lub nastolatek zachowuje ono niedojrzały wygląd. Można też natknąć się na teorie, że wampirem nie można się stać - są po prostu osobnym gatunkiem istot ("Wiedźmin", "Karin". Czasami określa się, że wampir to jest oddzielny gatunek, będący szczytem ewolucji i na samej górze łańcucha pokarmowego (Blade). W cyklu "Nekroskop" wampiry przybyły z wszechświata równoległego.

Krzyżowanie: niektóre źródła pozwalają na ludzko-wampirze krzyżówki, zwane dhampirami (Blade, Blood Rayne, Vampire Hunter D), inne wykluczają ich powstanie (Kroniki wampirze). W filmie Underworld możliwa okazała się hybryda wampira z wilkołakiem. W "Nekroskopie" występują półwampiry, obdarzone nieśmiertelnością i niektórymi zdolnościami wampirów, jednakże niezdolne do rozmnażania się.

Śmiertelność: wszystkie źródła zgadzają się co do jednego: wampir nie starzeje się, a przynajmniej nie może umrzeć ze starości. Jednak według niektórych źródeł wampiry są nieśmiertelne i jedynym sposobem na ich zniszczenie jest przebicie kołkiem, zazwyczaj osikowym (np. Dracula) lub wystawienie na światło słoneczne (Wywiad z wampirem), w innych w zabiciu wampirów przeszkadza jedynie ich szybka regeneracja, nie chroniąca jednak przed spaleniem czy odcięciem głowy (Wampir: Maskarada), jeszcze inne mówią o śmierci wampira po wypiciu przez niego krwi umarłego (Wywiad z wampirem). Emiel Regis wykazuje całkowitą niewrażliwość na ogień. Po odcięciu głowy regeneracja trwała pięćdziesiąt lat, zanim powrócił do formy. W jednym z tomów Kaznodziei pt. Krew i whiskey Cassidy przyznaje, że poza światłem słonecznym nie istnieje żadna skuteczna broń na wampira, a kołek, chociaż sprawia ból, także nie jest w stanie uśmiercić krwiopijcy.

Wrażliwość na srebro: choć częściej przypisywana wilkołakom, niektóre dzieła nadają ją również wampirom (Blade, trylogia: Kuzynki, Księżniczka, Dziedziczki, Hellsing, Czysta krew, Pod osłoną nocy (serial telewizyjny)). W "Nekroskopie" jest tłumaczona jako zwykła alergia.

Wrażliwość na symbole religijne: w niektórych dziełach wampiry przejawiają lęk, fizyczny dyskomfort lub bezpośrednie obrażenia w przypadku kontaktu z symbolami religijnymi, takimi jak krzyże lub woda święcona (Dracula, Buffy - postrach wampirów), w innych wampiry są na nie całkowicie odporne [Kroniki wampirze, Blade, Pod osłoną nocy (serial telewizyjny), Czysta krew, "Karin" (Wampirzyca stwierdza tam, że przekonanie o wrażliwości na święte symbole wzięło się stąd, że większość wampirów to ateiści) Wampir: Maskarada (choć w systemie Wampir: Maskarada wampiry i inne stworzenia są wrażliwe na tzw. Prawdziwą Wiarę, bez znaczenia na to jakiego wyznania jest posiadacz Prawdziwej Wiary), Łowcy wampirów, trylogia: Kuzynki, Księżniczka, Dziedziczki - Monika jest osobą wierzącą i regularnie chodzi do cerkwi]. Cassidy zostaje potępiony osobiście przez samego Boga, który nazywa go "Bestią", jednak to nie zmienia jego pogardliwego nastawienia do Kościoła i symboli wiary.

Wrażliwość na czosnek: w "Hellsingu" jest napomniane, że czosnek jest nieprzyjemny dla wampira. (moment, w którym Integra chce, żeby Seras zlizała jej krew z palca). Można się domyślać, że dla wampira jest to po prostu bardzo nieprzyjemny zapach, dodając to, że mają o wiele lepszy węch od człowieka. A jedzenie tegoż warzywa budzi w wampirach taką niechęć, jak u niektórych dzieci jedzenie szpinaku. W "Karin" wampiry posiadają wielokrotnie czulszy węch niż ludzie, nie lubą więc nie tylko czosnku ale i cebuli, pieprzu i innych rzeczy o mocnym zapachu. Z kolei w Blade wampiry są śmiertelnie uczulone na czosnek, a kontakt z nim powoduje np: eksplozję głowy. W "Nekroskopie" podczas walk z wampirami smarowano groty strzał i ostrza mieczy wyciągiem z czosnku. Nie stanowił on zagrożenia dla życia wampira, jednakże powodował dolegliwości wyłączające go z walki na kilka dni. W "Krwi i Whiskey" Cassidy przyznaje, że uwielbia czosnek i włoską kuchnię.

Wrażliwość na światło: nadwrażliwość na światło jest cechą wspólną wszystkich legend o wampirach. Według niektórych dzieł wampir boi się każdego jaśniejszego oświetlenia (Dracula), w innych zaś szkodzi mu jedynie bezpośredni kontakt ze światłem słonecznym (Kroniki wampirze, Buffy - postrach wampirów, Wampir: Maskarada). Zjawisko to jest czasem tłumaczone jako krytyczne uczulenie na ultrafiolet (Blade, Underworld), co pozwala wampirom np. na bezpieczne poruszanie się za dnia dzięki kremom z filtrem UV (Blade). W Wiedźminie wszakże, wampiry nie umierają od światła słonecznego, ale w znacznym stopniu je ono osłabia i pozbawia większości nadnaturalnych mocy. U Pilipiuka Monika w żaden sposób nie jest wrażliwa na światło słoneczne. Dużą niewrażliwość przejawiają także wampiry z Hellsinga np Alucard, który za dnia chodził po dworze, jednak Victoria młoda wampirzyca, musiała się okrywać ubraniami. W serii "Karin" dojrzałe wampiry stają się niezwykle wrażliwe na słońce - odczuwają jego żar jakby temperatura była 10 do 20 razy wyższa niż w rzeczywistości, mogą się jednak poruszać za dnia o ile nie dopuszczą do padania światła na skórę. Kain z Legacy of

Kain, był tak potężny, że światło nie robiło mu żadnej szkody. Cassidy z Kaznodziei pod wpływem światła ulega natychmiastowemu oparzeniu (czasem też utracie kończyn), a po dłuższym pobycie na słońcu (z wyjątkiem chwil, gdy jest okryty szczelnie ubraniem lub kryje się w cieniu) eksploduje w słupie ognia.

