BEZPIECZNE DZIECI NA POLSKICH DROGACH
Temat zajęć:
Wszystko o bezpiecznym zachowaniu się w ruchu drogowym; zajęcia
z udziałem rodzica - policjanta.
Cele ogólne:
Opanowanie i przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się w ruchu drogowym, wyrabianie nawyku prawidłowego zachowania się na ulicy.
Aktywne włączanie się rodziców w działania szkoły związane z promocją bezpieczeństwa dzieci
w ruchu drogowym.
Cele operacyjne:
Uczeń:
* wie o źródłach informacji związanych z przepisami ruchu drogowego;
* potrafi rozróżniać podstawowe znaki drogowe;
* zna pojęcia: uczestnik ruchu, pieszy, droga, jezdnia, znaki dotyczące pieszego;
* potrafi zachować się na drodze;
* rozumie znaczenie „bezpieczna droga”;
* zna zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię i potrafi je przestrzegać;
* wie, dlaczego istnieje potrzeba uczenia się przepisów ruchu drogowego;
* wie, do kogo może zwrócić się o pomoc w razie potrzeby;
* wskazuje miejsca bezpieczne i niebezpieczne oraz właściwe i niewłaściwe zachowania w drodze do szkoły;
* zachowuje szczególną ostrożność na jezdni i w drodze do szkoły.
Metody:
Aktywizujące
Heurystyczne
Obserwacyjne
Formy pracy:
Indywidualna
Zbiorowa
Grupowa
Czas zajęć: 2 godz.
Środki dydaktyczne: plansze przedstawiające znaki drogowe, sygnalizator świetlny, zbiór książek, czasopism, ulotek o tematyce ruchu drogowego jak np. „Kodeks drogowy”, „Z Agatką na drodze”, „Wychowanie komunikacyjne”, podręcznik do nauczania zintegrowanego w klasie II
„Z Ekoludkiem w szkole”, ćwiczenia „Chodźmy razem”, „Jeżdżę bezpiecznie rowerem” itp,
PRZEBIEG
1. Zabawa orientacyjno porządkowa „Kolory”;
- żółte światło sygnalizatora - dzieci klaszczą 2 razy w dłonie,
- czerwone - stoją w miejscu,
- zielone - maszerują w miejscu (zakończenie kolorem żółtym światła sygnalizatora, dobranie odpowiedniego hasła - UWAGA!).
Zabawa integracyjna „witamy się”. Wiersz powitalny. Dzieci zebrane na dywanie wstają. Wykonują gesty i ruchy wynikające z tekstu mówionego przez nauczycielkę :
Prawa ręka, - lewa ręka
Prawa noga - lewa noga
Cały tułów, - teraz głowa
Usta mówią takie słowa:
Dzień dobry!
w ten jesienny dzień, wszyscy nawzajem witamy się!
(dzieci podają sobie prawą dłoń witając się).
Przedstawienie tematu zajęć (zapalone żółte światło sygnalizatora) nauczycielka mówi:
Mamy dzisiaj naradę na temat taki: co by zrobić -
- żeby ruch w mieście był bezpieczny nareszcie,
- żeby dzieciom było w drodze do szkoły miło,
- by nic się złego nie przydarzyło,
- by przez wspólną zabawę i naukę -
żyć w zgodzie i przyjaźni z drogowymi przepisami,
a przez to sprostać celom i zadaniom społecznej kampanii,
by były BEZPIECZNE DZIECI NA POLSKICH DROGACH
bo…………
(uczeń - odpowiada słowami refrenu znanej piosenki)
- do szkoły każdy musi iść wygodnie,
- do szkoły droga być bezpieczna ma,
- do szkoły dzieci muszą iść swobodnie,
- do szkoły każdego dnia.
Krótka rozmowa tematyczna.
N.: Tak więc, by nauczyć się prawidłowo i bezpiecznie poruszać po drodze, Wam dzisiaj uczniom, przebywającym w szkolnej świetlicy, a na ulicy - uczestnikom ruchu drogowego - jak myślicie, - kto pomóc może ? - (odpowiedź dzieci - policjant ).
Powitanie brawami policjanta - tatę uczennicy klasy I.
6. Przeprowadzenie przez uczennicę klasy III wywiadu z policjantem na temat jego pracy:
* Uczennica klasy III mówi :
Serdecznie Pana witamy w naszej Świetlicowej Gromadzie. W krótkim wywiadzie chcemy, aby udzielił nam Pan odpowiedzi na nasze pytania związane z zawodem policjanta:
* Jak to się stało, że został Pan policjantem, czy to były Pana dziecięce marzenia?
* Czy jest teraz Pan zadowolony z wyboru tego zawodu ?
* Czym musi się wykazać Pan jako policjant w swojej pracy?
* My jako uczniowie w swojej pracy - nauce, mamy szkolne przybory, a policjant czego używa
w swojej pracy na służbie?
* Jak Pan myśli, czy Pana córka, a nasza koleżanka Angelika, cieszy się i jest dumna , że jej tato pracuje w takim zawodzie ?
* Co ty na to Angelika? (Zapytanie o odpowiedź Angeliki)
* Zadawanie pytań przez uczestników zajęć;
* Uczennica:
Dziękujemy za tak ciekawe odpowiedzi, myślę, że od dzisiaj policjant będzie dla nas osobą, do której wszyscy będziemy mieli większą odwagę i śmiałość zwrócić się do Pana i innych policjantów w sytuacjach niebezpiecznych i trudnych na ulicy i nie tylko.
7. Zaproszenie policjanta przez ucznia do udziału w inscenizacji na podstawie opowiadania W. Chotomskiej pt.„Pies z ulicy Bałamutów”.
Scenografia: makieta miasta Pieskowice ze skrzyżowaniem ulic.
Występujące osoby: dzieci, policjant, piesi, kierowca, pies .
(na scenie „pies jamnik” siedzi i czyści swoje buty)
Dziecko I
W pewnym mieście Pieskowicach,
Przy ulicy Bałamutów,
Mieszkał sobie czarny jamnik,
Który miał dwie pary butów.
Do południa czyścił buty
Luksusową białą pastą;
A gdy tylko skończył pracę,
Chyłkiem wymknął się na miasto (jamnik opuszcza swoje mieszkanie)
Dziecko II
Zamiast chodzić po chodniku,
On po jezdni szedł piechotą;
Więc powiedział mu policjant,
Że zły przykład daje kotom.
Policjant:
- Źle jamniku, ucz się tego,
Co już małe wiedzą smyki;
JEZDNIA SŁUŻY DO JEŻDŻENIA,
DO CHODZENIA SĄ CHODNIKI (policjant przypina to i kolejne pouczenia na tablicy)
Dziecko III:
- Pies na chodnik wkroczył godnie
Z miną wielce obrażoną.
