Uszkodzenia skóry pochodzenia mechanicznego.

Modzel - jest ograniczony zgrubieniem warstwy rogowej naskórka spowodowanym długotrwałym lub powtarzającym się uciskiem lub tarciem.

Przyczyny:

- niedopasowane obuwie,

- protezy,

- urazy związane z narzędziami pracy,

- nadmierna pototliwość dłoni i stóp,

- wady układu kostno - stawowego.

Przerost tkanki rogowej upodabnia modzel do dysku uwypuklającego się do góry, ponad powierzchnię skóry i uciskającego do dołu żywy naskórek.

Zapobieganie:

- dopasowanie obuwia,

- dopasowanie protezy,

- ochrona dłoni podczas pracy,

- miejscowo stosowane maści,

- gorące kąpiele i usuwanie zmienionych miejsc pumeksem,

- plastry do leczenia odcisków,

- usuwanie chirurgiczne.

Nagniotek - podobnie jak modzel jest ograniczonym zgrubieniem warstwy rogowej naskórka. Różni się od modzela obecnością centralnego czopa rogowego dążącego w głąb skóry, umiejscowiony jest w obrębie stopy, najczęściej na powierzchni grzbietowej palców stóp. Zapobieganie i leczenie podobne jak modzeli.

Odleżyna - jest to martwica tkanki powstająca na skutek długotrwałego ucisku, który doprowadza do niedokrwienia tkanki. Odleżyny rozwijają się w obrębie kostnych wyniosłości pokrytych najczęściej skórą ubogą w podściółkę tłuszczową.

Czynnikami sprzyjającymi są:

- długotrwałe leżenie,

- choroby układu nerwowego,

- wyniszczenie,

- zatrucia,

- awitaminoza,

- niedokrwistość,

- podeszły wiek,

- ciężka choroba.

Miejsca powstawania odleżyn:

- okolica krzyżowa,

- pośladki,

- pięty,

- łokcie,

- potylica.

Uszkodzenia termiczne skóry

Odmrożenia - są to miejscowe zmiany powstające w tkance na skutek zimna. Czynnikami sprzyjającymi są:

- choroby naczyń obwodowych,

- wilgotna niska temp,

- osłabiony organizm na skutek używania alkoholu, narkotyków, palenia papierosów.

Odmrożenie może obejmować:

- całą warstwę naskórka,

- wszystkie warstwy skóry,

- narządy i tkanki położone pod skórą,

Najczęstszymi miejscami odmrożeń są:

- policzki,

- nos,

- uszy,

- palce nóg i rąk.

Kologenozy - choroby tkanki łącznej. Są to choroby ogólnoustrojowe z autoimmunizacji, której wyrazem jest uwalnianie się w tkance antygenów i wytwarzanie autoprzeciwciał. Choroba rozwija się w tkance łącznej.

Toczeń rumieniowaty - jest to przewlekła dermatoza z autoimmunizacji ustroju, polegająca na rozwoju ognisk rumieniowo - zapalnych i rogowaciejących. Tarczki rumieniowo - zapalne powstaja w okolicy grzbietu nosa, policzków, małżowin usznych i powierzchni szyjnych.

Twardzina - ciężka kologeneza polegająca na stwardnieniu, a później na zaniku tkanki łącznej. Początkowo okres stwardnienia i zaniku skóry prowadzi do przykurczów i sztywności palców, na szczycie palców tworzą się bolesne owrzodzenia.

Choroby włosów.

Łupież - przyczyna łupieży nie jest dokładnie znana. Są teorie że może on być pochodzenia zakaźnego. Łupież dzieli się na:

1. łupież suchy,

2. łupież tłusty.

Łupież suchy - występuje tu drobnopłatkowe, obfite złuszczanie się bez cech stanu zapalnego skóry głowy. Łuski łatwo odpadają, sypią się przy czesaniu lub szczotkowaniu, towarzyszy im świąd, włosy są bardziej suche i łamliwe, ale nie wypadają.

Postępowanie:

- szczotkowanie włosów 2-3razy dziennie,

- przed myciem głowy wcieranie w skórę np. oliwki kosmetycznej,

- używanie dobrych szamponów.

Łupież tłusty - występują tu objawy łojotoku skóry głowy, często występuje w okresie dojrzewania.

Postępowanie:

- częste mycie włosów,

- dobre szampony.

Łysienie - częściowy lub całkowity zanik owłosienia głowy. U wszystkich ludzi powyżej 25roku życia rozpoczyna się przerzedzenie włosów. Łysienie u mężczyzn prawie zawsze jest wynikiem naturalnego starzenia się i często zależy od czynników przekazywanych dziedzicznie. Wypadanie włosów u mężczyzn jest zjawiskiem normalnym. Łysienie nie jest szkodliwe. Odbija się jednak w znaczący sposób na poczuciu własnej wartości, zapobieganie nie jest możliwe.

Przerzedzenie włosów - u kobiet w okresie przekwitania jest zjawiskiem normalnym. U wielu kobiet w czasie ciąży wybitnie gęstnieją i ponownie przerzedzają się w ciągu 3 miesięcy po porodzie. Po czym w dalszym czasie gęstnieją i osiągają swój poziom przed ciążą. Choroby nasilają wypadanie włosów.