Zagrożenie dla ludzi: w tradycji ludowej wampiry zawsze stanowiły śmiertelne zagrożenie dla ludzi, bowiem piły ich krew, co prowadziło do śmierci człowieka, bądź przemiany w wampira. W niektórych współczesnych utworach literackich wampiry mogą jednak być przyjazne ludziom. Np. Monika (A. Pilipiuk) nie pije ludzkiej krwi, a jedynie końską. Jeden łyk wystarcza jej na kilka lat, przy czym dla konia takie "puszczanie krwi" nie jest szkodliwe. Autor zaznacza, że jego bohaterka jest właściwie pseudowampirem, a oprócz pseudowampirów istnieją wampiry prawdziwe, zagrażające ludziom. Regis (A. Sapkowski), Cykl wiedźmiński) przestał pić krew w ogóle. Wampir zaznacza, iż picie krwi przez wampiry jest tym, czym picie alkoholu przez ludzi. Nie jest niezbędne do życia, ale stosowane jest dla poprawy nastroju i powoduje uzależnienie. * W "Karin" Wampir wypijając krew pozbawia również tymczasowo osobę pewnych cech lub stanów psychicznych. Zależnie od "gustu" są instynktownie przyciągani do ludzi posiadających owe cechy i zwykle nie piją krwi innych ludzi (przykłady cech tymczasowo traconych po ugryzieniu przez wampira: stres, duma, nieszczęście, zakochanie się, regularne kłamanie, uczucie zazdrości). Niejednokrotnie jednak wspomina się o wampirach, które mogą ograniczyć się do spożywania krwi zwierzęcej (m.in. [Kroniki wampirze]], Kaznodzieja).

Według niektórych źródeł wampir nie ma kości, lecz chrząstki. Może wchodzić w stosunki z żywymi, choć nie odczuwa przyjemności seksualnej (w serii A. Pilipiuka o przygodach Jakuba Wędrowycza wampiry mają niezaspokojony głód seksualny). Wampirem kieruje ukryta w jego wnętrzu Bestia, którą z upływem czasu coraz trudniej mu zwalczyć - w końcu poddaje się jej. W tym stadium wampir zaspokaja swoje najprostsze potrzeby - zabija, pożywia się, śpi, co sprawia, że traci na swojej złożoności i niezwykłości odsuwając się całkowicie od człowieczeństwa. Nazwą łacińska może być homo nocturis (względnie hominis nocturnae, bądź "hominus nocturna".

Wampiry to stworzenia bardzo mocno związane z kulturą krajów bałkańskich. Stamtąd wywodzi się bodaj Czosnek / AKPA najsłynniejszy wampir na świecie - hrabia Drakula. Tak naprawdę był księciem (wojewodą), a nie hrabią i żył w XV, a nie XIX wieku, ale to nie ma nic do rzeczy. Literatura rządzi się swoimi prawami, a Bram Stoker - autor opowieści o Drakuli - nie pisał historii księcia, tylko powieść grozy.

Nie przez przypadek jednak wybrał on akurat Włada Palownika za bohatera swojego dzieła, choć przecież w historii Europy nie brakowało równie okrutnych jegomościów. Jednak dziwnym zbiegiem okoliczności, to właśnie w krajach rumuńskich (Mołdawii i Wołoszczyźnie) najgłośniej było o wampirach, o czym donoszą liczne dokumenty tamtejszego Kościoła prawosławnego, który ze zjawiskiem wampiryzmu toczył nierówną i zaciętą walkę.

Śledztwo austriackiego doktora:

Nie wszyscy dawali wiarę opowieściom o krwiożerczych istotach, wstających z grobu i nękających przycmentarne okolice. Kiedy nadszedł wiek oświecenia, coraz częściej można było usłyszeć głosy, domagające się nieco bardziej racjonalnych wytłumaczeń zjawiska wampiryzmu. Poszukiwania te opisuje rumuński historyk Matei Cazacu w swojej monografii księcia Drakuli. Prezentuje fascynującą tezę, postawioną przez austriackiego lekarza wojskowego - Georgesa Tallara, który w połowie XVIII wieku przez kilka lat przebywał na Bałkanach, w tym również w ojczyźnie księcia Drakuli - Transylwanii.

Tallar nie wierzył w wampiry, zaś jako lekarz stykał się często z ludźmi, którzy rzekomo cierpieli z powodu ataku tych ponurych stworzeń. Prowadził w tej sprawie śledztwo i na jego podstawie napisał raport zatytułowany "Visum repertum anatomico-chyrurgicum", w którym zawarł zaskakujące wnioski.

Raport opisywał między innymi... sposób odżywiania się mieszkańców Wołoszczyzny. A najciekawsze jest to, że doktor Tallar najbaczniejszą uwagę zwrócił na to, co jedli Wołosi podczas postów. A nie było tych postów mało, bowiem Kościół prawosławny, który rządził wówczas na Wołoszczyźnie w sposób niepodzielny, był w tym względzie bardzo surowy. Jeśli zliczyć wszystkie dni postów, to w całym roku uzbierało się ich... ponad dwieście!