Przewracają się przechodnie:
Przechodnie:
- Któż to chodzi lewą stroną?
Policjant:
- Patrz jamniku, jakie z tobą są kłopoty;
- CHODŹ CHODNIKIEM PRAWĄ STRONĄ
I PAMIĘTAJ ZAWSZE O TYM !
Dziecko IV:
Na ulicy Polędwicy,
Jamnik jezdnią się przemyka.
Przebiec chciał na drugą stronę,
By kość kupić u rzeźnika.
Policjant:
- Piesku! - Nie myśl tylko o obiedzie!
ZANIM ZROBISZ KROK NA JEZDNIĘ,
POPATRZ, CZY NIĄ COŚ NIE JEDZIE !
Dziecko V:
Jamnik warknął urażony;
Jamnik:
- Przechodzenie nie jest sztuką !
Dziecko V:
Łypnął okiem, zszedł z chodnika
I chciał jezdnię przejść na ukos.
Pan kierowca zahamował
I zawołał wielkim głosem:
Kierowca:
- JEŚLI ŻYCIE JEST CI MIŁE,
NIE PRZEBIEGAJ JEZDNI SKOSEM !
Dziecko VI:
Pies chciał uciec, lecz niestety,
Choć podskoczył dość wysoko,
Znów się spotkał na ulicy,
Z policjantem oko w oko.
Pan policjant mu wyjaśnił:
Policjant:
- Tutaj przejścia się zabrania,
KTO CHCE JEZDNIĘ PRZEJŚĆ BEZPIECZNIE,
MUSI DOJŚĆ DO SKRZYŻOWANIA !
Dziecko VI:
Pies na jezdnię wkroczył żwawo -
Ledwie z życiem uszedł cało.
A dlaczego?
- A dlatego, że nie przyjrzał się sygnałom !
Policjant:
- Spójrz na sygnał - Nim na drugą przejdziesz stronę,
STÓJ ! GDY CZERWONE ŚWIATŁO,
PRZECHODŹ, KIEDY JEST ZIELONE !
Dziecko VII:
Jamnik bucik ściągnął z nogi,
Bo chciał się podrapać w głowę.
Ale nim to zdążył zrobić,
Wszedł na tory tramwajowe.
Tramwaj zgrzytnął i przystanął,
Bo najwyższa była pora.
A policjant rzekł do pieska:
Policjant:
- NIE ZATRZYMUJ SIĘ NA TORACH !
Dziecko VIII:
Zmęczył się nasz pies spacerem,
Aż go rozbolały nogi,
Więc pożegnał policjanta,
Podziękował za przestrogi.
Potem spytał bardzo grzecznie :
Jamnik:
- Jak do domu mam się dostać?
Dziecko VIII:
A policjant wskazał drogę,
I tak rzekł na pożegnanie:
Policjant:
- Idź jamniku jak najprędzej
Na ulicę Bałamutów.
Zanim do snu się ułożysz,
Zdejmij obie pary butów.
I koniecznie zapamiętaj;
Że psy dobrze wychowane,
Spacerują po ulicach,
Zawsze razem ze swym panem.
Ale -
BYŚ BEZPIECZNY BYŁ NA DRODZE -
POLICJANT ZAWSZE CI POMOŻE !
(wręcza jamnikowi książeczkę pt. „PRZESTROGI POLICJANTA DLA JAMNIKA, KTÓRY MIESZKA W PIESKOWICACH PRZY ULICY BAŁAMUTÓW”).
8. Rozmowa na temat treści inscenizacji;
* przestrogi i pouczenia skierowane do jamnika związane z jago zachowaniem się na drodze
i odniesienie ich do zachowań się dzieci - odczytanie ich z tablicy.
* wskazanie policjanta jako osobę, która sprzyja dzieciom w bezpiecznym poruszaniu się po drodze.
9. Przedstawienie innych źródeł zdobywania wiedzy o przepisach ruchu drogowego - odwołanie się do literatury znajdującej się w kąciku komunikacyjnym .
N: Zagadnienia związane z zachowaniem się w ruchu drogowym możemy znaleźć również
w książkach dla dzieci, czasopismach. Aby określić i rozumieć pojęcia z tego zakresu, wystarczy sięgnąć po książkę znajdującą się w naszym kąciku ruchu drogowego. I tak np. : kto to jest uczestnik ruchu drogowego?; Co to jest droga, jezdnia itd. - wyszukiwanie odpowiedzi na postawione pytania w książkach.
10. Scenka tematyczna do treści wiersza T. Śliwiaka pt. „Na ulicy” .
N: Pies z ulicy Bałamutów nie potrafił się właściwie zachować na ulicy, ale myślę, że przestrogi policjanta pozwolą mu teraz być uczestnikiem ruchu drogowego, któremu już nic nie będzie zagrażało. A jak czasem niegrzecznie zachowują się dzieci na ulicy przedstawi nam Ewa i Patryk
(chłopiec kopie piłkę na „jezdnię” zaznaczoną na podłodze).
Uczeń I : Gdzie jest piłka?
Wszyscy: Na ulicy
Uczeń II: Za nią, za nią!
Pieszy: Kto to krzyczy?
Uczeń III: Zgrzyt hamulców, piszczą koła,
Stój, zatrzymaj się! - ktoś woła.
Nogi się ze strachu gną,
Sypie się rozbite szkło.
Tak to kończy się zabawa
- wielki płacz i ból i wrzawa.
Lecz i gorzej także bywa!
Tutaj w piłkę się nie grywa.
Dla Ew, Jurków, Kryś i Zoś,
Innych miejsc do zabaw dość.
Ulic trzeba się wystrzegać
Po ulicach się nie biega.
* Krótka rozmowa na temat treści wiersza odpowiedzi dzieci na pytanie:
- Jakie może być zakończenie takiego wydarzenia?
Recytacja wiersza H. Łochockiej pt. „ Uwaga! Nie gap się”
N: O tym, co dzieci dowiedziały się i nauczyły, opowie treść wiersza pt. „Uwaga! Nie gap się ”.
Uczeń:
Możesz stracić życie, zdrowie, Gdy na jezdnię wejdziesz źle.
Więc ci w krótkich słowach powiem:
Na ulicy nie gap się!
Trzeba iść wzdłuż białych pasów!
Troszkę dalej! To ii cóż!
Chociaż stracę chwilę czasu,
Lecz mi nic nie grozi już!
Czy opłaca się narażać i kaleką zostać
Nie!
Więc ostrożny bądź! Uważaj!
Nie skacz w biegu ! Nie spiesz się!