Łysienie plackowate - na skórze głowy lub brody pojawiają się ogniska łysienia wielkości monety. Przyczyna jest nieznana. Choroba może występować w każdym wieku, najczęściej jednak u dzieci. U około 1/3 osób w obrębie zmian chorobowych włosy samoistnie odrastają po kilku miesiącach. U 1/3 choroba rozprzestrzenia się aż do całkowitego wyłysienia. U 1/3 włosy lekko odrastają i znowu wypadają.

Łysienie poporodowe - przyczyną łysienia jest gra hormonalna. W II połowie ciąży w skutek wzmożonego działania estrogenu wzrasta ilość włosów. Po porodzie działanie estrogenu ustaje. Dochodzi tu jeszcze uraz porodowy i włosy najbardziej wypadają w okresie między 10-20 tyg. po porodzie. Stan ten może trwać kilka miesięcy i na ogół cofa się całkowicie. Może powtórzyć się w następnych ciążach.

Łysienie nerwopochodne, psychogenne - objawy łysienia w tym przypadku są najczęściej ograniczone, mogą powstawać ognista całkowitego wyłysienia. Włosy mogą zacząć wypadać po kilku dniach po urazie psychicznym albo po 2-3 miesiącach. Rokowanie jest dobre. W leczeniu stosuje się preparaty uspokajające, witaminy, psychoterapię.

Łysienie po chorobach zakaźnych, łysienie podgorączkowe - przyczyną tego typu łysienia jest długotrwała choroba lub gorączka, czynnikiem sprzyjającym są toksyny drobnoustroju, np. - dur brzuszny,

- dur plamisty,

- zapalenie płuc,

- zapalenie opon mózgowych - rdzeniowych,

- gruźlica.

Odmiany pojawiają się w różnym czasie po chorobie (od kilku dni do kilku miesięcy) i trwają około 2 miesiące. Początkowo stwierdza się przerzedzenie włosów, później może być charakter łysienia rozlany aż do całkowitego wypadania włosów. Rokowanie jest dobre, odrost jest całkowity po wzmocnieniu organizmu.

Łysienie kiłowe - jest objawem kiły II rzędowej, pojawia się około 6miesiecy od zakażenia i może być ogniskowe, rozlane lub uogólnione i dotyczy brwi i rzęs. Rokowanie pomyślne po wyleczeniu choroby zakaźnej.

Łysienie spowodowane mechanicznym lub fizycznym uszkodzeniem włosów - przyczyną może być nieprawidłowe pielęgnowanie włosów, szkodliwe działanie środków chemicznych. Uszkodzeniu włosów często towarzyszy świąd skóry głowy, a skutkiem drapania dochodzi do zmian we włosach.

Łysienie z powodu chemicznego uszkodzenia włosów - czynnikiem uszkadzającym mogą być metale ciężkie i środki powodujące zatrucia (tal, arsen), kosmetyki, leki.

Łysienie starcze - z wiekiem włosy stają się suche, łamliwe, cienkie, dochodzi do ich przerzedzania rozpoczynającego się od szczytu głowy. Zmiany mogą obejmować całą skórę głowy. Wpływ na to ma starzenie się, nie poddaje się tego leczeniu.

Siwienie - mechanizm siwienia polega na zaburzeniach w tworzeniu barwnika melaniny przez melanocyty lub na brak melanocytów w okolicy siwienia. Pewną rolę odgrywa także przedostanie się do włosów pęcherzyków powietrza. Jest również teoria o braku wit. z gr. B. Wpływ na siwienie mają również gruczoły wewnętrznego wydzielania takiego jak:

- tarczyca,

- przysadka mózgowa,

- gruczoły płciowe.

Siwiznę dzieli się na:

• siwiznę fizjologiczną lub starczą,

• siwiznę przedwczesną (około 30roku życia),

• siwiznę wynikającą z pewnej określonej choroby lub stanu wyniszczenia.

Uszkodzenia włosów:

• rozszczep podłużny włosa,

• rozszczep węzłowaty włosa,

• łamliwość włosów,

• nawykowe samowypadanie włosów,

• uszkodzenia włosów przez UV.

Higiena włosów suchych:

• używanie szamponów do włosów suchych,

• używanie odżywek nawilżających, masek,

• ograniczyć używanie suszarek, prostownic,

• czesanie włosów szerokim grzebieniem,

• w zimie chronić włosy pod czapką,

• zabezpieczać przed słońcem sprayami.

Higiena włosów przetłuszczających się:

• używanie szamponów do włosów przetłuszczających się,

• częste mycie włosów,

• stosowanie odżywek,

• nie używać odżywek, lakierów, pianek - nadmiernie,

• nie dotykać często włosów,

• rozczesywanie włosów.

Choroby paznokci.

Budowa paznokcia.

Zmiany koloru płytek paznokci:

• Całkowite zbielenie płytek paznokci,

• Jasne zabarwienie płytek, spowodowane jest niedokrwieniem łożysk paznokci,

• Czarne zabarwienie płytek, np. obecność znamienia lub naczyniaka,

• Zabarwienie brunatne - u palaczy,

• Żółte paznokcie (żółtaczka, po kontakcie z riwanolem, w zespole żółtych paznokci).

Zmiany kształtów płytek paznokci:

• Po chorobach serca,

• Paznokcie kształtu szkiełka zegarowego,

• Zaklęśnięcia płytki paznokciowej (brak żelaza),

• Bruzdowanie poprzeczne płytek paznokci.

---