Postna dieta w Transylwanii

Poszczący Wołosi jadali głównie surową cebulę, czosnek, rzepę i kapustę (także kiszoną), a także dynię i jarmuż, gotowane bez dodatku tłuszczu. Nie jadano chleba (zamiast niego żywiono się papką z mąki kukurydzianej), a o mięsie i innych tego typu frykasach (np. jajach czy rybach) oczywiście nie było mowy.

Trzeba także podkreślić, że do postów podchodzono niezwykle rygorystycznie. Nikomu do głowy nie przyszło, by migać się od suszenia lub podjadać po kryjomu. Nawet zbóje i hultaje pościli przykładnie, bo złamanie postu traktowane było jak prawdziwe bluźnierstwo i przykładnie karane.

Ale medal ma dwie strony. Takie surowe reguły sprawiały, że ci sami ludzie, którzy głodzili się przykładnie w czasie postu, podczas Bożego Narodzenia opychali się bez umiaru, zajadając ogromne ilości pieczonej wieprzowiny. Tak skrajne diety powodowały zatem albo chroniczne niedożywienie, albo ostrą niestrawność, a co za tym idzie, rozmaite dolegliwości.

Kiedy i kogo atakowały wampiry

Drugą część swojego raportu doktor Tallar poświęcił opisaniu okresów, w których następowały wzmożone "ataki wampirów". A ciekawym zbiegiem okoliczności, były to głównie dwa ostatnie tygodnie postu przed Bożym Narodzeniem. Ponieważ post przed tymi świętami trwał wówczas od pięciu do sześciu tygodni, stan pokutników pogarszał się drastycznie - ludzie cierpieli na bóle brzucha (które mylnie brali za bóle serca) i halucynacje. Ich wygląd naprawdę przywodził na myśl osoby, z których jakaś bestia wyssała krew i siły życiowe. Głodowanie wywoływało także zaburzenia snu oraz koszmary. Dziwnym trafem wampiry upodobały sobie nieszczęsnych Rumunów, których krew widocznie smakowała im bardziej niż innych nacji. Tallar zaobserwował, że mieszkający na tych terenach Niemcy i Węgrzy, którzy pościli znacznie mniej, jakoś nie skarżyli się na ataki krwiożerczych potworów. Podobnie rzecz miała się z prawosławnymi Serbami, którzy choć pościli równie rygorystycznie jak Wołosi, mieli w swojej diecie bogatą w witaminę C paprykę, co powodowało, że byli po prostu lepiej odżywieni i mniej podatni na choroby.

Współczesna medycyna potwierdza przypuszczenia doktora Tallara, identyfikując nawet choroby, na które przypuszczalnie zapadali Wołosi. Były to: szkorbut, pelagra, kurza ślepota i - być może - porfiria. Zwłaszcza ta ostatnia choroba pasuje do wyobrażeń na temat skutków ataku wampirów, gdyż w jej następstwie chorzy unikają światła, cierpią na bezsenność, prowadzą nocny tryb życia i często mają poważne zniekształcenia twarzy. Wampir jak się patrzy!

Wampiryzm a dieta

Krótko mówiąc, zgodnie z hipotezą doktora Tallara, wampiryzm nie istniał, a to, co za niego brano, było tak naprawdę następstwem fatalnych nawyków żywieniowych mieszkańców Mołdawii i Wołoszczyzny. Post rodził wampiry, zaś doskonałym lekarstwem na nie był nie tyle czosnek, ile... witamina C!

Odmiany wampirów we wspólczesnej kulturze

Często występują w wielu odmianach. W Nocnym Patrolu oraz kontynuacjach (Nocny Patrol - Dzienny Patrol - Patrol Zmroku - Ostatni Patrol) poza zwykłymi wampirami występują wampiry wyższe.

W sadze o wiedźminie wylicza się:

wampir wyższy, alp, katakan, mula, bruxa, nosferat, fleder i ekimma.

W Ani słowa prawdy -

wampir czarny (kostropaty),

wampir brunatny (krwiopijca),

wymarły wampir siny (królewski)

i niezwykle rzadki wampir cesarski.

W Mrocznej Wieży - wampiry pierwszej, drugiej i trzeciej kategorii.

Grób weneckiego wampira

Szkielet kobiety z kawałkiem kamienia wbitym między zęby jest zdaniem włoskich naukowców najstarszym udokumentowanym odkryciem pochówku osoby, która padła ofiarą zabobonów związanych z wampirami. Szczątki ludzkie pochodzą z grobu na wyspie Lazzaretto Nuovo w Wenecji. Sam grób datowany jest na 1576 rok, chowano w nim ludzi zmarłych na dżumę. Na niewielkiej wysepce mieli dochodzić do zdrowia ci, którym udało się przeżyć innej weneckiej wysepce Santa Maria di Nazareth (Lazzaretto Vecchio). Nie wszyscy mieli jednak dość siły — szacuje się, że na wyspach zamienionych miejsca odosobnienia umierało kilkaset osób dziennie.

Jedną z ofiar była kobieta, której szkielet odnalazł w zbiorowym grobie Matteo Borrini z Uniwersytetu Florencji. W usta kobiety wbito kawałek cegły. Najbardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem tego znaleziska są zabobony związane z mitem wampiryzmu. W tamtych czasach wierzono bowiem — tłumaczy włoski naukowiec — iż wampiry nie tylko piją krew, ale i roznoszą choroby. Grabarze wrzucający ciała do dołów umieszczali „podejrzanym” w ustach kamienie lub drewniane kołki.