12. Prezentacja wiersza W. Chotomskiej pt. „ Gdy zamierzasz przejść ulicę”, przez uczennice klasy III, celem przypomnienia i utrwalenia pięciu zasad przechodzenia przez jezdnię:
- Na chodniku przystań bokiem,
- Popatrz w lewo bystrym wzrokiem,
- Skieruj w prawo wzrok sokoli,
- Znów na lewo spójrz powoli
- Jezdnia wolna - więc swobodnie mogą przez nią przejść przechodnie.
13. Przedstawienie 5 zasad ruchu drogowego (dobieranie napisów do kolejnych cyfr na tablicy od 1 do 5).
1. Zatrzymuję się.
2. Patrzę w lewo.
3. Patrzę w prawo
4. Patrzę w lewo
5. Droga wolna - idę.
14. Zabawa dydaktyczna „Pięć zasad” .
Na makiecie skrzyżowania zaznaczone pasy. Uczniowie grupami podchodzą do przejścia
i prawidłowo przechodzą przez jezdnię. Policjant kontroluje przestrzegania 5 zasad przez uczestników ruchu wraz z pozostałymi dziećmi - korygowanie błędnych zachowań.
15. Prezentacja wiersza M. Wieman pt. „Uwaga! Czerwone światło” przez uczennice klasy II.
Uczennica I
Czy to duże miasto,
Wioska czy osada,
Kto uważnie chodzi,
Ten pod nic nie wpada!
Kolorowe światła obok skrzyżowania,
Jedno iść pozwala, drugie iść zabrania.
Bądźmy uważni! (odwraca kartkę z ostrzeżeniami)
Bądźmy ostrożni!
Uczennica II
Przejście przez ulicę
Nie jest trudną sprawą.
Najpierw spójrzmy w lewo,
Potem spójrzmy w prawo.
Jeśli nic nie jedzie,
Można iść bezpiecznie,
Ten drogowy przepis
Trzeba znać koniecznie!
Bądźmy uważni!
Bądźmy ostrożni!
Uczennica III
Ten czerwony sygnał
Przejść nam nie pozwala (zapala się na sygnalizatorze czerwone światło)
Gdy czerwonym okiem patrzy na nas z dala.
A zielony sygnał, oko ma zielone (zapala się zielone światło)
Mówi : Bardzo proszę przejść na drugą stronę!
Bądźmy uważni!
Bądźmy ostrożni!
* Udzielenie odpowiedzi na pytanie:
N.: Jacy mamy być jako uczestnicy ruchu drogowego?
- Dzieci odczytują „ostrzeżenia”:
Bądźmy uważni!
Bądźmy ostrożni!
- Wpisanie przez policjanta podanego przez dzieci hasła wynikającego z ostrzeżenia w formie wyrazu - UWAGA! na żółtym krążku znajdującym się nad drogowskazem w kąciku komunikacyjnym w sali zajęć.
Zabawa orientacyjno - porządkowa „ Gramy w zielone, żółte czerwone” - każdy szuka u siebie lub w sali zajęć coś w kolorze, w jakim pali się światło sygnalizatora drogowego (światło zielone, czerwone, żółte).
17. Zgaduj - zgadula dla wszystkich dzieci.
- Nauczycielka czyta zagadki, a policjant wybiera wśród zgłaszających się do odpowiedzi dziecko, które podaje rozwiązanie zagadki (nagradzanie brawami przez uczestników zajęć za prawidłowe rozwiązanie).
ZAGADKI
Ma aż troje oczu przechodniom pomaga,
Swoim żółtym okiem daje znak „ Uwaga”
Gdy czerwone świeci - Stop! nie idźcie dzieci!
Zapali zielone - idźcie na drugą stronę. (sygnalizator)
Choć nóg nie ma szybko pędzi szosą,
Bo nie nogi, ale koła go po szosie niosą . (samochód)
Kto to jest?
W białej czapce na ulicy ważną jest osobą.
Dobrym okiem, bystrym słuchem
Kieruje ulicznym ruchem (policjant)
Co to jest?
Kierownica, dzwonek, koła z oponami
Jedzie na nim człowiek i kręci pedałami. (rower)
Jak jeździć i chodzić trzeba
Nauczyć mogą……………. (drogowe znaki)
Duże koło z brzegiem czerwonym,
Które z daleka widać od razu
„Nie wolno”! - krzyczą głosem donośnym,
bo to są właśnie znaki…….. (zakazu) - wyszukanie odpowiedniego modelu znaku
znajdującego się w kąciku komunikacyjnym)
Niebieskie kartki z białą strzałką mówią stanowczo:
„Jedź jak ci każę!”
Bo to są znaki……. (nakazu) - jak wyżej
Żółte trójkąty czerwonym brzegiem ozdobione
Na nim obrazki z informacją umieszczone
To są znaki…………… (informacyjne) - jak wyżej
Zajmuje się mruganiem,
Nawet wtedy mruga,
Gdy na świecie deszcz i szaruga (sygnalizator)
Kolor światła
nakazujący natychmiastowe zatrzymanie (czerwony)
Popularna nazwa przejścia dla pieszych (zebra)
Użytkownik drogi, który prowadzi pojazd (kierowca)
Jaki to czasownik
Pierwszy numer otrzymuje
Gdy do szkoły bezpiecznie
Zanim przejdzie przez jezdnie
Uczeń wykonuje? (zatrzymuje się)
Wspólne śpiewanie I zwrotki piosenki - Będę kierowcą - rytmizacja tekstu przez uderzanie w kolana i klaskanie w dłonie.
Jedzie auto coraz prędzej co za pęd, co za pęd!
Żółte światło pas na jezdni teraz skręt, teraz skręt
Bardzo trudno być kierowcą,
lecz ja mówię wszystkim chłopcom, że kierowcą,
że kierowcą muszę kiedyś być !
Podsumowanie zajęć; utrwalenie zdobytych wiadomości i umiejętności.
* Podział dzieci na grupy i przydział zadań do wykonania:
* Uczniowie klas I i II rozwiązują krzyżówki przygotowane wcześniej na zajęciach świetlicowych przez uczniów klas III;
* Uczniowie klas III rozwiązują test tematyczny, którego prawidłowe rozwiązanie to hasło: BRAWO.
* Odpowiedzi na pytania zadane przez nauczycielkę:
- W jaki sposób będę najbardziej bezpieczny jako pieszy w ruchu drogowym? (zwrócenie uwagi na zachowanie się w różnych sytuacjach i w różnej porze roku na drodze, sygnały dźwiękowe, ubranie, przedmioty itd.)
- W jakim celu uczymy się przepisów ruchu drogowego?
(by być wzorowym pieszym, pasażerem, kierowcą - bezpiecznym uczestnikiem ruchu drogowego).
Uwagi i spostrzeżenia policjanta o aktywności uczniów na zajęciach, zdobytych wiadomościach i umiejętnościach.
Zawarcie kontraktu z uczniami - Jestem wzorowym pieszym.
Wręczenie przez policjanta wszystkim uczestnikom zajęć plakietek z zobowiązującym napisem o treści „Jestem wzorowym pieszym”.
19. Piosenka na pożegnanie pt. „Policjant - nasz Przyjaciel”
- dzieci stoją i wspólnie śpiewają piosenkę pt. „Policjant - nasz Przyjaciel”.
Policjant to naprawdę nasz Przyjaciel bliski,
Przyjaciel, który myśli życzliwie o wszystkim ;
Myśli o bezpieczeństwie na ulicy, w domu,
Śpieszy z pomocą zawsze - kiedy trzeba pomóc.
* Pożegnanie policjanta brawami, wręczenie laurki,
(dzieci podchodzą do policjanta i wpisują swoje imię na laurce).
* Nauczycielka dziękuje wszystkim uczestnikom za aktywny udział w zajęciach.
Bezpieczne dziecko w ruchu drogowym. Program autorski
1. WSTĘP
W naszych czasach, w których żyjemy, rozwój cywilizacji i stale zwiększające się zagrożenie bezpieczeństwa na drogach, zmusza nas dorosłych do podjęcia konkretnych działań zapobiegawczych. Dlatego my dorośli mamy obowiązek działania na rzecz bezpieczeństwa dzieci. W tym działaniu określona jest rola, miejsce i funkcja dla nauczyciela, który zna przepisy ruchu drogowego oraz jego reguły i zasady.
Jedno z zadań zawartych w Podstawie Programowej Wychowania Przedszkolnego dotyczy poznania i przestrzegania zasad bezpieczeństwa na terenie szkoły i poza nią, ze szczególnym uwzględnieniem elementarnych zasad bezpiecznego poruszania się po drogach. Dlatego też postanowiłam nawiązać współpracę z Wydziałem Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku.
Celem tej współpracy jest lepsze przygotowanie dzieci do bezpiecznego
i kulturalnego uczestnictwa w ruchu drogowym. Dlatego też najważniejsza jest ciągłość procesu dydaktyczno-wychowawczego w tym zakresie, poczynając od przedszkola poprzez szkołę podstawową i gimnazjum.
Współpraca z Wydziałem Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku pomoże w lepszym przygotowaniu absolwentów naszej szkoły do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym. Prowadzone zajęcia przez Policjanta nie wyręczy nauczycieli z obowiązku kształcenia umiejętności bezpiecznego zachowania się w ruchu drogowym, ale wzmocni ich pracę w tym zakresie.
2.CELE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE
Celem nadrzędnym wychowania przedszkolnego jest wszechstronny rozwój dziecka i przygotowanie go do podjęcia obowiązku szkolnego. Realizacja tego celu wymaga od nauczyciela podejmowania działań zarówno w sferze fizycznej, emocjonalnej, umysłowej i społecznej. Dzięki temu zapewnimy mu także bezpieczne i kulturalne uczestnictwo w ruchu drogowym.
CELE OGÓLNE:
• Zapewnienie dzieciom bezpiecznego i kulturalnego uczestnictwa w ruchu drogowym (jako pieszy), poprzez praktyczne wdrażanie ich do rozumienia i przestrzegania podstawowych zasad zgodnie z kodeksem drogowym;
• Kształtowanie umiejętności analizy i oceny przedstawionej sytuacji.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
• Dziecko zna podstawowe zasady i obowiązki pieszego uczestnika ruchu drogowego, sposoby bezpiecznego zachowania się na drogach;
• Dziecko potrafi zastosować poznane zasady w konkretnej sytuacji (np. przejście przez jezdnię po pasach);
• Dziecko potrafi zachować ostrożność podczas przechodzenia przez jezdnię;
• Potrafi ocenić właściwe i niewłaściwe zachowanie pieszych;
• Jest świadome odpowiedzialności za zdrowie i życie własne i innych.
3. METODY I FORMY PRACY
METODY:
• Podające:
- pogadanka;
- opowiadanie;
- opis;
- objaśnienie (wyjaśnienie).
• Problemowe:
- klasyczna problemowa;
- aktywizujące ( - gry dydaktyczne, - inscenizacje, - dyskusje dydaktyczne, - metoda sytuacyjna).
• Praktyczne:
- pokaz;
- ćwiczenia.
FORMY:
• indywidualna;
• zbiorowa;
• zespołowa.
4.PRZYGOTOWANIE DO UCZESTNICTWA W RUCHU DROGOWYM
Program zawiera treści i zadania, które będą realizowane na spotkaniach dzieci z Policjantem, ale również przez nauczycieli. Będzie on pomocny w kształtowaniu bezpiecznych zachowań dzieci w różnych sytuacjach drogowych. Składa się z następujących działów:
• Poznanie zasad pieszego uczestnika ruchu drogowego;
• Bezpieczeństwo w czasie wycieczek i podróżowania;
• Bezpieczeństwo zabaw;
• Poznanie wybranych znaków drogowych.
W tym programie nie uwzględniono tradycyjnego podziału na grupy wiekowe, gdyż narzucałoby to dobór treści nauczycielowi. Pozostawiam nauczycielom swobodę w doborze tych treści, ponieważ oni najlepiej wiedzą, jakie są zainteresowania ich dzieci, możliwości percepcyjne i dojrzałość emocjonalno-społeczna.
DZIAŁ I.
ZASADY PIESZEGO RUCHU DROGOWEGO
W tym dziale wprowadzone są zasady pieszego ruchu drogowego w mieście i poza nim. Dzieci poznają reguły zachowania się pieszego podczas poruszania się po chodniku i przekraczania jezdni.
Niezbędną zasadą jest zapoznanie dzieci z sygnalizacją świetlną, a uświadomienie im tych zasad pozwoli dostrzec związki przyczynowo -skutkowe dotyczące zachowania pieszych i kierowców. Ułatwi to zrozumienie następstw niewłaściwego stosowania się do sygnałów sygnalizacji świetlnej.
Zasady poznawane przez dzieci:
• Droga jest dla wszystkich, mogą z niej korzystać piesi i kierujący pojazdami;
• Jezdnia jest dla pojazdów, a chodniki dla i pobocza dla pieszych;
• Musisz zachować szczególną uwagę tzn. przechodzić przez jezdnię tylko w miejscach do, tego przeznaczonych (na przejściach dla pieszych);
• Nigdy, nawet w miejscach dla pieszych, nie wolno wchodzić na jezdnię przed jadącym pojazdem;
• Przed wejściem na jezdnię zatrzymaj się na skraju chodnika, spójrz w lewo, w prawo i jeszcze raz w lewo i gdy jezdnia jest wolna, przechodź sprawnie, ale nie biegnij;
• Na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną przechodź na drugą stronę jezdni tylko wtedy, gdy na sygnalizatorze jest światło zielone (zielony - idź, zielony pulsujący - uwaga, czerwony - stój).