Przedstawiając swoje znalezisko na konferencji w Denver, Matteo Borrini tłumaczył, że jest to pierwszego tego typu odkrycie dokładnie zbadane przez naukowców. Peer Moore-Jansesn z Uniwersytetu Stanowego Kansas uważa jednak te twierdzenia za nieprawdziwe. Podkreślił, że sam znajdował podobne szkielety wielokrotnie. W tym również na terenie Polski.

Mit wampira, nieśmiertelnego krwiopijcy, wywodzi się ze zbiorowej świadomości. Stanowi on ważny przejaw irracjonalizmu, sprzeciwiającego się racjonalizacji i mechanizacji, obecnie informatyzacji życia.

Pierwsza ekranizacja Nosferatu na podstawie kultowej powieści Brama Stokera - Drakula, powstała w 1921 roku. Zekranizowaniem tej książki, zajął się niemiecki reżyser Friedrich Wilhelm Murnau. Film ten wbrew wielu sporom, zalicza się do niemieckiego ekspresjonizmu.

Murnau stworzył w swym życiu ponad 20 filmów, z których prawie połowa nie zachowała się do dzisiejszych czasów. W ówczesnych latach wyznaczał on nowe kanony filmowe. Był to jeden z pierwszych filmów plenerowych, jakże odmienny od horrorów realizowanych w latach 20 i 30 poprzedniego stulecia, które kręcono wyłącznie w atelier.

Scenariusz Nosferatu - symfonii grozy niemal całkowicie jest wierny powieści Stokera. Wyjątek stanowi usunięcie postaci łowcy wampirów Van Heslinga. Z powodu konfliktu z rodziną pisarza, Murnau był zmuszony zmienić imiona bohaterów. Tytułowy Drakula nazywa się Nosferatu. Akcję przeniesiono z Londynu do jakiegoś bliżej nieokreślonego miasta w stylu lat 40-tych XIX wieku. Film kręcono zarówno w niemieckich miastach (Lubeka, Wismar, Luneburg), jak także w słowackich Karpatach (w filmie są zaprezentowane jako Transylwania - kraina wampirów).

Z postacią aktora odgrywającego rolę Nosferatu wiąże się pewna tajemnica. W czołówce filmu wymienia się Maxa Schrecka, który nie znajdował się w rejestrze niemieckich aktorów tamtych czasów. Schreck oznacza strach. Czyżby Max był w rzeczywistości wampirem? Być może cały mit o wampirach wcale nie jest wyssany z palca? Historia ta stała się tematem filmu, o czym w dalszej części artykułu. Według Wernera Herzoga: Nosferatu Murnaua to najbardziej wizjonerski z niemieckich filmów. Przepowiada nazizm i potwierdza znaczenie kina, które przekreślone zostało w erze hitleryzmu. Trudno jest się nie zgodzić z tym stwierdzeniem. Postać Nosferatu symbolizuje destrukcyjne zło, materialne ucieleśnienie śmierci. Pokonać go może tylko nadzieja na lepsze jutro, na zakończenie tego horroru. Ważnym ogniwem

ostatecznego zwycięstwa nad Nosferatu jest poświęcenie własnego życia, w imię dobra, piękna i prawdy. Triadę Platońską w filmie reprezentuje Ellen, która de facto była głównym powodem przybycia Nosferatu do portowego miasteczka.

Dopiero w 1978 roku zrealizowano drugiego Nosferatu, jako hołd złożony osobie Murnaua. Dokonał tego wyżej wymieniony Werner Herzog, twórca takich filmów, jak m.in.: Stroszek, Zagadka Kaspera Hausera, Fitzcarraldo, czy Szklane Serce. W rolę tytułowego wampira, wcielił się doskonały Klaus Kinski. Nosferatu WampirKinski w filmie Herzoga reprezentuje smutek, agonię oraz cierpienie wampira. Jego pojawienie się nie powoduje całkowitego zwycięstwa śmierci. Owszem zadaje on ból innym, lecz czyni to ze świadomością wewnętrznej sprzeczności. Nie jest on jedynie nośnikiem czystego zła, ale także kryjącej się w nim samym dobroci. To właśnie ta dobroć, powoduje jego odrazę do własnych poczynań, własnej krwiożerczej natury oraz czyni go postacią tragiczną, nieustająco walczącą z samym sobą. Jakże tym samym Nosferatu przypomina nas samych. Przez ten zabieg, wampir staje się ponadczasową istotą ludzką, ponieważ wewnętrzny konflikt dwóch sprzecznych sił, jest wpisany w człowieczą naturę od początku naszego istnienia. Werner Herzog w swym filmie podejmuje też dyskusje na temat nieśmiertelności. Nosferatu zmęczonym głosem stwierdza, iż śmierć nie jest najokrutniejsza, bo gorsze może być wieczne trwanie, niemożność śmierci. Burzy w ten sposób idealistyczny mit doskonałej istoty, dla której wieczne życie jest spełnieniem marzeń, czymś najdoskonalszym. Nieśmiertelność odbiera chęć do życia, przytłacza, powoduje pustkę i beznadziejność.