• Przejście z wysepką - zatrzymaj się na wysepce, aby ponownie upewnić się przed wkroczeniem na drugi pas ruchu;
• Nie wchodź na jezdnię zza stojącego lub ruszającego pojazdu, gdyż nie widzisz jezdni;
• Jeżeli poza obszarami zabudowanymi nie ma na drodze chodnika, to należy chodzić poboczem drogi, a przy jego braku - to przy lewej krawędzi jezdni naprzeciw ruchu pojazdów, aby je lepiej widzieć;
• Nie wolno chodzić po torowiskach tramwajowych i kolejowych.
DZIAŁ II.
BEZPIECZEŃSTWO W CZASIE WYCIECZEK
W tym dziale zawarte są zagadnienia z zakresu bezpieczeństwa w czasie spacerów, wycieczek pieszych i autokarowych.
1. Bezpieczeństwo w czasie spacerów i wycieczek.
Organizowanie i realizowanie zajęć z dziećmi w formie spacerów lub wycieczek jest bardzo trudne. Po drogach publicznych dzieci powinny chodzić parami, tylko po chodniku, a na drodze bez chodnika po poboczu. Dzieci nie mogą być prowadzone w kolumnach chodzących po jezdni. Zawsze podczas spaceru, wycieczki muszą być dwie osoby dorosłe na jedną grupę liczącą 20 dzieci. Dzieci powinny iść obok osoby dorosłej idącej na początku kolumny, która obserwując stan ich zmęczenia reguluje tępo marszu. W terenie gdzie nie ma ruchu pojazdów samochodowych można pozwolić dzieciom na marsz swobodną gromadką.
2. Bezpieczeństwo w czasie wycieczek autokarowych.
Zasady bezpieczeństwa:
• Kierownik wycieczki powinien zadbać o podręczną apteczkę, prawidłowo wyposażoną;
• Liczba uczestników wycieczki nie może przekraczać liczby miejsc siedzących;
• Wszystkie dzieci powinny zająć miejsca siedzące, opiekunowie przy
drzwiach;
• Dzieci niepełnosprawne i źle znoszące podróż autokarem siedzą obok dorosłych;
• Bezpieczne wsiadanie i wysiadanie;
• Dbałość o czystość pojazdu;
• Zakaz wyrzucania śmieci podczas jazdy wszystkimi środkami lokomocji.
DZIAŁ III.
BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS ZABAW
Szczególna uwaga zostanie zwrócona nie tylko na zagrożenia wynikające z zabawy w niewłaściwych miejscach, ale także na konsekwencje nieprzemyślanych zabaw dla innych użytkowników dróg (np. rzucanie kamieniami lub śnieżkami w pojazdy, budowanie zapór na szosach lub torowiskach, niszczenie i zasłanianie znaków drogowych).
Treści do realizacji:
1. Zabawy letnie:
• przestrzeganie wyznaczonych miejsc z dala od szos, jezdni, zbiorników wodnych;
• korzystanie z rowerków dziecięcych, wrotek, łyżworolek, deskorolek itp. (bezpieczeństwo własne i kolegów);
2. Zabawy zimowe:
• przestrzeganie wyznaczonych miejsc (sztuczne lodowisko, tereny zjazdowe z dała od tras komunikacyjnych).
3. Świadomość zagrożeń i skutków niewłaściwie zorganizowanej zabawy -
• jazda na deskorolce, wrotkach, łyżworolkach itp. W pobliżu jezdni;
• przyczepianie sanek do pojazdów;
• używanie walkmanów itp., na ulicy;
• rzucanie śnieżkami w nadjeżdżające pojazdy.
DZIAŁ IV.
POZNAJEMY WYBRANE ZNAKI DROGOWE
Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym mają ograniczoną pamięć i nie potrafią rozróżniać zjawisk istotnych od mniej ważnych. Co oznacza, że ich koncentracja uwagi nie jest zbyt silna, dlatego też poznawanie ich ze znakami drogowymi powinno być ograniczone tylko do istotnych dla dzieci. Najważniejszymi znakami dla dzieci są te, które dotyczą ruchu pieszego. Wprowadzenie znaków nie powinno ograniczać się jedynie do opisu wyglądu, kolorystyki i znaczenia treści. Należy wskazać miejsce ustawienia znaku, wyjaśnić potrzebę stosowania się do niego.
Znaki drogowe pionowe:
• informacyjne - miejsce przejścia dla pieszych, strefa zamieszkania, przejście podziemne dla pieszych, przystanek autobusowy, telefon, parking;
• ostrzegawcze - niebezpieczny zakręt w prawo, niebezpieczny zakręt w lewo, przejazd kolejowy bez zapór, przejazd kolejowy z zaporami, uwaga dzieci;
• zakazu - zakaz ruchu dla pieszych, zakaz wjazdu rowerami, stop;
• nakazu - droga dla pieszych, droga dla rowerów.
Znaki drogowe poziome:
• przejście dla pieszych (zebra, pasy).
5. INFORMACJA O REALIZACJI PROGRAMU
Program ma charakter otwarty, jego treści mogą być rozszerzona zależności od zainteresowań dzieci, inwencji nauczyciela oraz warunków środków dydaktycznych, jakimi dysponuje szkoła.
Podstawowym warunkiem prawidłowej realizacji programu „Bezpieczne dziecko w ruchu drogowym" jest znajomość psychofizycznej sylwetki dzieci w wieku 6-7 lat oraz świadomość znaczenia systematycznych oddziaływań w procesie kształtowania się postaw.
Małe dziecko charakteryzuje słaba spostrzegawczość, rozproszoną mimowolna uwaga, niski poziom myślenia przyczynowo-skutkowego, słaba orientacja przestrzenno-czasowa, skłonność do ryzykowny nieprzemyślanych, żywiołowych decyzji. Wszystkie te cechy wskazują też kierunek oddziaływań wychowawczo-dydaktycznych, na konieczność wyrobienia określonych umiejętności i sprawności, niezbędnych w przygotowaniu do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym.
Treści z zakresu wychowania komunikacyjnego nie będą stanowić odrębnego bloku tematycznego do realizacji. Okazją do ich wprowadzenia będą zajęcia i zabawy poświęcone różnorodnej tematyce i kształtujące wszechstronne umiejętności dziecka.
Dla lepszego kształcenia trwałych postaw będą odbywały się cyklicznie spotkania Policjanta odrębnie w każdej grupie wiekowej, jesienią i wiosną. Każde spotkanie będzie się rozpoczynało pogadanką w sali, następnie wyjście na wycieczkę po osiedlu Wyjście ma na celu bezpośredni kontakt z różnymi sytuacjami życia codziennego, obserwacje ruchu ulicznego i praktycznej nauki przejścia przez jezdnię. Wspólnie z Policjantem i nauczycielką odbędzie się wycieczka na skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną i bez sygnalizacji. Na ostatnim spotkaniu z policjantem, każde dziecko (w miarę możliwości dzieci niepełnosprawne również) samodzielnie pod nadzorem nauczycielki przejdzie po pasach - będzie to sprawdzian nabytych umiejętności (częściowa ewaluacja programu).
Po każdej wizycie Policjanta w szkole, nauczycielki otrzymają instruktaż jak utrwalać to, co dzieci już wiedzą i na co zwrócić uwagę w dalszej edukacji. Bardzo ważne są systematyczne, codzienne działania utrwalające przyswojone wcześniej zasady, kształtujące właściwe nawyki.
Podczas zabaw utrwalających, należy akcentować wszystkie elementy mające wpływ na bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego:
• kierujący pojazdami powinni jeździć bezpiecznie, zwracać uwagę na pieszych, zachowywać bezpieczną odległość od siebie, zatrzymywać się w miejscach wyznaczonych;
• piesi powinni poruszać się w sposób uporządkowany, przestrzegać zasady upewniania się w każdym przypadku pokonywania jezdni, zachowywać szczególną ostrożność w miejscach niebezpiecznych (przejazdy kolejowe, torowiska, tunele, skrzyżowania itp.);
• pasażerowie nie powinni przeszkadzać kierującemu, ani też stwarzać sytuacji zagrażających innym użytkownikom dróg (np. wyrzucając przedmioty z okien samochodu, pociągu).
Dla jak najlepszej realizacji programu w szkole należy zgromadzić różnorodne pomoce dydaktyczne :
• zestawy znaków drogowych;
• plansze i tablice tematyczne;
• makiety;
• gry dydaktyczne;
• filmy;
• książki dla dzieci i nauczycieli.
Bardzo ważnym elementem jest przygotowanie nauczycieli przez Policjanta do właściwej realizacji programu. Równie istotnym elementem wychowania komunikacyjnego jest współpraca szkoły z rodzicami. Spotkania z przedstawicielami policji, psychologiem, lekarzem, z pewnością uświadomią rodzicom wagę problemu, a uczestnictwo w zajęciach otwartych i wspólnych konkursach - ujawni trudności, na jakie napotykają dzieci w przyswajaniu tych zagadnień.
6. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ Z DZIEĆMI
SCENARIUSZ NR 1
TEMAT: Wybieramy miejsce do bezpiecznej zabawy.
CELE OGÓLNE:
• uświadomienie dzieciom niebezpieczeństw grożących podczas zabaw na podwórku;
• utrwalenie zasad i miejsc bezpiecznej zabawy.
CELE OPERACYJNE
W wyniku realizacji treści zajęcia dziecko potrafi:
• wskazać miejsce bezpiecznej zabawy;
• wskazać miejsce zagrażające bezpieczeństwu (np. wykopy, ulica);
• przestrzegać przyjęte ustalenia;
• sygnalizować nieprawidłowości.
POMOCE:
• sprzęt terenowy;
• zabawki;
• emblematy pojazdów do zabawy.
FORMA:
• zbiorowa;
• indywidualna;
• zespołowa.
PRZEBIEG:
1. Picie wody niegazowanej.
2. Spacer po osiedlu wokół przedszkola:
• wybór miejsc bezpiecznych do zabawy;
• wskazanie miejsc zagrażających bezpieczeństwu dzieci (bliskość jezdni, wykopy, parking itp.);
• uzasadnienie dokonanego wyboru.
3. Zabawa na boisku szkolnym:
• wytyczenie miejsc do bezpiecznej zabawy (razem z dziećmi);
• wytyczenie tras, którymi mogą poruszać się „piesi” i „kierujący pojazdami”;
• wspólne respektowanie przyjętych ustaleń i sygnalizowanie nieprawidłowości;
• omówienie wspólnej zabawy ze szczególnym uwzględnieniem zachowania zasad bezpieczeństwa.
SCENARIUSZ NR 2
TEMAT: Bezpieczne przejście przez ulicę. CELE OGÓLNE:
• rozpoznawanie na ilustracjach prawidłowego zachowania się na jezdni;
• rozpoznawanie dźwięków nagranych na taśmę magnetofonową, związanych z ruchem ulicznym (klakson, pisk opon itp.);
• wdrażanie do uważnego słuchania opowiadania I. Salach „Wystawa” i podporządkowania się poleceniom nauczycielki.
CELE OPERACYJNE:
W wyniku realizacji treści zajęcia dziecko potrafi:
• słuchać uważnie opowiadania;
• rozpoznawać dźwięki ruchu ulicznego;
• rozpoznawać na ilustracjach prawidłowe zachowanie się przechodniów;
• podporządkować się poleceniom nauczycielki.
METODY:
• opowiadanie;
• zabawa ruchowa;
• oglądanie ilustracji.
FORMA :
• zbiorowo - indywidualna.
POMOCE DYDAKTYCZNE:
• magnetofon;
• taśma z nagraniem;
• sylwety chłopca i dziewczynki;
• ilustracje;
• pisaki czerwone.
PRZEBIEG:
1. Picie wody niegazowanej.
2. Wykonywanie ćwiczeń naprzemiennych wg Dennisona.
3. Słuchanie muzyki relaksacyjnej w pozycji leżącej wg Dennisona.
4. Słuchanie opowiadania I. Salach „Wystawa”, o chłopcu, co źle przeszedł przez jezdnię.
5.Rozmowa na temat bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię,rozpoznawanie przez dzieci na ilustracjach prawidłowego przechodzenia przez ulicę. Złe przykłady dzieci podkreślają grubym czerwonym pisakiem.
6. Słuchanie odgłosów ulicy, rozpoznawanie ich i nazywanie (szum ulicy,klakson, pisk opon).
7. Zabawa ruchowa: samochody, z użyciem kółek jako kierownicy i sygnalizacji świetlnej.
7.EWALUACJA REALIZACJI PROGRAMU
Najlepszym sprawdzianem tego, w jakim stopniu dzieci zostały przygotowane do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym, będzie ich samodzielne przejście po pasach na drugą stronę jezdni (pod nadzorem osoby dorosłej) - co będzie miało miejsce po rocznym oddziaływaniu edukacyjnym.