W 2000 roku E. Elias Merhige, mało znany amerykański scenarzysta, reżyser i producent wyreżyserował Cień Wampira, film opowiadający o powstaniu Nosferatu - symfonia grozy. Cień wampiraW rolę F. W. Murnaua wcielił się John Malkovich, a Maxa Schreka zagrał, równie dobry, jak Max Schrek, czy Klaus Kinski, Willem Dafoe. Murnau, jako niestrudzony, poszukujący prawdy wizjoner, pragnie stworzyć dzieło swego życia - makabryczny horror, który przerazi wszystkich widzów swym autentyzmem i realizmem. W tym celu do tytułowej roli zatrudnia prawdziwego, żyjącego w ruinach posępnego zamczyska, zaspokajającego swój niepohamowany głód krwią ptaków i szczurów, wampira. Zdjęcia mają być kręcone wyłącznie nocą, a dziwne zachowanie Schreka, Murnau tłumaczy członkom ekipy, niekonwencjonalnym stylem aktorskim tej postaci. Reżyser Nosferatu - symfonia grozy skrupulatnie kręci kolejne śmierci członków ekipy filmowej (aktorki Grety, producenta Gustava, operatora kamery Fritza). Na koniec wampir morduje samego Murnaua, a promienie słoneczne dostające się do pomieszczenia, unicestwiają przeklęte monstrum. Wszystko to zostaje uwieńczone na taśmie Murnaua.

Największą zasługą filmu są role głównych bohaterów. Zarówno Dafoe, jak i Malkovich doskonale wywiązali się z zadania. Dafoe, jako wampir jest nienasycony, przerażający, cierpiący. Natomiast Malkovich, jako Murnau jest urodzonym, szalonym geniuszem, który nie spocznie przed niczym, nawet przed śmiercią swych współpracowników czy własną, niestrudzenie realizując swój twórczy cel (stworzenie niepowtarzalnego arcydzieła). Można pokusić się o stwierdzenie, że Nosferatu będzie istniał, dopóki homo sapiens będzie znajdował się w ustawicznej rozterce. Najlepszym przykładem ponadczasowości tej tragicznej postaci, jest ciągłe zainteresowanie filmami tego typu, w tym głównie wybitnym dziełem Murnaua oraz jego następcy Herzoga.

Zaprezentowane filmy są nie tylko kawałem dobrego kina, ale także punktem zapalnym, otwierającym dyskusję na temat życia wiecznego oraz psychicznej i duchowej dwoistości (dobra i zła, miłości i nienawiści, bycia z kimś i samotności) ludzkiej natury. „Nosferatu-Symfonia grozy” (1922), reż. Friedrich Wilhelm Murnau.

Po raz pierwszy postać wampira w literaturze pojawiła się na początku XIX wieku w noweli Johna Williama Polidori'ego zatytułowanej "The Vampyre". Niemal przez całą epokę romantyzmu wampir był postrzegany jako blady młodzieniec w czarnej pelerynie aż do momentu, gdy w 1897 roku irlandzki dziennikarz, Bram Stoker, napisał sławną, gotycką powieść "Dracula". Autor w swym dziele umieścił fragmenty życiorysu tyrana z Wołoszczyzny - Vlada IV. Książka okazała się wielkim sukcesem, będąc inspiracją do wielu sztuk, lecz z biegiem czasu jej poczytalność zmalała, a Stoker został uznany za twórcę jednego dzieła.

Tak było aż do roku 1921, kiedy to niemiecki reżyser Friedrich Wilhelm Murnau nakręcił film "Nosferatu - symfonia grozy", będący pierwszą, z licznych potem ekranizacji dzieła irlandzkiego pisarza. Jednak nazwanie tego filmu zwykłą ekranizacją byłoby wielkim i krzywdzącym uogólnieniem, ponieważ "Nosferatu" Murnau'a jest dziełem samym w sobie, pełnym artystycznych kontrastów, cieni i gotyckiego piękna. Sam reżyser był człowiekiem ekstrawaganckim, czerpiącym to, co najlepsze z niemieckiego ekspresjonizmu, jednak nie podążający ślepo za utartymi już wcześniej schematami. Można by powiedzieć, że był 'artystą obrazu', a film "Nosferatu" jest tego najlepszym przykładem.

Do posiadłości grafa Orloka przyjeżdża młody pośrednik handlowy Thomas Hutter, po ty, by sprzedać hrabienu dom w Wisborgu. Młodzieniec nie wie, że ekscentryczny właściciel zamku jest w istocie wampirem. Nosferatu urzeczony zdjęciem żony Hutter'a, zamyka jej narzeczonego w swojej siedzibie, a sam wyrusza statkiem do Wisborga. Kiedy jego okręt wpływa do portu, z pokładu uciekają szczury rozsiewając po całym mieście zarazę, a w ślad za nimi nocą na ląd wychodzi wampir. Początek XIX wieku. Hrabia Orlok znany jako Nosferatu jest wampirem, który dla utrzymania życia musi odżywiać się ludzką krwią. Do jego zamku w Karpatach przybywa młody handlowiec. Nosferatu widzi miniaturkę pięknej Ellen, żony swego gościa. Urzeczony jej wizerunkiem opuszcza zamek i przypływa do miasta, gdzie żyje ta młoda piękność. Wraz z jego przybyciem, w mieście wybucha epidemia dżumy. Ellen postanawia wybawić miasto od zarazy. Zwabia wampira i postanawia przetrzymać go do poranku. Świt zastaje Nosferatu sączącego krew swej ofiary, ale światło poranka pozbawia go życia. Okrutny wampir rozpływa się w powietrzu, a w tym samym momencie ustaje dżuma.

„Nosferatu-Symfonia grozy” to czołowy film niemieckiego ekspresjonizmu i jeden z pierwszych horrorów w historii kina. Rolę Nosferatu odtwarzał Max Schreck, przypuszczalnie najbardziej tajemniczy aktor w historii kina, przez wielu podejrzewany o wampiryzm. W filmie ani razu nie mruga powiekami. Na dodatek w jednej ze scen wstaje z trumny pod idealnym kątem prostym. Sprawa ta do dziś frapuje miłośników kina.

Legenda czy prawda?