Kolejnym etapem sprawdzającym będzie indywidualna rozmowa z każdym dzieckiem wg arkusza rozmowy (załącznik nr 1) narzędziem pomiaru będą też zagadki:
- Stoją przy drogach na długich nogach, ale nie maki. Nauczyć mogą jak chodzić i jeździć drogą.
Drogowe znaki
- Gdy one na ulicy swój kolor zmieniają, wtedy wszyscy idą albo w miejscu stoją.
Sygnalizator świetlny
- W kostiumiku czarno-białym w ZOO ją zobaczyć możesz przejść przez jezdnię krokiem śmiałym inna ci pomoże.
Zebra
- Można przejść na drugą stronę, kiedy światło jest ...Zielone
- Jest przy każdej jezdni po to, by chodzić po nim piechotą.
Chodnik
BIBLIOGRAFIA
1. Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego.
2.D. Klus-Stańska, M. Nowicka Bezpieczeństwo dzieci. Impuls, Kraków 1999.
3. E.J. i P. Frątczakowie, Edukacja dzieci w wieku przedszkolnym do uczestnictwa w ruchu drogowym. TPD ZG , Warszawa 1987.
4. Z. Drexler Kodeks drogowy dla każdego. WKiŁ, Warszawa 1990.
5. E.J. Frątczakowie, Edukacja komunikacyjno - drogowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym. TPD, Warszawa 1993.
6. E.J. Frątczakowie, Kodeks drogowy wierszem napisany dla dzieci. TPD, Bydgoszcz 1994.
Załącznik nr 1
ARKUSZ ROZMOWY:
Czy jesteś mistrzem poruszania się po drogach?
Wskaż właściwą odpowiedź:
1.Jaki kolor sygnalizacji świetlnej pozwala przejść na drugą stronę jezdni?
a)zielony,
b)pomarańczowy,
c)czerwony.
2.Czy można wejść na jezdnię gdy „mruga" zielone światło?
a)czasami,
b)tak,
c)nie.
3.Co zrobisz, gdy będziesz zmuszony sam przejść przez ruchliwą ulicę w nieznanym ci miejscu?
a)przejdziesz razem z innymi ludźmi,
b)poszukasz najbliższego przejścia dla pieszych,
c)przebiegniesz szybko, aby mieć to z głowy.
4.Co zrobisz gdy piłka kopnięta z boiska wyleci na ulicę?
a)pobiegniesz szybko za nią,
b)poprosisz kogoś dorosłego, aby pomógł ci ją odzyskać,
c)poczekasz, aż się gdzieś zatrzyma i spokojnie po nią pójdziesz.
5.Jak najbezpieczniej powinny podróżować samochodem małe dzieci?
a)na kolanach u osoby dorosłej,
b)w specjalnym foteliku ochronnym,
c)same na siedzeniu za kierowcą.
ROZWÓJ PSYCHOFIZYCZNY DZIECKA,
A JEGO UCZESTNICTWO W RUCHU DROGOWYM
Wychowanie komunikacyjne dziecka, jako dział wychowania prozdrowotnego, jest obecnie koniecznością i stanowi prawdziwe wyzwanie w dobie powszechnego rozwoju motoryzacji. Dlatego bez większego namysłu przystąpiłem do udziału programie edukacyjnym "Droga i Ja". Jestem bardzo zadowolony, że podejmowane są działania zmierzające do poprawy bezpieczeństwa. Chcą nauczyć swoich wychowanków podstawowych nawyków bezpiecznego zachowania. Od wielu lat współpracuje się z Komendą Miejską Policji w Skierniewicach. Współpraca realizowana jest m.in. w formie spotkań uczniów z policjantami. Tematyką spotkań obejmowała:
bezpieczeństwo uczniów w drodze do szkoły i ze szkoły;
znajomość przepisów ruchu drogowego;
przemoc - nieletni przestępcy;
"Jak właściwie zachować się, gdy zaatakuje nas pies";
pokaz tresury psa policyjnego.
Ponadto brałam czyny udział w akcji "Jabłko - cytryna, generalnie zwolnij" przy współudziale policji. Przez kilka dni prowadziłem zajęcia zintegrowane połączone z wychowaniem komunikacyjnym, na nich wykorzystywałam ćwiczenia z pakietu konkursowego. Uczniowie mojej klasy pomagali mi w wykonaniu gazetki szkolnej pt. "Droga i ja - dobre rady dla wszystkich". Do zagadnień związanych z bezpieczeństwem będę wracała bardzo często, ponieważ na podstawie badań przeprowadzonych w różnych krajach można stwierdzić, że 95% wypadków drogowych powstaje z częściowej lub całkowitej winy człowieka. Duży procent stanowi tu wina pieszych, którymi są także dzieci.
Dziecko 7-letnie jest pełnoprawnym uczestnikiem ruchu drogowego i może samodzielnie poruszać się po drogach, istnieje więc konieczność odpowiedniego przygotowania dzieci do tego uczestnictwa. Aby jednak należycie kształtować właściwe nawyki i postawy oraz umiejętności w tym zakresie, należy znać strukturę psychofizyczną dziecka i do niej dostosować wszelkie działania.
Kierowcy muszą mieć świadomość, że dziecko w wielu przypadkach reaguje inaczej niż oni. Typowe zachowania muszą być znane, aby ułatwić ich przewidywanie, a tym samym uniknąć wypadku. Często zdarza się, że przeceniamy gotowość uczestnictwa najmłodszych w ruchu drogowym mniemając, że dorośli i dzieci w podobnych sytuacjach reagują analogicznie. Dlatego podjęłam się udziału w konkursie i poświęcam tak dużo czasu na zajęciach zintegrowanych wychowaniu komunikacyjnemu. Chcę rodzicom i ich pociechom wykazać charakterystyczne psychofizyczne cechy dziecka i płynące z nich typowe jego zachowania w ruchu drogowym. Powinno to ułatwić zrozumienie niektórych zachowań dziecka, a tym samym zapobiec ich tragicznym skutkom.
Bezpieczeństwo dziecka uczestniczącego w ruchu drogowym zależy od jego rozwoju fizycznego i psychicznego, a więc od szybkości jego reakcji jego mózgu, układu nerwowego i zmysłów na bodźce zewnętrzne. Jedynym z podstawowych elementów poznawczych człowieka są wrażenia, jako najprostsza i podstawowa informacja, powstającą na skutek oddziaływania świata materialnego na narządy zmysłowe człowieka. Dziecko przychodzi na świat z gotową zdolnością do odbierania wrażeń. Narządy zmysłowe nie od razu osiągają optymalną sprawność, ale ulegają ciągłemu doskonaleniu.