Wampiry, w wierzeniach ludowych, głównie Słowian - demoniczne istoty, pierwotnie występujące w postaci nietoperzy lub ptaków (wcielały się w nie duchy zmarłych zbrodniarzy, kacerzy czy innych osób wyklętych), później określane jako "żywe trupy", które nocą wysysały krew z żył swoich ofiar, sprawiając, że stawały się one kolejnymi wampirami. Nie rzucały cienia, nie znosiły zapachu czosnku, a zabijało je światło słońca lub osikowy kołek wbity w serce. Szczególnie wiele relacji o wampirach odnotowano na Bałkanach w XVII-XVIII w. Najbardziej bodaj znany wampir to Dracula (wzorowany na postaci noszącego taki przydomek ).

Młody Brytyjczyk Jonthan Harker:, który bawił w górach Transylwanii, mówi o swym gospodarzu: "Poczułem wstręt i przerażenie, ujrzawszy, jak wyłania się z okna i zsuwa po ścianie zamku twarzą w dół, ku tej okropnej otchłani ". Było to podczas jednej z księżycowych nocy. Książe Drakula, wysoki, blady zawsze ubrany w czerń, wcześniej też zachowywał się bardzo dziwnie. Wilki nazywał dziećmi nocy, a ich wycie - muzyką. Kiedy na przykład Harker zaciął się przy goleniu, z płomieniem demonicznego szału w oczach usiłował chwycić go za gardło. Cofnął rękę tylko dlatego, że dotkną łańcuszka z krzyżykiem na szyi zdumionego gościa. Chwilę przedtem Harker zdał sobie sprawę, że w lustrze do golenia nie ma odbicia Draculi, choć znajdował się on w pokoju. Podczas ostatniego spaceru Harkera otoczyli wieśniacy i, zakreślając szybkim ruchem znak krzyż, mamrotali po cichu ordog (szatan) i pokol (piekło). Ten młody Brytyjczyk jest teraz uwięziony w "ogromnym zniszczonym zamku z wielkimi czarnymi oknami, przez które nie przenika ani jeden promyk światła. Jego gospodarz ukazuje się tylko w nocy.Przerażony Harker zastanawia się, czy kiedykolwiek jeszcze będzie dane mu ujrzeć swoją ojczyznę. Fenomen Brama Stokera Harker jest bohaterem powieści Brama Stokera Dracula , jednego z tych utworów, które cieszą się niesłabnącą popularnością. Książka ta została opublikowana w Londynie w 1897 r. i natychmiast odniosła ogromny sukces. Historia księcia, który okazał się wampirem, stała się tematem kilku filmów, adaptacji scenicznych, komiksów, a nawet baletu.

W powieści :Dracula jedzie do Anglii, by tam krzewić kult wampira, lecz jego plany zostają udaremnione, gdy Harker ucieka z zamku i podejmuje wspólne działania z doktorem Abrahamem van Helsingiem, holenderskim specjalistą w sprawach wapiryzmu. Tylko Helsing wie, że wampiry nie znoszą słońca, czosnku i chrześcijańskiego znaku krzyża. Odkrył także, że tego "nieśmiertelnego stwora" można zabić tylko w tedy gdy jego serce zostanie przebite drewnianym kołkiem.Wciąż popularna legenda Rumuńskie legendy mówią o tym, że pewni ludzie m.in. nieślubne lub nie ochrzczone dzieci, czarownice, a także siódmy syn siódmego syna, są niejako skazani na to, by stać się później wampirami. Wampiry mają zdolność przybierania postaci zwierząt, najczęściej wilków lub nietoperzy. W niektórych wioskach o wampiryzm podejrzewano osoby, które nie chciały jeść czosnku i wierzono, że najlepszym zabezpieczeniem przed wampirami jest wysmarowaniem czosnkiem.

Ciekawostka: W 1962 r. w pobliżu swej rodzinnej wioski zmarł pewien wieśniak Haiti, Clairvius Narcisse. Potwierdził to akt zgonu. Choć był silny fizycznie i nigdy nie chorował, po tym, jak pokłócił się z bratem o kawałek ziemi, zaczął mieć trudności z oddychaniem. Nagle zrobił się słaby, dostał mdłości, zaczął pluć krwią i dwa dni później już nie żył. Pochowano go na małym wiejskim cmentarzu. Osiemnaście lat później Narcisse wszedł spacerem na rynek swego rodzinnego miasta. Był jednym ze "spacerujących zmarłych" od dawna uważanych za wytwór wyobraźni w kraju, gdzie religia voodoo nadal ma duże wpływy. Zdaniem ekspertów "spacerujący zmarli" są wytworem presji psychologicznej i egzotycznej farmakologii. Zastanawiające jest to, że według tej teorii wszyscy byli pod wpływem presji, ponieważ całe miasteczko widziało trupa. Prawdopodobnie wierni religii voodoo ,aby kogoś uśmiercić podają silny środek znieczulający, tetrodotoksynę, który może spowodować naprawdę śmierć lub paraliż. Ofiara wygląda jak nieżywa, choć w istocie jest świadoma tego, co się dzieje. Aby obudzić ofiarę ze snu po odkopaniu z ziemi, szaman na siłę karmi ją specjlną papką, przyrządzoną prawdopodobnie z działającej na system nerwowy rośliny.