Dla młodszego wieku szkolnego charakterystyczny jest brak umiejętności wiernego spostrzegania. Dziecko nieraz nie potrafi słuchać, nie zawsze zauważa to, co trzeba. Nie potrafi świadomie i samodzielnie pokierować tym procesem. Choć zauważa szczegóły, nie dostrzega istotnych zjawisk drogowych. Niewystarczającego odróżnia czynniki mniej istotne od istotnych, co prowadzi do błędnej oceny sytuacji drogowej. Nie ma zbyt dobrze rozwiniętej wyobraźni, czyli umiejętności przewidywania następstw i myślenia przyczynowo-skutkowego, dlatego każda nieomal sytuacja w ruchu drogowym stanowi dla niego nowy problem i stwarza mu trudności.
Uczniowie w pierwszych latach nauki szkolnej spostrzegają czasem poszczególne część lub cechy obserwowanego przedmiotu lub zjawiska w sposób izolowany, bez związku i stosunku do całości, do innych cech lub części. Ponadto dziecko nie potrafi informacji słownych przetransferować na czynności praktyczne
Dlatego może doskonale znać przepisy ruchu drogowego, ale nie potrafi zastosować ich w praktyce. Rozwój spostrzegania w młodszym wieku szkolnym wiąże się z umiejętnością skupienia się na przedmiocie spostrzegawczym lub obserwowanym, czyli z rozwojem uwagi, która powinna być z tego punktu widzenia specjalnie kształcona i kierowana. Uwaga uczestnika ruchu drogowego powinna charakteryzować się: trwałością, podzielnością i przerzutnością. Trwałość uwagi to zdolność utrzymywania jej na jednym obiekcie lub czynności przez dłuższy czas. Podzielność, to zdolność do jednoczesnego wykonania jednej lub więcej czynności, a przerzutność jest zdolnością do szybkiej zmiany obiektu uwagi.
W wychowaniu komunikacyjnym kluczowe miejsce zajmuje koncentracja uwagi, która jest zdolnością do skupiania się niewielkiej ilości bodźców. Jest ona niezbędna, aby uczestnik ruchu drogowego dokonał wyboru tylko tych bodźców, które mają znaczenie dla danej sytuacji komunikacyjno-drogowej. Tymczasem dzieci w wieku wczesnoszkolnym charakteryzują się uwagą mimowolną i rozproszoną w ograniczonym zakresie.
W bezpiecznym uczestnictwie drogowym ważne znaczenie posiada czujność, polegająca na gotowości do pokonania niespodziewanych przeciwności na drodze. Na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego ma również wpływ samopoczucie, zmęczenie, warunki biometeorologiczne, zdrowie psychiczne i także kondycja fizyczna.
Dorośli poznają określone sytuacje drogowe za pomocą słuchu, wzroku i doświadczenia. Dzieci, zwłaszcza młodsze, postrzegają ruch na drodze tylko oczami i to w znacznie mniejszym zakresie. Zakres ten jest ograniczony wzrostem dziecka. Z powodu niskiego wzrostu szczególne utrudnienie, zagrożenie i niebezpieczeństwo dla niego stwarzają parkujące pojazdy. Dziecko nie tylko samo nie widzi zagrożenia, ale i wielokrotnie nie jest widzialne przez kierowców, gdy z poza samochodów wybiega na ulicę.
Dzieci też nie są w stanie określić odległości i prędkości pojazdów na podstawie dźwięków. Mają trudności z określeniem kierunku, z którego pochodzi dźwięk. Podczas fazy przechodzenia przez jezdnię dzieci częściej ją przebiegają, natomiast dorośli częściej niż dzieci przekraczają jezdnię pod kątem.
U dzieci w wieku 9-10 lat występuje wzmożona ruchliwość, co sprawia nierzadko, iż starsze osoby, sprawujące nad nimi opiekę, nie są w stanie je opanować. Często dochodzi wśród dzieci do przeceniania swoich możliwości i umiejętności bezpiecznego uczestnictwa w ruchu poprzez chęć rywalizacji rówieśniczej np. kto zdąży przebiec jezdnię przed jadącymi pojazdami. Dzieci przeżywają życie jako rodzaj zabawy. Są impulsywne, żywo reagują całą osobliwością, szczególnie, gdy są opanowane gwałtownymi uczuciami. Silne podniecenie sprawa, że zapominają o pobieranych naukach. Zaskoczenie lub zdziwienie sprzyja zapomnieniu o pojazdach, o grożącym niebezpieczeństwie. Na wiele zjawisk zachodzących w otoczeniu dzieci reagują zbyt emocjonalnie, żywiołowo i bezładnie. Mają trudności w odróżnieniu swego świata fantazji od realnie otaczającej ich rzecz rzeczywistości. To samo dziecko może w jednym dniu być wzorowym pieszym, a w drugim zachować się przeciętnie, a nawet źle.
Uświadamiając dzieciom niebezpieczeństwa związane z drogą i nauczając sposobów ich unikania należy posługiwać się językiem dla nich zrozumiałym. Dzieci mają często fałszywe pojęcie o wielu zagadnieniach związanych z bezpiecznym zachowaniem się na ulicy.
Na bezpieczeństwo dzieci w ruchu drogowym wpływa też ich rozwój fizyczny, np. sprawność, wytrzymałość, czyli zdolność do długotrwałego wysiłku i odporność na zmęczenie. Rozwój uczniów w wieku od 7 do 10 lat jest słaby. Zwłaszcza ich zdolność do wykonania różnych ruchów z dużą prędkością i wytrzymałością.
Reasumując te rozważania można sformować następujące wyniki :
Ze względu na swój wzrost, dzieci mają trudności w obserwowaniu ruchu drogowego.
Napotykają trudności w identyfikacji, lokalizacji i ocenie kierunku hałasów powodowanych przez silniki samochodowe.
Dzieci mają mniejszą podzielność uwagi i zdolność jej konkurencji niż dorośli, co utrudnia im ocenę stale zmieniających się sytuacji na drodze.
Doświadczenie dziecka jest niewielkie, co w znacznym stopniu utrudnia interpretację sytuacji drogowych.
Dzieci napotykają poważne trudności w zrozumieniu terminologii używanej w kodeksie drogowym.
Na wiele zjawisk zachodzących w otoczeniu dzieci reagują żywiołowo, emocjonalnie, bezładnie.
Dziecko nie ma dostatecznie rozwiniętej spostrzegawczości. Choć zauważa szczegóły, nie dostrzega istotnych zjawisk drogowych. Z powodu braku analizy określonych zjawisk, nie może przewidzieć skutków podejmowanych decyzji.
Dorośli z reguły przeceniają gotowość uczestnictwa dzieci w ruchu drogowym, mniemając błędnie, że dorośli i dzieci w analogicznych sytuacjach reagują podobnie.
19