Prawdziwy Drakula żył na prawdę! Prawdziwy Dracula żył w XV w. i był księciem Wołoszczyzny - górskiej krainy graniczącej z Transylwanią. Na zachowanych obrazach i drzeworytach widać jego potężne wąsy, ostry nos i wielkie oczy. Przy chrzcie nadano mu imię Vlad, lecz przezywano go Draculą ze względu na godło rodowe, którym był smo, inaczej dracul. Tak się składa, że znaczy to również "diabeł". W młodości Dracula przetrzymywany był jako zakładnik Turków, od których nauczył się okrutnego sposobu zadawania śmierci przez wbijanie na pal. Polega to na przebijaniu ciała ludzkiego drewnianym lub metalowym prętem, który zostaje następnie umocowany w ziemi. Ofiara umiera w okropnym cierpieniu. W 1448r., prawdopodobnie w wieku osiemnastu lat, Vlad został osadzony przez Turków na wołoskim tronie, lecz już po dwóch miesiącach panowania zbiegł do chrześcijańskiego klasztoru. Gdy Konstantynopol - wielka stolica chrześcijaństwa - dostała się pod panowanie tureckie, Vlad powrócił w 1456 r. na swój dziedziczny tron i rozpoczął czteroletnie rządy niezwykle wymyślnego terroru. Pewnego razu, bez żadnych widocznych powodów, zrobił najazd na przyjazne miasto, zabijając i torturując 10 tyś. swych poddanych. Wiele z nich zginęło na palu. Pewnego razu emisariusze z tureckiego dworu ośmielili się wystąpić w turbanach, rozkazał przybić im te nakrycia głowy gwoździami do czaszek Mimo swego barbarzyństwa zdobył sławę dzielnego wojownika w całej chrześcijańskiej Europie przez to, że zdołał odzyskać twierdze położone wzdłuż Dunaju i doprowadził swe wojsko niemal do wybrzeży Morza Czarnego. Gdy szczęście odwróciło się od księcia a jego wojska zostały zmuszone do odwrotu, jakoby zamierzał zbiec do Turków, dlatego też węgierski król Maciej Korwin w trybie natychmiastowym skazał Drakulę na 12 lat więzienia. Podczas pobytu w więzieniu zaprzyjaźnił się ze strażnikami, a ci zaopatrywali go w różne małe zwierzątka, które dla przyjemności wbijał na pal. Został zwolniony z więzienia w 1474 r., a dwa lata później próbował objąć posadę króla wołoski, lecz po dwóch miesiącach panowania zginął w bitwie z Turkami. Miał 45 lat. Jego głowa został odcięta, zakonserwowana w miodzie i jako trofeum dostarczona sułtanowi. „Ludzie wierzą, że trzy dni po śmierci w złych mężczyzn i w złe kobiety wstępuje diabeł i kieruje ich z powrotem do własnych domów i domów przyjaciół, aby straszyli żywych.” Chociaż w dzisiejszych czasach typowy umysł odpycha to, co wydaje mu się nierealne, a rozum wziął górę nad wiarą, literatura fantastyczna nadal łakomie sięga do dawnych mitologii. Serwuje nam nie tylko opowieści o zagubionych światach, ale również te, które mogłyby rozegrać się na naszych podwórkach. Opowieści o wiejskich egzorcystach czy wampirach z ABW. Właśnie owe wampiry mają korzenie znacznie bliższe niżby się to wydawało. Ba! Są nawet wciąż aktywnym elementem folkloru polskich wsi. Mimo wszystko to Rumunię, a konkretniej krainę położoną w samym jej sercu - Transylwanię uważa się za wampirzą macierz. Po śmierci strzyga zdezorientowana i uwięziona między światem żywych i tamtym światem nawiedza domy, drogi i dusze swych znajomych pozostałych przy życiu. Aby pomóc zmarłemu przejść na tamten świat i jednocześnie się przed nim zabezpieczyć, przygotowuje się nieboszczyka jak do długiej wyprawy, układając go na stole pogrzebowym i symbolicznie wyposażając we wszystkie rzeczy, których mógłby potrzebować, pozbawiając go tym samym powodów do powrotu.” „Krzesło z ozdobnym oparciem jest często wartościowym meblem. Jednak kiedy oparcie to ma formę antropomorficzną, nie chodzi już o czystą dekorację, lecz o rytuał: jest to krzesło, na którym zwykle nikt nie siada, ponieważ jest ono związane wyłącznie z powrotem zmarłego do domu.”

Jak zabic wampira?

Przydatna bron w walce z wampirami:

1. Krucyfiks - jego skuteczności zależy od osoby która się nim posługuje. Samo użycie krucyfiksu nie jest dla wampira zabójcze, ale gdy dotknie jego skóry zostawi w tym miejscu bliznę.

2. Hostia - w tym przypadku jej moc jest także uzależniona od wiary osoby która się nią posługuje.

3. Woda święcona - może ranić i palić wampira ale nie jest w stanie go zabić. No chyba żeby się napił, ale to raczej mało prawdopodobne.

4.Kościół - stare wampiry nie mogą wejść do środka, ale współczesnym wampirom zupełnie to nie przeszkadza i wchodzą swobodnie.

5. Światło słoneczne - no to jest zabójcze bez żadnych wątpliwości, ale także światło z lamp kwarcowych oraz intensywnie palący się ogień.

6. Czosnek - popularna broń przeciwko wampirom, roślina ta posiada magiczne właściwości odstraszające nie-umarłych.

Jest kilka sposobów aby zabić wampira, mimo ich pozornej nieśmiertelności. Ale czas zejść na ziemię jest to nie łatwe, czasem powiedziałbym wręcz niezwykle trudne. Oto kilka najbardziej znanych sposobów na Kainitów:

1. Odcięcie głowy - to chyba najpopularniejszy sposób na uśmiercenia wampira. Wierzono, że mózg podobnie jak i serce, to miejsce gdzie gromadzą się siły "życiowe" wampira. Tylko jest jeden problem - głowę trzeba obciąć szpadlem którym kopano groby.

2. Spalenie - to także dość popularna metoda, należy wampira wystawić na działanie promieni słonecznych (trochę to kłopotliwe nocą kiedy wampiry mają swój czas ;) ). Ale niektóre podania mówią, że wampiry syty krwi nie boi się słońca, sam spotkałem się z faktem gdzie pomocą był krem do opalania z filtrem UV :).

3. Drewniany kołek - należy nim przebić serce wampira i trzeba to zrobić ze pierwszym razem. Kołek tez nie może być byle jaki i z byle czego, tylko z określonego gatunku drzewa: głogu, klonu lub jesionu. Czasem spotyka się podanie, iż przebicie tylko unieruchamia wampira i trzeba go dodatkowo wystawić na działanie promieni słonecznych.

4. Pochowanie twarzą do dołu - w przypadku podejrzenia, że zmarły jest wampirem należy pochować go twarzą do dołu aby uniemożliwić mu tym samym przemianę.

Niekiedy spotkać można w różnych krajach "lokalne" sposoby na uśmiercenie wampirów. Laczy sie ze sposobami grzebania wampirów.

SZKOCJA - według tamtejszych legend można było zabić wampira zimnym żelazem ( z tym że musiało być kute podczas obróbki, a nie przetapiane). Skuteczne też było włożenie cytryny w usta wampira.

IRLANDIA - tu skuteczną metodą było ułożenie stosu kamieni na grobie, aby zapobiec wydostaniu kainity na powierzchnię ziemi.

SYRIA - aby zabić wampira Syryjczycy albo odprawiali egzorcyzmy albo używali kołka.

NIEMCY - według naszych sąsiadów skutkowało rozsypanie nasion maku na grobie.

SERBIA - należało odciąć wampirowi palce u nóg i przebić jego szyję.

BOŚNIA - tutaj należało pochować wampira na rozstaju dróg.

INDIE - zabicie wampira było możliwe po odprawieniu egzorcyzmów lub wystawienie na promienie słońca.

RUMUNIA - tu z kolei skuteczną metodą było wycięcie serca, przecięcie go na dwie części, włożenie czosnku do ust i przebicie głowy.

MACEDONIA - sposobem na zabicie wampira było wylanie mu wrzącego oleju na ciało i przebicie pępka.

WĘGRY - aby zgładzić wampira trzeba było przebić mu serce kołkiem i przybić do świątyni.

BUŁGARIA- zabicie wampira było możliwe dzięki otoczeniu grobu dzikimi różami, wezwanie czarownika, który rozkaże duszy wampira wlecieć do butelki, którą następnie wrzucić do ogniska.

POLSKA/ROSJA - zarówno u nas jak i w Rosji aby zabić wampira trzeba było go spalić. Kiedy zaś upiór spłonie, jego ciało eksploduje uwalniając wiele małych ohydnych stworzeń (robaki, szczury itp.), które trzeba złapać i zabić. Jeżeli któreś ucieknie zabierze z sobą "duszę" wampira i będzie on mógł powrócić. W Polsce skutkowało też zakopanie twarzą do dołu.

Prawda czy falsz?

1.Wampiry nie posiadają duszy- fałsz. To właśnie dusza utrzymuje ich ciało przy "życiu". A ponieważ dusza jest nieśmiertelna, ciało także zyskuje tą cechę.

2. Wampiry nie odbijają się w lustrach- mają odbicia (chociaż jest kilka różnych podejść do tego tematu)

3. Słońce zabija wampiry- prawda. "Ich" krew bardzo źle reaguje z promieniami UV.

4.Wampiry muszą spać w trumnach z ziemią z rodzinnych stron.- Kiedyś trumny były konieczne ze względu na słońce. Obecnie dużo lepsze są pokoje bez okien. Co do ziemi- falsz.

5.Wampiry nie mogą jeść "normalnego" pożywienia- prawda, ich kubki smakowe przestają "pracować".

6. Kołek w serce- prawda po czesci (tu powstają pewne różnice w przekazach)

7.Obcięcie głowy- prawda. Uniwersalny sposób na wszystkich nieśmiertelnych.

8.Czosnek- różnie. Nie każdy wampir jest na niego uczulony.

9.Srebro- z reguly działa.

10.Woda święcona- bzdura. Niektóre wampiry regularnie chodzą do kościoła się spowiadać.(tez rozne wersje przekazow)

11. Władza nad zwierzętami- prawda, ale tylko jeśli chodzi o nocne drapieżniki, czyli znowu nie wszystkie.

12.Krzyże, opłatki, i inne święte symbole- patrz punkt 10.

13. Transformacja w nietoperza- prawda. (chociaż nie koniecznie muszą być to akurat nietoperze) 14.Wyostrzone zmysły- prawda.

Wampir zwany też upiorem to fikcyjna istota o trudnej do wyjaśnienia genezie, „żywy trup” (nie ma jednak kości, lecz chrząstki) żywiący się wg legend ludzkim ciałem i krwią. Może wchodzić w stosunki z żywymi, choć nie odczuwa przyjemności seksualnej. W miarę upływu czasu wampir w coraz większym stopniu upodabnia się do człowieka (zrastają mu się chrząstki).

Korzenie ludowe:

Według słowiańskich wierzeń, wampir powstawał z niepogrzebanych (niespalonych) zwłok, stąd jego silne związki z własną rodziną - jej dręczenie, jeśli nie dopełniła obowiązku wobec zmarłego, oraz stosunki mężczyzn-wampirów (zmarłych daleko od domu, zaginionych i powracających) z własnymi żonami. dzieci mają dar rozpoznawania wampirów i ich niszczenia. Wiara w wampiry musiała nasilić się po przyjęciu chrześcijaństwa i zarzuceniu ciałopalenia. Znaczne jej upowszechnienie oraz znajomość sposobów ich zwalczania sugeruje, że słowiański wampir musiał mieć swój odpowiednik w innych kulturach. Niewykluczone, iż jedną z dróg rozprzestrzenienia się „wampiryzmu” były opowieści słowiańskich mamek,

---